Windturbine Wondelgem Extensie

Vlaamse Overheid Departement Omgeving Afdeling Gebiedsontwikkeling, Omgevingsplanning en –projecten

Directie Gebiedsontwikkeling Team Mer Koning Albert II-laan 20 bus 8 1000 Brussel T 02/553 80 79 mer@vlaanderen.be www.omgevingvlaanderen.be

Goedkeuring project-milieueffectrapport

Windturbine Wondelgem Extensie

Initiatiefnemer:

Electrabel NV Simon Bolivarlaan 34

1000 Brussel

30/11/2021

PRMER-3375-GK

1. Inleiding

Het voorgenomen project betreft de bouw en exploitatie van een windturbine in de zone tussen de Ringvaart en de R4 op het grondgebied Wondelgem (te Gent) door Electrabel NV. Samen met de bestaande windturbines vormt dit project een cluster van 5 windturbines.

Het MER werd samen met de omgevingsvergunningsaanvraag (OMV_2021121974) ingediend.

De volgende activiteiten zijn onderworpen aan de m.e.r.-plicht volgens het project-m.e.r.-besluit¹, met name:

Bijlage II

3 i) Installaties voor het opwekken van elektriciteit door middel van windenergie voor zover de activiteit betrekking heeft:

- op 20 windturbines of meer, of

- op 4 windturbines of meer, die een aanzienlijke invloed hebben of kunnen hebben op een bijzonder beschermd gebied.

Bijlage III

10 j) Werken voor het onttrekken of kunstmatig aanvullen van grondwater, die niet zijn opgenomen in bijlage I of II

Voor categorieën van projecten opgenomen in bijlage II van het project-m.e.r.-besluit, is het indienen van een gemotiveerd verzoek tot ontheffing van de m.e.r.-plicht mogelijk. Door de initiatiefnemer wordt echter afgezien van dit verzoek.

Het Team Mer van de afdeling Gebiedsontwikkeling, Omgevingsplanning en -projecten besliste op 28/06/2021 over de aanmelding. De aanmelding bevatte een vraag tot scopingsadvies. Er werd geen openbare raadpleging voorzien in het voortraject (= periode voorafgaand aan de indiening van het MER samen met vergunningsaanvraag).

Het Team Mer ontving op 30/09/2021 de vraag om het in het omgevingsloket opgeladen project- MER goed of af te keuren.

2. Inhoudelijke toetsing van het project-MER

2.1. Toetsing aan artikel 4.3.8 §2,1 ° DABM

Het project-MER werd opgesteld door het team van erkende MER-deskundigen en de erkende MER-coördinator waarover in de aanmeldingsbeslissing werd beslist.

2.2. Toetsing aan artikel 4.3.8 §2, 2° DABM

Het project-MER voldoet aan het scopingsadvies van 28/06/2021. Onder meer de volgende overwegingen speelden een rol bij de toetsing:

- Transport van de onderdelen over de waterweg wordt aangegeven als mogelijkheid.

1 Besluit van de Vlaamse Regering van 10 december 2004 houdende vaststelling van de categorieën van projecten onderworpen aan milieueffectrapportage, B.S. 17 februari 2005, zoals herhaaldelijk gewijzigd.

2Decreet van 5 april 1995 houdende algemene bepalingen inzake milieubeleid, B.S. 3 juni 1995, zoals herhaaldelijk (DABM).

- De impact op de oeverinrichting en het jaagpad werden beschreven.

- De mogelijke impact op het beheer en exploitatie van de waterweg werd aangevuld.

2.3. Toetsing aan artikel 4.3.8 §2, 3° DABM

Het project-MER is kwaliteitsvol uitgewerkt en het bevat alle relevante onderdelen conform artikel 4.3.7. van DABM.

2.4. Toetsing aan artikel 4.3.8 §2, 4° DABM

Het project-MER werd afgetoetst aan de ontvangen opmerkingen en adviezen van het publiek en de geraadpleegde adviesinstanties. Hieronder een beknopte analyse van de ontvangen informatie:

Het Team Mer vroeg advies op het MER aan het Agentschap voor Natuur en Bos, Departement MOW, Departement Omgeving-AGOP-Team EV, FOD Mobiliteit, Defensie, Skeyes, gemeente Evergem, stad Gent, provincie Oost-Vlaanderen en de Vlaamse Waterweg. Er kwam heden reactie op het MER of de omgevingsvergunningsaanvraag van ANB, Team EV, FOD mobiliteit, Defensie, gemeente Evergem en stad Gent.

Tijdens het openbaar onderzoek werden er 195 bezwaren geformuleerd. Kort samengevat worden in de bezwaren onder andere volgende punten voor het MER en de effectbeoordeling vermeld:

• Ontbreken van alternatieve vormen van energie en locatiealternatieven

• Visuele hinder ten opzichte van woningen en erfgoedelementen

• Ruimtelijk niet inpasbaar in de omgeving, ligging

• Geluidsoverlast, impactberekening

• Overlast ten gevolge van slagschaduw

• Blootstelling door leading edge erosion

• Veiligheid van de omwonenden

• Effect op natuurgebied, vleermuizen en andere dieren

• Laag rendement door stilstand

Reacties van onderstaande aard worden als niet relevant beschouwd voor het project-MER:

• reacties die uitsluitend een persoonlijk standpunt inhouden over de wenselijkheid van het project;

• reacties die geen deel uitmaken van de decretaal vereiste elementen van een project- MER (vb. kostenbatenanalyse, waardevermindering of –vermeerdering van onroerend goed per perceel, persoonlijke voorkeuren van omwonenden, …);

• reacties die gaan over procedurele aspecten buiten deze project-MER procedure;

• reacties die betrekking hebben op zaken buiten de scope van het project-MER.

