OllB blud, Vrijheid en Demo- cratie, 7.al een ingrijpende g&- daantewlsseling ondergaan.

door onze parlementaire re_ dacteur

Blad wordt

magaz1ne • eer geen loonakkoord

OllB blud, Vrijheid en Demo- cratie, 7.al een ingrijpende g&- daantewlsseling ondergaan.

1\let ingang van het volgende nummer zullen ^wij verschijnen · in de vorm van een ,.magazi- ne". Daartoe is besloten, om- dat deze vorm beter beant- woordt aan de eisen, die In de tegenwoordige tijd gesteld mo- gen worden aan het olficlille perlodieJ• van de partiJ. Niet alleen het uiterlijl' zal worden gewijzigd. ook de inhoud zal worden aangepast. EnerziJds omdat naa.r technische en jour- nalistieke maatstaven een ma- gazine dit vergt, anderziJds omdat de oplaag van ons blad door de snelle grool ''lln de VVD in nauwelijks twee jaar verdnbbeid ^is tot ^nüm '70.000.

Dat is een niet onaa.nzienlljke lezerskring; met deze 8Chaal-

\'ergroting dient ook biJ de journalistieke aanpak rekening gehouden te worden. Het ma- gazine vereist meer planning en de technische vervaardiging vergt moor tijd. Voor een aan- t.al. rubrieken betekent dit o.m.

een eerdere sluitingstijd.

In bet kader van de voorge- nomen wijzigingen is tevens beslot.eu van dnlkJ,er te veran- deren. Sinds 1 a,prll 1966 is ons blad verva.-ndigd door de Ne- derlandse Dagblad Unie. Met ingang van januari 19'75 zal het VVD-magazine worden ge- drukt door het uitgeversbedrijt Ten Brink te Meppel. Het is ons een belloofte om in dit laatste nummer dat door de NDU wordt gema.akt te getui- gen van onze erkentelljkheid voor de jarenlange uitstekende samenwerking met bet perso- neel van de NDU en ln het bijzonder met dat van het Al- gemeen Handelsblad.

Het volgende nummer van ons blad zal gedateerd zijn vrijdag 1 '7 januari. De redactie heeft voor do.t nummer - het eerste magwzine dus - een langere voorbereidingstijd no- dig, omdat Ingespeeld moet worden op andere technieken.

Kopij voor llet blad van 1 '7 ja- nuari dient daarom uiterlijk op 21 dC('ember in het bezit van de redactie te zijn,

Na 1'7 januari verscll.ijnt het volgende nummer op vriJdag 7 februari. Daarna wordt de voortiendaagse verschijning hervat (21{2, "1/3, 21{3, enz.).

MR. H. P. TALSMA, voorzitter van de stichting Vrijheld & Democratie.

Het ltabinet-Den Uyl heeft nu twee keer de kans gehad om te laten zien welk beleid er nodig is om een Centraal Akkoord tot

stand te brengen. Maar voor het tweede achtereenvolgende jaar is het onder dit kabinet niet gelukt om werknemers en werkgevers cent!'ale afspraken te laten ma- ken over zaken

al;;

loonontwikke- ling, arbeidsvoorwanrden en de prijzen.

Triest

Het is triest ma:1r het î niet ande1·s. Als de t:.<OCiale partners volgend janr weer met het kabi- net om de tMel gaan zltten geldt hopelijk het driemaal-is-scheeps- recht maar iedereen houdt daar- over zijn hart vast. De stuur- manskuMt van dit kabinet in dit soort zaken is tot nu toe lang niet zo vast geblek n als de linl'- se partijen en de vakbeweging van de daken hebben ge- schreeuwd toen het link.s-r.onfes- sionele kabinet nog niet in het zadel zat.

Een Centraal Akkoord is onder nonnale omstandigilooen de beste garantie voor een goed arbeids- klimaat. Het geeft de grenzen aan waarbinnen de collectieve ar- beidscontracten in de bedrijfstak- ken zich kunnen bewegen. Het kan veel onrust voorkomen en dat is voor de economie van ona land alleen maar prettig

Pret

Het kabinet-Den Uyl heeft die pret nog niet mogen beleven.

VVD-leider Wiegel wees direct na het definitief afspringen van de onderhandelingen de regeri4lg als hoofdschuldige n.an: ,.Het lili- maat dat het kabinet heeft ge- schapen maakt het met name voor de middenstand nauwelijks mogelijk aan zo'n akkoord mede- werking te geven," verklaarde hij namens de fractie die zeer teleur- gesteld was over deze ontwikke- ling. De punten waarop het beleid van dit kabinet schuld draagt

zijn volgens hem:

• De koopkracht wordt onvol- doende vergroot.

• Het bedrijfsleven krijgt te weinig lucht voor nieuwe

inve.~t.e­

ringen en verbeteringen.

• de middenstand en de zelf- standigen worden te veel in de tang genomen

Had het kabinet zijn beleid daar meer op afgestemd, zoals de VVD al maanden heeft bepleit, dan hadden de partijen elkaar wel kunnen vinden, aldus Wiegel

in zijn commentaar.

Dat dit geen grootspraak van een oppositieleider is blijkt wel uit de verschillen waarop het ak- koord is afgesprongen. Die waren beslist te overbruggen geweest als het kabinet daar in zijn beleid de voorwaarden voor had gescha- pen.

Om één voorbeeld te noemen:

de werkgevers boden

and~rbalf

Mevrouw

Van Someren treedt af

als partij-

voorzitter

In e.fln persoonlijke brief aatl de leden van bet hoofdbestuur, de voorzitters van de kamercentra- les, de Kamerleden en de staf van de Teldersstichting, heeft mevrouw Van Someren op 16 de- cember meegedeeld dat zij tij- dens de algemene vergadering

·van de V\'D - die in maart 1975 wordt gebonden - zal aftreden als voorzitter van de partij. ZiJ schrijft dat zij na een lange pe·

rlode van denken tot de oont•lusie Is gelmmen, dat dit ooter is voor de pa.rtij en voor haarzelf. "Ge- durende zes jaar heb ik met bui- tengewoon veel genoegen het voorzitterschap bekleed, ik heb steeds getracbt biJ vergaderingen mijn enthousiasme op de partij over te dragen. Dit nu k4)St mij

procent reële Joönsverbetering, de wet•knemers vroegen twee pro- cent..

Een kabinet dat zich niet door dogma's laat leiden had daar ze- ker een brug tussen kunnen slaan. Het gekke is dat dit kabi- net onder aanvoering van. pre- mier Den Uyl wel voortdurend roept dat het tegeMtellingen wil overbruggen maar dat in de praktijk blijkt dat de brug beslist op rode pilaren moet steunen.

Een pijnlijk voorbeeld daarvan.

was de afloop van het belasting- debat.

De VVD had een reeks voor- stellen op tafel gelegd om de middengroepen niet uit te wrin- gen alsof het miljonairs waren.

De CHU (ook oppositiepartij) had een soortgelijk voorstel ge- maakt, zij het dat dit meer ge- wriemel in de marge was, zoals êén van de VVD-woordvoerders dat tijdens de debatten typeer- de.

eertiendaagse uitgave van de volkspartij voor vrijheid en democratie

de laatste tijd steeds moor in·

spanning. Dat besef beeft mij na heel lang aarzelen tot mijn be-·

sluit gebracht," aldus mevrouw Van Someren in llaar brief.

Met nadruk stelt zij dat et'

n.it~t

één politieke reden is

₁

die biJ llaar besluit een rol hooft ge-

speeld~

"Iedere suggestie over onenigheid in de pat'tiJ,eiding llmnt n gerost naar het rijk der fabelen verwijzen. Ook haar lid- maatschap van de Eerste Kamer speelt geen rol. De reden voor haar vertrek is strlld persoon- lijk. ,,Toen de partij nog klein was,,. zo schrijft mevrouw lran Someren, .,heb ik er een ge- woonte van gemaakt; mij heel persoonlijk met; zaken te be- moeien, mensen persoonlijk te belpen of te f\othouslasmf'ren.

Deze persoonlijke aanpak, waar de partij aan gewend is geraaid, is thans in cie veel grotere paft\j letterlijk slopend geworden. Het ,werk is daardoor steeds meer tijd en inspanning gaan vragen en vooml voor mijn gezin 13 er een situatie gegroeid, die niet moor bevredigend Is."

