01-03-1998    Bram van Dijk Winkelcriminaliteit Langestraat – Winkelcriminaliteit Langestraat

Winkelcriminaliteit Langestraat

- concept -

Amsterdam, maart 1998 Bram van Dijk

Hette Tulner

Winkelcriminaliteit Langestraat

- concept -

Amsterdam, maart 1998

Bram van Dijk Hette Tulner

2b

1 Inleiding

In samenwerking met projectbureau Samen Veilig Ondernemen in Amersfoort en adviesbureau Van Os en partners werkt DSP aan een monitor

winkelcriminaliteit in de regio Eemland-Zuid. Deze monitor zal niet alleen gebruikt worden voor rapportages voor de hele regio Eemland-Zuid, maar ook voor rapportages per winkelgebied. Dit is een voorbeeld rapportage van één van de betrokken winkelgebieden, namelijk het winkelgebied Langestraat, in het centrum van Amersfoort.

De opzet van de monitor is dat deze in de eerste plaats gebaseerd zal zijn op gegevens die winkeliers zelf aanleveren. Hiertoe is door Van Os en partners een computerprogramma ontwikkeld waarmee winkeliers misdrijven in hun winkel kunnen registreren. Dit computerprogramma zal in april onder een klein aantal winkeliers worden uitgezet om de werking van het programma te testen. Na deze proefperiode zal het programma in het hele gebied Eemland­

Zuid worden verspreid. Op dit ogenblik zijn er dus nog geen gegevens uit deze bron beschikbaar.

In de tweede plaats zal de monitor gegevens betrekken uit aangiftegegevens van de politie (HKS-bestanden). Aangezien deze gegevens nu als wel

beschikbaar zijn, is dit concept-rapport volledig gebaseerd op deze politiegegevens.

Door de beperking in de beschikbare bronnen zijn gegevens over het

schadebedrag en of de dader wel of niet bekend is, nu nog niet voor handen.

In de uiteindelijke rapportages per winkelgebied van de monitor winkelcriminaliteit zullen ook deze gegevens worden weergegeven.

De HKS-gegevens bevatten bovendien alleen misdrijven waarvan ook aangifte is gedaan. Als er geen aangifte gedaan is, blijft een delict buiten dus het zicht van dit rapport.

Bovendien is het aantal delicttypen dat in deze rapportage is meegenomen nog beperkt; in ieder geval dient oplichting aan deze rapportage te worden toegevoegd.

2.1

Afbeelding

2.1.1

2 Winkelcriminaliteit langestraat

Achtereenvolgens worden gegevens over winkeldiefstal, bedrijfsinbraken, vernieling en zakkenrollerij gepresenteerd. Aangezien er in de Langestraat nauwelijks overvallen hebben plaatsgevonden, blijft dat delicttype buiten beschouwing.

Per delicttype wordt eerst de ontwikkeling van het aantal aangiften over de jaren

1992

tot en met

1997

gepresenteerd en wordt vervolgens ingegaan op verdeling van de aangiften naar tijdstip, dag en maand.

Hierbij past de kanttekening dat die verdelingen eveneens gebaseerd zijn op alle aangiften over de jaren

1992

tot en met

1997;

een aparte analyse van de verdelingen van aangiften over

1997

moet nog worden gemaakt.

Winkeldiefstal

Winkeldiefstal per jaar 2000

1800 1600 1400 1200 1000 800 600 400 200

o

1992 1993 1994 1995 1996

- 1093-

1997

Er is sinds

1992

een daling opgetreden in het aantal aangiften van

winkeldiefstal. Alleen in

1994

werden er aanmerkelijk meer winkeldiefstallen aangegeven.

1996

was een daljaar wat betreft het aantal aangiften van winkeldiefstal.

Pagina 3 Monitor Winkelcriminaliteit winkelgebied Langestraat DSP - Amsterdam

Afbeelding

2.1.2

Afbeelding

2.1.3

Winkeldiefstal per uur van de dag 1400

1200 1000 800

600 - -

400 200

0

00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 2 1 22 23

Het aantal winkeldiefstallen bereikt een piek tussen één en vijf uur.

