COMMISSIE VAN TOEZICHT

JAARVERSLAG

2019

Oost-Nederland

COMMISSIE VAN TOEZICHT

ARRESTANTENZORG CTA

Inhoud: Commissie Toezicht Arrestantenzorg Redactie: Sandra Tissingh-van Gent

Zwolle, januari 2020

Commissie Toezicht Arrestantenzorg Oost-Nederland

Inleiding

Wettelijke grondslag Commissie Toezicht Arrestantenzorg Oost-Nederland

In deze jaarrapportage brengt de Commissie Toezicht Arrestantenzorg Oost-Nederland (hierna: CTA ONL) verslag uit van haar werkzaamheden in 2019. In de Regeling beheer politie heeft de Minister van Veiligheid en Justitie de grondslag neergelegd voor het bestaan van een commissie toezicht arrestantenzorg¹. De commissie is ingesteld voor het toezicht op de zorg voor arrestanten zoals de nationale politie deze uitvoert op de diverse haar daartoe beschikbare locaties. In de Regeling toezicht arrestantenzorg (Rta) heeft de korpschef nadere regels gesteld over onder meer de bevoegdheden, de samenstelling en de werkwijze van en de verslaglegging door de CTA’s.

Opbouw van dit jaarverslag

De bevindingen in dit zevende jaarverslag van de CTA ONL zijn gebaseerd op het bezoeken en inspecteren van de plaatsen in de Eenheid Oost-Nederland waar arrestanten onder toezicht van de politie verblijven.

Inhoud

Hoofdstuk 1 samenstelling, taak en de werkwijze van de commissie.

Hoofdstuk 2 geeft een overzicht van het aantal uitgevoerde inspectiebezoeken en hoofdstuk 3 beschrijft onze bevindingen.

Hoofdstuk 4 geven we aan welke incidenten aan ons zijn gemeld.

Hoofdstuk 5 geeft een kort overzicht van de belangrijkste conclusies.

In de bijlage is een schematisch overzicht van de inspecties in de cellencomplexen en in de politiebureaus opgenomen.

1Sinds 2001 bestaat er een wettelijke verplichting voor de politieorganisatie een dergelijke commissie in te stellen.

Commissie Toezicht Arrestantenzorg Oost-Nederland

Inhoudsopgave

Hoofdstuk 1: De commissie en haar werkwijze 4

Hoofdstuk 2: Inspectiebezoeken 6

Hoofdstuk 3: Bevindingen 7

Paragraaf: 3.1. Politiebureaus en Cellencomplexen 7 Paragraaf: 3.1.1 Ontvangst, rondleiding en bezetting 7

Paragraaf: 3.1.2 Huisvesting 8

Paragraaf: 3.1.3 Veiligheid 9

Paragraaf: 3.1.4 Verzorging, bejegening en voeding 10 Paragraaf: 3.1.5 Bevindingen arrestanten 11

Paragraaf: 3.2 Gerechtsgebouwen 13

Paragraaf: 3.3 Evenementen 15

Hoofdstuk 4: Incidenten 17

Hoofdstuk 5: Conclusies 17

Commissie Toezicht Arrestantenzorg Oost-Nederland

1. De commissie en haar werkwijze

Samenstelling van de commissie

Artikel 24 lid 5 Besluit beheer politie in combinatie met artikel 2 lid 5 Regeling toezicht arrestantenzorg bepaalt dat bij de samenstelling van de commissies van toezicht op de arrestantenzorg rekening wordt gehouden met benodigde maatschappelijke en bestuurlijke deskundigheid en ervaring van de leden.

De CTA ONL heeft daarom leden vanuit verschillende beroepsgroepen en met diverse expertise. De CTA ONL heeft sinds 1 november 2017 mevrouw M.J. Louppen-Laurant als voorzitter en sinds 1 april 2018 is de heer B.J. Verpalen plaatsvervangend voorzitter.

De CTA ONL bestond in 2019 derhalve uit de volgende elf leden.

FUNCTIE VOORL NAAM ACHTERGROND

1 voorzitter mevrouw M.J. Louppen Politiek/bestuurlijk/zorg 2 Plv. voorzitter heer B.J. Verpalen Zorg/bestuurlijk

3 Lid heer M Nouwen Brandweer

4 Lid heer A.R. Buimer Defensie

5 Lid mevrouw M Van Nassau Rechterlijke macht

6 Lid heer H. Tangelder DJI

7 Lid heer R. Maas Detailhandel

8 Lid mevrouw C.G.M. Klappe Zorg

9 Lid mevrouw E.T. Boekhorst Zorg

10 Lid mevrouw D.B. Vos-Mulder Jurist

11 Lid heer D. Savić Zelfstandig ondernemer

Mevrouw S. Tissingh-van Gent is aangewezen als ambtelijk secretaris (conform artikel 2 lid 4 Rta) voor de commissie.

Onaangekondigde inspecties

Net als in 2018, bezochten de leden van de commissie in 2019 zonder aankondiging vooraf, op wisselende dagen en tijdstippen de plaatsen waar arrestanten onder toezicht van de politie verblijven in de districten van de Eenheid Oost-Nederland. Het gaat hierbij om cellencomplexen, ophoudkamers in politiebureaus en in rechtbanken. Ook hebben commissieleden evenementen bezocht. De

rechtbanken en cellencomplexen waar regelmatig arrestanten verblijven werden frequenter

gecontroleerd dan de bureaus met alleen ophoudkamers, namelijk respectievelijk twee tot vier maal per jaar en één maal per jaar. De leden van de Commissie Toezicht Arrestantenzorg werken in teams per district. Eens per twee jaar wordt er gerouleerd, om een frisse blik te houden en andere ervaringen op te doen. Er worden dan andere teams samengesteld en men krijgt een ander district.

Tijdens een bezoek werden onder begeleiding van een politiemedewerker de ruimtes bekeken waar arrestanten kunnen verblijven. Als er tijdens een inspectie arrestanten waren, werd met enkelen een gesprek gevoerd om een beeld te krijgen van de bejegening en de verzorging. Arrestanten werd onder andere gevraagd of ze bekend waren met de reden van insluiting, of relaties (familie of vrienden) zijn ingelicht, of ze al een advocaat hadden gesproken, of ze schriftelijke informatie hadden ontvangen en of ze eten en drinken hadden gekregen. Hierbij is in verband met de vertrouwelijkheid en vrijheid van spreken geen politiemedewerker bij aanwezig. Indien het bezoek een cellencomplex betrof, werd ook gevraagd of arrestanten hadden mogen douchen en hoe vaak en hoelang ze mochten luchten en hoe de aanhouding en het transport zijn verlopen.

