• No results found

- - We maken tijdens de lessen techniek een bureauset.

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "- - We maken tijdens de lessen techniek een bureauset."

Copied!
30
0
0

Bezig met laden.... (Bekijk nu de volledige tekst)

Hele tekst

(1)
(2)

1. Probleemstelling

- ………

- ………

We maken tijdens de lessen techniek een bureauset.

Uit wat bestaat zo’n bureauset allemaal?

1. ……….

2. ……….

Meestal liggen de pennen en papieren op een bureau nogal slordig.

Hoe kan je daar orde in scheppen?

kijk maar eens naar het bureau van je leerkracht.

(3)

2.Technische tekening 1. Pennenbakje

(4)

2. Brievenhouder

1

(5)

3. Materiaal

Onze bureauset is vervaardigd uit metaal, noem enkele andere materialen waaruit we ons werkstuk kunnen vervaardigen.

a. ……….

b. ……….

Materiaal a: ………..

Voordeel: ………

Nadeel: ……….

Materiaal b: ………..

Voordeel: ………

Nadeel: ……….

www.hout.be www.plastic.be

Metalen

a. Herkennen van metalen

Op basis van welke kenmerken zie je dat een voorwerp van metaal is?

1. ………..

2. ………..

3. ………..

Vergelijk deze materialen met metaal en geef zelf enkele voor- en nadelen.

Op de tafel liggen enkele voorwerpen uit verschillende materialen, haal de voorwerpen uit

metaal er eens uit.

(6)

In de reeks metalen voorwerpen die we selecteerden kunnen we nog een onderscheid maken.

Er zijn gebruiksklare voorwerpen, anderen moeten nog een bijkomende omvorming ondergaan om gebruiksklaar te worden.

Aan deze twee vormen wordt een duidelijke benaming gegeven.

4. Halffabrikaten

Dit zijn grondstoffen die reeds een bewerking hebben ondergaan, zodat ze geschikt zijn om verder verwerkt te worden tot werktuigen of gebruiksvoorwerpen.

5. Gebruiksvoorwerpen

Dit zijn voorwerpen of werktuigen klaar voor gebruik.

(7)

- ………..

- ………..

- ………..

b. Algemene eigenschappen van metalen

Om eigenschappen van metalen vast te stellen gaan we enkele proefjes doen.

Proef 1

We gaan na of metalen de warmte beter geleiden dan andere materialen.

Opdracht: In een glazen beker, gevuld met heet water plaatsen we de volgende voorwerpen :

spijker – metalen lepel – kunststoffen lepel – houten latje - glazen plaatje

Na twee minuten voelen we aan de verschillende

voorwerpen en noteren we onze ervaringen in de tabel.

Waarneming (zet een kruisje)

Voorwerpen Geen verandering Voelt warm aan spijker

metalen lepel houten latje

kunststoffen lepel glazen plaatje

Welke voorwerpen voelen het warmst aan?

………

………

Uit welk materiaal bestaan die?

………

Vaststelling

………

Som eens enkele metalen op waarvan je denkt dat ze het meest voorkomen in je omgeving.

(8)

Proef 2

We gaan na of metalen elektriciteit beter geleiden dan andere materialen.

Opdracht: Neem een plaatje ijzer, een plaatje koper, een plaatje aluminium, een plaatje zink, een plaatje plastic, een stukje glas, een stukje hout en een stukje textiel.

Gebruik een batterij van 6v, snoertjes met klemmen en een lampje.

Maak de volgende opstelling:

Waarneming (zet een kruisje)

Materiaal Lampje brandt Lampje brandt niet ijzer

koper aluminium zink

plastic hout glas textiel

Bij welke voorwerpen gaat het lampje branden?

……….

……….

Vaststelling

Welk soort materiaal is geleidend voor een elektrische stroom ?

……….

(9)

Internetoefening

Metalen zijn ook herkenbaar aan hun kleur.

Ken je de kenmerkende kleur van de volgende metalen ?

ijzer: ………. goud: ……… koper: ………. messing: ……….

c. Hoe worden metalen gewonnen?

Metalen halen we uit ertsen die in de aardbodem worden teruggevonden.

Het gekke is dat de meeste ertsen er helemaal niet uitzien als een metaal, in vele gevallen zou je denken dat het maar gewoon een

gesteente is.

Het beste voorbeeld vinden we in Aarschot en de omliggende dorpen zelf terug.

Opdracht: Welke kleur hebben de meeste kerktorens en

middeleeuwse gebouwen in de omgeving ? - ……….

