I>E OOSTZEE, Nog liggen in de golf van Riga:

I>E OOSTZEE,

HARE GOLVEN EN EILANDEN, BENEVENS DE RUSSISCHE HAVENS EN VESTINGWERKEN.

Vervolg van N°. 10, Ulz. 475 en Slot.

(MET KAAST EN PLANS).

Nog liggen in de golf van Riga:

Pernau.

Eene districthoofdplaats, aan den mond van het riviertje Pernau, waar deze in een inham van de golf van Riga valt. De stad is met een vervallen wal omgeven, lieeft een keizerlijk kasteel, waar wel eens staatsgevangenen bewaard werden, voorts verscheiden openbare inrigtingen en fabrie- ken , en ongeveer 3500 inwoners. Er is een aanzienlijke jaarmarkt. De mond der Per- nau is tevens de haven der stad.

f/absal.

Aan een inham tegenover het eiland Worms, nabij het eiland Dago, aan den ingang der Fiusche golf gelegen. Eene onbeduidende plaats met weinig handel en ongeveer 600 inwoners.

DE BOTHNISCHE GOLF.

Deze golf, lusschen 60° en 66° noor- derbreedte gelegen, heeft eene lengte van

120 uren en ongeveer 55 uren op hare grootste breedte. Aan haar' ingang ligt de Alandsche archipel; zij heeft aldaar drie dooiiogteu; de voornaamste aan de Zweed- sche kust heeft eene breedte van acht a negen uur; de beide andere aan de Fin- sche zijde zijn minder breed en met ei- landjes en klippen bezaaid, welke de vaart zeer bemoeijelijken. De menigvuldig in- gesneden kust heeft overal een ruw en woest voorkomen; er zijn aldaar dan ook nergens eenige steden, havens, handel- of militaire etablissementen van eenig belang, zoodat men aan die zijde weinig van de aanvallen der Weslersche mogendheden te vreezen heeft.

De voornaamste plaatsen aan de kust zijn :

Nyslad.

Eene open zceplaats aan een kleinen

inham, met een goede haven. De stad

heeft ongeveer 1700 inwoners, die handel

drijven in linnen- en wollen goederen,

welke er vervaardigd worden; voorts in

scheepsbehoelteri en houten gereedschap-

pen, die uit de omstreken worden aan-

gevoerd. In 1721 werd hier een vrede tussclien Rusland en Zweden gesloten.

Raumo.

Deze slad ligt onmiddellijk aan de zee (op 61°7' n.breedte), is open en heeft een goede haven. De inwoners, insgelijks om- streeks 1700 in getal, hebben nagenoeg dezelfde middelen van bestaan als die van Nystad. Er is hier een scheepslimrncr- wcrf, doch hel hout is schaars in de na- bijheid.

Björneborg.

Eene zeeplaals aan den mond der Kumo- rivier. Dit is eene eenigzins meer aan- zienlijke , regelmatig gebouwde stad, met ruim 2500 inwoners, met een aantal fa- brieken en een levendigen binnenlandschen handel. De buitenlandsche handel is van weinig belang, daar slechts schepen van 6 voel diepgang aan de stad kunnen ko- men. De eigentlijke haven ligl zes uren

verder bij Rafló.

Chrislinasladt.

Deze zeeplaats ligt op een landtong en heeft verscheiden andere aanlcgplaatsen.

liet getal inwoners bedraagt ongeveer 1200, die handel drijven in de voortbreng- selen des lands, zoo als: teer, pik, hout- waren , ook vee, 't welk lot de beste behoort dat Finland oplevert.

Waaa.

Is eene districlhoofdplaats, aan een klei- nen inham der Bothnische golf (op ü5°4'

n. breedte en 39° l-4' lengte). Zij is welge- bouwd, heeft verscheiden openbare inrig- lingen en ongeveer 5000 inwoners, die dezelfde middelen van bestaan hebben als die van Christinastadt. De haven is echter geheel verzand en de schepen moeten om- streeks vijf kwartieruurs van de slad voor anker komen.

Jacobstadt.

Eene kleine zeeplaats aan een' inham (op 63°4r6" n. br.), mei eene goede haven en ongeveer 1000 inwoners, met dezelfde middelen van beslaan als de vorige plaatsen.

lirahestad.

Eene zeeplaats aan het einde eener bogt, die door twee schiereilanden gevormd wordt (op 64°43' n.br. en 42°10' I.). Zij heeft 1200 inwoners, die op dezelfde wijs bestaan; de haven is zeer ondiep, zoodat de schepen een half a drie kwarlieruurs van de slad ankeren moeten.

Uleaborg.

