HET NIEUWE KABINET

VRIJBEID EN DEMOCRATIE

Zaterdag 24 Maart 1951 • Ho. 151

Een prachtig congres

(pag. 8--12)

WE EK BLAD V A N DE V OL K SPART IJ V OOR VRIJHEID EN DEMOCRATIE

HET NIEUWE KABINET

W

ven. De uitstekende stemming in die geheel gevulde zaal van het Gebóuw voor K. en W.

te Utrècht, de op hoog peil staande gedach~

Ûmwisselingen, de prettige onderlinge ver- standhouding en zeker ook de redevoeringen van onze voorzitter, hebben op ons ten on ...

vergetelijke indruk gemaakt. Van het begin af, toen mr. Oud met zijn, via de radio uitge ..

zonden redevoering de vergadering opende, tot het slot, toen hij met zijn magistrale be- antwoording van de' door de afgevaardigden gemaakte opmerkingen de vergaderbig tot

·een laaiend enthousiasme bracht, was · de stemming. uitstekend geweest. Men proefde

~t ·de vastberadenheid en de wilskracht van :lfé aanweZigen uit .om. te staan voor het vrij~

bèidsideáai 'en. ohi . de .beginselen o11zer partij 111~ te drágen. En zeker mogen wij met dànk~

. ~rheid · vaststêU~n;. ·dat >op d~ze ~~Q~~éhe v~rgäddiii~t het werkprográth ·kon worden vastgestèld, dat· dé bekroning vormt 'vci'n de

· arbeid en de studie van zeer veel partijgenoA ten en dat de· töepassing inhoudt van onze beginselen op velerlei terrein. De concretise ..

ring van onze idealen en een volledig aanpas~

sen aan hetgèen het huidige tijdsgewricht van ons eist hebben op deze algemene vergade ..

ring haar voltooiing gevonden en reeds deze arbeid stempelt dit congres tot één der he·

léingrijke.

Wel bijzonder gaarne zouden wij daar in getreden zijn, maar in ons landelijke poli- tieke leven is nu eenmaal iets gebeurd, wat voor moet gaan: het nieuwe kabinet.

·Na vele weken is het nieuwe kabinet tot stand gekomen. Men mag rustig zeg~

gen dat het zeer lang geduurd heeft en dat niet alles, wat wij te zien hebben gekregen, even schoon is. Het geharrewar over de ver~

deling der zetels, het weinig verheffende ge- discussiëer over. vrijstaande of niet vrijstaan ..

de anti-revolutionnairen, het blamerende ge- schrijf over één of anderhalve liberaal in het kabinet, dat alles heeft niet kunnen bijdragen tot het wekken van eerbied. Men vroeg zich wel menigmaal af of men vergeten had dat de wereld rondom ons in brand staat en dat wij ons haasten moeten om zo sterk mogelijk te staan.

Het is spijtig. dat zelfs de huidige duistere omstandigheden nog niet hebben kunnen lei~

den tot een nationaal kabinet. Zonder hier verder thans veel over te willen uit- weiden ·willen wij · wel zeggen het niet aanwezig zijn van anti .. revolutionnairen in het kabinet te betreuren. Terecht heeft mr .. Oud er · in de debatten over de regeringsverklaring op gewezen, dat de heer Schouten volkomen juist had gesteld.

dat de uitvoering van het regeringsprogram

nog zoveel mogelijkheden laat. Maar dan is het ook verreweg het beste, wanneer men bij die uitvoering een woord mee kan spreken.

In dit verband wees mr. Oud er ook op, dat mogelijk met het Indonesische beleid ook andere resultaten bereikt ·hadden kunnen worden als de anti-revolutionnairen ook in 1948 aan de regeringsverantwoordelijkheid deel hadden kunnen nemen. Zeker; ook wij hadden ·nu aan een ander kabinet de voor- keur gegeven. Ten deze heeft mr. Oud geen tWijfellaten bestaan. Wij herinnerden al aan het feit, dat wij gaarne de anti~revolutionnai­

ren in het kabinet hadden gezien. Daarenbo ..

, ven heeft mr. Oud duidelijk uitgesproken, dat onze fractie het mislukken van de pogin ..

gen van mr. Steenberghe zeer heeft betreurd en dat wij gaarne mr. Steenberghe als minfs ..

ter .. president hadden gezien. En een tweede liberaal zouden wij zeer gaarne in het kabinet hebben gehad. als ruggesteun voor minister Stikker. Maàr-om welke redenen dan ook

.,.;;:.,,vell~if·':onze l!:in hebbèn Wij niet kpnaen krijgen. En dan staat men voor de vraag of met het mindere genoegen genomen kan wor~

den. ·

T

genheld zal hebben dan voorheen om zich met economische en financiële politiek te be ..

moeien. En is de door ons om zijn lndonesi~

sche politiek zeer becritiseerde heer van Maarseve-en niet weg van het Departement voor Uniezaken? En is de kwestie .. Nieuw~

Guinea niet in de ijskast, en zal - zo ze er uit moet worden gehaald - de Kamer niet eerst in de gelegenheid worden gesteld er haar oordeel over uit te spreken? Juist wat wij steeds hebben gewild?

Deze door de heer Oud in zijn rede van Vrijdag genoemde winstpunten memoreerde hij ook in het Kamerdebat 'en hij stelde vast, dat bij deze crisis de V.V.D. overwinnaar is geweest.

D

tieleider van de Partij van de Arbeid moeilijk te slikken. Hoongelach uit deze groep moest dan ook het gebrek aan tegen·- argumenten goed maken. Maar wij behoeven, dunkt ons, maar te wijzen op de redevoering

van de woordvoerder van de P.v.d.A .. mr.

Burger, om aan te tonen, dat men daar zeer goed beseft dat men veren l)eeft moeten laten en dat er winstpunten voor ons zijn.