Mevrouw Van Someren deelt mee dat zij, ter onderstreping van haar onverflauwde liefde voor de partij en om de conti- nnitelt enigszins te waarborgen, bereid is nog enige jaren ll.et pen- ningmeesterschap van de partij op zich te nemen. De tegenwoor- dige penningmeester, de heer Ca- ron, hooft zich DaJDelijk niet her- kiesbaar gesteld. Persoonlijk spreekt zij de hoop uit dat de partij de tegenwoordige algemeen secl'Ctaris, de ll.oor F. Korthals Altes, tot voorzitter ^7.al kiezen.

Paniek

Tot verrassing van het kabinet dreigde dit voorstel het in de 1.'weede Kamer te halen dank zij de steun van. de

~onfessionele

partijen, de VVD en DS'70.

Prompt ontstond paniek. Lange schorsingen, zenuwachtig beraad achter de schennen en paniekeri- ge kabinetsvergaderingen leidden er uiteindelijk toe dat een com- promis werd gevonden om het CHU-voorstel uit de markt te prijzen.

In plaats van de 180 gulden be- lastingverlaging voor de midden- groepen, die de CHU met haar voorstel nastreefde, werd het een maximale verlichting van. tachtig gulden. Dit scheelde de schatkist 25 miljoen gulden.

Over dat luttele bedrag was men het eens moeten worden, want anders had het kabinet met aftreden gedreigd. Openlijk wilde minister Duisenberg dat niet toe- geven toen Wiegel hem daarom vroeg, maar iedereen op het Bin- nenhof wist precies hoe de kaar- ten lagen.

,.Ik heb het voorzitterschap met vreugde gedaan, ik zal zeker fouten llebben gemáald,• zo schrijft mevrouw Van Someren aan bet slot van haar brief. ,.Een mooie tijd in mijn leven, waarin ik met zeer velen uwer ala ware vrienden beb mogen werken.'' Zij · ziét bet als een. in het oog springende fout dat zij

eeD

jaar geleden bij de llerkandidering- haar eigen vtmr en energie heeft overschat. .,Ik dacht de Wen zo snel gegroeide en nog groeien- de partij nog wel drie jaar te kunnen leiden. Dat was een beoordelingsfout. Daarvoor mijn verontscbuldiging.'' Aldus me- vronw Van Someren, die in de zes jaar van haar voorzitterschap alle voorzitters van de andere partijen heeft zien komea en gaan en dus in anciilnnitelt (ver- uit) de oudste partijvoorzitter is.

Dierenpark

Al met al heeft het belaating- debat uitgewezen dat de verhou- ding tussen de linkse regerings- partijen en de partners KVP en ARP er niet warmer op wordt.

Op een spreekbeurt in Rhenen, in Ouwehands Dierenpark, beeft Wiegel op dit voor de VVD per- spectiefrijke gegeven gewezen:

.,De confessionelen komen de laatste tijd steeds duidelijker aan onze kant te staan," zel hij.

.,Steeds vaker komt het voor dat KVP en ARP in samenwerking met CHU voorstellen op tafel leggen om daarme-e onder voor- stellen uit te komen die de VVD heeft ingediend. Zonder de moties en wijzigingen die de VVD-op- dient zouden de confessionelen in veel gevallen niet met eigen

voorstellen zijn gekomen."

De kentering vrordt zichtbaar.

En niet alleen door het feit dat het kabinet-Den Uyl met het op 4 december mislukte Centraal

Alt~

koord de dag voor Sinterklaas al in de zak werd gestopt.

nummer 112.1 2.0 december 1974

2 - vrijdag 20 december 197 4

De VVD van A tot Z

ASSEN - Op dinsdag 14 januari in Bellevue, Assen; aanvang 20 uur. Bijzondere ledenvergadering kamercentrale met als spreker mr. J. G. C. Wiebenga (burg.

Eelde). Onderwerp Is: Herstruc- turering gemeentelijke indeling Drente.

ALPHEN A/D RIJN Op

maandag 20 januari 1975 spreekt mr. H. van Riel (voorzitter Eer-

ste-Kamerfractie) voor de afde- ling Alphen a/d Rijn.

AKERSLOOT - Op vrijda.g- avond 20 december zal er voor de leden van de afdeling Akersloot weer een instuif gehouden wor- den ten huize van de heer Wes- ters (gemeenteraadslid) waarbij de gemeentebegroting 1975 be- sproken zal worden. Vanaf 20.00 uur wordt u verwacht op de Bea- trixlaan 1. '

AMSTERDAM - De afdeling Amsterdam organiseert een ori- enteringscursus op 21 januari, 4 en 18 februari, 4 en 18 maart 1975, waar achtereenvolgens lan- delljke politiek, plaatselijke poli- tiek, landelijke organisatie, plaat- selijke organisatie en liberalisme aan de orde komen.

.Aanmelden voor 7 januari 1975 bij Commissie Ledenactiviteiten,

=-a ^•

Radio-uitzending van de VVD:

donderdag 2 januari en donder- dag 16 januari, telkens 18.20 uur, Hilversum IJ (298 m).

Sluiting algemeen secretariaat

Bet algemeen secretariaat van de VVD, Konlnglnne- gracht tri te Den Haag, zal op vrijdag 27 december ge- 8loten zijn.

vrijheid en democratie

• De redactie van Vrij- beid en Democratie is

~e­

vestigd te Hilversum, Pie- ter de

Boo~blaan

87.

Hoofdredacteur is de heer Pb.

(J.

la ûbapelle.

e De abonnement-en-ad- ministratie wordt verzorgd door bet algemeen secreta- riaat van de VVD, Konin- ginnegraebt 157 te Den Baàg (telefoon 070 614121). \'oor adreswijzi- gingen etc. wende men zich dus tot bet algemeen secre- tariaat.

algemeen secretariaat

• Bet algemeen secreta- riaat van de VVD is ge- vestigd te De.n Haag, Ko- ninginnegracht 57, telefoon 070- 614121. Postrekening:

67880 ten name van alge- meen secretaris van de VVD te Den Haag.

Vondelstraat 60, Amsterdam.

Kosten 15 gulden Inclusief docu- mentatiemap over te maken op postgiro 43.14.70, met vermelding oriënteriJ!';cursus Amsterdam.

ARNHEM - Op dinsdag 7 ja- nuari wordt er een VVD-café van de afdeling Amhem gehouden.

Aanvang 17.30 uur, Hotel Haar- huis, Stationsplein, Arnhem.

BEM!\IEL - In het bestuur van de afdeling Bemmel hebben o.m.

zitting A. Herhst (voorz.), mevr.

J. P. C. van Swelm-Jans, Meer- weg 12, Bemmel. Tel.: 08811 - 1634 (secr.), mevr. S. Holland-v.

d. Hulst (penningm.)

BERGEN OP ZOOM - Op don- derdag 16 januari 1975 spreekt mr. A. Geurtsen (lid Tweede Ka- mer) voor de afdeling Bergen op Zoom over "Toenemende agressie in de huidige maatschappij". Ca- fé, hotel De Draak, Grote Markt, aanvang 21 uur. Voorafgaand huishoudelijke ve1·gadering: 20 uur.

BORVULO - Drs. D. de Hoop, Locbernseweg 11, Borculo, is se- cretaris van de afdeling Borculo geworden.

BREDA - De afdeling Breda heeft het eerste nummer van haar periodiek orgaan het licht doen zien. Het a!delingsblad van de VVD kreeg de naam 't Libe-

raaltje.

BREUKELEN - Het bestuur van de afdeling Breukelen ziet er sinds de onlangs gehouden ledenvergadering als volgt uit:

drs. G. A. R. Bloemers (voorz.), B. Fritzsche (secr.), mevr. M.G.

P. Mooy-Noé (penningm.), R. D.

Bleeker en drs. K. Fiolet.

VN-Seminar

De Verenigde Naties hebben 33 landen uitgenodigd voor een in- ternationale studieconferentie over de opzet van nationale appa- raten om de integratie van vrou- wen in de nationale ontwikkeling te versnellen en discriminatie op grond van sekse uit te bannen.

Het VN-seminar werd gehouden in ottawa, Canada van 4-17 sep- tember van dit jaar. Nederland werd vertegenwoordigd door mevr. ir. N. C. de Ruiter voorzit- ster van het Nationaal Comité voor het Jaar van de Vrouw, en mevr. drs. N. Rempt-Halmmans de Jongh, die op aanbeveling van het Ned. Vrouwen Comité dit jaar deel uitmaakt van de Neder- landse afvaardiging naar de Al- gemene Vergadering van de V.N.

