PEDAGOGISCHE WERKWIJZE KINDERCENTRUM HET MELKHUISJE

(1)

PED-bel11 PEDAGOGISCHE WERKWIJZE KINDERCENTRUM HET MELKHUISJE

pagina 1 van 6

Interne referentie OHB: Procesverantwoordelijke:

auteur portefeuillehouder autorisatie dir geldig m.i.v. versie nr.

r.willemsen a.vermeulen o.bakker 01-02-2014 2

Hoofdstuk 1 Wie zijn wij bij BSO ’t Melkhuisje

BSO het Melkhuisje is voor kinderen van 7 t/m 12 jaar. De BSO bestaat uit 3 stamgroepen: Cool Down (7+), Chill Out (10+) en Afterparty (10+).

Elke stamgroep heeft eigen pedagogische medewerkers. Kinderen worden bij binnenkomst altijd eerst ontvangen op de eigen stamgroep, waar ze wat kunnen eten en drinken. Verjaardagen bijv. worden op de eigen groep gevierd.

Wij werken met een opendeuren-beleid. Kinderen van Afterparty en Chill Out kunnen zich vanuit de stamgroep verdelen over de overige ruimten, waar diverse spelactiviteiten te doen zijn. Cool Down verblijft in de eigen groepsruimten.

In vakanties werkt Cool Down samen met BSO Ons Huis (7+ groep). Afterparty en Chill Out zoeken aansluiting bij de 10+ groepen van Villa Beestenboel en het Klokhuis. Uitgangspunt hierbij is dat het belang van de kinderen voorop staat. In het geval dat kinderen op een andere locatie of groep worden verwacht, wordt dit vooraf tijdig met de ouders/verzorgers gecommuniceerd.

Onze visie is dat ieder kind uniek is. Onze pedagogische doelstelling is dat de kinderen binnen de groep zichzelf kunnen zijn, zich optimaal kunnen ontwikkelen, dat ze een positief zelfbeeld krijgen en respect hebben voor zichzelf en voor elkaar.

Het karakter en de persoonlijkheid zijn mede bepalend voor de wijze waarop en het tempo waarin kinderen zich ontwikkelen. We vinden het belangrijk dat de kinderen opgroeien tot zelfstandige, evenwichtige en weerbare mensen, die in staat zijn om eigen keuzes te maken.

En we streven naar een ontspannen gezellige sfeer zodat kinderen, ouders en de groepsleiding zich thuis voelen. We vinden het belangrijk dat kinderen met plezier naar de BSO komen.

In deze pedagogische werkwijze beschrijven we hoe we werken.

Hoofdstuk 2 De pedagogische praktijk

Kinderopvang moet bijdragen aan een gezonde en goede ontwikkeling van kinderen in een veilige omgeving. In de wet Kinderopvang zijn vier opvoedingsdoelen geformuleerd. De werkwijze op ’t Melkhuisje is uitgewerkt aan de hand van deze vier opvoedingsdoelen: emotionele veiligheid,

persoonlijke competenties, sociale competenties en het overdragen van waarden en normen. Daarbij werken we volgens het algemeen Pedagogisch Beleid van Kinderopvang Wageningen.

 Emotionele veiligheid.

Het belangrijkste van BSO ‘t Melkhuisje op het gebied van emotionele veiligheid is:

o oog hebben voor lichamelijke en geestelijke veranderingen van de kinderen, o een respectvolle benadering tussen groepsleiding en kinderen

o aandacht en zorg in een gezellige omgeving.

Door middel van aandacht voor de kinderen en duidelijke gedragsregels proberen wij een veilige en respectvolle sfeer te creëren. We hebben aandacht voor de ontwikkeling van de kinderen en stimuleren hen hierin. We geven elk kind, binnen het kader van onze gedragsregels en huisregels, de ruimte om zich in zijn/haar eigen tempo te ontwikkelen. We hebben de gedragsregels samen met de kinderen opgesteld. Gedragsregels m.b.t. emotionele veiligheid zijn o.a.:

o respect hebben voor elkaar en elkaars mening,

o geen op- of aanmerkingen maken die anderen kunnen kwetsen, o elkaar uit laten praten

o niet fluisteren in gezelschap o we sluiten niemand buiten.

o aandacht voor wennen op een nieuwe groep:

Bijv. nieuwe kinderen krijgen extra aandacht als ze voor het eerst komen. We hebben oog voor het groepsgebeuren en hoe kinderen zich daar in gaan bewegen. We laten ook ieder nieuw kind een afsprakenlijstje invullen samen met de ouders. Daarnaast krijgen ze een rondleiding door het gebouw en stellen we ze voor aan de kinderen en betrekken we nieuwe kinderen gelijk bij de (dagelijkse) activiteiten.