Onder meer volgende overwegingen speelden een rol bij de toetsing en de analyse van adviezen en bezwaren:

- Zoals aangegeven bij de doelstellingsalternatieven valt het afwegen van andere hernieuwbare energiebronnen niet binnen de scope van dit project-MER.

- In het MER werd voldoende gemotiveerd waarom geen locatiealternatieven worden voorgesteld.

- In de discipline landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie wordt de impact op de verschillende erfgoedelementen onderzocht. Men komt tot de conclusie dat de geplande windturbine slechts een beperkt landschappelijk effect zal hebben. Binnen de intrusiezone, waar de visuele impact het grootst zal zijn, ligt een klein deel van de residentiële verkavelingen van Mariakerke en Wondelgem, maar ook het beschermde

monument ‘Park Kervijn d’oudt Mooreghem’ en enkele andere gebouwen opgenomen in de vastgestelde inventaris bouwkundig erfgoed. Door het aanwezige groen zal de windturbine echter deels gefilterd worden.

- Aangezien er nog geen definitieve uitspraak wordt gedaan over het windturbinetype, wordt in de discipline geluid de worstcase benadering gevolgd, namelijk de laagste masthoogte met het maximale geluidsvermogenniveau, in dit geval een masthoogte van 116,5m en een max. geluidsvermogenniveau van 107 dB(A). De impactbespreking van de finaal gekozen windturbine zal vervat zitten binnen de effectbespreking.

- Voor wat betreft geluid wordt de situatie zowel exclusief als inclusief het repowering project van Wondelgem onderzocht.

- De cumulatieve berekening van de bestaande en nieuwe windturbines toont aan dat de richtwaarden voor geluid overal gerespecteerd worden voor zowel dag, avond als nacht indien de geplande windturbine op een vollast van 107 dB(A) operatief zou zijn. De windturbines van het repowering project zullen zoals gepland gebrideerd worden tijdens avond- en nachtperiode (opgelegd in besluitvorming).

- De slagschaduwstudie toont aan dat er in de geplande situatie (cumulatief) sprake is van een significant negatief effect. De slagschaduwnormen worden op verschillende plaatsen overschreden. Er dienen dan ook milderende maatregelen genomen te worden. De windturbines worden voorzien met een automatische stilstandmodule zodat de slagschaduwnormen overal gerespecteerd worden.

- Wat betreft leading edge erosion kan gesteld worden dat het om indirecte effecten gaat die weinig zullen bijdragen om tot aanzienlijk negatieve effecten te komen.

- Voor wat betreft veiligheid wordt verwezen naar de veiligheidsnota. Deze bepaalt voor elke windturbinelocatie de effect-, scheidings- en risicoafstanden. Daarna zijn de relevante omgevingselementen bepaald. Dit alles wordt voorgesteld op een aantal kaarten. Met de informatie op deze kaarten wordt voor elke windturbine nagekeken of de scheidingsafstanden gerespecteerd worden, zodat kan worden uitgemaakt of en voor welke windturbines een aanvullende veiligheidsstudie nodig is bij de omgevingsvergunningsaanvraag.

- De natuurtoets en het project-MER tonen aan dat er geen significante impact verwacht wordt qua aanvaring en verstoring. Ook voor vleermuizen wordt geen negatieve impact verwacht.

- Het Agentschap voor Natuur en Bos gaat akkoord met de conclusies uit het project-MER en de natuurtoets dat deze extra turbine in de Gentse haven niet voor een significant effect op de aanwezige fauna zal zorgen.

- Defensie geeft aan dat bebakening nodig is conform de normen vastgelegd voor het grondgebied van categorie E volgens Ref 5. Na installatie dient een rapport aan te tonen dat de radar nog steeds aan de specificaties voldoet.

- Team EV geeft de aanvraag een gunstig advies op voorwaarde dat de windturbine voldoet aan de technische specificaties zoals beschreven in de veiligheidsstudie.

- Gemeente Evergem verleent een gunstig advies.

- Stad Gent vraagt om de windturbine ’s avonds en ’s nachts te brideren tot 103,7 dB(A).

2.5. Toetsing aan artikel 4.3.8 §2, 5° DABM

Op basis van bovenstaande analyse van de ontvangen informatie, concludeert het Team Mer dat de ontvangen informatie geen aanleiding geeft tot aanpassing van het project-MER en de informatie geen aanleiding geeft tot andere conclusies inzake milieueffecten.

3. Goedkeuring van het project-MER

Op basis van de bovenstaande toetsing keurt het Team Mer het voorliggende project-MER goed.

Digitaal getekend door Lina Grooten

Afdeling Gebiedsontwikkeling, Omgevingsplanning en -projecten