Verklaring: De torens bestaan uit ijzerzandsteen en de bruine kleur is eigenlijk de roestkleur van het ijzererts.

Zoek op het internet via de zoekmachine een afbeelding van een voorwerp uit de verschillende materialen en kleef ze op

een A4 blad, voeg daarna toe in je mapje.

(10)

Enkele uitzonderingen toch: Goud, zilver en koper worden wel eens in zuivere toestand gevonden, men noemt het dan “gedegen”.

Zoek op: Gedegen: .……….

………

1. Winning

Zoals je ziet zijn deze mijnen enorm groot.

Het nadeel is echter dat er soms grote delen vruchtbaar land moeten verdwijnen. Bossen moeten gekapt worden.

Grondwater wordt weggepompt en dat heeft negatieve gevolgen voor de watervoorraden.

Mijnen geraken uitgeput, men moet dan op zoek naar nieuwe vindplaatsen.

Eens zal de voorraad grondstoffen op aarde uitgeput zijn. We moeten dus zuinig omspringen met grondstoffen.

2. Transport

In veel gevallen wordt het erts niet ter plaatse verwerkt, het wordt naar een plaats gevoerd waar het een eerste verwerking ondergaat.

Een voorbeeld hiervan is de staalproductie. In Europa wordt er nog maar weinig ijzererts gevonden. De ertsen komen dan ook uit andere werelddelen en worden hier verwerkt tot halfproduct en eindproduct.

(11)

Welke transportmiddelen worden er voor het vervoer van ijzererts zoal gebruikt ?

... ...

... ...

Plaats onder elke foto de juiste benaming.

(12)

4. Onderzoek naar de specifieke eigenschappen van metalen

1. Hardheid

Proefje: Neem een plaatje ijzer, koper, aluminium, zink en messing.

Achtereenvolgens testen we welk plaatje op een ander plaatje een kras veroorzaakt.

Als een kras ontstaat, is het metaal dat de kras maakt het hardst.

Waarneming

Met het metaal uit de eerste kolom krassen we op

het metaal uit de tweede kolom Kras

Ja Neen

ijzer - koper

- aluminium - zink

- messing

koper - ijzer

- aluminium - zink

- messing

aluminium - ijzer

- koper - zink - messing

zink - ijzer

- koper - aluminium - messing

messing - ijzer

- koper - aluminium - zink

Nu gaan we enkele specifieke eigenschappen van metaal onderzoeken

(13)

Vaststelling

Rangschik nu op basis van je vaststellingen de metalen volgens hardheid.

1. ……….

2. ……….

3. ……….

4. ……….

5. ……….

Maar … bij die metalen was er ook messing, een legering van twee andere metalen die ook in de proef zaten: koper en zink.

Welke van die drie was nu het hardst: koper, zink of messing ?

……….

2. Brosheid

Voor deze eigenschap metalen vergelijken is moeilijk.

Wat brosheid is kunnen we wel aantonen met een voorbeeld.

Proefje: Neem een stukje tegel, een metalen plaatje en een hamer.

Wat gebeurt er als je met de hamer op de tegel en op de plaat slaat ?

Vaststelling:

………..

Een gekend voorbeeld van een bros metaal is gietijzer.

Voorbeelden: kachel, oude lantaarnpalen, “Amsterdammertjes”, …

Kleef hieronder enkele afbeeldingen van voorwerpen uit gietijzer.

(14)

3. Treksterkte

We gaan de sterkte van twee metalen vergelijken.

Proef: Neem twee even dunne draden (vb 0,5 mm), één uit ijzer en een ander uit koper.

Maak de volgende opstelling:

We kleven een bandje millimeterpapier (of een stukje van een kapotte meetlat) langs de draad en maak hierop een duidelijke aanduiding (dit kan met een stukje kleefband) die we laten overeenkomen met het nulpunt op het papier.

Dan hangen we de emmer aan de draad we voegen er telkens 1 kg zand (of 1 liter water) bij. We noteren iedere verlenging tot de draad

breekt. (je kunt de meting verfijnen door ipv 1 kg 0,5 kg bij te voegen) Waarneming

massa koperdraad ijzerdraad

in kg verlenging in mm verlenging in mm

(15)

Vaststelling

De massa waarbij de draad breekt, is niet voor elke draad hetzelfde.

Welke draad breekt het eerst?

……….

Is de verlenging van de draad bij dezelfde massa voor elke draad hetzelfde?

……….

Bij welke is ze het grootst?

……….

5. Realisatie

1. Materiaal

Om ons pennenbakje en brievenhouder te maken moeten we een aantal bewerkingen uitvoeren met een aantal gereedschappen.