Wij houden rekening met specifieke behoeften van kinderen en respecteren de eigenheid van kind. We geven kinderen de ruimte om hun eigen identiteit te ontwikkelen.

(2)

PED-bel11 PEDAGOGISCHE WERKWIJZE KINDERCENTRUM HET MELKHUISJE

pagina 2 van 6

Er word aandacht gegeven aan het eigen initiatief van de kinderen en spelen in op de behoeften van de kinderen. We scheppen een sfeer waarin kinderen zich welkom voelen. Als de kinderen binnen komen op de BSO is er altijd eerst een gezamenlijk moment van drinken en een koekje op de groep. We praten dan met het kind en kijken hoe het uit school komt. Vaak komen er dan gesprekken met het kind of tussen de kinderen onderling op gang.

Identiteit

Wij geven kinderen de ruimte om hun eigen identiteit te ontwikkelen. Dit doen wij bijv. door kinderen mee te laten denken, door aan tafel tijdens de lunch of tijdens andere groepsgesprekken de kinderen naar hun mening te vragen en door activiteiten aan te bieden die kinderen voorstellen.

Wij nemen gevoelens van blijdschap, verdriet, etc. serieus. Alle gevoelens mogen er zijn. We vinden het een voorwaarde dat wij als leiding een open houding hebben. Als een kind verdrietig is zal de

groepsleiding hierop in spelen. Als een kind bijv. aangeeft dat het er niet over wil praten, dan accepteren we dat; het kind weet dan wel dat hij/zij bij de groepsleiding terecht kan. Iedereen is ‘anders’ en ieder kind mag zijn zoals het is.

We verwachten dat iedereen respectvol met elkaar omgaat. We proberen dit altijd ook zelf uit te dragen.

We brengen de diversiteit van culturen en gewoontes bij kinderen onder de aandacht. Dit gebeurt bijvoorbeeld in de vorm van onze kookdag.

We gaan ook met kinderen in discussie als ze iets ‘stom’ of ‘raar’ vinden, om ze te laten nadenken over wat ze zeggen. We stimuleren dat kinderen een tolerante houding ontwikkelen.

Ingrijpende gebeurtenissen

We hebben aandacht voor ingrijpende gebeurtenissen in het leven van een kind. We praten met de kinderen als er iets leuks of juist iets vervelends gebeurd is. Als het iets heel heftigs is geven we een kind individuele aandacht. We nemen de tijd voor ieder kind. Goede communicatie is hierin een essentieel.

Desgewenst kan een groepsgesprek plaatsvinden op verzoek van het kind en/of de ouders

 Persoonlijke competenties

We stimuleren de ontwikkeling persoonlijke competenties van kinderen op verschillende terreinen. We spelen zoveel mogelijk in op de behoeften van de kinderen. We doen dat door aan te sluiten bij dat wat er bij de kinderen zelf leeft en door mogelijkheden aan te reiken.

De belangrijkste punten t.a.v. het ontwikkelen van persoonlijke competenties zijn:

o een uitdagend activiteitenaanbod realiseren,

o kinderen stimuleren hun eigen interesses te ontwikkelen

o kinderen ondersteunen bij het weerbaar worden en conflicten oplossen.

Wij richten de ruimten zo in dat de kinderen bij binnenkomst meteen kunnen gaan spelen. We hebben boeken, spellen, knutselmateriaal en sportmateriaal dat allemaal goed aansluit bij de behoeften en verlangens en bij de leeftijd van de kinderen en dat kinderen uitdaagt. Zo zijn er b.v. op Cool Down en Afterparty/ Chill Out andere computerspellen.

Wij zorgen voor afwisseling van rustige en meer actieve activiteiten en voor gevarieerd spelmateriaal. Zo ontdekken de kinderen spelenderwijs de grenzen van hun eigen ‘kunnen en kennen’. Ze doen ervaring op met die grenzen, met het verleggen van grenzen en leren daarvan.

Motoriek

Wij bieden mogelijkheden voor ontwikkeling van de motoriek door het aanbieden van veel verschillende sportieve activiteiten zoals

 Buiten: voetballen, buitenspelen, trampoline springen, skaten

 Binnen: spelen met de kapla, knutselen, tafeltennis, voetbaltafel en poolbiljart.

(3)

PED-bel11 PEDAGOGISCHE WERKWIJZE KINDERCENTRUM HET MELKHUISJE

pagina 3 van 6

Taal ontwikkeling

We stimuleren de spraak- en taalontwikkeling door zelf duidelijk en correct te spreken en zinnen zo nodig te herhalen i.p.v. te verbeteren. We spreken anderstalige kinderen in het Nederlands aan en begeleiden activiteiten verbaal. We maken veel gebruik van verhalen, moppen tappen en taalspelletjes.

