Een windmolenpark in de stad?!

(1)

Presentatie van een voorlopig onderzoek naar locatie, financiële en maatschappelijke haalbaarheid

van windturbines op Lage Weide in Utrecht

januari 2012

Een windmolenpark in de stad?!

Inhoudsopgave

• Voorwoord

• Beoordelingscriteria wethoudersbrief 27 september 2011

• Onderzoeksteam / auteurs

• Voorlopig onderzoek naar locaties voor windturbines op Lage Weide

• Voorlopige Business Case voor 8 windturbines

• Voorlopige Economisch-maatschappelijke analyse

www.burenvanlageweide.nl

(2)

Voorwoord

• Deze presentatie is een inhoudelijke onderbouwing bij het Bewonersdocument met argumenten tegen de komst van windmolens op Lage Weide. Beide documenten worden ingediend bij de Raadscommissie Stad en Ruimte van de Gemeente Utrecht.

• In het Bewonersdocument wordt samengevat wat de zorgen en bezwaren zijn van de omwonenden tegen het plan dat hen is meegedeeld door de Gemeente Utrecht en de initiatiefnemer, Energie-U.

• Daarnaast heeft een aantal bewoners met relevant vakspecialisme een voorlopig onderzoek gedaan naar mogelijke locaties en de financiële en maatschappelijke haalbaarheid van dit investeringsproject. We willen de raadsleden daarover

informeren. Deze informatie sluit aan bij toetsingcriteria 1 en 2 uit de wethoudersbrief van 27 september 2011 aan de leden van de Commissie Stad en Ruimte.

• Op maandagavond 23 januari 2012 wordt een toelichting op de presentatie gegeven.

De achterliggende rekenmodellen worden getoond en raadsleden kunnen vragen stellen. Alle fractievoorzitters en de ons bekende woordvoerders zijn uitgenodigd.

Met vriendelijke groet, namens de Buren van Lage Weide

Jan Sakko, voorzitter Utrecht, 20 januari 2012

Beoordelingscriteria wethoudersbrief van 27 september 2011:

(3)

Onderzoeksteam / auteurs

Onderzoek mogelijke locaties:

Ron Alflen Herman van Haren Paul Swiggers

Edwin Friedenberg Henk Kerkhof

Business case:

Ing. Ruud Wienk, voormalig manager engineering bij een energiebedrijf Drs. Stephan van Weeren, financieel investerings- en aandelenanalist

Kwaliteitstoets:

Ing. Bart Räkers, technisch softwareontwikkelaar

Economisch-maatschappelijke analyse:

Drs. Gerwin van der Meulen, economisch adviseur adviesbranche

Drs. Jan Sakko, specialist financiële / economische haalbaarheid publieke investeringen Allen wonen op Lage Weide, in Zuilen of Oud Zuilen

Voorlopig onderzoek naar locaties voor windturbines op Industrieterrein Lage Weide

(4)

Conclusies

• Als alle richtlijnen m.b.t. risicozonering voor windturbines van SenterNovem gehanteerd worden, zijn er 4 locaties die mogelijk in aanmerking komen voor een windturbine

• Als de 600 meter-contour rondom de woningen, die Energie-U op haar website vermeldt, wordt toegepast, blijft er 1 locatie over

Buren van Lage Weide 2012 Buren van Lage Weide 2012

Richtlijnen en uitgangspunten (1)

• Uitgangspunt voor ons locatieonderzoek: Bosch en Van Rijn (2010) en Handboek Risicozonering van SenterNovem (januari 2005)

– Minimale afstand windturbines tot waterwegen/havens: 50 meter¹ – Minimale afstand windturbines tot rijkswegen: 50 meter¹ – Minimale afstand windturbines tot spoorwegen: 50 meter²

– Minimale afstand windturbines tot hoogspanningsleidingen: 55 meter³ – Minimale afstand windturbines tot kwetsbare objecten: 149 meter – Minimale afstand windturbines tot beperkt kwetsbare objecten: 44 meter

• Deze hebben betrekking op rotorbladen langer dan 30 meter

• Lage Weide heeft een bruto oppervlak van 216 hectare en biedt werkgelegenheid aan circa 17.000 mensen

• Contourinformatie:

