GROEP 6, 7 EN 8 digi-doener! VERDIEPING. Slide 14, Praten en denken. Slide 15, Luisteren. Slide 16, Praten met de klas

(1)

(2)

(3)

(4)

(5)

GROEP 6, 7 EN 8

digi-doener!

2 5

Stichting FutureNL ontwikkelt onafhankelijk lesmateriaal. © 2022 Iedereen mag deze les downloaden, delen en uitprinten (alleen niet als je er geld mee wilt verdienen). Doen! Creative Commons licence: CC BY-NC-ND 4.0. Deze les is gemaakt door Liesbeth Mol.

VERDIEPING

Slide 14, Praten en denken

Vertel: Een aantal van de steden die net voorbij kwamen, worden ook wel wereldsteden genoemd. Maar wat is nu eigenlijk een wereldstad? Er zijn verschillende manieren om een wereldstad te omschrijven, op het bord staat er één. Wat zou je kunnen zeggen over de punten die op het bord staan?

• Bekendheid (Mogelijke antwoorden: De stad is zeer bekend; je hoeft het land niet te noemen, dat is bij iedereen bekend.)

• Politiek (Mogelijke antwoorden: De stad is een belangrijke plaats als het gaat om het nemen van politieke beslissingen of standplaats van internationale organisaties, bijvoorbeeld de Verenigde Naties in New York of de Europese Centrale Bank in Frankfurt.)

• Bedrijven (Mogelijk antwoord: Er zijn veel grote internationale bedrijven in de stad gevestigd.)

• Vervoer (Mogelijke antwoorden: Er is minimaal één grote internationale luchthaven en goed geregeld (openbaar) vervoer met snelwegen, trams, treinen en metro in de stad.)

• Cultuur (Mogelijke antwoorden: In de stad zijn verschillende culturen en nationaliteiten vertegenwoordigd, bijvoorbeeld in een Chinatown of Little Italy, en er zijn beroemde musea en universiteiten.)

• Inwoners (Mogelijke antwoorden: De stad heeft minstens 1 miljoen inwoners; de inwoners hebben verschillende nationaliteiten.) Slide 15, Luisteren

Vertel: Welke steden nu precies wereldsteden zijn, is nog niet zo simpel te beantwoorden. Er is door een groep onderzoekers van een universiteit in Londen een puntensysteem voor bedacht. Een stad kan punten krijgen als ze onder andere beschikken over de onderdelen die we net hebben besproken. Op basis van die punten zijn de wereldsteden verdeeld in groepen.

Ga naar de website van Wikikids en laat zien welke steden bij de verschillende groepen horen. Bespreek van elke groep een aantal steden.

Slide 16, Praten met de klas

Vertel: Tegenwoordig wordt er veel gesproken over smart cities, dat is Engels voor slimme steden. Wat zijn dat eigenlijk? (Laat de leerlingen eerst reageren. Leg nog niet teveel uit. Bekijk daarna de video samen met de leerlingen. Het is Engelstalig, leg moeilijke woorden tijdens het afspelen van het filmpje eventueel uit. De beelden maken ook al veel duidelijk.)

Vraag na afloop: Wat is een slimme stad? (Antwoord: Een stad waarbij gebruik wordt gemaakt van informatietechnologie om

(6)

GROEP 6, 7 EN 8

digi-doener!

2 6

problemen op te lossen op het gebied van onder andere vervoer, veiligheid, milieu en duurzaamheid.) Kunnen jullie voorbeelden uit het filmpje noemen? (Mogelijke antwoorden: Afvalcontainers die doorgeven als ze vol zijn; vrije parkeerplaatsen of oplaadpunten voor elektrische auto’s; veilige oversteekplaatsen; het registreren van neerslag, vervuiling en lawaai; direct reageren bij ongelukken;

slimme stoplichten en daardoor minder files.) Wat zijn voordelen van deze technologieën? Wat zouden de nadelen kunnen zijn van een slimme stad? Denk bijvoorbeeld ook aan je privacy. (Laat leerlingen reageren, geef nog geen antwoord.)

