• No results found

STAALFRAMEBOUW. waardevol alternatief

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "STAALFRAMEBOUW. waardevol alternatief"

Copied!
6
0
0

Bezig met laden.... (Bekijk nu de volledige tekst)

Hele tekst

(1)

Ik ga Bouwen & Renoveren oktober 2017

|

21

STAALFRAMEBOUW

waardevol alternatief

Als het op bouwen aankomt, houdt de modale Belg van vaste waarden. De traditie wil dat een huis wordt opgetrokken in baksteen. Toch wint een aantal alternatieve bouwmethodes aan belangstelling. De jongste telg in de rij is staalframebouw. Voorlopig met een marginaal marktaandeel, al zou daar wel eens snel verandering in kunnen komen.

Tekst Jos Segaert Een lijst van interessante adressen vind je op pagina 164

BOUWEN RENOVEREN Ruwbouw

© beSteel

(2)

voor kort had men in België nauwelijks van staalframebouw gehoord. In de Verenigde Staten, Canada, Japan, Nieuw-Zeeland en Australië des te meer. Daar bestaat het systeem al ettelijke decennia. In Europa zijn Engeland en Zweden voor- trekkers. In ons land hebben sinds enkele jaren enkele bedrijven zoals beSteel en Moduhome zich in deze nichemarkt van de residentiële bouw gespecialiseerd.

Voor alle duidelijkheid: staalframebouw heeft niets te maken met staalskeletbouw, waarover we eerder al spraken in dit magazine (Ik ga Bouwen nr. 400). Staal- skeletbouw maakt gebruik van lijnvormige elementen gemaakt van warmgewalste profielen (I, H, L of U).

Deze zelfstandige profielen vormen het skelet dat verder wordt ingevuld met vloeren en wanden. Staal- frames daarentegen bestaan uit koudgewalste profielen met een beperkte sectie en geringe dikte gemaakt van staalplaat. Dit basismateriaal wordt op bobijnen, zoge- naamde “coils”, aangeleverd en afgewikkeld. Via een serie walsrollen worden ze in het gewenste profiel (C, U…) verbogen in breedtes van 75 mm tot 250 mm en diktes van 0,70 mm tot 2 mm. Vervolgens worden deze elementen tot kaders – frames – van uiteenlopende maten geassembleerd. Elk frame afzonderlijk bestaat zo uit constructief dragende stijlen en regels waarin elk dragend onderdeel beperkt is in gewicht. Vergelijkbaar met houtskeletbouw, dus.

Verticale lasten worden optimaal verspreid doorgegeven, wat de stevigheid van het geheel garandeert. Het koppelen van de onderdelen van de frames en van de

frames onderling gebeurt met klinknagels (rivetten), zelfborende schroeven of met bouten en moeren. Het gebruikte staal heeft een metallische coating op basis van magnesium waardoor het zeer corrosiebestendig is en langdurige oppervlaktebescherming biedt tegen slijtage. De assemblage gebeurt hetzij in het atelier, waarna de frames op de werf geleverd en gemonteerd worden tot een volledig staalframecasco, of op de werf zelf. In dat geval worden de profielen genummerd en in pakketten afgeleverd, zodat ze vlot geassembleerd kunnen worden.

Tot

22

| BOUWEN RENOVEREN Ruwbouw

1 /

2 /

3 / 4 / 5 /

© beSteel© ModuHome

1

2

(3)

EIGEN TROEVEN…

De voordelen van staalframebouw zijn in veel opzichten vergelijkbaar met die van houtskeletbouw. Het is een snelle, weersonafhankelijke methode die heel flexibel is, een volledige ontwerpvrijheid toelaat en met een beperkte mankracht kan worden opgebouwd. De frames zijn bovendien heel stevig en toch vederlicht, maatvast, weinig gevoelig voor klimaatinvloeden (krimp/uitzetting) en bestand tegen ongedierte, vocht en schimmels.

Transportkosten zijn beperkt en zwaar werfmaterieel overbodig. Ten slotte gaat het om een duurzaam

product dat 100 procent recycleerbaar is. Het beperkte gewicht van het systeem laat toe lichtere funderingen te voorzien, wat vooral bij onstabiele ondergrond een belangrijk pluspunt is.

