Partijraad richt zich op

Partijblad van de Volkspartij voor Vrijheid & Democratie

DOCUMENTATIECENTRUM NEDERLANDSE POLITIEKE

Richard Ellis

International

Property Consultants Gebouw Hirsch Leidseplein 29 1017 PS Amsterdam Telefoon 020-26 26 91

APRIL 1990, NR. 1385 HOOFDREDACTEUR: RENY DIJKMAN CORRESPONDENTIE-ADRES WO, POSTBUS 30836, 2500 GV 'S-GRAVENHAGE

Partijraad richt zich op

de toekotnSt

tijraad die op 7 april 1990 in Amersfoort werd gehouden werd door het VVD-kader zo- wel teruggeblikt als vooruit- gekeken. Besproken werd al- lereerst de uitslag van de ge- meenteraadsverkiezingen.

Politiek leider Voorhoeve ty- peerde de resultaten als "een meevallende tegenvaller". "De peilingen voorspelden opnieuw verlies voor de VVD. Maar vlak voor de verkiezingen trok de VVD weer fors omhoog, zodat de uitslag gelijk was aan de Tweede-Ka- merverkiezingen." Voorhoeve prees de inzet van de harde VVD- kern, die zorgde voor een goede eindsprint. Hij betreurde het dat de VVD in een aantal gemeenten zetels moest prijsgeven. Het eindresultaat schreef hij toe aan de nawerking van de kabinetscri- sis, maar ook aan het feit dat het kabinet Lubbers-Kok de eerste vier maanden van zijn bestaan buitengewoon hoog in- de kiezers- gunst stond. "De mooie beloften en verhoging van de uitkeringen zorgden voor een rozig plaatje. De rekeningen van het regeerak- koord waren nog niet te zien. De meningsverschillen tussen CDA en PvdA werden nog binnenska- mers gehouden. Het kabinet stel- de alle beslissingen uit en dat le- verde een kunstmatig positief beeld op."

Presentatie

VVD-voorzitter Ginjaar wees in dat verband op de noodzaak dat aan de herkenbaarheid van de VVD nog hard moet worden ge- werkt. "We zullen de komende

tijd veel aandacht moeten beste- den aan het overbrengen van onze ideeën, onze idealen en ons beleid.

Want dat beleid is goed. Maar aan de presentatie van dat beleid en de koers moet nog veel gebeuren.

Dat heeft de volle aandacht van zowel het hoofdbestuur als van de Tweede-Kamerfractie. Daarbij moeten wij onze ogen heel duide- lijk gericht houden op de Staten- verkiezingen in maart 1991. Het zou niet voor de eerste maal zijn dat een grote coalitie breekt na de Statenverkiezingen en daarvoor moeten we klaar zijn. Die nieuw benoemde staten kiezen een paar maanden later de Eerste Kamer.

Daarom zijn de Statenverkiezin- gen meer dan de raadsverkiezin- gen een landelijke graadmeter."

Die goede uitgangspositie voor de VVD ligt volgens de voorzitter in twee voortreffelijke verkie- zingsprogramma's. "Het pro- gramma-Toxopeus klinkt nog steeds als een klok en is maatge- vend voor de vertaling van libera- le uitgangspunten in hedendaag- se situaties. Daarnaast is door de Vereniging van Staten- en Raads- leden een uitstekend model-pro- vincieprogramma opgesteld."

Jonge kiezers

Joris Voorhoeve noemde het hoopgevend dat zoveel jonge kie- zers VVD hebben gestemd, name- lijk 20,6 % van de kiezers tussen de 18 en 24 jaar. "Daarmee heb- ben wij aanzienlijk meer jongeren

getrokken dan D66 en de PvdA.

Dat geeft hoop voor de toekomst."

Vooruitziende partij

"Te vroeg gelijk hebben maakt een partij niet populair," zei Voorhoeve. "Het was de VVD die · in de jaren zeventig voor beper- king van de overheid pleitte. Het CDA zag dat pas in 1982 in en de PvdA hopelijk in de toekomst. In diezelfde periode waarschuwde de VVD tegen wildgroei van de ar- beidsongeschiktheidsregelingen.

Pas nu begint bij CDA en PvdA de bereidheid te ontstaan daar wat aan te doen. En dat geldt ook t.a.v.

de criminaliteit waarvoor de VVD in 1984 een deltaplan ontwierp.

Nu pas is een Kamerbrede meer- derheid bereid daar meer voor uit te treklcen. Al blijft het in onze ogen te weinig.

In veel opzichten zijn wij een sterk vooruitziende partij, die al in een vroeg stadium tegen schadelijke ontwikkelingen waar- schuwt. Dat wordt vaak niet in dank afgenomen. Door vol te hou- den trekt de VVD op den duur toch vaak aan het langste eind.

We houden dus vol!"

Thorbecke

Als hoofdlijn voor zijn betoog onderstreepte VVD-voorzitter Ginjaar dat het liberale erfgoed van Thorbecke bij de VVD het best in handen is. Hij wees op artikel 4 van de beginselverklaring van de VVD: "Een zo groot mogelijke

vrijheid van de mens, zowel in geestelijk als staatkundig als in materieel opzicht, is een onmis- bare voorwaarde voor zijn ont- plooiing. Deze vrijheid komt ieder mens toe zonder enige vorm van discriminatie ... " "Maar," koppel- de hij hieraan, "we hebben daarbij allemaal de plicht en verantwoor- delijkheid om eensgezindheid te betrachten. Niet de lessen uit het verleden negeren, maar onze er- varingen op liberale wijze ver- werken. Zakelijke kritiek is wel- kom, is noodzakelijk in een po- litieke partij. Maar niet de zake- lijke argumenten met persoon- lijke weerleggen. Niet de eigen verantwoordelijkheid negeren door anderen verantwoordelijk te stellen. Daarmee brengt men schade toe aan zichzelf, aan an- deren en aan de VVD. Elke keer dat men dat doet is dat in feite een belediging aan het adres van al die hardwerkende VVD-ers, die zich elke dag opnieuw weer inzet- ten voor· de VVD."

