Natuur.oriolus 2006-2 Zeldzame vogels in België in 2004

Natuur.oriolus

Studie Zeldzame vogels

2004

Nestplaatskeuze Huiszwaluwen

Dunbekmeeuwen

in het Zwin

BBAAHHCC pp//aa VVaannddeeggeehhuucchhttee MM..,, W

Wiilllleemm ddee ZZwwiijjggeerrssttrraaaatt 88,, BB--88002200 O

Ooossttkkaammpp.. tteell.. 005500 882277226600 ((tthhuuiiss));;

G

GSSMM 00448866 339933775566 EE--mmaaiill ::

vvoooorr ooppmmeerrkkiinnggeenn ooff vvrraaggeenn ::

marnix.vandegehuchte@telenet.be vvoooorr ffoorrmmuulliieerreenn eenn aallggeemmeennee iinnffoorrmmaattiiee ::

hhttttpp..::////wwwwww..bbaahhcc..bbee//

Dit 32^erapport van BAHC en CH behandelt zeld- zame vogels in 2004. Van de 92 behandelde gevallen werden er 11 niet aanvaard. Er wordt één nieuwe soort aan de Belgische avifaunistische lijst toegevoegd, namelijk Zanggors Melospiza melodia. Het rapport vermeldt ook enkele oude- re gevallen, die nog niet gepubliceerd werden.

H

Hooooggtteeppuunntteenn

1^eZanggors Melospiza melodia 2^eVale Gierzwaluw Apus pallidus 3^eGeelsnavelduiker Gavia adamsii

4^een 5^eGroenlandse Kolgans Anser albifrons fla- virostris

4^eWitkopeend Oxyura leucocephala 4^eNoordse Boszanger Phylloscopus borealis 6^een 7^eHavikarend Hieraaetus fasciatus 6^een 7^eSteppekievit Vanellus gregarius 8^eProvençaalse Grasmus Sylvia undata IInnlleeiiddiinngg

Dit rapport, dat gezamenlijk werd opgesteld door het Belgisch Avifaunistisch Homologatiecomité (BAHC) en de Commission d’Homologation (CH), behandelt de aan homologatie onderworpen vogeltaxa die waargenomen werden op Belgisch grondgebied in 2004. Het rapport vermeldt ook enkele oudere gevallen, die nog niet eerder gepu- bliceerd werden.

N

Niieeuuwwee lleeddeenn

In 2003-2004 werd een grotendeels nieuw BAHC-team samengesteld. Gerald Driessens en Gunther Vergauwen verlieten het BAHC na bijna 10 jaar “trouwe dienst”. Hoe belangrijk hun inbreng was, blijkt uit het feit dat ze vervangen werden door niet twee maar drie nieuwe leden:

Miguel Demeulemeester, Joris Elst en Tom Goossens – zeker geen onbekende namen voor vele Belgische vogelkijkers.

Gunter De Smet, voorzitter tot 2006, verhuisde

naar het buitenland en gaf daarom het voorzit- terschap door aan Peter Adriaens. Gunter blijft wel actief als BAHC-lid.

O

Opprrooeepp ttoott iinnddiieenneenn vvaann vveerrssllaaggeenn

De laatste jaren lijkt het aantal ingediende ver- slagen sterk af te nemen. In 2004 waren er zo’n 225 waarnemingen van beoordeelsoorten, waar- van meer dan de helft (136) nog niet werd inge- diend. Diezelfde trend lijkt zich alvast ook door- gezet te hebben in 2005. Mogelijk is dit grotendeels een gevolg van de komst van ‘digis- copen’; een soort kan gemakkelijk gefotografeerd worden en de foto’s geraken snel over het inter- net verspreid. Het nut om nog verslagen in te die- nen lijkt daardoor misschien afgenomen. Het BAHC/CH probeert echter voor ieder geval docu- mentatie te verzamelen en de voldoende gedo- cumenteerde gevallen bij te houden én te tellen.

Op die manier blijven de waarnemingen van zeld- zame soorten bewaard voor komende generaties en krijgen we een nauwkeuriger beeld van het voorkomen van deze soorten bij ons. De BAHC- leden zijn momenteel ook begonnen met het invoeren van alle aanvaarde gevallen in een data- bank, die voor iedereen raadpleegbaar zal zijn via de BAHC-website. Een eerste deel van deze data- bank is trouwens al beschikbaar (zie http://www.bahc.be/rarities_select_taxon.php).

Dit alles is echter niet mogelijk zonder de hulp van alle waarnemers en ringers!

Verslagen kunnen ingediend worden per post, e- mail of de BAHC-website. Het is nu ook mogelijk om via de website foto’s mee door te sturen. Een kleine moeite…

Doorgaans worden de meeste ingestuurde versla- gen positief beoordeeld. In 2004 werd bijna 90%

van alle ingediende verslagen aanvaard.

