Open leermaterialen toepassen in je instelling: inzicht op 3 niveaus
OPEN LEERMATERIALEN
WELK NIVEAU KOMT HET BESTE OVEREEN MET DE AMBITIES VAN JOUW INSTELLING?
WAT KOMT ER KIJKEN BIJ HET PUBLICEREN, DELEN EN (HER)GEBRUIKEN VAN OPEN LEERMATERIALEN?
Verkenning via een pilot
NIVEAU 1
In een pilot verken je wat het inhoudt om leermaterialen open te delen en je maakt kennis met de mogelijkheden van hergebruik; wat moet je organiseren om docen- ten en ondersteuners hiermee op weg te helpen?
Ontwikkeling van een dienst
NIVEAU 2
Je instelling wil dat alle medewerkers open leermaterialen gaan delen en hergebruiken, zowel binnen de eigen instelling als op nationaal niveau.
Je ontwikkelt een dienst voor jouw instelling ter ondersteuning van het open publiceren, delen en hergebruiken.
Open leermaterialen maximaliseren
NIVEAU 3
Je instelling wil open leermaterialen ten volle benutten en ook op internationaal niveau uitwisselbaar maken. Open leermaterialen worden structureel ingezet in jouw instelling en zelfs daar buiten. Je instelling loopt voorop in open leermateria- len, werkt samen met andere instellingen aan innovatie op dit gebied (eventueel via EU-subsidies) en deelt inzichten ter inspiratie voor andere instellingen.
Meer weten over digitale leermaterialen? Bekijk de volgende handige links.
Versnellingsplan: digitale leermaterialen
Deze infographic geeft je inzicht in de 3 niveaus waarop je open leermaterialen kunt organiseren.
Voor elk niveau zie je waar je als instelling rekening mee moet houden om open leermaterialen goed in te zetten. Bekijk de niveaus om te bepalen welke
stappen je instelling kan zetten om te groeien.
SURF: digitale leermaterialen
INZICHTKAART OPEN LEERMATERIALEN VERKENNEN
INZICHTKAART OPEN LEERMATERIALEN REALISEREN
INZICHTKAART OPEN LEERMATERIALEN TEN VOLLE BENUTTEN
Pilotcoördinatie: Bepaal de juiste uitgangspunten, wat je wilt bereiken, hoe je de regie behoudt, en hoe je een zo optimaal mogelijk rendement uit je verkenning krijgt.
Instructie: Bedenk wat medewerkers moeten weten en kunnen tijdens de verkenning.
Bedenk welke promotie en informatie nodig is om docenten en medewerkers kennis te laten maken met open leermaterialen, en om hen te stimuleren deze materialen te gaan te delen en hergebruiken.
Ondersteuning: Organiseer ondersteuning binnen je instelling om je verkenning of pilot goed te laten verlopen. Ook om te achterhalen welke structurele
ondersteuning nodig is als je open leermaterialen instellingsbreed wilt doorvoeren.
Bronnenverzameling: Welke bronnen over het open beschikbaar maken van leermaterialen zijn er al (inter)nationaal? En hoe verzamel je inzichten uit de pilot die je kunt gebruiken bij de training van medewerkers en doorontwikkeling naar een dienst?
Interessepeiling
1. 1.
1.
2.
2.
3.
4.
2.
3.
4.
5.
Synergie zoeken
Pilotaanvraag en aanpak
Evaluatie & vervolg
Stakeholders betrekken Onderwijsportefeuillehouders Directeuren van diensten
Collega’s eigen dienst Docenten Vakgroepen
Doel, scope en gewenste uitkomst pilot vaststellen of bepalen
Besluit doorvoering open leermaterialen Opschaling
Middelen Resources/geld Welke ontwikkelingen kunnen de pilot versterken?
Instructie
Promotie pilot Docenten: stimuleren delen en hergebruik open leermaterialen Draagvlak vergroten staf: ondersteuning en proces
Docenten Ondersteuning 1.
2.
AV productie
Onderwijskundigen
IT en bibliotheek
Bibliotheek
Hulp bij maken materiaal
Meerwaarde open leermaterialen verkennen
infrastructuur
Publicatieproces inrichten
Maken van open tekstboeken kwaliteitsborging/ kwaliteitszorg
Video’s
Functionele werkprocessen
Creative Commons-licenties Metadata
Curatie
Opzetten en onderhouden van collecties
Harvesten
Authenticatie/toegang AVG/Privacy Animaties
Impact van open leermaterialen op het onderwijs
Verkenning via een pilot / Publiceren, delen en (her)gebruik
Verkenning via een pilot NIVEAU 1
Beweegredenen voor delen en hergebruik onderzoeken
= Minimaal benodigd voor het opzetten van open leermaterialen
= Minimaal benodigd voor het opzetten van open leermaterialen
Portaal Leermateriaal Onderwijsrepository
Best practices ondersteuning / organisatie Kennismakingsworkshops open leermaterialen
Auteursrecht
Training/Instructie systemen en processen Inventariseren open leer -
materialen binnen instelling Uitgangspunten kwaliteit
TERUG NAAR HET OVERZICHT INZICHTKAART NIVEAU 1 INZICHTKAART NIVEAU 2 INZICHTKAART NIVEAU 3
Dienstontwikkeling: Bepaal de juiste uitgangspunten voor de de interne dienst verlening rondom open leermaterialen. Besteed aandacht aan draagvlak: verandering realiseer je niet alleen bottom-up, maar ook van bovenaf heb je sturing en back-up nodig.
Instructie: Welke bronnen over het open beschikbaar maken van leermaterialen zijn er al (inter)nationaal? Bedenk wat de medewerkers moeten weten en kunnen om te zor- gen dat iedereen standaard met open leermaterialen blijft werken binnen je instelling.