In deze 33 landen liep de positie van de vrouw zeer uiteen, maar was nergens volkomen gelijk aan die van de man. In een land als Zweden is reeds jaren sprake van een overheidsbeleid, dat erop ge- richt is vrouwen op gelijke voet met mannen in de samenleving in te schakelen. Toch is ook hier in 1972 een adviescommissie voor gelijkheid tussen mannen en vrouwen ingesteld. Andere landen zoals b.v. Canada, hebben sinds enkele jaren nationale organisa- ties of nationale programma's om de gehele maatschappelijke posi- tie van de vrouw door te lichten en beleidsadviezen ter verbete- ring te geven; weer andere lan- den zijn slechts op deelgebieden bezig, b.v. het onderwijs of de arbeidsmarkt. In sommige landen zoals Nederland worden sinds kort enige activiteiten in deze richting ontwikkeld, terwijl in een aantal uitgenodigde landen op dit gebied nog weinig of niets bleek te gebeuren.

Aldra bleken de aanwezige ont- wikkelingslanden de mogelijkheid van een extra fonds te ruiken,

BROEK IN WATERLAND- In het nieuwe bestuur van de afde- ling hebben o.m. zitting: H.

Krijgsman (voorz.), H. Wolthuis- Boerma, Oosteinde 39 (secr.) en J. v.d. Sluys (penningm.)

BUNNIK - Mevrouw W. Onst- wedder-van der Sluys, Kenne- dylaan 28, Bunnik, tel. 03405 - 2908, is secretaris van de afde- ling Bunnik geworden.

DEVENTER: In het bestuur van de afdeling hebben o.m. zitting:

mr. W. B. J. M. Warme·rdam (voorz.), drs. F. S. Hes van Zweeden, Zwolseweg 315; tel.

17510 (secr.) en drs. D. L. de Mooy (penningm.)

DONGEN - De secretaris van de afdeling Dongen, mevr. J. H.

de Bruijn-Middelkoop, is verhuisd naar: Belgiëlaan 3, Dongen. Tel.

01623 - 2849.

ELST

(Gld.) -

De secretaris van de afdeling Eist, de heer B.

Koene, is verhuisd naar: Griend 85 te Eist. Zijn telefoonnummer blijft: 08819- 1663.

GELEEN - De secretaris van de afdeling Geleen, de heer W. H.

M. Schepers, is verhuisd naar:

Mauritspark 14A, Geleen. Zijn te- lefoonnummer blijft: 04494 - 48477.

GRONINGEN- Op maandag 20 januari spreekt G. W. Keja (lid Tweede Kamer) voor de liberale kring Noord-Groningen (Plaats

en tijd niet opgegeven).

Tot voorzitter van de Kamercen- trale Groningen

is

benoemd: P.

M. Blauw, te Nieuwe Pekela.

Penningmeester is geworden: C.

A. Kruizinga te Baflo. Tot lid van de Partijraad werd benoemd:

mevr. C. R. Baljé-Rijnders te

Kopy voor deze rubriek zenden aan: mevr. E. de Roock-Bedding, Stadhoudersplantsoen 212, Den Haag.

waardoor reeds de derde dag dit een steeds weerkerend thema werd. Het fonds door de V.N.

voorgesteld is echter bedoeld als een eenmalige geldinzameling om concrete projecten uit te financie- ren, die een activering in brede zin kunnen bewerkstelligen.

Nadat in een gezamenlijke zit- ting de reeds bestaande, op inte- gratie van de vrouw gerichte ac- tiviteiten kort waren geïnventari- seerd, werd het thema in drie on- derdelen behandeld:

I. Algemeen overzicht van de verschillende typen van reeds be- staande nationale apparaten.

II. Wenselijke essentiële taken die een dergelijk apparaat zou kun- nen vervullen.

III. Verschillende overwegingen omtrent de wenselijkheid van een nationaal apparaat in het leven te roepen.

Voor de behandeling hiervan werden drie werkgroepen inge- steld, een vierde werkgroep hield zich bezig met het ontwerpen van ,.modellen" d.w.z. het ontwerpen

Kopij voor deze ru- briek in het volgend nummer dient de re- dactie te bereiken uiterlijk op vrijdag 27 december.Adres:

Redactie Vrijheid en Democratie, Pieter de Hooghlaan 87, Hilversum.

Marum en tot vertegenwoordig- ster van de Stichting van de ,.Vrouwen In de VVD", mevr. J.

Jensema-Vos, Stedum.

DEN HAAG - Ledenvergade- S januari, 20.00 uur, pension ring van onderafdeling II op Eripe, Laan van Meerdervoort 223 .

KAPELLE/WEMELDINGE- J.

F. de Zwarte, Spaarlingsstraat 28, Kapelle, tel. 01102 - 1942, is secretaris van de afdeling Kapel- le/Wemeldinge geworden.

LEEUWARDEN - Op vrijdag 10 januari 1975 spreekt J. J.

Bethlehem (lid Prov. St.) over

"VVD wat nu?" Oranjehotel.

Aanvang 20.30 uur (openbare bij- eenkomst).

LEIDSCHENDAM - Secretaris van de afdeling Leidschendam is geworden; A. J. Toorenburg,

van organisatieschema's voor dergelijke nationale apparaten.

Ondanks de instelling van deze werkgroepen vonden ook steeds plenaire zittingen plaats. De rap- porten van de väer werkgroepen werden tot één werkdocument sa- mengevoegd dat verder in plenai- re vergadering werd behandeld en aangevuld. De deelnemers wa- ren het eens over de wenselijk- heid in alle aangesloten landen een nationaal apparaat in te stel- len om de volledige integratie van de vrouw in de samenleving te bewerkstelligen en discrimina- tie uit te bannen.

Men was het er tevens over eens, dat er geen éénvormig mo- del kan worden aanbevolen, dat bruikbaar is in alle VN-landen, doordat de Integratie moet plaats- vinden binnen de specifiek so- ciaal-economische, historische en culturele structuur van de desbe- treffende samenleving. Wel kon in het algemeen worden gesteld dat een dergelijk apparaat ruime be- voegdheden moet hebben b.v. tot het houden van "hearings". Het moet onafhankelijk zijn van de betrokken ,regering, maar liefst door deze regering worden gesub- sidieerd. Het ,zal gelegenheid moeten krijgen zo nodig aanvul- lend onderzoek te doen en moeten kunnen beschikken over voldoen- de administratief personeel.

Als belangrijkste taken werden genoemd:

A. Wetenschappelijk onderzoek naar de werkelijke positie van de vrouw op alle gebied.

B. Het ·doen van aanbevelingen voor een wetgeving, een beleid en programma's waardoor vrouwen verzekerd raken van gelijke rechten en mogelijkheden.

C. Coördinatie van alle hierop ge- richte activiteiten met speciale nadruk op het bereiken van een

VRIJHEID EN DEMOCRATIE

Burg. Caan van Necklaan 608, tel.: 070 - 273221.

LOOSDREVBT - Secretaris van de afdeling Loosdrecht is gewor- den: mevr. A. C. v. d. Kuinder- Post, Vuntuslaan 85, Loosdrecht.

Tel. 02158 - 1185.

NAARDEN - Op donderdag 9 januari in Warmolds Bistro te Bussum, Nieuwjaarsbijeenkomst, afdeling Naarden (tijd niet opge- geven). VVD-café vervalt i.v.m.

kerst.

OMMEN - De heer A. C. Tijs- sen, Weegbreestraat 38, Ommen, tel. 05291 - 2239, is secretaris van de afdellng Ommen geworden.

ROOSENDAAL Secretaris

van de afdeling Roosendaal is ge- worden: B. van Halem, Susanna- donk 15, Roosendaal, tel. 01650 - 43993.

IDJNSBURG - Secretaresse van de afdeling Rijnsburg is ge-

worden mevr. mr. D. C. van Veen-Vonk, Berkenpad 24, tel.:

01718- 73095.

UITHOORN- Mevr. drs. N. J.

Ginjaar-Maas (lid Tweede Ka- mer) spreekt op dinsdag 21 ja- nuari voor de afdeling Uithoorn over de Structuurnota. Volksge- zondheid (openbare vergade- ring).

Aanvang 20 uur, Sporthal "de Scheg" (glazen zaal.)

WIJCHEN - De oud-secretaris van de afdeling Wijchen, de heer P. A. Kosterman, is benoemd tot lid van verdienste i.v.m. zijn gro- te persoonlijke inzet voor de af- deling Wijchen.

ZUIDWOLDE (Dr.) - Secreta- ris van de afdeling Zuidwolde is geworden drs. A. A. Kampfraath, Burg. Jansstraat 45, Zuidwolde.