W

Wiijjzziiggiinnggeenn iinn ddee lliijjsstt mmeett bbeeoooorrddeeeellttaaxxaa Sinds de vorige twee BAHC-rapporten (1998- 2003, DESMETet al. 2004 en 2005) zijn er geen wijzigingen meer doorgevoerd in de lijst met beoordeeltaxa. We willen er wel aan herinneren dat Taigarietgans Anser fabalis fabalis nationaal te homologeren valt vanaf 2003 en dat Grauwe Franjepoot Phalaropus lobatus beoordeeld moet worden vanaf 2005.

Wat Taigarietgans betreft, is het BAHC voorstan- der van een heel voorzichtige aanpak. Voorlopig doet het comité liever geen uitspraak over soli-

taire exemplaren, omdat er nog maar relatief wei- nig literatuur over de herkenning van deze onder- soort verschenen is en omdat de variatie in Toendrarietgans toch aanzienlijk blijkt. De deter- minatie van solitaire exemplaren steunt voorna- melijk op structurele kenmerken (snavelvorm, snavellengte, kopvorm, lengte van de hals, …) die lang niet altijd eenvoudig te interpreteren zijn in het veld, laat staan in een beschrijving te vatten.

De aanpak is dus wat vergelijkbaar met die voor IJslandse Grutto voor 1999, toen deze ondersoort nog gehomologeerd moest worden: enkel groep- jes komen in aanmerking voor aanvaarding.

Foto’s en beschrijvingen van solitaire exemplaren worden ondertussen uiteraard zorgvuldig bijge- houden en zullen hopelijk in de toekomst beter beoordeeld kunnen worden.

Van Grauwe Franjepoot kreeg het BAHC al een aantal verslagen binnen van 2004. Hoewel de soort strikt genomen nog niet gehomologeerd moest worden in dat jaar, worden de gevallen hier toch al gepubliceerd.

D Daannkk

Het BAHC dankt eerst en vooral Natuurpunt vzw.

voor de betaling van de werkings- en publicatie- kosten van het BAHC. Ook deze keer kunnen wij dankzij een goede samenwerking met de Commission d'Homologation (CH) een rapport over heel België aanbieden. De taal van de waar- nemer bepaalt door welk homologatiecomité een waarnemingsformulier beoordeeld wordt. BAHC en CH zijn ervan overtuigd dat een zinvolle inter- pretatie van het voorkomen van zeldzame soor- ten alleen mogelijk is in een ruimere context.

Bovendien is er behoefte aan wetenschappelijke samenwerking en nationale publicaties, wil men op internationaal vlak nog meetellen.

Volgende BAHC-leden beoordeelden de gevallen die in dit rapport zijn opgenomen:

Peter Adriaens (voorzitter) Patrick Beirens

Miguel Demeulemeester Gunter De Smet Joris Elst Tom Goossens Geert Spanoghe

Walter Roggeman (hoofd Belgisch Ringwerk, ex officio)

Zeldzame vogels in België in 2004

TTw weeeeëënnddeerrttiiggssttee rraappppoorrtt vvaann hheett BBeellggiisscchh A Avviiffaauunniissttiisscchh H Hoom moollooggaattiieeccoom miittéé

P

A

, M

V

BAHC

TTeelllliinngg vvaann ddee ggeevvaalllleenn

Volgens Voorlopige lijst van Belgische vogels (DE

SMET, onuitgegeven). Deze lijst vermeldt alle gehomologeerde gevallen in België. Enkel gevallen waarvan de datum tot op de maand precies en de plaats tot op de provincie precies bekend is, wor- den meegeteld. Drie gegevens volgen de soort- naam:

1. exemplaren in de periode 1800-1949 2. exemplaren in de periode 1950-2003 3. exemplaren in 2004

Een cijfer tussen haakjes voor een bepaald geval geeft aan het hoeveelste exemplaar dit bepaalde geval is sinds het begin van de telling.

C Coouunntt

Based on Preliminary List of Belgian Birds (DE

SMET, unpublished), an annotated checklist of all accepted records in Belgium. Only records with sufficiently precise information about date (at least the month) and location (at least the pro- vince) are included. Three figures are given : 1. individuals in period 1800-1949 2. individuals in period 1950-2003 3. individuals in 2004

The number in parentheses preceding a record refers to the total number of individuals record- ed in Belgium since the start of the count.

SSYYSSTTEEMMAATTIISSCCHHEE LLIIJJSSTT 11.. AAaannvvaaaarrddee ggeevvaalllleenn G

Grrooeennllaannddssee KKoollggaannss ((00,, 33,, 22)) Anser albifrons flavirostris

(4) 2 februari - 8 maart, Diksmuide (W), Pellemaat / Oostdijk: 1 eerstejaars (Verbanck K., Hessel K. e.a.; f Verbanck K.Bird.World 17/2(2004):55)

(5) 25 december, Woumen (W): 1 ex. (Verbanck K.; f Verbanck K.)

Een andere decemberwaarneming werd voorlo- pig nog niet ingediend.

D

Dwweerrggggaannss ((11,, 113355,, 55)) Anser erythropus

(137) 15 januari - 19 februari, Uitkerke (W), Uitkerkse Polder: 1 ex. (Dufourny H.; CH;

Buckens J., Beirens P., De Kinder H.)

