Nieuwe carrière in de sport

Nieuwe carrière in de sport

Een onderzoek naar de inzet van oud-topsporters bij landelijke sportorganisaties

Bijlagen

Nieuwe carrière in de sport

Een onderzoek naar de inzet van oud-topsporters bij landelijke sportorganisaties

DEEL II Bijlagen

Auteur: Datum:

A.M. Bosch Maart 2005 s1170740

Afstudeerscriptie Begeleiders:

Rijksuniversiteit Groningen (RuG) Drs. E. Gnirrep (RuG) Faculteit bedrijfskunde Dr. H.F. Lanting (RuG)

Dhr. J.W. Snippe (NOC*NSF) Mevr. L. Vloet (NOC*NSF)

In opdracht van:

NOC*NSF sector topsport, Arnhem

Inhoudsopgave

Bijlage behorend bij de inleiding ... 3

0 Artikel ‘zwemles van een kampioene’ ... 3

Bijlagen behorend bij hoofdstuk 1... 4

1A Overzicht organisaties in de sportinfrastructuur... 4

1B Organogram Vereniging NOC*NSF ... 5

1C Structuur NOC*NSF-bureau... 6

1D Structuur NOC*NSF-bureau per 1 januari 2005 ... 7

1E Type sportbonden ... 8

Bijlagen behorend bij hoofdstuk 2... 12

2A Inventarisatie Nederlandse bestuursleden op internationale posities... 12

2B Inventarisatie van (oud-)Topsporters die een functie vervullen bij een Olympische sportbond ... 15

2C Aandachtspunten verkennende gesprekken... 16

Bijlagen behorend bij hoofdstuk 5... 17

5A Indeling werkwaarden ... 17

5B Vragenlijst oud-topsporter ... 19

5C Vragenlijst bestuurslid ... 27

Bijlagen behorend bij hoofdstuk 6... 33

6A Achtergrondkenmerken van de populatie ... 33

6B Toetsen ter controle van de representativiteit ... 34

6C Kenmerken van de responsgroep na toepassen van weging ... 37

6D Toetsen ter controle van de representativiteit na toepassen van weging... 38

6E Toetsen behorend bij hoofdstuk 6.2... 41

Bijlagen behorend bij hoofdstuk 7... 44

7A Factoren die van invloed zijn op het feit of men zich in wil zetten voor een sportbond ... 44

7B Overzicht: voorkeur soort functie, gelet op tijdsbesteding ... 44

7C Output SPSS. Multiple response set: voorkeur soort functie, gelet op de aard van de werkzaamheden ... 44

7D Overzicht voorkeur sportbond ... 45

7E Output SPSS. Independent Samples T Test ... 46

7F Gemiddelde score voor de werkwaarden van oud-topsporters ... 50

7G Output SPSS. Reliability Analysis ... 51

7H Output SPSS. Kruskal Wallis Test ... 55

7I Output SPSS. Reliability Analysis ... 56

7J Gemiddelde score voor de verwachte opbrengsten voor oud-topsporters ... 59

7K Output SPSS. Kruskal Wallis Test ... 60

7L Werkwaarden-Opbrengsten matrix ... 61

7M Output SPSS. Kruskal Wallis Test ... 63

7N Output SPSS. Reliability Analysis ... 64

7O Output SPSS. Independent Samples T Test ... 67

7P Opbrengsten matrix... 68

7Q Output SPSS. Mann Whitney Test... 69

7R Output SPSS. Mann Whitney Test per subgroup ... 70

7S Output SPSS. Reliability analysis ... 73

7T Gemiddelde score op de afzonderlijke items van de ‘Reputation Quotiënt’ ... 76

7U Output SPSS. Bivariate Correlation ... 77

7V Output SPSS. Kruskal Wallis test ... 78

De Telegraaf, woensdag 26 jan 2005

Rotterdam wil kinderen eerder naar zwemles

ROTTERDAM - Gezien de gevaren in de waterrijke stad wil Rotterdam kinderen eerder aan het zwemmen krijgen. Olympisch kampioene Inge de Bruijn gaf woensdag in het zwembad in Charlois het startsein voor de campagne '5 jaar? Zwemlesjaar!' Als volleerd lerares bracht De Bruijn een groepje kinderen in een zwemles de eerste beginselen bij. Gehuld in een wit badpak moedigde de Barendrechtse de scholieren in een spel met ballonen aan en probeerde ze enthousiast voor het water te maken. "Ik hoop dat ik een voorbeeld voor de kinderen kan zijn. Het is moeilijk om te zeggen of het talentvolle zwemmers worden en daar gaat het ook niet om. Het is vooral belangrijk dat ze zich in het water kunnen redden. Ik wil daar graag mijn steentje aan bijdragen."