Waarom anders die felle aanvallen op de V.V.D., waarom anders die reserve jegens dit kabinet en die steeds weer blijkende gro~

tere liefde voor het heengegane? Voor wie goed luisterde sprak de heer Burger ten deze duidelijke taal. Een taal, die een bevestiging inhield van het feit, dat er voor ons winst- punten zijn te boeken.

En wanneer dan mr. Burger in zijn aanval·

len op ons ging vertellen, dat onze houding van Januari, was voortgevloeid' uit conserva- tisme, dan is dat heel verdrietig. Niet voor ons, maar wel voor de heer Burger en voor dè P.v.d.A. Want uit die opmerkingen bleek, dat de heer Burger van onze houdinçr in Januari niets he~ft begrepen.

Het ging in Januari om de zuiverheid van onze. democratische verhoudingen,· tenvillc vä~ pètljehoud daar'Van. Dat is voor ons een grote zaak. Wij wensen aan het recht der volksvertegenwoordiging niet te laten tornen.

Het is voor ons staatkundige leven te be~

treuren, dat voor deze kant van de zaak bij de Partij van de Arbeid ;:o weinig begrip blijkt te bestaan.

H

ming hèeft. Met klem heeft de heer Oud echter nog eens naar voren gebracht, dat de te brengen offers rechtvaardig moeten wor- den opgelegd. In dit verband wees hij ook op de middengroepen. Het is immers zo, dat voor sommigen de sociale rechtvaardigheid alleen maar behoeft te gelden . 1or . enkele groepen onzer samenleving, maar dat het er minder op aan schijnt te komen ht-~ het lot is van middenstanders, pensioentreKkers en kleine spaarders. Daarom is het goed. dat daar nog eens op gewezen is.

Wij hebben vol besef voor de offers, die de Regering van ons volk moet vragen en wij zullen de Regering steunen waar dat mo ..

gelijk is, uiteraard met behoud van onze eigen verantwoordelijkheid. Wel mogen wij hopen, dat de Regering nu met de grootst

·mogelijke energie zal werken aan de opbouw van onze defensie en aan het treffen van de nodige maatregelen op economisch en finan~

cieel gebied. Te veel tijd is verloren gegaan en daarom is verdubbelde energie thans no·

dig. En wanneer daarbij de verdeling der las~

ten op zo rechtvaardig mogelijke wijze zal geschieden, dan moet ons volk aanvaarden wat de barre nood der tijden ons oplegt.

Laten wij ons daarin groot tonen. K.