Thorbeckepenning nog verkrijgbaar

Twee Jaar geleden heeft de af- deling Den Haag van de VVD een speciale penning laten slaan ter herdenking van de honderdste sterfdag van de libera.le voorman mr. Johan Rudolph Thorbeeke.

Een beperkt aantal van deze bronzen gedenkpenningen is nog beschikbaar. Wie deze unieke berinnering aan Thorbeeke als- nog wil kopen, hoeft alleen maar 1 22,- te storten op postgiro 3921503 ten name van de penning- meester van de VVD, afdeling Den Haag, onder vermelding van

"Tborbeeke-penning". Deze pen- ning wordt dan franco toegezon- den. Gezien de nog beperkte voorraad zullen bestellingen in volgorde van binnenkomst wor- den behandeld.

werkelijk deelhebben van de vrouw aan besluitvorming op alle gebied.

D. Het benutten van alle beschik·

bare middelen van onderwijs, in•

formatieverschaffing en commu- nicatie om de positie van de vrouw te verbeteren.

De deelnemers aan het seminar hopen dat dit soort activiteiten vooroordelen en sekse-stereotie•

pen zullen laten verdwijnen, zodat een nieuw en beter beeld van de rollen van mannen en vrouwen zal ontstaan. Traditionele opvat- tingen en gedragspatronen zullen veranderen, waardoor een eerlij•

ker verdeling van verantwoorde- lijkheden tussen mannen en vrou·

wen in een rechtvaardiger en harmonieuzer samenleving tot stand kan komen.

MEVR. m. N. C. DE RUITER

Gruyteri gatenkaas

Toen de huur- en subsidienota van Gruyters en zijn staatssecre- tarissen Schaefer en Van Dam eind augustus verscheen, heb ik die in een commentaar een ,.ga- tenkaas" genoemd: op het eerste gezicht leek het heel wat, maar bij nadere beschouwing bleken er nog grote gaten in te zitten. Vo- rige week werd de nota in de Tweede Kamer besproken, en het is duidelijk dat de gaten alleen nog maar groter zijn geworden.

Op een heleboel vragen Is geen antwoord gekomen, en vooral de KVP en ARP staan nu voor het probleem, dat ze ,.ja" moeten zeggen tegen een huur- en subsi- diebeleid, waarvan de consequen-

ties niet zijn te overzien.

Financiering

De bewir.dslieden willen een nieuw huursysteem invoeren, de zogenaamde dynamische kost- prijshuur. Het komt er In het kort op neer dat de woningen in het begin beneden de kostprijs worden verhuurd, maar dat door extra huurstijgingen het verlies van het begin weer wordt goed- gemaakt in de latere jaren. Een systeem, dat naast het voordeel dat dit minder subsidies kost, het nadeel heeft dat de lasten over vele tientallen jaren naar de toe- komst worden verschoven, met alle onzekerheden van dien.

Iedereen - behalve blijkbaar de minister - zit er dan ook een beetje vreemd tegen aan te hik- ken.

Nu zou onder de gegeven om- standigheden de jaarlijkse huur- verhoging bij dit nieuwe huursys- teem zeker 10 pct. moeten bedra- gen, omdat het_ anders spaak loopt. Maar wat doet Gruyters ^'!

Hij wil niet verder gaan dan 8 pct. En dat is wel te begrijpen.

In de verkiezingstijd riepen de zogenaamde progressieve drie Immers om het hardst, dat de hu- ren met niet meer dan 6 pct. om- hoog zouden gaan als zij in de regering, zouden komen? Om het kiezersbedrog niet al te groot te maken, kan Gruyters daarom.

moeilijk verder gaan dan 8 pct.

De PvdA heeft trouwens zelfs met die 8 pct. al heel wat gedon-

Vorige wèek vroegen drie con- ferenties de aandacht. In Parijs kwamen in het kader van de Europese Gemeenschap de rege- ringsleiders bijeen, in Brussel vergaderde de ministerraad van de NATO, maar deze gebeurte- nissen kwamen niet boven het routineberaad uit. Neen, de meest opzienbarende gebeurtenis was wel de aankondiging van een conferentie over Rhodesië en dit nadat de eerste bijeenkomst in Loesaka op niets was Uitgelopen.

De leiders van de twee verbo- den organisaties ZANU en ZAPU mochten in vrijheid naar Rhode- sië terugkeren. Premier Smith kondigde een bestand aan met de guerrilla's, die vln. in 't noorden van het land opereren, en de vrij- lating van meer dan honderd po- litieke gevangenen. Overeenstem- ming over plaats en tijdstip van de aangekondigde conferentie

werd niet onmiddellijk bereikt.

Door de ontwikkelingen in Por- tugal en vervolgens in Mozambi- que en Angola is de Rhodesische premier, naar men zegt daartoe aangespoord door de Zuidafri- kaanse premier Vorster, gedwon- gen geweest eieren voor zijn geld te kiezen. Ook de omliggende Afrikaanse landen hebben belang bij een regeling van de Rhodesi- sche kwestie. Met name Zambia, het vroegere Noord-Rhodesië, zou niets liever zien dan een Rhodesië dat niet behept is met de kwalen van een koloniaal verleden.

De vraag is of de blanken in Rhodesië zich zo gemakkelijk ge- :wonnen zullen geven. De Afrika-

der in haar achterban te verdu- ren. Het was dan ook interessant om PvdA-woordvoerder Hans Kombrink zich in allerlei bochten te zien wringen, om die 8 pct. te verdedigen.

Intussen betekent deze politie- ke lafheid - want zo mag je het wel noemen - dat de zwarte plet van het financiële gat naar een volgend kabinet wordt doorge- schoven. Dat zal dan ofwel ver- dergaande huurverhogingen moe- ten doorvoeren ofwel (als het dat niet wil of kan) bij moeten spij- keren uit de belastingcenten.

Maar er zijn méér onzekerhe- den. Zoals de voorstellen nu lul- den, valt zeer te betwijfelen of de institutionele beleggers (zoals de pensioenfondsen) nog wel bereid blijven hun geld In de woning- bouw te steken. Als zij zich uit de nieuwbouw zouden terugtrek- ken, zou de woningproduktie, die zoals bekend dit jaar ruim 20.000 woningen te laag is, nog eens een extra klap krijgen van 17.000 woningen minder. En bovendien komt de produktie van zo'n 11.000 premiecorporatiewoningen (die op dezelfde wijze worden ge- financierd), in gevaar.

KVP bindt in

De plannen tot afschaffing van huurliberalisatie en huurhannoni- satie - beide bedoeld om weer een beetje tot normale huurver- houdingen te kunnen terugkeren - stuitten in de discussies op grote weerstanden bij de VVD en de confessionelen. Dat valt niet te verwonderen, want die hebben die maatregelen indertijd inge- voerd. Vooral Comelissen van de KVP sprak nogal stoere taal: de minister moest de noodzaak van die afschaffing maar eens aanto- nen, zo zei hij, - anders viel et·

met de KVP niet over te praten.

Dit ontlokte Kombrink een woe- dende uitval, dat verwerping van de voorstellen uit de huurnota door de PvdA .,hoog zouden wor- den opgenomen." Dat hielp, en niet zo'n klein beetje ook! De KVP bond direct weer in, en ver- zachtte in tweede instantie haar betoog aanzienlijk.

In de plaats van de huurharmo-

Minister J. P. A. Gruyters nisatle wU de regering nu een

"kla.ssensysteetn" gaan invoeren voor alle huurwoningen. Dat klassensysteem, gebaseerd op een beoordeling naar kwaliteit, moet dan bepalend zijn voor de toe- komstige huurverhogingen. Een enorme administratieve romp- slomp. Maar op de vraag, tot welke huurverhogingen dit leidt, kon de minister geen antwoord geven - evenmin trouwens op de vraag, of dit nieuwe klassensys- teem nu méér of minder harmo- niserend dan het bestaande sys- teem zal gaan werken. En met zulke onzekerheden moet de Ka- mer dan maar genoegen nemen!

Ik ben benieuwd, of de KVP en ARP dit zullen slikken. Tenein- de daar straks geen onduidelijk- heid over te laten bestaan, heb ik twee moties ingediend; één over de huurharmonisatie en één over de liberalisatie.

Nivellering

De VVD heeft al jaren bepleit, dat de woningbouwsubsidies zou- den worden afgestemd op het in- komen van de huurders. Bij het huidige subsidiestelsel gebeurt dat niet of heel weinig, en dat geeft allerlei problemen. Niette- min zal naar liberale opvatting ook bij een individueel subsidie- stelsel de huurder toch nog altijd uit eigen portemonnee méér moeten betalen, als hij een wo- ning van betere kwaliteit

wenst.

door onze redacteur buitenland

Drie conferenties

nen eisen niets minder dan een regering waarin de zwarte meer- derheid het meest te vertellen heeft, uiteraard zal men zeggen.