Met instemming haalde Gin- jaar de woorden aan van de kc- _voorzitter van Drenthe, Jan van

Heukelum, die op de vorige par- tijraad zijn visie als volgt for- muleerde: "Als VVD-kader moe- ten wij ons goed realiseren dat er maar een legitimatie is om als VVD-er actief te zijn in de samen- leving. En dat is niet de eigen car- rière of ander eigenbelang. Die le- gitimatie is gefundeerd op de mo- rele plicht mee te werken aan het (vervolg op pagina 2)

Partijraad discussieert over koers en conununicatie doorRENYDIJKMAN

Amersfoort- Was het verstan- dig om vorig jaar voor de ver- kiezingen al een keuze te ma- ken voor het CDA als coalitie- partner? Zou de VVD niet een veel zwaarder accent moeten leggen op immateriële zaken?

Is het betaald voorzitterschap een noodzaak of een mogelijk- heid? Is die contributiever- hoging noodzakelijk en zou het merendeel van dat bedrag moeten worden besteed aan de opvoering van de frequen- tie van het ledenblad of moet er juist meer geld naar de af- delingen en centrales? Kan het congres van 1992, waarin het nieuwe programma moèt worden vastgesteld niet wor- den vervroegd? En wat is pre- cies de functie van de par- tijraad?

Over al deze vragen werd in

de middag van de bijeenkomst in Amersfoort van gedachten gewis- seld. Het hoofdbestuur had deze partijraad dan ook mede bijeen- geroepen om een aantal agen- dapunten die tijdens de algemene vergadering op 18 en 19 mei wordt behandeld in dit selecte gezel- schap aan de orde te stellen.

Politiek midden

Cdk te Groningen en par- tijraadslid Henk V onhoff beet de spits af door zijn teleurstelling te verwoorden over het vroege stadium waarin de VVD tijdens de TK-verkiezingscampagne al had gekozen voor het CDA. "In een te vroegtijdig stadium is de opening naar het midden van het politiek centrum, gedaan door Voorhoeve, prijsgegeven. Daar- mee hebben we een stuk van onze politieke markt laten liggen. De

winst van D66 was de kritiek op de VVD-opstelling." Ook bepleitte Vonhoff binnen het VVD-beleid een speerpunt te maken van im- materiële zaken.

Joris Voorhoeve stelde daarop dat het VVD-programma veel nader bij dat van het CDA stond dan dat het aansloot bij het pro- gram van de PvdA. "We verwijten andere partijen onduidelijkheid doordat zij niet willen kiezen. Dus hebben we dat zelf wel gedaan. In onze partij bestaat geen ideologi- sche voorkeur voor welke andere democratische partij dan ook. Ook in de toekomst zullen we moeten kijken met welke andere partijen we zoveel mogelijk kunnen waar- maken van ons eigen program- ma." Voorhoeve deelde de opvat-

(vervolg op pagina 2)

INHOUDSOPGAVE Op 7 april kwam de partijraad

bijeen te Amersfoort voor een evaluatie van de gemeente- raadsverkiezingen en om te discussiëren over een aantal agendapunten die op de alge- mene vergadering van 18 en 19 mei worden behandeld.

VVD-voorzitter Ginjaar en politiek leider Voorhoeve blikten terug en in de toe- komst. Enkele verslagen

hierover op pagina 1 De gemeenteraadsverkiezin-

gen brachten wel een stabi- lisatie ten aanzien van de Kamerverkiezingen, maar de klap kwam in veel gemeenten

toch hard aan. Een overzicht van de landelijke resultaten plus het relaas van enkele ge- meenten die positief de balans

konden opmaken treft u in het regiokatern.

pagina's 11, 12

Europa. Veel aandacht voor het Europa in beweging. Ter voorbereiding van de thema- . dag 12 mei aanstaande - u

kunt nog snel intekenen! - twee artikelen in het Euroka-

tern. Daarin beschrijft Jes- sica Larive ook hoe de eerste vrije verkiezingen in Nicara-

gua verliepen. Een adem- benemend verslag van deze

officiële waarneemster.

pagina's 7, 8, 9, 10 Ed Nijpels wisselde zijn Ka-

merzetel voor het bur- gemeesterschap in Breda.

Een interview tijdens zijn na- dagen in Den Haag.

pag.5

De voorzitter van de Vereni- ging van Staten- en Raadsle- den bepleit het automatisch

lidmaatschap.

pag.6

Verslag van de Migranten- themadag, pag. 2 Parlement, pag. 3, 4, 6 Voorzitterscolumn, pag. 3

Mijn Opinie is ... , pag. 20 Van A tot Z, pag. 20

Bij de afsluiting van dit blad bereikte ons het bericht dat het oud-hoofdbestuurslid en Tweede-Kamerlid mr. F.

Portheïne is overleden. In Vrijheid & Democratie van mei zullen wij aan zijn leven en vele verdiensten voor de VVD ruime aandacht be- steden.

Redactie

Partijraad richt zich op de toekomst

(vervolg van pagina 1)

creëren ep. het in stand houden van een samenleving waarin vrijheid, gelijkheid en broeder- schap centraal staan."