Bijlage Inleiding

0: Artikel “Zwemles van een kampioene”

Sportaanbieders in Nederland: sportorganisaties en -accommodaties

Sportorganisaties Aantal Jaar

Sportclubs 29.600 2001

Fitnesscentra (voor zover aangesloten bij brancheorganisatie fit!vak) 400 2002

Maneges 1.160 2000

Sportscholen 1.980 2000

Zeil- en surfscholen 105 2000

Mbvo-groepen (meer bewegen voor ouderen) 14.000 1996

Buitensportaanbieders (leden van de Nederlandse Vereniging voor Buitensport) 39 2002 Fysiosportcentra (gebundeld in Vereniging FysioSport Nederland) 57 2002 Buurtsportorganisaties N.B.

Bedrijfssportorganisaties N.B.

Accommodaties

Zwembaden 760 2000

Overdekte accommodaties 2.210 2000

Openluchtaccommodaties 4.040 2000

Jachthavens 820 2000

Bron : rapportage sport 2003

Ondersteunende organisaties in de sport

Aantal Jaar Nationaal

Sportbonden 73 2002

Regionaal

Provinciale sportraden 12 2001

Olympische steunpunten 12 2001

Sportmedische centra (sma’s / sga’s) 41 2001

Lokaal

Gemeentelijke ondersteuningscentra’s N.B.

Lokale sportservice punten 17 2002

Commercieel

Commerciële sportadviesbureaus N.B.

Bron: rapportage sport 2003

Bijzondere leden van NOC*NSF

Vakorganisaties Aantal Jaar

Kon. Ver. voor Leraren in de Lichamelijke opvoeding 8.810 2003

Ver. voor Sport en Recht 241 2003

Ver. voor Sportgeneeskunde N.B.

Ned. Genootschap voor Sportmassage 7.431 2003

Ned. Ver. Fysiotherapie in de Sportgezondheidszorg 938 2003

Ned. Ver. van Olympische deelnemers 759 2003

Ned. Sport Pers N.B.

Landelijke (koepels van) ondersteuningsorganisaties

Federatie van Sport Medische Instellingen N.B.

Interprovinciale Organisatie Sport N.B.

Nederlands Instituut voor Sport en Bewegen N.B.

Landelijke categorale sportorganisaties

Ned. Brandweer Sport Bond 2.685 2003

Ned. Politie Sportbond 5.574 2001

Ned. Studenten Sportstichting 70.300 2003

Stichting GISAH N.B.

Levensbeschouwelijke sportkoepels

Ned. Christelijke Sport Unie 164.849 2003

Ned. Culturele Sportbond 244.038 2003

Ned. Katholieke Sportfederatie 404.799 2003

Bron: ledental NOC*NSF over 2003

Bijlage hoofdstuk 1

1A: Overzicht organisaties in de sportinfrastructuur

Bron: www.sport.nl Bijlage hoofdstuk 1

1B: Organogram Vereniging NOC*NSF

* Wijziging organisatiestructuur NOC*NSF-bureau

Per 1 januari 2005 wordt de structuur van de werkorganisatie NOC*NSF gewijzigd om voor de nieuwe beleidsperiode 2005-2008 optimaal ingericht te zijn. Een aanleiding van de organisatieverandering is de (bedrijfs-)economische situatie waar NOC*NSF de komende jaren mee te maken krijgt. Een andere belangrijke reden is de versterking van de kerntaken van NOC*NSF voor de georganiseerde sport: belangenbehartiging, regie en ontwikkeling op het gebied van breedtesport en topsport, dienstverlening aan sportbonden en natuurlijk de uitzending van de Olympische en Paralympische teams (website NOC*NSF). Het organogram van de nieuwe structuur van de bureauorganisatie is te vinden in de volgende bijlage.