De blanken zullen daar voorals- nog niet aanwillen, maar veel tijd om na te denken zal hun wel niet gelaten worden. Het is te voor- zien dat er binnen afzienbare tijd een regeling uit de bus komt waarbij aan de wensen van de Afrikanen duidelijk tegemoet is gekomen. Voor de blanlcen zal zich de geschiedenis van Algerije, Mozambique en zo vele andere ex-koloniën zich herhalen. De meestee zullen hun heil elders zoeken, met name in Zuid-Afrika waar men tijd hoopt te winnen om Zich van een betere toekomst te voorzien.

Voorlopig schijnt Vorster het vooral te zien in een modus vi-

vendi met de Afrikaanse leiders in de landen ten noorden van Zuid-Afrika. Is het hun belang geworden de rust langs de gren- zen te waarborgen teneinde de broodnodige economische betrek- kingen met het rijke Zuid-Afrika niet te verstoren, dan zal Zuid- Afrika wellicht de tijd krijgen zijn binnenlandse problemen op te lossen.

Hoe men de gang van zaken moet beoordelen hangt uiteraard nauw samen met de afloop en daar kan men wel zijn vermoe- dens over hebben maar niet meer dan dat. Het zou natuurlijk ook geen goede zaak zijn als een minderheid zoals die van de blan- ken in Rhodesië als uitkomst ziet dat zij al haar rechten kwijt raakt. Maar of de tijd om tot een zinvolle samenwerking tussen

Gruyters en zijn beide staatsse- cretarissen denken daar echter heel anders over. Zij komen nu met de zogenaamde inkomenshu- ren op de proppen. Dat wil zeg- _ gen, dat eenieder niet meer dan een vast percentage van zijn in.

komen aan huur behoeft te be- talen, ongeacht de kwaliteit van het huis. Tenminste, wanneer de huur minder dan f 300,- per maand bedraagt - en dat is met de overgrote meerderheid van de bestaande woningvoorraad het gevaL Voor iemand met een inko- men van f 14.000,- (het mini- mumloon) is dat 10 pct. en voor iemand met een inkomen van f 25.000,- is het bijna 19 pct.

Hoe het boven die f 300,- per maand precies gaat worden, is weer één van die opengebleven gaten.

Natuurlijk werkt dit systeem nivellerend, maar daar kijken we met dit kabinet al lang niet meer van op. Kwalijker is, dat met de- ze inkomenshuren geen recht wordt gedaan aan een goed libe- raal principe: de mens eigen ver- antwoordelijkheid laten dragen - in dit geval de financiële ge- volgen van zijn woningkeuze.

Leeft er bij Nypels, woordvoerder voor D'66 en voormalig voorzitter van de JOVD nog een sprankje liberalisme ? Hij diende een motie in, waarin werd uitgesproken dat de kwaliteit van de woning een rol moet spelen bij de bepaling van de huur. Die motie maakt een goede kans te worden aange- nomen.

Onverteerbaar

Een voor de VVD onverteer- baar punt is voorts, dat het sys- teem van inkomenshuren met

zich brengt dat de huurders hun inkomen aan hun huiseigenaar moeten opgeven, willen zij de subsidie maandelijks verrekend krijgen. Een grote inbreuk op de privacy! Wie dat niet wenst te doen, mag het wel via de ge- meente spelen, maar moet dan wel mooi zes maanden wachten op zijn centen. In het debat heb ik aangetoond, dat ook de over- heid in staat moet zijn om de subsidie maandelijks te verreke-

blank en zwart te komen niet al- lang voorbij is is de vraag. Zuid- Afrika zou daar misschien de les uit kunnen trekken dat het stre- ven daarnaar op den duur toch het enige is dat toekomst heeft.

EEG

Over de EEG-conferentie In Parijs, de negende sinds de op- richting van de gemeenschap, zijn de pers en onze premier over het algemeen wat al te optimis- tisch geweest. De belangrijkste kwestie, die van de economische situatie in Europa en de rest van de wereld, is nauwelijks aan de orde geweest; er is althans niet naar een adequaat antwoord op de problemen gezocht. Maar de stemming op de conferentie over met na.me het energievraagstuk heeft de Franse president . Guis- card d'Estaing er misschien toch nog toe gebracht om de Ameri- kaanse president Ford bij hun ontmoeting op Martinique con- cessies te doen ten aanzien van de door de VS reeds een jaar ge- leden voorgestelde samenwerking op het gebied van de energiepoli- tiek. De Fransen die er steeds de voorkeur aan hebben gegeven zelf hun problemen op te lossen in bilateraal overleg met de olie- producenten, zijn ook het belang gaan inzien van een gezamenlijk optreden van de voornaamste olieconsumenten in deze.

Ook de uitkomst van het NA- TO-beraad kan het zijne daartoe hebben bijgedragen. Hier kwam

nen, en dat is niet weersproken door de minister. Ik zal daarom een motie op dat punt ·indienen, want de bescherming van de per- soonlijke levenssfeer gaat ons li-

beralen zeer ter harte.

Ook de door Gruyters voorge- stelde doorstromingsheffing staat helemaal in het teken van de ni- vellering. Dat was evenmln een verrassing, want dat stond al lang in Keerpunt '72. Reeds di- rect na het verschijnen van de huurnota heeft de VVD zich te- gen die doorstromingsheffing ge- keerd; -zowel om principiële als om praktische redenen. Na eèn aanvankelijke aarzeling hebben nu ook KVP en ARP

zich~

gen verklaard. De heffing maakt dus weinig kans en dat ·is maar goed ook, want het is eea onding, dat waaTSChijnlijk niet het beoogde effect zal hebben maar wel een hoop administratieve

rompslomp zal veroorzaken.

Hete vuren

Alles bijeengenomen werd er dus heel wat kritiek van diverse zijden op de huurplannen van dit kabinet geuit. Geheel ongeschon- den zullen de voorstellen van Gruyters, Van Dam en Schaefer er niet van at komen. De drie bewindslieden zullen voor hete vuren komen te staan wanneer in de week voor Kerstmis de begro- ting van volkshuisvesting en ruimtelijke ordening zal worden behandeld. Vooral ook, omdat dan tevens de lruiteagewoon slechte resultaten fn de woning- bouw aan de orde komen, met alle werkloosheid vim dien. Hoe- wel Gruyters in juni van dit jaar nog bij hoog en bij laag beweerde,

dat de geplande produktie van 135 à 140.000 woningen zou wor- den gehaald, en dat daarom alle maatregelen, die de VVD toen voorstelde oin de produktie te redden overbodig waren, blijkt nu dat we niet veel hoger zullen komen dat 110.000 woningen. Een

groot schandaal!

De VVD heeft nu een noodplan bedacht, dat moet redden wat nog te redden valt. Hopelijk wordt ditmaal beter naar de op- positie geluisterd.

naar voren dat het Bondgenoot- schap ernstig in zijn bestaan wordt bedreigd als de deelnemen- de Janden er niet in slagen de economische crisis het hoofd te bieden. De Amerikaanse minister van buitenlandse zaken Kissinger stelde dat de enige hoop dat een ,.demoralisering" van het Westen vermeden kan worden. een grote- re samenwerking is tussen de VS en Europa op het gebied van de energie en de economie. De huidi- ge wereldcrisis op deze terreinen zou kunnen leiden tot een ero- sie van de NATO en haar militai- re kracht, aldus Kissinger. Op een andere plaats zei hij dat de wereld een nieuwe Keynes nodig heeft om het nieuwe probleem van de stagflatie op te lossen.

Maar de wereld kan daar niet op wachten zou men zo zeggen. Er zal nu al iets aan gedaan moeten worden.

TOT 140% HYPOTHEEK

Kosteloze vrijblijvende con- currerende offerte. Geldlening

f 5000,- 36 x 171,04 enz.

Adv. en bemldd. onr. goed.

Vele huizen te koop, gr. be- zichtigen.