Tijdbom

Joris V oorhoeve schetste in het kort de huidige problemen waar dit kabinet mee kampt. "Na nog geen half jaar regeren dreigt het financieringstekort in 1991 7 mil- jard hoger uit te vallen dan de beoogde 4, 7 5 % van het Nationaal Inkomen. Dat betekent dat de te- genvallers nu al hoger zijn dan de totale beleidsinvesteringen (on- geveer 5 miljard) die het kabinet tot 1994 had gepland. In het pro- gramma van de VVD was niet bij voorbaat alle economische groei al uitgegeven. We hadden in ons be- leidsprogramma 90-94 een buf- ferbedrag opgenomen dat even groot was als de huidige financiële problematiek.

Deze regering heeft de rente- stand te optimistisch ingeschat, evenals de kosten van koppelin- gen. De VVD krijgt gelijk met haar stelling dat een automati- sche koppeling een financiële tijdbom onder het regeerakkoord heeft gelegd. Een grote fout in het regeringsbeleid is dat er geen ruimte is gereserveerd voor las- tenverlichting. Het kabinet heeft daardoor geen goed instrument voor loonmatiging. Daardoor dreigt de koppeling onbetaalbaar

te worden. .

Instinctief grijpt dit centrum- linkse kabinet weer naar het wa- pen van lastenverhogingen om de financiële gaten te dichten. Zodra het weer wat minder voorspoedig gaat met de Nederlandse econo- mie zal ons dit ópbreken. Dan dä:

len de investeringen en loopt de werkloosheid weer op."

WIR

Ook had hij geen goed woord over voor het voorstel om het be- drijfsleven te laten betalen voor de ramingsfouten die het minis- terie van Financiën met de WIR heeft gemaakt. "Mspraak is af-

spraak! De WIR werkte als kor- ting op de toenmalige hoge ven- nootschapsbelasting en had tot doel de investeringen te stimu- leren. Dat heeft gewerkt. De VVD hoopt dat minister Andriessen zijn rug recht zal houden. Dat hij niet toe zallaten dat het bedrijfs- leven moet opdraaien voor het te hoge uitgavenniveau van deze re- gering."

Voorhoeve is pessimistisch over de uitvoering van de door minister Kok voorgestelde ef- ficiencykorting. "Het zal onmoge- lijk blijken om voor 600 miljoen aan overheidspersoneel in een jaar af te slanken, tenzij het ka- binet van de sociale vernieuwing nog in het lopende jaar zonder weldoordacht plan met de botte bijl ambtenaren zou willen ont- slaan. Dat is· dus niet uitvoer- baar."

Volgens Voorhoeve moeten bij die bezuinigingen politie en justi- tie geheel buiten schot blijven, omdat anders van een sterkere criminaliteitsbestrijding niets over blijft.

Techniek en ethiek

Als vooruitziende partij zal de VVD voor de komende decennia oplossingen moeten aandragen voor de huidige problemen. Vol- gens Voorhoeve komt 'dat er op neer: "Markt en milieu te verbin- den, techniek en ethiek. Daar ligt een nieuwe ideële taak voor li- beralen. Thorb!'lcke zag dat al zo'n 120 jaar geleden getuige zijn uit- spraak: 'De mens is pas echt vrij als die vrijheid samengaat met verantwoordelijkheid voor an- deren, de gemeenschap en de om-

geVing waar hifirllëëft'.;; ·· ·· ·· · ···

Voorzitter Ginjaar sloot af met:

"Ik ben het zo hardgrondig eens met de uitspraak van Haya van Someren: 'Het liberalisme is iets om je leven lang voor te vechten'.

En daarom zullen we terugkomen als een krachtige liberale partij, een partij waar de kiezers ver- trouwen in kunnen hebben. De Volkspartij voor Vrijheid en De- mocratie, onze VVD!"

Partijraad discussieert over koers en communicatie

(vervolg van pagina 1)

ting van Vonhoff om een zwaarder accent te leggen op immateriële zaken. "Dit kabinet schuift van- wege de controverses dergelijke zaken vooruit, zoals bijvoorbeeld het euthanasievraagstuk De fractie neemt initiatieven; zij is onder meer gestart met een pro- ject over het minderhedenbeleid."

Oud-minister Korthals Altes ging nog nader in op de grote ver- schilpunten die binnen het ka- binet bestaan bij de oplossing van het euthanasievraagstuk. "Men is nu gevlucht in een studiecommis- sie. Met die verlegenheidsoplos- sing zijn we op een gevaarlijk pad gekomen. Als een aantal gevallen alsnog boven water komt, gaat dat vaak over puur persoonlijke ge- gevens van de naaste verwanten over die laatste dagen. Daar ligt nu juist de kern van het recht op bescherming van de persoonlijke levenssfeer. Binnenkort zal dit punt zeer actueel worden."

Discussie

VVD-voorzitter Ginjaar schet- ste tijdens de beantwoording van vragen nog eens het tijdpad dat het hoofdbestuur met de komende twee jaar inhoudelijke beleidsdis-

cussie voor ogen staat. "Na de themacongressen zal een grotere inhoudelijke discussie over het beleid volgen. De bestuurders zullen ernaar moeten streven om zoveel mogelijk leden hierbij te betrekken."

De partijraad was in het bezit gesteld van alle moties en amen- dementen zoals deze zijn inge- diend op de agendapunten van de algemene vergadering. Daardoor kon hij duidelijk adviserend rich- ting hoofdbestuur optreden. Deze adviezen en meningen liepen soms sterk uiteen over de vragen zoals deze aan het begin van dit artikel werden gesteld, maar juist dat gaf een kleurrijk palet van de vele zaken, vragen en suggesties die bij de partijraad leefden.