1 Ten minste halve rotordiameter (2maal de wieklengte plus rotornaaf), Bron Handboek Risicozonering, Bijlage Risicocriteria 2 Minimaal de helft van de rotordiameter, maar de definitieve afstand zal aan de hand van veiligheids- en maatschappelijke risico’s

berekend moeten worden door Prorail, gezien het aantal sporen en drukke treinverkeer

3 Wieken dienen minimaal 5 meter afstand van leidingen te houden, dus de halve rotordiameter plus 5 meter = 55 meter

(5)

Richtlijnen en uitgangspunten (2)

• Bron: Website Energie-U

– Minimale afstand windmolens tot woningen: 500-600 meter en meestal verder weg

• Bron: Vestas

– Minimale afstand windturbines onderling: 4 tot 5 maal de rotordiameter; uitgaande van turbines van 2,5 tot 3 MW is dat 400-500 meter

Afstanden rond rijks-, water- en spoorwegen

Op de kaart in de volgende dia zijn de contouren rond wegen ingetekend, die volgens de specificaties Risicozonering van SenterNovem in acht dienen te worden genomen:

• In BLAUW: minimale afstand windturbines tot waterwegen/havens (kadelijn): 50 meter

• In GROEN: minimale afstand windturbines tot rijkswegen (rand van het wegdek): 50 meter

• In PAARS: minimale afstand windturbines tot hoogspanningsleidingen: 55 meter

(6)

Afstanden rond rijks-, water- en spoorwegen

Kwetsbare en Beperkt kwetsbare objecten

• Op de kaart in de volgende dia zijn de zones ingekleurd die volgens de Risicozonering van SenterNovem (2005) voor kantoren en gebouwen gelden. Uitgangspunt zijn de verplichte afstanden tot “kwetsbare objecten” en “beperkt kwetsbare objecten”

• Voor de windturbines die onderzocht worden in de Business Case, gelden contouren van respectievelijk 149 mtr en 44 mtr. Het Plaatsgebonden Risico (PR) is hierbij gelijk aan 10^-6voor

“Beperkt Kwetsbare Objecten” en PR=10^-5voor “Kwetsbare Objecten”. PR=10^-6wil zeggen dat er jaarlijks een kans bestaat van 1/1.000.000 dat een (dodelijk) ongeluk plaatsvindt

• De definitie van “Kwetsbare Objecten” is voor kantoor- en industriepanden niet precies gedefinieerd in relatie tot het aantal mensen dat in nabije gebouwen mag werken. Hoewel Lage Weide werk biedt aan 17000 werknemers (bron ILW), en we aan mogen nemen dat per object een aanzienlijk aantal personen werkt, houden we in het kaartje als conservatieve schatting de afstand aan voor “beperkt kwetsbare objecten,” namelijk 44 meter. Deze bepaalt het ROZE/ROOD gekleurde gebied

• Tussen de meeste gebouwen bedraagt de afstand minder dan 88 meter. Daarnaast spelen de risicozones rond wegen een rol. Logischerwijze is dan de gehele rode zone NIET geschikt voor het plaatsen van windturbines en daarbuiten wel. Als men de richtlijnen voor “kwetsbare objecten” zou hanteren, zou het roze/rode gebied zich verder uitbreiden

(7)

Afstanden rond (beperkt) kwetsbare objecten

Alle veiligheidszones, exclusief woningcontouren Mogelijke turbinelocaties: XX

(8)

Afstand tot woningen

• Op het volgende kaartje is een gele contour van 600 meter rondom de omliggende woningen ingekleurd. Van deze afstand maakt Energie U melding op haar website

• De volgende buurten spelen een rol:

1. Maarssenbroek 2. Kantonnaleweg 3. Op Buuren

4. Zuilen-Noord en Noordwest 5. Terwijde/Leidsche-Rijn 6. Atoomweg

• Elinkwijk en de Schepenbuurt bepalen mede de contour, maar vallen grotendeels onder de cirkels van Zuilen en de Atoomweg

1

2

3

4

5

6

(9)

Alle zoneringen in kaart

• Op de volgende kaart zijn alle eerder genoemde risicozones en woningcontouren ingetekend. Door de woning-contour van 600 meter vervallen 3 van de 4 mogelijke locaties. De fijnere stippellijn binnen de gele contour van Zuilen geeft een grens van 500 meter aan vanaf de woningen

• Er is één volledig vrije locatie beschikbaar in de buurt van het meertje. Volgens ondernemers is dit ecologisch beschermd gebied

(10)

Niet meegenomen in dit onderzoek

• Indirect risico t.g.v. opgeslagen gevaarlijke stoffen

• Indirect risico t.g.v. gevaarlijke stoffen onder transport (op rijks-, water- en spoorweg)

• Beperkingen t.g.v. hogedruk-gasleiding op LW

• Eventuele beperkingen t.g.v. het Antonius Ziekenhuis in Terweide

Disclaimer:

Onderzoekers hebben gebruik gemaakt van professionele bronnen. De gegevens zijn controleerbaar. We tenderen in de rapportage naar conservatieve aannames.