Terugkoppeling bevindingen

Onduidelijkheden of tekortkomingen die ter plekke kunnen worden verholpen, werden doorgaans direct met de arrestantenverzorgers besproken. Van elke inspectie werd verder een schriftelijk verslag gemaakt. Hiervoor wordt een landelijke checklist gebruikt. De resultaten van de inspecties werden kort schriftelijk teruggekoppeld aan de leidinggevende van het complex of het bureau. De hoofdpunten van

Commissie Toezicht Arrestantenzorg Oost-Nederland

de schriftelijke verslagen van het inspectiebezoeken werden het afgelopen jaar op de eerstvolgende vergadering van de commissie besproken.

Vergaderingen

De commissies vergaderde dit jaar drie maal.² Een deel van de vergadering werd bijgewoond door het hoofd arrestantentaken. Op deze wijze vindt een actuele terugkoppeling van wederzijdse bevindingen plaats. Sinds het najaar is het hoofd arrestantentaken de gehele vergadering aanwezig; de

communicatie verloopt daardoor beter.

Overleg politiechef en bestuur rechtbanken

Op 4 februari 2019 hebben de voorzitter en vicevoorzitter overleg gehad met de politiechef Oost- Nederland over onder meer het jaarverslag van de commissie over 2018. Geconstateerd is dat de commissie over het geheel genomen tevreden is over de kwaliteit en de professionele uitvoering van de zorg voor de ingeslotenen in 2018, maar dat er ook aandachtspunten zijn. Het betrof vooral de volgende thema’s: De bedrijfshulpverlening (BHV), verblijfsduur van arrestanten in rechtbanken, de communicatiemogelijkheden in het gerechtsgebouw te Zwolle en de capaciteit.

Op 11 maart 2019 en 27 maart 2019 heeft de commissie overleg gehad met vertegenwoordigers van het bestuur van de rechtbanken Gelderland en Overijssel om de werkwijze van de commissie toe te lichten en de resultaten van de inspecties van de ophoudkamers in de rechtbanken te bespreken³

2Op 24 januari, 12 september, 7 november 2019.

3 Op 1 maart 2019 met het bestuur van de rechtbank Gelderland en op 27 maart 2019 met het bestuur van de rechtbank

Overijssel.

Commissie Toezicht Arrestantenzorg Oost-Nederland

2. Inspectiebezoeken

Cellen en ophoudkamers in Oost-Nederland

In het gebied van de Eenheid Oost-Nederland zijn negen politiecellencomplexen (van de regionale eenheid), te weten in Apeldoorn, Arnhem, Borne, Deventer, Doetinchem, Ede, Nijmegen, Tiel en Zwolle. Politiecellencomplex Deventer was in 2019 slechts in het weekend geopend, door

capaciteitsproblemen. Veel (kleinere) politiebureaus hebben één of meerdere ophoudkamers. Er zijn vier complexen met ophoudkamers in de gerechtsgebouwen Almelo, Arnhem, Zutphen en Zwolle.

Aantal inspecties

In 2019 heeft de commissie 74 inspectiebezoeken afgelegd⁴ en 60 gesprekken met arrestanten gevoerd. Deze gesprekken vonden vooral plaats tijdens de bezoeken van de cellencomplexen omdat ten tijde van de inspecties van de ophoudkamers in de politiebureaus zelden iemand was ingesloten.

Hieronder staat een overzicht met het aantal inspecties per type locatie en per district.

DISTRICTEN OPHOUD- KAMERS

CELLEN- COMPLEXEN

GERECHTS- GEBOUWEN

EVENE- MENTEN

TOTAAL

IJsselland 5 6 2 - 13

Twente 7 4 2 - 13

Noord- en Oost-Gelderland 8 8 2 1 19

Gelderland-Midden 6 8 2 2 18

Gelderland-Zuid 2 8 - 1 11

Oost-Nederland 28 34 8 4 74

Als bijlage is een lijst met alle inspecties bijgevoegd.

4 In 2018 betrof het 72 inspectiebezoeken

Commissie Toezicht Arrestantenzorg Oost-Nederland

3. Bevindingen

We geven inzicht in onze bevindingen van de inspecties van de ophoudkamers (OK) en de

cellencomplexen (CC) aan de hand van de items die eind 2018 in het vernieuwde landelijk ontwikkeld inspectieformulier zijn opgenomen (paragraaf 4.1.1 tot en met 4.1.5).

In deze paragrafen worden alleen bijzonderheden en/of punten van verbetering aangegeven. De commissie heeft een overwegend positief beeld van de (veiligheids)situatie in de cellencomplexen en ophoudkamers. Echter, speciale aandacht wordt opnieuw gevraagd voor de BHV, ontruimingsplannen en oefeningen, die ook dit afgelopen jaar nog niet op orde zijn. Bij de genoemde bijzonderheden en verbeterpunten gaat het verder over incidenten en negatieve uitzonderingen, wat overigens niet betekent dat hier geen aandacht aan besteed moet worden. Voor dit jaarverslag vindt de commissie het toch waardevol melding te maken van deze punten. Het gaat hier vaak om voorbeelden ter illustratie van de constatering.

In 4.2 worden de bevindingen van de bezoeken aan de complexen van ophoudkamers in de rechtbanken weergegeven. In 4.3 gaan we in op inspecties bij diverse evenementen.

Wij hebben voor 2019 een drietal thema’s voor de inspecties benoemd waarbij we, bij het uitoefenen van onze toezichtstaak, in het bijzonder aandacht voor hebben gehad, te weten:

 Veiligheid/BHV;

 Medische verzorging;

 Logging/registratie.

3.1 Politiebureaus en cellencomplexen

3.1.1 Ontvangst, rondleiding (GOED) en bezetting (VOLDOENDE)

Ontvangst en rondleiding

De ontvangst van de commissieleden door de leiding/medewerkers arrestantentaken in het geval van een inspectie van een cellencomplex, dan wel in het geval van een inspectie van een ophoudkamer door leden van het politieteam, was overal goed (vriendelijk, gastvrij, open).

Bij de inspectie in Elst, Zevenaar en Raalte werd de commissie rondgeleid door een medewerker die niet overal een antwoord op kon geven.