H :KAAM'. JMJ;: - PAG. 3

~~~~~~~~~~~~~~~~\:-o_~~~~~~~A~~~~~

~ ~

I _~ PAS E "' I _~-

~ I

~- N

~

~ .... . doMl(<ere wn de GOede Vrijdag .... het hemels licht van eerste klank opgevangem, die erop zinspeelde dot het >2 BiS._ de< .Paasmorgen1. ~t>e· vrouwe~~t; gebogen naderend het graf,. duistere ,,einde'·' tGJCh n-iet het laatste was; dat God een ~

~- waÓrih àf'Haarhódp en'verWÓchting was neergelegd. En dan, "vervolg" schrijft, ook \fllar wij met onze gedachten bij het )2

[3'6 dáár ... bij -dat graf ... een· gezicht. Een gezicht, dat àlles wrede, r.ampzalige -einde zitn vastgelopen. ~

~-.' om. dat. donkere graf zet in tere, ochtendbleke glans. En Ze gaan. En in hun hart is de eerste twijfel gewekt, die'~?·

§8 · dan, dáór,bij-het zwijgend graf.:~ een stem, die de weeklacht in hen toch reeds iets van ruimte schept, in hen iets van dot ~

~-··, d.o~t .v~rstommen ïn de mond dier vrouwèn, die dàOr rou- innerlijk verzet wakker roept tegen het dof berusten in het- ~~:

~ wend kwamen. geen ze als enige₁ harde werkelijkheid hadden aanvaard. ~

~ Eerst is het alles beangstigend van geweldigheid. Een Twijfel is aldus èerste voorwacirde om te komen tot geloof, ~~·

~ aardbeving. Een engel, die nederdaalt en met één sterke want het is de twijfel die vragen doet: zou het tàch waar

~

d vèrschifniiig inderdáad, die ar.gst aónjaagt, want "des enge Is waarheid inhoudt?

sg

DL a<Jnschljn was dat van de bliksem en uit vrees voor hem z · ^{h t et de} b 'd Mar' ' 1 .. 'eh on het graf ~

~--.-.

te~u~ ~~ve~ 11QQ~ J::u~em ~

n~~t

:i;'J:~ij. ~oor

~-

~

~Hij is niet meer don de hemelbode, die de dogende vertroos.-

~: ,fing aankondigt .. Maar .zij~. vers.chijning doet in het hart

Js

~

huivèringwekkehde, ledige grof .naar het volle leven, dat ze Kan. het zijn, dot ondergang, en nederlaag dieptepunten ~~

zoëven ~et ~ulk een ontled-igd gevoel de rtig hadden toe- .:z.ijn, waar we: doomeen moeten, neen~ we~ar God ons door· .

~-^· ·gekeerd~ heen leidt op&:rt we· aan Zijn hond: de weg omhoog betredel"' ~--

En dan, bij hun eerste w<inkele schreden op de terugweg zullen?

~ ^{naar dat} profeten~dodende Jeruza~em zie ... daar _komt Kon het ziJ·n, dot alles ons verlaten en begeven moet,

~

~

gek~uisigde

te

wet~n,

-~-

heerlij.kte gedaante. ... . .. · .. · .·· . Óf1S ~n ~ij if) ~·~ ~~zittenQI wot:wij..maor..beboeven? , •' .. ~ ._.·z .. b._dtnft_ het Eva_ nge. rre.~. zït_n .. · g_ .. ·<?dd., .. eHJ_·k ~~~~r~ol~i' sch·r·ijve~ .. . , . Het zijn zu!ke.vr₀gen, die h~ gezicht van de er:tgeldoor. ·

~- ^{, na-}qe donkere bladzijde, waaronder de boze wereld met bij het grof in de beide Ma-rio's heeft .gewekt, .En het is~. ~--.· ^{.. ·}

• bloedgedrenkte letters reeds het "einde" had geschreven, ·deze. vnJgen V(illl• eerste, aar:z.elende twtjfet in het hort, dot ~

~, dat. eihde, 'waarbij OOk het hort de:r getrouwen ineengekrom- zij terugkeren nQOil JeruUfllem, . -~:

~ . pen wa_s. ~En daorm~e is' Pasen geworden het triomffeest En dan - met één dramotisdTe wending_ .. _ tilt het Poos- · · _·~· ..

8l) .vàn hef ir:i God gegronde le~en .. Het Paasfeest, dat zelfs de verhaal die beide vrouwen· uit de sfeer van de twijfel' Jf! die ·

~ ^sma.rt. ~on het- krurs en 'de dood van GolgÓthQ t-e niet doet. der geloofszekerlileid over: Zi'e, door kwam Jezus hoor tege- ~-^{· . •.}

~ . Hef Paasf~ést, dat het krÛis, zinnebeeld van smartelijke moet. ~-

~-· ondergong e111 k'agische nederlaag, omtovert tot het heilig Dot is geen zoeken, dat mèt verblijdend vinden wordt ~-

8) symbool van de eeuwige zegepraal van het onvergankelijke beloond. Dit is een vertwijfeld zoeken, het zoeken van een ~-

~ dot leeft uit' de Geest zich verloren wap~nd mensenhort, dat eindigt in een zoHg ~

~ ^{. .} gevonden worden. C>oar kwam Jezus haar. tegemoet. ~

~ Het is dit verhaal, dot wij op de Poosmorgen in stille ont-

9&

85· · . , . ^roe:ring le~en,. niet oMdat het· ons een klare voorstelling

0·

~- geeftvan-wat daar bij Jeruzalem. negentien eeuwen geleden zij op dit Paasfeest komt ook tot ons: Jezus komt ons ~-

B(S is geschied aan vrouwen en discipelen, maar omdat het ons tegemoet. ~

~ op zijn wijze een wandere boodschap vertolkt. De boodschap Jezus, niet als. de mens, die daar, negentien eeuwen gele- ~

~ van God~ die Zijn "vervolg" schrijft, waar wij mensen den, rondging op dat kleine plekje aarde dat Palestina ~

~-· ... slechts een einde zogen, dat· schreien deed. heette. Neen, moa~ deze Jezus in de. gedaante van de Ver.- çg

8) "Komt" -·- zegt in hét Poosverhaal de engel tot de vrou- rezene, in wien voor het bewustzijn aller tijden het goddeli-jke ~

~ wen - . "Komt hier, .. ziet de plaats, w.aor hij gelegen heeft. gestalte heeft verkregen. >Jg

Bif'' Ik .. '!"eet wie~ gij zoekt, möar hier is hij niet". Dot is een Hij komt ons tegemoet in onze strijd van alle dag. ~

~

. drijft. veeleer de verslagenheid te groter maakt. "Hier is hij Misschien als we vertwijfelen aan onszelf, omdat ons ~-

~

troos~, die de eerste smart verzacht, dat ze hier althans hun wijderd \roeien van die van· het.Koninkrijk der Hemelen,-dat

~- . .. dode in stilte bezoeken en bewenen mogen, .wordt ·hun ont- noor Jezus' we~d gezien wordt door de reinen van hart en

sg

~ nomen: de armen van geest. ~

Wij allen kennen dat beklemmende gevoel van verlaten- Of wanneer we ons, door smart of zorg terneer gedrukt,

~

~

~-. . de gemoedsgesteldheid der vrouwen 'indenken, die :ZÓ weg- de zin van alle leven. sa,

Bt) gezonden worden met de enkele, vage aanduiding, dat hij, Of wonneer we tms overmand voelen door de onrust, die ~

~ .•. · schoon niet hier, toch nebii is. Het is de eerste worsteling de wereld onzer dagen teistert en we huiveren om de drel- ~.

Bá van een· hopen tegen hopen. gingen die door op allerl.ei gebied opdoemen... ~

~. Zo gaan Maria van Magdalo en de andere Maria terug Zie, Hij komt U tegemoet. ~

.

~-·. ^naar Jeruzal~m, waar de disdpefen %ijn achtergebleven, zij, En Zijn stem verzekert U: waar giJ reeds het .,einde" ~ B(5 zwakker nog don de vrouwen, want zij dorsten op de Paas- loost, dQQr ·opent God een nieYW perspectief. ~

~- morgen de gang no~r het grofnog niet ondernemen. G. A. OE RIDDER. ~

~~~~~ma~~~~D8~~~~~~~~~~~~~~

VAN T·OT ^W.E,EK

Ons co~~rgres (l)

B

.ons .congres te bel'de wordt gebracht, nog dit: Met vreugde kunnen wij· constateren, dat het jaarlijkse congres van de V.V:D. tot een grootse Jp.alll.i,festatie is gewol'den. Niet aUeen werd de band

kt ~mrerlijke !a'llmh'&rîgheid opnieuw belangrijk vecstevïgd, ook naar buikl%1 uit heflft dez.e .bij~­

klemst ,getuigenis .afg~leg~ van .het feit, wèlk .een

llel.~mgrijke r&l <ie V. V.D. in llet nattoaale J>Olftieke

le~a .!!Peelt. De magistrale rede ~.all· onze partij- voorzitter, mr. Oud, heeft hiertoe ongetwijfeld lllijge4r.agen. ·Glashelder heeft -hij .de politieke situa- tie van ·het ogenblik geanalyseerd en het vooral tie bili.tenwerellll duidelijk gemaakt, dat de ·invloeti wm de V.·V.B. ie het politieke leven veel en