Districthoofdplaats aan den mond van de Ulea, die beneden de slad over een waterval in zee uitstroomt. De stad ligt op 64°53'50" n. br. en 43°10'45" l., en is vrij wel gebouwd, met vele winkels en magazijnen en ongeveer 3500 inwoners, die een vrij aanzienlijken handel drijven, daar de landsproducten alhier in den zo- mer over de Ulea, des winters op sleden worden aangevoerd, terwijl de stad het geheele district van builenlandsche waren

voorziet. De stad mist echter eene haven, die geheel verzand is; de schepen moeten drie kwarlieruurs van de stad het anker werpen.

Tornea.

De noordelijkste plaats (op 65°SO'bO'

^f

ri. br. en 41°46' 1.) der Bothnische golf, aan den mond der Tornea-rivier, is daarom van belang, omdat zij de eenige en be- langrijkste handelplaats van Lapland en van deze streek der Bothnische golf is.

De voornaamste nitvoer beslaat in hout, gezouten en gedroogde visch, rendier- huiden , teer, enz. Ook hier is de haven verzand en moeten de schepen op aan- zienlijken afstand blijven.

DE F1NSCIIE GOLF.

De/e golf ligt tusschen de 59° en 61°

noorderbreedte, zij heeft cene lengte van 60 en eene breedte van 8 a 14 uren. Aan de noordzijde ligt Finland, het gouverne- ment van St.-Pelersburg ten oosten, Eslh- land ten zuiden. Aan den ingang der golf ontmoet men aan de zuidzijde de kaap Simpernas, zijnde de noordelijke punt van het eiland Dago, ten noorden de kaap Hangoe, de zuidelijkste punt van de Fin- sche kust; het oostelijk gedeelte der golf wordt gewoonlijk de baai van Kroonstad geheeten. Deze golf is bezaaid met groo- tere of kleinere eilanden en klippen, vooral nabij de kust, waardoor de vaart ook hier zeer moeijeliilc is. Hel voornaamste dier_{«J «l}

eilanden is dat van Kroonslad, aan het eind der golf, op ongeveer vijf uren af- slands van SU-Petersburg, en hel eiland

Hogland, dat Ier hoogte van de baai va»

Narva ligt, in welke zich de kleine handels- haven van dien naam bevindt.

Aangezien het groot getal klippen langs de kusten, vermijdt, de scheepvaart deze zorgvuldig, tenzij zij het een of ander punt moet aandoen, en houdt gewoonlijk den koers zooveel mogelijk midden in hel vaarwater. In de streken ten oosten van kaap Hangoe wijkt de kompasnaald min of meer af, welk verschijnsel men toe- schrijft aan de magnetische zamenstelling der omgelegen rotsen. Gedurende de drie zomermaanden is het in deze golf bijna bestendig dag, door dat de lichtstraal- breking er eene schemering veroorzaakt, welke den zeeman van zonsondergang lot aan den morgen het noodigc licht ver- schaft. Nog andere verschijnselen uil de aardsche slraalbreking ontstaande, doen zich in deze wateren voor en veroorzaken zoowel bij nacht als bij dag verontrustende misvatlingen. Zij ontslaan door den mis- tigen dampkring, die de schepen op verren afstand het voorkomen van bakens enz. geefl, en de voorwerpen der kust, boven of beneden de mistige bank, om- gekeerd , in grootere of kleinere afmeting vertoont.

Aan den ingang der Finsche golf is de

vaarl alleen aan de kustgedecllen gevaar-

lijk; maar verder op, lerwijl de golf zelve

al naauwer wordt en de kust zelve rolsig

blijft, treft men ook in het midden van

het vaarwater klippen aan. Men moet dus

gedurende de geheele vaart in deze golf

naauwkeurig acht geven op de seinvlaggcn

en andere baken, die de banken en klippen

aanduiden, en die ieder jaar op nieuw

geplaatst worden, zoodra' de golf van hel ijs bevrijd is.

In den tegenwoordigen staat van zaken zijn alle dergelijke seinen en kenlcekenen, tot aanwijzing van den zeeman strekkende, weggelaten of weggenomen, en om dus lot Kroonstad te kunnen stevenen, zal men genoodzaakt zijn nieuwe peilingen en on- derzoekingen te doen.

De terugvaarl uil de Finsche golf heeft insgelijks hare eigenaardige bezwaren.

Schoon de schepen door den slroom, die van het oosten en uit den mond der Newa komt, voortgestuwd worden, wordt de vaart dikwijls tegengewerkt door de wes- tenwinden , zoodat de zeilschepen met kleine gangen moeten laveren, en dan ligt gevaar loopen op klippen te slooten, of niet tijdig genoeg de tonnen en baken te ontwaren en vast te geraken, zoodat de vaart met zorg en inspanning geschiedt.

Vele schepen zoeken dan liever, met be- hulp van loodsen, eene veilige schuilplaats op, tot er een gunstige wind waait. De vaaet in deze golf is dus in 'l algemeen gevaarlijk; er heerschen vele slormen, en de korte, hevige golven verheffen er zich tot eenc buitengewone hoogte.