"Geen klapjesdag dus," con- stateerde kc-voorzitter Leiden Rolf Haafkens, daarmee doelend op de vaste partijraad op de za- terdag na Prinsjesdag. Het hoofd- bestuur heeft kunnen inventari- seren hoe over diverse zaken - soms zeer uiteenlopend - door de partijraad wordt gedacht. Vanuit die inspiratie kan het bestuur zich voorbereiden op de algemene ver- gadering, dat als hoogste partij- orgaan de besluiten neemt. •

APRIL 1990 2

Verslag themadag:

Multiculturele santenleving

Foto: Theo Meijer

Den Haag - "Buitenlanders (allochtonen) worden in Ne- derland te veel als een collec- tieve groep en te weinig als een verzameling van indi- viduen gezien," aldus drs. Da- vid Pinto, directeur van het Inter-Cultureel Instituut.

·-t>into ·hekëide· tijdën.s· dëml- grantenthemadag, die 10 maartjl.

in Den Haag werd gehouden, de grote bevoogding door het Neder- lands Centrum Buitenlanders (NCB), dat het vaak onmogelijk maakt de eigen organisaties zelf- standig met hun eigen mening naar buiten te laten optreden.

David Pinto was die dag beslist niet de enige spreker die de nood- zaak van een behoorlijke Neder- landse taalbeheersing voor hier gevestigde buitenlanders bena- drukte. Uit onderzoek onder al- lochtonen blijkt dat 85 % van de kinderen waarbij tijdens het on- derwijs het accent op de eigen taal en cultuur lag, het onderwijs zon- der diploma heeft verlaten. Pinto is dus bepaald geen voorstander van het onzalig idee van staatsse- cretaris Wallage om binnen schooltijd het hoofdaccent weer op de eigen taal te gaan leggen.

Doodgeknuffeld

David Pinto waarschuwde te- gen het "doodknuffelen" van al- lochtonen door professionele hulpverleners, pleitbezorgers en belangenbehartigers. "Het mi- grantenvraagstuk heeft al veel te lang in de welzijnshoek gelegen."

Ook Redwig Komproe, VVD- wethouder van de deelraad Am- sterdamse Pijp, beaccentueerde de noodzaak om aan de taalach- terstand te werken. Kamproe heeft in zijn gebied met maar liefst 81 nationaliteiten te maken.

"Met enige tegenzin zijn we ak- koord gegaan met de positieve ac- tie allochtonen. Het betekent na- melijk weer een uitzonderingspo- sitie." Maar natuurlijk staat ook hij positief ten aanzien van maat- regelen die ertoe moeten leiden dat migranten een instroom krij- gen in de arbeidsmarkt, daar een doorstroom krijgen naar betere banen, die uitstroom voorkomen.

Opening van de ochtendsessie. Achter de tafel, David Pinto, voorzitter Robert de Haze Winkelman en Robert Jan Kor- bee. Het Rotterdams WO-raadslid Elia ter Kuile geeft de eerste aanzet.

VVD-migrantenbeleid

De themadag, die werd voor- gezeten door de Haagse kc-voor- iitte:d[óoert de Haze Winkelman, was opgezet door de vier grote steden. Vooral Herman Wilmer had er veel tijd ingestoken. In de zaal van het Haagse Babylon konden politieke VVD-migran- tenprofessionals samen met mi- granten zowel ervaringen uitwis- selen waar men zelf mee bezig was als van elkaar het nodige opste- ken. Ella ter Kuile-Van der Hoe- ven, Robert Jan Korbee en Ans van den Berg belichtten nog een aantal facetten.

De slotdiscussie werd door het forum Kamproe-Van den Berg en Dijkstal gevoerd onder leiding van De Haze Winkelman.

Het VVD-Tweede Kamerlid Dijkstal stelde nadrukkelijk dat hij de mooie vlag die dit kabinet over het huidig regeerakkoord heeft gelegd onder de noemer

"sociale vernieuwing" graag wat liberaler getint had gezien. Vol- geus Hans Dijkstal zijn in de praktijk "isolement". en "desinte- gratie" eerder trefwoorden zoals blijkt uit het rapport-Idenburg uit Rotterdam. Woorden die niet al- leen op allochtonen slaan, maar ook op de uitstoting van gehan- dicapten door bedrijven, op de steeds groter wordende groep zwervenden, op de ontgroening en de vergrijzing. "Terwijl alles beter gaat slaan we steeds meer op de vlucht voor onze samenleving. We moeten als VVD of van onze li- berale beginselen uitgaan: vrij- heid, gelijkheid, verantwoorde- lijkheid en sociale rechtvaardig- heid, of we moeten die begrippen opnieuw ter discussie stellen.

De VVD gaat in ieder geval uit van de stimulerende staat en niet - zoals het CDA - van de verzor- gingsstaat. In de stimulerende staat wordt de aandacht meer op het individu dan op groeperingen gelegd. Terecht, want niet alle ouderen of allochtonen hebben problemen."

Zelfredzaamheid

Hans Dijkstal benadrukte waarom de VVD grote aandacht heeft voor de ontplooiing van mi- granten:

1. Artikel 1 van de Grondwet houdt in dat niet mag worden gediscrimineerd. VVD-ers hebben diep respect voor die Grondwet.

2. Als je lid wordt van de VVD onderschrijf je ook als beginsel:

respect voor anderen.

3. Nederland heeft nu nog demo- gelijkheid om onderlinge bot- singen tussen etnische groe- peringen te voorkomen. Hoe het mis kan gaan toont Enge- land.

4. Nederland is. altijd een pluri- forme samenleving geweest.

Vaak bleek dat na afloop - denk aan de integratie van de Indi- sche Nederlanders - een ver- rijking van onze samenleving.

Dijkstal, die in de Tweede Ka- mer onder meer de portefeuille minderheden beheert, noemde drie uitgangspunten:

1. Echte integratie veronderstelt gelijke rechten, gelijke plich- ten en gelijke kansen.

2. Een beleid dat zich niet vol- ledig richt op het stimuleren van zelfredzaamheid en zelf- standigheid is op den duur a- sociaal.