\lee! g11oter ·is.. dan -me11 J;rlJ een oppel'Vlakkige be·

schouwing op grond van haar Kamerzetèls 1eeu mogen verwaohlen. Eveneens .heett iblj naar voren leien komen, hoe ^·men na àe val ,van het vorlge kabinet meer eR meer l'ekening ds caan ho.uden met ·cle wensen ·van het belangrijke •\'!Olksdeèl, dat

zijD vertrouwen aan de V.V..D . ..afgevaardigciea heeft geschonken. Dat de ·verworpen motie-Oud - ide on:middellijke oorzaak van <ie kabinetscrlsis - geen ^Slag •.in 1ie lucht Is geweest, rbleek overigens 41WleU.;k uit de ~egemngsver.klaring van minister•

presid.ent l>rees toen deze inzake de kwestie Nieuw-

~ea 'Woo:rdEflijk het navolgende zeide: "Indien te eniger tijd bet kabinet in verband ·met een Ve•

langrijke verandering in de omstandigheden zou menen een wijziging in de status van N-ieuw- Guinea te moeten bevorderen, dan zal ·het, geZien de unielee betekenis welke deze aangelegenheid kennelijk voor de volksvertegenwoordiging :heeft, het :parlement voorat in de gelegenheid stellen, :iijn mening hierover kenbaar te maken".

Ons co.ngtes (11)

B

0\ld ^QJI .ons j,ongste congres .gehou<len, door de radio is Uitgezonden .geworden. Duizenden, die uiteraard niet allen in de gelegenheid waren 2!ich ;naar 'Utrecht te begeven, hebben alelus naar

de -woordèn van onze partijvoorzitter kunnen 1'\lis-

te;r~ eh .een glimp:kunnen opvangen van het .grote entkóusiaSfne, en de· .. e~g~indQm9. ·w;lardopr." het

~res werd gekenmerkt. Meer dan :ooit heeft het mmgres :in ·Utrecht ·bewezen, öat llet ,vaak zo ge- smade ,.liberalisme" ;niet dood is,. maar in ·t~­

delä leeft in cle hoofden en harten :van een groot deel . van ons volk. Meer dan ooit is duid.elijk ge- worden - en wij willen dit op deze plaats ,nog- maals onderstrepen - dat onze invloed in het po.

litieke leven veel sterker is dan die wordt ont- leend aan ·de "kraèht van het getal". Deze weten.

sèbap moet al ome 'leden en ·geestverwanten heb- ben -gesterkt in de overtuiging, dat zij ·een politieke beweging ·steunen en aarihangen, ·die een ievend él'l wezenlijk bestanddeel vonnt van onze politielire samenleving. A-nderzijds moeten de · duizendèn, •.die nog steeds zoekende zijn en de stap naar onze po1itieke woning nog niet 'hebben 'kunnen onder- nemen, wel tot nadenken zijn gestemd. 'Het is thans aan onze 1eden met een hernieuwd enthousiasme de propaganda voort te zetten. Nog ·meer :leden moeten worden gewonnen, terwijl het tevens 'nood·

zakelijk is (Vooral op deze plaats ·mogen wij dat eell$ z~:ggen> dat het abonnementental -op ·ons weekblad toeneemt. Ook onze functionarissen, .op wêlke plaats zij dan ook mogen zitten, mogen wa't dit laatste betreft, zeker eens de hand in eigen lmezem .stetren. Kortom, onze partij leeft en zij heeft .de wind in de zeilen. Thans luidt het pa:rool:

aHe.hens aan dek!

Offers

0 fschoon er .practisch geen enkel dagblad is ,geweest, dat de .bekende verklaring van de e:entrale werkgeversorganisaties inzake haar be- reidheid .tot .het brengen van offers, niet van een nader commentaar heeft voorzien, willen wij er tech een enkele .. opmerking cover maken. Wij heb·

be~ . ons over deze verklaring oprecht verheugd.

Dit .te ,meer. omdat uit ,Qe.ze verklarlng duidelijk bljjkt, dat wij in Nederland een koers in gaan slaan, die door de ·v.v.n. Teeds jaren aaneen is ge- propageerd, n.l. het zoeken van de synthese tussen Kapitaal en Arbeid.

De bereidheid van de Nederlandse ondernemers, mede hun aandeel te dragen in de nationale Offers, die in de komende tijd van ons volk zullen worden gevraagd, kan o.m. een belangrijke stap betekenen tot het behoud van de sociale vrede in

·ons land. Anderzijds moge de verklaring niet wor·

den misverstaan. Deze vex;klaring betekent zeker niet, dat thans het hek van de dam moet worden gehaald als het er om gaat, ons bedrijfsleven ver- der in een keurslijf ·te persen. Integendeel, juist door het toestaan van een redelijke ·vrijheid en

~t scheppen van voldoende gelegenheid om het -mrticuliere initiatief te ontplooien, zal het bedrijfs-

even grotere offers kunnen. brengen. Betekent de

·ere1dheid ·van de ondernemers de offers mede ·te

dragen, dat zij deze Willen brengen in de -vonn van belastingen? In diverse commentaren in de dagblad,pe.tS hebben wjj deze ~raag in bevestigen·

-tie zift bea!i'twe6rd gezien. Wij menen -echter, dat er ·nog andere mogelijkheden zijn Dm offers te brengen dan uitsluitend langs fisea:le weg. Wij den•

ken hier;bij o.m. aan de in sommige bedrijfstakken bestaande loon~lafen48, ·liie niet doorbrDkeu tnogen worden, zulks vooral ook tot schade van de werk-

;uemers. Hier ~t eveneeru; een .mogelijkheid ,tot;

het brengen van offers. Immer~. in .. sommige -be-

<kijfstakken 7l0Uden de ondernemers gaal'ne tot 'een loonsverhoging •overgaan, ·mits dit niet 4eor -de

~er-held werè ~boden. Moge vooral ·ook -deze

z.iJ4e van hêt vraagstuk door de .nieuwe .regering .ernstig worden bestudeerd.

Reportage.

H

· hnde .-gedachtè, de regeringsverk1aring.van1lr.