Zelfredzaamheid:

Wij helpen de kinderen zelfvertrouwen te ontwikkelen door hen te stimuleren, te waarderen en te complimenteren en door hen te prijzen daar waar mogelijk. We ondersteunen hen bij de activiteiten.

Onderlinge negativiteit proberen we altijd zoveel mogelijk om te buigen naar positiviteit.

Creatieve ontwikkeling

We stimuleren creatief denken door kinderen aan te moedigen nieuwe dingen uit te proberen en initiatieven te nemen. Dit doen wij door te zorgen voor voldoende creatief materiaal op de groepen. Ook hier kijken we wat er leeft en welke behoeftes er zijn. Voorbeelden van creatieve activiteiten zijn het maken van sieraden, zeepjes, gipsen beeldjes en surprises. We gaan mee met seizoenen en spelen hier ook op in. Kinderen nemen ook zelf ideeën mee naar de BSO en vragen dan of ze dit bij ons kunnen maken of doen. Kinderen participeren zo in de planning van activiteiten.

Wij moedigen kinderen in de BSO aan om nieuwe interesses en hobby’s te ontwikkelen. Door zoveel mogelijk verscheidenheid aan activiteiten aan te bieden kunnen kinderen ontdekken wat ze leuk vinden en waar hun interesses liggen. De 7+ kinderen zoeken vaak de competitie, 10+ kinderen zoeken meer verdieping.

Er is aandacht voor evenwicht tussen groepsactiviteiten en individuele activiteiten. Feestdagen en speciale evenementen zoals uitstapjes en zwemmen, doen we vaak als groepsactiviteit. Wij beiden kinderen ook individuele activiteiten aan. De kinderen kiezen dan wat ze willen doen.

Lichamelijke ontwikkeling

Vooral bij kinderen in de leeftijdsgroep 10+ is er sprake van grote lichamelijke veranderingen. We praten hier open over met de kinderen. Er zijn regelmatig gesprekken die gaan over puisten, seks, beugels, borsten etc. We vinden een open houding tegenover de kinderen erg belangrijk; we proberen op de meeste vragen een antwoord te geven. We stellen wel grenzen.

We hebben lectuur op de groep speciaal gericht op (pre)pubers. Wij zijn ons bewust van de

veranderingen die de kinderen doormaken en met deze wetenschap proberen wij ze zo goed mogelijk te begeleiden. We stellen ons hierin flexibel op.

Veilig en gezond gedrag

We stimuleren gezond en veilig gedrag bij kinderen, rekening houdend met hun leeftijd en

ontwikkelingsniveau. Dit doen we in samenspraak met de ouders door afspraken te maken over de mate van zelfstandigheid die we toestaan en aanmoedigen bij hun kind(eren). Zo vergroten we de

zelfstandigheid van de kinderen stapsgewijs. Afspraken kunnen na verloop van tijd ook weer veranderen.

Zorgen voor gezonde voeding is een onderdeel van onze dagelijkse werkzaamheden. We proberen kinderen bewust te maken van wat goed en minder goed voedsel is en van het belang van voldoende bewegen. Op woensdag, vrijdag en in de vakanties gaan de kinderen na de maaltijd minimaal 30 minuten buitenspelen.

 Sociale competenties

Belangrijke algemene aandachtspunten bij de ontwikkeling van sociale competenties op BSO het Melkhuisje zijn:

o leren onderhandelen,

o leren omgaan met conflicten, o leren samen werken/spelen o de individuele ontwikkeling

(4)

PED-bel11 PEDAGOGISCHE WERKWIJZE KINDERCENTRUM HET MELKHUISJE

pagina 4 van 6

Groepssfeer

We stimuleren een positieve groepssfeer, moedigen kinderen aan om dingen samen te doen, samen te delen en te bespreken. Dit doen we door samen spellen te spelen, te koken, te voetballen enzovoort.

Vooral ook door humor in te brengen en een positieve benadering naar de kinderen creëren we een gezellige sfeer.

Omgaan met conflicten

Wij stimuleren kinderen zelf conflicten op te lossen en assertief te zijn. Bij conflicten hebben we een sturende rol en we begeleiden de kinderen hierbij. Wij hebben oog voor pesten en maken dit bespreekbaar.

Leren onderhandelen is vaak aan de orde in leeftijdscategorie van de BSO. Wij begeleiden de kinderen hierin door ze te laten zien hoe ze dat doen en hoe het eventueel ook of anders kan.