3. De eigen cultuur en godsdienst zijn geen belemmeringen voor integratie maar voorwaarden.

Kerkklokken

Wat dat laatste betreft is het fundamentalisme natuurlijk niet Dijkstals eerste gedachte. "Maar waarom zouden we in Nederland wel naar het gebeier van de ka- tholieke kerkklokken moeten luisteren en niet naar de oproepen van de door de islamieten zelf ge- bouwde moskeeën?"

Heel duidelijk was het Tweede- Kamerlid over het aanleren van het Nederlands. Voor hem ligt de grens van de dubbeltaligheid bij de eerste vier jaar basisonderwijs.

Daarna zou de studie Nederlands primair moeten worden gesteld, die opvatting leeft trouwens al tien jaar bij de VVD-Tweede-Ka- merfractie. •

PARLEMENT

Een werkgroep van de VVD-Tweede Kamerfractie heeft ervoor gepleit om meer aandacht te besteden aan de voorkoming van veel voorkomende criminaliteit. Een gesprek hierover met één van de leden van de werkgroep, de oud-minister van Justitie Frits Korthals Altes.

Preventie is de hoofdlijn van de nota "Samenleving en Veiligheid"

die op 8 maartjl. is gepresenteerd.

De nota vertoont overeenkomsten met het beleidsplan "Samen- leving en Criminaliteit", dat door het eerste kabinet-Lubbers werd uitgebracht. Echter, de VVD wil dat er veel meer nadruk wordt ge- legd op preventie. De bedoeling van de nota is tevens om een handleiding te zijn voor de VVD- gemeenteraadsleden bij de col- legeonderhandelingen. Immers, veel van de plannen moeten op lokaal niveau worden uitgevoerd.

Kleine criminaliteit

Volgens Korthals Altes moet er een onderscheid worden gemaakt tussen zware en veelvoorkomende criminaliteit. Onder veelvoor- komende criminaliteit wordt het- zelfde verstaan als destijds met kleine criminaliteit werd aange- duid: misdrijven die in het alge- meen niet direct leiden tot de

Vrijheiden Democratie

maandblad voor de Volkspartij voor Vrijheid & Democratie Nummer 1384

maart 1990

oplegging van een onvoorwaarde- lijke gevangenisstraf. Daarbij moet bijvoorbeeld worden gedacht aan vandalisme en beroving op straat. De nota heeft zich beperkt tot deze veelvoorkomende crimi- naliteit. De zware criminaliteit zal in een vervolgrapport worden behandeld.

Toezichthouders

. Individualisering, verstedelij- king, het wegvallen van sociale controle en het verdwijnen van allerlei vormen van toezicht, bij- voorbeeld op trams en in winkels, plus de toeneming van het aantal regels dat met strafsancties moet worden gehandhaafd zonder dat op de niet-naleving adequaat wordt gereageerd, hebben ertoe bijgedragen dat de criminaliteit sinds het einde van de jaren zestig ernstig is gestegen. De VVD- werkgroep pleit er dan ook voor om meer toezicht te organiseren.

Zo zouden gemeenten toezicht- houders moeten aanstellen, die tot taak hebben de veiligheid te bevorderen en hulp te verlenen.

Deze toezichthouders zouden kunnen worden gerecruteerd uit werklozen. Op die manier wordt tevens een bijdrage geleverd aan de vermindering van de werk- loosheid. Ook moet het toezicht bij het openbaar vervoer worden be- vorderd door uitbreiding van het aantal controleurs. Uit gesprek- ken met de leiding van het po- litiekorps in Amsterdam blijkt dat de plannen positief zijn ontvan-

APRIL 1990

door JOHAN HOMMES

Frits Korthals Altes

gen. In Amsterdam leven er ver- gelijkbare gedachten. De toe- zichthouders mogen echter niet het gezag van politie ondermij- nen. Zij moeten zichtbaar op straat aanwezig zijn en van de politie te onderscheiden zijn door afwijkende uniformen.

Meer controle

"In de laatste jaren is het aan- tal strafrechtelijke bepalingen te zeer toegenomen," aldus Korthals Altes. "Daardoor zijn-er-veel meer mogelijkheden ontstaan . voor overtredingen en moet er veel meer controle worden uitgeoe- fend. Het justitiële apparaat kan vervolgens de verwerking van al deze zaken niet aan." In het VVD- rapport wordt daarom aange- drongen op een andere manier

van handhaving, nl. via de admi- nistratieve boete. Dit betekent dat wanneer de politie een over- treding constateert er een boete wordt opgelegd. Het is dan aan diegene die de boete moet betalen om hiertegen beroep aan te te- kenen bij de rechter, wanneer hij of zij van oordeel is dat de boete ten onrechte wordt gegeven. Deze vorm van handhaving zal volgens Korthals Altes leiden tot een ver- mindering van de werklast voor het justitiële apparaat. Daardoor nemen de mogelijkheden voor controle toe. Immers, er kunnen meer zaken worden verwerkt.

Bovendien is een dergelijk sys- teem veel goedkoper. Voor het verkeer gaat in de loop van dit jaar een dergelijke regeling wer- ken door een wet die in juni 1989 is aangenomen. Dit hand- havingssysteem zou uitgebouwd kunnen worden tot bijvoorbeeld overtreding van de Algemene Po- litieverordeningen van gemeen- ten. Daar waar vrijheids- beneming het uiterste middel is, blijft het strafrecht fungeren als vangnet.