Bezetting

De commissie heeft in 2015 in diverse districten het signaal gekregen dat de bezetting op de cellencomplexen zowel kwalitatief als kwantitatief te wensen overliet. Omdat dit consequenties kan hebben voor de verzorging van arrestanten vindt zij dit zorgelijk. De commissie heeft in de jaren 2016, 2017 en 2018 daadwerkelijk geconstateerd dat er krapte was met betrekking tot de bezetting van de cellencomplexen. Dit was de reden voor de commissie om ook in 2019 de bezetting van de

cellencomplexen te inspecteren.

Het is de commissie gebleken dat er begin 2019 beveiligers van het beveiligingsbedrijf G4S zijn ingezet op de cellencomplexen. Deze beveiligers hadden geen bevoegdheden om volledig te worden ingezet als arrestantenverzorger, waardoor de inzet van de beveiligers door de arrestantenverzorgers soms werd betwist. Eind 2019 is er begonnen met het inzetten van nieuwe Boa’s in de

cellencomplexen, waardoor de krapte in personeel verbeterd is. Tot halverwege 2020 zullen er naast de nieuwe in te zetten Boa’s ook nog beveiligers werkzaam zijn in de grotere cellencomplexen binnen Oost-Nederland.

Commissie Toezicht Arrestantenzorg Oost-Nederland

3.1.2 Huisvesting (VOLDOENDE)

Gebruik ophoudkamers

Ook in 2019 valt op dat vrijwel alle ophoudkamers in de politiebureaus niet of nauwelijks worden gebruikt. Vrijwel alle arrestanten worden direct overgebracht naar het dichtstbijzijnde cellencomplex.

Alleen arrestanten die direct afgehandeld kunnen worden, worden nog opgehouden in de ophoudkamers.

Cellen / ophoudkamers

II

C E L L E N

ok 87% 92%

Niet ok 4% 3%

nvt 1% 0%

Niet GC 8% 4%

1% 0%

8% 4%

O P H O U D K A M E R S

87% 92%

4%

C E L L E N

3%

De commissie beoordeelt de huisvesting van de cellencomplexen en ophoudkamers in politiebureaus in Oost-Nederland als voldoende met inachtneming van de hieronder vermelde gebreken en adviezen.

Netheid

Over de inrichting van de cellen en de ophoudkamers heeft de commissie over het algemeen weinig opmerkingen. De CTA heeft bij de inspectie in het politiecellencomplex te Deventer in augustus 2019 geconstateerd dat alle cellen erg vies waren. Het cellencomplex was op dat moment niet in gebruik, doordat het brandmeldsysteem niet naar behoren werkte. De CTA heeft toen het advies gegeven om het cellencomplex goed ter reinigen alvorens deze weer in gebruik werd genomen. In een

ophoudkamer in Steenwijk werd bij een controle in oktober 2019 geconstateerd dat het afvoerputje vies was.

Er is door de politieorganisatie direct opdracht gegeven om deze schoonmaakwerkzaamheden uit te voeren.

Bij het cellencomplex te Zwolle werd bij de inspecties in april, juni en november 2019 geconstateerd dat de luchtplaats bezaaid lag met peuken. Ondanks dat er constant wordt schoongemaakt en er een asbak aan de muur hangt blijkt dit toch een terugkerend probleem.

Intercom

In één van de ophoudkamers in Oldenzaal (oktober 2019) werkte de intercom niet.

Temperatuur/ventilatie.

In 2018 werd reeds geconstateerd dat de ventilatie in het cellencomplex te Tiel niet in orde is. Ook in 2019 is bij de vier gehouden inspecties geconstateerd dat de ventilatie nog altijd niet in orde was. Er is tussentijds wel aan het ventilatiesysteem gewerkt maar ook bij de laatste inspectie bleek dit nog niet afdoende te zijn. Er is toegezegd dat er wederom naar het ventilatiesysteem gekeken gaat worden en daar waar nodig gerepareerd zal worden. Tot die tijd wordt cel J buitenwerking gesteld. In deze cel zijn de grootste problemen met de ventilatie.

Tijdens een inspectie in oktober 2019 in de ophoudkamer in Kampen bleek dat de ventilatie zo staat afgesteld dat deze heel hard zuigt. Op dat moment werden de ophoudkamers in Kampen niet gebruikt, omdat er een probleem was geconstateerd met de brandmelders, deze zouden te laat een signaal afgeven bij brand. Op 4 december 2019 is er wederom een test gedaan. Deze test gaf aan dat

Commissie Toezicht Arrestantenzorg Oost-Nederland

binnen de gestelde normen het alarm afging. Hierdoor zijn deze ophoudkamers weer in gebruik genomen.

Suïcidepreventie

In het controlejaar 2019 is er in de ophoudkamer te Epe (oktober 2019) geconstateerd dat er een rooster om de brandmelder is geïnstalleerd. Hieraan kan men iets hangen en zou suïcidegevaar opleveren.

Vluchtroute

Het politiebureau in Hengelo heeft een nieuwe vluchtroute gekregen, echter hier is nog geen nieuw ontruimingsplan van gemaakt (oktober 2019). In Hardenberg is het ontruimingsplan niet op orde (juli 2019). In Steenwijk heeft een kleine verbouwing plaatsgevonden, hier moeten de ontruimingsplannen nog worden aangepast (oktober 2019). Ook in het cellencomplex van Tiel is een oude plattegrond gebruikt in het nieuwe BHV-plan (november 2019).

Door de politieorganisatie is aangegeven dat bovenstaande met voorrang in 2020 wordt opgepakt.

Oogdouches

Oogdouches worden gebruikt door arrestanten en politiemedewerkers als pepperspray is gebruikt.

Met doorspoelen van de oogdouches wordt voorkomen dat de legionellabacterie zich in het

verwarmde water kan ontwikkelen. Over het algemeen worden de oogdouches automatisch elk etmaal vijf minuten gespoeld. Echter registratie daarvan is meestal niet aanwezig.

Op 12 december 2019 heeft de voorzitter inzage gekregen in het digitale bestand van het bedrijf dat de legionella bestrijding op zich neemt. Hieruit is gebleken dat de controles volgens afspraak plaatsvinden. Over de controles zijn strikte afspraken zijn gemaakt met het betrokken bedrijf.

Overigens wordt nagedacht om de legionella gevoelige oogdouches te vervangen door het gebruik van spuitbussen. .

3.1.3 Veiligheid ((ON)VOLDOENDE)

IV

De commissie beoordeelt de veiligheid van de arrestanten in de cellencomplexen als voldoende en de ophoudkamers in de politiebureaus Oost-Nederland als onvoldoende. Rekening houdend met

onderstaande opmerkingen.