Bij conflicthantering laten we de kinderen voornamelijk zelf de oplossingen aandragen, wij sturen vooral het proces. Wij leren kinderen zich in te leven in de ander en begrip te hebben voor de ander. We stellen veel vragen, zoals: ’hoe zou dit voor jou zijn?’. Vaak volgt dan een gesprek. Daarin hebben wij de rol om het gesprek te sturen en te begeleiden.

Iedereen is anders

Wij leren kinderen dat iedereen anders is en dat iedereen gelijkwaardig is. Wij stimuleren andere culturen te verkennen door middel van boeken, spelletjes, gerechten en feesten. We leven in een multiculturele samenleving en worden dagelijks geconfronteerd met allerlei verschillende culturen en gebruiken. We praten hierover met de kinderen.

Ongewenst en grensoverschrijdend gedrag

We verbinden consequenties aan gedrag. We belonen gewenst gedrag door complimenten te geven.

Hierdoor ervaren kinderen welk gedrag wij willen zien.

Wij geven duidelijke grenzen aan en leggen uit waarom. We keuren nooit het kind af, maar wel het niet- gewenste gedrag. We geven uitleg waarom we dit ongewenste gedrag niet tolereren. We corrigeren ongewenst gedrag door te vertellen wat het gewenste gedrag is en waarom. We laten de kinderen zelf nadenken over wat zij hebben gedaan en wat de gevolgen kunnen zijn voor een ander en/of voor de situatie. We laten de kinderen zelf oplossingen bedenken. Als kinderen duidelijk de regels of grenzen overschrijden gaan we na of de regels wel duidelijk zijn bij de kinderen. We kijken naar het kind en geven uitleg waarom die regels er zijn en waarom we willen dat ze nageleefd worden. Vaak confronteren we de kinderen ook met de gevolgen van hun eigen gedrag. Kinderen ervaren het als prettig wanneer de regels en grenzen duidelijk zijn.

Ongewenst gedrag bestraffen we alleen als corrigeren niet helpt. Onder straffen verstaan wij: even niet deelnemen aan een activiteit of even rustig nadenken op de bank, waarna er altijd een gesprek volgt.

 Socialisatie, overdragen van normen en waarden op BSO ’t Melkhuisje

o Het meest kenmerkende op het gebied van socialisatie voor BSO het Melkhuisje is misschien wel dat we uitgaan van de gedragsregels die door de kinderen samen zijn opgesteld. In de praktijk werken we met de gedragsregels die zijn gemaakt door kinderen en de huisregels die gemaakt zijn door pedagogische medewerkers. De regels hebben betrekking op hygiëne, gedrag en omgang met elkaar. We leggen nieuwe kinderen de huisregels uit. Voorbeelden zijn: geen snoep eten tenzij je het aan iedereen uitdeelt;

binnen niet rennen, rennen doen we buiten; bij binnenkomst en bij het weggaan duidelijk melden dat je er bent of weg gaat; handen wassen voor de maaltijd en na het

toiletbezoek; we sluiten niemand buiten.

o Wij accepteren geen gewelddadig of agressief gedrag. Als we merken dat er gewelddadig of agressief gedrag vertoond wordt dan komen we tussen beide en praten er vervolgens over.

(5)

PED-bel11 PEDAGOGISCHE WERKWIJZE KINDERCENTRUM HET MELKHUISJE

pagina 5 van 6

o Pesten word bij ons niet getolereerd. Wanneer we merken dat er wel gepest wordt dan praten we er met het kind, het groepje of de gehele locatie over. We hanteren hierbij het pestprotocol uit het OHB.

o We hebben respect voor alles wat leeft.Op BSO het Melkhuisje hebben we verschillende planten en dieren, voornamelijk dieren die leven in aquaria. Deze worden goed verzorgd en we betrekken de kinderen ook bij de verzorging. Zo leren we ze respect te hebben voor dieren en planten.

o We geven het kind de kans om alles eerlijk te vertellen, we waarderen de eerlijkheid, hoe erg het ook is.

o We leren kinderen open te staan voor en respect te hebben voor gewoonten en rituelen van andere (sub)culturen. Door de multiculturele samenleving worden we dagelijks geconfronteerd met allerlei culturen en religie. Wij accepteren iedereen zoals hij/zij is qua kleur, religie, geslacht en leeftijd.

o We leren kinderen mensen met lichamelijke of verstandelijke beperkingen te respecteren.

