netbeheer nederland

netbeheer ^nederland

energie in beweging

Autoriteit Consument & Markt de heer dr. F.J.H. Don Postbus 16326

25OO BH DEN HAAG

Ons kenmerk Behandeld door Telefoon E-mail Datum

verenrgrng van energienetbeheerders Nederland

Anna van Buerenple¡n 43 2595 DA Den Haag Postbus 90608 2509 LP Den Haag Telefoon 070 - 2055 000

secretariaat@netbeheernederland nl www netbeheernederland nl

BR-16-1258 070 -

@netbeheernederland. ^{n I} 21 Íebruari 2017

Onderwerp Codewijzigingsvoorstel reparatie Begrippencode gas m.b.t.

balanceringsregime

Geachte heer Don,

Hierbij ontvangt u, namens de gezamenlijke netbeheerders, een voorstel tot wijziging van de voor- waarden zoals bedoeld in artikel 12b, eerste lid, onderdeel a van de Gaswet. Meer specifiek betreft het de Begrippencode gas.

Aanleiding tot het voorstel

Bij besluit van 17 april20141 heeft ACM de technische codes gas aangepast en de Europese Netwerk Code voor balanceren2 geïmplementeerd. De gezamenlijke netbeheerders ("GNB") hebben nu vast- gesteld dat in de op wetten.nl gepubliceerde Begrippencode gas nog een aantal verschrijvingen en een feitelijke añruijking van het geïmplementeerde systeem resteren. De GNB stellen voor om deze verschrijvingen en de feitelijk afwijking te corrigeren via dit codewijzigingsvoorstel.

lnhoud van het voorstel

Ten eerste de kennelijke verschrijving. Op vier plaatsen staat in de gepubliceerde Begrippencode gas

"\¡úMD' in plaats van "WDM", waar overigens in het besluít van 17 april2014 het juiste "WDM' gebruikt wordt. WDM is een afkorting van Within Day Market, dus is WDM de bedoelde schrijfwijze.

Ten tweede de feitelijke afwijking. Bij een WDM-titletransactie vindt levering plaats in de resterende uren van de gasdag. ln de definitie van de WDM-titletransactie is een uitzondering gemaakt voor uur 5:15, levering zou dan plaats vinden in de24 uren van de volgende gasdag. Bij de implementatie in de

1 BesluitACM d.d. 17 april 2014, lmplementatie Netcode Gas Balancing (kenmerk: ACMtOEt2O'14t202167)

'z VERORDENING (EU) N¡ ^31212014 VAN DE COMMISSIE van 26 maart 2014 tot vaststelling van een netcode inzake gasbalancering van transmissienetten

ABN-AMRO NL51 ABNA 0613 OOIO 36

BR-16-1258 ^{KvK 09175117}

Openbare versie Openbare versie

netbeheer a nederland vereniging van

e n e rg ie in b e w e gin g energienetbeheerders

Nedefland

Anna van Buerenplein 43 2595 DA Den Haag Postbus 90608 2509 LP Den Haag

Autoriteit Consument & Markt Telefoon 070 . 2055 000

de heer dr. F.J.H. Don secretariaat@netbeheernederland.n|

POStS 16326 www.netbeheernederland nl

2500 BH DEN HAAG

Ons kenmerk BR-16-1258

Behandeld door —

Telefoon 070 - _

E-mail —@netbeheernederland.nl

Datum 21 februari 2017

Ondewverp Codewijzigingsvoorstel reparatie Begrippencode gas m.b.t.

balanceringsregime

Geachte heer Don,

Hierbij ontvangt u, namens de gezamenlijke netbeheerders. een voorstel tot wijziging van de voor- waarden zoals bedoeld in artikel 12b, eerste lid, onderdeel a van de Gaswet. Meer specifiek betreft het de Begrippencode gas.

