Toelichting concept

Toelichting concept

Modelverordening Wmo 2015

De Wmo 2015 schrijft voor dat de gemeente per verordening de regels dient vast te stellen die noodzakelijk zijn voor de uitvoering van het verplichte gemeentelijk beleidsplan met betrekking tot maatschappelijke ondersteuning.

De VNG heeft een modelverordening maatschappelijke ondersteuning 2015 opgesteld op basis van het wetsvoorstel Wmo 2015 dat op 24 april 2014 door de Tweede Kamer is vastgesteld. De 32 amendementen die tijdens de behandeling zijn aangenomen zijn verwerkt in de modelverordening en in de ledenbrief.

Gemeenten hebben de vrijheid om de modelverordening (en de hierin geboden facultatieve keuzes) niet over te nemen. Veel gemeenten nemen echter de modelverordeningen van de VNG onverkort over of met kleine lokale aanpassingen.

In de modelverordening is het gedachtegoed van ‘De Kanteling’ en de jurisprudentie op basis van de huidige Wmo verwerkt. De artikelen in de modelverordening hebben voor een belangrijk deel betrekking op de toegangsprocedure (tot maatwerkvoorzieningen) en de aanvraag van een

maatwerkwerkvoorziening: er dient telkens een zorgvuldige toegangsprocedure doorlopen te worden om de hulpvraag van de cliënt, zijn behoeften en de gewenste resultaten helder te krijgen. Hierbij wordt bepaald wat de cliënt op eigen kracht, met gebruikelijke hulp, mantelzorg of met hulp van zijn sociaal netwerk dan wel door het verrichten van maatschappelijk nuttige activiteiten kan doen om zijn zelfredzaamheid en participatie te handhaven of verbeteren. Hierbij wordt bepaald of, zo nodig, met gebruikmaking van een algemene voorziening kan worden volstaan, of dat een

maatwerkvoorziening nodig is, en of sprake is van een voorliggende of andere voorziening die niet onder de reikwijdte van de Wmo valt.

Belangrijk element bij het vaststellen of iemand in aanmerking komt voor een maatwerkvoorziening, is het criterium ‘voorzienbaarheid’. Dit betreft de situatie waarbij burgers worden geacht zelf rekening te houden met benodigde hulp en aanpassingen die zij van tevoren kunnen voorzien (en zelf geld voor kunnen reserveren). Artikel 8, lid 3 is facultatief, waarbij wordt aangegeven door de VNG dat de reikwijdte van het criterium ‘voorzienbaarheid’ (met consequenties voor waar burgers wel en niet aanspraak op kunnen maken) nog onduidelijk is door gebrek aan jurisprudentie. Dit houdt een zekere waarschuwing in en de praktijk zal straks uitwijzen hoe gemeenten hier mee omgaan.

Her is voor u als welzijnsaanbieder van belang te weten welke keuzes uw gemeenteraad maakt uit de opties die de modelverordening biedt.

 Een aantal artikelen in de Modelverordening zijn facultatief: het is aan de gemeente om deze wel of niet op te nemen in haar verordening. In de ledenbrief wordt toegelicht wat een afweging kan zijn voor een gemeente om deze artikelen toch op te nemen. Dit is doorgaans omdat men er dan voor kiest om in de verordening een meer volledig beeld te willen schetsen van de rechten en plichten van de cliënt. Artikel 14 ‘Meldingsregeling calamiteiten en geweld’ is facultatief nu het artikel van de conceptwet waar dit verband mee houdt bij amendement is geschrapt. De VNG acht het echter onverminderd van belang, waardoor het wel als facultatief is blijven staan.

 NB: er staan op twee punten regelingen in de modelverordening die de gemeente niet bij wet verplicht is, maar de VNG gezien de taakstelling van de wet ondenkbaar lijken om niet op te nemen. Deze artikelen staan níet als facultatief opgenomen, terwijl ze dus niet bij wet verplicht zijn te regelen. Dit betreft:

o De voorwaarden waaronder een persoon met een PGB ondersteuning kan inkopen van een persoon die behoort tot het sociale netwerk (in artikel 11) en

o De wijze waarop eigen bijdragen worden gehanteerd (in artikel 12).

1 De modelverordening blijft ‘concept’ totdat de wet wordt aangenomen in de Eerste Kamer.

 In veel artikelen wordt een variant A en variant B (en een enkele keer C) geboden in de modelverordening. Verschil is dat in de A-variant de raad het vaststellen van de bij het artikel behorende procedure delegeert aan het college. In de B-variant legt de raad de procedure zelf vast in de verordening. Bij A heeft de raad minder controle over hetgeen wordt

vastgesteld en kan de procedure door een gemeente sneller worden gewijzigd indien nodig geacht. Bij B kunnen burgers uitgaan van een meer bestendige handelingswijze, terwijl er minder snel kan worden ingespeeld op voortschrijdend inzicht.

 De Wmo2015 en de concept-modelverordening (VNG) leggen veel bevoegdheden bij het college. Zeker indien een gemeente veelal de A variant kiest bij de diverse artikelen. Het is voor u als welzijnsaanbieder belangrijk te realiseren dat de uitvoering hiervan in de regel namens het college gedaan zal, worden (in mandaat) door deskundige consulenten, ambtenaren of bijvoorbeeld aanbieders. Waar in de (model) verordening en in de wet 'het college' staat, kan het college deze bevoegdheid namelijk mandateren aan ondergeschikten dan wel niet-ondergeschikten op grond van de algemene regels van de Awb. Op grond van artikel 2.6.3 van de wet (‘Het college kan de vaststelling van de rechten en plichten van de cliënt niet mandateren aan anderen dan bestuursorganen.’) kan het college de vaststelling van rechten en plichten van de cliënt echter alleen mandateren aan een aanbieder/

bestuursorgaan. Deze beperking geldt alleen voor mandatering aan niet-ondergeschikten. Her college kan de vaststelling van rechten en plichten wel aan (eigen) ondergeschikten

mandateren.

Bijlagen:

1. Voorstel-van-wet-regels-inzake-wet-maatschappelijke-ondersteuning-2015

2. Concept_modelverordening_maatschappelijke_ondersteuning_2015_website_versie_15_mei _2015 (incl. toelichting)

3. Ledenbrief VNG concept modelverordening 15-5-2014

NB: de VNG streeft ernaar eind juni het hierbij behorende concept modeluitvoeringsbesluit Wmo

2015 gereed te hebben.