(138) 31 januari, Doel (O): 1 ex. (Verstraete H., De Smet G.)

(139-141) 1 februari - 9 maart, Diksmuide / Woumen / Merkem (W): 3 ad. (Debruyne W., D'Hert D., Verstraete H. e.a.; f Verbanck K.) Twee waarnemingen uit de provincie Oost- Vlaanderen werden nog niet ingediend.

RRooooddhhaallssggaannss ((11,, 5588,, 11)) Branta ruficollis

(60) 20 januari, Geistingen (L), Houbenhof: 1 ex.

(Opdenacker M.)

Een januariwaarneming uit de provincie Oost- Vlaanderen is nog in circulatie en een exemplaar uit West-Vlaanderen in januari werd nog niet ingediend.

W

Wiittkkooppeeeenndd ((00,, 33,, 11)) Oxyura leucocephala

(4) 16 februari - 27 maart, Verrebroek (A), Dok: 1 ex. (Deduytsche B.; verslag Driessens G.; f.

Verbanck K. en Heylen W.Dutch B. 26/3(2004):

218, pl. 300-301)

BBllaauuwwvvlleeuuggeellttaalliinngg ((00,, 1133,, 11)) Anas discors

(14) 31 maart, 7 april, Woumen (W), Blankaart:

1 m. (Piette J.; CH; f Verbanck K.) ERRATUM

(10) 18 april tot 4 mei 1998, Brugge (W), Zeebrugge, Achterhaven, Hoge Noen : 1 m.

(Heylen D., Driessens G., Buys P., De Smet G.et al.; BAHC; f Buys P. in Oriolus 64 : 115).

Bij de publicatie van dit geval in rapport 30 (DE

SMETet al. 2004) was de naam van de ontdekker foutief.

A

Ammeerriikkaaaannssee WWiinntteerrttaalliinngg ((00,, 1155,, 11)) Anas carolinensis

(16) 4 januari - 1 februari, Destelbergen (O): 1 m. (Moors M.; verslag De Smet G.)

Drie exemplaren werden nog niet ingediend.

G

Geeeellssnnaavveelldduuiikkeerr ((00,, 22,, 11)) Gavia adamsii

(3) 17 april - 18 april, Duffel (A), Spaarbekken AWW5: 1 juv. (Colin D.; verslag Driessens G.; f Beirens P.Dutch B. 26/3(2004):216, pl. 297, 218, pl. 298)

Dit rapport volgt de indeling verklaard in Oriolus 61:25-39.

TTeekkeennss eenn aaffkkoorrttiinnggeenn//SSiiggnnss aanndd aabbbbrreevviiaattiioonnss Tijdschriften/Magazines

BBM: Belgian Birding Magazine Dutch B.: Dutch Birding

Bird.World: Birding World Oriol.: Oriolus

Brit.Birds: British Birds Wiel.: Wielewaal

10 Provincies/10 Provinces

(A) Antwerpen (Lx) Luxembourg

(BW) Brabant Wallon (N) Namur

(H) Hainaut (O) Oost-Vlaanderen

(L) Limburg (VB) Vlaams Brabant

(Lg) Liège (W) West-Vlaanderen

Geslacht, Leeftijd & Kleed/Sex, Age & Plumage

m. mannetje/male

v. vrouwtje/female

1e kj eerste kalenderjaar/first calendar year

1e kj+ eerste kalenderjaar OOFF ouder/first calendar year OORR older

ad. adult

juv. juveniel/juvenile

Trekrichtingen worden aangeduid met universele afkortingen : N = noord, NE = noordoost, NNE enz./migration directions are marked as N = North, NE = North East, NNE etc.

(f) fotografisch gedocumenteerd. Naam van de fotograaf. Foto gepubliceerd, met referentie, of dupli- caat in BAHC-archief/photographed + reference.

(b) bandopname in BAHC-archief/tape-recorded

(dit bewijsmateriaal werd gezien/gehoord door het BAHC, een dubbel berust in het BAHC- archief/this evidence seen/heard and filed by the committee)

(Deel)gemeentenamen dienen geïndexeerd te zijn op de meest recente overzichtskaart van admini- stratief België (NGI, 1995), en worden cursief gedrukt. Plaatsnamen in Vlaanderen en in tweetalige gemeenten zijn in het Nederlands. Plaatsnamen in Wallonië zijn in het Frans.

Names of municipalities must be indexed on the most recent municipality map (NGI, 1995). Names of municipalities in Flanders and bilingual municipalities are in Dutch. Walloon municipalities are in French.

Witkopeend Oxyura leucocephala, Verrebroek, 20 maa 2004 (Foto: Koen Verbanck)

Blauwvleugeltaling Anas discors, Woumen, 7 apr 2004 (Foto: Koen Verbanck)

Waarschijnlijk dezelfde vogel (?) werd op 15 mei langsvliegend gezien op dezelfde plaats, maar deze waarneming werd (nog) niet ingediend.