De voornaamste havens dezer golf zijn:

Reval, Kroonstad, St.-Pelcrshurg, Roth- schensalm, Ilelsingfors en Swcaburg. De andere havens zijn uil een krijgskundig oogpunt minder belangrijk, en ook voor den handel van geen bijzonder gewigt.

llmal.

plaats van het gouvernement Eslhland;

hel is eene versterkte stad met ceue be- volking van 20000 zielen; haar haven, van nature niet zeer veilig, is sedert eenigen lijd door belangrijke werken veel verbeterd.

De in 1820 hernieuwde haven bevat gewoonlijk eenc afdeeling van het Russisch eskader; en hoewel zij dieper is dan die van Kroonslad, is daarentegen de in- en uitvaart zeer moeijelijk. Men komt gemak- kelijk op de reede, die een veilige anker- plaats heeft, vanwaar men mei alle winden kan afvaren. Zij wordl beschermd door fortificatiewerken, die hel havenhoofd be- kroonen, en door drie forlen, die haar aan de noordzijde dekken; voorls: door een fort op een eiland gebouwd, len oosten door eene groote ballerij op eene zandbank aangelegd, en ten westen door de oude citadel, deDomberg, die met een hoogeu wal mei torens omgeven is, een hoofdwal en negen bolwerken heeft, eene breede en diepe gracht, met verscheidene buitenwerken; haar vuur reikt tol voorbij het havenhoofd. Zij kan op zee van verre gezien worden.

Doch niettegenstaande al deze fortifi- ealiewerken, acht men de haven van Reval niel veilig genoeg om er eene viool legen eene groole vijandelijke overmagt voldoende te beschermen, waarom men het steeds voor waarschijnlijk heeft gehouden, dat de Russische scheepsdivisie, zoodra de Finsche golf van ijs bevrijd was, de wijk naar Sweaburg of Kroonstad zou zien Ie nemen.

Reval ligl op de zuidkusl aan een in- ham der Finsche golf, op 50 uren af-

slands van St.-Petersburg; hel is de hoofd-! hel riviertje Paddis, in de Rogerwijk, een Baltischhaven.

Ken kleine slad aan de uitmonding vati

inham der Fiusclie golf, westelijk van Reval, met eene zeer grooie haven, die aan de eene zijde door het eiland Roog beveiligd wordt, maar aan de andere zijde voor de woede der zee blootstaat, der- halve onbruikbaar is; de inwoners onder- houden zich met handwerken en visch- vangst.

Narva.

In Eslhland, aan den linker oever der JNarowa, nabij hare uitmonding, tusschen Reval en St.-Pelersburg; de stad bestaat uit de oude en nieuwe stad, welke door een muur van elkander zijn gescheiden en beiden weder met een muur en oude vervallen werken omgeven zijn. Tegenover de stad, op den regier oever der Narowa, en rnet de stad door eene lange houten brug verbonden, ligt in Ingermannland de open voorstad Iwangorod, rnet houten huizen, en daarneven het kasteel Iwan- godorok, met zware muren. De mond van de Narowa is tevens de stadshaven.

3000 a 4000 inwoners.

Abo.

De Voormalige hoofdstad van Finland, nabij de zee, ter hoogte der Alandscilan- den; zij wordt omgeven door rotsige ber- gen, ligt aan den mond der Aurojocki, welke ter breedte van 120 a 200 voelen midden door de stad stroomt en iels verder in eene bogt van de Oostzee valt.

Voor den mond der rivier ligt op een 'andlong, een uur van de stad verwijderd, hel versterkte kasteel Abohus, aan drie zijden door hel water omgeven, met een

kerk en een luighuis. Schepen van eenigen diepgang kunnen alleen lot hier komen;

kleine vaartuigen komen slechts met moeite in den mond van de Aurajocki tot aan de stad. Deze heeft eene hoogeschool, eenigen handel, scheepsbouw en omtrent 12000 inwoners.

Ilangoc of Hangoud.

Zuidoostelijk van Abo, eene ver in de Finsche golf uitstekende smalle rotsige landtong, wier spits eene diepe en veilige haven uilrnaakt, welke door de vesting (iustavsvarn op een eiland verdedigd wordt en in 'l algemeen van wegc hare ligging een belangrijk punt voor militaire operatiën is (I).

Eknaes.

Eene kleine zeeplaals op een landtong der Finsche golf, met ongeveer 1200 a 1500 inwoners, die wollenslolfen en zeil- doek vervaardigen, en handel in victualic en brandstoffen drijven. De haven is van middelbare grootte, doch de ingang slechts 7 a 8 voet diep.

Sweabwg en flelsingfbrs.

