De vergeten Vlaams-Waalse kloof op de arbeidsmarkt

€ 2,20

73ste jaargang • nummer 10 • donderdag 9 maart 2017 Weekblad P608721 Afgiftekantoor 2099 Antwerpen X

Voor mensen met een goed hart en een slecht karakter...

De positieve berichten over de arbeidsmarkt zijn amper bij te houden. In 2016 werden in totaal 59.000 extra banen gecreëerd. In 2015 waren er dat nog 42.000. Cijfers van de Nati- onale Bank die recentelijk bevestigd werden door het Instituut voor de Nationale Rekenin- gen. Positief daarbij is dat de banengroei zich vooral in de privésector situeert. Vroeger kwa- men er vooral op een artificiële manier jobs bij door de overheidstewerkstelling aan te jagen. Jobcreatie betekent aan de andere kant ook een daling van de werkloosheid. In 2015 daalde het aantal werklozen met 19.000 en in 2016 met 26.000.

Mooie cijfers, maar dat betekent nog altijd dat de Belgische werkloosheidsgraad rond 8 procent schommelt. Dat is ongeveer het Euro- pese gemiddelde. Het kan dus veel beter. De nochtans linkse econoom Ive Marx (Universi- teit Antwerpen) benadrukt al maanden dat de Belgische arbeidsmarkt ondermaats presteert.

Indien we hier dezelfde tewerkstelling zouden hebben als in vergelijkbare landen, zoals Oos- tenrijk en Nederland, dan zouden er bijna een miljoen mensen meer aan de slag moeten zijn.

Wat in het debat rond de arbeidsmarkt ech- ter al te vaak onder de mat wordt geveegd, zijn de grote regionale verschillen. 8 procent werk- loosheidsgraad is inderdaad te hoog, maar in Vlaanderen is dat percentage 5,1 procent.

Daarmee zitten we in de buurt van de best presterende Europese lidstaten, zoals Duits- land en Oostenrijk. Het probleem situeert zich nog altijd in Wallonië. Daar bedraagt de werk- loosheidsgraad 10,8 procent. In Brussel is het 17,2 procent. Onaanvaardbare cijfers.

Brusselse situatie iets minder dramatisch

Het klopt dat de situatie in die twee gewes- ten stilaan aan het verbeteren is. De werkloos- heid daalt ook daar al een tijdje. Maar die evo- lutie is ondermaats. Nemen we Brussel. Het is inderdaad zo dat de werkloosheid in het hoofd- stedelijk gewest al twee jaar aan het dalen is.

Maar het moet gewoon veel sneller. Boven- dien blijft de jeugdwerkloosheid er halluci- nant: 25 procent.

Vraag is of die jonge werklozen ooit op de arbeidsmarkt zullen terechtkomen. Die kans

De vergeten

Vlaams-Waalse kloof op de arbeidsmarkt

is klein. Niet alleen is het werkgelegenheids- beleid van de Brusselse regering ondermaats.

Ook de situatie van de werklozen is steeds hopelozer. Er zitten immers in verhouding zeer veel langdurig werklozen in de niet-actieve populatie. Dat zijn mensen die meer dan een jaar geen job hebben uitgeoefend. Die zijn vaak definitief verloren voor de arbeidsmarkt. Vol- gens een recent rapport van de Europese Com- missie over België telt Brussel 50.000 langdu- rig werklozen. Dat is meer dan de helft van de in totaal 95.000 Brusselse werklozen. Maar vooral: in Brussel zijn er 9.000 langdurig werk- lozen meer dan in heel Vlaanderen (41.000).

Hallucinant als we weten dat Brussel 1,1 mil- joen inwoners telt en het Vlaams Gewest 6,4 miljoen.

9.000 langdurig werklozen: dat is trouwens het personeelsbestand van een luchthaven.

Maar zoals we weten, is voor de Brusselse poli- tici tewerkstelling in het gewest en in de Rand geen prioriteit.

Beroepswerklozen in Wallonië

In Wallonië is de situatie op dat vlak weinig anders. Daar zijn er zowaar 79.000 langdurig werklozen. Dat is op zich ook nog veel, maar op 200.000 werklozen in verhouding minder indrukwekkend dan in Brussel. De werkloos- heid mag in Wallonië dan al twee jaar dalen, in Luik en vooral Henegouwen blijft de situa- tie zorgwekkend. Vijf Henegouwse gemeen- ten hebben meer dan 20 procent werklozen:

Farcienne (22,2 procent), Bernissart (21,6 pro- cent), Quiévrain (21,2 procent), Colfontaine (20,9 procent) en Quaregnon (20,4 procent).

Cijfers waar geen Waals politicus meer van opkijkt. Men heeft zich daar blijkbaar neerge- legd bij het bestaan van ‘beroepswerklozen’.

Dan hebben we het nog niet over zij die uit de werkloosheidsstatistieken verdwenen zijn.

Het gaat dan om de Walen die hun inschake- lingsuitkering kwijt zijn. Deze vroegere wacht- uitkering voor schoolverlaters is beperkt in de tijd, tot drie jaar. Een maatregel die nota bene nog door PS-premier Di Rupo werd ingevoerd.

Nu blijkt dat zij die zo’n uitkering verliezen vooral in Wallonië wonen en voor 47 procent in de provincie Henegouwen. En dat zijn geen afgestudeerde schoolverlaters die na drie jaar geen werk vinden. Neen, slechts 8,3 procent die hun inschakelingsuitkering verliezen zijn jonger dan 25 jaar. 35 procent is tussen 25 en 35 jaar. 40 procent zelfs tussen 35 en 44 jaar. Mensen die al 20 jaar of meer amper of niet gewerkt hebben. Waalse beroepswerk- lozen dus. Het is opvallend dat de kloof op de arbeidsmarkt tussen enerzijds Vlaande- ren en anderzijds Brussel en Wallonië allang geen politiek actueel thema meer is. Ook niet voor een Vlaams-nationalistische beleidspar- tij als de N-VA. Nochtans is de discrepantie in tewerkstelling tussen de verschillende regio’s de hoofdoorzaak van de miljardentransfers bin- nen België. Zolang de werkgelegenheidsgraad in Wallonië en Brussel niet substantieel stijgt, zullen de transfers

niet afnemen.

Visumkwestie 2 Op de praatstoel

Veerle Wouters en

Hendrik Vuye 5 Zeventien geheime

diensten informeren

Donald Trump 13

Deze week

De jobmarkt trekt al een tijdje aan. Zo kwamen er vorig jaar netto 59.000 banen bij.

Een record sinds de financiële crisis. Ondertussen daalt ook het aantal werklozen. Maar deze Belgische cijfers maskeren grote regionale verschillen. De werkloosheid in Vlaan- deren bedraagt amper 5 procent, in Wallonië is dat bijna 11 procent en in Brussel 17,2 procent. Een Waalse en Brusselse inhaalbeweging is weinig realistisch.

Blijft de taalwetgeving een vodje papier?

De Kamerleden Hendrik Vuye en Veerle Wouters (ex-N-VA, nu onafhankelijk) en Barbara Pas (Vlaams Belang) luiden dezer dagen de noodklok over de manifeste taal- wetovertredingen in Brussel. Die blijven schering en inslag. Meer nog: niemand lijkt er zich veel van aan te trekken, want de overtredende overheden lijken wel onaan- tastbaar. En daar wringt het schoentje. De drie Vlaams-nationalistische Kamerle- den namen dan ook wetgevende initiatieven om de toepassing van de taalwetge- ving afdwingbaar te maken.

Sinds juni 2014 behandelde de Vaste Com- missie voor Taaltoezicht (VCT) 100 klachten over inbreuken op de taalwetgeving door de gemeenten in het Brussels Gewest. 96 ervan waren gegrond. De meeste klachten gaan over eentalige gemeentebladen of medede- lingen aan het publiek, de schrijfwijze van straatnamen, maar ook het aanwerven van personeel. Na zo’n klachten onderzoekt de VCT de kwestie door ze tegen het licht van de

‘taalwetgeving in bestuurszaken’ te houden.

Als de klacht gegrond is, volgt een schrijven van de VCT naar de overtredende gemeente met het verzoek de zaak recht te zetten of de nodige maatregelen te nemen om der- gelijke klachten te vermijden. En daar stokt bijna altijd het verhaal. Niemand doet verder wat en de toestanden blijven zoals ze zijn.

