een behandeloptie MRA
voor mensen met OSA
• INDICATIE OSA
• INDICATIE GEBIT
• BEHANDELTRAJECT
• WERKT HET? EN ZO JA, HOE GOED?
ARNHEM…..OKTOBER 2021
introductie
Anna Schipper
• Afgestudeerd tandheelkunde ACTA juni 2009
• MRA werkzaamheden gestart januari 2013
• Oktober 2014 NVTS accreditatie MRA tandarts/ Herregistratie NVTS (na 5 jaar) per oktober 2019
• Vanaf februari 2016 werkzaam St. Antonius Ziekenhuis afdeling kaakchirurgie als MRA tandarts op maandag
• Rest van de week algemeen tandarts in een groepspraktijk in Amsterdam
Introductie MRA
geschiedenis
• Mandibulair Repositie Apparaat
• In de internationale literatuur: oral appliance of mandibular device
• In 1902 uitgevonden door mondarts Pierre Robin
• Pierre Robin sequentie: kinderen worden geboren met schisis
(spleet) van het verhemelte, hebben een kleine onderkaak en een achter in de keel liggende tong
• Deze drie afwijkingen zorgen voor een levensbedreigende luchtwegbeperking
• Meneer Robin behandelde de pasgeboren kindjes met een rubberen beugel om de luchtweg open te houden
MRA
herontdekt t.b.v. OSA behandeling
• In 1987 voor het eerst in Nederland vervaardigd door orthodontist de heer Remmelink
• Steeds meer orthodontisen, tandartsen en kaakchirurgen
vervaardigden MRA’s voor hun patiënten t.b.v. de behandeling van OSA
• 2008 oprichting NVTS Nederlandse Vereniging Tandheelkundige Slaapgeneeskunde: accrediteert en registreert MRA tandartsen
• Sinds 2009 opgenomen in de OSA CBO richtlijn van Nederland
• Vergoeding MRA vanuit de basiszorg bij AHI 5 of hoger en 2 of meer OSA gerelateerde klachten
MRA
indicatie OSA
• mild/matige OSA AHI 5-30 / dentaat -> vaak eerste keus behandeling
• CPAP falen
Wanneer liever niet
• Ernstige OSA AHI > 30
• POSAS AHI in rugligging > 30
• BMI > 35
• Parkinson, dementie, ernstige fysieke beperkingen
Combi therapie
(
machtiging vooraf nodig)
• in combinatie met een SPT
• MRA werkt goed in zijligging, maar in rugligging is er nog sprake van sociaal hinderlijk snurken/ ademstops
• in combinatie met de CPAP
• Er zijn hoge drukke nodig om de AHI voldoende te verlagen, door het toevoegen van een MRA, kan de druk verminderd worden
• Er is sprake van een floppy epiglottis; de CPAP blaast het strotteklepje dicht. Door het toevoegen van een MRA blijft het strotteklepje open
• in combinatie met tongzenuw stimulator (Inspire
• De tongzenuwstimulator helpt onvoldoende alleen
• Tong schuurt langs de tanden, MRA biedt bescherming
MRA
indicatie gebit
• Volwassen mensen Liefst een volledig gebit
• Minimaal tot en met de eerste kleine kies: minimaal 8 tanden per kaak
• Links en rechts ongeveer evenveel tanden/kiezen voor goede balans
(deels) edentate mensen:
• goed zittende prothese in de bovenkaak en een (deels) betande onderkaak óf implantaat gedragen onderprothese “klikprothese”.
• In de bovenkaak hoeft dus geen klikprothese aanwezig te zijn
MRA
indicatie gebit
• Edentaat:
• Bovenkaak met prothese of met implantaten
• Onderkaak: moet een klikprothese zijn (MRA gaat vaak over de klikprothese heen)
MRA
contra indicatie gebit
• < 25 jaar ; indien te jong, kan de onderkaak nog gaan groeien, dit geeft teveel tandstand verandering. Soms wel mogelijk indien forse disto aanwezig (onderkaak staat te ver naar achteren)
• veel actief tandbederf
• actieve parodontitis (kaakbotontsteking)
• ernstige beperkende kaakgewrichtsklachten
• onvoldoende kaakmobiliteit naar voren toe (gemiddelde mobiliteit 8-12 mm)
• Kwetsbare kronen/bruggen/implantaten
• Iemand heeft een “te perfect gebit”→ risico tandstandverandering op middellanger termijn
• De onderkaak staat al naar voren “mesio”occlusie
De “beet”
Hier komen voorbeeld OPT’s
Om te laten zien dat je aan de “buitenkant” niet altijd kan zien of iemand zijn gebit geschikt is en dat beoordeling door een tandarts/
kaakhcirurg/ orthodontist noodzakelijk is
OPT met Inspire in situ
MRA
behandeltraject
KNO arts/longarts/ Neuroloog stelt de diagnose OSA en bepaalt samen met de patiënt een mogelijke behandeling
Indien er voor een MRA gekozen wordt:
• verwijzing kaakchirurg/ tandarts/orthodontist voor screening van het gebit/vervaardigen MRA/ begeleiden MRA traject
• Röntgen overzichtsfoto (OPT/OPG)
• Alginaat afdruk/ gebitsscan/ beet bepalen
MRA
werkt het?
• Ruim 80 soorten MRA’s op de markt
• Belangrijkste aspecten van een goed werkende MRA:
• op maat gemaakt
• individueel instelbaar
• zet de onderkaak naar voren
MRA
werking
MRA
Resultaten uit de literatuur, 2 jaar follow-up MRA VS CPAP
• Bij mild tot matige OSAS verlaagt de MRA de AHI vergelijkbaar met een CPAP (geen significant verschil)
• De CPAP blijft iets effectiever is het verlagen van de AHI
• De CPAP is effectiever bij het behandelen van diepe desaturaties Voordelen MRA t.o.v. CPAP
• Geen elektriciteit nodig
• Makkelijker mee te nemen op reis
• Minder claustrofobisch Voordelen CPAP t.o.v. MRA
• Chip uit lezen geeft info over daling AHI/gebruiksuren
• Titratie periode over het algemeen korter, sneller resultaat
MRA
wat zeggen de gebruikers?
Partner is vaak als eerste tevreden omdat het gesnurk bijna direct minder is
Patiënt zelf slaapt rustiger en dieper, wordt minder vaak wakker gedurende de nacht, minder hoofdpijn, frisser wakker
Vermoeidheid gaat bij de meeste mensen pas na paar maanden weg, wordt in kleine stapjes geleidelijk minder ( makkelijker opstaan in de ochtend, vermoeidheidsdip komt later, minder behoefte aan middagdutjes)
MRA
bijwerkingen
Korte termijn: speekselvloed
Lange of korte termijn (patiënt afhankelijk):
• Droge mond
• Kaakgewrichtsklachten
• Tandstand verandering
• Tandpijn/ toename mobiliteit van elementen
• Afgebroken vullingen/losraken van kronen
• Toename van cariës/parodontitis (indien de hygiëne niet goed is)