1
Neuronavigatie met behulp van een Stealth MRI
Inhoudsopgave
Klik op het onderwerp om verder te lezen.
Waar vindt het onderzoek plaats? 1
Wat is neuronavigatie? 1
Hoe werkt neuronavigatie? 1
Wat is belangrijk om te weten voor het onderzoek? 2
Wat is een MRI onderzoek? 4
Risico’s en bijwerkingen 4
Hoe komt u aan de uitslag? 4
Tot slot 4
Belangrijke telefoonnummers 5
Waar vindt het onderzoek plaats?
Het onderzoek vindt plaats op de afdeling Radiologie op locatie ETZ Elisabeth, begane grond, route 72.
Als voorbereiding op de operatie wordt er een Stealth MRI gemaakt die gebruikt wordt voor neuronavigatie tijdens de operatie. Deze folder geeft uitleg hierover.
Wat is neuronavigatie?
Neuronavigatie betekent navigeren, ofwel de weg vinden, binnen het zenuwstelsel. Hierbij gaat het dan in de eerste plaats om de hersenen. Met behulp van de huidige scantechnieken (meestal MRI of CT) kunnen zeer exacte afbeeldingen van de hersenen in drie richtingen worden verkregen. Een afwijking die onder het hersenoppervlak ligt, is vaak moeilijk te vinden.
Hoe werkt neuronavigatie?
Bij neuronavigatie wordt gebruik gemaakt van een MRI-scan waarvan de computer een
driedimensionaal model berekent. Op de operatiekamer bestaat de opstelling uit een computertoren (zie figuur) en een T-vormige arm, waaraan twee infrarood camera's zijn gemonteerd. Deze twee camera's "kijken" naar een instrument waarop een soort balletjes zitten die het infrarode (niet
zichtbare) licht terugkaatsen, zodat op ieder moment de plaats van de punt van dit aanwijsinstrument in de ruimte door de navigatiecomputer te berekenen valt. Op het hoofd van de patiënt en op de MRI worden een aantal goed te identificeren punten aangewezen, zoals b.v. de neusrug, de gehoorgangen, en de oogkasranden. De infrarood camera's op de operatiekamer registreren dit en vergelijken de punten met het driedimensionale model van de MRI in de navigatiecomputer.
2
De computer brengt de hersenen en de schedel in overeenstemming met het beeld dat is opgeslagen.
Als dit is gebeurd kan vervolgens ieder willekeurig punt binnen de schedel met een aanwijsinstrument worden aangewezen en direct met de verkregen MRI worden vergeleken. Op het monitorbeeld ziet de neurochirurg dan steeds op de MRI waar hij bezig is (zie afbeelding links). Zo kunnen afwijkingen erg gemakkelijk worden gelokaliseerd zelfs al voordat de schedel is geopend, zodat het luikje in de schedel minder groot hoeft te zijn. Ook kunnen de randen van processen die zich moeilijk met het blote oog van gezond weefsel laten onderscheiden (zoals nogal eens het geval is bij bepaalde hersentumoren) worden vastgesteld. Tenslotte kan het beeld ook nog eens in de operatiemicroscoop worden geprojecteerd. De neurochirurg ziet dan door de microscoop op ieder moment de omtrek van de afwijking geprojecteerd.
Mogelijkheden
De komst van de neuronavigatie betekent dat het mogelijk is om patiënten nog veiliger te opereren dan al het geval was. Daardoor is het botluikje in de schedel door de navigatie kleiner dan vroeger.
Wat is belangrijk om te weten voor het onderzoek?
Als u drager bent van een pacemaker kan het onderzoek ALLEEN plaatsvinden onder bepaalde voorwaarden en als een aantal voorzorgsmaatregelen worden getroffen.
Meer informatie vindt u in de folder MRI-scan met pacemaker of defibrillator.
Wanneer één van de onderstaande metalen voorwerpen in uw lichaam zit, neemt u dan zo snel mogelijk contact op met de afdeling Radiologie waar het onderzoek plaats vindt:
cochleair implantaat of binnenoorimplantaat;
vaatclips in het hoofd;
inwendige pompen;
inwendige neurostimulator of achtergebleven draden;
pacemaker of achtergebleven draden;
ICD/inwendige defibrillator;
tissue expander mammae (borsten);
metaalsplinter in/ om het oog;
hartklepprothese.
140+ kg of een hoge BMI: Voor zwaarlijvige mensen kan de tunnel van de MRI-scanner te klein zijn.