Minister geeft niet thuis

Wanneer de federale minister van Binnen- landse Zaken (N-VA’er Jan Jambon) hierover

wordt ondervraagd, verklaart hij zich in de regel onbevoegd en schuift hij het af op de Brusselse regering. Onterecht, want de taalwetgeving in Brussel is nog altijd federale materie. En daar- aan kunnen de Kamer en hijzelf iets doen: wet- telijke initiatieven nemen om de afdwingbaar- heid van de taalwetgeving te regelen.

De drie Kamerleden staan er dan ook van te kijken dat precies een bevoegde N-VA-minis- ter passief blijft. Bizar, want ook bij sommige N-VA’ers is de tolerantiegrens klaarblijkelijk bereikt aangaande de taalwetovertredingen in Brussel. Kamerlid Brecht Vermeulen (N-VA) stelde enkele weken geleden: “Dat een klacht als gegrond wordt beoordeeld, betekent niet dat er een administratief vervolg komt. Hier- door wordt de taalwetgeving in Brussel dode letter.

Ik pleit dan ook voor een systematische ver- volging van inbreuken op de taalwetgeving.”

Eindelijk, zou men denken.

Lees verder blz.3

Frankrijk

Als drie honden vechten om een been ...

Actueel 9 maart 2017

2

Uit de smalle beursstraat

De drie economische wondermiddelen van Trump

Na de toespraak van Donald Trump vorige week voor het Congres was het weer van dat. Op de financiële markten kon de pret niet op. De Dow Jones haalde meer dan 21.000 pun- ten. De brede S&P 500-index steeg met 0,8 procent naar 2.383 punten. De technologie-index Nasdaq noteerde eveneens een plus, van 0,8 procent op 5.872 punten.

En zeggen dat tal van economen de voorbije maanden grote financiële rampen hadden voorspeld van zodra de miljardair verkozen zou worden. Niet dus. Het enthousiasme op de beurs heeft drie oorzaken. Die worden in de Europese media al te weinig vermeld. Ten eerste is er het plan om grote infrastruc- tuurwerken op te starten. Er is sprake van 1.000 miljard dol- lar aan investeringen. Die de VS goed kunnen gebruiken, want vooral in voormalige industriegebieden is de toestand van onder andere de autosnelwegen lamentabel. Door die wer- ken zal de economische groei toenemen. Daardoor zal ook de tewerkstelling stijgen. Sommige economen vinden dat belache- lijk omdat de werkloosheid in de VS met goed 4 procent al zeer

laag is. Maar het gaat hier om de officiële werkloosheid. Daar- naast is er over de grote plas ook veel verborgen werkloosheid.

Tal van Amerikanen bieden zich gewoon niet meer aan op de arbeidsmarkt. Ze verdwijnen uit de statistieken. Het is dat elec- toraat dat op Donald Trump heeft gestemd. Infrastructuurwer- ken moeten die mensen opnieuw in het arbeidscircuit trekken.

Indien de groei aantrekt, zullen er meer overheidsinkom- sten binnenkomen en dan kan de regering-Trump de belastin- gen verlagen. Ook dat vinden de beurzen goed nieuws. Een sterke economische groei trekt ook investeerders aan. Dat is het tweede plan van Trump: bedrijven moeten opnieuw vesti- gingen openen in de VS. Het past in zijn soft-protectionistische aanpak van ‘Made in America’. Wie met Vlaamse ondernemers praat die in de VS actief zijn, hoort vaak positieve verhalen over Trumps plannen: “We hebben een paar fabrieken in de VS. Dat is in de huidige omstandigheden een goede zaak. En als Trump handelsbarrières wil optrekken, dan openen we gewoon een vestiging in de VS.” De Verenigde Staten zijn zo’n grote lokale

markt dat daar altijd wel iets te rapen valt voor bedrijven die er investeren. En binnen de VS zijn er geen handelsmuren.

Maar wat dan met het protectionisme? Tonen onderzoe- ken niet aan dat handelsbarrières een bedreiging zijn voor de welvaart? Dat klopt. Maar het zou unfair zijn Donald Trump de schuld te geven voor die protectionistische opstoten. Die trend is al een tijdje bezig. De Wereldhandelsorganisatie telde in 2010 zo’n 464 handelsbeperkende maatregelen. In oktober zijn die opgelopen tot 2.238. Er was nog voor de verkiezing van Trump een duidelijke trend richting protectionisme.

De derde maatregel die in de steigers staat en de Ameri- kaanse economie moet helpen, is redelijk spectaculair. Het zou de bedoeling zijn miljarden aan buitenlandse winsten naar de VS te lokken en ze daar in de economie te pompen. Dat zit zo:

Amerikaanse bedrijven die Europa winst maken houden die winsten in hun Europese vennootschappen. Meestal in Ier- land of Luxemburg. Ze moeten daar zeer weinig belastingen op betalen. Als ze dat geld naar de hoofdzetel in de VS doorslui- zen moeten ze 35 procent vennootschapsbelasting ophoesten.

Trump wil dat geld toch naar de VS repatriëren. Het lokmiddel?

Een tijdelijk gunstig tarief van 10 procent. Als de Amerikaanse multinationals toehappen zou dat betekenen dat een gigan- tische 2600 miljard dollar naar de VS vloeien. Dat is zes (6!) keer de Belgische economie. De economische groei-impuls van deze operatie kan moeilijk overschat worden.

A^ngélique VAnderstrAeten Vorige week woensdag rondde de Amerikaanse beursindex Dow Jones voor het eerst de kaap van 21.000 punten.

Het vertrouwen in de beleidsplannen van Trump is groot. Drie projecten staan in de steigers: grote infrastructuur- werken plus belastingverlagingen, het teruglokken van Amerikaanse productiesites naar de VS en het repatriëren van miljardenwinsten die Amerikaanse multinationals in het buitenland boeken.

Brusselse moslims krijgen schadevergoeding wegens mislukt Offerfeest

Op maandag 12 september 2016 vierde de islamitische gemeenschap overal ter wereld het Offerfeest. Ook in Brussel.

Het operationeel beheer van deze laatste editie door het Lokerse bedrijf ITC bvba heeft evenwel volgens de Brusselse regering ‘geen voldoening gegeven’. Privébedrijf ITC moest op de tijdelijke slachtvoer aan de Werkhuizen- kaai de slachtingen uitvoeren. Vooral de grote vertragingen bij de overhandiging van de kar- kassen aan de betrokken personen leidden tot ernstige verstoringen – soms zelfs afzeggingen – van de voorziene familiefeesten.

Twee dagen na het Offerfeest bood minister- president Rudi Vervoort (PS) zelfs zijn excuses aan in naam van de Brusselse regering aan wie

‘geleden heeft onder de slechte organisatie’ tij- dens het Offerfeest. ‘Geen enkele familie heeft zijn schaap op de juiste dag gekregen,’ vertelde burgemeester Bernard Clerfayt (DéFI) de dag daarvoor al over zijn gemeente Schaarbeek.

ITC beloofde in Brussel 2.500 schapen te kunnen slachten op drie dagen tijd. ‘Slechts 655 personen schreven zich in om een slach- ting te laten uitvoeren door ITC. Die 655 scha- pen hadden dus, zonder moeite, geslacht moe- ten kunnen worden op de eerste dag van het Offerfeest. Ik vind de nonchalante houding van ITC schandalig,’ klaagde Vervoort het bedrijf in Bruzz aan.

Naast problemen met de slachtingen, waren er volgens de politicus problemen met de leve- ring en communiceerde ITC niet goed over de vertragingen. Volgens Vervoort heeft ITC ‘een grote jaarlijkse viering vergald’.

ITC

De zoektocht naar een uitbater van de tijde- lijke slachtvoer van het Gewest verliep noch- tans via een openbare aanbesteding, bena- drukte Vervoort. Het Lokerse bedrijf ITC is een

‘vleesspecialist’ en kon een sterke ervaring aan- tonen na de uitbating van een tijdelijke slacht- voer in Namen, aldus de minister-president.