Bedrijfsnoodplan / calamiteitenplan / BHV

In 2019 blijkt dat er op dit moment geen enkele ophoudkamer voldoet aan alle eisen ten aanzien van de BHV. Op geen enkel politiebureau met ophoudkamer(s) is voldaan aan alle volgende eisen:

Actueel bedrijfsnoodplan, ontruimingsoefening niet ouder dan 1 jaar, evaluatie beschikbaar en een BHV-er aanwezig.

De CTA heeft vernomen dat er bij politiebureaus pandverantwoordelijken zijn aangewezen, die de BHV op orde moeten brengen. De CTA zal in 2020 dit weer als een extra aandachtspunt meenemen in haar controles.

Commissie Toezicht Arrestantenzorg Oost-Nederland

De commissie ziet dat op de cellencomplexlocaties over het algemeen de BHV beter op orde is.

Echter in het CC Ede en CC Tiel hangen verouderde ontruimingsplannen aan de muur. In het CC Nijmegen en het CC Zwolle is geen recente ontruimingsoefening gehouden. En in het CC van Apeldoorn, CC Ede, CC Nijmegen was er geen evaluatie van verbeterpunten aanwezig.

In de overige cellencomplexen is de BHV in orde

Wapens

Er is tijdens een inspectie in het CC Nijmegen is gebleken dat de kast waarin vuurwapens opgeborgen moeten worden, alvorens je het cellencomplex mag betreden, is verplaatst, waardoor er soms toch politiemedewerkers met hun vuurwapen het cellencomplex betreden (februari 2019).

Bij ophoudkamers in de kleine bureaus is dit niet van toepassing.

3.1.4 Verzorging, bejegening (VOLDOENDE)& Voeding (VOLDOENDE)

III

De commissie beoordeelt de verzorging en bejegening van arrestanten in cellencomplexen en politiebureaus in politiebureau in Oost-Nederland als voldoende. Rekening houdend met onderstaande opmerkingen.

Algemeen

Er is in het algemeen weinig aan te merken op de bejegening van arrestanten. Vooral in de

cellencomplexen kunnen we net als vorig jaar spreken van professionele, attente en adequate zorg voor de arrestanten die, een enkele uitzondering daargelaten, krijgen wat hen toekomt.

In de ophoudkamers kan de commissie slechts wat zeggen over de omstandigheden. In de

ophoudkamers zijn tijdens de inspecties van de commissie geen arrestanten aangetroffen, waardoor controles op de bejegening ten opzichte van arrestanten niet kon worden uitgevoerd.

Minderjarigen

Er zijn dit jaar geen bijzonderheden geconstateerd ten aanzien van het insluiten van minderjarigen.

Informatie ten behoeve van de ingeslotene

In het cellencomplex in Arnhem is door de commissie tijdens de inspectie in november 2019 geconstateerd dat de arrestanten die er op dat moment zaten geen huisregels uitgereikt hadden gekregen.

Tevens heeft de commissie tijdens een interview van een arrestant bemerkt dat maatwerk soms belangrijk is. De geïnterviewde wist niet dat ze zelf de temperatuur in de cel kon instellen. Hieruit blijkt dat het erg belangrijk is soms even wat extra informatie te geven.

Fouillering

In de eenheid Oost-Nederland wordt het fouilleringsformulier, nadat de arrestant en de

arrestantenverzorgers hebben getekend, bij de fouillering bewaard (tenzij de arrestant er echt op staat dat hij het op cel wil bewaren).

Commissie Toezicht Arrestantenzorg Oost-Nederland

De commissie heeft echter op de politiebureaus te Elst (februari 2019), Zevenaar (februari 2019), Zutphen (maart 2019) Epe (mei 2019), Ommen (juli 2019), Goor (september 2019), Nijverdal (september 2019), Steenwijk (oktober 2019) en Oldenzaal (oktober 2019) geconstateerd dat de eigendommen van arrestanten niet deugdelijk kunnen worden opgeborgen. In de alle gevallen werden de eigendommen in een bakje naast de celdeur neergezet. In Ommen werd tevens geen

fouilleringsformulier gebruikt.

De commissie is van mening dat hier zo spoedig mogelijk aandacht aan geschonken moet worden.

Voeding

In het verleden zijn er veel klachten geweest over de broodmaaltijd. Men vond de boterhammen erg dun, klein en snel droog. Ook in het begin van 2018 kwamen deze klachten. Er is in 2018 een nieuwe aanbesteding geweest. Per 1 juli 2018 is er een nieuwe leverancier. Sinds de nieuwe aanbesteding zijn er haast geen klachten meer geweest over de maaltijden. Het is de commissie wel opgevallen dat het CC Apeldoorn maar een beperkt aanbod heeft aan warme maaltijden.

In slechts één geval, in het CC Nijmegen (februari 2019) was de houdbaarheid van enkele warme maaltijden overschreden, dit is direct opgelost door de arrestantenverzorgers.

Luchten / ontspanning

Voor zover de commissie dit kan beoordelen, geschiedt het luchten van de arrestanten conform de richtlijnen.

Observatiecamera

In het CC Tiel vond de commissie bij een arrestant die onder cameraobservatie was geplaatst geen melding in de login-gegevens dat de HovJ hiervoor toestemming had gegeven (juli 2019).

Medische verzorging/ medicijnopslag/ medicijnverstrekking

De commissie heeft tijdens de zijn inspecties in 2019 geen onregelmatigheden geconstateerd omtrent de medicijnverstrekking in de ophoudkamers en cellencomplexen.

De commissie heeft tijdens haar controle in OK Steenwijk (oktober 2019), OK Kampen (oktober 2019) en in het CC Nijmegen ( februari, april, juli en november 2019) geconstateerd dat de inhoud van de verbanddozen over de datum waren. Na deze terugkoppeling zouden de verbanddozen vervangen worden.

3.1.5 Bevindingen arrestanten

Commissieleden hebben tijdens hun inspecties met zestig arrestanten gesproken. Deze gesprekken gaven vaak een goede indruk van de sfeer in het cellencomplex en de bejegening door de

arrestantenverzorgers.

Hieronder volgen ter illustratie verslagen van acht gesprekken.

Verslag gesprek ingeslotene 1

We hebben een jongeman gesproken die in Amsterdam is aangehouden en naar Arnhem is vervoerd met een politieauto. Dit is allemaal prima verlopen. Hij is niet goed op de hoogte waarom hij is aangehouden, het gaat waarschijnlijk om een oude straf van 6 jaar geleden. Hij heeft familie kunnen inlichten en ook zijn advocaat is op de hoogte. Hij is tevreden over de verzorging en bejegening van het personeel en zou graag een extra deken willen i.v.m. de kou in de cel. Eten en drinken is goed en hij kan luchten. Hij krijgt medicijnen.