Aanleiding tot het voorstel

Bij besluit van 17 april 20141 heeft ACM de technische codes gas aangepast en de Europese Netwerk Code voor balanceren2 ge‘implementeerd. De gezamenlijke netbeheerders (“GNB") hebben nu vast- gesteld dat in de op wetten.n| gepubliceerde Begrippencode gas nog een aantal verschrijvingen en een feitelijke afwijking van het ge'implementeerde systeem resteren. De GNB stellen voor om deze verschrijvingen en de feitelijk afwijking te corrigeren via dit codewijzigingsvoorstel.

lnhoud van het voorstel

Ten eerste de kennelijke verschrijving. Op vier plaatsen staat in de gepubliceerde Begrippencode gas

"WMD” in plaats van “WDM”, waar overigens in het besluit van 17 april 2014 hetjuiste “WDM" gebruikt wordt. WDM is een afkorting van Within Day Market, dus is WDM de bedoelde schrijfwijze.

Ten tweede de feitelijke afwijking. Bij een WDM-titletransactie vindt levering plaats in de resterende uren van de gasdag. In de definitie van de WDM-titletransactie is een uitzondering gemaakt voor uur 5:15, levering zou dan plaats vinden in de 24 uren van de volgende gasdag. Bij de implementatie in de

1 Besluit ACM dd. 17 april 2014, Implementatie Netcode Gas Balancing (kenmerk: ACM/DE/2014/202167)

2 VERORDENING (EU) Nr. 312/2014 VAN DE COMMISSIE van 26 maart 2014 tot vaststelling van een netcode inzake gasbalancering van transmissienetten.

ABN-AMRO NL51 ABNA 0613 0010 36

BR—16-1258 KVK 09175117

netbeheer ^nederland

energie in beweging

lT, die na indiening van het codevoorstel heeft plaatsgevonden, is echter een leadtime van 3 uren op- genomen, zodat ook partijen die gas over de grens willen brengen of halen aan deze transacties mee kunnen doen. Hiermee wordt de liquiditeit van het gebruikte product zo groot mogelijk gemaakt. De consequentie is dat WDM{itletransacties van 2'.15, 3:15, 4:15 en 5:15 uur, levering in de volgende gasdag kennen:

. ^Levering van het product van 2:15 uur vindt plaats over de 24 uren (van 6:00 tot 6:00) van de volgende gasdag.

. Levering van het product van 3:15 uur vindt plaats van 7:00 tot 6:00 van de volgende gasdag.

. ^{Levering van het product van} 4'.15 uur vindt plaats van 8:00 tot 6:00 van de volgende gasdag.

. ^{Levering van} het product van 5:15 uur vindt plaats van 9:00 tot 6:00 van de volgende gasdag.

De GNB stellen voor om dat in de Begrippencode gas ie verankeren.

De codeteksten met de voorgestelde wijzigingen zijn opgenomen in bijlage 1 bij deze brief. Toe te voegen tekst is gekleurd. Te verwijderen tekst is doorgehaald. De verschillende gebruikte kleuren hebben daarbij de volgende betekenis:

. zwarte tekst is vigerende codetekst;

. wijzigingen uit het onderhavige voorstel zijn rood gemarkeerd of dee+gphaalC;

Consequenties voor aangeslotenen en andere belanghebbenden

Er zijn geen consequenties voor belanghebbenden, de codewijzigingen hebben geen invloed op de huidige werkwijze.

Toetsing artikel 121van de Gaswet

De wijzigingen met betrekking tot de tekst "WMD' corrigeren een kennelijke verschrijving in de codes en een afwijking ten opzichte van het besluit van 17 april2014. Dit heeft geen gevolgen voor het wer- ken met deze begrippen.

De voorgestelde codewijziging met betrekking tot het WDM-titleproduct is in lijn met artikel 12t van de Gaswet. Het codevoorstel beoogt de codes in lijn te brengen met de huidige werkwijze. Marktpartijen in staat stellen ook gas vanuit het buitenland te betrekken in de WDM-titletransactie werkt markt be- vorderend en is daarom met name in lijn met artikel 12f eerste lid sub c.

Oventtrogen alternatieven

Hiervoor zijn geen alternatieven beschikbaar. De wijzigingen met betrekking tot de tekst "WMD" corri- geren een feitelijke afwijking van de codes met het besluit d.d. 17 aprrl2014. De wijziging ten aanzien van de WDMtitletransactie is in lijn met de huidige werkwijze.

Gevolgde procedure

Het voorstel is op 24 november vastgesteld als voorstel van de GNB zoals bedoeld in artikel 12c van de Gaswet door de Taakgroep Marktfacilitering & Regulering van de vereniging Netbeheer Nederland.