Kijk hoe je de kennis kunt hergebruiken die je in de pilot hebt opgedaan.
Ondersteuning: Organiseer structurele ondersteuning om het gebruik van open leerma- terialen als standaard werkwijze te kunnen hanteren binnen je instelling.
Contentstrategie: Denk na over de wijze waarop je collectievorming van open leerma- terialen wilt vormgeven. Wat past het beste bij jouw instelling? Welke content vind je relevant om open te delen en met welk kwaliteitsniveau? Welke collecties zijn er (inter) nationaal al ontwikkeld die je onder de aandacht wilt brengen voor hergebruik?
Marketing campagne Landingspagina
Doel & Scope Integratie open leerma - terialen op instellingsniveau
Open delen en hergebruik
Dienstdirecteuren en onderwijsdirecteuren Collega’s van de eigen dienst
Erkenning en waardering open leermaterialen Relatiebeheer
Afnemers/doelgroep van de dienst Synergie met andere ontwikkelingen Keyplayers
Resources/geld Beschrijving van de dienst
1. 1.
2.
3.
1.
4.
Eigenaarschap beleggen 2.
Exploitatie van de interne dienst 3.
Positionering dienst 4.
Middelen 6.
AV productie
Onderwijskundigen
IT en biblioheek
Bibliotheek
Hulp bij maken materiaal
Integratie open leermaterialen in onderwijs
Infrastructuur
Publicatieproces inrichten
Maken Metadata
Open tekstboeken
Functioneel en technisch beheer
Harvesten
Authenticatie/toegang AVG/privacy Werkprocessen Onderwijs ontwerp Video’s
Animaties
Keurmerken
Organisatie collecties Professionalisering
Kennis delen
Best practices op basis van verzamelde bronnen (in- en extern)
SIG’s /werkgroepen
Vakcommunity’s BKO (basis kwalificatie onderwijs) Training/workshops Ondersteuning / Docenten Padagogy Wheel Content
Impact van open leermaterialen op het onderwijs 1.
1.
2.
NIVEAU 2
Ontwikkeling van een dienst / Het gebruik van open leermaterialen als standaard werkwijze binnen de instelling
OPEN LEERMATERIALEN
= kan ook extern afgenomen c.q. ingekocht worden
Curatie
Opzetten en onderhouden van collecties
Faculteit / academie / bibliotheek / vakcommunity Kwaliteit leermaterialen Creative Commons-licenties
Auteursrecht Onderwijsrepositories Portaal leermaterialen Beleid/draagvlak
5.
INZICHTKAART NIVEAU 1 INZICHTKAART NIVEAU 2
TERUG NAAR HET OVERZICHT INZICHTKAART NIVEAU 3
Productie: Hoe zet je een goede productielijn neer om kwalitatieve leermaterialen te produceren die aansluiten bij leerdoelen van vakken en methoden? Hoe kun je deze zoveel mogelijk automatisch beschikbaar stellen? Welke didactische ondersteuning en welke samenwerking is nodig vanuit de interne diensten/afdelingen om een kwalitatie- ve ondersteuning te bieden in de gekozen programmalijn?
Internationale Kennisbank: Hoe verzamel je kennis en inzichten en hoe deel je deze kennis op internationaal niveau? Op welke wijze richt je een kennisbank in, waar je medewerkers van je instelling naar kunt verwijzen als ze lezingen en workshops geven, bijvoorbeeld tijdens internationale congressen?
Programmamanagement: Hoe kom je van een dienst naar een programmalijn waarbij het gebruik van open leermaterialen in de strategische agenda van je instelling staat?
Op welke wijze wil je het programma vormgeven en voor welke duur? Met welke part- nerinstellingen zou je kunnen samenwerken binnen EU-programma’s om open leer- materialen uitwisselbaar te maken?
Europese Samenwerking in europese programma’s en SIG’s: Welke aanvullende competenties zijn nodig om op grote schaal open leermaterialen te produceren en hergebruik mogelijk te maken? Hoe kun je deze kennis doorgeven op internationaal niveau via EU-projecten?
Open leermaterialen is uitgangspunt
Dienstdirecteuren en onderwijsdirecteuren
Budget projecten
Marketing campagne Landingspagina Beleidsmakers
Docenten en ondersteunende staf HRM
Jaargesprekken Coaching
Professionaliseringstraject
Collectievorming
(inclusief productielijn content) Projectleiders/ projectmedewerkers
Training/workshops
Ondersteuning Docenten
Open leermaterialen versterkt strategische agenda’s Targets
Volumes Visie
1.
Keyplayers 2.
Stakeholders 3.
Middelen 4.
Positionering programma 5.
1.
1.
1.
2.
3.
Productielijn content
2. Publicatielijn
3. Infrastructuur
Audiovisueel
Semi automatisch metadateren
Repository volgens open standaarden
Werkprocessen
Internationaal toegankelijk platform met leermaterialen
Interface om content te laten harvesten (OAI/PMH) Semi automatische collectievorming
Animaties
Open tekstboeken
Kennisclips Webinars
Tekst- en spraakherkenning
Meertaligheid
DOI Videoproductiestraat University Press
Pedagogy Wheel Content
Impact open leermaterialen onderwijs Best practices
Samenwerking in europese programma's en SIG's
NIVEAU 3
Open leermaterialen maximaliseren / Ontwikkel een programma om open leermaterialen internationaal uitwisselbaar te maken
OPEN LEERMATERIALEN
Kwaliteit
Creative Commons-licenties Auteursrecht
INZICHTKAART NIVEAU 3 TERUG NAAR HET OVERZICHT INZICHTKAART NIVEAU 1 INZICHTKAART NIVEAU 2