HUIZEN te koop gevraagd Drs. J. A. Udlng & Partners Financlêle advlezen en vast- goed consultants.

v. Maerfantlaan 7 - Amersfoort

033 - t 6853 - 32068

4 - vrijdag 20 december 197 4

Vragen aan partij over onderwijs

Voortgezet onderwijs

Bent u van mening dat de de- mocratisering van het voortgezet onderwijs het beste gediend is met zeer grote scholen (1000 tot 2000 leerlingen) omdat op een dergelijke school de keuzemoge- lijkheden optimaal zijn 'l

Bent Jl van mening dat de gro- te scholen zo'n vervreemding in de band werken dat . juist de so- ciaal zwakkeren in bet gedrang komen en er van de gelijke kan- sen mlnder terecht komt dan op kleine scholen (hooguit 600 tot '700 leerlingen) 'l

Toelichting

Alle partijen zeggen terecht dat ieder jong mens precies de- zelfde rechten heeft op een zo

goed eJ1 breed - mogelijke ont- plOOiing

~

zijn talenten. Men ooemt dit de theorie der gelijke kansen, men noemt het met een :nûnder duidelijke term ook wel .

· democratiSering.' Bedoeld is dat belemmeririg van sociale of

fi~

naneiëie aard opgeheven wór-

dén.

Bij de. invoe1ing van de zgn.

mammootwet hebben wij kennis leren maken met de keuzepakket- ten. De Iéerling kan een pakket van. vakkên zelf samenstellen al naar ZijD aard. Het is duidelijk dat . een echt goed functionerend keuzesysteem vrij grote scholen verónderstelt. M:en kan nu een- maá.l ntet

~~t

groepjes leerlingen van slechts enkelen werken.

· . Op de g'iote scholen is het eçh- ter weer moeilijker om de leerlin- gen individueel te begeleiden.

Veelal hoort men de klacht dat de vervreemding op de grote sèholen zo ernstig· is dat de leer- ling meer op zijn eigen omge- ving, zijn vader en moeder dus, moet terugvallen voor steun en begeleiding. Het is duidelijk dat dan de leerlingen uit de geschool-

de milieus hun voorsprong weer groter zien worden t.o.v. hun me- deleerlingen uit ongeschoolde ge- zinnen.

De hier genoemde voor- en na- delen van grote en kleine scholen moeten tegen elkaar worden af- gewogen. Van de zijde van het departement bestaat een duide- lijk streven naar grotere eenhe- den. In de minder dicht bevolkte regio's wordt bovendien als be- zwaar gevoeld dat grotere scholen een grotere concentratie beteke- nen en de geografische spreiding

in het gedrang komt. Door geo- grafisch de afstand te vergroten verhoogt men de drempel die een leerling uit een ongeschoold mi- lieu toch al heeft. In Zeeland en Drente bijvoorbeeld maakt men zich over deze ontwikkeling ern- stig ongerust.

Kleuter- en lager onderwijs

Bent u van mening dat ook kinderen jonger dan 4 jaar tot de kleuterschool toegelaten moeten kunnen worden en dat het van de mate van rijpheid moet kun- nen afhangen wanneer een kind naar de lagere school gaat 'l

Bent u van mening dat in het lager onderwijs de leerstof meer aan het individuele kind moet worden aangepast, en dat het dientengevolge mogelijk moet zijn de lagere school in 5, 6 of '7 jaar te doorlopen 'l

Toelichting

Een kind ⁱⁿ Nederland moet vier jaar oud zijn om naar de kleuterschool te mogen. Deze eis van vier jaar zijn, is destijds (1956) om financiële redenen in de wet gekomen. Toen die eerste wet voor het kleuteronderwijs ()pgesteld werd, is "Den HaagN

Op deze pagina treft u een reeks vragen over het onderwijs aan, waarvan de publikatie reeds eerder in ons blad werd aa.ugekondigd.

Drie kamerleden, mevrouw Smit-Kroes, mevrouw Ginjaar-Maas en mevrouw Van Someren-Downer stelden de vragen op.

Het is de bedoeling dat geïnteresseerden zich over de vragen bui- gen, er met anderen over spreken en half maart een antwoord of een rapportje zenden naar het algemeen secretariaat. Zowel individuele antwoorden als rapporten van studiegroepen zijn welkom. Bij rap- porten van groepen gaarne omvang van de groep vermelden.

De kamerleden hebben opzettelijk onderwerpen gekozen die actueel zijn in de onderwijsproblematiek. Het is voor hen van het grootste belang te weten welke gedachten over deze actuele vraagpunten er in de partij leven.

/ Dus vóór 15 maart a.s. naar algemeen. secretariaat, KoninginDe- gracht 67, Den Haag.

wat beschikbaar was. Met dat bedrag moest men uitkomen voor wat betreft kleuterscholen en sa- larissen van de kleuterleidsters.

De leeftijdseis is dus een afge- leide zaak. Men streefde naar . 3 jaar en 6 maanden, maar dat bleek brUin op dat moment niet te kunnen trekken. Voor de dui- delijkheid moet nog wel vermeld worden dat voor de kleuterschool geen leerPlicht geldt.

Iedere ouder is vrij uit te ma- ken of zijn kind, na de vierde verjaardag, aan de kleuterschool toe is. Ook indien deze toelatings- eis verlaagd zou worden, is geen oqder verplicht zijn kind eerder dan hij goed dunkt, naar de

kleu~

terschool te sturen.

Wiegel bij Son ja:

"Ik wil fractie- · voorzitter in Kamer blijven"

door Leo Rhijnsburger, voorlichter van de VVD- fractie in de Tweede Kamer.

VV

D-fraetie' oorûtter Wiegel wil, wanneer er

Oll

korte termijn een ander kabinet met de VVD erin zou komen, niet zelf in dat kabinet zitting gaan nemen, maar in de Tweede Kamer frac- tievoorzitter blijven. "Als mijn partij dat wil natuurlijk," zo voegde hij eraan toe.

De heer Wiegel verklaarde dit afgelopen

zoodag

tijdens het AVRo-tv-programma "Sonja 's avonds". In dit programma vond

geduren~e

vijftig minuten onder leiding van Sonja Barend een ge- sprek plaats tussen de fibnflter Sylvia Kristel, cabaretier en zan- ger Gerard Cox en Hans Wie-- geL

Hoewel het programma geen politiek karakter lleeft, kon de polltiek door Wiegels aanwezig- . held moeDiJk acllterwege .blljven.

Dat punt "er aan toe zijn" of zo u wilt "er rijp voor zijn", is iets waar in de eerste fase van ons onderwijs weinig dan wel in het geheel geen rekening mee wordt gehouden.

Zowel bij de kleuterschool als bij de lagere school komen wij nog s.teeds een ijzeren leeftijds- barrière tegen. Het· Nederlandse

gezegde "het ene kiinü is het an- dere nog niet" in de praktijk da- gelijks bewezen wordt door de,

wetgever niet onderkend!

De school is er voor de kinde- ren en de kinderen Zlijn er niet voor de school •

In de huidige opzet van het la- ger onderwijs wordt veelal nog uitgegaan van het feit dat, alle

Sonja Barend gaf daar ze.lf de stoot toe door Gerard Cox eraan te herinneren dat hiJ eens gezegd had altijd geïrriteerd te raken door Wiegel. Als reden daarvoor gaf Co-x zelf dat hij "nu eenmaal van buisuit socialist·'' is en daar- door het niet kan opbrengen ge- woon te luisteren. ·

Op de vraag van Cox of Wiegel eigenliJk wel vond dat de maat- schappij gewiJzigd zou moeten worden, antwoordde de laatste nadrukkelijk dat wel .te willen.

leerlingen in een klas op hetzelf- de moment binnen dezelfde tijd, op dezelfde manier, dezelfde leer- stof, in dezelfde presentatie moe- ten verwerken.

De organisatie van het Neder- landse onderwijs zou z.ich veel meer kunnen aanpassen aan de verschillen in aanleg en belang- stelling.

Een zo individueel mogelijke aanpak van de leerling in het on- derwijs geeft de kans, via een grotere verscheidenheid van leer- stof te komen tot een open stelsel van onderwijs, waar frustraties en verveling een geringere kans zullen krijgen.

VoÇ>rbereidend weten- schappelijk onderwijs

Bent u van mening dat in de huidige situatie, waar een leer- ling op jonge leeftijd zelf een keuzepakket moet samenstellen, de democratisering van het on- derwijs in die. zin bevorderd

wordt dat het onderwijs hierdoor optimale kansen aan de leerling biedt?

Bent u eveneens van mening dat de optinlale ontplooüngsmo- geUJkheden van diegenen die eindexamen doen aan een school voor voorbereidend wetenschap- pelljk onderwijs, gewaamorgd ziJn door een toelatingssysteem tot de universiteit dat gebaseerd

Met name de gedachte van gelij- ke kansen voor iedereen moest volgens Wiegel veel verder wor- den uitgewerkt. Hij constateerde nog een onaanvaardbare achter- stand voor veel kinderen uit be- paalde woonwijken en milieus.