Het overleg met representatieve organisaties van partijen op de elektriciteits- en gasmarkt, zoals be- doeld in artikel 12d van de Gaswet heeft plaatsgevonden in een bijeenkomst van het Gebruikersplat- form elektriciteits- en gasnetten (GEN) op 12 januari 2017. Het op de bespreking van dit voorstel be- trekking hebbende deel van het verslag van dit overleg is opgenomen in bijlage 2 bl deze brief. De naar aanleiding van dit overleg ontvangen commentaren op het voorstel zijn opgenomen in de com-

BR-1 6-1 258 Pagina 217 21 leblueti 2017

netbeheer a nederland

energie in beweging

IT, die na indiening van het codevoorstel heeft plaatsgevonden, is echter een Ieadtime van 3 uren op- genomen, zodat ook partijen die gas over de grens wilien brengen of halen aan deze transacties mee kunnen doen. Hiermee wordt de liquiditeit van het gebruikte product 20 groot mogelijk gemaakt. De consequentie is dat WDM-titletransacties van 2:15, 3:15, 4:15 en 5:15 uur, levering in de volgende gasdag kennen:

o Levering van het product van 2:15 uur vindt plaats over de 24 uren (van 6:00 tot 6:00) van de volgende gasdag.

. Levering van het product van 3:15 uur vindt plaats van 7:00 tot 6:00 van de volgende gasdag.

. Levering van het product van 4:15 uur vindt plaats van 8:00 tot 6:00 van de volgende gasdag.

. Levering van het product van 5:15 uur vindt plaats van 9:00 tot 6:00 van de volgende gasdag.

De GNB stellen voor om dat in de Begrippencode gas te verankeren.

De codeteksten met de voorgestelde wijzigingen zijn opgenomen in bijlage 1 bij deze brief. Toe te voegen tekst is gekleurd. Te verwijderen tekst is doorgehaald. De verschillende gebruikte kleuren hebben daarbij de volgende betekenis:

- zwarte tekst is vigerende codetekst;

. wijzigingen uit het onderhavige voorstel zijn rood gemarkeerd of deer-gehaaid;

Consequenties voor aangeslotenen en andere belanghebbenden

Er zijn geen consequenties voor belanghebbenden, de codewijzigingen hebben geen invloed op de huidige werkwijze.

Toetsing artikel 12f van de Gaswet

De wijzigingen met betrekking tot de tekst “WMD” corrigeren een kennelijke verschrijving in de codes en een afwijking ten opzichte van het besluit van 17 april 2014: Dit heeft geen gevolgen voor het wer- ken met deze begrippen.

De voorgestelde codewijziging met betrekking tot het WDM-titleproduct is in Iijn met artikel 12f van de Gaswet. Het codevoorstel beoogt de codes in Iijn te brengen met de huidige werkwijze. Marktpartijen in staat stellen ook gas vanuit het buitenland te betrekken in de WDM-titletransactie werkt markt be- vorderend en is daarom met name in Iijn met artikel 12f eerste lid sub 6.

Overwogen alternatieven

Hiervoor zijn geen alternatieven beschikbaar. De wijzigingen met betrekking tot de tekst “WMD” corri- geren een feitelijke afwijking van de codes met het besluit dd. 17 april 2014. De wijziging ten aanzien van de WDM-titletransactie is in Iijn met de huidige werkwijze.

Gevolgde procedure

Het voorstel is op 24 november vastgesteld als voorstel van de GNB zoals bedoeld in artikel 12c van de Gaswet door de Taakgroep Marktfacilitering & Regulering van de vereniging Netbeheer Nederland.

Het overleg met representatieve organisaties van partijen op de eiektriciteits- en gasmarkt, zoals be- doeld in artikel 12d van de Gaswet heeft plaatsgevonden in een bijeenkomst van het Gebruikersplat—

form elektriciteits- en gasnetten (GEN) op 12 januari 2017. Het op de bespreking van dit voorstel be- trekking hebbende deel van het verslag van dit overleg is opgenomen in bijlage 2 bij deze brief. De naar aanleiding van dit overleg ontvangen commentaren op het voorstel zijn opgenomen in de com-

BR-16-1258 Pagina 2/7 21 februari 2017

netbeheer ^nederland

energie in beweging

mentarenmatrix in bijlage 3 bij deze brief. Daarin is tevens aangegeven of het commentaar aanleiding is geweest tot aanpassing van het voorstel of waarom het commentaar niet heeft geleid tot aanpas- sing van het voorstel.