Dat houdt in dat je kinderen die anders zijn, op welke manier dan ook, niet belachelijk maakt of kwetst. Wij corrigeren kinderen als wij hen hierover kwetsende opmerkingen horen maken. Wij gaan met hen in gesprek en proberen hen op die manier zich in te laten leven in de ander.

o Op deze leeftijd kan schaamte een rol gaan spelen. Kinderen kunnen zich apart van de anderen, bijvoorbeeld in de wc ruimte of de keuken omkleden. We praten met de kinderen over ‘nee zeggen’ als je iets niet wilt en over duidelijk je grenzen leren aangeven.

Kinderen krijgen van ons voldoende bewegingsvrijheid en kunnen hun grenzen opzoeken.

Kunnen ze daar niet mee omgaan dan maken we dit bespreekbaar en kijken we welke vrijheid past.

o Voorlichtingsmateriaal, boeken en tijdschriften zijn aanwezig op de groepen. Verder hebben we een luisterend oor en zijn we een vraagbaak voor de kinderen. Regelmatig geven wij uitleg op het gebied van seksualiteit en beantwoorden de vragen van kinderen.

Een tijdschrift dat problemen op seksueel gebied aan de orde en stelt en vragen op dit gebied beantwoordt, wordt alleen op de 10+ groepen neergelegd om te lezen.

 Betekenisvolle activiteiten

Wij proberen een zo gevarieerd mogelijk aanbod aan activiteiten aan te bieden.

Voorbeelden zijn voetballen, tafeltennissen, poolen, hotfixen, kleien, dammen, koehandelen, ruiten beschilderen.Het contact tussen de medewerkers en de kinderen, en tussen de kinderen onderling is steeds van belang. Ook tijdens het gezamenlijke eten, afscheid vieren en verjaardagen vieren.

Twee keer per jaar vieren we een groot feest met de ouders en kinderen.

We willen tegemoet komen aan de steeds groter wordende behoefte aan zelfstandigheid. Bijv. de kinderen van Cool Down worden begeleid van school naar de BSO. Wij leren hen op deze manier deelnemen in het verkeer. De 10+ kinderen komen zelfstandig naar de BSO.

 Privacy

Kinderen in de BSO krijgen meer behoefte aan privacy. In veel ruimtes staan de kinderen niet onder continu toezicht, ze kunnen zich goed terugtrekken. Privacy wordt ook gewaarborgd door op een respectvolle en vertrouwde manier met informatie om te gaan. Soms betekent dit ook dat we iets niet tegen ouders kunnen zeggen, omdat het kind hierom heeft gevraagd.

 Computergebruik op de BSO.

In de schoolweken mogen de kinderen maximaal 30 minuten per dag achter de pc. Zij moeten zich hiervoor inschrijven bij de groepsleiding. De 10+ groepen maken geen gebruik van een internetfilter. Wel controleert de groepsleiding regelmatig welke websites er worden bezocht of bezocht zijn. Er is zicht op de pc die de kinderen gebruiken.

(6)

PED-bel11 PEDAGOGISCHE WERKWIJZE KINDERCENTRUM HET MELKHUISJE

pagina 6 van 6

 Achterwacht-regeling.

Er werken meestal meerdere mensen in het pand. Voor die momenten dat dit niet kan is de achterwacht regeling opgesteld en vastgelegd in een afdelingsgebonden document

 Als er een kind mist

Wanneer er een kind niet uit school is gekomen, handelen we als volgt. We controleren de afmeldlijn, bellen naar school om na te gaan of het kind daar geweest is. Wanneer dit geen resultaat heeft dan bellen we naar de ouders. Het komt voor dat ouders vergeten een kind af te melden. De pedagogisch medewerker moet altijd nagaan waarom een kind er niet is wanneer het wel wordt verwacht.

Hoofdstuk 3 Evaluatie

Evaluatie in het team.

Tijdens het maandelijkse locatie-overleg komen alle onderdelen uit de pedagogische werkwijze regelmatig aan de orde. Hierbij zijn alle vaste medewerkers en het locatiehoofd aanwezig. Hierin wordt ook gesproken over de samenwerking tussen de groepen, met het locatiehoofd en met de andere locaties. Er is ook een keer per maand werkoverleg. Hier in wordt besproken hoe het gaat op de groepen en vinden de kindbesprekingen plaats.

Zo nodig wordt op basis van deze overleggen de Pedagogische werkwijze bijgesteld Evaluatie met de LOC.

Ook de mening van de LOC is voor ons belangrijk. De LOC bespreekt een keer per jaar met het locatiehoofd de pedagogische werkwijze van de locatie en geeft advies. Het locatiehoofd neemt het advies van de LOC mee naar het teamoverleg en eventueel naar het hoofdenoverleg en management team.