V

Vaallee PPiijjllssttoorrmmvvooggeell ((00,, 2266,, 22)) Puffinus mauretanicus

(27-28) 25 augustus, De Panne (W), zeetrek: 2 ex. (D'Hert D., Demeulemeester M.) SSttoorrmmvvooggeellttjjee ((55,, 6655,, 11))

Hydrobates pelagicus

(66) 19 november, De Panne (W), zeetrek: 1 ex.

(Verstraete H. e.a.)

Dezelfde dag werd ook een Stormvogeltje waar- genomen te Nieuwpoort, zo’n 15 km voor De Panne (geen verslag). Een septemberwaarne- ming werd nog niet ingediend.

RRaallrreeiiggeerr ((44,, 2233,, 11)) Ardeola ralloides

(28) 25 mei - 29 mei, Zonhoven (L),

Wijvenheide: 1 ex. (Beckers G.; verslag Vanderydt C.)

Z

Zeeeeaarreenndd ((3311,, 7711,, 11)) Haliaeetus albicilla

(103) 24 december, Noiseux (Lx): 1 imm.

(Vieuxtemps D.; CH) SSllaannggeennaarreenndd ((44,, 2255,, 22)) Circaetus gallicus

(30) 3 juni, Denderleeuw (O), Wellemeersen: 1 ex. (Mertens J.; f Mertens J.)

(31) 2 oktober, On (N), Gerny: 1 ad. (Mols J., Dambiermont M.; CH)

ADDENDUM

(29) 30 juli 2003, Brecht (A), Groot Schietveld: 1 ex. (Elst J., Driessens G.)

Het aantal meldingen van deze soort lag dit jaar erg hoog, maar de meeste gevallen (5 van de 7) moeten nog ingediend worden.

SStteeppppeekkiieekkeennddiieeff ((1133,, 88,, 22)) Circus macrourus

(22) 11 oktober, Geraardsbergen (O): 1 m.

(Faveyts W. e.a.)

(23) 1 november - 8 november, Thuillies (H):

1 juv. (Hanus B.; verslag Ameels M.; CH; verslag Driessens G.; f Buckens J.Dutch B.

27/1(2005):78, pl. 95; Ameels M. en Hanus B.

arch. CH) RRuuiiggppoooottbbuuiizzeerrdd Buteo lagopus

- 21 januari - 3 mei, Verrebroek (A): 1 ex.

(Everaert J.; verslag Vantieghem P.) - 13 oktober, Oostmalle (A), Vliegveld: 1 ex.

(Veraghtert W.)

- 3 november, Zeebrugge (W), Voorhaven: 1 ex., waarschijnlijk v. (De Broyer A., Legrand V.; CH) - 23 december, Grand-Leez (N), étangs du Long- Pont: 1 juv. (Grégoire D.; CH)

Maar liefst 11 waarnemingen werden nog niet ingediend. Ruigpootbuizerd is een zeldzame soort geworden in België; als er in 2004 inder- daad 15 gevallen waren, is het de moeite dit te documenteren.

H

Haavviikkaarreenndd ((11,, 22,, 22)) Hieraaetus fasciatus

(4) 26 april, Zandvoorde (W): 1 juv. 14:14 NE (Goethals T., Buckens J., François R.; GOETHALS

[2004]; f François R.Dutch B. 26/3(2004):201, pl. 273, 220, pl. 302; [4] arch. BAHC) (5) 28 oktober - 30 oktober, Harchies (H): 1 tweede kalenderjaar, met gele kleurring ‘095’ en wetenschappelijke ring (Leirens V., Dutoit N., Dufourny H.; verslag Verroken D.; CH)

De vogel van Harchies werd in 2003 als nestjong gekleurringd in het departement Bouches du Rhône, Frankrijk. Het nummer van zijn weten- schappelijke ring was BS14198 (mededeling Pierre N.; de ring werd in België niet afgelezen).

K

Klleeiinn wwaatteerrhhooeenn ((44,, 3300,, 11)) Porzana parva

(35) 26 augustus - 1 september, Hollogne-sur- Geer (Lg): 1 juv. (Farinelle C., Ameels M.; CH; f Legrand V.Dutch B. 26/5(2004):354, pl. 509) Geelsnavelduiker Gavia adamsii, Duffel, 18 apr 2004 (Foto: Patrick Beirens)

Steppekiekendief Circus macrourus, Thuilles, 4 nov 2004 (Foto: Koen Verbanck)

Steppekiekendief Circus macrourus, Thuillies, 4 nov 2004 (Foto: Johan Buckens)

Havikarend Hieraaetus fasciatus, Zandvoorde, 26 apr 2004 (bewijsfoto)

(Foto: Roland François)

Klein Waterhoen Porzana parva, Hollogne-sur-Geer, 28 aug 2004 (Foto: Bart Heirweg)

(48) 22 april, Mettet (N), plaine de Graux: 1 ex.

(Gérard P.; CH)

(49) 10 juli, Chimay (H), Virelles: 1 ex. (Mazy B.;

CH)

(50) 20 augustus - 31 augustus, Ramillies (BW):

1 juv. (verslag Ameels M.; CH; f Ameels M. arch CH)

Twee meiwaarnemingen werden nog niet inge- diend.