Sweaburg, naar gezegd wordt te regt het Gibraltar der Oostzee genoemd, is eene militaire zeeplaals, waar nu ongeveer eeue eeuw geleden, door zekeren graal EIIRENSVÜBD , op verscheiden bijeenliggende eilanden eene reeks van veslingwerken in de rotsen uitgehouweu is, die een geheel

(1) Naav 't geeu de dagbladen onlangs meldden, hadden de Engelschen zicli van dit punt meester gemaakt, duch lol nog toe heeft zich dit niet bevestigd.

uitmaken en den ingang van de baai van Helsingfors dekken, waarin de haven van Sweaburg gelegen is.

Op de zeven eilanden die den ingang der haven dekken, zijn, gelijk hoven ge- zegd is, vestingwerken en kasernen ge- bouwd, alwaar 20000 man kunnen gehuis- vest worden. Wargo is het voornaamste, met de hoofdmagazijnen en het tuighuis;

op een ander eiland zijn de werven voor den scheepsbouw; al de werken zijn in de rotsen gehouwen en de meeste geka- sematteerd. Deze eilanden zijn in gewone tijden onderling door schipbruggen ver- bonden , zijn omgeven door steile rotsen, die de haven tegen alle winden beveiligen , gelijk tegen den aanval van vijandelijke eskaders.

Men beweert dat de haven van Swea- burg de veiligste der gehecle wereld is;

dat het zelfs dwaasheid zou zijn haar van de zeezijde aan te vallen; en de aan- val te land zou niet veel meer kans van Ie slagen opleveren, daar de Keizer van Rusland eene geduchte magt, volgens sommige berigten het geheele grenadier- korps , ongeveer 40000 man sterk, daar- heen gezonden heeft.

Helsingfors, een uur noordelijk van Sweaburg, is de hoofdplaats van het groot- hertogdom Finland; het is eene stad met eene bevolking van 10000 zielen, aan het eind der baai die haar van Sweaburg af- scheidt. Deze baai heeft van hel noorden naar het zuiden eene lengte van een uur, en drie kwartiefuurs breedte. Zij kan meer dan 1200 vaartuigen bevatten; levert eene veilige en gemakkelijke ankerplaats op; maar de invaart lusschen de berg-

spitsen is naauw en wordt van alle zijden door de kustbatterijen en forten bestreken.

De stad had reeds vroeger de forten Broberg en Ulriksborg; sedert 1815 zijn de vestingwerken aanzienlijk uilgebreid.

Helsingfors en Sweaburg liggen bijna vlak tegenover Reval, op vijftig uren alslauds van Kroonslad.

Borga.

Tusschen Helsingfors en Lowisa gelegen, is eene opene stad,'de hoofdplaats van het district van dien naam en de zetel van een bisschop; met linnenweverijen en an- dere fabrieken , handel in hout, victualie en linnen. Daar echter de haven voor groote schepen onbruikbaar is, zoo ge- schiedt de handel en scheepvaart meeren- deels over Helsingfors.

Lowisa,.

Deze plaats ligt ten oosten van Helsing- fors, aan eene bogt van de Finsche golf, niet ver van den mond der Kymmene- rivier. Deze bogt maakt de haven uil, waar- van de invaart door rotsen en klippen gevaarlijk en die voorts zoo ondiep is, dal schepen van eenige grootte drie kwar- lieruurs van hel havenhoofd moeten an- keren. Üp het eiland Swartholm, voor den mond der haven, is een fort aange- legd , hetwelk den ingang verdedigd. Het stadje heelt eene bevolking van 2/00 zielen.

Rotsehensalm.

Eene kleine stad op het eiland Kolka, in den moud der Kymmenc-rivier, met eene groole veilige krijgshavcn, welke de geheele Russische scheeren-vloot en nog

veertig iinieschepeu kan bevatten, met werven en magazijnen. Op een ander ei- land ligl de citadel Rotschensaim, welke de stad en de haven beheerscht, die in 1795 tot bescherming der Schecrenvlool gebouwd werd; voorts zijwaarts nog twee fortificatiewerken, de forten Gloire (wat door 100 stukken gesehut verdedigd wordt) en Elizabeth. In deze vestingwerken zijn groote magazijnen voor schecpsbehoeften en levensmiddelen, benevens kasernen voor 14000 man. De stad heeft slechts 800 inwoners.

Frederiksham.

Ten oosten van Rolschensalm, is eeue regelmatig gebouwde en bevestigde stad, met eene haven op eenigen afstand vau de stad. Deze had een tuighuis, kaser- n e u , magazijnen, lands- en stadsgebou- wen, al hetwelk deu l2de" Augustus 1821 door een vreeslijken brand vernield werd, doch sedert herbouwd werd.

Wïborg.

De hoofdstad vau Karelie, noordoostelijk van Frederiksham en noordwestelijk van St.-Petersburg, aan den Trango-sund, eene bogt van de Finschegolf, met een sterken ringmuur omgeven, aan welks zuidoost- zijde naar St.-Pelersburg, twee nieuwe voorsteden liggen. Aan de noordwcstzijde voor de Abosche poort, ligt het versterkt kasteel, hetwelk door eene brug gemeen- schap met de stad heelt, en aan de west- zijde van dit kasteel het aanzienlijk kroon- werk St.-Anna, met arsenaal en magazijnen.