Mocht er sprake zijn van onjuistheden, dan verzoeken we u die te melden op:

info@burenvanlageweide.nl. Waar noodzakelijk, passen we onze gegevens aan.

Aan de verstrekte informatie kunnen geen rechten worden ontleend.

(11)

Business Case

van 8 windturbines op Lage Weide

Wat is een Business Case?

• Een modelmatige weergave van de financiële huishouding gedurende de looptijd van het project

• Waarbij alle financiële kasstromen (inkomsten en uitgaven) van investering, exploitatie en kapitaalverwerving per jaar zijn uitgezet

• Tegen marktconforme aannames en eventuele scenario’s

• De uitdaging van een BuCa is om alle abstracte voor- en nadelen inzichtelijk te maken, waarbij complexiteit en eventuele risico’s goed worden ingeschat

• Doel is een investeringsbeslissing zo nauwkeurig mogelijk te onderbouwen

(bron: zie o.a. http://www.managementsite.nl)

(12)

Conclusies

• Voor het project is een investering nodig met privaat kapitaal, rijkssubsidie en bancaire financiering

• Het (bedrijfs-)economisch rendement wordt bepaald door de Netto Contante Waarde (NCW) van alle in- en uitgaande kasstromen, gedurende de looptijd van 20 jaar

• Alle kasstromen hebben een tijdswaarde, waardoor investeringkosten bij aanvang zwaarder wegen dan inkomsten of uitgaven later in de tijd

• Met de aannames, op deze casus van toepassing, bedraagt de totale NCW waarde -10,5 miljoen € (negatief rendement)

• Hierin zijn een aantal risicovolle kostenposten nog niet meegenomen:

- strategische verwerving - vreemd vermogen

- planschade - afbraak en opruimen van staal, beton, rotorbladen

• O.b.v. meer realistische parameters en meetwaarden zal het rendement waarschijnlijk lager uit vallen (resultaat scenario- en gevoeligheidsanalyse)

• Pas als extra subsidie á 29,9 miljoen € naast SDE wordt aangewend, bereikt de Business Case break-even

Aanbevelingen aan de Raad

• Deze BuCa te beschouwen als een soort ‘bench mark’

• Van initiatiefnemer realistische aannames en heldere financiële doorrekening eisen, inclusief tussentijdse monitoring

• Extra aandacht besteden aan de risicoposten:

- percentage productiecapaciteit in relatie tot windsnelheid op LW - kapitaalverwerving (% vreemd en eigen vermogen) en kosten daarvan,

in samenhang met mogelijke eenmalige aftrek op basis van EIA

- totaal benodigde subsidiebedrag voor een positieve BuCa (verstrekker?) - verwervingskosten (t.b.v. strategisch gedrag)

- planschade (a.g.v. waardedaling omliggend vastgoed) - sloop- en opruimkosten

• Wat te doen in geval van (tussentijds) faillissement?

- stel vooraf in elk geval risicoscenario’s op

(13)

Uitgangspunten

• 8 windturbines van 3 MW op 105 m as-hoogte (Vestas V90)

• Kosten turbines 3,55 miljoen €/ turbine = 1.574 €/ kW (ref. 2008)

• Totale investeringskosten in 2013: 37,78 miljoen € (CAPEX)

– afschrijving: lineair in 15 jaar

• Operationele kosten vanaf 1-1-2014: 1,09 miljoen €/ jaar (OPEX)

• Kosten jaarlijks geïndexeerd met 2,5%

• Projectstart: 1-1-2013

• Levensduur windpark: 20 jaar

• Productiefactor windpark: 22 %

• Energieproductie: 46.253 MWh/ jaar

• Opbrengst vanaf 1-1-2014 (index 2%): 4,23 miljoen €/ jaar

De investering

Investeringskosten (CAPEX):