SStteeppppeekkiieevviitt ((00,, 55,, 22)) Vanellus gregarius

(6) 23 maart - 24 maart, Mehaigne (N): 1 ad.

(Joris A. e.a.; JORIS[2004]; f Legrand V.Dutch B.

26/3(2004): 218, pl. 299; Lossy K. en Heirweg B.

arch. BAHC; verslag Driessens G.)

(7) 19 september, Boneffe (N): 1 ad. (Nef B. e.a.;

CH; f. Ameels M. arch. CH) G

Geessttrreeeeppttee SSttrraannddllooppeerr ((00,, 4477,, 22)) Calidris melanotos

(48) 28 mei - 31 mei, Geneut (L), Maasbocht: 1 ex. (Beckers G. e.a.)

(49) 31 juli, Veurne (W): 1 ad. (D'Hert D.) ADDENDUM

(45) 12 september 2003, Mechelen (A), Mechels Broek: 1 juv. (Lossy K., Nossent R., e.a.) Twee meiwaarnemingen, waaronder die van een groepje van niet minder dan 4 exemplaren, wer- den (nog) niet ingediend.

PPooeellrruuiitteerr ((44,, 117711,, 55)) Tringa stagnatilis

(176) 17 juli - 26 juli, Eghezée (N), Longchamps:

1 ex. (Vanmeerbeeck P. e.a.; CH; f. Ameels M.

arch CH)

(177-178) 14 augustus, Hollogne-sur-Geer (Lg):

2 ex. (Farinelle C.; CH; f. Farinelle C. arch. CH) (179) 14 augustus, Nieuwpoort (W): 1 ex.

(Goossens T.)

(180) 17 augustus, Zeebrugge (W), Achterhaven:

1 juv. (De Groote D., Dewolf J. e.a.)

Twee waarnemingen werden nog niet ingediend.

G

Grraauuwwee FFrraannjjeeppoooott Phalaropus lobatus

- 10 juni - 12 juni, Tienen (VB): 1ad. m. (Smets P.; verslag Collaerts P.)

- 18 september, Zeebrugge (W), De Pelikaan: 1 juv. (Vantieghem P.; verslag Demeulemeester M.) - 26 september, De Panne (W), zeetrek: 1 juv.

(Spanoghe G. e.a) LLaacchhsstteerrnn ((1199,, 110044,, 33)) Gelochelidon nilotica

(124) 26 april, Blankenberge (W), Fonteintjes: 1 ad. (D'Hoore P., Elst J., Carette G.)

(125-126) 20 mei, Duffel (A), AWW3: 2 ad.

zomer (Baeten S., Jacobs M.)

Er werden heel wat meer exemplaren gemeld:

10 vogels werden nog niet ingediend, waaronder een hele vroege waarneming op 4 april.

RReeuuzzeennsstteerrnn ((1111,, 110044,, 44)) Sterna caspia

(116) 13 mei, Meers-Geneut (L), Maas: 1 ad.

zomer (Schols R.; f Schols R.)

(117) 14 mei, Mol (A), Grote Zandput: 1 ad.

zomer (Van Audenhove E., Vanwynsberghe J. e.a.) (118-119) 15 mei, Gent (O), Bourgoyen: 2 ex.

(Spanoghe G.) ADDENDUM

(104-107) 10 mei 2001, Meers-Geneut (L), Maas: 4 ex. (Schols R.; f Schols R.)

Vier vogels werden nog niet ingediend, waaron- der een vroeg exemplaar op 9 april.

W

Wiittvvlleeuuggeellsstteerrnn ((66,, 119911,, 22)) Chlidonias leucopterus

(198) 15 mei, Wintam (A), Noordelijk Eiland: 1 ex. (Kris De Keersmaecker e.a.; f De Smet R. ) (199) 14 augustus, De Panne (W), zeetrek: 1 ad.

13:40 SW (Adriaens P., Vantieghem S.) De vogel van De Panne werd enkele uren later ook langs de Clipon, Duinkerke (Franrijk) gezien en gefotografeerd.

PPaappeeggaaaaiidduuiikkeerr ((66,, 113366,, 22)) Fratercula arctica

(143) 19 november, De Panne (W), zeetrek: 1 ex.

(Verstraete H.)

(144) 28 december, Oostende (W), Oosterstaketsel: 1 ex. (Demeulemeester M., Vantieghem S.)

Twee waarnemingen eind december werden nog niet ingediend.

V

Vaallee GGiieerrzzwwaalluuww ((00,, 11,, 11)) Apus pallidus

(2) 29 oktober -30 oktober, Blankenberge (W): 1 ex. (Verstraete H., Vanwynsberghe J. e.a.) Het vorige Belgische geval dateert van april 1995.

K

Koorrtttteeeennlleeeeuuwweerriikk ((1122,, 2200,, 11)) Calandrella brachydactyla

(33) 23 augustus, Zeebrugge (W), Voorhaven: 1 ex. (Verstraete H.)