“Wij kozen voor staalframe omwille van de bijzondere configuratie van het terrein waarop we bouwden”, aldus architect Arnaud Vendramin. “Een perceel van 4,80 bij 40 m. Met een staalframe konden we de dikte van de muren beperkt houden en binnen aanzienlijke plaatswinst genereren. Tegelijk konden we op het vlak van energieprestaties op beide oren slapen. De samen- stelling van de wanden van de buitenmuren is als volgt (van binnen naar buiten): gipsplaat 12,5 mm, OSB-plaat 18 mm, staalframe 100 mm opgevuld met houtwol in de kern, OSB-plaat 18 mm, isolatie (EPS met grafiet) 120 mm, gevelpleister 20 mm. De totale dikte van de wand bedraagt slechts 288 mm, inclusief isolatie. De hele framestructuur stond er op vijf dagen. Ook qua budget viel in dit geval de keuze gunstig uit. Voor de ruwbouw bleek de methode tot 30 procent goedkoper dan de offertes voor traditionele bouw. De gesloten ruwbouw – een huis van 160 m2– was op minder dan vier maanden klaar. Dat liet ons toe de hele binnen- afwerking volledig voor onze rekening te nemen. Ik schat dat we op die manier tussen de 15.000 tot 20.000 euro aan werkuren hebben uitgespaard. Ander pluspunt: de nauwkeurigheid van de perforaties in de stijlen, waarin alle technische leidingen kunnen worden verwerkt. Het kappen van sleuven in de muren konden we aan ons voorbij laten gaan.”

Ik ga Bouwen & Renoveren oktober 2017

|

23

/---

MARKTAANDEEL

STAALFRAMEBOUW (2013)

/Zweden, Japan en Australië: 15%

/Groot-Brittannië, Noord-Amerika: 3%

/Frankrijk, Duitsland: 2%

/België: 0,0001%

© ModuHome

© ModuHome

© beSteel© beSteel

3 4

5

(4)

…EN BEPERKINGEN

Alles rozengeur en maneschijn? Niet helemaal. De troef van het lichte gewicht en de handige eigenschappen van de frames heeft paradoxaal genoeg een negatief luik. De thermische inertie ervan – het vermogen van een materiaal om warmte op te slaan – is net zoals bij de andere lichte prefabsystemen zoals staalskelet en houtskelet, beperkt. Om dezelfde redenen vormt ook de akoestische isolatie een belangrijk aandachtspunt.

Door de geringe massa van de frames gebeurt geluids- overdracht nadrukkelijker en snel als hinderlijk ervaren.

Een oplossing bestaat erin te opteren voor zware vloeren die het geluid dempen.

Architect Arnaud Vendramin bevestigt: “De thermische inertie van de wanden in staalframe is gering, wat een invloed kan hebben op het warmtecomfort van de bewoners.

Het is dus zaak dit te compenseren door in de woning een maximum aan materialen met een hoge inertie te gebruiken. Concreet hebben we in ons geval geopteerd

voor een betonnen vloer tussen het gelijkvloers en de eerste verdieping. Verder hebben we voor de muren de voorkeur gegeven aan houtwol boven klassieke steenwol.

Een verschil in densiteit van ongeveer 15 kg/m3in het voordeel van de houtwol. Ook wat de akoestiek betreft, voorzie je best materialen met een hogere dichtheid. Om redenen van efficiëntie komt dat neer op een verdubbeling van de gipsplaten aan de binnenkant, dus een bijkomend kostenplaatje. Andere akoestische barrières kwamen er boven op de wanden, in de vloeren en valse plafonds.”

Een ander heikel punt is dat architecten het systeem niet of nauwelijks kennen en de voorbereiding van het bouwproject bijzondere aandacht vergt. Grondig overleg met het technisch team en de stabiliteitsingenieurs van de firma die de frames levert, is van kapitaal belang, net als de coördinatie tussen de partners. Alles is milli- meterwerk. Eens de bouwpakketten op de werf of de vooraf gemonteerde frames geleverd, kunnen er immers geen aanpassingen meer gebeuren.

Ik ga Bouwen & Renoveren oktober 2017 24

| BOUWEN RENOVEREN Ruwbouw

1 / 2 /

3 /

© beSteel© beSteel/Arch. M. Bastin-Architecture B2

1

2

(5)

“Hoewel het een snelle bouwmethode is, zijn de detail- leringen niet evident en dient dit op voorhand goed besproken te worden met de aannemer”, beaamt architect Jos Tollenaers van Egide Meertens Plus Architecten.

“De plaatsing van de thermische isolatie tussen het stalen frame en de aansluiting tussen de platen onderling verdient de nodige aandacht. Ook met de lage thermische inertie dient vooraf rekening te worden gehouden. Een extra moeilijkheid is het vinden van aannemers die vertrouwd zijn met het systeem. Hierdoor is het ook minder eenvoudig om voldoende offertes te verzamelen voor een brede prijsvergelijking.” Bij architect Arnaud Vendramin identieke vaststellingen: “We hebben lang moeten zoeken naar een aannemer die bereid was met ons in zee te gaan. Om redenen van aansprakelijkheid en garanties wilden we dat het bedrijf dat de ruwbouw op zich nam ook instond voor de montage van de frames.”

RENOVATIES

Duidelijk is wel dat staalframe ook mooie perspectieven biedt bij renovaties, uitbreidingen en optoppingen.