• Aanschaf windturbines : 3,55 miljoen €/ turbine (ref. 2008)

• Aanleg windpark : 8% van investering windturbines

• Aanvullende onderdelen : 2% van kosten windturbines

• Diverse extra kosten : 10% van som bovenstaande posten:

– Projectmanagement (voorbereiding en uitvoering) – Civiel werk

– Hoogspanningsaansluiting – Leges

– CAR verzekering – Onvoorzien

Totaal CAPEX in 2013 : 37,78 miljoen €

(14)

Operationele kosten

OPEX per jaar, ref. 2008, index 2,5%:

• Parkmanagement : 30.000 €

• Landlease : 30.000 €/ turbine/jaar: 240.000 €

• Onderhoud : 11 €/MWh: 509.000 €

• Verzekering : 0,1% van investering: 34.000 €

• OZB : 0,15% van investering: 52.000 €

• Diversen : 4000 €/turbine: 32.000 €

• Onvoorzien : 5 % van OPEX: 45.000 €

• Toename OPEX na 10 jr : 30%

Totaal OPEX per jaar vanaf 1-1-2014: 1,09 miljoen €

De opbrengst

Productiefactor:

• Productiefactor is 22% bij aanname gemiddelde windsnelheid van 7,25 m/s op 105 m hoogte. Basis is de Cesar database (metingen Cabauw) in relatie tot de windkaart NL van SenterNovem

• Overeenkomstige windturbines (Mijdrecht, Lopik) geven productiefactor van 22 tot 23%, echter bij gemiddelde windsnelheid van > 8 m/s

• In de productiefactor is nog geen rekening gehouden met stilstand n.a.v.

slagschaduw, ijsafzetting en periodiek onderhoud

• De werkelijke productiefactor wordt geschat: < 20%

Opbrengst per jaar vanaf 2014:

(index 2 %):

• Grijze energieprijs: 63,18 €/MWh

• Onbalansprijs: 8 €/MWh (vermoedelijk: 10 €/MWh)

• SDE subsidie: 39,71 €/MWh

• Aanname productiefactor 22%: 46.253 MWh/jaar

Netto opbrengst vanaf 2014: 4,23 miljoen €/ jaar

(15)

Additionele aspecten

Niet meegenomen in de business case:

• Verwervingskosten grondposities (strategisch gedrag)

• Kosten vreemd vermogen: >5% van 80% van 37,78 miljoen € CAPEX = 1,5 miljoen €/ jaar

• Planschade

• Afbraak- en verwijderingskosten beton en staal

• Afbraak- en verwijderingskosten rotorbladen: 138.000 € per molen (3,45 €/kilo in LCA-analyse Vestas)

Wel meegenomen in de business case:

• EIA (Energie Investering Aftrek): 600 €/kW (max. 44%)

Ergo: Input data basis business case zijn conservatief

Uitkomsten

• Netto Contante Waarde: - 10,57 miljoen €

• IRR: 3,28 %

• Payback period: 11 jaar (vanaf 2023)

• Discounted payback period: 21 jaar (> looptijd)

Ergo: Met basis input is het project financieel

onhaalbaar en lijkt het onwaarschijnlijk dat er

vreemd vermogen aangetrokken kan worden.

(16)

Break-even

Hoe kan de business case positief worden?

• lagere investeringskosten: BuCa is al conservatief ingericht, kosten zullen eerder hoger uitvallen

• hogere opbrengsten: hogere c.q. dubbele energieprijs of productiefactor naar 36%...?

• geen ppa, maar zelflevering met eigen prijs: vanwege bijschakeling centrales, net management en licentiekwestie niet erg realistisch

• kapitaalrendement accepteren van 3% in plaats van 8%…?