ITC, wat staat voor Influenza Technology Company, werd opgericht door Abdelkader Alami, tevens ‘CEO’. Wat opvalt: ITC is volgens in de kruisdatabank enkel terug te vinden met

Visumkwestie:

het EU-Hof houdt de boot af

Theo Francken heeft zijn slag thuisgehaald. Het Europees Hof heeft beslist dat België niet verplicht is een humanitair visum te verlenen aan het Syrische gezin dat zich had aangeboden bij de Belgische ambassade in Libanon. De inzet was hoog en de beslis- sing van het Hof was zeker geen vooraf uitgemaakte zaak. Francken en zijn Europese collega’s belast met migratie slaken nu een zucht van verlichting. Maar is er wel reden tot veel vreugde?

Het Europees Hof heeft er zich in feite vanaf gemaakt. Het besliste dat het Europees recht niet van toepassing is op dit geval en dat huma- nitaire visa een zaak van de nationale staten blijven. Daarmee heeft het vermeden een uit- spraak te doen over de verenigbaarheid van Franckens beslissing met de grondrechten van de EU. Het Hof ging daarmee trouwens in tegen het advies van zijn eigen advocaat-generaal.

Noodplannen

De inzet van deze kwestie was groot, omdat humanitaire visa normaal enkel in België kun- nen aangevraagd worden. De ‘vluchteling’

moet er dus eerst in slagen hier te geraken, vooraleer hij het kan aanvragen. Indien het Hof de klagers, die hun visum in het buiten- land hadden aangevraagd, in het gelijk had gesteld, zouden over de gehele wereld miljoe- nen ‘vluchtelingen’ de plaatselijke Belgische ambassade of het consulaat gewoon kunnen binnenstappen om een verblijfsrecht in Bel- gië af te dwingen.

Francken had reeds een ‘plan B’ in zijn ach- terzak zitten, voor het geval hij de rechtszaak zou verliezen. In afwachting van een wijziging van de wetgeving, overwoog hij de regering te vragen alle Belgische ambassades en consu- laten voorlopig te sluiten. Dat dit geen ideale oplossing zou geweest zijn, is duidelijk. Boven-

dien is het de vraag of een nieuwe wetgeving ooit zou kunnen ontsnappen aan de verplich- tingen van het Vluchtelingenverdrag.

Andere Europese landen waren even onge- rust. De uitspraak van het hoogste gerechts- hof van de Europese Unie zou evenzeer op hun asielbeleid van toepassing zijn. Franckens Nederlandse collega, staatssecretaris Dijkhoff, was zelfs zijn eigen noodplannen aan het voor- bereiden.

Vluchtelingenverdrag blijft bestaan

Is dit nu een grote overwinning voor voor- standers van een samenhangend en efficiënt asielbeleid? Niet echt. De gevolgen van een rechterlijke beslissing in het voordeel van de asielaanvragers zouden zo absurd geweest zijn, dat geen enkele Europese staat ze zou toe- passen. Het Europese asielbeleid zou dan - zoals Francken terecht stelt - compleet onder- uitgehaald worden. Maar misschien zou dat, gezien de bewezen ondoelmatigheid van dit beleid, geen slechte zaak geweest zijn. De naaktheid van de keizer zou tenminste voor iedereen zichtbaar zijn. Een gaatje in de dijk is nu gedicht. Maar door andere lekken blijft water binnenstromen. De Europese grond- rechten worden niet toegepast op het huidige geval, maar blijven wegen op het beleid van de EU. Het hopeloos voorbijgestreefde Vluch- telingenverdrag, dat vooral een instrument in handen van mensensmokkelaars is geworden, blijft bestaan. België blijft onderworpen aan de extreme rechtsspraak (dixit Marc Bossuyt) van de rechters van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens.

Van die laatsten gaan we ongetwijfeld nog horen op het moment dat een paar asielzoe- kers (ongetwijfeld met de steun van een door de belastingbetaler onderhouden ngo) het beleid van Francken daar zullen gaan voorleg- gen. Het staat allerminst vast dat men daar met evenveel voorzichtigheid zal oordelen.

Theo Francken mag genieten van zijn moment van succes. We gunnen het hem. Maar dit is niet de laatste rechtszaak die zal inge- spannen worden tegen zijn nochtans brave beleid. Het moeras van verdragen en interna- tionale verplichtingen, waar België in verstrikt zit, doemt elk consequent immigratiebeleid met een democratisch draagvlak uiteindelijk tot mislukking, of afzwakking tot voorname- lijk symboolbeleid.

J^urgen C^eder een winkel met computeronderdelen in de

Kerkstraat 14 in Lokeren. Volgens zaakvoerder Alami is het bedrijf al langer bezig met neven- activiteiten.

Eerder al problemen

Wie even in archieven duikt, zal vaststellen dat Abdelkader Alami al eerder in de proble- men kwam. In 2005 was hij met een mobiele slachtvloer aanwezig in Houthalen. Maar het gemeentebestuur van Houthalen was abso- luut niet tevreden over de dienstverlening: “De vooropgestelde capaciteit werd niet gehaald waardoor er lange wachtrijen ontstonden.”

De gemeente weigerde daarom de factuur te betalen.

Let wel, daar was hij aanwezig als zaakvoer- der van de bvba Compact Europa, een vennoot- schap die op hetzelfde adres gevestigd was als ITC nu. Zijn firma Compact Europe, opgericht in 2005, ging in faling in 2010. ‘Computerwin- kel’ ITC zette nadien de activiteiten van Com- pact Europe rustig voort.

De bvba ITC werd in 2007 opgericht door Abdelkader Alami (Lokeren) en Yamane Toshihiro, woonachtig in Osaka. De aanwezig- heid van Toshihiro als vennoot, duidt eerder op activiteiten in de computersector. Pas in okto- ber 2011 worden de statuten aangepast: vanaf nu mag de firma mobiele slachthuizen verko- pen en verhuren, offerfeesten organiseren en slachtingen voor alle diersoorten uitvoeren.

Juridisch

Zoals hierboven geschreven, liep het vorig jaar in Brussel dus ook fout. Hierop volgden juridische onderhandelingen tussen ITC en de Brusselse Hoofdstedelijke Regering. Uiteinde- lijk werd een dading (overeenkomst) tussen partijen gesloten.

Dientengevolge heeft de bvba ITC aanvaard de factuur van 200.000 euro te verminderen tot een bedrag van 150.000 euro. Deze ver- mindering met 50.000 euro ten opzichte van het oorspronkelijke bedrag stelt het Brussels Hoofdstedelijk Gewest in staat de particulie- ren die schade hebben geleden ingevolge de uitvoering van voormelde opdracht te vergoe- den ten belope van een forfaitair bedrag van 75 euro per persoon.

Niet iedereen vindt deze oplossing evenwel goed. Sommigen vrezen dat deze schadever- goeding een precedent kan vormen voor toe- komstige Offerfeesten. Of ITC deze nog zal mogen organiseren, is een open vraag.

t^hierry d^ebels

Niet te missen

www.sceptr.net

Machtig nieuws

Actueel

9 maart 2017 3

Vrouwenrechtenactivist

Mijnheer ijveraar,

Kort geleden heeft de democratisch verko- zen president Trump een decreet getekend dat de financiering door de Amerikaanse overheid van internationale ngo’s die het

‘recht op abortus’ steunen, stopzet. Voor die ngo’s is het duidelijk: zij rekenen abortus bij de gezondheidszorg en gezinsplanning, seksuele voorlichting en het gebruik van voorbehoedsmiddelen. Voor hen is abor- tus gewoon een ‘curettage’, een medische ingreep vergelijkbaar met het trekken van een rotte kies. Dat steekt bij traditioneel con- servatievere Amerikanen, in het bijzonder de Republikeinen. Zij zijn vaak om principiële, godsdienstige of gewoon morele redenen tegenstander van abortus, dat zij – hoe dan ook – altijd als moord op onschuldig, zij het ongeboren leven blijven beschouwen. Op zich is met dat standpunt niks mis, alleen is het in het Westen in veel landen een min- derheidsstandpunt geworden. Vandaar dat de slinger geregeld doorslaat in één van de twee richtingen, al naargelang wie er aan de macht komt.