RRooooddssttuuiittzzwwaalluuww ((00,, 1100,, 44)) Hirundo daurica

(11) 27 april, Bredene (W), Spanjaardduinen: 1 ex. 08:56 NE (Billy, Buckens J.)

(12-13) 27 april, Doel (A): 2 ex. (Spanoghe G.) (14) 28 april, Bredene (W), Spanjaardduinen: 1 ex. 10:15 NE (Billy)

Een heel goed jaar voor deze soort, die steeds frequenter bij ons lijkt op te duiken. Twee eerde- re aprilwaarnemingen werden nog niet inge- diend.

N

Noooorrddssee NNaacchhtteeggaaaall ((00,, 2277,, 11)) Luscinia luscinia

(28) 15 augustus, Binche (H): 1 ex. gevangen en geringd (Brousmiche C. e.a.; CH; f. Michaux P.

Arch CH)

Een vangst te Tongeren werd nog niet ingediend.

K

Krreekkeellzzaannggeerr ((00,, 99,, 33)) Locustella fluviatilis

(10) 6 juni - 12 juni, Schulen (L), Schulensbroek:

1 zingend m. (Herremans M., Leysen K., e. a.; f Van Meeuwen M.)

(11) 29 juni - 3 juli, Bernissart (H), Harchies: 1 zingend m. (Dufourny H. e.a.; CH)

(12) 6 juli Viersel (A), Viersels Gebroekt: 1 zin- gend m. (Naedts F., Driessens G. e.a.; f De Rouck K.Dutch B. 26/5(2004):355, pl. 511)

ADDENDUM

(5) 2 – 15 mei 1998, Hautrage (H), prés du Grand Rieu : 1 zingend m. (Anrys P., Muyshont D.

e.a.; verslag Dufourny H.; CH) Griel Burhinus oedicnemus, Boneffe, 28 aug 2004 (Foto: Bart Heirweg)

Steppekievit Vanellus gregarius, Mehaigne, 23 maa 2004 (Foto: Bart Heirweg)

V

Veellddrriieettzzaannggeerr ((00,, 2211,, 22)) Acrocephalus agricola

(22) 3 september, Wijgmaal (VB): 1 ex. gevangen en geringd (Van Endert A.; ringnummer 9065338)

(23) 9 september, Willebroek (A), Broek De Nayer: 1 eerste winter gevangen en geringd (Willemsen A.; f Willemsen A.)

PPrroovveennççaaaallssee GGrraassmmuuss ((00,, 77,, 11)) Sylvia undata

(8) 6 oktober - 8 oktober, Zeebrugge (W), Voorhaven: 1 eerste winter v. (Verstraete H. e.a.;

f Verbanck K.Dutch B. 26/6(2004):427, pl. 608) N

Noooorrddssee BBoosszzaannggeerr ((00,, 33,, 11)) Phylloscopus borealis

(4) 12 oktober, Zeebrugge (W), Voorhaven: 1 ex.

(Vanermen N., Verstraete H., Billy e.a.) PPaallllaass'' BBoosszzaannggeerr ((00,, 7788,, 77))

Phylloscopus proregulus

(79) 17 oktober - 19 oktober, Zeebrugge (W), Voorhaven: 1 ex. (Verstraete H. e.a.; Verslag Driessens G.)

(80) 19 oktober, Essen (A), Pidpa bekkens: 1 ex.

gevangen en geringd (Ledegen I., Elst J. e.a.; ring- nummer SV6631; f. De Ridder J.)

(81) 23 oktober, Koksijde (W), Doornpanne: 1 ex.

gevangen en geringd (D'Hert D.) (82-83) 24 oktober, Blankenberge (W), De Fonteintjes: 2 ex. (Matheve H., verslag Elst J.; f Verbanck K.)

(84) 11 november - 14 november, Bredene (W):

1 ex. (Buckens J. enaal)

(85) 15 november - 16 november, Raversijde (W), Koninklijk Domein Prins Karel: 1 ex.

(Vantieghem S.)

Een goed jaar voor deze soort. Twee veldwaarne- mingen en 5 ringvangsten werden nog niet inge- diend.

BBrruuiinnee BBoosszzaannggeerr ((00,, 2255,, 11)) Phylloscopus fuscatus

(26) 7 november, Heist (W), Sashul: 1 ex.

(Verstraete H.)

Twee oktoberwaarnemingen werden nog niet ingediend.

K

Klleeiinnee VVlliieeggeennvvaannggeerr ((00,, 8800,, 22)) Ficedula parva

(81) 29 mei - 7 juni, Watermaal-Bosvoorde (VB), Zoniënwoud: 1 eerste zomer m., zingend (Jacob J.-P. e.a.; verslag Driessens G.)

(82) 29 september, Oostende (W): 1 ad. m.

(T'Jollyn F. e.a.)

Het adulte mannetje in het najaar was een zeer gewaardeerde vondst. Een oktoberwaarneming uit het binnenland werd nog niet ingediend.