Slide 17, Praten en denken

Vertel: Gebrek aan privacy kan een probleem zijn in een smart city. Er zijn enorm veel punten in zo’n stad waar jij als bezoeker geregistreerd kunt worden. Met een camera, met gratis wifi op openbare plaatsen, maar ook door middel van apps of pasjes zoals je OV-chipkaart of je stadspas waarmee je de afvalcontainer kunt openen. (Bekijk de video samen met de leerlingen.) Wie mogen er allemaal gebruik maken van al die data die verzameld wordt in een slimme stad? Wat vinden jullie belangrijker: privacy of veiligheid? (Laat de leerlingen reageren en vraag om argumenten. Benadruk dat meningen mogen verschillen.

Er is geen goed of fout antwoord!) Slide 18, Luisteren

Vertel: Veel wereldsteden zijn druk bezig om de stad ‘smart’ te maken, maar ook om hem leefbaarder te maken. Dat doen ze met behulp van technologie. Duurzaamheid is daarbij een heel belangrijk thema. (Bekijk de video samen met de leerlingen.) In deze video zien we het project ‘Duizend Bomen’ in Parijs. In het gebouw komen woningen, bedrijven, winkels, hotel, restaurant en een speeltuin voor kinderen… met bovenop het dak 1000 bomen! Het project won de award voor ‘Best Futura Project’ en zal als het goed is in 2022 gebouwd gaan worden. Zouden jullie hier willen wonen?

Laat de leerlingen een keuze maken op hun device of op hun wisbordje. Laat ze vooral goed nadenken over hun argumenten.

Laat de uitslag zien als ze met devices hebben gereageerd. Vraag een aantal leerlingen naar hun motieven. Wie heeft er nu anders gekozen dan aan het begin van de les? Waarom? Wat heeft je van gedachten doen veranderen?

(7)

GROEP 6, 7 EN 8

digi-doener!

2 7

DOEN

Slide 20, Luisteren

Vertel: Jullie gaan nu zelf een wereldsteden kwartetspel maken.

Een kwartetspel heeft altijd uit een thema, op de slide is het thema sprookjes. Kunnen jullie andere thema’s noemen van kwartetspellen die jullie kennen? Verder zijn er bij een kwartet de set namen, hier zijn dat de afzonderlijke sprookjes (op de slide het sprookje Roodkapje), en vier set opties, hier zijn dat de scènes uit het

sprookje Roodkapje. Ons kwartet heeft als thema Wereldsteden. De set namen zijn de afzonderlijke wereldsteden. De set opties zullen we samen moeten afspreken, zodat we allemaal dezelfde gebruiken bij het kwartet dat we gaan maken. Hebben jullie al een bepaalde set optie in gedachten? (Mogelijke antwoorden: Skyline, aantal inwoners, land, werelddeel, technologie, bijzonderheid, taal.)

Je kunt turven welke het meeste gekozen zijn en de top vier kiezen als set opties. Eventueel kan dit keuze proces uitgebreider door samen een woordweb te maken van mogelijke set opties.

Slide 21, Doen

Laat aan de hand van de afbeelding op de slide zien wat de bedoeling is.

• De set naam komt bovenaan te staan: de naam van de stad. Elke leerling of tweetal kiest een andere stad. Hier is een voorbeeld van de stad Parijs.

• De set opties komen daar onder te staan (mogelijk heeft de groep andere set opties gekozen). De set opties zijn bij elk kaartje hetzelfde, maar steeds een andere optie is gemarkeerd.

Er zijn verschillende mogelijkheden voor het maken van een kwartet:

• Online via deze website. De leerlingen maken dan hun eigen kwartet. Ze kunnen een (tijdelijk) account maken en hun eigen kwartet maken van verschillende wereldsteden. De set naam is dan steeds een andere wereldstad, bij set opties komen de categorieën waarvoor gekozen is. Als ze op publiceren klikken, kunnen ze het spel opslaan en online spelen met andere leerlingen. Het kwartetspel is direct spelen zonder te printen of kopiëren!

• Via het los meegeleverde digitale sjabloon. De leerlingen maken één set van het kwartet. Na afloop wordt alle setjes gekopieerd en eventueel gelamineerd. De uitleg voor leerlingen staat in de bijlage en kan worden geprint en aan elke leerling uitgedeeld.

• Op papier. Kopieer hiervoor het kwartetsjabloon uit de bijlage van deze handleiding. De leerlingen tekenen afbeeldingen en schrijven de categorieën eronder. Ook hier maken de leerlingen één set van het kwartet. Na afloop worden alle setjes gekopieerd en eventueel gelamineerd.