Bron:www.sport.nl Bijlage hoofdstuk 1

1C: Structuur NOC*NSF bureau*

Bron: www.sport.nl Bijlage hoofdstuk 1

1D: Structuur NOC*NSF- bureau per 1 januari 2005

Bijlage hoofdstuk 1 1E: Type sportbonden

Sportbond Afkorting

Aantal

leden Type bond Type bond Sport Soort sport Koninklijke Ned. Voetbal Bond KNVB 1.047.530 Topsport Olympisch Voetbal Teamsport Koninklijke Ned. Lawn Tennis Bond KNLTB 710.497 Topsport Olympisch Tennis Semi-individueel Koninklijke Ned. Gymnastiek Unie KNGU 294.819 Topsport Olympisch Gymnastiek Individueel Ned. Golf Federatie NGF 208.849 Topsport Erkend Golf Individueel Koninklijke Ned. Schaatsenrijders Bond KNSB 170.701 Topsport Olympisch Schaatsen Individueel Koninklijke Ned. Hockey Bond KNHB 161.979 Topsport Olympisch Hockey Teamsport Koninklijke Ned. Zwembond KNZB 152.148 Topsport Olympisch Zwemmen Individueel

Waterpolo Teamsport

Koninklijke Ned. Hippische Sportfederatie KNHS 142.804 Topsport Olympisch Hippische sport Individueel Ned. Ski Vereniging NSkiV 140.977 Topsport Olympisch Skiën Individueel Ned. Volleybal Bond NeVoBo 126.735 Topsport Olympisch Volleybal Teamsport

Ned. Bridge Bond NBB 115.633 Topsport Erkend Bridge Teamsport

Watersportverbond KNWV 111.053 Topsport Olympisch Watersport Individueel Koninklijke Ned. Atletiek Unie KNAU 97.925 Topsport Olympisch Atletiek Individueel Koninklijk Ned. Korfbal Verbond KNKV 96.876 Topsport Niet-Olympisch Korfbal Teamsport Ned. Klim- en Bergsportvereniging NKBV 61.950 Topsport Erkend Klim- en bergsport Individueel

Ned. Badminton Bond NBB 57.012 Topsport Olympisch Badminton Semi-individueel Ned. Handbal Verbond NHV 56.566 Topsport Olympisch Handbal Teamsport Judo Bond Nederland JBN 55.852 Topsport Olympisch Judo Semi-individueel Squash Bond Nederland SBN 46.089 Topsport Niet-Olympisch Squash Semi-individueel Ned. Basketball Bond NBB 45.163 Topsport Olympisch Basketball Teamsport Ned. Darts Federatie NDB 39.480 Overig Overig Darts Individueel

Ned. Tafeltennis Bond NTTB 38.291 Topsport Olympisch Tafeltennis Semi-individueel Ned. Toer Fiets Unie NTFU 37.972 Overig Overig Toerfietsen Individueel Koninklijke Ned. Biljart Bond KNBB 35.202 Topsport Niet-Olympisch Biljart Individueel Koninklijke Ned. Schutters Associatie KNSA 34.764 Topsport Olympisch Sportschieten Individueel Koninklijke Ned. Motorrijders Vereniging KNMV 30.178 Topsport Niet-Olympisch Motorrijden Individueel Reddingsbrigades Nederland 29.830 Topsport Niet-Olympisch

Koninklijke Ned. Roei Bond KNRB 26.538 Topsport Olympisch Roeien Individueel Ned. Wandelsport Bond NWB 26.432 Overig Overig Wandelsport Individueel Koninklijke Ned. Schaak Bond KNSB 24.219 Topsport Niet-Olympisch Schaken Semi-individueel