De haven is groot, maar ondiep, zoodat groolc schepen wel twee en een half uur

van de stad moeten blijven. Bevolking ongeveer 5500 zielen.

Sestrabeck.

Een marktvlek ten noordwesten vau St.-Pelersburg, aan den mond der Sestra.

Alhier is eene Keizerlijke fabriek voor draagbare vuur- en blanke wapenen.

Kroonstad.

Kroonstad is eene vesting midden in zee, op de oostpunt van het kleine Ketel- eiland (Kollun-Ostrow), uit kalksteen be- staande , ruim anderhalf uur laug en ruim 20 minuten breed; het ligl op 5 a 6 uren afstand van St.-Petersburg, daar waar aan de noordzijde der golf kaap Lisinos is ge- legen , terwijl op de tegenovergelegen zuid- kust zich de stad Oranienbaum en het paleis Peterhof bevinden. Hel noordelijk gedeelte der golf, tusschen Kroonslad en kaap Lisinos, is twee uren breed, maar vol zandbanken, zoodat de vaart aldaar ten eenemale onmogelijk is. Het gedeelte tusschen Kroonslad en Oranienbaum is slechts één uur breed, en de zandbank, waarop de vesting Kronslolt is gebouwd, strekt zich van de kust van Oranienbaum tot op 400 el van de havenhoofden van Kroonstad uit, zoodat het vaarwater zich alleen bevindt tusschen die hoofden en Kroonslolt. Alhoewel men hier eene breedte van 400 el heeft, moeten linieschepen of groote fregatten de lijn der grootste diepte in céne enkele kolonne te volgen, en dau nog moeten die schepen, om Ier hoogte van de militaire haven te komen, geen grooteren diepgang dan van 22 voeten hebbeu. Voorbij die haven en hoemeer

men Sl.-Petersburg nadert, vermindert de diepte van het vaarwater achtervolgcns van 22 tot 17, 16, 14 en 13 voet, en bedraagt aan den mond der Newa niet meer dan 11 voet.

Kroonstad heeft geduchte vestingwer- kea, zij beslaan: 1) in eene doorgaande linie met gebastionneerd front, de stad, de handels- en de conslructiehaven om- gevende; 2) in een geduchten wal aan de havenhoofden rondom de krijgshaven, welke wal met meer dan 400 stukkeu kanon gewapend is, die liet vaarwater bestrijken; 3) in een grool veslingwerk, Kroonslot geheeten, op de noordelijke punt van de zandbank, 400 el ten zuiden van de stad; dit fort is met meer dan 300 stukken kanon gewapend; het be- schermt de invaart der handelshaven, en kan een kruisvuur maken met het geschut der stad over het grootste gedeelte der naauwe doorvaart; 4) in een met 200 kanonnen gewapend fort, in zee gebouwd, zuidwestelijk van de stad, om met de legenovergelegen batterijen de invaart der engte te verdedigen; 5) in een lort, het Alexanderfort geheeten, op de noordwest- punt van het eiland Kotlun gebouwd, om de nadering aldaar te keeren; eindelijk (J) in zes batterijen, op hooiden ten noorden van de stad aangelegd, om kleine vaartuigen te verhinderen het eiland aan die zijde te naderen.

Al deze forliücaliewerken zijn derwijze aangelegd dat, ingeval een vijandelijk es- kader lusschen de zandbanken mogl willen doordringen om Kroonslad aan Ie vallen, het van alle zijden zou beschoten en be- worpen worden, on onmogelijk lang op

het gekozen punt zou kunnen verblijven om den aanval voort te zetten. Meestal heeft, zoo te land als ter zee, het tegen- gestelde plaats van hetgeen te Kroon- stad beslaat; immers, vooral bij den ves- tingaanval, wordt de verdediger door den aanvaller omgeven, waardoor deze laatste in 't voordeel is, en vandaar het denkbeeld dat de aanval overal het overwigt op de verdediging heeft, en geen versterkte stel- ling het op den duur legen een goed aan- gevoerd leger en wel bestierd eskader kan uithouden. Hier intussehen, zoowel te Kroonstad als Ie Sweaburg, heeft het tegendeel plaats; hier heeft de verdediger het voordeel op den aanvaller: want op beide plaatsen omgeven de fortificatiën de ruimte waar de schepen zich bewegen kunnen om den aanval op de versterkte punten Ie beproeven; zoodat deze een concentrisch vuur op de schepen kunnen openen, terwijl dalder schepen divergerend zou zijn; bovendien kunnen hier de land- baltcrijen meer vuurmonden in werking brengen dan de schepen.