Alle papieren zijn aanwezig in de cel, huisregels en fouilleringsformulier. (CC Arnhem januari 2019)

Commissie Toezicht Arrestantenzorg Oost-Nederland

Verslag gesprek ingeslotene 2 en 3

2 arrestanten gesproken. Behandeling door personeel was OK. 1 persoon kon niet douchen i.v.m. koud water. Dit is doorgegeven aan het arrestantenbewaking. Verder wordt geklaagd over de herrie van de luchtbehandeling. (CC Tiel februari 2019)

Verslag gesprek ingeslotene 4

We hebben 1 mannelijke arrestant gesproken. Hij was tevreden over de bejegening, had geen klachten ook niet over het vervoer. Hij had broodmaaltijd meegekregen. ( RB Zutphen maart 2019)

Verslag gesprek ingeslotene 5 en 6

Gesproken met twee mannen. Allebei de avond ervoor om 23 uur van huis opgehaald. Geen klachten over vervoer naar het cellencomplex. Een man gaf aan gevoelig te zijn voor angst- en paniekaanvallen, maar had daar tijdens vervoer en in het CC geen last van gehad. Volgens hem kwam dit door de goede bejegening ( CC Doetinchem juni 2019)

Verslag gesprek ingeslotene 7

We hebben een mevrouw gesproken. Zij was emotioneel en had rustgevende medicatie gekregen van de GGD arts. Ze heeft eten en drinken gehad. Dit was goed in orde. Ze heeft het wel heel lang koud gehad 's nachts en had een 2e deken gevraagd. Maar dit hielp nog niet voldoende. Omdat zij onder camera toezicht stond, mocht het licht niet uit. Ze vertelde dat ze de nacht wel heel lang vond duren op deze wijze. Ze had geen tijdschriften gevraagd, i.v.m.

dyslexie. Dat ze kon vragen om radio/muziek was ze niet van op de hoogte gesteld. ( CC Zwolle september 2019)

Verslag gesprek ingeslotene 8

Commissie heeft met een arrestante gesproken die dezelfde ochtend gebracht is. Was in afwachting van vervolg, verwachte dat dit binnen 9 uur duidelijk moest zijn, dit werd bevestigd door de arrestantenverzorger. De arrestante gaf aan dat het vervoer niet prettig was verlopen, ze benoemde dat haar polsen pijnlijk waren en haar horloge kapot was gegaan bij de arrestatie / start vervoer. De arrestante gaf aan dat luchten, toilet, drinken en lunch allemaal aangeboden is en dat ze hier tevreden over was. De bejegening van de arrestantenverzorgers was goed.

T.o.v. het verblijf in de cel zelf wees mevrouw ons op het beperkte volume van de "zuil"

waardoor ze de tv entertainment opties niet goed kon verstaan. Ze deed deze opmerking af met een grapje over vermindering van gehoor na een bepaalde leeftijd. De commissie constateerde dat het geluid hoorbaar was, maar inderdaad niet erg hard CC Borne november 2019)

Commissie Toezicht Arrestantenzorg Oost-Nederland

3.2 Gerechtsgebouwen (VOLDOENDE/GOED)

De commissie beoordeelt de huisvesting, de veiligheid van arrestanten en arrestantenverzorgers in ophoudkamers in de vier gerechtsgebouwen in Oost-Nederland als voldoende.

De ontvangst van de commissieleden en de bejegening van arrestanten was goed.

Almelo

De commissie heeft het gerechtsgebouw in Almelo op 6 maart 2019 en 1 november 2019 inspecties uitgevoerd.

Net zoals bij de inspecties in 2018 is ook in 2019 gebleken dat de verblijfsduur van arrestanten nog altijd een aandachtspunt vormt. Er zijn nog altijd arrestanten die lang(er) verblijven in de

ophoudkamers in de rechtbank.

Vorig jaar is geconstateerd dat de camera’s in de ophoudkamers niet uit konden. Dit is besproken met de rechtbank in maart 2019. Op 21 augustus heeft de commissie de informatie van de rechtbank gekregen dat het camerasysteem in het cellengebied opnieuw is ingericht, waardoor de camera’s van de cellen nu individueel te bedienen zijn en kunnen worden ingeschakeld en uitgeschakeld.

Arnhem

Het gerechtsgebouw te Arnhem op 15 augustus 2019 en 2 oktober 2019 geïnspecteerd. Er is geen luchtplaats aanwezig en hoewel het niet is ingericht voor langdurig verblijf, komt een lange

verblijfsduur nog altijd voor. Het complex is ondergronds gelegen waardoor er alleen kunstlicht aanwezig is. Ook in de rechtbank te Arnhem blijkt dat de arrestanten nog altijd langer in een ophoudkamer verblijven dan noodzakelijk zou zijn. De pilot van DV&O helpt wel iets, maar lijkt toch nog onvoldoende te zijn.

Zutphen

De inspecties van de ophoudkamers in het gerechtsgebouw in Zutphen op 20 maart 2019 en 18 september 2019 wezen uit dat er voldoende personeel is die de arrestanten op een juiste wijze bejegenen en te woord staan. De commissie heeft geconstateerd dat eventuele medicijnen in gesealde zakjes met de naam van de desbetreffende arrestant erop worden bewaard. Deze zakjes worden vervolgens opgeplakt aan een raam van een deur van de centrale meldkamer. Ondanks dat er niemand bij kan oogt dit erg onprofessioneel.

Verder kan de commissie zeggen dat het personeel erg vriendelijk is en professioneel overkomt.

Zwolle

De commissie heeft tweemaal de rechtbank in Zwolle bezocht in 2019, te weten op 9 april 2019 en 30 oktober 2019.

Tijdens deze inspectie is geconstateerd dat de spullen van een arrestant worden opgeborgen in de aanwezige kluisjes, echter deze kluisjes kunnen niet op slot. Hierdoor worden waardevolle spullen, bewaard in een afgesloten zak, waarop de inhoud vermeld staat en deze zak wordt bewaard op de centrale post in niet in de toegewezen kluis van de arrestant.

Tevens geven de arrestantenverzorgers aan dat de deuren in het cellencomplex erg zwaar open gaan waardoor er kwetsuren ontstaan.

