Ethische commissie staat in Italië voor het eerst hulp bij zelfdoding toe
Dinsdag kreeg een 43-jarige patiënt groen licht van de regionale ethische commissie om zijn leven met hulp van anderen te
beëindigen. Een mijlpaal in de Italiaanse discussie rondom het levenseinde. Maar de zaak is nog niet beslist en ook op landelijke euthanasiewetgeving blijft het voorlopig wachten.
Rosa van Gool 24 november 2021, 15:00
Tien jaar geleden raakte vrachtwagenchauffeur Mario (niet zijn echte naam) volledig verlamd bij een verkeersongeluk. Ruim een jaar geleden vroeg hij voor het eerst om hulp bij zelfdoding aan zijn lokale ziekenhuis. Nu heeft de ethische commissie van de gezondheidsdienst in regio Le Marche besloten dat Mario gezien zijn medische toestand inderdaad in aanmerking komt voor hulp bij zelfdoding.
De beslissing is een mijlpaal in de discussie rondom het levenseinde in Italië, waar euthanasie nog altijd verboden is. Wel bepaalde het Hooggerechtshof in 2019 dat hulp bij zelfdoding niet altijd strafbaar is, door activist en ex-
Activist en ex-parlementariër Marco Cappato (r) werd in 2019 door het Italiaanse
Hooggerechtshof vrijgeproken, nadat hij de verlamd geraakte DJ Fabo had geholpen bij euthanasie. Beeld Matteo Nardone / Getty
parlementariër Marco Cappato vrij te spreken. Hij had de bij een auto-
ongeluk verlamd geraakte Fabiano Antoniani (39), beter bekend als DJ Fabo, twee jaar eerder geholpen bij euthanasie in Zwitserland.
Patstelling verplaatst
Het hof verbond destijds vier voorwaarden aan het toestaan van hulp bij zelfdoding: de patiënt moest door medische behandeling in leven worden gehouden, de ziekte moest onomkeerbaar zijn, het lijden moest ‘ondraaglijk’
en de beslissing in vrijheid genomen.
De ethische commissie in Le Marche stelde weliswaar vast dat Mario aan die voorwaarden voldoet, maar daarmee is het laatste woord over zijn zaak nog niet gezegd. De commissie verklaarde namelijk niet te kunnen beoordelen of de door Mario aangevraagde dosering van het dodelijke middel juist is. ‘De patstelling is verplaatst naar een stukje verderop’, concludeert dagblad La Stampa.
Nu komt het besluit over de juiste dosering en uitvoering bij de rechtbank van Ancona te liggen. Omdat er geen wet over hulp bij het levenseinde bestaat, heeft de rechter in die zaak weinig houvast om dat besluit op te baseren.
Het Hooggerechtshof riep het parlement al in 2019, na de belangrijke beslissing in de zaak DJ Fabo, op snel met een wet te komen, maar daar is sindsdien nog niets van terechtgekomen. Ook in de samenleving klinkt een steeds luidere roep om wetgeving.
Wachten
Tegelijkertijd bestaat er nog altijd een sterke katholieke tegenbeweging, aangevoerd vanuit het Vaticaan, dat de uitspraak van de ethische commissie over Mario ten strengste afkeurt. ‘Een verkeerde en onmenselijke keuze’, verklaarde bisschop Antonio Suetta tegenover Italiaanse media.
In het parlement is nog steeds weinig enthousiasme om het uiterst gevoelige thema aan te pakken, maar onder leiding van activist Cappato verzamelden voorstanders het afgelopen jaar 1,2 miljoen handtekeningen voor een
referendum over de legalisering van euthanasie, ruim boven de benodigde half miljoen.
Na de doorbraak in Le Marche is daarmee nu de zoveelste tijd van wachten aangebroken in de Italiaanse euthanasiediscussie: voor de ondertekenaars op de datum van hun referendum, en voor Mario op de uitspraak van de rechter in Ancona.