(overige gevoeligheidsanalyses in appendix)

Voor een positieve NCW en IRR (>8%) is een extra subsidie nodig van 32.000 €/MWh per jaar, gedurende 20 jaar: Totaal 29,60 miljoen €

Totale benodigde projectsubsidie (SDE + extra):

ca. 48 miljoen €

Nadere toelichting

• Het positieve saldo van individuele jaarlijkse kasstromen kan een

winstgevend project suggereren. Dit is het effect van de disconteringsvoet van 8% (tijdswaarde.) Kasstromen later in de tijd, tellen minder zwaar mee;

daardoor wordt hun waarde relatief positiever

• Echter, de kasstroom van de investering in jaar 1 bedraagt -37.78 miljoen € en die weegt 100% mee

• De SDE-subsidie stopt na 15 jaar. Met de stijging in de operationele kosten, zal de nominale winst in de laatste 5 jaar levensduur beslist dalen

• De initiële investering wordt nu in 15 jaar lineair afgeschreven en heeft geen impact op de kasstromen. Alleen op het jaarlijkse netto resultaat

• Echter, initiatiefnemer gaat uit van 80% lening en 20% eigen vermogen.

Eventuele obligaties (Opgenomen/Geleend) zijn feitelijk vreemd vermogen.

Banken zullen nauwelijks akkoord gaan met deze financieringsverhouding en eerder 65%-35% verdeling eisen. Dit heeft een drukkend effect op de netto winst: jaarlijks -1.8 mln € o.b.v. 5% rente. Het project rendement daalt dan met 45%

(17)

Appendix Scenario analyse

NPV bij WACC 8%

NPV bij WACC 3%

(=80% VV a 1,2%)

Sensitiviteit % parameters

Appendix Scenario analyse

Netto contante waarde project o.b.v. WACC range 3-10% en aantal molens 5-15

(18)

Disclaimer:

Onderzoekers gebruiken professionele bronnen, assumpties en rekenmethoden uit de sector. De gegevens zijn controleerbaar. We tenderen in de rapportage naar conservatieve aannames. Mocht er sprake zijn van onjuistheden, verzoeken we u die te melden op: info@burenvanlageweide.nl. Waar noodzakelijk, passen we onze gegevens aan. Aan de verstrekte informatie kunnen geen rechten ontleend worden.

Voorlopige analyse van

maatschappelijke kosten en baten

van 8 windturbines op Lage Weide

(19)

“De waarde van een geneesmiddel ligt voor een aanzienlijk deel in het voornemen beter te worden door wat men koopt”

Robert Lynd, Amerikaans socioloog (1892-1970)

Wat is de ‘maatschappelijke’ toets?

• Afweging van alle relevante voor- en nadelen van een investering voor gebruikers, bewoners en belanghebbenden. Deze worden als effecten op de economie in kaart gebracht en met de kosten van het project vergeleken

• Bij windturbines gaat het o.a. om de effecten van het project op landschap, natuur, milieu, waarde van vastgoed, en leefbaarheid. Ze worden zoveel mogelijk onder één noemer geschaard en in € gewaardeerd.

• Uitgangspunt zijn empirische data: markt- en consumentengedrag. Die worden gemeten en uitgedrukt in (groei)cijfers

• Het resultaat is een integraal (zo objectief mogelijk) overzicht van projectvoor- en nadelen. Kwalitatieve en moeilijk meetbare effecten tellen mee als PM.

• Het eindsaldo in € is het te verwachten maatschappelijk rendement van het project. De mate van haalbaarheid velt indirect een oordeel over de legitimiteit, de efficiency en de effectiviteit van de besteding van publiek geld. Levert een project meerwaarde op voor burgers, bedrijven, bezoekers, et cetera?

• MKBA’s variëren van grof tot gedetailleerd, afhankelijk van het doel waar ze voor worden opgesteld.

(20)

Conclusies voor LW en omgeving (1)

Projectdoel:

Windturbines dragen bij aan de collegetarget de komende 10 jaar elk jaar 3% CO2 uitstoot te besparen

Maatschappelijke voordelen

• 8 Windturbines op Lage Weide leveren op basis van onze BuCa stroom voor 13.400 huishoudens (o.b.v. gemiddeld verbruik.) Op het totaal van 163.000 Utrechtse huishoudens is dat ongeveer 8%.