!kees Wt ·te .zeilden .en v.elen zulleu met .ons aan•

dachtig naar ,de woorden van -de mirrister~presûlent

'lrebben gèluister<! en zièh 'hebben geamuseerd over de humoristische &pmerk:ing van ·de 'heer Welter, -de >pittige afstr.af:eing, die <1e heren .Kortenherat en -Btu:g,er de .oommtuûst Hoogcarsp@l -toedienden en ever de blunder welke deze laatste met .zijn obstructie-voorstèl sloeg. Th.ans 'kon practisch :het

>hèle Nederlandse volk horen, .op welke manier de .communisten trachten ons parlementaire .stelsel .tot -een aanfluitillg 'te maken. Het tkon ·echter .ook getuige zijn van de ·wijze, waarop deze do6rzi~htige

Communistische manoeuvre werd afgestraft. &·

paalt! -geërgerd hebben wij ons evenwel over de

·.wijze, -waat'E)p de reporter meende de 'luisteraar .,;behulptaam" te .moeten zijn in het .ge\fen Yan tekst e» uitleg. Also! de Kamervoorzittex:, dr. Kor·

ter\horst, niet glashelder was. De hinderlijke in- tnefl8ing. van ·de .reporter had slechts tot gevolg, .dat.

hij :herkauwöe wat de luistellaar reeds 1ang bad gehoord en dat hij degene, die in de Kàmer aap

net w.oor.d w.as, eenvoudig het woord ·ontnam. Een vorm· van "radioreportage", die op zijn zachtst uit- gedrukt, kinderlijk en onhandig aandoet. 'Nederland schijnt op dit .gebied nog steeds niet 'iets :behoor·

lijks te kunnen presteren. Wij geven :t~. dat :het.

vák van radioreporter lang niet. makkelijk .is. :Maar het schijnt vooral zeer, zeer moeilijk te zijn te

;wijgen. w.ann!)er ~it .. de luisteraar welgevallig 'is

en mede in overeen~temming met de welgevoege·

· · .. · lijkheid.

,, fl

oorliChting''

:Elke week wordt ons volk door de V.~:R.A.

ve~gast met de uitzending "Benk om. tie boeht" met in de hoofdrol J-ohan Elaensohn. Af- ,gezien nog van 'het feit, dat de regie vaak veel te .wensen overlaat en de .propaganda voor het N!ll.V.

er met de 'haren wo.rdt b1jgesleept op een vaak .kinderlijke wijze, munt de uitzending uit •in ordi•

naire stijl en platheid. Het schijnt onmo_gelijk !te zijn een der qptredenden zuiver Nederlands'te làten spreken. Hier wordt zuiver gespeculeerd op het

"vo1kse element". Waar enerzijds de openbare .school tracht onze ar.beidersjeugd te .:verheffen en onze .Moedertaal in al zijn zuiverheid •bij te .bren·

gen, breekt de V.A.RA. in de bewuste '\litzendtnc dit moeizame en opbouwende werk stelselmatig af .. Zij kiest hier de weg van de ,ger-ingste :weer·

,stand, blijkbaar onder 'het motto: hoe pl;~.tter, hoe

~beter en vooral hoe begrijpelijker. De demagogie dniipt dan ook van deze uitzending af en men staat dan ook voor een raadsel, hoe 'kunstenaars als Willero van Capellen en Johan Elsensohn zich 'kunnen lenen om aan een dergelijke afbraák van onze· cUltuur mee te werken. Dit is geen manier om .het geestelijk peil van de arbeiders te verhet- fe"h. Dit is sleéhts een methode hen zoet te houden en hun drang naar een .hoger intellectueel niveau·

te 'belemmeren. Wij willen niet alles herhalen van hetgeen wij o.m. uit de uitzending van 9 'Maart j.l.

.optekenden. De gebezigde woorden ."verg~il" en _"aangeklede gàlpuist" mogen slechts een illustratie zijn van de kunstuitingen des heren Van Cappel- len en Elsensohn en de culturele taak die de V.A.

R.A. zich blijkbaar heeft gesteld. Dit was in de dagen toen Bomli nog zelf voor de microfoon kwam en later 'toen Arend de Vries en Arie Pley- sier .nog de scepter zwaaiden wel enigszins .anders.

Het• is .spijtig dit alles te moeten constateren, maar de :V.A.R.A. gaat er de laatste tijd met vele van haar uitzendingen niet op vooruit.

Gevangenissen (I)

Nu in het voorjaar overal het nieuwe leven doorbreekt, moet u eens denken aan ge- vangenissen.

Elsevier bracht er onlangs een reportage over - vrotiwengevange~issen. En als tegenhanger , van die beklemmende obsessie lazen wij in ·het :A.dv.bl. v. Limburg een beschrijving van de meest moderne Amerikaanse "openlucht" en "open d-eur" gevangenis.

Gevangenis - opsluiting in een nauw hok ·met een matglazen raampje. Opdat de gestrafte de wolken ·en de lieve zon niet zal zien. ·

'Natuurlijk- wij Z\jn niet deslwndig in ~t ont- trekken van \mede-burgers aan de circulatie. Wij erkenen dát gestraft moet worden en dat er dus straffen moften zijn. 'Tenminste... zolang deze democratische ~ zo·onvolmaaktdeme- · cratisch blijt!l;, zolang men nog wraak en ver- gelding in dil straf wil leggen, en zolang .men vergeet, dat wele misdadigers zieke of geschifte mensen en... dikwijls J:Cen e i g e n lij k e misda·

diger.a .zijn.

'H4 IIVordt- weer voorjaar. Het leven wordt weer lichter. ;De zon za,l weer schijnen. Het nieu- ·

we ~-levfin krijgt Zijn -kans. 'Maar een -gevan-

§epis ~t etn gevangenis - grauw en gesloten.