Met betrekking tot ziJn plan- nen voor de toekomst verklaarde Wiegel zich verder nog niet veel Ideeën te hebben gevormd. Wel Het hiJ blijken altijd de wen8 te hebben gehad . burgemeester te worden van een kleine gemeente •

gaan terug rekenen met het geld • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •

VRIJHEID EN DEMOCRATIE

is op loten?

Toelichting

Aan de invoering van het sys- teem der keuzepakketten heeft

het idee ten grondslag gelegen dat hiermee leerlingen bevrijd zouden worden van de verplichting aller- lei vakken te bestuderen waar zij

· geen aanleg of geen belangstel- ling voor hebben. In theorie moe- ten alle einddiploma's aansluiting geven op het vervolgonderwijs.

In de praktijk is dit niet erg vol te houden. Zo is het in feite on- mogelijk om met succes medicij- nen te studeren als men niet ten- minste de nodige kennis bezit van vakken ^als natuurkunde en scheikunde. M.a.w. bij de samen- stelling van het

keu~pakket

zou

een leerling al moeten weten wat zijn toekomstplannen zijn. De keuze moet dan gemaakt worden, niet op grond van bestaande be- langstlllling voor bepaal<le vak- ken, maar op grolid van eisen door de eventuele vervolgoplei- ding gesteld. Vaak zijn. de keuze- pakkètten dan . ook zeer eenzijdig samengesteld. Weet men nog niet wat men studeren wil, verandert men zijn toekomstplannen of wordt men geconfronteerd met een numerus fixus dan is de kans groot dat er een verkeerd keuze- pakket is samengesteld - en • wordt een leerling afgeremd in zijn toekomstmogelijkheden.

De beperking in de vakken heeft ook tot gevolg gehad dat èr een aanzienlijke verdieping heeft plaats gevonden van de stof. Dit geldt met nan1e voor wiskunde en de natuurwetenschappen. DeZe verdieping gaat zelfs zover dat er nu bij het VWO stof behandeld wordt die vroeger behoorde tot het kandidaatsprogramma van de universiteiten of hogescholen.

Tenslotte is een (onbedoeld) ge- volg van het systeem der keuze- pakketten dat de scholen een veel grotere omvang hebben gekre- gen. Al met al blijkt dat het sys- teem van de keuzepakketten ze- ker ook nadelen heeft.

Voor een aantal studierichtin- gen is de opleidingscapaciteit te gering om in de behoefte te voor- zien. De strijd om de verdeling van deze schaarse plaatsen wordt door sommigen de tweede school- strijd genoemd.

Staatssecretaris Klein

(PvdA)

vindt dat alle VWO-gediplomeer- den een gelijkwaardig diploma

behaald hebben en dat er geen onderscheid gemaakt mag wor- . den. Dit leidt er toe dat hij van oordeel is dat het beperkte aantal plaatsen het best verdeeld kal' worden d.m.v. loten.

Anderen menen dat er wel de- gelijk verschillen zijn tussen ·de VWO-gediplomeerden. Een aantal van hen heeft er blijk van gege- ven over duidelijk grote begaafd- heid te beschikken. Statistisch is voor een aantal studierichtingen, waaronder medicijnen, vastge- steld dat deze meer begaafden niet alleen sneller afstuderen, maar ook dat van de totale uitval van het wetenschappelijk onder- wijs (40 à 60 pct.) slechts een zeer klein deel afkomstig is uit de groep van de meer begaaf- den.

Door het lotingssysteem kun- nen deze meerbegaafden ook uit- geloot worden. Zij zouden dan niet de kans krijgen hun talenten te ontplooien in de door hen ge- wenste studierichting, terwijl voor de samenleving deze talen- ten dan verloren zouden kunnen gaan.

Niet los hiervan staat de be- langrijke vraag of de opleidinga- capaciteit zodanig uitgebreid moet worden dat aan tedere vraag naar een bepaalde studie voldaan kan worden. Om organi- satorische, financiële en maat•

schappelijke redenen lijkt dit bij

voorbeeld voor de medicijnenstu-

die, noch mogelijk, noch: wense-

lijk.

Nivelleren, er komt geen eind aan

Als het allèmaal volgens plan verloopt wordt in de loop van 1977 een compleet nieuw systeem van studiebeurzen ingevoerd.

Staatssecretaris Klein (zijn da- den "benne" tot nu toe niet zo groot) heeft dit met veel fanfare aangekondigd.

In het kort ziet het plan-Klein er als volgt uit: elke student bij het wetenschappelijk en hoger of middelbaar beroepsonderwijs krijgt een basisbeurs van 2500 gulden. Woont hij (of zij) thuis, , dan is dat basisbedrag 1700 gul-

den. Als de ouders naar de nor- men van het kabinet-Den Uyl rijk zijn, en dat is in de ogen van dit kabinet al gauw het geval, dan krijgt de student verder niets. Voor studenten die niet op hun ouders kunnen terugvallen is er een extra beurs mogelijk, die tot 2500 gulden kan oplopen voor kamerbewoners en .1800 gulden voor thuis-studenten.

Klein zei in een toelichting dat dit systeem zo is bedàcht "óm een stuk inkomensnivellering ván redelijke omvang" te realiseren.

In het nieuwe studiebeurzenplan wordt de kinderbijslag en kinder- aftrek zoals die. nu gelden afge- schaft. Ouders die meer verdie- nen dan het kabinet góeddunkt gaan er in vergelijking :met de huidige regeUng op achteruit.

De VVD heeft bij monde van het Tweede-Kamerlid Dees bet plan fiks bekritiseerd. Dees bekel- de vooral dat het kabinet ook al via de studiel;>eurzen inkomens wil nivelleren. Dit kabinet ge- bruikt werkelijk'alles wat het te- genkomt om dit stokpaardje te

Kunstbeoefening

"Als uw stichting voor een bij- drage in aanmerking wil_ komen ten Jaste van het krediet voor de amateuristische kunstbeoefening, zou ziJ als amateurtoneelorgani- satie aangesloten moeten zijn bij de landelijke overkoepelende or- ganisatie Het Nederlands Cen- trum voor het Amateurtoneel of bij de stedelijke overkoepelende organisatie het Amsterdams Cen- trum voor het Amateurtoneel''.

Aldus dè reactie van Amster- dams wethóuder voor kunstza- ken, drs. Buib Riethof op de sub- siclle-aanvrage door Carel Briels' stichting "AI het nog goede". De wethouder zegt verder dat hij geen aanleiding ziet om uitslui- tend aan de door de stichting als traditie jaarlijks te realiseren voorstellingen een subsicllfl te verlenen, "Incllen uw stichting zich op bovenbedoelde. wijze zou willen aansluiten, clan kan zij voor de eerste maai voor het zo- genaamde auditiegeld (1200) na aanvrage in aanmerking komen.

De oommissie van deskuncllgen voor het amateurtoneel zal dan de utistieke prestaties kunnen beoordelen en ons daarover ad- vies uitbrengen."

"Ik kan geen aanleiding vinden om buiten de hierboven aangege- ven werkwijze de toekenning van een substelle te bevorderen," ver- volgt Riethof. "In het kader van de viering van het '700-jarig be- staan van de stad zal nl. volgend jaar een Gijsbreght-voorstelllng in de StadsschouwbUrg ten tonele worden gebracht. Het kan be- zwaarlijk op de weg van de ge- meente liggen terzelfder tijd aan twee GljsbreghtvoorsteWngen subsiclies te verlenen," aldus be- sluit Riethof zijn brief.

Commentaar van :Oarel Briels:

"Nu worden wij b4jlemaal In de

•· maling genomen!" ·

berijden. Er komt geen eind aan.

Straks moeten we bij het kopen van een treinkaartje ook nog de belastingaanslag over de balie schuiven ...

Obsessie

Bij de begroting van sociale za- ken heeft het VVD-kamerlid Riet- k.erk een buitengewoon scherpe aanval getlaan op het nim- mer aflatende afromingsbeleid van het kabinet. "Ik krijg zo langzamerhand de indl'llk dat het kabinet door een soort nivelle- ringsobsessie bezeten raakt," zei Rietkerk, wiens gewoonte het niet is om extreem felle taal uit te slaan. Volgens de vroegere staatssecretaris van sociale za- ken kan deze politiek er alleen maar toe leiden dat op allerlei gebied niet de juiste oplossing wordt gekozen maar de oplossing die het meest aan de nivellering beantwoordt.