Zonder vooruit te willen beslissen wal de vereenigde Brilsche en Frausche scheeps- rnagl ondernemen zal, kan men, op grond van het bovengezegde, Kroonstad en Swea- burg als onwinbare punten aan de zeezijde aanmerken, die zelfs weinig uilzigl geven van mei vruchl ie kunnen aangevallen worden; en om ze aan de landzijde aan Ie vallen, moei men landingstroepen heb- ben; doch daarloe zijn 10000 of zelfs 20000 man , wal eene geduchle magt /ou zijn om over zee Ie voeren, ongenoeg- zaam ; immers liggen beide punten nabij hel centrum der magl van het Russische

Keizerrijk, welke, in geval van oorlog, al- tijd door aanzienlijke garnizoenen zullen bezet zijn en versterkt kunnen worden, waarom men betwijfelen moet dat een aanval te land beter kans van slagen zou hebben dan een aanval aan de zee- zijde.

Kroonstad is eene fraaije, regelmatig gebouwde stad; de beurs, bel groote lol- kantoor, hel hospitaal, de kasernen, de paradeplaats, bet kanaal van PETEK den groolc, dat voor den scheepsbouw dient en tusschen de midden- en handelshaven tot in de stad loopt, en vooral het dok zijn merkwaardig. Al wat lot den scheeps- bouw , de kogel- en geschutgieterij behoort, de arsenalen en lorlificatiewerken, zijn er op de grootste schaal aangelegd en inge- rigt. De schepen, wier diepgang hen niet veroorlooft tot St.-Petersburg op te varen, laden en lossen te Kroonstad. Somber en schier verlaten in den winter, telt deze stad in den zomer eene bevolking van niet minder dan 40 a 50000 zielen, waar- van slechts 12000 een burgerlijk bedrijf uitoefenen; de overige behooren tot hel garnizoen, de vloot, of zijn gouvernc- mentswerklieden, in de dokken, arsena- len, enz.

De haven van Kroonstad is in drie ge- deelten gescheiden: de handelshaven, de eonstrucliehaven en de krijgshaven. Allen zijn omgeven door zware dammen, met verschansingen bekroond, die de schepen in de havens zoowel tegen de vijandelijke kogels als tegen de winden beveiligen;

maar hare weinige diepte maakt de in- vaart voor groote schepen uiterst moei- jelijk.

. Oranienbaum.

Aan den oever van de zuidkust der Finsche golf, tegenover Kroonstad, op korten afstand van St.-Petersburg. Alhier is een prachtig keizerlijk zomerverblijf, uit drie afzonderlijke gebouwen en de hermitage van CATHABINA II bestaande, alsmede de vervallen kleine vesting van PAUL III. De stad heeft slechts eene be- volking van 1400 zielen, die meest van den landbouw beslaan. Alhier is de ge- wone overvaarl naar Kroonslad.

St.-Petersburg.

St.-Pelersburg, de hoofdslad van Rus- land, ligl aan het einde der Finsche golf, is gebouwd op de beide oevers van de Newa, in eene gure en ongezonde land- streek. Gedurende zeven maanden van het jaar is de niet zeer diepe haven met eene ijskorst bedekt, en al is de vaart open, zoo moeten toch de schepen die meer dan zeven voet diepgang hebben, te Kroon- stad, dal de eigcnllijke haven van Sl.-Pelers- burg is, geligt worden.

Deze hoofdstad is bijna rond van ge- daante , meerendeels op eilanden gebouwd, waarvan de voornaamste door een aantal kanalen, door de Finsche golf, de Newa en hare armen gevormd worden ; zij heeft een omtrek van ongeveer acht uren, maar binnen deze groote uitgestrektheid is veel ledig terrein; ook beslaat de Newa met hare zijtakken eene groole plaats. De grond is effen, laag en moerassig; de stad heeft een grool gelal schoonc ge- bouwen , paleizen, marilimc-, militaire- en

andere landsgebouwen, breede stralen en eene bevolking van meer dan een half mil- lioen zielen.

In gewone tijden heeft St.-Petersburg een garnizoen van omtrent 100000 man keurtroepen , garde en grenadiers, waarbij nog niet begrepen zijn de troepeukinderen, de kadeltenkorpsen en de modelbataillons.

In het midden van de stad is op een eiland in de Newa , de citadel, zijnde een regelmatige zeshoek, door PETER I ge- bouwd, en welke het eenige vesliugwerk van St.-Petersburg uitmaakt. Maar aan- gezien de groote uitgestrektheid van het rijk en den verren afstand van de gren- zen , heeft deze hoofdstad weinig van eenen aanval te land te vreezen, en aan de zeezijde is zij gedekt door de geduchte werken van Krooustad.