Planning van de besluitvorming en inwerkingtreding

De GNB verzoeken ACM om zo spoedig mogelijk een besluit over het codevoorstel te nemen

Uiteraard zijn wij desgewenst graag bereid om dit voorstel nader toe te lichten. U kunt daartoe contact

opnemen met de heer s van Gasunie Transport Services ^B.V.

( @gastransport.nl) of de heer van ons bureau (zie aanhef).

Met vriendelijke groet,

André Jurju directeur

Bijlagen:

1. Voorgestelde wijziging in de Begrippencode Gas - ^LNB

2. Verslag GEN-vergadering 3. Commentarenmatrix

BR-1 6-1 258 Pagina 317 21 lebruari 2017

netbeheer '3 nederland

energie in beweging

mentarenmatrix in bijlage 3 bij deze brief. Daarin is tevens aangegeven of het commentaar aanleiding is geweest tot aanpassing van het voorstel of waarom het commentaar niet heeft geleid tot aanpas- sing van het voorstei.

Planning van de besluitvorming en inwerkingtreding

De GNB verzoeken ACM om zo spoedig mogelijk een besluit over het codevoorstel te nemen.

Uiteraard zijn wij desgewenst graag bereid om dit voorstel nader toe te lichten. U kunt daartoe contact

opnemen met de heer van Gasunie Transport Services B.V.

(_@gastransgort.nl) of de heer _van ons bureau (zie aanhef).

Met vriendelijke groet,

André Jurjuy directeur

Bijlagen:

1. Voorgestelde wijziging in de Begrippencode Gas — LNB 2. Verslag GEN-vergadering

3A Commentarenmatrix

BR-16-1258 Pagina 3/7 21 februari 2017

netbeheer ^nederland

+

enerqíe in beweging

Bijlage I Codeteksten met voorgestelde wijzigingen

l. ^Definities

1.1

ln de voonvaarden bedoeld in de artikelen 12a, 12b en 22 van de Gaswet wordt verstaan onder:

WDM: de Within Day Market als bedoeld in de NC-BAL (kortete rm ij n markt voor de ^g rooth andel) ;

W\ÆW ^{D M -te m pora ltra} nsacfie; een WDM-transactie ^waa rbij levering of afname plaatsvindt in het eerste volle uur na de WDM- transactie, conform artikel 7.5 van de NC-BAL;

WIADWDM -titletransacfre: een WDM{ransactie waarbij levering of afname plaats vindt in de resterende uren van de lopende gasdag, conform artikel 7.3 van de NC-BAL, uitgezonderd een transactie die om 2:15, 3:15, 4:15 of 5:15 uur (LET) aangegaan wordt, waarbij levering of afname geheel of gedeeltelijk plaatsvindt eryeird€.-24-ü+erq van-gedurende de volgende gasdag;

WMDWDM -transactie: een koop- of verkooptransactie, aangegaan door de netbeheerder van het landelijk gastransportnet, op een gasbeurs, waarbij levering of afname plaats vindt in één of meerdere uren; zijnde de WDM-titletransactie of de WDM-temporaltransactie;

WMDWDM -transactieprþ; de prijs die de netbeheerder van het landelijk gastransportnet betaalt of ontvangt voor een WDM- transactie; indien de netbeheerder van het landelijk gastransportnet meerdere WDM-transacties gelijktijdig aangaat, is de WDM- transactieprijs de volumegewogen gemiddelde prijs van de gezamen lijk aangegane WDM-transacties;

BR-16-'1258 Pagina 417 21 febluati 2017

Openbare versie

netbeheer U nederland

energie in beweging Bijlage 1

Openbare versie

Codeteksten met voorgestelde wijzigingen

1.1

1. Definities

In de voonlvaarden bedoeld in de artikelen 12a, 12b en 22 van de Gaswet wordt verstaan onder:

WDM: de Within Day Market a/s bedoeld in de NC-BAL (kortetermijnmarkt voor de groothandel);

WMDWDM—temporaltransactie: een WDM-transactie waarbij levering of afname plaatsvindt in het eerste volle uur na de WDM- transactie, conform artikel 7.5 van de NC-BAL;