Door hun lichtheid kunnen frames makkelijk in een bestaande constructie worden verankerd zonder de funderingen te overbelasten. “Voor wie wil uitbreiden is de snelle montage een onloochenbare troef. Je kan tijdens de werken gewoon thuis blijven wonen. De ongemakken zijn sterk beperkt in de tijd. Voor kleine renovatieprojecten is het systeem budgettair waar- schijnlijk minder interessant. Allicht omwille van vaste/---

© beSteel

3

NATURALLY FEELING GOOD...

www.renson.be

Healthbox

®

3.0

Een klare kijk op luchtkwaliteit en slimme ventilatie

All Vac Technology - Stand 5329 - Hal 5 Sax Sanitair - Stand 3000 - Hal 3

7-15 oktober Flanders Expo

(6)

Ik ga Bouwen & Renoveren oktober 2017 26

| BOUWEN RENOVEREN Ruwbouw

kosten zoals transport die niet door volumes gecom- penseerd kunnen worden”, aldus Arnaud Vendramin.

Jos Tollenaers: “Op een bestaand gebouw van twee bouwlagen wilden we een lichte constructie plaatsen zonder de stabiliteit en de funderingen in het gedrang te brengen. Staalframe bleek een waardevol alternatief.

Door de snelle plaatsing en een goede voorafgaande voorbereiding konden we de uitbreiding op een termijn van drie maanden – van begin afbraak tot ingebruikname – realiseren. De kostprijs bleek echter iets duurder dan bij een traditionele bouwmethode.”

Staalframes kunnen ook zonder problemen worden gecombineerd met andere systemen, vooral met staal- skelet. Hoewel overspanningen van 6 m geen probleem vormen en vakwerken (‘ligger’ met boven- en onderrand, aan elkaar bevestigd met horizontale en diagonale staven, red.) ook een oplossing kunnen bieden, kan het interessant zijn een structurele kolom met liggers te voorzien. Het frame kan hier naadloos op aansluiten.

Deze hybride systemen worden steeds vaker toegepast.

STIJGEND SUCCES

Staalframebouw zit in de lift. beSteel, een van de toon- aangevende firma’s in ons land, verviervoudigde op twee jaar tijd haar personeelsbestand. “Vorig jaar mochten we een tachtigtal projecten leveren, waarvan 70 procent in het buitenland”, zegt Hélène de Troos- tembergh, product manager van beSteel. “Dit eerste halfjaar zijn we al aan zestig projecten toe. Dat is belof- tevol, maar de Belg blijft op het vlak van bouwen conser- vatief. Met de toenemende isolatienormen en lucht- dichtingseisen zijn we ervan overtuigd dat we met staalframe een mooie toekomst hebben.”

Rémi Bocquet van Moduhome zit op dezelfde lijn. “Ons bedrijf ligt aan de Franse grens. Vorig jaar bouwden we daar een twintigtal woningen, in België een tiental.

De staalframemarkt is in volle expansie. We moeten vooral optornen tegen een aantal hardnekkige voor- oordelen: roestvorming, gevaar bij blikseminslag, brand, uitzetting en krimp in muren, koudegevoel in de winter.

Als we die uit de wereld hebben geholpen, zijn we half- weg. Al wie met een staalframesysteem heeft gebouwd, is enthousiast. Zowel architecten, aannemers als bouw- heren.”

BESLUIT

Onbekend maakt onbemind. Dat geldt zeker voor staal- framebouw, dat in België nog in haar kinderschoenen staat. Als dit alternatief systeem erin slaagt haar troeven voluit uit te spelen en uit de nichemarkt te treden, maakt ze een goede kans om zich te meten met de andere bouwmethodes.

/

1 / 2 /

3 /

© beSteel

© beSteel© ModuHome

1

3

2

Referenties

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Copyright and moral rights for the publications made accessible in the public portal are retained by the authors and/or other copyright owners and it is a condition of

Tot slot zullen de onderzoeksgegevens en analyses geïnterpreteerd worden binnen de ruimere archeologische en historische context van de gemeente Asse en zijn Romeinse vicus in

Deze tutorial is geschreven met als voornaamste spraakpathologie dysartrie, maar een aantal van de besproken methodologieën zou gebruikt kunnen worden bij het evalueren van de

• in het licht blijft de trans-vorm aanwezig en ontstaan dus geen (nieuwe) impulsen meer 1.

Als het aantal sigaretten dat een roker per dag rookt normaal verdeeld is is de kans dat een willekeurige roker meer dan 20 sigaretten per dag rookt gelijk aan normalcdf(20, 10 99

With this article the author intends to fill one of these gaps in the narrative of social history and focuses specifically on the experiences of teachers who taught

To achieve this aim, the following objectives were set: to determine the factors that play a role in the pricing of accommodation establishments; to determine

Op basis van deze literatuur wordt verwacht dat er geen significante relatie gevonden zal worden tussen het beginniveau van welbevinden, werkvermogen en positief affect en de mate