Wat Trump nu doet, is op zich niet specta- culair. Eenzelfde beperking tegen die ngo’s werd door de conservatieve en Republi- keinse president Ronald Reagan opgelegd om dezelfde reden. En die werden dan weer opgeheven onder het bewind van de Demo- craat Bill Clinton. Na hem was het aan de Republikein George W. Bush om de beper- kingen weer in te voeren, om ze dan weer te zien verdwijnen onder het bestuur van half- god en Democraat Barack Obama. Dat ver- geet men wel eens als men op de achterste poten staat om Trump aan te vallen en hem dictatoriale trekjes, eenzijdigheid en zelfs een gemis aan democratische ingesteld- heid in de schoenen te schuiven. Dus kwam in het verlichte Europa een tegenbeweging tot stand, waarvan gij deel gingt uitmaken, met de zegen van onze federale regering van twee traditionele partijen (waaronder een zich christelijk noemende) plus de N-VA. Zo hebt gij vorige donderdag in het historische Egmontpaleis delegaties uit meer dan veer- tig landen ontvangen voor de internationale conferentie ‘She Decides’ (Zij – de vrouw –

Beslist). Het initiatief is geïnspireerd op het gelijknamige initiatief van de Nederlandse minister Liliane Ploumen om dan maar zelf voor geld te zorgen door inzamelacties. Met uw mede-initiatiefneemsters uit Nederland, Zweden en Denemarken zegt gij ‘niet te kun- nen aanvaarden dat meisjes en vrouwen de toegang wordt ontzegd tot informatie over gezinsplanning, aidspreventie, en zorg van moeder tot kind’. Ik hoorde u zeggen dat elke abortus er een te veel is, maar dat vrou- wen die in die situatie zitten op een deftige manier moeten kunnen geholpen en bijge- staan worden voor, tijdens en na de ingreep.

Dat is een aanvaardbaar standpunt, maar het gaat heel vaak voorbij aan de voorlich- ting om menselijk leven te behouden, ook in moeilijke omstandigheden, en aan de verantwoordelijkheid van een samenleving om levens te redden en te doen ontwikke- len. Want een vrouw die een abortus onder- gaat, lijdt daar zeer lang onder omdat groei- end leven doden in wezen tegennatuurlijk is.

Maar, Alexander, ik hoor u verklaren: “Dit initiatief staat open voor iedereen die de rechten van vrouwen en meisjes belangrijk vindt. Meisjes en vrouwen moeten zelf kun- nen beslissen wanneer en hoeveel kinderen zij willen. Dat is een mensenrecht. Het uit- tekenen van een gezamenlijke strategie tij- dens de internationale bijeenkomst in Brus- sel moet ervoor zorgen dat de impact van de Amerikaanse beslissing voor vrouwen en meisjes op het terrein beperkt blijft.” Ik begrijp uw stelling, vanuit uw liberale visie en die van uw medestanders. Maar denkt gij niet dat er in die zin nog ongelooflijk veel werk voor u ligt ten aanzien van die vele islamitische vrouwen in het Westen en de islamitische wereld die geen lap te zeg- gen hebben over zichzelf en in de islam vaak als tweederangsburgers, broedmachines en seksslavinnen worden behandeld? En waar kindhuwelijken en genitale verminking nor- maal lijken? Misschien moet gij de verdrukte en geïsoleerde moslima’s maar eens betrek- ken bij uw ‘She Decides’. Of zijt gij blind aan die kant? Gaat het u enkel om een opge- klopte strijd van gefrustreerde westerlingen tegen Trump, die flink

wat nuance mist?

Briefje aan Alexander de Croo

Blijft de taalwetgeving een vodje papier?

Vervolg blz.1

“Maar”, voegt hij eraan toe, “het is aan de gewesten om hier actie te ondernemen, want de minister van Binnenlandse Zaken is lou- ter bevoegd voor de taalwet zelf, niet voor de controle hierop.” En daarin ‘vergist’ hij zich. De taalwetgeving op bestuurszaken is een wet- geving die in het federale parlement wordt gestemd en er desgevallend gewijzigd wordt.

En daar kunnen de minister en bij uitbreiding de regering en de politieke meerderheid altijd initiatieven nemen. Omdat dat niet gebeurt, komt er nu een initiatief vanuit de oppositie. De drie Kamerleden (Vuye, Wouters, Pas) vinden dan ook dat de wet moet aangepast worden om de taalwetgeving afdwingbaar te maken.

Vuye en Wouters volgen daarin een andere maar even waardevolle piste als Pas. We zet- ten hun voorstellen - die elkaar niet in de weg lopen, integendeel - even op een rijtje.

V&W: schorsingsmechanisme omkeren

Vuye en Wouters stellen vast dat in 2015 zo’n 48,6 procent van de aanstellingen van perso- neel door de vicegouverneur – die de naleving van de taalwetgeving in Brussel controleert -, geschorst zijn. Die schorsing kan maximaal 40 dagen duren, waarna de schorsing automatisch ongedaan wordt gemaakt, tenzij de bevoegde toezichthoudende overheid tussenbeide komt en de schorsing opheft. Maar dat blijft in de praktijk dode letter, waardoor de schorsingen worden opgeheven.

Daarom stellen zij voor de logica om te draaien en de schorsing, zoals die uitgesproken is door de vicegouverneur, na 40 dagen defini- tief en bindend te maken, tenzij bevoegde toe- zichthoudende overheid tussenbeide komt.

Duidelijke taal die in ieder geval de in gebreke gebleven overheden voor het blok zal zetten en hen tot een herziening van hun beslissing zal dwingen.

Barbara Pas: subrogatieplicht voor de VCT

Ten tijde van de Sint-Michielsakkoorden werd een mogelijkheid gecreëerd om bij weigering van Brusselse instellingen om de taalwetgeving in bestuurszaken na te leven, op te treden. In die wetgeving werd aan artikel 61 een paragraaf toegevoegd die er onder meer toe strekt subro- gatierecht (in de plaatsstelling) te verlenen aan de VCT. Hierdoor beschikt de VCT sinds 1 januari 1995 in een beperkt aantal taalwetsovertredin- gen door Brusselse overheden over de mogelijk- heid om zelf de nietigheid van onwettige han- delingen of documenten vast te stellen. Tevens kan zij zich vervolgens ‘in de plaats stellen’ van de overheid die de taalwet weigert toe te pas- sen. Concreet betekent dit dat de VCT op taal- kundig gebied zelf uitvoert wat de overtredende overheid weigert te doen, en dit op kosten van deze overheid. De VCT zou bijvoorbeeld zelf in de plaats van een onwillige Brusselse overheids- dienst een document kunnen laten drukken en verspreiden, dat conform de bepalingen van de taalwet in bestuurszaken is opgesteld; zelf akten kunnen opstellen; zelf een Nederlandsta- lige loketbediende voor een gemeente kunnen aanwerven, die weigert dit zelf te doen, enz. De VCT kan in deze gevallen zelf optreden als een administratieve overheid, zodat haar handelin- gen een dwingend en bindend karakter hebben.

In geen enkel geval heeft de VCT hiervan tot nog toe gebruikgemaakt. De oorzaak hier- van moet volgens Pas in hoofdzaak worden gezocht in de communautaire en partijpoli- tieke samenstelling van de VCT met Vlamingen

en Franstaligen, die een efficiënte en juridisch correcte werking, zoals deze in een democra- tische rechtsstaat mag worden verwacht, vol- komen onmogelijk maakt. Teneinde de taal- belangen van de Brusselse Vlamingen veilig te stellen, komt het er in de eerste plaats op aan de werking van de VCT te versterken door het vrijblijvende karakter van sommige bepalingen te vervangen door dwingende bepalingen. Sub- rogatieplicht dus.

In die zin diende Barbara Pas reeds op 21 oktober 2014 een niet ingewikkeld wetsvoorstel in, waarin zij voorstelde om slechts één woord te wijzigen in de bestaande wetgeving:

Huidige tekst: Indien de betrokken overheid binnen de door de Commissie gestelde termijn de aanmaning niet in acht heeft genomen, KAN de Commissie in plaats van de in gebreke gebleven overheid alle maatregelen nemen die nodig zijn om de naleving van bepalin- gen van deze gecoördineerde wetten of van de koninklijke besluiten die ermee in verband staan te verzekeren.

Nieuwe tekst: Indien de betrokken overheid binnen de door de Commissie gestelde termijn de aanmaning niet in acht heeft genomen, ZAL de Commissie in plaats van de in gebreke gebleven overheid alle maatregelen nemen die nodig zijn om de naleving van bepalin- gen van deze gecoördineerde wetten of van de koninklijke besluiten die ermee in verband staan te verzekeren.