RRooooddkkooppkkllaauuwwiieerr ((??,, 112244,, 55)) Lanius senator

(125) 30 april, St-Vincent (Lx), Rawé: 1 v.

(Dujardin R.; CH; f. Dujardin R. arch. CH) (126) 19 mei, Houssonloge (Lg): 1 ex. (Gailly R.;

CH)

(127) 27 mei - 29 mei, Manhay (Lx), Chêne al Pierre: 1 m. (Croisier P.; CH)

(128) 9 juni - 10 juni, Essen (A), Grenspark: 1 v.

(Vermeersch G. & Ledegen I.)

(129) 17 juli - 26 juli, Sohier (Lx), Raumont: 1 eerste zomer v. (Titeux N.; CH; f. Titeux N. arch.

CH)

Met 5 aanvaarde gevallen scoorde 2004 even goed als de hele periode 1998-2003. Er waren verder nog twee Vlaamse waarnemingen uit het voorjaar, die nog niet werden ingediend. De vogel van Sohier had een nog zeer immatuur kleed en zag er zeer bruin uit, sterk gesleten, met maar weinig rood op de kop. In 2005 verbleef er een hybride Roodkop- x Grauwe Klauwier in dezelfde streek (echter niet op exact dezelfde plaats), die gepaard was met een Grauwe Klauwier. Hoewel er objectief gezien niet echt reden is om te denken dat de vogel van Sohier misschien de hybride was van het jaar erna, valt deze mogelijkheid niet helemaal uit te sluiten.

W

Wiittssttuuiittbbaarrmmssiijjss ((11,, 2200,, 11)) Carduelis hornemanni ssp.

(22) 6 maart, De Haan (W): 1 ad. m. gevangen en geringd (Schepens P.; ringnummer 8487670).

Ondersoort onbepaald. Met een vleugellengte van 80mm was deze vogel aan de grotere kant voor exilipes; de lichtbruine tint op kop en man- tel past dan weer niet goed op een adult man- netje hornemanni.

Provençaalse Grasmus Sylvia undata, Zeebrugge, 7 okt 2004 (Foto: Koen Verbanck)

Kleine Vliegenvanger Ficedula parva, Oostende, 29 sep 2004 (Foto: Johan Buckens)

Zanggors Melospiza melodia, Sint-Laureins, 30 sep 2004 (Foto: Dominique Verbelen)

(1) 30 september, Sint-Laureins (O): 1 eerste winter gevangen en geringd (Schollaert P., Hamelinck W. e.a.; verslagen Demeulemeester M. & De Smet G.; EBELS[2004]; f Verbelen D.

Dutch B. 26/6(2004):409, pl. 583).

Een nieuwe soort voor België. De vogel behoor- de tot één van de oostelijke ondersoorten, was sterk vermagerd en had geen vetreserve. De soort werd nog maar acht keer eerder vastge- steld in Europa: 7 keer in Groot-Brittannië en 1 keer in Noorwegen. De recentste Europese waarneming was alweer tien jaar geleden, in oktober 1994 in Merseyside, Engeland.

Verrassend genoeg werd de soort in april 2006 ook in Nederland waargenomen.

C

Ciirrllggoorrss ((112255,, 7733,, 11)) Emberiza cirlus

(199) 23 april, Theux (Lg): 1 eerste zomer v.

gevangen en geringd (Rouchet J.; CH; ringnum- mer 45V79194; f. Rouchet J. arch. CH) De laatste aanvaarde gevallen (1995, 2001 en dit geval) komen alle uit de provincie Luik.

D

Dwweerrggggoorrss ((66,, 3333,, 11)) Emberiza pusilla

(40) 29 oktober, Geel (A), Zammelsbroek: 1 ex.

gevangen en geringd (Cristael A. e.a.; ringnum- mer 9279192; f Herremans M.)

Drie waarnemingen werden nog niet ingediend.

RRiinnggssnnaavveelleeeenndd Aythya collaris: 26 mei 2003, Hollogne-sur-Geer (Lg): 1 ad. m. Beschrijving sluit een hybride niet uit.

SStteeppppeekkiieekkeennddiieeffCircus macrourus: 14 april, Meerbeek (VB). Beschrijving onvolledig. 22 sep- tember, Torgny (Lx) (CH). Determinatie aan- vaard, maar de vogel werd blijkbaar niet op Belgisch grondgebied gezien.

RRuuiiggppoooottbbuuiizzeerrdd Buteo lagopus: 29 januari, Hachy (Lx) (CH). Beschrijving onvolledig. 29 februari, Hoksem (VB). Beschrijving sluit bleke Buizerd niet uit.

K

Klleeiinnee GGeeeellppoooottrruuiitteerrTringa flavipes: 30 juli, Het Zwin, Knokke-Heist (W). Hoewel de beschrijving vrij goed is en in de richting van deze soort wijst, is ze niet volledig sluitend en laat ze enkele belangrijke details weg.

K

Klleeiinnee BBuurrggeemmeeeesstteerr Larus glaucoides: 7 en 21 februari, Cerfontaine (H), Falemprise: 1 tweede winter (CH). Rond dezelfde periode was op dezelfde plaats ook minstens één leucistische Zilvermeeuw aanwezig. De beschrijvingen slui- ten deze vogel(s) niet volledig uit.