• Hoe groot is die factor? In Nederland verbruiken huishoudens ongeveer 25% van de totale elektriciteitsconsumptie

• Bij een productiefactor van 22% reduceren 8 windturbines jaarlijks 15.911 ton CO2-uitstoot. Dat is een besparing van afgerond 1% van de totale CO2-uitstoot van de inwoners van Utrecht, gemeten naar wonen, werken en mobiliteit

• Voor de maatschappij levert die besparing gedurende het project een maatschappelijke baat op van € 5,2 mln (NCW)

Conclusies voor LW en omgeving (2)

Maatschappelijke nadelen

• Door windturbineplannen zal op de woningmarkt in diverse wijken kopersverdringing optreden. Dit economische gedragseffect, gemotiveerd door uitzicht, geluidshinder en aanwezige slagschaduw, wordt in jurisprudentie bevestigd (bv Haarlem 2006, Leeuwarden 2003, 2006 en Amsterdam 2011), ongeacht de uitspraak en de vordering in de OZB-geschillen

• 8 Locaties die met turbines bezet worden, leiden in een straal van 400-600 meter tot daling van de vastgoedwaarde voor ten minste 800 woningen. Uitgaande van een gemiddelde WOZ-waarde in Utrecht van €230.000 per woning en een daling van 15%

zorgt dit voor een totaal waardeverlies van €23,8 miljoen (NCW). Dit treedt eenmalig op en is te beschouwen als planschade

• De waardedaling van bedrijfsonroerend goed/percelen, onder meer het gevolg van beperkingen in de beschikbare milieuruimte, is hierin nog niet meegenomen

• Andere nadelen die elders voorkomen, zoals gezondheidsklachten, verlies van vogels, vleermuizen, e.d. zijn nog niet onderzocht en gewaardeerd. Deze staan op PM, evenals extra veiligheidskosten in geval van grote calamiteiten

(21)

Conclusies voor LW en omgeving (3)

Algemeen

• 8 windturbines op Lage Weide leiden, met onze BuCa, tot een

negatief maatschappelijk rendement van - 27,9 € miljoen (NCW) in de periode 2014-2054

• Zou de Business Case meer subsidie krijgen en positief worden, dan nog blijft het project maatschappelijk negatief: -17,9 € miljoen (NCW)

• De hoge kapitaalinvestering, de lage productiviteit, en navenante besparingen op energieverbruik en CO2, zorgen in een complexe stedelijke omgeving voor grote maatschappelijke schadeposten

• De investering is wel legitiem, maar relatief inefficiënt en ineffectief

Aanbevelingen aan de Raad

• Project stoppen lijkt op grond van de conservatieve aannames in de Business Case en het tamelijk negatieve maatschappelijke

rendement gerechtvaardigd

• Als het College toch met dit plan door wil, bevelen we aan een tussenstap te creëren waarin nut en noodzaak wordt bekeken.

Relevante maatschappelijke en economische effecten kunnen onafhankelijk worden onderzocht, gewaardeerd en beprijst en tegen een nulvariant afgewogen. Of tegen duurzame alternatieven.

• Om tot een afgewogen besluit én breed draagvlak te komen, bevelen we aan dat het College, de gemeenteraad en de bewoners hierin participeren en het samen eens worden over een

verantwoorde aanpak

(22)

Uitgangspunten analyse

• De economische analyse rekent de financiële kosten en opbrengsten uit de Business Case maatschappelijk door en

• Past daarbij Netto Contante Waarde-principe toe op de maatschappelijke voor- en nadelen (kosten en baten)

- waarden vroeg in de tijd tellen zwaarder mee dan die later in de tijd

• Disconteringsvoet: 7,5% (advies rijk)

• Effect = Maatregel x Kwantiteit x Prijs

• Kwalitatieve baten worden niet in saldo opgenomen: PM

• Andere projectscenario’s van duurzame energie-alternatieven zijn niet in dit onderzoek vergeleken

• Autonome (beleids)veranderingen zijn niet uitputtend onderzocht

Economische effecten voor LW en omgeving

Financieel:

(= BuCa)

 investeringskosten

 beheer, onderhoud

 afbraak, risico’s

KOSTEN BATEN

Economisch / maatschappelijk:

 stijging geluidsoverlast

 zichtverlies, slagschaduw

 gezondheidseffecten Ontwikkeling buurt

en industrieterrein

 verlies woningwaarde

 afwaardering bedrijven

 verlies arbeidsplaatsen?