Historische plicht

Pas: “Als de communautaire stilstand niet doorbroken wordt en omgezet wordt in het doen zegevieren van recht en rechtvaardigheid voor de Vlaamse minderheden in Brussel en de Rand, dan heeft N-VA haar historische plicht verkwanseld voor een bord Belgische linzen-

soep en zullen we op dat vlak nooit nog een millimeter winst kunnen boeken. En zullen de Vlamingen in hun eigen hoofdstad als tweede- rangsburgers blijven behandeld worden.”

Beide voorstellen zijn goede voorstellen om de N-VA voor haar verantwoordelijkheid te plaatsen en te tonen dat het hen menens is. En in principe is er geen reden om daaraan te twijfelen, want we lezen in het N-VA-verkie- zingsprogramma voor Brussel in 2014: “Om de toepassing van de taalwetgeving te garan- deren, moeten inbreuken ook gesanctioneerd worden, bijvoorbeeld door de Vaste Commissie voor Taaltoezicht die dus beslissingsbevoegd- heid dient te krijgen. Bij het niet tijdig intrekken of rechtzetten van een administratieve beslis- sing die om taalredenen is geschorst, mag deze schorsing niet meer zonder gevolg blijven. Na de schorsing wordt de beslissing automatisch vernietigd indien de fout niet werd rechtgezet.

Een bestuur dat de taalwetgeving blijft nege- ren, moet ook tot dwangsommen veroordeeld kunnen worden.” Objectief gezien bevinden Vuye, Wouters en Pas zich in goed gezelschap, want daarin zitten toch beide voorstellen ver- vat?! En met de dwangsommen gaat de partij zelfs nog een stap verder.

Het is nu wachten op behandeling ervan door de Kamer. Het zou alvast een bijzondere primeur zijn, mochten de drie Kamerleden elkaars voorstel openlijk steunen! Velen in de Vlaamse Beweging wachten al jaren op een kleine, maar gewaardeerde stap van Vlaams- nationale eensgezindheid. En mocht de N-VA vanuit haar machtspositie nu ook nog doen wat moet gedaan worden overeenkomstig haar ver- kiezingsprogramma, dan schrijft die partij zon- der meer geschiedenis. Er zal applaus opstijgen op álle Vlaams-nationale banken.

K^arl V^an C^amp

Elke week ‘t Pallieterke

Neem nu een abonnement!

Dit nummer van ’t Pallieterke wordt ter kennismaking naar enkele duizenden adres- sen in Vlaanderen verstuurd. We willen immers groeien, en dat kan alleen wanneer de lezers in Vlaanderen ons leren kennen.

Meer dan ooit zijn we ervan overtuigd dat een spreekbuis voor de brede Vlaamse Bewe- ging meer dan noodzakelijk blijft. Waar anders kan de doorsnee Vlaamsgezinde lezer nog terecht voor nieuws over Vlaanderen? Zij die beweren dat de Vlaamse strijd gestreden is, ver- wijs ik graag naar de twee artikels op de voorpagina. Terwijl de economie behoorlijk draait in Vlaanderen, verhuist er nog elk jaar een pak geld via transfers naar de bodemloze putten van Wallonië. Uit grote dankbaarheid hiervoor respecteren de Franstaligen de taalwetgeving niet. Je moet maar durven.

Alles in dit land is communautair: de geluidsnormen van de luchthaven (met chantagemid- delen van de Franstaligen), het Eurostadion (met chantagemiddelen van de Franstaligen), de import van Franstaligen in de Vlaamse gemeenten rond Brussel. Straf, aan een Syrische vluchteling wordt gevraagd dat hij onze taal zou aanleren. Een kwestie van integratie in de gemeenschap. Maar een francofoon die in Vlaanderen komt wonen, krijgt faciliteiten… zodat hij toch maar geen Nederlands zou moeten leren. Absurdistan!

Wees zelf de vierde macht!

Wie zich wil inzetten voor een mooier en beter Vlaanderen, heeft daartoe vele mogelijk- heden. Vlaamse politieke partijen, culturele verenigingen, actiegroepen, enz. Maar laten we het belang niet vergeten van de media, de vierde macht. Daar ligt de taak van ’t Pallieterke en die rol wil ’t Pallieterke ten volle spelen.

Elk blad bestaat bij de gratie van zijn lezers. Daarom, neem nu een abonnement. Leest u dit ’t Pallieterke als proefnummer, dan vindt u er een overschrijvingsformulier bij met een speciaal kennismakingstarief voor zes maanden. De andere tarieven vindt u op onze web- stek (www.pallieterke.net), of bel tijdens de kantooruren naar ons secretariaat: 03 232 14 17.

KarlVan Camp - hoofdredaCteur

Actueel 9 maart 2017

4

De charmeur

Gezien hun persoonlijkheid zouden Ronald Reagan en Donald Trump feitelijk niet door één deur kunnen. Reagan was de typische Amerikaan die ervaren VS-reizigers zeer veel ontmoeten in kleinere steden en op het plat- teland: beleefd, behulpzaam, vriendelijk, mededeelzaam en charmant. Trump is de Amerikaanse grootstedeling met veel bluf, lawaai en pretentie. Weinig mensen hadden persoonlijk een hekel aan Reagan, terwijl dat bij Trump zeker anders ligt.

Reagan was een heer in vrouwelijk gezel- schap. In een broeikas als Hollywood was hij zelfs berucht omdat hij nooit profiteerde van zijn status als gevestigd acteur om jonge actrices, assistentes of welke vrouw dan ook te versieren. Hij was getrouwd met Jane Wyman, die hem spoedig als actrice over- vleugelde.

Een jaar na hun scheiding kreeg ze een Oscar. Zij bedroog hem, en hij geloofde zijn oren niet toen zij een echtscheiding aan- vroeg. Hoewel hij onschuldig was, verliet hij als een gentleman de villa waar ze woonden om haar niet te ontrieven. Zijn tweede vrouw, Nancy Davis - ook een jonge actrice -, moest een paar jaar alle zeilen bijzetten vooraleer ze hem eindelijk kreeg. Ze aanbad hem. En ze maakte zich nooit zorgen dat hij, à la Clin- ton, een scheve schaats zou rijden.

De selfmade man

Qua achtergrond hebben beide presiden- ten al niets gemeen. Reagan was de oudste zoon van een kleine katholieke Iers-Ameri- kaanse scharrelaar, die het geregeld op een gruwelijk zuipen zette. Kerstmis en feesten waren altijd een hel voor de familie. De man kon geen vast werk vinden en de familie ver- huisde voortdurend.

En toch liet Reagans moeder - die hem protestants opvoedde - haar man nooit in de steek: een voorbeeld voor de zoon. Die permanente migratie vormde de latere pre- sident. Hij kon bijzonder gemakkelijk com- municeren met vreemden en hij bezat een arsenaal aan grapjes en leuke verhalen: het middel om vlug in te burgeren in de zoveel- ste nieuwe school. Tegelijk was hij in de kern moeilijk te bereiken; hij hield zijn diepste gevoelens voor zichzelf. Zelfs Nancy gaf toe dat ze geregeld op een vriendelijke muur botste.

Reagan klom op de maatschappelijke ladder door eigen verdienste, niet door het geld van zijn vader. En hij liet geen puinhoop van faillissementen achter zich zoals Trump, waarvoor anderen de factuur kregen. Reagan haalde op een hogeschool een diploma eco- nomie en hij kende de ellende van de grote depressie aan den lijve. Hij werd sportrepor- ter voor de radio, waar hij dikwijls, wegens de gebrekkige communicatiemiddelen van die tijd, hele reportages improviseerde. Hij leerde er duidelijk spreken met zijn warme bariton, zodat hij later “The Great Commu- nicator” als bijnaam kreeg; een onschatbaar voordeel als politicus.

Hij werd een betrouwbaar acteur in B-films die Hollywood als lopendebandwerk pro- duceerde, want de filmstudio’s waren voor de oorlog ook de eigenaars van duizenden bioscopen in de VS. Een uitje naar de film betekende een hele avond met twee speel- films; eerst de B-film en dan de blockbuster (zoals ik me nog van de jaren vijftig herinner).