Maar eerst maken we een keuze van het te gebruiken materiaal.

Metalen platen zijn verkrijgbaar in verschillende diktes (van 0,5 tot 10 mm), welke dikte zou jij kiezen ?

- Dunne plaat (vb 0,5 of 1 mm): O ja

O neen

Waarom : ………

- Dikkere plaat (2 of 3 mm): O ja

O neen

Waarom : ………

2. Werkgang

Vervolledig de werkgang en maak een keuze uit de onderstaande bewerkingen en gereedschappen.

Bewerkingen: tekenen – knippen – vijlen – plooien

Gereedschappen: vijl – hamer – krasnaald – meetlat – plaatschaar – handplooibank – hoekmeter

(16)

Pennenbakje

Werkvolgorde Bewerking Gereedschap

Maten overbrengen op de plaat

Werkstuk knippen Hoeken afronden Ontbramen

Hoeken plooien Steun en voetplaat verbinden

Brievenhouder

Werkvolgorde Bewerking Gereedschap

Maten overbrengen op de plaat

Werkstuk knippen Hoeken afschuinen Ontbramen

Hoeken plooien Steun en voetplaat verbinden

(17)

3. Gereedschappen

Om ons werkstuk te kunnen vervaardigen maken we gebruik van gereedschappen en machines.

gereedschap : ..………..

Machine : ………..

Benoem de onderstaande gereedschappen

1. ……….

2. ……….

3. ……….

……….. ……….. ………..

Kies uit: krasnaald – kraspasser – puntslag – vijl – meetlat - hamer 1

3 2

Wat is het verschil tussen een gereedschap en een machine?

(18)

Hier zie je een afbeelding van de door ons gebruikte grote gereedschappen, plaats er telkens de juiste benaming onder.

Kies uit : plaatschaar – plooibank – hefboom plaatschaar

………..

……….. ………

Wat merk je als je de hendel zo ver mogelijk van het draaipunt vastneemt? (doorstreep wat niet past)

De bewerking gaat: gemakkelijker / moeilijker

Als we een heel lange hendel zouden gebruiken moeten we zelfs helemaal geen moeite meer doen, welke kracht doet dan het werk voor ons?

………

We gebruiken ook nog de puntlasmachine, die maakt de verbinding tussen de twee metalen delen van onze werkstukjes.

De verbinding komt tot stand omdat de puntlasmachine de twee plaatjes zo hard verhit tot ze samensmelten.

………

Wat is de smelttemperatuur van ijzer?

(19)

6. Veiligheid

Bij het puntlassen moeten we wel aan onze veiligheid denken en persoonlijke beschermingsmiddelen gebruiken.

Welke?

1. ……… risico: ……….

2. ……… risico: ……….

www.hsg.be/workwear

7. Brandwonden

Opdracht

Welke soorten brandwonden ken je?

Geef ook een kenmerk.

a. ……… kenmerk:

……….………

b. ………. kenmerk:

………

c. ………. kenmerk:

……….

Bij brandwonden: EERST WATER DE REST KOMT LATER

www.redcross.be

1

2

Aan metaal kan je moeilijk zien dat het nog zeer warm is, opgepast dus voor brandwonden.

(20)

8. Bescherming van metalen Als we metaal niet behandelen, wat gebeurd er dan ? Tip: Denk eens aan een fiets die altijd buiten staat.

………..

1. Roesten

Het heel vervelend, het is niet mooi en het kan gevaarlijk zijn.

Wat is roest nu eigenlijk?

Hiervoor moeten we eerst een nieuw woord verklaren: CORROSIE a. Corrosie is de verwering, de aantasting van het metaal door

bijvoorbeeld zuurstof in de lucht (voor ijzer gebruiken we dan het woord roesten, de algemene benaming is echter corrosie) en

vochtigheid.

Een scheepswrak in metaal zal dus langzaam wegroesten door het water met zout en de zuurstof in het water.

Een schip dat heel diep op de zeebodem ligt zal dus langzamer roesten omdat het water daar minder zuurstof bevat dan in ondiep water.

(21)

………

Tip: Zoek op het internet en kleef een foto van het schip op de zeebodem op een A4 blad en voeg in je mapje toe.

www.clubid.nl/clubs.php?clubid=3592

b. Atmosferische corrosie door zuurstof heeft nog een speciale naam namelijk : oxideren.

Hiervan kunnen we zeggen dat het een langzame verbranding is.