(8)

GROEP 6, 7 EN 8

digi-doener!

2 8

Als er gekozen wordt voor het online maken van het kwartet, klik dan op de link op de slide. De leerlingen hoeven dan ook geen eigen wereldstad te kiezen, ze kunnen zelf een kwartet maken met verschillende wereldsteden. Laat zien hoe je werkt in de online tool door één set voor te doen. Laat ook zien hoe ze hun kwartet een naam kunnen geven (Instellingen) en hoe ze het kwartet kunnen testen en online spelen (Publiceren). Als er gekozen wordt voor het invulsjabloon of voor het kwartet op papier, maak dan een lijst op het bord waar ze hun wereldstad op kunnen zetten en zet de set opties op het bord.

AFRONDING

Bespreek de woorden die op de slide staan met de leerlingen. Wat kunnen ze er nog over vertellen?

• Skyline (Mogelijk antwoord: Een silhouet van een stad met hoge gebouwen en andere herkenningspunten.)

• Zoeken op afbeelding (Mogelijk antwoord: Gebruik ‘zoeken op afbeelding’ in Google.)

• Wereldstad (Mogelijk antwoord: Een heel grote en economisch en cultureel belangrijke stad. Refereer eventueel weer aan de onderdelen die zijn besproken bij slide 14.)

• Slimme stad (Mogelijk antwoord: Een stad waarbij gebruik wordt gemaakt van informatietechnologie om problemen op te lossen op het gebied van onder andere vervoer, veiligheid, milieu en duurzaamheid.)

• Privacy (Mogelijk antwoord: In een slimme stad wordt er op veel punten gegevens van de bewoners geregistreerd. De vraag is of het dat allemaal waard is. Wat is belangrijker, privacy of veiligheid?)

(9)

GROEP 6, 7 EN 8

digi-doener!

2 9

BIJLAGE VOOR DE LEERKRACHT | SJABLOON WERELDSTEDEN KWARTET

(10)

GROEP 6, 7 EN 8

digi-doener!

2 10

(11)

GROEP 6, 7 EN 8

digi-doener!

2 11

MAAK JE EIGEN WERELDSTEDEN KWARTET

Luister eerst goed naar je leerkracht en ga dan aan de slag volgens onderstaande stappen.

Stap 1

Download het sjabloon voor het kwartetspel en geef het document een logische naam, bijvoorbeeld:

wereldsteden kwartet + je naam.

Stap 2

Kies de wereldstad waarvan je een kwartet gaat maken en schrijf dat in de bovenste rij van alle vier de kaarten. Dat doe je snel door het één keer te typen, daarna het woord te selecteren en met Ctrl+C het woord te kopiëren. Ga dan naar de plek waar het ook moet staan en druk op Ctrl+V. Je ‘plakt’ dan het woord op die plaats.

Stap 3

Bedenk nu de inhoud van de vier regels onder de grote open plek, kijk op het bord voor de set opties die jullie gekozen hebben. Zoek de informatie bij elke optie op het internet. Vul de antwoorden in. Doe dit in één van de vier kaarten en kopieer dit op dezelfde manier als bij stap 2 naar de andere drie kaarten.

Stap 4

Ga nu op zoek naar passende plaatjes. Als je het kwartet alleen voor eigen gebruik maakt en niet op het internet deelt, dan kun je alle afbeeldingen van het internet gebruiken. Typ in Google het woord in waarvan je een plaatje wilt en klik op ‘Afbeeldingen’. Als je een mooi plaatje hebt gevonden, klik je dat aan. Het komt dan wat groter in beeld aan de rechterkant van de pagina. Ga er met je muis naartoe en klik met je rechtermuisknop op de afbeelding. Kies dan uit het uitklapmenu voor 'Afbeelding opslaan' en geef de afbeelding een naam.

Stap 5

Ga in de tabel met je muis naar de lege plek waar je het plaatje wilt zetten. Klik op het icoontje en klik dan op 'Bladeren'. Kies dan op de afbeelding die je net hebt opgeslagen en klik op OK.

Stap 6

Als alle vier de kaartjes klaar zijn, stuur je je kwartet naar je leerkracht zoals je dat gewend bent.