Leefbaarheid

 stijging vastgoedwaarde?

 groei in arbeidsplaatsen?

 verlies openbaar groen

 verlies fauna, toeristen

Natuur&Recreatie  inrichting buitenruimte?

 stijging toeristen?

 opbrengsten grond?

 energieopbrengsten

 winst

 netto daling emissies

 impact delfstoffen in bronland Veiligheid

Sociaal

 extra kosten calamiteiten

(23)

Calculatie vastgoedwaarden

Assumpties

• Volgens makelaars is verstoord kopersgedrag in nabijheid van windmolens een waarneembaar effect in de economie. Buren van Lage Weide worden gebeld door aspirant-kopers die naar de plannen op Lage Weide informeren. Dit gedragseffect wordt in jurisprudentie bevestigd (bv Haarlem 2006, Leeuwarden 2003, 2006 en Amsterdam 2011). De rechter erkent de motieven van uitzicht, geluidshinder en aanwezige slagschaduw, ongeacht de uitspraak en vordering in de OZB-geschillen

• Landelijk varieert de waardedaling per casus van 7 tot 51%, afhankelijk van de straal van de woning tot de turbine. Vaste percentages zijn er niet (bron: wozwaarde- specialisten.nl). Een grove schaal voor waardeverliezen geeft richting: ongeveer 35%

binnen een straal van 0-200 meter, 25%: binnen straal van 200-400 meter en 15%:

binnen straal van 400-600 meter tot windmolen(s)

• Lage Weide biedt volgens ons locatieonderzoek onvoldoende ruimte voor 8 turbines, maar als conform de Business case 8 locaties worden bezet, leidt dit in een straal van 400–600 meter tot een daling van de vastgoedwaarde voor minimaal 800 woningen (eerste lijn). Uitgaande van een gemiddelde WOZ-waarde van €230.000 en een waardedaling van 15% voor 800 woningen, leidt dit tot een (éénmalige) totale waardedaling van 23,7 mln € (NCW)

• De waardedaling van bedrijfsonroerend goed is hierin nog niet meegenomen

Calculatie Emissiedaling

Uitgangspunten

• 8 turbines van 3MW met een productiefactor van 22%

• 1MWh stroomproductie in gascentrale stoot 0.4 ton CO2 uit

• Productie en installatie windturbines zorgt voor 1 jaaropbrengst aan CO2

• Door opwekken windenergie moeten gascentrales op- en afregelen: 9% van de productie van de turbines.

Berekening

• Turbines produceren 46.253 MWh

• Turbines besparen 0.4 x 46.253 = 18.501 ton CO2

• 9% Correctie voor op- en afregelen centrales: 16.651 ton CO2

• Jaarlijkse reductie CO2 na correctie voor installatie (- 925 ton/jaar) = 15.911 ton CO2 per jaar

(24)

Uitkomsten in € (NCW) en PM

Financieel:

(zie BuCa, cijfers indicatief)

CAPEX: - 37,8 mln OPEX: - 1,1 mln/ jr Risico’s: - PM

KOSTEN BATEN

Economisch / maatschappelijk:

Leefbaarheid:

geluid, gezondheid, milieu, CO2

Vastgoed:

woningwaarde waardering bedrijven

Natuur, fauna, extra veiligheid, impact delfstoffen

Opbrengsten: 4,23 mln/ jr

- 10,5 mln

Extra subsidie: ?

- PM - PM

- 23,7 mln - PM

+ PM?

- 29,0 mln

+ PM?

5,2 mln

Nut van de maatschappelijk toets

• MKBA wordt steeds vaker toegepast ter ondersteuning van publieke besluitvorming:

van infrastructuurproject tot gebiedsontwikkeling, van een rookverbod instellen in café’s tot extra investeren in cultuur

• Zoeken naar een steeds betere en gemeenschappelijke referentiemethode om ‘succes’

transparant te maken en te evalueren (Zie Leidraad Overzicht Effecten Infrastructuur(OEI), 2000, o.a. Min. van Economische Zaken)

• Bij de financiering van grote rijksprojecten is een MKBA verplicht. Voor veel regionale en stedelijke projecten met cofinanciering ook. Om verdringingseffecten uit te sluiten

• Voor specifieke projecten en momenten in de besluitvorming worden afgeleide methoden ontwikkeld

(25)

Disclaimer:

Onderzoekers gebruiken professionele bronnen, assumpties en rekenmethoden uit de sector. De gegevens zijn controleerbaar. We tenderen in de rapportage naar conservatieve aannames. Mocht er sprake zijn van onjuistheden, verzoeken we u die te melden op: info@burenvanlageweide.nl. Waar noodzakelijk, passen we onze gegevens aan. Aan de verstrekte informatie kunnen geen rechten ontleend worden.