SSiibbeerriisscchhee TTjjiiffttjjaaff Phylloscopus collybita tristis:

26 februari, Antwerpen (A). Beschrijving onvolle- dig. Geen foto of geluidsopname.

19 oktober, Voorhaven, Zeebrugge, Brugge (W).

Uitgebreide beschrijving van een zeer grijs-witte

(DEAN& SVENSSON2005) kunnen zulke vogels echter beter beschouwd worden als oostelijke abietinus. Siberische Tjiftjaf zou veeleer bruin zijn van kleur, met een warme tint op kop en onderdelen en met een piepend “iep”-roepje.

Het beoordelen van beschrijvingen van Siberische Tjiftjaf zonder foto’s of geluidsopna- mes blijft een hopeloze taak.

W

WiitthhaallssvvlliieeggeennvvaannggeerrFicedula albicollis: 17 april, Sourbrodt (Lg): 1m. (CH). Beschrijving onvolledig. 27 augustus 2003, Beaufays (Lg): 1 juv. gevangen en geringd (CH). De foto’s die de CH kreeg van het KBIN tonen een Bonte Vliegevanger Ficedula hypoleuca.

H

Huuiisskkrraaaaii Corvus splendens: 25 mei, Puyenbroeck, Wachtebeke (O): 2 ex. De foto’s zijn onscherp en overtuigen niet helemaal. Geen beschrijving.

RRooooddmmuuss Carpodacus erythrinus: 26 oktober, Kruiskouter, Asse (VB). Onvolledige beschrijving van een adult mannetje dat enkel in vlucht werd gezien. Ontsnapte roodmussoorten niet uitge- sloten. Bovendien is het ook de vraag of een adult mannetje op een dergelijk late datum als wild beschouwd kan worden.

Referenties

COMMISSIE VOOR DEBELGISCHEAVIFAUNA(1967) : Avifauna van België.De Giervalk 57 (3 - 4) : 273 - 363.

DEANA. & SVENSSONL. (2005) : ‘Siberian Chiffchaff’ revisited.British Birds 98: 396 - 410.

DESMETG., ADRIAENSP.,VANDEGEHUCHTEM. & DE LEDEN VAN HETBAHC (2004) : Zeldzame niet-zangvogels in België in 1998-2003. Dertigste rapport van het Belgisch Avifaunistisch Homologatiecomité.Natuur.oriolus, 70 (3) : 101 - 119.

DESMETG.,ADRIAENSP.,VANDEGEHUCHTEM. & DE LEDEN VAN HETBAHC (2005) : Zeldzame zangvogels in België in 1998-2003. Eenendertigste rapport van het Belgisch Avifaunistisch Homologatiecomité.Natuur.oriolus, 71 (2) : 37 - 47.

DESMETG., ADRIAENSP., VANDEGEHUCHTEM. & DE LEDEN VAN HETBAHC (2006): Lijst van de Belgische vogels (update). BAHC.

DESMETG.: Voorlopige lijst van Belgische vogels. Onuitgegeven werk.

EBELSE. (2004): DB Actueel. Zanggors bij Sint-Laureins. Dutch Birding 26 (6): 429.

GOETHALST. (2004): DB Actueel. Havikarend over Oostende.Dutch Birding 26 (3) : 219 – 220.

HUYSKENSG. (1986): Het Europese Rietganzenprobleem.Oriolus 52: 105 – 256.

JORISA. (2004) : Première observation du Vanneau sociable (Vannellus gregarius) en Wallonie. Aves 41 (1 – 2) : 110 – 113.

Peter Adriaens, Volmolenstraat 9, B- 9000 Gent; peter.adriaens@dutchbirding.nl

SSaam meennvvaattttiinngg –– A Abbssttrraacctt -- RRééssuum méé

RRaarree bbiirrddss iinn BBeellggiiuumm iinn 22000044;; tthhiirrttyy--sseeccoonndd rreeppoorrtt ooff tthhee BBeellggiiaann RRaarree BBiirrddss CCoommmmiitttteeee

This combined report of both Belgian rarities committees (the Flemish, BAHC and the Francophone, CH) deals with 92 records of rare birds in Belgium in 2004, 11 of which were insufficiently documented. It also includes a few older records that had not yet been assessed by the committees.

O

Oiisseeaauuxx rraarreess eenn BBeellggiiqquuee 22000044;; 3322èèmmee rraappppoorrtt dduu BBAAHHCC Ce rapport combiné des deux Commissions belges d'Homologation (le BAHC, Belgisch Avifaunistisch

Homologatiecomité et la CH, Commission d'Homologation) traite 92 cas d'oiseaux rares observés en Belgique en 2004, dont 11 n'ont pas été acceptés à cause d'un manque de documenta- tion. Des cas anciens qui n'avaient pas encore été publiés, sont mentionnés ici.

[MS Ontvangen 31 mei 2006; aanvaard 15 jun 2006]