Uit bovenstaande beschouwing volgt dat de vaart in de Oostzee slechts gedurende vijf maanden van het jaar open is; dat zij moeijelijk is in alle jaargetijden; dat zij in de golf van Finland alleen mogelijk is met behulp van vuurtorens, baken en loodsen, welke het Russische gouverne- ment ieder jaar, na de opruiming van het ijs, er op nieuw plaatst of in gebruik heeft;

dat de Russische handclplaatsen, behalve Riga, welke haven ziel) meerbinnenwaarts bevindt, van weinig belang zijn; dat twee van de drie groote militaire havens der Finsche golf (Sweaburg en Kroonstad) tegen alle aanvallen van de zeezijde be- veiligd , en deze onwinbare havens uit- gestrekt genoeg zijn om al de Russische scbeepseskaders op te nemen; dat de

hoofdstad, tenzij eene vijandelijke leger- magt van misschien l 50000 man opdaagde, ongenaakbaar is; dat eindelijk de Aland- sche archipel aan den ingang der Finsche golf, of de eilanden Oesel en Dago, aan den mond der golf van Riga, gedurende zeven maanden van het jaar door het ijs aan het vasteland verbonden zijn, en dat alzoo de vijandelijke bezetting, die er na de verovering mogt gelegd worden, ge- durende gezegd tijdsverloop evenzeer aan de aanvallen der Russen zouden bloot- staan , als dat zij aan de Finsche kust aan zich zelve overgelaten ware.

Bij dit eenvoudig plaatselijk onderzoek vervallen derhalve schier alle gissingen, die men nopens de bezetting van Si.-Peters- burg door de zeemogendheden, nopens de vernieling van Kroonstad en het bom- bardement van Sweaburg gemaakt heeft.

Wal de Russische scheepsmagt betreft, deze zal wel vermoedelijk het gevecht ont- wijken , tenzij de Brilsche en Fransche vloot hare magt verdeelde, in welk geval het mogelijk kan zijn, dat de Russen het lot der wapenen beproeven en er zoodoende een algemeen zeegevecht ontstaat.

Maar nu doet de vraag zich op, wat zal de vereenigde vloot in de Oostzee ei- gentlijk uilrigten als zij de groote militaire havens niet kan aanvallen, noch de Rus- sische vloot slaan en vernielen? Zal zij zich dan vergenoegen met eenige handel- havens te vernielen? De verdelgingsoorlog toch ligt niet meer in de zeden dezer eeuw. Het zou ook tot geen enkel resul- taat leiden en de beide groote natiën weinig tot eer strekken. Om toch iets uil te voeren kunnen de vereenigde cska-

ders, gelijk de Engelsche mililaire tijd- schriften dan ook reeds vroeger gezegd hebben, cene landing op het eiland Aland beproeven. 't zij om het duurzaam bezet te houden, of om het aan Zweden terug te geven en er Finland bij te voegen.

Het is zeer mogelijk dat het eiland Aland zonder groote opoffering in handen der Britsch-Fransche magt valt; zulks zal grootendeels afhangen van het getal en de hoedanigheid der troepen die het verdedi- gen zullen. Vroeger hebhen de openbare bladen vermeld dat de Russische troepen het verlaten hadden, na de verdedigings- werken geslecht te hebben; later is zulks niet alleen tegengesproken, maar zelfs be- rigt dat er nieuwe batterijen aangelegd en de verdedigingsmiddelen vermeerderd waren. Maar aangenomen dat het eiland op het eerste schot in handen der Engel- schen en Franschen valt, zullen zij het dan ook bezet blijven houden in de maand October, wanneer het ijs de vloot nood- zaakt het noordelijk gedeelte der Oostzee te verlaten? En al laten zij er, gelijk men gezegd heeft, 10000 a 15000 m a n , om het voor de Zweden te bewaren, en roe- pen zij dan de Finlanders op om zich aan de Russische heerschappij te onttrek- ken ; zouden die beide volken, gesteld dat zij aan zoodanige oproeping gehoor gaven, met de 10000 a 15000 man bezetting, in staat zijn zich gedurende zeven maan-

den tegen den Russischen kolossus staande te houden? Van den T10" October af tot den rle" Mei toch belet het ijs de scheep- vaart in die streken, en in al dien tijd kan er uit het westen geen hulp opdagen;

zoodat de Russen ontwijfelbaar, even als zij het vroeger gedaan hebben, zich in den winter weder van die eilanden zou- den meester maken.

De bezetting der Alandseilanden zou dus elk jaar op nieuw moeten geschieden , en dergelijke expediüën komen op veel te veel geld en menschen te staan, om ze meermalen te ondernemen.

