Bijlage VMBO-KB
2016
tijdvak 1
geschiedenis en staatsinrichting CSE KB
Staatsinrichting van Nederland
bron 1
Een Nederlandse munt (voor- en achterzijde):
Toelichting
Op de munt links staat: Willem
Op de munt rechts staat: 10 cents 1848
bron 2
Een politieke prent over een maatregel van Abraham Kuyper (1903):
Toelichting
In 1903 nam de Tweede Kamer de zogenaamde ‘wurgwetten’ van Abraham Kuyper aan. Deze wetten hielden in dat ambtenaren niet meer mochten staken.
bron 3
Hieronder en op de volgende pagina staan in totaal drie vaandels uit de periode 1900-1930.
vaandel 1
Toelichting
Op het vaandel staat de tekst:
Nederlandse Rooms Katholieke Bouwvakarbeidersbond St. Joseph
afdeling Delft 1917
vaandel 2
Toelichting
Op het vaandel staat de tekst:
Nederlandse Christelijke Bouwarbeidersbond 1908-1923
vaandel 3
Toelichting
Op het vaandel staat de tekst:
Algemene Nederlandse Bouwarbeidersbond Afdeling Helmond
opgericht 20 juni 1928
bron 4
Een krantenartikel (1925):
De Olympische Spelen
De regering wil één miljoen gulden uitgeven om de Olympische Spelen in Amsterdam te laten plaatsvinden. Een meerderheid in de Tweede Kamer is tegen deze uitgaven van de regering. Daarom heeft zij tegen het plan gestemd en de begroting afgekeurd. Het is nu onzeker of de Olympische Spelen in 1928 in Amsterdam gehouden kunnen worden.
bron 5
Een politieke prent met als titel ‘De verkiezingsstrijd’ (1925):
Toelichting
Op het schild staat RKSP.
bron 6
Hieronder en op de volgende pagina staan in totaal drie afbeeldingen die te maken hebben met grondrechten.
afbeelding 1
Een demonstratie van ambtenaren:
Toelichting
Op het spandoek staat: ‘Het PTT-personeel eist 10% loonsverhoging, 100 gulden ineens!’
afbeelding 2
Een Hindoestaanse tempel in Den Helder:
afbeelding 3
Het aanbieden van een verzoekschrift op het Binnenhof:
Toelichting
Op het spandoek staat dat meer dan 1 miljoen Nederlanders bezwaar maken tegen een plan van de regering.
Historisch overzicht vanaf 1900
bron 7
Een Franse spotprent over het Duitse leger met als titel: ‘Hun manier van oorlog voeren’ (1914):
bron 8
Een Amerikaanse soldaat herinnert zich een Duitse aanval uit de Eerste Wereldoorlog:
Op de middag van mijn verjaardag, 22 april 1915, zagen we ineens dikke gele rookwolken op ons afkomen. Wij kregen niet eens de volle laag, maar wat we wél kregen was meer dan genoeg. Je ogen gingen ervan prikken en de tranen liepen eruit. Ik begon heel erg te braken, maar dat was gelukkig vrij snel voorbij. Het lawaai was keihard: we kregen een regen van kogels en ontploffende granaten over ons heen. We moesten plat in de loopgraven gaan liggen.
bron 9
Hieronder en op de volgende pagina’s staan in totaal vijf afbeeldingen die te maken hebben met een manier van oorlog voeren.
afbeelding 1
Amerikaanse soldaten op weg naar het front:
afbeelding 2
Duitse parachutisten in actie:
afbeelding 3
Franse soldaten op wacht:
afbeelding 4
Indiase soldaten tijdens een oefening:
afbeelding 5
Russische vliegtuigen boven Duitsland:
bron 10
Een Amerikaanse prent die boven de Duitse loopgraven werd uitgestrooid (1918):
Toelichting
Onderaan de prent staat: ‘De eerste miljoen’.
bron 11
Een opgave in een Duits schoolboek (1935):
Een vliegtuig vliegt met een snelheid van 240 kilometer per uur naar een plaats op 210 kilometer afstand om daar bommen te laten vallen. Na hoeveel tijd komt het vliegtuig terug als het afwerpen van de explosieve lading 7,5 minuten in beslag neemt?
bron 12
Een grafiek over een ontwikkeling in Nederland (1918-1940):
19181919192019211922192319241925192619271928192919301931193219331934193519361937193819391940 700
600
500
400
300
200
100
0 x 1000
bron 13
Uit een toespraak (1940):
Ik verwacht dat nu de slag om Groot-Brittannië zal beginnen. Het
voortbestaan van ons land staat op het spel. Hitler weet het al: óf hij zal ons verslaan, óf hij zal de oorlog verliezen. Wanneer wij de aanval kunnen afslaan, kan heel Europa worden bevrijd. Dan is de toekomst voor de hele wereld weer hoopvol en zonnig.
bron 14
Uit een krantenartikel (1944):
Ons prinsesje Beatrix wordt op 31 januari al zes jaar. God zegene haar, haar twee zusjes, haar ouders en onze koningin! Wij hopen dat zij dit jaar allemaal weer in Nederland terugkomen!
bron 15
Uit een krantenbericht (1944):
Landgenoten! Al enkele jaren onderdrukken de nazi’s ons volk, maar vandaag op 6 juni begint de bevrijding van West-Europa. Houd moed, volk van Nederland! Aan de kusten van Normandië bulderen de geallieerde kanonnen.
bron 16
Een Nederlandse vrouw vertelt in 2013 over haar oma in een krantenartikel:
In november 1944 beviel mijn oma in Den Helder van een dochter. De vader was een bevriende Duitse soldaat, die op dat moment al naar het Oostfront was gestuurd. Mijn oma werkte in de keuken van het Duitse leger. In de Hongerwinter smokkelde zij eten mee uit deze keuken en gaf dit aan mensen in de buurt.
bron 17
Een kaart van Europa met acht genummerde landen (1955):
1 2
3 4
6 7
8 5
bron 18
Herinneringen van een secretaris-generaal van de NAVO:
In mijn kantoor keek ik, samen met de rest van de wereld, naar de dramatische beelden uit New York. Op dat moment had ik nog geen
duidelijke informatie over de redenen of over de nationaliteit van de daders van deze aanslagen. Maar ik wist dat er iets ingrijpends was gebeurd. Er was voor de NAVO een nieuw hoofdstuk aangebroken met een nieuwe vijand.
bron 19
Een vereenvoudigd schema met de stappen die nodig zijn om een Europese wet aan te nemen:
1 = ...
Deze instelling dient een wetsvoorstel in.
De leden van deze instelling, één per lidstaat, worden eurocommissarissen genoemd.
2 = ...
Deze instelling neemt het wetsvoorstel ongewijzigd over.
De leden van deze instelling worden gekozen door de inwoners van de lidstaten.
3 = ...
Deze instelling stemt vóór: het wetsvoorstel wordt goedgekeurd.
In deze instelling zijn de regeringen van de lidstaten vertegenwoordigd.
bron 20
Een kerkgebouw gebruikt als winkel (2010):