Er 1l;ija er, ldie weken en maanden, maar cr zijn er ook, die jaren, vele lange, lange jaren, di~·

zelfs t.1,1n h~e lev~ lang op,g,eslot,en blij·

• • · '9.\áMen ~ ·.~ JR ~en ;hokken met:

tra.ttes en lil~la,lrep. raamwe•·-' zond~ liehtenr

lucht en levtn. .

U móet triLebten ~ Qit Mens -in te d~: llW' hele leven lang in een gevan.genis .. U moet:

zich dat indetlken op zo'n .prille. voorj&ar$morgen.·

met zon en Uiauwe lucht en met :naar alle zijden lucht en licht en 1 e v e n... ·

~angen~sen (11)

·naa_ rom \-de vraag: is een gevangenis, is op ..

sluitinr. wegslui tin~ .van licht en leven·

werkelijk nog van on z e täti'?

Want wij bebben ook·~~~ boe jroed,willende mensen, die !Veel meer van misdaad en misdadi·

gers weten clan wij, ket gevangeniswezen wilten verbeteren en hervormen. En -dat :over enige tijd de volksvertegenwoordiging het ;ontwerp•Begin- selenwet vermoedelijk zilil aannemen, en dat het

"nieuwe" gevangenisw~ ,dan op :een nieuwe wettelijke basis komt - met 'betere .sociale ver-

zorging en entwikkeling en orrts}?anning in de · gevangenis. En· dus dragelijker wordt, minder ingesteld op . wrgeldi.ng en: ooete4oening ...•

menselijker.

Het zal tijd woroen. ^Want ·wij hebben zelden zoiets beklerálll6llds en :benauwen<is gelezen ols die gevangenis-repor.i:ag.e in Elsevier.

En wij dadhfltm 1110: 'hoe -oneindig veel beter en menselijker werden dan in wijlen 1:ndiii! -wijlen de bruingekielde ~eiders behandeld.

De dwangarbeiders, -die mee mochten -op pa•

. ~rouiUes en epcplor.atietochten... de ~hele :vrijé we·

'reld in. Hat<f wede, .goede voeding, streng'C maar .. ·

· !humane ·behallldeling en ... allee~ 's,nachts op~e·

sloten in een ëha~e. 'Temntnáte als ze niet ergens . "buiten" in bivak waren. Ja zeker, óók beroofd van hun v r ü he i d, maar n i e ·t van liobt .,en-. lucht, en niet 6PGESLOTEN.

Het, t:lli goed· zijn als dit gevangeniswezen, dit stelsel .van op- en wegsluiting op kortste termijn anders een . menselijker, wordt.

Want >Wie th~. zo. op (ten lichte voorja$.rs•

ni~rgen. als ' een . vrij. mens 'door onze nog altoos .goddelijk .mooie w.ereld wandelt .en dan denkt aan ge v<an ge f1. en in g e "{ a n g en i s s. ('! n ..•

Ontsiering

S

dèlijk Museum >te ·A.rn.!J.terê1$m een .stenen 'Vo.etstUk van .ca. 1 meter hoog geplaatst .. Op dit voetstUk staat een l>eeldho.uwwerk.

Wij· willen beginnen .met te zeggen, dat wij geen oordeel over .het beeldhouwwerk aiszodanig willen ·Uitsprèken. We willen slechts zeggen, dat 'het op die plaats maken van een stenen ver-

hoging een ontsiering '\!&n het geoouw is. Dit gebouw, waardig en stlrak van lijn, is niet .ge- schikt voor een dergelijk experiment. Het be"

·1ernmert het ongestoorde .gezicht op het .. onder~ . stuk van 'het .gebouw, waarck>or aa.n de schoon- · · beid daarvan áfbreuk wordt gedaan. Boven- dien staat dit metselwerk voor een der ingangen van 'het museum. Dit 211\1 ongetwijfeld wel weer een idee -van ^·de heer Sandberg zijn, de· man die graag ,;anders" dóet dan gewoon. Nu willen we vanzelfsprekend .niemand .het recht ontzeggen anders dan de algemene opvatting te handelen.

Men ma.g echter de eis stellen ·en vooral aan iemand, die een dergelijke functie beltleed als de heer S., dat dit "anders" dan ook minstens even goed is ·als het gewone.

·we ·kunnen ·een museum nu eenmaal niet ge• · lijk stellen met een uitdragerij op het Waterloo•

plein, ·waar men, om kopers te trekken, de arti•

kelen ook buiten de deur plaatst.

Eenig respect tegenover de bouwmeester zou hier ook wel .op zijn plaats zijn. Maar we zijn al heel wat gewend van de heer S. Eerst heeft. hij onze hedendaagse kunstenaars zo veel mogelijk uit het muse.um geweerd om allerlei futuristise elementen de ·gelegenheid tot exposeren te ver•

schaffen, (waarmede we niet willen zeggen, dat hieronder gèen kimstenaars zîjn), terwijl onlangs '"

een stelletje ·geëxalteerde letterkundigen gele- genheid kreeg, binnen de muren van 't museum.

hun abnormaliteiten ten toon te" spreiden.

Kan er door .bevoegde instanties niet eens overwogen worden te adviseren het obstakel op de stoep te laten verWijderen?

·yiJJBEID 11 DIMDCIATII

\\'eekblad .. an de Votbpar•U

~oor Vrijheld en Demoera•le

Voorzitter Redactie~comm.:

Drs. H. A. Korthals.

Redactie-secretaris: Mr. E. Ellos.

Adres. !lpuis.traot )74, ingang

~aamsteeg, tel.. 36325, .A'dom.

Administratie: P ö 5 tb u 5 43,

A'toort, tel. 5267.

At>onnementsprijs f I .90 p. kwar•

taal, t 7.50 per jaar.

Vaat het xenden van cbonne- ments- en odvertentlegelden:

Postgiro .na. 245103, ten noiTHt van de Pennir19meéster. van de Stichting .. Vrijheid en Oemocra•

tte" te. Amersfoort. · · Losse nummers 15 cent.

Voor advertenties wende men xich tot de administratie.