Winkeldiefstal per dag

1800 1600 1400 1200

1000

-�-===�--�

800 600 400 200

o

MA DI wo _{DO VR ZA}

28

ZO

Op donderdag worden aanzienlijk meer winkeldiefstallen aangegeven dan op de andere dagen van de week. Dit houdt verband met het feit dat

donderdagavond koopavond is.

Afbeelding 2.1.4 Winkeldiefstal per maand

900 800 700 600 500 400 300 200 100 o

�q�

-

[1:0' .� :J

.� c 537

r--

.� :J

.0

�

--

590 - _-525- T

t '" '" a. '"

E

-589

382

r-

'.;;;

ëii 'c

E .2.

813

733 -

r- 657

606 r-

!if

^{- r-} _-⁵³²

--

--_IJw I--- _J

.�-

:2. .... ^{(/) :J} .D ^êii .D ^êii .D ^êii

(/) _:J E ;3 E

Cf> Ol -"" _Ol

:J ^+-' 0 >

'" ^a. Ol (/) 0 C

Januari en november zijn de maanden met de meeste aangiften van winkeldiefstal. In mei wordt er duidelijk minder vaak aangifte gedaan.

2.2 Bedrijfsinbraak

Afbeelding 2.2.1 Bedrijfsinbraak per jaar

600

500

400

300 200

100

o

524

1992 1993 1994 1995 1996 1997

514

r-

.�

.D êii E Ol u Ol

"0

Het aantal aangiften van bedrijfsinbraken ligt in 1997 iets hoger dan in 1992.

Na een sterke daling in 1995 is van een geleidelijke stijging sprake.

Pagina 5 Monitor Winkelcriminaliteit winkelgebied Langestraat DSP -_Amsterdam

Afbeelding 2.2.2 Bedrijfsinbraak per uur

Afbeelding 2.2.3 450 400 350 300 250 200 150 100 50

0

00 02 04 06 08 10 12 14 16 18 20 22

In afbeelding 2.2.2 is een sterke piek te zien rond negen uur. Deze piek wordt veroorzaakt doordat dan veel inbraken worden ontdekt die in de nacht hebben plaatsgevonden. Als geen tijd van inbraak wordt vastgesteld, wordt blijkbaar vaak de tijd van ontdekking aangehouden.

De meeste inbraken worden diep in de nacht, tussen twee en vijf gepleegd.

In de avond vinden er veel minder inbraken plaats.

Bedrijfsinbraak per dag 450

400 ^{390 391 393}

350 300

250 200 150 100 50

0

MA DI WO DO VR _{ZA ZO}

Ook een deel van de inbrekers nemen hun zondagsrust, dit is de enige dag

dat het aantal inbraken afwijkt van de andere dagen.

Afbeelding 2.2.4 Bedrijfsinbraak per maand

350 �'''\

....-- 300

-257

225 222 217

250

r- � 200

186 184 184 r- - 182

200 - � - ₁₆₃ -

150 A�% � 137

r--

100

�Ji

^{-- -}

- --

w

" � �

^{-- --}

i6 "" Imf

1<0,

^ir

50

o

.", '" _::J .", '" t èï _Ol ï= :; Z ^Vl Cii Cii Cii Cii

::J '" '" '" E ,2, _Vl .0 E .0 0 .0 E .0 E

c .0 E ::J +-'

,!!!, � ^{Cl Ol} -"" _{Ol Ol}

::J ^+-' Cl. 0 > 0 <J Ol

'" _Ol

C '0

Vl

November is een piekmaand wat bedrijfsinbraken betreft. In de

zomermaanden juli en augustus zijn de minste inbraken in de winkels van Langestraat. Inbrekers genieten niet alleen van jun zondagsrust, ze gaan nog op vakantie ook. Voorts speelt een rol dat in deze maanden het veel minder lang donker is.

,

2.3 Vernieling

Afbeelding 2.3.1 Ontwikkeling vernielingen sinds 1992

140

120

100

80 60 40 20

o ����----���----���---

1992 1993 1994 1995 1996 1997

Het aantal aangiften van vernielingen is sinds 1993 vrij constant gebleven. In 1992 waren er meer aangiften van vernielingen dan in de jaren daarna.