Een groot en diepzinnig acteur was Reagan niet, maar zelfs dan verdiende hij zeer veel geld. Wegens zijn bijziendheid en een begin van doofheid moest hij tijdens de oorlog niet onder de wapens.

Voortaan speelde hij (tegen het salaris van een eenvoudige kapitein) in allerlei propa- gandafilms, of leende zijn stem. Na de oor- log zat zijn acteursloopbaan er zo goed als op.

Hij moest naar een andere besogne uitkijken.

De vakbondsman

Toen hij bij de verkiezingen van 1980 pre- sident Carter uitdaagde, werd hij door de Democraten als een gesjeesde B-acteur

neergezet; een intellectueel lichtgewicht die alleen westernromannetjes van Louis L’Amour aankon. Zijn biograaf ontdekte het handschrift en de aantekeningen van de pre- sident in tientallen moeilijke boeken. Nancy bekende later dat Ronnie een lezer was die daar weinig ruchtbaarheid aan gaf, want dat zou zijn reputatie van “All-American Boy”

geschaad hebben.

Maar de houding van de toenmalige Demo- craten gelijkt inderdaad op de minachting waarmee Trump als een brulboei en een idi- oot wordt beschreven. Ook bij hun aantre- den als president was er een groot verschil in ervaring. Als kind van de depressie was Rea- gan een groot aanhanger van de Democrati- sche president Franklin Roosevelt.

Al in 1941 werd hij bestuurslid van de vak- bond van filmacteurs. In 1947 werd hij voor- zitter en hij bleef dat zes jaar (en in 1959 deed hij er nog een extra jaartje bij). Dat werd een nieuwe loopbaan, want in die jaren stond hij nauwelijks een paar keer per jaar voor de filmcamera. Maar hij leerde onderhandelen, met alles wat daar kwam bij kijken: dreigen, toegeven, compromissen zoeken. Kortom, alle strategieën en tactieken leren die de poli- ticus zo goed kan gebruiken. Het is een van de redenen dat in de westerse wereld zoveel vakbondsleiders in de politiek terechtkomen.

Natuurlijk werd hij gevraagd te getuigen over de invloed van communisten als top- scenarist Dalton Trumbo en sympathisanten als acteur Edward G. Robinson. Reagan had geen bezwaar namen te noemen van dikwijls dikbetaalde salonlinksen tegenover de FBI;

temeer omdat er in zijn vakbond maar een paar communisten zaten (o.a. Oscarwinna- res Anne Revere). Hij vond dat zijn (beden- kelijke) plicht als Amerikaan maar men mag niet vergeten dat op dat ogenblik duizenden Amerikaanse jongens sneuvelden in Korea als gevolg van de communistische agressie.

Hij beklemtoonde wel dat de filmwereld zich- zelf kon zuiveren en geen overheidsinmen- ging nodig had.

De beroepspoliticus

Reagan was niet iemand die veel naar het verleden keek.

Toen hij de impact van de televisie zag, schakelde hij vlot over. Hij werd de gastheer van shows en tv-films die gesponsord werden door de reusachtige multinational General Electric en werd hun voornaamste lobbyist.

Hij bezocht geregeld de tientallen fabrieken van dat bedrijf in heel de VS en sprak er met duizenden arbeiders en arbeidsters over hun dagelijkse zorgen.

Hij deed dat per trein, want hij haatte vlie- gen, tot hij als president in de Air Force 1 zoveel comfort kreeg dat ie nauwelijks wist dat hij in een vliegtuig zat. Zoals veel mensen die zich op eigen kracht hebben opgewerkt, werd hij conservatiever en een tegenstander van de sociale hangmat.

De Republikeinse leiders in zijn thuis- staat, Californië, zagen in hem de man die de Democratische gouverneur kon onttro- nen. Eind 1966 werd hij inderdaad verko- zen tot hoogste gezagsdrager van één van de grootste en meest bevolkte staten van de VS.

Acht jaar lang oefende hij het ambt uit op zijn eigen manier. Hij verdedigde altijd klaar en duidelijk zijn principes, terwijl hij tezelfder- tijd gemakkelijk compromissen sloot.

Hij aarzelde niet toen de bourgeoiszoon- tjes en -dochters revolutie speelden en de universiteit van Californië met geweld terro- riseerden. Op zijn bevel maakte de National Guard een brutaal einde aan het toneel. Hij verhoogde belastingen toen de staat in het rood dook, tekende een abortuswet zoals opgesteld door het parlement van de staat en hij ging akkoord met de eerste wet die echt- scheiding zonder schuld mogelijk maakte. Hij was dus een beroepspoliticus en geen zaken- man toen hij een gooi deed naar het presi- dentschap.

Volgende week: Reagan en Trump (2): de gelijkenissen

Jan neckers

Reagan en Trump (1): de verschillen

De historicus Henry William Brands schreef een - onlangs vertaalde - steengoede biografie van de Amerikaanse president Reagan, dus is een vergelijking met zijn opvolger al mogelijk

Dat het net Duitsland, Nederland en Oos- tenrijk zijn die de kat de bel aanbinden, ver- wondert niet. Zij hebben een omvangrijke Turkse gemeenschap binnen hun grenzen. In Nederland en Duitsland zijn er bovendien zeer binnenkort belangrijke verkiezingen, waarbij

‘rechts-populistische’ partijen het establish- ment het vuur aan de schenen leggen. Ook in Oostenrijk staat zo’n partij, de FPÖ, ster- ker dan ooit. Het verklaart voor een groot deel waarom de overheden in die landen hun toe- vlucht nemen tot wel heel drastische maatre- gelen.

En drastisch zijn ze zeker en vast, want met het verbieden van dergelijke bijeenkomsten begeeft men zich wel op heel glad ijs. De Turkse president Tayyip Erdogan reageerde al furieus, maar hij is natuurlijk bijzonder slecht geplaatst om van leer te trekken tegen deze maatrege- len: hij heeft intussen van zijn land quasi een dictatuur gemaakt. Maar wij hebben Erdogan niet nodig om grote vraagtekens te plaatsen bij wat in se een inperking is van de vrijheid van vergadering en van meningsuiting, twee hoek- stenen van de Europese beschaving.

Paniek

Natuurlijk is het zo dat ook grondwettelijke vrijheden niet absoluut zijn. Maar inperkingen, bijvoorbeeld om de openbare veiligheid te ver- zekeren, worden aan zeer strikte voorwaar- den onderworpen. In de praktijk wordt er door de Europese rechtspraak zeer omzichtig mee omgegaan, en dat is volkomen terecht. Het is dus zeer de vraag of de maatregelen in Duits- land en Nederland juridisch overeind blijven als ze worden aangevochten (en die kans is groot).

Nog los van de electorale context moet paniek bij de traditionele politiek in Europa wel groot zijn, als ze zo snel fundamentele vrij- heden op de helling wil zetten. Stilaan stoot het Europese establishment op de grenzen van zijn eigen decennialang gevoerde multiculturele beleid. De vox populi of het ‘gezond verstand’

zal zich inderdaad afvragen wat Erdogan hier komt zoeken. Maar het antwoord is zo klaar als een klontje: honderdduizenden Turken die aan het referendum mogen deelnemen, omdat ze naast de nationaliteit van de EU-lidstaat waar ze wonen, ook een Turkse paspoort hebben.

Evenzoveel Turken wier voornaamste loyaliteit nog steeds in het moederland ligt. Al die Turken zijn door onze elites naar hier gehaald, gepam- perd en naar de mond gepraat. En nu zouden ze plots geen bijeenkomsten meer mogen hou- den? Geef toe, dat slaat nergens op.

De hypocrisie van de Europese elites is stui- tend. De dubbele nationaliteit was nooit een probleem. Men laat toe dat Turkije, via het over- heidsorgaan Diyanet, zowat alle Turkse mos- keeën in Europa controleert. Jarenlang waren met talloze Turkse vlaggen opgeluisterde bij- eenkomsten en optochten gewone kost. Hele stadsdelen verwerden tot parallelle samenle- vingen. En als klap op de vuurpijl wordt met

Turkije nog altijd officieel onderhandeld over toetreding tot de EU. Welk theater wordt hier opgevoerd?

Tu quoque?