Proefje: We gaan deze verbranding nu eens spectaculair versnellen en wel … met ijzer.

Benodigdheden: schoteltje uit onbrandbaar materiaal, een propje fijne staalwol, vuurtje (lucifer of aansteker)

Waarneming: ………

………

Vaststelling:

……….

Op welke diepte ligt het wrak van de Titanic ?

(22)

c. We komen ook nog een andere soort corrosie tegen, twee

verschillende metalen in een geleidende vloeistof zorgen ervoor dat er een soort batterij ontstaat.

Proefje: Om aan te tonen wat hiervan het gevolg is hebben we wat meer tijd nodig. We maken vandaag de opstelling en bekijken volgende week het resultaat.

Benodigdheden: twee zuiver gemaakte spijkers, een stukje zink, twee bekers met water

We plooien het stukje zink rond één spijker en doen die in de eerste beker.

In de andere beker doen we de tweede spijker.

Vaststelling:

Wat stel je vast na een week?

………

………

2. Bescherming van metalen

Aan de hand van waarnemingen in onze omgeving en op basis van de proeven hebben we kunnen vaststellen dat het beschermen van metalen tegen corrosie een noodzaak is.

a. beschermen met een verflaag

De eenvoudigste techniek is het metaal te beschermen met een laag verf.

Auto’s en fietsen worden gelakt. De lakverf wordt na het aanbrengen verwarmd, de laag wordt dan harder.

(23)

………

………

Vul de onderstaande tabel verder aan met een aantal toepassingen die je kent. (lakken of verven)

Toepassing Bescherming Reden

ijfeltoren

metalen brug auto

b. bescherming met een ander metaal

Een techniek is het bedekken met een laagje gesmolten metaal.

Proefje

Neem een zuiver geschuurd plaatje uit koper, messing of ijzer, een soldeerbout en tinsoldeer.

Verwarm het plaatje met de soldeerbout en breng soldeer aan.

Als het soldeer openvloeit, veeg je het overtollig soldeer weg met een doekje.

Vaststelling

………

………

Geef het verschil tussen lakken en verven?

(24)

Dit procédé wordt industrieel op grote schaal toegepast.

Weliswaar niet met tin, maar met zink. Metalen voorwerpen worden in gesmolten zink gedompeld of met zeer heet

zinkpoeder bespoten.

De naam van dit procédé is galvaniseren.

Noem enkele gegalvaniseerde voorwerpen uit je omgeving.

- ………

- ………

- ………

9. Spuiten

We kennen nu verschillende manieren om onze werkstukjes te beschermen tegen roest.

Welke methode zouden we zelf kunnen toepassen in de klas ?

……….

Verf aanbrengen kunnen wij op twee manieren : 1. met een verfborstel

2. met een spuitbus

Wij gaan onze stukjes spuiten, dat geeft een goed en egaal resultaat.

1 ………

2 ……….………

3 ….………

4 ….………

5 ………

1

2 3

5 4

Benoem de onderdelen van onderstaande spuitbus.

(25)

Vraagje: Waarvoor dienen de knikkers in de spuitbus?

………..

………..

Hoe ga je tewerk?

Stel zelf een spuitmethode samen door de richtlijnen op de spuitbus te lezen.

1. ………

2. ………

3. ………

4. ………

5. ………

OPGEPAST: Koop liefst geen spuitbussen met CFK’s in de drijfgassen, dit is zeer schadelijk voor het milieu.

Bij het spuiten vernevelen we de verf dus op het werkstuk, een nadeel daarbij is dat een gedeelte van de verf in de omgevingslucht rondvliegt.

Welke maatregelen moeten we dus in acht nemen?

……….. ………..

(26)

10. Bespreking

Bekijk en controleer je bureauset eens goed, ben je tevreden? ……….

Wat zou je eventueel volgende keer anders aanpakken?

………

………

Welke verbeteringen zou je nog kunnen aanbrengen?

………

………

11. Beroepen & studierichtingen

Geef enkele beroepen die te maken hebben met het bewerken en/of behandelen van metaal. (groepswerk)

1. ………

2. ………

3. ………

4. ………

Welke studierichtingen moet je op school volgen om bovenstaande beroepen te kunnen uitoefenen?

………..

………..

………..

………..

Kleef op een A4 blad enkele prentjes van beroepen die met het bewerken of behandelen van metaal te maken hebben.