Pagina 7 Monitor Winkelcriminaliteit winkelgebied Langestraat DSP - Amsterdam

Afbeelding 2.3.3

Afbeelding 2.3.3

Vernieling per uur van de dag

200 180 160 140 120 100 80 60 40 20 o

00 0 1 02 0304 05 06 07 08 09 10 1 1 12 13 14 15 16 17 18 19 20 2 1 22 23

Bij de spreiding van de aangiften van vernielingen over de dag is de piek rond acht uur waarschijnlijk toe te schrijven aan dan ontdekte vernielingen

waarvan het tijdstip van het delict niet meer vast te stellen is. Wel is te zien dat 's nachts meer vernielingen worden gepleegd dan overdag, vooral als de

piek van rond acht uur aan de nacht ervoor wordt toegeschreven.

Vernieling per dag

180 162

160 140 120 100 80·

60 40 20 0

MA DI WO DO VR _{ZA ZO}

Het aantal aangiften van vernielingen voortoont een sterke piek op de

zaterdag, ook op zondag ligt het aantal aangiftes van vernielingen hoger dan

op de doordeweekse dagen. Deze weekendpiek kan worden verklaard door

het uitgaansleven in de weekenden.

Afbeelding

2.3.4

Vernieling per maand

80

72 /4

,..- r-

65

---

63

70

,..-

r-

60 54

49 47

,..-

50

-

,..-

40

-

³⁸

-

³⁸

-

^{-36 36}

30

:;;-

.�

IJ ^I;

<, 9

- - -

I; n

20 10

o

êö .�

^t: _C. ^{'0; 'E}

� '"

_{Q; Q; Q; Q;}

co

E .� .3

.D .D .0 .D

:;) :;)

co

c ..0

E

^co

'"

^:::>

E B E E

.� 2 Ol :::> � c. ^.>< 0 ^al > ^al <.>

co al 0 al

VI C '0

De meeste aangiften van vernieling worden gedaan in de maanden maart, mei, juni en augustus. Dit kan worden verklaard doordat jongeren in het voorjaar en de zomer vaker en langer buiten zijn en daarmee de kans dat vernielingen worden gepleegd ook toeneemt.

2.4 Zakkenrollen

Afbeelding

2.4.1

Zakkenrollen per jaar

Pagina 9

350

,---, 300

250 200 150

100 50

o

1992 1993 1994 1995 1996 1997

Na

1992

is het aantal aangegeven gevallen van zakkenrollerij in de

Langestraat sterk toegenomen tot het peikjaar van

1994.

Daarna is het aantal aangiften weer afgenomen.

Monitor Winkelcriminaliteit winkelgebied Langestraat DSP -Amsterdam

Afbeelding

2.4.2

Afbeelding

2.4.3

Zakkenrollen per dag 300

250 ²

43

198

200

162

150 --- 127

99

100 50

0

MA DI WO DO VR _{ZA ZO}

Het aantal gevallen van zakkenrollen neemt in de loop van de week steeds toe. Alleen op vrijdag is het aantal gevallen van zakkenrollen lager dan de dag ervoor.

Zakkenrollen per maand

160 140 120 100 80 60 40 20

o

-

82

81 81

-ry; I �' ;

_

-'

:<r---

^._,'

-- -_-

f�

:,,*

l!

Ct;

.�

^t::

::J ::J '"

C .0 '"

.� �

E

-90

� T

-

C.

'"

54 45

r---

^r-

.- f-

Cl) -e

E -�

144 r:- 135

--

Ri

--

, {.;

^<'.

81 ;, i -;

� T

54

r- t,

^.

-^-2-r- ,

0

^,

^{D 18 I<L:}

^•

^{l.'±: I ,r i,}

:2. �

^VJ .0 ^Q; .0 ^Q; .0 ^Q; .0 ^Q;

VJ

E

⁰

E E

::J ::

Ol 2 ^{Cl) Cl)}

::J Cl. 0 > 0 U Cl)

'" _{Cl) C "0}

VJ

In de zomervakantie worden minder aangiften gedaan dan in de meeste andere maanden, alleen in oktober is het aantal aangiftes van zakkenrollen nog lager. In november en december, als veel mensen winkelen voor de feestdagen ligt het aantal aangiften het hoogst.

l