Ook in de rechtbank in Zwolle lijkt de pilot van DV&O, voor wat betreft het vervoer niet helemaal geslaagd te zijn. Het heeft wel voor wat verbetering gezorgd, maar is nog altijd niet optimaal.

Het in de afgelopen jaren geconstateerde knelpunt ten aanzien van het niet werken van C2000 binnen het gebouw is ook in 2019 niet opgelost. Een goed functionerend communicatiesysteem is bij

calamiteiten onontbeerlijk. De commissie heeft in december 2016 een dringende brief en in maart 2017 een rappel gestuurd naar de verantwoordelijke Minister om hier extra aandacht voor te vragen.

Commissie Toezicht Arrestantenzorg Oost-Nederland

Eind 2017 is er een offertraject opgestart. De commissie heeft vernomen dat in 2019 toch een klein beetje beweging in dit traject zit.

De commissie blijft hier aandacht voor vragen totdat dit is opgelost.

Tijdens de inspectie van 30 oktober 2019 is geconstateerd dat de CTA de blusmiddelen niet heeft kunnen controleren, omdat ze nu zijn afgesloten met een deur met een inslagvenster in geval van brand. Op de deur staan geen stickers met informatie over de data waarop gecontroleerd is of wanneer de volgende controle is.

De speedgate werkt niet door een storing. De gate werd open gehouden door een los stuk hout, wat de veiligheid niet ten goede komt omdat dit een slagwapen kan zijn. Verder staan er 2 stoelen en een afvalbak voor de rokende politiemensen. Er is een gat in de muur met een los stuk hardboard ( dit zit er al jaren)

Commissie Toezicht Arrestantenzorg Oost-Nederland

3.3 Evenementen

De commissie heeft in 2019 aandacht gehad voor vier evenementen die in de eenheid plaatsvonden en waarbij aanhoudingen te verwachten waren, te weten Koningsnacht te Arnhem (26 april 2019), Bevrijdingsfestival te Wageningen (5 mei 2019), Emporium (25 mei 2019) en Ground Zero (31 augustus 209).

Deze inspecties werden in verband met de toegang tot het terrein van te voren aangekondigd.

Koningsnacht te Arnhem 2019

De commissie werd keurig ontvangen door een medewerker van de Politie Oost-Nederland.

Na een voorstelrondje aan de aanwezige personeelsleden heeft de commissie samen met de collega`s van Dienst Vervoer en Ondersteuning van DJI ( Justitie) een kijkje genomen in de arrestantenbus die opgesteld stond op de binnenplaats achter het bureau. De indruk van de commissie was positief, het zag er netjes uit en er waren geen op en/of aanmerkingen.

In de stad en vooral bij de geplande evenementen stonden 4 transportbusjes van de Parkerpolitie paraat, deze zouden de eventuele arrestanten naar het bureau vervoeren. Op het bureau werden de arrestanten gefouilleerd en van niet geoorloofde bezittingen ontnomen. De eigendommen van de arrestanten werden in sealbags gestopt en werden opgeborgen in de daarvoor bestemde kluisjes.

Via de DV&O bus ging de arrestant naar boven en werd en wordt nogmaals gefouilleerd en vervolgens ingesloten in de daarvoor bestemde cel op de cellengang.

Na Koningsnacht heeft de commissie gevraagd aan een medewerker van de politie Oost-Nederland hoe de dag is verlopen, waarop de commissie het volgende antwoordt heeft gekregen;

‘’Koningsnacht en koningsdag is goed verlopen. Door de aantallen aanhoudingen, die ook goed verspreid waren in de nacht en dag hebben wij geen gebruik hoeven te maken van de DV&O bus’’

Bevrijdingsfestival te Wageningen

De commissie is door een medewerker van de politie Oost-Nederland door de stad gereden en heeft de commissie informatie gegeven over de knelpunten van dit evenement. Tijdens dit evenement zijn enkele honderden politieagenten ingezet. De ruimte op het politiebureau is niet toereikend en daarom wordt ook een etage van het gemeentehuis gebruikt. Er werden tussen de 130.000 en 150.000 bezoekers verwacht op een inwonertal van 38.000. Er stonden KOS (kantoor op straat) bussen opgesteld in de buurt van de markt, welke waren afgeschermd om geen aanleiding te geven voor vandalisme. Er reden 2 arrestantenbussen rond die de verdachten naar Ede brachten. Wageningen heeft buiten een ophoudkamer geen capaciteit om arrestanten in te sluiten. Buiten de

politiemedewerkers om waren er ook agenten in opleiding aanwezig, alsmede veel medewerkers van security bedrijven. De stad was opgesplitst in sectoren, elke sector had een eigen coördinator waar een centraal persoon in contact mee stond. Er vond een uitgebreide briefing plaats. Daarnaast waren er diverse plannen voor de veiligheid van bezoekers en de belangrijke gasten die onder begeleiding het festival bezochten. Een knelpunt was dat na een aanhouding de arrestant soms te voet naar een KOS bus gebracht moest worden. Er was een opvallende politieauto aanwezig maar dit was niet toereikend gezien de drukte. Door de grote mensenmassa werden politieauto's vaak gehinderd.

Wegens de grote druk die kwam te staan op het netwerk zijn er extra zendmasten geplaatst. Tevens stonden er extra camera's opgesteld.

Emporium 2019

Emporium is een eendaags-dancefestival met verschillende house- en dance stijlen. Het festival duurt van 12.00 tot 00.00 uur en trekt ongeveer 30.000 bezoekers. Dit jaar wordt het feest voor de vijftiende keer georganiseerd.

De commissie werd rond 14.30 uur met een pendelbus overgebracht van politiebureau Wijchen naar het festival terrein. We zijn daar opgevangen door een medewerker van de politie. De commissie heeft dit jaar een uitgebreide inspectie gehouden (ruim drie uur) waarbij ze het bredere proces hebben bekeken (om alles rond arrestantenzorg in beter context te plaatsen). Zo hebben ze o.a. gesproken

Commissie Toezicht Arrestantenzorg Oost-Nederland

met de beveiligers bij de ingang, advocaten, mensen van de reclassering, mensen die de drugstesten deden, mensen die de verhoren afnamen, de mensen van de DJI en ook veel ingeslotenen zelf.

De commissie heeft geconstateerd dat het proces over het algemeen goed verliep en dat er goed werd samengewerkt door de verschillende onderdelen.

