PET-CT scan
PET-CT scan
Een onderzoek met een PET-CT is een gecombineerd onderzoek, waarmee veranderingen in de suikerstofwisseling kunnen worden aangetoond. Ontstekingsprocessen en tumoren hebben een verhoogde stofwisseling en kunnen met de PET-scan afgebeeld worden. Met de CT-scan kan de exacte locatie van de ontstekingsprocessen of tumoren worden bepaald.
Nucleaire geneeskunde
Nucleaire geneeskunde is een moderne vorm van onderzoek en behandeling die gebruik maakt van licht-radioactieve stoffen (isotopen genoemd). Radioactiviteit is altijd en overal aanwezig: in de bodem, in de lucht (kosmische straling), in ons voedsel, maar ook in ons eigen lichaamsweefsel. Bij dit onderzoek gebruiken we een geringe hoeveelheid kunstmatig geproduceerd radioactief suiker (Fluor-18 FDG) die via een bloedvat wordt ingespoten en die zich vervolgens in uw lichaam verspreidt.
Het wordt opgenomen op plaatsen waar de suikerstofwisseling verhoogd is. De hoeveelheid toegediende radioactieve vloeistof is klein en wordt via de nieren
uitgescheiden. Hier wordt beschreven hoe het onderzoek meestal verloopt. Het kan echter zijn dat de arts een iets andere methode kiest en het onderzoek dus iets afwijkt van wat hier beschreven staat.
Productie van fluor-18-FDG
De radioactieve stof wordt in de radiofarmaca apotheek van GE Healthcare te Eindhoven geproduceerd. Dit is een arbeidsintensief proces dat veel tijd kost. Dit komt onder andere doordat de radioactieve fluor aan strenge eisen moet voldoen. Het komt soms voor dat het product wordt afgekeurd en niet gebruikt kan worden. Het onderzoek kan dan niet
doorgaan.
Of de radioactieve stof bruikbaar is of niet, is pas vlak voor het onderzoek bekend. Het kan daardoor zijn dat u dit bericht pas krijgt als u al onderweg bent, of zelfs al in het ziekenhuis bent. Wij begrijpen dat dit erg vervelend is. Toch vragen wij uw begrip hiervoor.
LET OP!
U moet nuchter zijn voor het onderzoek. Dat betekent: vanaf zes uur
voorafgaand aan het onderzoek mag u niets meer eten en drinken; water drinken is wel toegestaan. Ook wordt u verzocht gedurende deze periode niet te roken.
Voorbereiding
Voor een goede beoordeling van het onderzoek is het van belang dat u het volgende in acht neemt.
U moet nuchter zijn voor het onderzoek. Dat betekent: zes uur voorafgaand aan het onderzoek mag u niets meer eten; alleen water drinken is toegestaan. Ook wordt u verzocht gedurende deze periode niet te roken.
U dient 1 uur voor uw afspraaktijd 1000 ml (1 liter) water te drinken. U kunt als het nodig is gewoon naar het toilet. In de 24 uur na het onderzoek dient u opnieuw 2 liter vocht te drinken (zie nazorg)
Wanneer u sondevoeding gebruikt moet dit minimaal zes uur voorafgaand aan het onderzoek vervangen worden door water.
Vanaf 24 uur voor het onderzoek mag u geen zware lichamelijke inspanning meer doen, zoals fietsen, sporten en wandelen.
Als u medicijnen gebruikt, kunt u deze op de normale tijden innemen met water.
Voor patiënten met suikerziekte gelden aparte instructies (zie: Voorbereiding voor patiënten met suikerziekte).
Metalen in het lichaam (pacemakers, gewrichtsprothesen en dergelijke) ondervinden geen hinder van het apparaat.
Neem eventueel ook voldoende verschoningen mee in geval van incontinentie of als u een stoma heeft.
Voor het onderzoek is het belangrijk dat u gemakkelijke en warme kleding draagt, waar geen metaal in is verwerkt (dus geen ritsen, drukknopen en dergelijke). U kunt eventueel een pyjamabroek of joggingbroek meenemen. U kunt tijdens het onderzoek geen bh dragen.
Laat alle sieraden thuis. Haarspelden en dergelijke moeten voor het onderzoek verwijderd worden.
Gebitsprotheses dient u vlak voor het onderzoek uit uw mond te halen. Geen kukident of andere kleefpasta’s gebruiken op de dag van het onderzoek.
Neemt u iets te eten en drinken mee voor na het onderzoek.
Heeft u last van claustrofobie of kunt u om een andere reden niet ontspannen blijven liggen, dan kunt u bij uw aanvragend arts om een kalmeringsmiddel vragen. U mag dan niet deelnemen aan het verkeer. Zorg dat er iemand is die u kan brengen en halen.
Voorbereiding voor patiënten met suikerziekte
Onderzoek in de ochtend (tot 12 uur)
Wanneer het PET-CT-onderzoek in de ochtend plaatsvindt, moet u nuchter komen.