WMDWDM -titletransactie: een WDM-transactie waarbij levering of afname plaats vindt in de resterende uren van de lopende gasdag, conform artikel 7.3 van de NC-BAL, uitgezonderd een transactie die om 2:15, 3:15, 4:15 of 5:15 uur (LET) aangegaan wordt, waarbij levering of afname geheel of gedeeltelijk plaatsvindt 9ver—de—24—u4en van—gedurende de volgende gasdag;

WMDWDM -transactie: een koop- of verkooptransactie. aangegaan door de netbeheerder van het landelijk gastransportnet, op een gasbeurs, waarbij levering of afname plaats vindt in één of meerdere uren; zijnde de WDM-titletransactie of de WDM-temporaltransactie;

WMDWDM -transactieprijs: de prijs die de netbeheerder van het landelijk gastransportnet betaalt of ontvangt voor een WDM- transactie; indien de netbeheerder van het landelijk gastransportnet meerdere WDM-transacties gelijktijdig aangaat. is de WDM- transactieprijs de volumegewogen gemiddelde prijs van de gezamenlijk aangegane WDM-transacties;

BR-16-1258 Pagina 4/7 21 februari 2017

netbeheer ^nederland

Van

Datum Plaats

Voorzitter Secretaris

Aanwezig

energie in beweging

Bijlage 2 Verslag GEN-vergadering

Gebruikersplatform Elektriciteits- en gasnetten (GEN) 12 januari 2017

NVDE, Bezuidenhoutseweg 50, Den Haag

N ame ns de ^{re p rese} ntatieve org ^a n isaties:

VEMW:

VMNED:

NVDE:

E-NL:

LTO Glaskracht:

PAWEX:

VGN:

Namens de gezamenlijke netbeheerders:

NBNL:

GTS:

TenneT:

Atwezig

COGEN, Consumentenbond, EFET, FME-CWN, NWEA, UNETO-VNI, VA, VEDEK, Vereniging Eigen Huis, VGGP, VNCI, VNO-NCW en VOEG

t

5. Conceptcodewijzigingsvoorstelcorrectiefouten begrippencode (D-f 6-8538) GTS geeft een toelichting.

VEMW brengt in het midden dat ACER heeft opgemerkt dat Nederland voor balancering geen end of the day settlement ('cash out') heeft en er wellicht verborgen kosten zijn. De directe kosten zijn im- mers sterk gedaald, maar misschien zijn de indirecte kosten toegenomen. VEMW vraagt hoe de ande- re partijen naar de vraag van ACER over mogelijke verborgen kosten kijken. Naar mening van VEMW dient ACM hierin het voortouw te nemen.

BR-1 6-1 258 Pagina 5n 21 lebruari 2017

Openbare versie

netbeheer' rJ nederland Openbare versne

energie in beweging

Bijlage 2 Verslag GEN-vergadering

Van Gebruikersplatform Elektriciteits- en gasnetten (GEN)

Datum 12 januari 2017

Plaats NVDE, Bezuidenhoutseweg 50, Den Haag

Voorzitter _

Secretaris —%

Aanwezig Namens de representatieve organisaties:

VEMW:

VMNED:

NVDE:

E-NL:

LTO Glaskracht:

PAWEX:

VGN:

Namens de gezamenlijke netbeheerders:

NBNL:

TenneT: GTS:

COGEN, Consumentenbond, EFET, FME-CWN, NWEA, UNETO-VNI, VA, VEDEK, Vereniging Eigen Huis, VGGP,

Afwezig VNCI, VNO-NCW en VOEG

5. Conceptcodewijzigingsvoorstel correctiefouten begrippencode (0-16-8538) GTS geeft een toelichting.

VEMW brengt in het midden dat ACER heeft opgemerkt dat Nederland voor balancering geen end of the day settlement (‘cash out’) heeft en er wellicht verborgen kosten zijn. De directe kosten zijn im- mers sterk gedaald, maar misschien zijn de indirecte kosten toegenomen. VEMW vraagt hoe de ande- re partijen naar de vraag van ACER over mogelijke verborgen kosten kijken. Naar mening van VEMW dient ACM hierin het voortouw te nemen.