. "Maak het kort", verzocht àe hoofdredactie, ditmaal.

Daarom volgt hier a,lleen de mededeling, dat van onze VI'()U·

wen-bijeenkomst op Vrijdagmid- dag j.I. een verslag zal verschij- nen, dat als rondzendbrief nr. 12 door de centrale vertegenwool'··

. digsters verspreid zal worden.

Vraagt het aan haar!

J. H.S.

Afdelingsnieuws

IWMT, GORSSELAREN!

Openbare vergadering op 3 April, avonds 8 uur, in hotel "De Laatste Stuiver" te E-efdc. Spreker de heer J. c. J. Mens uit Neede met als O!l·

ckrwerp: "De politieke toestand".

Ledenvergadering: aanvang 7 uur.

llEN BOSCH LUISTERDE 'X AAR VAN RIEL

Op 12 Maart hield 's-Hertogen- boseh een ledenvet·gad?ring, welke opg:eluisterd werd door de onder ..

voorzitter van· de Parqj, Mr. H. va;1 Riel, die een voordracht hield over de internationale politieke situatie.

Een klein doch zeer aandachtig f;C·

hoor volgde de· spreker met zicht- bare belangstelling en ua de inlei- ding ontstond een levendig deba~.

Tot ons gënoegcn waren ook enkele leden uit Breda en Oss aanwezig.

Het is voor ons hier van het groot- ste belang op zo deslwndige wijze voor-gelicht te. zijn omtrent de poli- tjeke vraagstukken van het ogen- h}ik. Wij zijn de heer Van Riel dan ook bijzonder dankbaar, dat hij de moeite heeft willen nemen naar 's·Hertogenbosch te komen.

r

nummer afgedrull:te rede van Mr. Oud zijn op aanvraag ver- krijgbaar bU de administratie v-an "V1·ijheid en Democratie", Postbus 43, Amersfoort en bij de administratie van "De Vrije Amsterdan11ner", N.Z. Voor- burgwal 104-108, Amsterdam.

De prijs bedraagt:

tot 100 ex. 3% cent per stult . 250 ex. 3 cent per stuk 500 ex. 2% cent per stuk 1000 ex. 2 cent. per stuk

KAN: WEST-EUROPA

W.ORDEN VERDEDIGD?

Een Duitse vakman geeft ^ZlJil oordeel

(door onze militaire medewerker) I.

Ûok een Duitse vakman geeft thans zijn oordeel: kan West.:. Europa worden verdedigd?, en het antwoord op die vraag is wel in de eerste plaats belangrijk voor West Duitsland. · Laten wij dat antwoord hier dadelijk vermelden·- het luidt: JA!

M á á r.~ ... dan zal op de kortste termijn voldaan moeten worden aan een aantal eisen, welke General Oberst Guderian als volgt stelt in zijn .. Kann West Europa verteidigt werden". · · . .

1. Dadelijke voldoende versterking van de bezettingstroepen

in West Duitsland , ,

2. Vrijheid en gelijke rechtár-in elk opzicht·voor de West~

Duitse bondsrepubliek· en op · el_k gebi_ed (dus ook econo~

mist;h)~ waarop nog ONvrijheid en ONgelijkheid heerst( de brof:hur:e dateert van 31 Oct. 1950): . · 3. Aanpassing van de levensstandaard. van de.Duitse bevol~

king aan die van de overige West~Europese landen:

4. Het vormen Pàn een weermacht in die landen. welke in staat is de vermoedelijke aanvaller tegen te houden: . 5. De Porming van een West~Europese Unie, welke alle

W est~Europese landen als gelijkberechtigden omvat:

6. Het deelnemen uan Groot~Brittannië aan deze Unie (dit dus in tegenstelling met de mening van Billotte):

7. Samentrekking van alle West~Europese krachten op het beslissende punt, en dat is West~ Duitsland; geen vooruit- geschoven posities meer. welke nodeloos krachten binden:

8. Verbreding uan de West~Europese operatiebasis door in~

schakeling Pan de Afrikaanse ruimte in de Europese verde~

diging;

9. Modernisering Pan de strategische en tactische grondsla~

gen van de geallieerde beuelvoering op grond uan de nieuwe wapens en technische mogelijkheden;

10. Het handhaven van de vrede:

11. Tenslotte (en dit is een uitspraak rwn de Amerikaanse generaal Bradley): Soldaten ohne Waften sind hil[los in einem modernen Krieg. aber Waffen olme Soldaten bedeuten gar nicht.~.

Wie is General Oberst Guderlan?

J

Nog altijd een van de beste vak, lieden, waarover West-Duitsland be·

schikt. Een van die vooraanstaanden uit de wereldoorlog, Yan wie nie- mand minder dan Liddell Hart ge- tuigt:

"They were the best fini.shecl product of thei1· profession - anywhc1·e. They could have been bette1· if thei1· outlook had been wider and their tmderstanding deeper. But if they had become philosophe1·s they ·would have ceased to be soldiers".

Guderian was vóór 1940 de voor- aanstaande Duitse tank-specialist, àie de vooral Engelse denkbeelde11 over mechanisch-motorische oorlog- voering in het nieuwe Duitse le~er

toepaste. Een lastige <>ndergeschikte en dus door Hitier · (tegen ve~er ad- Yies in) niet geplaatst aan lwt hoofd van het pantserleger, dat de doorbraak bij Sedan forceerde. Dáár plaatste Hitler von Kleist, die jaren- lang zeer sceptisch tegenover de tank stond. Desondanks commal~­

deerde Guderian het voorste de;:

drie achter elkaar geplaatste pani- serkorpsen -- op gelijke wiize ui·.;

hij dit had gedaan iijdens de ma- noeuvres van 1937. En d1·ong dL''' meteen en onweerstaanbaar door tot het Kanaal: .,voorwaarts, voortdu- rend voorwaarts - buit het succP3 t:it en trek je niets ~<tn van hetg<êen in je rug gebeurt!"