Toetsing bouwplannen

In de nota wordt verder voor- gesteld om op gemeentelijk ni- veau alle bouwplannen te toetsen aan de eisen van criminaliteits- preventie. Ook zouden gemeenten bij de subsidiëring van jongeren- centra en buurthuizen voorwaar- den kunnen stellen zodat deze in- stellingen maatregelen treffen ter voorkoming van criminaliteit en vandalisme. Ter versterking van het toezicht moet een scholen- gemeenschap met meer dan 900 leerlingen volgens de nota demo- gelijkheid krijgen een extra con- ciërge aan te stellen.

Bovendien blijft de VVD voor- stander van een uitbreiding van de politiesterkte met 700 mensen.

Aan de nota hebben naast Frits Korthals Altes meegewerkt Hans Dijkstal, Frank de Grave, Loek Hermans, Benk Korthals, Ed Nij- pels, Jan Kees Wiebenga, Rudolf de Korte en de fractiemedewer- kers Astrid Schölvinck en Hans Hoogervorst. •

Hoofdredacteur:

Surinallle

WO-Tweede-Kamerlid Reny Dijkman

Redactie:

Hans de Bie Victor Hafkamp Johan Hommes Miehiel Krom Jan van de Ven Correspondent:

Gerard Kroeb Redactiesecretariaat:

Petra Beijersbergen, VVD, Postbus 30836, 2500 GV 's-Gravenhage Tel.: 070- 3613002 Fax:3608276 Ledenadministratie:

070 - 3613061 Vormgeving:

Siem Willems Druk:

Ten Brink Meppel b.v.

Redactieraad:

Mr. LW. Opstelten, vz.

W.J.A. van den Berg, secr.

Drs. H.B. Eenhoorn H.F. Heijmans H.A.M. Hoefnagels Drs. Th.H. Joekes J. Kamminga J. van Lier Ir. D. Tuijnman Advertentie- exploitatie:

Bureau van Vliet b.v.

Postbus 20 2040 AA Zandvoort tel.: 02507- 14745

Helaas heeft de Tweede Ka- mer in de afgelopen periode weer veel aandacht aan Su- riname moeten besteden. He- laas, omdat het goed zou zijn wanneer onze vroegere ko- lonie nu eens echt op eigen benen zou kunnen staan en we in Nederland geen beslissin- gen hoefden te nemen, die de verhoudingen tussen Neder- land en Suriname alleen maar verder vertroebelen.

Maar dit kan niet anders, zo- lang enerzijds Minister Pronk - die in deze kennelijk niet van zijn oude fouten heeft geleerd - als een Sinterklaas staat te springen om

Suriname weer hulp te verlenen en anderzijds in Suriname zelf de feitelijke macht steeds meer bij de militairen en niet bij de burger- regering blijkt te berusten. W au- neer nota bene Pronk's collega, Minister Van den Broek, in de Tweede Kamer zegt dat de Su- rinaamse regering "onmachtig"

is, ziet de VVD-fractie het als een plicht om zoveel mogelijk te voor- komen dat Nederlands ontwik- kelingsgeld in Suriname niet op de juiste wijze wordt besteed.

Humanitaire hulp

Onder de huidige omstandig- heden betekent dat grote terug-

VAN DER HORST & VERBEEK

KOOP/VERKOOP

Een kwestie van vertrouwen en deskundigheid. Niet alleen in Wassenaar/Den Haag/Leidschendam, maar ook in de omlig- gende gemeenten bemiddelen wij bij de aan- en verkoop van zowel Uw particulier- als commercieel onroerend goed.

Bel vrijblijvend voor informatie J

LAAN COPES VAN CATTENBURCH 127 M FAX 070- 3 60 29 67 2585 EZ DEN HAAG 11111

houdendheid bij het verstrekken van die hulp. Wat ons betreft moet deze worden beperkt tot humani- taire hulp in de sectoren onder- wijs en volksgezondheid, zolang in Suriname geen sprake is van een werkelijk democratiseringsproces noch van het terugdringen van de rol van de militairen, of van dui- delijkheid over de al dan niet be- trokkenheid van die militairen bij de handel in drugs. Ook moet in Suriname een goede langere ter- mijn economisch kader zijn opge- .steld, voordat op verantwoorde wijze kan worden overgegaan tot hulpverlening aan andere sec- toren dan onderwijs en volks- gezondheid.

Het is triest, maar het Surina- me anno 1990 is een land waar militairen zonder opdracht en medeweten van de burgerautori- teiten mensen kunnen arresteren en om het leven brengen. Een land ook waar steeds sterkere aanwij- zingen zijn dat de militairen be- trokken zijn bij de handel in drugs en waar van een verantwoord economisch beleid nog geen spra- ke is. Voor dat land kunnen we toch geen f 220 miljoen gulden ontwikkelingshulp bestemmen, zoals Minister Pronk onlangs van plan was.

(4 april1990). •

Van. de voorzitter

3

W:^.j houden gemengde ge- voelens over aan de ge- meenteraadsverkiezingen van 21 maar jl. Het netto verlies ten opzichte van die van 1986 be- draagt iets meer dan 250 zetels, minder dan verwacht. Tegelijker- . tijd treedt stabilisatie op ten op- zichte van de Tweede-Kamerver- kiezingen van september 1989.

De feitelijke politieke con- sequenties zullen we pas na 1 mei aanstaande weten als de colleges van B& W zijn gevormd. Zeker is dat wij in een aantal plaatsen aan politieke invloed zullen inboeten.

We mogen daarbij echter niet vergeten dat wij in een groot aan- tal plaatsèn wel degelijk hebben gewonnen of stabiel zijn gebleven.

Dit neemt echter niet weg dat het hard is als je vier jaar lang de liberale visie, het liberalisme, hebt uitgedragen en vervolgens uit de boot valt door plaatselijke omstandigheden, maar overwe- gend door waardering voor de landelijke politiek. Het is dan ook de taak van onze partij om deze leden op te vangen. Wij dienen er daarbij voor te zorgen dat zij actief blijven functioneren in de VVD en zich niet ~efrustreer~ afwenden.