Er was een recherchestraat ingericht (op andere plek dan vorige jaar). De recherchestraat is een afgescheiden gedeelte op het festivalterrein. De ‘straat’ bestond uit meerdere tijdelijke ruimtes. Zoals o.a. een fouilleringsruimte, verhoorruimtes, drugstestruimte, ruimtes voor reclassering, het OM en een arrestantenbus van DJI. Ook was er een ruimte afgezet waarin ingeslotenen die niet tegen een kleine ruimte kunnen, konden verblijven in de buitenlucht. Nieuw dit jaar was de aanwezigheid van

advocaten (4 stuks), waarvan de arrestanten, indien gewenst, kosteloos gebruik van konden maken.

De commissie merkte wat irritatie in de samenwerking tussen politie en de advocaten. De eerste ingeslotenen die de commissie sprak vertelde de commissie dat de politie hem had verteld dat hij ter plekke een advocaat kon raadplegen, maar dit niet kosteloos was. Dit kwam waarschijnlijk voort uit onbekendheid. Later is hier wel juist over gecommuniceerd.

Vorig jaar heeft de commissie geconstateerd dat de (waardevolle) bezittingen van de ingeslotenen in sealbags op de trap van de arrestantenbus lagen. Dat was dit keer beter geregeld. De sealbags lagen dit jaar in een krat achterin de bus. Dat is een verbetering. Het zou nog beter zijn als het krat in een afgesloten ruimte zou staan (bijvoorbeeld in een ongebruikte cel).

Conclusie:

De commissie heeft een positieve indruk van de manier waarop alle betrokkenen partijen met dit evenement zijn omgegaan.

Ground Zero

Voor dit evenement zijn er 67 politiemensen actief, waarvan 16 de hele nacht de verhoren en afhandeling van de zaken deden in het cellencomplex Apeldoorn. Nog eens 16 werkten in burger op de parkeerplaats en onderschepten daar de festivalgangers met veel verdovende middelen bij zich. 8 politiemensen behoorden tot de ME en werden alleen ingezet bij verstoring openbare orde, iets wat zeer zelden aan de hand was. Bij de entree werden mensen oppervlakkig gefouilleerd door de beveiligers, ingehuurd door de festivalorganisatie. Tevens was er een arts aanwezig om medicatie te kunnen onderscheiden van drugs.

Op het terrein waren 5 afgeschermde verhoorunits in de ‘aanhoudingsstraat’. Tevens waren er fouilleringsruimtes aanwezig, echter deze waren niet geheel adequaat hiervoor. Tentdoek sluit niet altijd goed.

Er waren 3 politiebussen ( parketbussen) op het terrein. Toen de commissie aankwam waren

inmiddels 10 arrestanten geregistreerd en was er nog één bus aanwezig, met plek voor 7 arrestanten verdeeld over 3 compartimenten. De overige bussen, met respectievelijk plek voor vier en voor zes mensen, waren inmiddels naar Apeldoorn.

De commissie heeft met één arrestant gesproken. Hij was uitermate tevreden over de opvang en bejegening. De commissie heeft geconstateerd dat zijn spullen keurig geseald in een doorzichtig zakje in het voorcompartiment van de bus liggen, waarvoor de arrestant had getekend.

Commissie is van mening dat hier uiterst professioneel is gehandeld.

Commissie Toezicht Arrestantenzorg Oost-Nederland

4. Incidenten

De volgende incidenten zijn bij de commissie gemeld:

 Achtmaal een poging suïcide;

 zesmaal is er geweld gebruikt door de arrestant en/of arrestantenverzorger;

 en eenmaal is er een brand gesticht door een arrestant in zijn cel.

5. Conclusies

De commissie is net als voorgaande jaren tevreden over de kwaliteit van de zorg voor ingeslotenen in de eenheid Oost-Nederland, en meent dat deze professioneel wordt uitgevoerd, met uitzondering van een aantal knelpunten. Waarvan een aantal een structureel karakter hebben.

Effectiviteit van CTA ONL

De commissie heeft geconstateerd dat de aanbevelingen worden opgepakt. Echter zijn er een aantal organisatorische problemen, zoals de controle op legionella, schoonmaakroosters, inhoud

verbanddozen en de afzuiging in Tiel die maar moeizaam worden opgepakt.

Graag ziet de commissie dat in 2020 veranderen.

Minder gebruik ophoudkamers / huisvesting

De commissie constateert net als vorig jaar dat de ophoudkamers in de kleinere politiebureaus steeds minder worden gebruikt en dat arrestanten steeds vaker rechtstreeks naar een cellencomplex worden vervoerd. De commissie stelt zich (nog steeds) op het standpunt dat zolang de ophoudkamers kunnen worden gebruikt voor het insluiten van arrestanten, deze aan alle eisen moeten voldoen, al wordt er maar hoogst zelden iemand ingesloten. Als deze ophoudkamer niet meer aan alle eisen voldoet en/of het niet meer de bedoeling is deze als ophoudkamer te gebruiken, moet deze buiten gebruik worden gesteld, dat wil zeggen voor gebruik feitelijk onklaar worden gemaakt.

Bedrijfshulpverlening

De commissie blijft kritiek hebben op de wijze waarop de politieorganisatie is ingesteld op de veiligheid van de ingeslotenen. Er worden onvoldoende ontruimingsoefeningen gehouden en de bedrijfsmatige borging is evenals vorig jaar een aandachtspunt.

Vooral in de ophoudkamers is de BHV niet op orde. Net zoals in 2018 wil de commissie adviseren om BHV in 2020 een hoge prioritering te geven. De CTA zal in 2020 wederom extra aandacht hebben voor de BHV. De CTA heeft contact gehad met de BHV verantwoordelijke en deze heeft toegezegd dat in 2020 de BHV op locaties in orde moet zijn. Hij heeft aangegeven dat de CTA

onregelmatigheden vooral moet blijven melden. Tevens is de afspraak gemaakt dat de CTA en de verantwoordelijke voor BHV tweemaal per jaar om tafel met elkaar zitten om de BHV door te nemen.

C2000

De commissie constateert dat het C2000 communicatiesysteem in de locatie Rechtbank Zwolle nog steeds niet naar behoren functioneert. Voor de veiligheid van arrestanten bij calamiteiten is een goed functionerend communicatiesysteem onontbeerlijk. Aangezien dit probleem reeds in 2013 is

geconstateerd en onder de aandacht is gebracht bij de eenheidsleiding heeft de commissie besloten in december 2016 een brief en in maart 2017 een rappelbief naar de verantwoordelijk Minister te sturen om hier aandacht voor te vragen. De commissie heeft geconstateerd dat er in 2017 een offertetraject is opgestart. Echter tijdens de inspecties in 2019 is gebleken dat er nog steeds weinig schot zit in dit gehele traject, waardoor de veiligheid nog altijd in het geding is. De CTA vindt dit een zeer onwenselijke situatie.

