I IN ZOETERMEER KUNNEN ARME KINDEREN GEWOON KIND ZIJN

1 februari 2018

18

Aanpak armoede en schulden werpt vruchten af

IN ZOETERMEER KUNNEN ARME KINDEREN

GEWOON KIND ZIJN

Mensen die in armoede leven, mogen niet verder afzakken. En hun kinderen mogen niet de dupe worden van de stressvolle thuissitua- tie. Volgens die principes werkt de aanpak van armoede en schulden in Zoetermeer. De gemeente verhoogde het aantal schuldhulpcon- sulenten en werkt met een sociaal leenfonds en speciale kindpas- sen. De volgende ambitie is om nog meer maatwerk te leveren.

TEKST: STEVEN VAN AARTRIJK, BEELD: SHUTTERSTOCK

I

n Nederland heeft een op de vijf gezinnen ri- sicovolle of problematische schulden en leeft een op de tien huishoudens in armoede. Deze harde cijfers dringen inmiddels door tot in po- litiek Den Haag: het nieuwe kabinet stelt extra middelen beschikbaar om armoede te bestrij- den, in het bijzonder onder kinderen. Ook bij gemeenten leeft het onderwerp enorm, beamen Denise de Bruin en Karien Damen, beleidsadviseurs Werk, Zorg en Inkomen bij de gemeente Zoetermeer (circa 125.000 inwoners).

Zoetermeer heeft de afgelopen jaren flinke stappen gezet om mensen met armoedeproblemen te ondersteunen. De Bruin: “Een sociaal leenfonds geeft inkomensondersteu- ning, zodat mensen niet verder in de problemen komen.

Voor kinderen van arme ouders hebben wij kindpassen.

Hiermee krijgen ze een budget voor kleding en schoenen.

Ook zijn er budgetten om gratis naar de bibliotheek te kunnen en krijgen ze korting op bijvoorbeeld zwemles en huiswerkbegeleiding.”

VRUCHTEN

Dat de aanpak van Zoetermeer zijn vruchten afwerpt, blijkt uit de Divosa Benchmark Armoede & Schulden, waarmee gemeenten kunnen zien hoe zij presteren ten opzichte van vergelijkbare gemeenten. Zo bereikt Zoe- termeer bovengemiddeld veel mensen als het gaat om de ondersteuning bij maatschappelijke participatie. Verder

leidt de vroegtijdige administratieve hulp aan mensen met schulden tot minder schuldbemiddelingsprocessen.

De Bruin: “Zeker, de cijfers uit de benchmark tonen aan dat wij op het goede spoor zitten en de benchmark is voor ons ook nuttig om inzichten te krijgen. Maar de echte toe- gevoegde waarde zit hem in de benchmarkbijeenkomsten die eraan zijn gekoppeld. Dat je in gesprek kunt met col- lega’s van andere gemeenten, dat levert echt veel op.”

STRESS

Ook Damen legt haar oor geregeld te luister bij collega’s in andere regio’s. “Zo heb ik de gemeente Den Haag be- zocht, waar ze nadenken over een aanpak om kwetsbare jongeren eerder te bereiken. En vorig jaar was ik in Alphen aan den Rijn, waar ik meer heb gehoord over mobility mentoring, een nieuwe methode voor armoedebestrijding. De gedachte er- achter is dat het wegnemen van stress een noodzakelijke voorwaarde is om blijvend uit de armoede te komen.

Daarom hebben we in Zoetermeer het aantal schuldhulpverleners uit- gebreid, zodat ze meer tijd kunnen nemen voor de intakegesprekken. De factor stress komt daarin ook nadruk- kelijker aan de orde.”

‘Dat potje voor voetbal- schoenen gaat

er komen’

1 februari 2018

19

MEEKOMEN

Het werk is nog niet klaar in Zoetermeer. Het is de ambi- tie van de gemeente om meer aandacht te hebben voor de psychologische kant van armoede bij kinderen. De Bruin:

“Kinderen moeten gewoon het gevoel hebben dat ze kun- nen meekomen, ondanks de vervelende situatie waarin hun ouders zijn beland. Zo hoorde ik laatst het verhaal van een kind dat niet kon meedoen aan een schoolvoet- baltoernooi omdat hij geen voetbalschoenen kon betalen.

Toen heeft de leraar ze maar gekocht. Maar eigenlijk moet er in zulke gevallen gewoon een potje klaarstaan waaruit direct kan worden uitgekeerd, zonder lange aanvraagtij- den. Zodat kinderen zich gewoon een kind kunnen voe- len tussen de andere kinderen. Dat potje gaat er dus ook komen.”

Ook aan de communicatiekant worden verbeteringen aangebracht. Damen: “Veel mensen denken dat ze alleen voor steun in aanmerking komen als ze tot 120 procent van het minimuminkomen krijgen. Maar zo rigide stellen wij die grens helemaal niet, we staan altijd open voor een gesprek. Dat gaan we beter uitleggen.” De plannen zijn vooral gericht op maatwerk, aldus De Bruin. “Ons doel is dat kinderen op sommige beslissende momenten de ondersteuning krijgen die ze nodig hebben en even niet worden geconfronteerd met de gevolgen van de stressvol- le thuissituatie.”

ENTHOUSIASME

De volgende slag die Zoetermeer wil maken, is dat de maatschappe- lijke partners meer ‘aan de voorkant’

komen te staan. “Sinds een aantal jaren werken we ernaartoe dat onze partners, zoals Humanitas Thuis- administratie, maatschappelijk werk en vrijwilligers van schuldhulpstich- tingen, de initiatieven nemen. Zij vullen het in, de gemeente faciliteert.

Die opzet werkt naar ons idee het beste”, legt Damen uit. Om de aan- sluiting tussen de gemeente en de partners te houden, vindt er eens in de zes weken regulier overleg plaats tussen de partners, gemeentelijke schuldhulpverleners en de verant- woordelijke wethouder. Daarnaast worden er inspiratiebijeenkomsten

georganiseerd. Damen: “De bedoeling hiervan is om idee- en uit te wisselen en ervaringen te delen. Bij de laatste bijeenkomst waren er wel meer dan honderd vrijwilligers en professionals. Toen sprak onder andere een deurwaar- der over zijn werkzaamheden. Iedereen was enthousiast, er was gewoon tijd tekort.” *

Gratis meedoen aan Benchmark Armoede &

Schulden

In 2018 kunnen gemeenten en krediet- banken gratis meedoen aan de Divosa Benchmark Armoede & Schulden. De kosten van deelname worden dit jaar namelijk betaald door het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegen- heid. Al veel gemeenten hebben van dit aanbod gebruikgemaakt:

inmiddels is het aantal deelnemers opgelopen tot boven de honderd. Met de benchmark kunnen gemeenten hun aanpak verbeteren op terreinen zoals maatschappelijke participatie voor kinderen en schuldhulpverlening.

Deelnemers ontvangen een keer per jaar een helder rapport met de resul- taten. Op deze manier kunnen zij hun eigen prestaties vergelijken met die van andere gemeenten. Tijdens twee benchmarkbijeenkomsten per jaar krijgen deelnemers de gelegenheid te spreken met collega’s uit andere regio’s. “Het verhaal achter de cijfers is net zo belangrijk als de cijfers zelf”, aldus Marleen Smit, procesmanager bij Divosa.

Voor meer informatie of aanmelden: msmit@divosa.nl of 06 - 82 37 50 66.