Dat betekent dat u niets eet en niets drinkt voor het onderzoek. U neemt dan géén insuline voor uw suikerziekte. Na de scan mag u uw insuline toedienen en iets eten.
Vergeet daarom niet uw insuline en iets te eten mee te nemen!
Onderzoek in de middag (vanaf 13 uur)
Wanneer het PET-CT-onderzoek in de middag plaatsvindt, mag u tot zes uur voor het onderzoek een licht ontbijt hebben. Bijvoorbeeld één of twee boterhammen of
beschuitjes met kaas, vleeswaren of jam.
Spuit u insuline? Om 8:00 uur ’s ochtends spuit u de normale dosering en eet u maximaal twee boterhammen. Na de scan mag u weer eten en kunt u de insuline spuiten en/of tabletten innemen volgens uw schema. Vergeet daarom niet uw insuline en iets te eten mee te nemen!
Voorbereiding voor patiënten die een koolhydraatarm dieet moeten volgen
Het koolhydraatarme dieet is een dieet wat u de 24 uur voorafgaand aan het onderzoek volgt. De voeding die u gebruikt moet zo min mogelijk koolhydraten bevatten.Koolhydraten is de verzamelnaam voor alle vormen van suiker in de voeding, zoals vruchtensuiker, zetmeel (brood, aardappel, pasta), suiker, honing en snoep. In
onderstaand overzicht hebben wij voor u op een rijtje gezet welke producten u wel en niet mag eten of drinken. Ook vindt u op de volgende pagina een voorbeeld van een dagmenu.
Bij twijfel raadpleegt u de ingrediëntentoelichting op de verpakking. U vindt dit terug onder koolhydraten/suikers.
Drinken:
Minimaal 1 liter water extra drinken.
Wat mag u wel drinken:
Koffie/thee zonder melk en suiker (geen oploskoffie, zakjes/poeder).
Water.
Light frisdrank.
Wat mag u niet eten of drinken:
Suiker houdende frisdranken, energydranken, sportdranken of vruchtensappen.
Melkproducten (ook geen ijs).
Koolhydraatarm brood.
Eten:
Wat mag u wel eten:
Heldere soep zonder vermicelli, rijst, noedels of ander bindmiddel.
Vlees (ongepaneerd).
Vis (ongepaneerd).
Eieren.
Roomboter, margarine, halvarine.
Bepaalde groenten (zonder saus met bindmiddel, paneermeel of beschuit): andijvie, asperges, bleekselderij, bloemkool, broccoli, courgette, sla, snijbonen, sperziebonen, spinazie, spruiten, witlof, wortelen, champignons, komkommer, ui, tomaat.
Kaas, echter geen geitenkaas.
Alle andere voedingsmiddelen moet u 24 uur laten staan!
Een voorbeeld van een dagmenu:
Ontbijt: Gekookt of gebakken ei
Plakjes kaas en/of vleeswaren
Thee of koffie zonder suiker, zoetstof of melk Lunch: Een schaaltje met sla, tomaat, komkommer
Plakjes vleeswaren en/of kaas Gekookt of gebakken ei
Diner: Heldere soep zonder vermicelli, rijst, noedels of ander bindmiddel Stukjes gebakken vlees, kip of vis (zonder paneermeel)
Een portie gekookte groente en/of schaaltje rauwkost Tussendoor: Thee, koffie zonder suiker, zoetstof of melk
Water, stukje kaas en/of vleeswaren
Let op: U moet nuchter zijn vanaf 6 uur voor het onderzoek, water drinken mag wel.
Hoewel deze regels erg onvriendelijk lijken, is een goede voorbereiding erg belangrijk. Als de voorbereiding niet volgens de regels verloopt, is het onderzoek niet goed te beoordelen.
Melden in het ziekenhuis
De dag van het onderzoek meldt u zich tien minuten vóór de afgesproken tijd aan de balie van de afdeling Radiologie van locatie Hilversum. Van daaruit wordt u doorgestuurd naar de wachtruimte van de afdeling Nucleaire Geneeskunde. Zodra u aan de beurt bent, roept
de laborant u op. In de wachtruimte is niet veel ruimte. Wij vragen uw eventuele begeleider daarom om tijdens het onderzoek te wachten in de centrale hal van het ziekenhuis of naar huis/elders te gaan.
Het is erg belangrijk dat u op tijd aanwezig bent. De radioactieve vloeistof is maar zeer kort werkzaam en is speciaal voor u besteld.
Kunt u niet op de afgesproken tijd aanwezig zijn? Neem dan zo spoedig mogelijk contact met ons op.
Het is van groot belang dat u telefonisch bereikbaar bent. Tergooi bevestigt de afspraak telefonisch en in uitzonderlijke situaties zal de afspraak worden gewijzigd
Duur van het onderzoek
Het totale onderzoek duurt twee uur. De voorbereiding en inwerktijd duren samen 1,5 uur, de PET-CT scan duurt 30 minuten. Het is niet mogelijk om een begeleider mee te nemen tijdens de inwerktijd van de radioactieve vloeistof en/of de scan.