Die doorbraak. en vooral <i.:: dade- lijke uitbuiting van die dom·braal~.

was uitsluitend het werk van het korps Guderian, waarin de divisi·~

~an Rommel de voorhoede Yormde.

F:n men denke niet gering over het succesvol aanvoeren van dergelijke pantsermassa's -- het gehele lege'-' van von Kleist (3 pantserkorpscn) zou, op één weg marcherende, met zijn achterhoede nog bij Konings- bergen in Oost-Prui3sen zijn, wan- neer de voorhoede reeds hij Trie~·

stond. Zet dat eens uit op ·uw '.;;:aart!

N ^{a F'rankdjk \'()lgt Husland.}

Moskou wordt n i e t genomen

<1ls gevolg van Hitler';~ eeuwige stre·

\·en naar omvatting en omtrekkinf, naar "omcirkeling". Dat was het be- ginsel van de oude Schlieffen, m á á r in en met de ouderwetse legers, die niet meer dan enkele kilomeiers per vur en hoogstens 20 tot 30 k.m. pa dag konden afleggen. Guderian zag ,:it ánders etL . , , juist. En dit is zo belangrijk in verband met zij n in- zichten van de "verdediging" van West-Europa.

Guderian wilde met het tankleger diep, zo diep mogelijk, en snel, zo snel mogelijk, doordringen. De om- singelingen liet hij aan de langzamer velgende infanterie. Want men moest de tegenstander - en dit gold voo:.-- al voor de Russen in hun onmete·

lijk land - aan het lopen HOUDEN·

en geen tijd geven op adem en wee!·

op kracht te komen in ergens een .. verdedigende stelling". Recht docr

1 iJden naar Moskou (en dat is het··

zelfde wat Montgomery en die an- dere grote tank-aanvoerder, Patton, in 1944 wilden: recht door rijden n:-ar Berlijn) - dat k ó n zijns in- ziens, indien er maar geen tijd met allerhande omtrekkende infantene- bé-wegingen verloren ging. Hitle1·

weigerde - hield vast aan von Schlieffen. En aan von Bock en de oudere generatie. Óf. Guderian's pl:<J1 w é 1 de snelle en beslissende bezet- ting van Moskou had gebracht?

Ja!, betogen de jongeren en en- kele thans overtuigde ouderen, zoal,;

v. Blumentritt (chef v. d. staf van het 4e leger in Rusland in 1941). Da~

.,ja!" antwoordden ook de jongere aanhangers van Montgomery en vooral yan Patton in JJ44, toen Eiscnhower weigerde alles op die ene kaart te zetten. , ..

D it zijn de, althans voor onze tijd, belangrijke episoden uit Guderian's diensttijd. Dat hij in Juli 1944 Zeitzler opvolgde als Che1' v. d.

Staf, is van geen betekenis meeJ:.

\Vant Hitier speelde toen vcldhee•·.

Bovendien werd Guderian bij OKH n•eer beschouwd als een "vechtsol- daat", een .,troupier·• dan als een

staf-officier. Ook was hij in 1944 min oi meer verbruikt - én in zijn strijd tegen iwijfelanrs en ongeloof-in-het- nieuwe-wapen.

Natuurlijk kon Guderian niet in·

stemmen met HitJer's ,,strategie" eil toen het Hitler in Maart 1945 ter ore kwam, dat een tot wanhoop gebrach·

te Guderian medestanders trachtte te vinden voor vredesonderhandelin·

gen, werd hij ontslagen. Maa-: dat al- ks is niet belangrijk meer.

Oe inzichten van Guderian

W

gen? ·

Zijn conclusies gaven wij dadelijk bij de inzet van , deze. beschouwing.

. Wij' willen eebter nog hier en daar

CE'n passage ult Guderian's brochure n.aar voren br1!ngen en nader belich- tèl1. .

Dè eersie: Wat wil Frankrijk?

Európa of Indo-China?· Want indien FrankriJk beslult alles te zetten op vel'dediging en ·· beh_oud van Ind()•

Chiri'a: wer vcrteidigt alsdann West- Europa?

Guderian . heeft natuurlijk bere·

kend, cl at. de West-Europese-krachten héél pover zijn en . dat Frankrijk niet slechts . de vooraanstaande_ onder óie krachten is,. maar geen man en geen w'"pen .ELDERS kan missen.

D

ke. Primitief, weinig behoeften, ge•

wend aan zware vermoejenissen, ontberingen en een slecht klimaat.

Weinig ontvankelijk voor de ver- schrikking van een modern slagveld en voor paniek. Harder werker, di~

zich niet spoedig overgeeft (en dit geldt ook voor de vrouwen) - ,sehr viel Urkraft steekt in diesen Riesen- vnlk - man unterschätze diese Kraft nicht". Onderschat de Rus en in het algemeen het Oosten niet! Noch op.

economisch, noch op politiek, noch op militair gebied. Want het is dui- dc·lijk gebleken dat de Russische aanvoering ,.sehr gut" was, en dat de technische en tactische prestaties op behoorlijk peil stonder~: ,.zur Uberheblichkeit bestebt für · den

\\t•sten wahrli<'h kein Gruud".

D

Bovendien in het Westen geen een- heid van taal en gewoonten, de last van allerlei traditie, àe "souvereini·

teits"-gevoeligheden, eigenbaat en eigenbelang.

Dit belemmert het goed werkei'l van een uit zo bonte delen samengf'•

stelde weermacht.

In het Oostblok is dit alies veel eenvoudiger en d u s practiseher, ter•

\•;ijl de uitwerking ved grotel~ is.

(Slot volgt)

INKT-KULI

Tijdens de .4lgemene Verga- dering op 16 en 17 dezer is in het Gebouw voor Kunsten en Wetenschappen te Ut1·echt 'n ballpoint-pen, merk Roll- kuli, gevonden. Deze pen is terug te krijgen op het Al·ge- meen Secretariaat.

\. J

(d\SPE41

STALEN MEUBELEN

~

.. GISO"·LAMPEN