Hun ervaring kunnen we boven- dien niet missen.

Ik noemde de stabilisatie ten opzichte van de Tweede-Kamer- verkiezingen van september '89.

Deze lijkt bevestigd te worden door de ontwikkeling van het le- denbestand, bijvoorbeeld door een netto-winst van zo'n 300 leden sinds begin maart van dit jaar.

Dit mag ons niet doen denken dat we er zijn. Maar wel betekent het een. aanmoediging: het program- ma is goed, de koers is goed. We zullen echter nog erg hard moeten werken om dat goed over het voetlicht te krijgen.

Ik ben ervan overtuigd dat we daarin zullen slagen en dat wij de Statenverkiezingen van maart 1991 met vertrouwen tegemoet kunnen zien.

OPROEP AAN DE SECRETARISSEN VAN DE

AFDELINGEN

Zoudt u zo vriendelijk wil- len zijn de rose formulieren (gegevens over de per 21 maart jl. gekozen raads- fractie in uw gemeente) te zenden aan VVD, Ant- woordnummer 1877, 2501 WB 's-Gravenhage.

Velen van u hebben dit reeds ingeleverd. Daarvoor onze hartelijke dank.

PARLEMENT APRIL 1990 4

loodst afschaffing beursbelasting door

MEDEDELING HOOFDBESTUUR

Het 42ste Jaarverslag zal aan de besturen van · afde- lingen en centrales worden verzonden in de week van 7 mei a.s.

De besturen wordt verzocht te bevorderen dat de .af- vaardiging van hun afde- lingen over één exemplaar kan beschikken.

KaJDer

_ _ _ . foto: Theo Meijer '

Een oppositie die niets anders doet dan de regering bekri- tiseren, is geen oppositie die inspireert. Een partij die zich in negativisme wentelt, hoeft immers niet op warme gevoe- lens van het electoraat te re- kenen. Kortom, een geloof- waardige oppositiepartij moet niet alleen kritiek leveren, maar ook zelf met construc- tieve voorstellen komen.

Zo'n constructief voorstel was de initiatief-wet tot afschaffing van de beursbelasting van VVD- kamerlid Frank de Grave, die op 30 maart jl. met grote meerder- heid in de Tweede Kamer werd aangenomen. Deze overeenstem- ming in het parlement geeft aan dat het hier om een belangrijke zaak ging. De beursbelasting is een heffing van 1,2 pro mille, die wordt geheven op transacties in aandelen en obligaties. Hoewel het op zich om een kleine heffing gaat, is de beursbelasting zeer slecht voor het concurrentiever- mogen van de Amsterdamse ef- fectenbeurs. In de intemationale effectenhandel gaat het vaak om

'zeer kleine winstmarges, waarbij voor beleggers zelfs de kleinste belasting voldoende reden kan zijn om hun aankopen elders te doen. De laatste jaren was dan ook duidelijk te zien dat de handel in Nederlandse staatsobligaties zich verplaatste naar Londen, waar geen beursbelasting wordt ge- heven. Het werd steeds duidelij- ker dat de positie van Amsterdam als financieel centrum ernstig werd ondermijnd.

Hoewel alle grote partijen al lang van de emst van de situatie waren doordrongen, werden er geen concrete voorstellen tot af- schaffing van de beursbelasting gedaan. Vandaar dat Frank de Grave in oktober 1989 zijn voor- stel lanceerde, in de hoop hiermee het kabinet en de regeringspar- tijen tot een duidelijke keuze te dwingen. Dat is gelukt. Aange- spoord door het VVD-initiatief boorde het Ministerie van Finan- ciën op creatieve wijze een finan- cieringsbron aan, waarmee het afschaffen van de beursbelasting kon worden betaald. Daarmee was de weg vrijgemaakt door een

Reorganisatie-voo:rs:tellen voor politie OnVOldoende door JOHAN HOMMES Tijdens de Uitgebreide Commissievergadering over de plannen voor de reorganisatie van de politie heeft de VVD kritiek uit- geoefend op de voorstellen die door het kabinet zijn gedaan.

Woordvoerder Hans Dijkstal constateerde dat de criminaliteit in ons land nog steeds een te grote omvang heeft. Dit leidt bij burgers tot een sterk gevoel van onveilig- heid. De overheid heeft dan ook de plicht om een maximale in- spanning te leveren om de crimi- naliteit te bestrijden. Dit moet enerzijds gebeuren via voor- koming van crimineel gedrag. De VVD heeft daarvoor voorstellen gedaan in de nota "Samenleving en Veiligheid". Anderzijds is er een belangrijke taak voor de poli- tie in het kader van opsporing van strafbare feiten. Daarvoor is het absoluut noodzakelijk dat er goed georganiseerde politie bestaat met voldoende mankracht. De overheid draagt daarvoor de zorg.

Regionale politie

De VVD kiest in dit verband voor een regionaal georganiseerde politie onder beheer van de mi- nister van Binnenlandse Zaken.

Het is dan ook te betreuren dat de voorstellen van het kabinet op belangrijke onderdelen ondoor- dacht en onzorgvuldig zijn uit- gewerkt. Dit betreft met name de bestuurlijke organisatie, de de- mocratische controle en de waar- borging van een aanvaardbare hoeveelheid mankracht.