Voeding

Commissie Toezicht Arrestantenzorg Oost-Nederland

De commissie is blij te melden dat door de nieuwe aanbesteding van de voeding het aantal klachten hierover drastisch is gedaald. De commissie heeft de maaltijden zelf geproefd en is hierover te spreken. Het enige waar de commissie tegenaan is gelopen is dat het cellencomplex in Apeldoorn slechts twee keuzes heeft voor een warme maaltijd (naast koosjer en halal).

Verblijfsduur van arrestanten in gerechtsgebouwen

Ondanks dat de pilot van DV&O positief is afgerond en er nu een computersysteem is voor de

planning van het vervoer van arrestanten, blijkt dat het nog dikwijls voorkomt dat een arrestant lang in een ophoudkamer van het gerechtsgebouw moet verblijven.

De ophoudkamers van een rechtbank zijn niet geschikt voor een lange verblijfsduur. Er zijn bij de rechtbanken geen faciliteiten zoals voeding, lucht- en rookruimtes. Dit komt niet ten goede aan de psychische gesteldheid van zowel de verdachte als de arrestantenverzorger, omdat deze laatste dan met hele lastige verdachten te maken krijgt. Om het leed te verzachten heeft men op sommige locaties broodmaaltijden en dekens. Op andere locaties zorgt men ervoor dat de verdachte binnen de eenheid naar een politie cellencomplex vervoerd wordt zodat daar in de behoeften kan worden voorzien. Hierdoor blijft de ophoudduur van een arrestant een aandachtspunt.

Commissie Toezicht Arrestantenzorg Oost-Nederland

Overzicht Inspecties 2019 Chronologisch CC=Cellencomplex

RB=Rechtbank OK=Ophoudkamer E=Evenement

NR DATUM LOCATIE PLAATS FREQ DISTRICT

1 24 januari 2019 CC Apeldoorn 1 NOG

2 29 januari 2019 CC Arnhem 1 GLM

3 1 februari 2019 CC Ede 1 GLM

4 6 februari 2019 CC Borne 1 TWN

5 8 februari 2019 OK Wageningen 1 GLM

6 15 februari 2019 CC Nijmegen 1 GLZ

7 15 februari 2019 CC Tiel 1 GLZ

8 15 februari 2091 OK Culemborg 1 GLZ

9 19 februari 2019 CC Doetinchem 1 NOG

10 22 februari 2019 OK Elst 1 GLM

11 22 februari 2019 OK Zevenaar 1 GLM

12 6 maart 2019 RB Almelo 1 TWN

13 20 maart 2019 OK Zutphen 1 NOG

14 20 maart 2019 RB Zutphen 1 NOG

15 28 maart 2019 OK Nijkerk 1 GLM

16 28 maart 2019 OK Barneveld 1 GLM

17 9 april 2019 RB Zwolle 1 IJS

18 12 april 2019 CC Arnhem 2 GLM

19 17 april 2019 OK Winterswijk 1 NOG

20 17 april 2019 OK Borculo 1 NOG

21 23 april 2019 CC Deventer 1 IJS

22 23 april 2019 CC Zwolle 1 IJS

23 26 april 2019 CC Tiel 2 GLZ

24 26 april 2019 CC Nijmegen 2 GLZ

25 26 april 2019 E Koningsnacht Arnhem 1 GLM

26 5 mei 2019 E Bevrijdingsfestival Wageningen

1 GLM

27 13 mei 2019 OK Nunspeet 1 NOG

28 13 mei 2019 OK Harderwijk 1 NOG

29 13 mei 2019 OK Epe 1 NOG

30 22 mei 2019 CC Borne 2 TWN

31 25 mei 2019 E Emporium 1 GLZ

32 13 juni 2019 CC Doetinchem 2 NOG

33 13 juni 2019 OK Doetinchem 1 NOG

34 13 juni 2019 CC Zwolle 2 IJS

35 19 juni 2019 CC Apeldoorn 2 NOG

36 5 juli 2019 CC Tiel 3 GLZ

37 5 juli 2019 OK Zaltbommel 1 GLZ

38 12 juli 2019 OK Hardenberg 1 IJS

39 12 juli 2019 OK Ommen 1 IJS

40 17 juli 2019 CC Nijmegen 3 GLZ

41 8 augustus 2019 OK Elst 2 GLM

42 8 augustus 2019 CC Ede 2 GLM

Commissie Toezicht Arrestantenzorg Oost-Nederland

43 9 augustus 2019 CC Borne 3 TWN

44 15 augustus 2019 CC Arnhem 3 GLM

45 15 augustus 2019 RB Arnhem 1 GLM

46 30 augustus 2019 OK Raalte 1 IJS

47 30 augustus 2019 CC Deventer 2 IJS

48 31 augustus 2019 E GroundZero 1 NOG

49 4 september 2019 OK Goor 1 TWN

50 4 september 2019 OK Vroomshoop 1 TWN

51 4 september 2019 OK Nijverdal 1 TWN

52 12 september 2019 CC Apeldoorn 3 NOG

53 18 september 2019 RB Zutphen 2 NOG

54 18 september 2019 CC Doetinchem 3 NOG

55 24 september 2019 CC Zwolle 3 IJS

56 2 oktober 2019 RB Arnhem 2 GLM

57 7 oktober 2019 OK Epe 2 NOG

58 11 oktober 2019 OK Steenwijk 1 IJS

59 11 oktober 2019 OK Kampen 1 IJS

60 18 oktober 2019 CC Arnhem 4 GLM

61 30 oktober 2019 OK Enschede 1 TWN

62 30 oktober 2019 OK Hengelo 1 TWN

63 30 oktober 2019 OK Oldenzaal 1 TWN

64 30 oktober 2019 RB Zwolle 2 IJS

65 1 november 2019 OK Almelo 1 TWN

66 1 november 2019 RB Almelo 2 TWN

67 5 november 2019 CC Borne 4 TWN

68 13 november 2019 CC Doetinchem 4 NOG

69 19 november 2019 CC Apeldoorn 4 NOG

70 20 november 2019 CC Tiel 4 GLZ

71 20 november 2019 CC Nijmegen 4 GLZ

72 21 november 2019 CC Arnhem 5 GLM

73 21 november 2019 CC Ede 4 GLM

74 29 november 2019 CC Zwolle 4 IJS