In eigen land wordt eerder terughoudend naar deze zaak gekeken. Enkel de N-VA sloot zich bij monde van de fractieleider in de Kamer, Peter de Roover, aan bij de oproep van de Oos- tenrijkse bondskanselier om Turkse politieke meetings in ons land te verbieden. Het kan vol- gens De Roover niet dat “tegenstellingen bij ons opgejut worden”.

Hier gaat De Roover toch echt uit de bocht.

Niet alleen zet hij bovengenoemde grondwet- telijke vrijheden op de helling, hij gebruikt daar- bij een argumentatie die het aspect van open- bare orde of mogelijke onwettigheden duidelijk overstijgt. Met wat slechte wil kan men ook van De Roovers eigen N-VA zeggen dat ze ‘tegen- stellingen in ons land opjut’, en op basis daar- van haar meetings verbieden. Dat is niet eens vergezocht: argumenten van die strekking wer- den meermaals aangewend om bijeenkomsten van het Vlaams Blok/Vlaams Belang te verbie- den (voornamelijk door Brusselse burgemees- ters). Het VB vocht dat steevast aan bij de rech- ter of bij de Raad van State, en kreeg in veel gevallen terecht gelijk.

Bij de N-VA zal men wellicht aanvoeren dat het in dit geval gaat om bijeenkomsten op last van buitenlandse politici die hier campagne komen voeren. Tja, en dan? Die bijeenkom- sten worden zonder uitzondering georgani- seerd door mensen die de Belgische nationa- liteit hebben – en mogen op die meetings dan geen buitenlandse gastsprekers worden uitge- nodigd? Wie gaat overigens bepalen wanneer een bijeenkomst bedoeld is om campagne te voeren, en wanneer niet? Nee, men is zich hier (juridisch) volkomen aan het vastrijden.

We geven toe dat dergelijke bijeenkomsten ook ons storen. Dat deden ze in het verleden al, toen er voor de meeste politici nog geen vuil- tje aan de lucht was. Ze geven ons een gevoel van onbehagen omdat ze aantonen dat Europa een aantal ‘vijfde colonnes’ herbergt die, als het eropaan komt, niet zullen aarzelen partij te kiezen voor hun land van herkomst. Miljoenen immigranten die zich niet willen integreren en nooit Europeaan zullen worden. Deze situatie is het gevolg van de waanzinnige politiek die de Europese elites de voorbije decennia heb- ben gevoerd. Daar moet zeker iets aan gedaan worden, en het is de verdienste van de ‘populis- tische’ partijen om – uitgespuwd door alle wel- denkenden – op die nagel te blijven kloppen.

Wat we echter niet willen, is dat diegenen die op dit moment overal in Europa aan de knop- pen zitten, in blinde paniek onze fundamentele vrijheden gaan ondergraven. Dat zal de huizen- hoge problemen in Europa niet oplossen, maar de verkruimeling en vervreemding van dit con- tinent alleen maar bespoedigen.

WeJ

De Turken komen!

Mag de Turkse regering in Europa verkiezingsmeetings houden in het kader van het op handen zijnde referendum over meer macht voor president Erdogan? Met die vraag worstelen meerdere EU-lidstaten. In Duitsland werden zulke bijeenkomsten in enkele steden door de plaatselijke overheid verboden. Nederland wil hetzelfde doen, maar dan op zijn hele grondgebied. De Oostenrijkse kanselier wil zelfs een verbod in de hele EU.

Vanwaar dat plotse opbod?

Op de praatstoel

9 maart 2017 5

Praten met Veerle Wouters en Hendrik Vuye

“Belgische grendels doorbreken draait om politieke moed”

Breekt er brand uit in het Federale Par- lement, dan hebben de voormalige N-VA- Kamerleden Veerle Wouters en Hendrik Vuye een goede kans om heelhuids de uitgang van het ‘Paleis der Natie’ te bereiken. Wellicht geïnspireerd door de herinnering aan de Inno- vation, precies een halve eeuw geleden, bor- relt de gedachte op tijdens de enkele tiental- len meter naar hun kantoor. Goed voor enkele cdH-bureaus, ook van een oude bekende: Ber- tin Mampaka Mankamba, oud schepen van de stad Brussel, maar bovenal een kleurrijk ver- tegenwoordiger van de Congolese gemeen- schap in dit land. En nu blijkbaar ook cdH- senator. Of hoe in de politiek het serieuze en het clowneske soms erg kort bij mekaar lig- gen. Letterlijk.

Vijf maanden geleden verliet het duo Wou- ters & Vuye de N-VA. Het vertrek was een onvermijdelijk politiek wegkwijnen, dachten en denken velen. Volstrekte irrelevantie dus.

Maar zie. “We komen vaker in het nieuws dan toen we wel nog bij de N-VA waren”, merkt Veerle Wouters lichtjes geamuseerd op. Nu opnieuw met een nieuw boek, ‘Sleutels tot ontgrendeling’. “We waren al bezig met het boek in de tijd van Objectief V, en na onze Vlexit hebben we er een turbo opgezet”, stelt Vuye.

De insteek van het werkstuk: de Vlaamse meerderheid wordt in België gefnuikt door allerlei grendels die in de Grondwet veran-

Alarmbellen, belangenconflicten, dubbele meerderheden, paritaire ministerraad ...

dit land zit verstrikt in grendels. Het zet de Vlaamse meerderheid klem, want veran- kerd in de Grondwet. Of toch niet? “Dit is een draak van een misvatting”, stellen Kamer- leden Vuye en Wouters in hun nieuw boek. De Belgische geschiedenis is immers een aaneenschakeling van ‘ongrondwettelijkheden’. En dit kan probleemloos, de ervaring leert dat deze feitelijke machtsuitoefening daarna wordt rechtgezet. Waar wachten Vlaamse politici op?

kerd zijn. Ze zijn algemeen bekend: belangen- conflicten, de alarmbelprocedure, de paritaire ministerraad, de dubbele meerderheden,…

Het is voor veel Vlamingen een bron van frus- tratie, terwijl het dat niet moet zijn volgens Vuye en Wouters. De werkelijkheid zit in de titel van het boek vervat: die grendels kun- nen ontgrendeld worden, maar dan is er wel een dosis politieke moed nodig. Het boek is dus meer dan een saai overzichtswerk over staatsrecht. Het is een politiek werk met een grote actualiteitswaarde. De auteurs stelden zich drie vragen: waar komen de grendels van- daan? Hoe werken ze? En hoe te ontgrende- len?

Erfenis van Lode Claes

“De eerste vraag - vanwaar komen die gren- dels? - brengt ons tot de kern van het onder- werp”, merkt Veerle Wouters op. “Vaak is gebleken dat Franstaligen beter nagedacht hebben over hoe ze binnen het systeem meer macht kunnen krijgen. En daar stond dan een Vlaamse toegeeflijkheid tegenover. We zagen het in het verleden zo vaak hoe Vlamingen veel te weinig deden met hun meerderheids- positie en de macht die hieruit zou kunnen voortvloeien.”

Macht, meerderheid, dat de naam van oud- VU-senator Lode Claes enkele keren in het boek opduikt, kan geen toeval zijn. “Zeker niet”, antwoordt Hendrik Vuye. “Enkele weken geleden was het precies twintig jaar dat hij overleed. Boeken als ‘De afwezige meerder- heid’ en ‘De afwendbare nederlaag’ dateren van het midden van de jaren tachtig. Dat ze meer dan dertig jaar geleden geschreven wer- den, doet geen afbreuk aan de realiteit dat ze zelfs in de huidige context nog erg lezenswaar- dig zijn. Claes schrijft zinnige dingen over de Vlaamse mentaliteit en de politieke repercus- sies die deze teweegbrengt, alleen blijven der- gelijke beschouwingen wat hangen in het filo- sofische. Op de concrete vraag wat je er hic et nunc aan doet, bieden ze geen antwoord. En dit is precies wat wij met ons boek wel wens- ten te doen.”

“Je kan vaststellen waar het scheef zit, maar wij wilden vooral oplossingen en ideeën aan- bieden die tot oplossingen leiden”, zegt Veerle Wouters. “Hiermee begeven we ons op een terrein waarover nog niet veel gepubliceerd is.

Neem nu de Gravensteengroep, die de vinger op vele wonden legt, maar een uitweg bieden ze niet aan. Gerolf Annemans heeft die piste overeenkomstig zijn visie wél bewandeld.”