De VVD is tegen de plannen van het kabinet om de burge- meester van de grootste gemeente in een regio als korpsbeheerder aan te wij zen. Deze zou wel voor- zitter kunnen worden van het be- stuur dat zou moeten bestaan uit alle burgemeesters uit de regio op basis van gelijkwaardigheid. De

Hans Dijkstal

burgemeesters leggen dan, zoals nu, verantwoording af in hun ge- meenteraden. Het jaarlijkse, re- gionale beleidsplan moet zijn ge- baseerd op de beleidsplannen van de gemeenten. Daarmee blijft de betrokkenheid van de gemeen- teraden gewaarborgd.

Korpssterkte

De sterkte van het korps is volgens de VVD een punt van zorg. Er zouden meer politiemen- sen beschikbaar moeten zijn. Met klem heeft de VVD in het debat gevraagd om de politie met 700 man uit te breiden.

De reorganisatie zal gepaard moeten gaan met een goed sociaal plan, een goede opzet voor het nieuwe personeelsbeleid en een goede medezeggenschapsrege- ling. Hiertoe zal vroegtijdig en re- gelmatig overleg moeten plaats- vinden met de politiehonden. De VVD heeft aangedrongen op een nadere financiële onderbouwing van de plannen. Het kan niet zo zijn dat het kabinet aan uitvoe- ring van het plan kan beginnen zonder dat de Kamer inzicht heeft in de omvang van de totale kosten.

•

Frank de Grave verdedigt zijn initiatiefwet achter de regeringstafel.

kamerbrede aanvaarding van het initiatief-De Grave. Een goede zaak, niet alleen voor de Amster- damse effectenhandel, maar ook

voor de VVD, die voor het eerst sinds zes maanden weer achter de regeringstafel mocht plaatsne- men. •

Overige belangstellenden kunnen een exemplaar aanschaffen door overma- king van f 10,- op girore- kening 40.18.232 t.n.v.

VVD-Informatierekening te 's-Gravenhage, onder ver- melding van "42ste Jaar- verslag".

-bezoek aan Is ^..,.aël

1L ^I WO-Tweede-Kamerlid

Tijdens het crocusreces van de Tweede Kamer bracht een VVD- delegatie onder leiding van Joris Voorhoeve een werkbezoek aan Israël. In de delegatie zaten verder Klaas Groenveld, direc- teur van de Teldersstichting, John Manheim, lid van de par- tijcommissie Buitenlandse Zaken en bovengetekende.

Gedurende ons bezoek zagen we de kabinetscrisis, die in Israël inmiddels een feit is, aankomen.

Vooral Minister Peres, de leider van de Arbeiderspartij, maakte in een gesprek met ons duidelijk dat hij vond dat de Likudpartij van Premier Shamir het mogelijk zou moeten maken om gesprekken met Palestijnen te starten over in de bezette gebieden te organi- seren verkiezingen. Peres was er- van overtuigd dat hij samen met een aantal kleinere religieuze partijen een alternatieve regering zou kunnen vormen in plaats van de grote Likud-Arbeiderspartij- coalitie. Of dat zo is, zal dezer we- ken moeten blijken. Ik vind het nogal griezelig hoe groot de in- vloed van kleine religieus-or- thodoxe partijen thans in de Is- raëlische politiek is.

Onwenselijkheid PLO

een Palestijnse Staat kan zijn.

Zelfs een progressieve oppositie- partij als de Shinui (met de VVD verbonden in de Liberale Inter- nationale) vindt dat een volledig gedemilitariseerde onafhankelij- ke Palestijnse Staat die niet zelf

tot stand kan komen. Maar het is wel begrijpelijk en legitiem dat Israël redeneert vanuit haar nu al penibele veiligheidssituatie en dat daarom iedere politieke af- spraak keiharde garanties moet bevatten voor het voortbestaan van de Staat Israël binnen veilige en erkende grenzen.

Bedreigde veiligheid

De grootste bedreiging van Is-

Wij zijn er overigens van over- tuigd dat op een aantal wezenlijke punten de opvattingen tussen zelfs gematigde Palestijnen (met wie wij een gesprek voerden in Oost-Jeruzalem) enerzijds en ge- matigde Israëlische politici an- derzijds nog zover uit elkaar lig- gen dat vredesonderhandelingen voorlopig weinig zullen opleveren.

Zo zijn Likud en Arbeiderspartij het met elkaar eens over de on- wenselijkheid van deelname van de PLO als zodanig aan vredes- besprekingen. Maar ook over het niet mogelijk zijn van de vestiging van een volledig onafhankelijke Palestijnse Staat op de Westelijke Jordaanoever en de Gazastrook en over het feit dat Jeruzalem nooit de ongedeelde hoofdstad van

Deze dromedaris wenste niet door de WO gevoederd te worden. V.l.n.r. Frans Weisglas, John Manheim en Joris Voorhoeve.

verantwoordelijk is voor haar buitenlandse betrekkingen het uiterste is dat onderhandelingen met de Palestijnen mogen ople- veren. Op al deze punten staan de Palestijnse opvattingen daar haaks op. Bijvoorbeeld wanneer ook de gematigde Palestijnen zeggen dat hun onderhandelings- delegatie door de PLO moet wor- den benoemd. Het was triest deze kloof tussen ook gematigde Israë- lische politici en hun Palestijnse tegenhangers te constateren, om- dat slechts door middel van on- derhandelingen een politieke op- lossing voor de immense proble- men van Israël en de Palestijnen

raëls veiligheid is overigens niet in de eerste plaats de "Intifadah", maar het feit dat alle Arabische landen, met uitzondering van Egypte, nog steeds in een situatie van "koude oorlog" met Israël verkeren en nog altijd het be- staansrecht van Israël ontken- nen. Mooie woorden van PLO-lei- der Arafat over een "twee-staten oplossing" doen daar niets aan af.

Vredesonderhandelingen tussen Israël en Palestijnen zouden dan ook samen moeten gaan met een

(vervolg op pagina 6)