De bondgenooten kunnen naar alle waar- schijnlijkheid de verlangde resultaten in de Oostzee niet verkrijgen, dan met be- hulp van groote korpsen landingstroepen ; reeds is met groote geldopoffering een deel hunner magt naar Turkije gezonden ; zenden zij nu nog een ander gedeelte naar de Oostzee, wat niet minder ver- bazende sommen kost zoo de magt eenig- zins aanzienlijk is, dan is het te vreezen dat zij op geen van beide punten sterk genoeg zijn om beslissende slagen toe te brengen, zulke slagen die den Russischen Czaar noodzaken voor den wil der twee westersche mogendheden te bukken; en dit zoo zijnde, zouden hunne expeditiën wel eens kunnen mislukken, of ten minste geen wezentlijk resultaat bewerken.

DE ENGELSCHE EN FRAME VLOOT IN DE OOSTZEE.

In ons nummer van Januari] 11. plaatsten wij cenc opgave van de sterkte der Engelsche en Fransche zeemagt in de Zwarte Zee, overgenomen uit het United Service Magazine; wij laten hieronder eene dergelijke opgave, uil het- zelfde Magazine overgenomen, volgen, van de sterkte der vereenigde zeemagt, op het oogenblik in de Oostzee aanwezig of op het punt daarheen te vertrekken:

Stukkeu.

Duke of Wellington (s) . . 131 Royal George (s) . . . . 121 St. Jean d'Acre (s). . . . 101 Neptune (z) 120 St. George (z) 120

Princess Royal ( s ) . . . . 9 1

James Watt (s) 91 Nile (s) 91 Caesar (s). , 91 Prince Regent (z) . . . . 90 Monarch 84 Majestie (s) 81

Cressy (s) 81

Cumberland (z) 70 Boscawen (z) 70 Hogue (s) 60 Ajax (s) 60 Blenheim 60

Edinhurgh ( s ) . . . 5 8

Imperieuse ( s ) . . . 51

Euryalus (s) 51 Arroqant (s) 47 Amphion (s) 34

Dauntless (s) 35 Tribune (s) 30 Eurydice (z) 26

Tonnen.

3700 2616 3400 2705 2719 3129 3083 2598

2761 2613 2286 2580 2537 2195 2213 1750 1761 1747 1772 2347 2271 1812

1174

1490 1570

908

Bemanning.

1100

970 900 970 970 850 820 820 850 820 750 750 750 625 659 600 500 600 660 530 550 450 320 300 300 230

Paardekracht.

780 400 650

— 400 — 600 500 400

— 400 — 400

— 450 — 450 450 440 361 400 300 300 580 300

—

Leopard (r) 18 Odiu (r) 16 Valorous (r) 16 Penelope (r) 16 Magicieune (r)

Miranda (s) 14 Cruiser (s) 14 Archer (s) 14 Desperate (s)

Conflict (s) Dragon (r) Bulldog (r) Vulture (r) Basilisk (r) Driver (r) Gorgon (r) Rosamond (r)

Gladiator (r). . . . Prometheus (r)

Janus (r) Alban (r) Lightning (r)

keu.

8 6 6 6 6 4 4 4 8 8 6 6 6 6 6 6 6 6 5 4 4 3

Tonnen.

1412 1310 1255 1616 1258 1039

750 795 1100 1013 1270 1123 1190 980 1056 1111 1059 1190 800 760 400 296

Bemanning.

280 270 220 500 260 170 160 170 175 175 200 160 200 160 165 160 150 200 100 75 50 50

Paardekrachl.

560 500 400 650 400 200 60 200 400 400 560 500 470 400 280 320 286 430 220 220 100 100

(s. schroefstoomboolen; r. raderboolen; z. zeilschepen.)

De Fransche «Moniteur" behelst het volgende berigt:

«Het eskader van de Baltische Zee, onder hel opperbevel van den Vice- Admiraal PARSEVAL-DESCHÈNES , heeft de reede van Brest verlaten en is naar de golf van Finland gezeild.

«Dit eskader, hetwelk een expeditiekorps van marine-soldalen, infanterie en artillerie aan boord heeft, is uit de volgende schepen zamengesteld:

Charter. Stukken.

Le Tage Linieschip (2e klasse) 100

L'Auslcrlitz » ( ) 100 500

L'IIercuIe » (2e klasse) 100

Le Jernappes . . . . » ( » ) 100 Le Breslau » (3" » ) 90 Le Duguesclin . . . . » ( » ) 90 L'Inflexible » ( , ) 90 Le Duperré » (4C » ) 80 Le Trident » ( » ) 80 La Semilante . . . . Fregat (lc » ) 60 L'Andromaque . . . . » (2^e » ) 60 La Vengeance . . . . » (le » ) 60 La Poursuivante . . . » (2° » ) 50 La Virginie » ( » ) 50 La Zenobie » ( » ) 30 La Psyche » (3e » ) 40

Le Darien Stoomfregat 14 450 Le Phlégéton . . . . Sloomkorvet 10 400 Le Souffler » 6 220 Le Milau Avise a vapeur 4 200 Le Lucifer » 6 200 L'Aigle » 6 200 Le Daim • 4 120 1250 2290

i