Er wordt wel eens gezegd dat precies de aanwezigheid van grendels allerhande een consequent laten wegen van de Vlaamse meerderheid niet meer mogelijk maakt. Lode Claes kreeg wel vaker het verwijt van ana- chronisme voor de voeten geworpen. Een mooi verhaal, maar niet langer bruikbaar in het België dat al enkele stadia in het federali- seringsproces verder zit. En dat hoeft niet zo te zijn, menen Vuye en Wouters. We citeren van pagina 193: “Indien België vergrendeld blijft, dan is het omdat vele Vlaamse partijen onder- deel zijn van het Belgische establishment. Zij hebben in het verleden mee de grendels goed- gekeurd. Zij hebben nadien toegelaten dat de Franstaligen de grendels bijzonder ruim heb- ben geïnterpreteerd. En vooral, ze doen alsof de grendels een juridische fataliteit zijn, alsof ontgrendeling niet mogelijk is. Wat een leu- gen!” Einde citaat.

“Uiteraard draait veel rond politieke durf, toch is – zeker aan Vlaamse kant – kennis en kunde een probleem in de politiek”, stelt Hendrik Vuye vast. “Vroeger hadden de par- tijen sterk uitgebouwde studiediensten, van- daag zijn deze slechts een schim van wat ze ooit waren. Je merkt ook dat de doorstroming van de academische wereld niet meer is wat ze ooit was. In het verleden was dit steeds een handelsmerk van de CD&V, en niet enkel vanuit de KU Leuven. Het is zeker niet mijn

bedoeling de dingen te zwart/wit voor te stel- len, maar ik heb toch de stellige indruk dat de interactie politiek-academische wereld leven- diger is in Franstalig België.” Is deze professor Staatsrecht, verbonden aan de Universiteit van Namen, daar niet het beste bewijs van?

“Beslist (lacht).”

Overwinning van de Financieringswet

Wellicht was de Financieringswet uit 1989 de uitzondering die de regel bevestigde. De Vlamingen kwamen duidelijk als overwinnaars uit de onderhandelingen, wat toenmalig VU- coryfee Hugo Schiltz triomfantelijk deed ver- klaren dat deze wet het einde van België zou betekenen. Drie decennia later is België er nog steeds. Decentraler en gevoelig complexer, maar die kroniek van een aangekondigde dood is het toch niet geworden. “Na de goed- keuring van de Financieringswet wist men dat Franstaligen met eisen voor de dag zouden komen, alleen heeft men hier onvoldoende gebruik van gemaakt”, legt Veerle Wouters uit.

“Om je slag thuis te halen, heb je altijd een katalysator nodig, maar toen we die hadden, haalden de Vlamingen er niet uit wat erin zat.

Er volgden verschillende momenten waarop met geld over de brug moest gekomen wor- den. Maar telkens verkocht men de huid van de beer te goedkoop.” “Men is vandaag ver- geten hoe groot de paniek in 2001 wel was”, vult Hendrik Vuye aan. “De vrees dat men het onderwijzend personeel niet langer zou kun- nen betalen, mezelf incluis, was reëel (glim- lacht).”

Legaliteit en legitimiteit

De Grondwet is geen doel op zich, wel een instrument dat in een bredere politieke reali- teit ingebed moet zijn. Waken over de legali- teit is goed, ervoor zorgen dat deze ook legi- tiem is, is gevoelig belangrijker. De Belgische Grondwet voorziet geen separatistisch scena- rio, wat in feite wil zeggen dan dat elke vorm van secessie ongrondwettelijk is.

“Dat is dan maar zo”, grinnikt Hendrik Vuye.

“Vlaanderen kan perfect zijn onafhankelijk- heid uitroepen. Het klopt dat de Grondwet deze optie niet voorziet, maar ze verbiedt ze ook niet. Zomin bestaat er enige regel van internationaal recht die dit zou verbieden. En wie zou ons lessen leren? België is zelf het product van een afscheiding (glimlacht). Het is een mythe dat wanneer zo’n verklaring er zou komen, duidelijkheid moet bestaan over alle aspecten van de boedelscheiding. Het tegendeel is waar. Precies de onafhankelijk- heidsverklaring geeft het startsein voor het aanknopen van gesprekken, dàt is de chrono- logie. Van belang is dat zo’n beslissing op een voldoende breed draagvlak berust, wat haar legitimiteit verschaft.”

Toekomstmuziek...

Het is een grijsgedraaide plaat, maar jam- mer genoeg wordt ze in Vlaanderen nauwe- lijks beluisterd. Wil je doorgronden wat zich op federaal vlak afspeelt, observeer dan vooral hetgeen in Franstalig België gebeurt. Of dreigt te gebeuren. “Aan Franstalige kant is er een versplintering die verder blijft toenemen”, legt

Hendrik Vuye uit. “Tot voor kort kon je uit de peilingen afleiden dat een PS-MR-meerder- heid in Wallonië nog net mogelijk was, van- daag wordt die steeds minder waarschijnlijk.”

“De opmars van de PTB is een realiteit, niet het minst door de schandalen die de PS opsta- pelt”, pikt Veerle Wouters in. “In zo’n politiek landschap wordt een klassieke tripartite op Waals niveau wel erg realistisch, wat onge- twijfeld een weerslag zal hebben op federaal vlak. 2019 zou wel eens een remake van 2010 kunnen worden. N-VA mag dan al de grootste blijven, de kans dat de N-VA’ers met lede ogen moeten vaststellen dat een coalitie tegen hen gevormd wordt, is een erg plausibel scenario.

Mogelijk duren de coalitiegesprekken lang, verlopen ze herkenbaar moeizaam, maar de uitkomst zou wel eens een N-VA op de oppo- sitiebanken kunnen zijn. Opnieuw.”

“In de politiek word je met heel wat onze- kere factoren geconfronteerd”, benadrukt Hendrik Vuye. “Je hebt er weinig tot geen greep op, maar de gevolgen kunnen soms ongemeen confronterend zijn. Wat je wel in de hand hebt, zijn de lessen die je uit de eigen ervaringen trekt – of net niet. Soms vraag ik me af of ze bij de N-VA wel iets geleerd heb- ben uit hetgeen zich in 2010 afgespeeld heeft.

Begin je aan een onderhandeling, dan moet je aandacht hebben voor twee zaken. Je moet contacten en open communicatielijnen heb- ben, én je moet grondig voorbereid zijn. In 2010 zat het bij de N-VA op beide vlakken ver- keerd, wat je nog kon goedpraten omdat het al bij al een jonge partij was. In 2019 zal dit excuus niet meer ingeroepen kunnen wor-

den.” P^mm / AV

Een strategie van uitroken

In de politiek krijgen jaren al snel het aanzien van eeuwen. De N-VA stapte in een sociaal-economische regering, de commu- nautaire eisen werden even aan de kant geschoven, maar het uitstel zou slechts tijdelijk zijn. Het gevoerde beleid op fede- raal vlak zou de Franstaligen wel naar de onderhandelingstafel brengen. Maar wat is enkele jaren later nog de waarde van die redenering die binnen de Vlaams-nationale familie ooit het statuut van axioma had?

“Men ging de PS uitroken, jammer genoeg is dit makkelijker gezegd dan gedaan. Vergeet niet dat de PS vandaag evenveel kabinetten heeft dan onder Di Rupo. Ze hebben vier minister-presiden- ten, voor zover men er de COCOF volwaar- dig bijrekent. Bovendien, en het ene kan je niet los zien van het andere, is dit land in het verleden al behoorlijk hervormd. Je kan het stuntelig geknutsel noemen, maar punt is dat er toch al heel wat bevoegd- heden overdragen zijn naar gewesten en gemeenschappen. Dit maakt een scena- rio waarbij men de Franstaligen als vra- gende partij naar de gesprekken dwingt, erg moeilijk.”

Het boek “Sleutels tot ontgrendeling” is uitgegeven bij Doorbraak Boeken. U kan het boek (236 blz.) bestellen in onze web- winkel. Prijs: 24,50 euro verzendingskos- ten inbegrepen (binnenland). Betalen kan door overschrijving op de rekening van

‘t Pallieterke: BE82 4096 5194 9168 (BIC KREDBEBB) met vermelding: Boek Grendels.