Het onderzoek
De laborant roept u op uit de wachtruimte en brengt u naar een warme
voorbereidingsruimte. Hier komt u op een bed te liggen om tot rust te komen, de laborant legt u uit hoe het onderzoek in zijn werk gaat. Vervolgens kunt u naar het toilet om te plassen. Met behulp van een vingerprik bepalen wij uw bloedsuiker. Als het suikergehalte in uw bloed te hoog is zijn wij helaas genoodzaakt het onderzoek te staken en een nieuwe afspraak met u te maken. Als uw bloedsuiker goed is, brengen we een infuus bij u in, waardoor de radioactieve vloeistof wordt toegediend. Hier krijgt u het niet warm van en u kunt er ook niet misselijk, akelig of slaperig van worden. De radioactieve vloeistof moet 60 minuten inwerken. Gedurende die tijd ligt u alleen in de voorbereidingsruimte en moet u zo ontspannen mogelijk liggen zonder te bewegen of te praten. U krijgt een deken om te voorkomen dat u het koud krijgt. Mocht u muziek willen luisteren tijdens de inwerktijd, neem dan zelf een geluidsdrager en koptelefoon mee. Lezen is niet toegestaan tijdens de rusttijd. Onze medewerkers houden u tijdens de inwerktijd van de radioactieve vloeistof via een camera in de gaten. Na de inwerktijd verzoekt de laborant u nogmaals om naar het toilet te gaan. Daarna neemt de laborant u mee naar de scanruimte en komt u op een smalle tafel te liggen.
Tijdens het maken van de scan blijft u zo rustig mogelijk liggen. U schuift een aantal keer door de scanner. De scanner maakt geen hard geluid en ook nu weer houden wij u via een camera in de gaten. Wordt er ook een CT-scan met contrastmiddel gemaakt, dan krijgt u via het eerder geprikte infuus het contrastmiddel toegediend. Hiervan kunt u een warm gevoel krijgen, dit warme gevoel verdwijnt weer snel.
Nazorg
Na het onderzoek kunt u zelfstandig naar huis. De rijvaardigheid wordt niet beïnvloed door de radioactieve vloeistof of het contrastmiddel dat wordt ingespoten ten behoeve van het
onderzoek. Na het onderzoek kunt u gewoon eten en drinken. Als u contrastmiddel heeft gekregen dan dient u na het onderzoek in 24 uur 2 liter vocht te drinken. Mocht u een kalmeringsmiddel hebben gebruikt, dan kunt u niet zelfstandig naar huis.
Mogelijke risico’s en complicaties
De hoeveelheid radioactieve vloeistof die u krijgt toegediend bij dit onderzoek is erg klein.
De ingespoten radioactiviteit verdwijnt vanzelf uit uw lichaam. U vormt geen
stralingsgevaar voor uw omgeving. Allergische reacties komen uiterst zelden voor en alleen in zeer lichte mate. Het contrastmiddel wat voor de CT-scan wordt gebruikt is
jodiumhoudend en heeft een zeer kleine kans op een allergische reactie. Mocht u allergisch zijn voor jodium moet u dit melden bij uw aanvragend arts en de laborant. Er bestaat een kleine kans op een bloeduitstorting door het aanprikken van een bloedvat, maar deze verdwijnt vanzelf na een paar dagen.
Zwangerschap en borstvoeding
(Ongeboren) baby’s zijn veel gevoeliger voor radioactieve straling dan volwassenen. Bent u zwanger of bestaat de kans dat u zwanger bent, neemt u dan contact op met uw
behandelend arts. Uw behandelend arts kan overwegen een ander onderzoek te doen of het onderzoek uit te stellen tot na de zwangerschap. Geeft u borstvoeding? Stop met het geven van borstvoeding tot 12 uur na het onderzoek om uw kindje zo min mogelijk bloot te stellen aan de radioactieve straling.
Afkolven is wel toegestaan. Het is geen probleem als iemand anders de afgekolfde voeding geeft.
Uitslag van het onderzoek
De laborant verwerkt de verkregen beelden en stuurt deze door naar de nucleair
geneeskundige. De nucleair geneeskundige verslaat het onderzoek en stuurt dit verslag naar uw behandelend arts.
Bericht van verhindering
Bent u op het afgesproken tijdstip verhinderd belt u dan zo snel mogelijk, maar uiterlijk één dag van te voren met de afdeling Radiologie/Nucleaire Geneeskunde, zodat er een andere patiënt in uw plaats kan komen. Dit kan via T 088 753 15 00.
Afspraak
We verwachten u voor de PET-CT scan op de afdeling Radiologie/Nucleaire Geneeskunde van locatie Hilversum, begane grond (volg de blauwe bordjes nr. 52). Bekijk de
plattegrond.
Let op!!! Vanaf 6 uur voordat het onderzoek start dient u nuchter te blijven.
Contact
Nucleaire Geneeskunde
Radiologie / Nucleaire Geneeskunde T 088 753 15 00