BR-16-1258 Pagina 5/7 21 februari 2017

netbeheer ^nederland

energie in beweging

Bijlage 2 Verslag GEN-vergadering

Aangegeven wordt dat de mogelijke indirecte kosten betrekking kunnen hebben op zowel de WDM (Within Day Market), DAM (Day Ahead Market) en BAL (Balancing System). Dat moet in samenhang bekeken en onderzocht worden.

E-NL wijst op de mogelijke vrijblijvendheid in de zinsnede 'levering van het product van 14.15 uur vindt bijvoorbeeld plaats over de vierentwintig uren van de volgende gasdag'.

GTS publiceert binnenkort een Q&A op de website over de discussiepunten die ACER heeft aange- dragen.

GTS is het niet helemaaleens met de constateringen van ACER in het rapport.

De voorzifter concludeert dat het voorstel in de huidige vorm met unanieme instemming naar ACM kan worden gestuurd. Het rapport van ACER zal worden rondgezonden en komt tentatief op de agen- da van de volgende vergadering.

LTO Glaskracht oppert het rapport informeel, annex aan de vergadering te bespreken De voorzitter neemt dit voorstel over

BR-1 6-1 258 Pagina6lT 21 lebruati 2017

netbeheer D nederland

energie in beweging

Bijlage 2 Verslag GEN-vergadering

Aangegeven wordt dat de mogelijke indirecte kosten betrekking kunnen hebben op zowel de WDM (Within Day Market), DAM (Day Ahead Market) en BAL (Balancing System). Dat moet in samenhang bekeken en onderzocht worden.

E-NL wijst op de mogelijke vrijblijvendheid in de zinsnede ‘levering van het product van 14.15 uur vindt bijvoorbeeld plaats over de vierentwintig uren van de volgende gasdag’.

GTS pubiiceert binnenkort een Q&A op de website over de discussiepunten die ACER heeft aange- dragen.

GTS is het niet helemaai eens met de constateringen van ACER in het rapport.

De voorzitter conciudeert dat het voorstel in de huidige vorm met unanieme instemming naar ACM kan worden gestuurd. Het rapport van ACER zal worden rondgezonden en komt tentatief op de agen- da van de volgende vergadering.

LTO Glaskracht oppert het rapport informeel, annex aan de vergadering te bespreken.

De voorzitter neemt dit voorstel over.

BR-16-1258 Pagina 6/7 21 februan' 2017

netbeheer ^nederland

energie in beweging

Bijlage 3 Commentarenmatrix

y'an wie ¡rtikel lommentaar ireactie bevolqen codetekst

/EMW l,v.t, \tlogelijk indirecte kosten door achterwege laten van

IOD-settlement ^lHeeft geen relatie met de onderhavige voorstellen geen

:-NL t.1 t/rijblilvendheid door gebruik'bijvoorbeeld' _ilnderdaad lleveringsperiode ^per

:uur uitgeschreven in

iie brief. Geen effect bo codetekst.

/EMW n.v.t. )iscussiepunten uit ACER monitoring report iHeeft geen invloed op onderhavig voorstel. Wd þeen iheeft GTS op haar website een Q&A geplaatst

iwaarin een aantal van deze punten geadresseerd i

i¡iorden. ⁱ

BR-1 6-1 258 PaginaTlT 21 februa(i 2017

Openbare versie

netbeheer a nederland Openbare versie

energie in beweging

Bijlage 3 Commentarenmatrix

Van wie iartikel ,Commentaar Ereactie fgevolgen codetekst

VEMW jn.v.t. 'Mogelijk indirecte kosten door achterwege laten van §Heeft geen relatie met de onderhavige voorstellen igeen

_._ : OD-settlement _ _ __; _ _ _ __ _i__ _ _ _ _

E-NL I1.1 'Vrijblijvendheid door gebruik 'bijvoorbeeld' Elnderdaad ' §Leveringsperiode per guur uitgeschreven in iie brief. Geen effect

_ _ _ ____ ; igp codetekst.

VEMW n.v.t. :Discussiepunten uit ACER monitoring report §Heeft geen invloed op onderhavig voorstel. Wel igeen

§heeft GTS op haar website een Q&A geplaatst : éwaarin een aantal van deze punten geadresseerd Eworden.

BR-16-1258 Pagina 7/7 21 februari 2017