Rietkerk zei ook dat het niet klopt dat het kabinet maar lustig nivelleert terwijl er nog altijd niet een nota over de inkomens-

politiek op tafel ligt.

Goed ZO; Lubbers

ken heeft de PvdA geprobeerd om de overheid nog sterker op de stoel van de ondernemer te laten zitten dan een deel van dit kabi- net liefst zou willen. Lubbers heeft zich daar vierkant tegen verzet. Het leverde hem boze woorden op van de PvdA, en complimenten van de VVD. Dat alles nam overigens niet weg dat Van Aardenne namens de VVD dit kabinet verweet dat het een

"anti-industriestemming kweekt in het land" en dat zijn fractiege- noot Portheine vaststelde dat het prijsbeleid funest is voor een ge- zonde ontwikkeling van de mid- denstand.

Vrouw I

Mevrouw Kappeijne van de Coppello heeft in haar eentje de Tweede Kamer aan banden ge- legd.

Een unieke gebeurtenis die toe- lichting behoeft. De Kamer is on- danks het vrij strakke regime van voorzitter Vondeling zo in tijdnood gekomen dat in de laat- ste vergaderweek voor Kerstmis ook de maandag voor een open- bare vergadering werd uitgetrok- ken. Op die dag stond ook een openbare commissievergadering geagendeerd. Fractievoorzitter Minister Lubbers (economische Wiegel waarschuwde de Kamer zaken) lijkt weer · zichzelf te dat dit niet samen kon. Toch be- worden. Van huis. uit is hij onder- . sloot·de .. Kamer.·de.<maandagver- nemer .. Het' gaat niet. goed met-- · gadel'ing.&or te zetten. Keweuw het ondernemersklimaat. De VVD Kappeljne kwam daarna met het en enige andere oppositiepartijen reglement van orde in haar ban- hameren daar al maanden op. den vertellen dat de commissie- Niet de PvdA. Bij de begrotings- vergadering dan niet door mocht behandeling van economische za- gaan. De Kamer stond perplex.

Want in het reglement staat in- derdaad dat één lid van een com- missie een openbare commissie- veJ·gadeJing kan "verbieden".

Vrouw 11

Afgelopen week is een nationa- le Adviescommissie Emancipatie geïnstalleerd. Een zeer eenzijdig gezelschap, want het bestaat voornamelijk uit linkse vrouvren.

De VVD heeft samen met DS '70, KVP, ARP en CHU hiertegen krachtig geprotesteerd. Het hielp niet. In de ogen van minister Van Doorn (CRM) zijn kennelijk de vrouwen- van christendemocrati- sche en van liberale huize al vol- doende geëmancipeerd. Jammer voor alle vrouwen is het wel dat een zeer onevenwichtig samenge- stelde commissie nu moet gaan adviseren wat er op het gebied van de emancipatie aneemaal ge- daan moet worden.

Gelijk loon

Een goede stap in de richting van meer emancipatie is gezet met het wetsontwerp gelijk-loon- mannen-en-vrouwen. In alle CAO's moeten vanaf 1 januari bepalingen staan dat mannen en vrouwen in dezelfde functie en bij gelijkwaardige arbeid even- veel verdienen. Een toepasselijk begin voor het "Jaar van de vrouw". Ideaal is het allemaal nog niet geregeld (denk aan tie opleidings- en promotiekansen), maar het Jaar van de vrouw moet . nog beginnen, laat staan

dat het voorbij is.

Senaat

De Eerste Kamer blijft, ook al doen de linkse partijen hardnek- kige pogingen om dit waardevolle college weg te krijgen. Vraag is alleen nog of de senaat op dezelf- de manier gekozen zal blijven als nu het geval is, namelijk door de provincies. Het kabinet-Den Uyl wil de Eerste Kamer rechtstreeks laten kiezen. De VVD is daar te- gen omdat het karakter van die Kamer dan wezenlijk gaat veran- deren. Dat zou allerlei conflicten met de Tweede Kamer kunnen geven die moeilijk oplosbaar zou- den zijn.

Antillen

Na Suriname, dat aan de voor- avond van zijn onafhankelijkheid staat, blijkt het met de positie van de Antillen wat moeilijker te liggen. Minister De Gaay Fort- man heeft de Tweede Kamer be- zworen om voorlopig niet over een datum te praten waarop de Antillen onafhankelijk .ZOuden moeten worden. De VVD is hier- mee niet zo erg gelukkig. Tuyn- man zei in het Kamerdebat over

"de west" dat er een grens is aàn de mogelijkheden die çns land de Antillen kan bieden. ,.ik heb sterk de indruk dat de Antillen ons gaarne de tijd willen geve:ri om hun land bij. de zelfstandig- · wording "keurig" door Nederland te laten opleveren. Ik

~s

·dat· . dit op een grote

tel~\J!,'Stt;llling

. · · uitloopt." -

door Huub Jacobse, voorzitter van de VVD-fractie gemeenteraad Amsterdam

Briels' Gijsbreght: Amsterdamse tragedie

U weet het: sinds begin sep- tember is Amsterdam opgezadeld met een donkerrood dagelijks be- stuur. Intern mag daar dan nu al veel gekrakeel zijn (Riethof met zijn PSP, Bamkalden met zijn Roei van Duyn), naar buiten slaat de rode meerderheid soms onverbiddelijk toe.

Het eerste slachtoffer was de koopavond die per 1 januari 1975 verdwijnt. Vanzelfsprekend gaan de koopavonden in omliggende gemeenten rustig verder. De Am- sterdamse binnenstad is verbij- sterd. Op 4 december j.I. interpel- leerde mijn fractiegenoot drs.

Rob Groothoff het college tot het verkrijgen van een betrekkelijk geringe subsidie voor een parti- culier kleuterzwembad dat een belangrijke sociale functie in de stad bekleedde en in financiële moeilijkheden was geraakt. De rode meerderheid was weer eens- gezind. De aanvraag werd ver- worpen, eigenaar failliet, het kleuterbad wordt afgebroken.

Particulier initiatief lijkt hier steeds ongewenster te worden.

Dat ondervond ook Carel Briels die voor eigen rekening en risico op 1 januari 1974 Amsterdam de traditie hergaf van een Gijs- breght-vertolking, nu in de schit- terende entourage van de Wes- terkerk. De kritieken waren bij- zonder lovend. Een goede traditie kwam op uitstekende wijze te- rug.

Dit jaar brengt Brtels de Gijs- breght van Aemstel opnieuw, met f.n de hoofdrollen Josephine van Gasteren en Johan Schmitz. Ge-

steund door een aantal lmnstlie- vende particulieren.

Tegenwerking

Van het gemeentebestuur on- dervond hij slechts tegenwerking.

Een verzoek tot vrijstelling van vermakelijkheidlj.belasting werd van de hand gewezen. Hij betaalt ruim i 8.000,- voor de huur van de Westerkerk. En hij zal zonder twijfel weer een rekening krijgen van Han Lammers' Publieke Werken voor het stilzetten van het carillon tiJ9.ens de voorstel- ling.

Dezer dagen ontvingen honder- den Amsterdammers uitnodigin- gen voor het bijwonen van de spectaculaire start op Nieuw- jaarsdag van de feestelijkheden rond "700 jaar Amsterdam". In Carré, de Stadsschouwburg, het Stedelijk Museum en De Melk- weg zijn feestelijke vertoningen van toneel, ballet, muziek en ca- baret. Bij alle gelegenheden: fes- tiviteiten na afloop. De toegang voor al die genodigden bij al die rljksgesubsidieerde evenementen is gratis. Totaal aantal verwach- te gasten bij deze vier evenemen- ten: circa 3000 man. De totale kosten bedragen f 250.000, vol- gens een eenvoudig rekensomme- tje dus i 85,- per bezoeker.

De gemeentelijke publikaties zwijgen over de Gijsbreght in de Westerkerk in alle talen. Maar dáárvoor moet door de bezoekers dan ook worden betaald.

En toch knokt Carel Briels door. Zo'n man verdient hulde en steun!

De Traditionele

Gysbreght van :tkmstd

in-de WESTERKERK uitgebracht door Carel Briels

Nieuwjaarsavond acht uur·

en 2, 3, en 4 januari

Kaartverkoop v.a. vrijdag 20 december van 11.00 ·15.00 uur.

In de hal van Krasnapolsky • Amsterdam

· Westerkerk • Prinsengracht 281 • Cultureel Centrum· Plein 1960 ·Amstelveen

Prijzen: f 30,- • f 22,- • f 17,- r.J.