Neemt u in dit geval contact op met de afdeling Radiologie waar het onderzoek plaats vindt.
Zwanger: Wanneer u zwanger bent (of denkt te zijn) neemt u dan contact op met uw specialist.
Gebitsprothese: In een gebitsprothese zit altijd metaal. U moet deze dan ook voor het onderzoek uit doen.
3 Blokjesbeugel: Een blokjesbeugel zorgt voor veel verstoringen in de MRI-beelden. Dit geldt met name wanneer u komt voor een MRI-onderzoek in het hoofd-hals gebied.
Een draadje achter de tanden, wat achterblijft na het dragen van een beugel, is geen probleem.
Gehoorapparaten: het magneetveld kan schade toebrengen aan een gehoorapparaat. Daarom moeten gehoorapparaten altijd verwijderd worden alvorens u de MRI-ruimte binnen gaat.
Sensor voor glucosemeting: Deze moet voor het MRI-onderzoek verwijderd worden. Neemt zo nodig zelf een nieuwe plakker mee.
Claustrofobie (engtevrees): Heeft u last van claustrofobie (angst voor kleine ruimtes), dan bestaat de mogelijkheid om vooraf de MRI-scan te komen bekijken. Gelieve ruime tijd voor uw afspraak daarvoor contact op te nemen met de afdeling radiologie (013) 221 03 70.
Denkt u dat het onderzoek vanwege uw engtevrees niet gaat lukken, vraagt u dan een rustgevend tablet op de verpleegafdeling. Deze angstremmer moet tijdig worden ingenomen!
Na inname kunt u gedurende 6-8 uur nog last hebben van sufheid/slaperigheid. Dit is per persoon verschillend. Taken waarbij nauwkeurigheid en oplettendheid van belang zijn, kunnen nadelig worden beïnvloed.
U mag na het innemen van het tablet niet meer actief deelnemen aan het verkeer. Mocht u dezelfde dag nog naar huis gaan moet u uw vervoer zelf regelen!
Kleding: Voorafgaand aan het onderzoek wordt u door de laborant gevraagd alle kleding waar metaal in zit uit te trekken: een onderbroek en kousen (geen panty’s) kunt u aanhouden.
TIP: neem een pyjama -of joggingbroek zonder ritsen mee.
Metalen voorwerpen zoals metalen sieraden, haarspelden, gebitsprotheses en piercings moet u indien mogelijk allemaal verwijderen.
TIP: laat geld, pasjes en sieraden thuis.
Oogmake-up (mascara) kan metaaldeeltjes bevatten die het beeld verstoren. Met name wanneer u een MRI-onderzoek van het hoofd moet ondergaan zijn deze verstoringen zichtbaar.
TIP: Doe geen mascara op als u voor MRI van het hoofd/hersenen komt.
Aandachtspunten
Contrastvloeistof is voor dit onderzoek noodzakelijk. Dit gebeurt via het reeds ingebrachte infuusnaaldje. (Dit naaldje wordt meestal op de verpleegafdeling ingebracht). Als u weet dat u overgevoelig bent voor bepaalde contrast- of geneesmiddelen, vragen wij u dit voor het
onderzoek te melden aan uw specialist. Als dit niet lukt, meldt u het dan aan de MRI-laborant op de dag van het onderzoek. Overigens kent het contrastmiddel (Dotarem®/gadolinium) vrijwel geen bijwerkingen. Geeft u borstvoeding, dan is dit geen reden om te stoppen. Tot op heden zijn geen schadelijke effecten aangetoond.
Medicijnen die u gebruikt kunt u gewoon blijven innemen. Dit heeft geen invloed op het onderzoek.
Een zeer sterk magnetisch veld. Dit magnetisch veld is bij een MRI-scanner altijd aanwezig!
Voor uw eigen veiligheid en om verstoring van de MRI-beelden door metaal te voorkomen is het absoluut verboden de MRI ruimte te betreden met metalen voorwerpen. Overleg bij twijfel altijd met de MRI-laborant.
Wanneer u dialysepatiënt bent geeft u dat dan voorafgaand aan het onderzoek aan de laborant door.
Pijnstilling: Het MRI-onderzoek zelf is in principe niet pijnlijk. Voor dit MRI-onderzoek is het noodzakelijk dat u 15 tot 20 minuten stil kunt blijven liggen. Heeft u zoveel pijn dat u denkt dat u
4 dit niet kunt volhouden, vraagt u dan een pijnstiller op de verpleegafdeling. Deze pijnstiller moet tijdig worden ingenomen.