(27)

12. Extra oefening : notaklem Onderdelen: 1. Voetgewichtje

2. Metaalkabel 3. Klem

Werkgang

Werkvolgorde Bewerking Gereedschap

Middelpunt voetplaatje aftekenen Aftekenen Krasnaald en meetlat

Middelpunt afpunten Punten Puntslag

Gaatje boren Boren Kolomboormachine

Ontbramen Vijlen Zoete vijl

Staalkabel op maat (80 mm) knippen

Knippen Kniptang

Klem aanbrengen Knijpen Universele tang

Staalkabel monteren Lijmen Lijm

Voetgewicht spuiten Spuiten Spuitbus

1

2

3

(28)

13. Woordzoeker

In dit projectje hebben we een aantal nieuwe woorden leren kennen, zoek ze eens op in onderstaande woordzoeker.

halffabrikaat, ijzer, zink, koper, plastic, gedegen, aluminium, gietijzer, krasnaald, puntslag, puntlas, roest, corrosie, oxideren

u o x i d e r e n c r l n t w q j s q f d i e x x c o i p e t u r o m u t b q c f y j l j p u n t l a s z r r f w h w v x t j z p j h a m k r a s n a a l d n z s r j y e f a l x p k p l p r g f s m x x j z o n r l u b v n o r b n l e t b y x s e n w v f m k y c o r r o s i e s e k x q m i r f i v g e d e g e n q o y y o m t f r p a n o i m k w x j e b m k f p z w p p l b i p e k h a j n p d x c d e g i u k a r u e t e x d c y d n a d t r h u n g s i m d i x g m k j q c a x w j c j t k t k i h j h y w k r v b o j l v z j s j i a b c z d r c d g w j t a y b h s l p c a f l e l w o l x l p e k y v p v a o q t f b r b f b e r c j o v a k i k g k l e h d s q d e z s m c b b q e r s h z v e g v f l t u c f t c s a k s t f u t p b y o o j q v r h d h n d x t v p y r e e a r l g y s s b s z p e h

Zoek de volgende woorden horizontaal, verticaal en diagonaal.

(29)

14. Evaluatie

Hieronder vind je een evaluatiefiche, geef jezelf een beoordeling en zet een kruisje onder een gezichtje.

Ik ken er alles van en kan zo de leerkracht zijn plaats innemen.

Ik weet er veel van, mits een beetje oefenen gaat het zeker nog beter.

Ik weet voldoende om me uit de slag te kunnen trekken, veel oefenen is de boodschap.

Het kan veel beter, ik deed mijn best niet of moet eens met de leerkracht praten over een extra oefening.

Ik kan een eenvoudige technische tekening lezen.

Ik kan metaal herkennen.

Ik kan de eigenschappen van metaal met eenvoudige proefjes onderzoeken.

Ik kan zelfstandig een eenvoudige werkgang volgen.

Ik kan

metaalbewerkingsgereedschappen op een veilige manier gebruiken.

Ik kan enkele beroepen die met metaal te maken hebben opnoemen.

Opmerkingen leerkracht:

(30)

Moeilijk woordje Woordverklaring

15. Moeilijke woorden

Moeilijke woordjes die je niet begrijpt schrijf je in de eerste kolom. Daarna zoek je met de ganse groep in een

woordenboek of op het internet naar een verklaring, je bevindingen schrijf je in een groene kleur in de verklaringskolom. Woordjes die dan nog niet gevonden zijn leggen we voor aan de ganse klas en verduidelijken

we in een zwarte kleur.

Referenties

GERELATEERDE DOCUMENTEN

11-05-2015 De colleges van burgemeester en wethouders van Leiden en van Leiderdorp hebben de Reactienota Oplossing LAB071 vastgesteld....

Een centrum waar kennis en expertise wordt samengebracht Een vraagbaak voor het reguliere onderwijs.. Een kans om te vernieuwen en

De Vogelaar krijgt veel bezoek van andere scholen die willen weten hoe het komt dat alle leerlingen van deze school bovenge- middeld scoren.. Hendriks wil

(In ‘Twin-tig’ rijmen alle vier de zinnen op elkaar, maar dat is wel erg moeilijk. Het mag natuurlijk wel!).. • Het rijmen mag ook best

Knip de gele strook in twee langere en vier kleine strookjes en laat de kinderen er een ladder van plakken. Extra activiteit

We weten niet wanneer we weer schriftelijk kunnen toetsen, daarom bereiden we de mogelijkheid voor het becijferen uit met online toetsing en het omzetten van schriftelijke

gebruik de chat handje opsteken.. de voorzitter geeft

Het CDA zet zich in om de zorg voor elkaar in de gemeente Hoeksche Waard verder te verbeteren. Samen willen we bouwen aan een Hoeksche Waard