Kloppend geluid: Een MRI-scanner maakt een hard kloppend geluid.
Ter bescherming van uw gehoor worden oordoppen ingebracht.
Wat is een MRI onderzoek?
Magnetische Resonantie (MR) is een techniek om afbeeldingen te maken van het menselijk lichaam met behulp van een zeer sterke magneet en radiogolven (géén röntgenstralen).
De MRI-scanner heeft de vorm van een tunnel. Deze tunnel is aan beide kanten open en is van binnen verlicht. Het deel van uw
lichaam dat onderzocht moet worden, in uw geval uw hoofd, komt in het midden van de tunnel te liggen. Een laborant bedient de MRI-scanner met behulp van een computer in een ruimte naast de onderzoekskamer.
U krijgt een rubberen balletje mee, waarmee u de laborant kunt waarschuwen als u deze wilt spreken.
Een MRI onderzoek is pijnloos, ongevaarlijk en kan in vele gevallen meer informatie opleveren dan röntgenfoto’s.
Het maken van de foto's
De laborant(e) vraagt u op de onderzoektafel te gaan liggen. De MRI-scanner maakt een hard, kloppend geluid. Ter bescherming van uw gehoor worden oordoppen ingebracht. Vanwege de geplakte markers, die niet van plaats mogen veranderen, kan er geen hoofdtelefoon gebruikt worden.
Uw hoofd komt in een hoofdsteun te liggen. Om beweging van uw hoofd te voorkomen worden er kussentjes naast het hoofd geplaatst. Vervolgens schuift de laborant(e) de onderzoektafel in de tunnel en gaat hij/zij foto's maken. Via een microfoon heeft de laborant(e) contact met u. U krijgt een rubberen balletje mee waarmee u de laborant kunt waarschuwen als u deze wilt spreken.
Van het maken van de foto's voelt u niets. Het is mogelijk om in de onderzoeksruimte muziek aan te zetten. Mede door de oordoppen en de kussentjes is de muziek niet erg goed hoorbaar. Het is belangrijk dat u gedurende het onderzoek volkomen stil blijft liggen. Dit is nodig om duidelijke foto's te krijgen. Een MRI-onderzoek bestaat uit meerdere series foto's. De duur van dit onderzoek varieert van een 15 tot 20 minuten.
Risico’s en bijwerkingen
Van dit onderzoek zijn geen risico’s/bijwerkingen bekend.
Hoe komt u aan de uitslag?
U krijgt van dit onderzoek geen uitslag. Het Stealth MRI onderzoek is een hulpmiddel voor de neurochirurg tijdens de operatie.
Tot slot
Als u na het lezen van deze brochure nog vragen heeft, kunt u op werkdagen contact opnemen met de afdeling Radiologie. Het telefoonnummer is (013) 221 80 13.
5 Aan het begin van het onderzoek vertelt de laborant(e) u nog een keer wat er gaat gebeuren. Wanneer u op dat moment nog vragen heeft, kunt u deze ook aan hem/haar stellen.
Wij doen er alles aan om uw bezoek op onze afdeling zo prettig mogelijk te laten verlopen. Het kan echter voorkomen dat u niet geheel tevreden bent. U kunt uw opmerkingen of klachten over uw onderzoek of behandeling het beste direct bespreken met de betrokken personen. Komt u er na overleg niet uit, dan kunt u zich wenden tot de klachtenfunctionaris.
Belangrijke telefoonnummers
ETZ (Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis): (013) 221 00 00
Radiologie: (013) 221 03 70
Radiologie ETZ Elisabeth Hilvarenbeekseweg 60 5022 GC Tilburg Route 72
Neurocentrum Locatie ETZ Elisabeth Hilvarenbeekseweg 60 5022 GC Tilburg Route 42
Polikliniek Neurochirurgie: (013) 221 03 00 Etage D, kamer 1 t/m 16: (013) 221 22 42 Etage D, kamer 32 t/m 47: (013) 221 22 43
E-mailadres: polinrc@etz.nl
Vragen over uw operatiedatum? okplanningnrc@etz.nl
Overige vragen? secretariaatnrc@etz.nl
Neurochirurgie, 41.1059 10-20
Copyright© ETZ Afdeling Communicatie Aan deze uitgave kunnen geen rechten worden ontleend.