Koninklijke Ned. Baseball en Softball Bond KNBSB 24.032 Topsport Olympisch

Baseball en

softball Teamsport Koninklijke Ned. Bond voor Lichamelijke

Opvoeding BVLO 23.487 Overig Overig

Koninklijke Ned. Wielren Unie KNWU 22.860 Topsport Olympisch Wielrennen Individueel Ned. Bowling Federatie NBF 20.148 Topsport Niet-Olympisch Bowling Individueel Ned. Onderwatersport Bond NOB 18.918 Topsport Niet-Olympisch Onderwatersport Individueel Ned. Jeu de Boules Bond NJBB 17.739 Topsport Niet-Olympisch Jeu de Boules Individueel Ned. Sportorg. Mensen met beperking NebasNsg 16.586 Topsport Olympisch

Koninklijke Ned. Kaats Bond KNKB 15.275 Overig Overig Kaats Teamsport Koninklijke Ned. Vereniging voor Luchtvaart KNVvL 13.462 Topsport Niet-Olympisch

Ned. Rolschaats-, Bandy- en Skeeler Federatie NRBSF 12.132 Topsport Erkend

Rolschaatsen en

skeeleren Individueel Ned. Algemene Danssport Bond NADB 9.636 Topsport Niet-Olympisch Dansen Semi-individueel Ned. Handboog Bond NHB 8.939 Topsport Olympisch Handboogsport Individueel Karate Do Bond Nederland KBN 8.875 Topsport Niet-Olympisch Karate Semi-individueel Taekwondo Bond Nederland TBN 8.461 Topsport Olympisch Teakwondo Semi-individueel Federatie Oosterse Gevechtskunsten FOG 8.432 Topsport Niet-Olympisch

Oosterse

gevechtskunsten Semi-individueel

Ned. Kano Bond NKB 7.972 Topsport Olympisch Kano Individueel

Koninklijke Ned. Dambond KNDB 7.748 Topsport Niet-Olympisch Dammen Semi-individueel Ned. Boks Bond NBB 7.680 Topsport Olympisch Boksen Semi-individueel Koninklijke Ned. Kegel Bond KNKB 6.370 Overig Overig Kegelen Individueel Koninklijke Ned. Krachtsport en Fitnessfederatie KNKF 6.149 Topsport Olympisch

Krachtsport en

Fitness Individueel Koninklijke Ned. Cricket Bond KNCB 5.614 Topsport Niet-Olympisch Cricket Teamsport

Ned. Rugby Bond NRB 5.351 Topsport Niet-Olympisch Rugby Teamsport Ned. Triathlon Bond NTB 5.336 Topsport Olympisch Triathlon Individueel Koninklijke Ned. Motorboot Club KNMC 5.100 Overig Overig Motorboot Individueel Nationale Autosport Federatie KNAF 4.724 Topsport Niet-Olympisch Autosport Individueel Federatie van Klootschieters en Kogelwerpers FKK 4.297 Overig Overig

Klootschieten en -

werpen Individueel Ned. Ijshockey Bond NIJB 4.114 Topsport Olympisch Ijshockey Teamsport

Ned. Waterski Bond NWB 4.062 Topsport Niet-Olympisch Waterski Semi-individueel Ned. Kruisboog Bond NKB 2.952 Overig Overig Kruisboog Individueel

Algemene Ned. Sjoelbond ANS 2.611 Overig Overig Sjoelen Individueel Koninklijke Ned. Algemene Schermbond KNAS 2.297 Topsport Olympisch Schermen Semi-individueel Ned. Indoor en Outdoor Bowls Bond NIOBB 2.088 Overig Overig

Indoor en Outdoor

Bowls Individueel

Ned. Beugel Bond NBB 1.404 Overig Overig Beugel Individueel

American Football Bond Nederland AFBN 1.225 Overig Overig American Football Teamsport Federatieve Ned. Midgetgolfbond NMF 855 Topsport Niet-Olympisch Midgetgolf Individueel

Ned. Go Bond NGoB 852 Overig Overig Go Semi-individueel

Koninklijke Ned. Kolf Bond KNKB 588 Overig Overig Kolf Individueel Sportbond Moderne Vijfkamp SMV 577 Topsport Olympisch Moderne Vijfkamp Individueel Ned. Racquetball Associatie NRA 518 Topsport Niet-Olympisch Racquetball Semi-individueel

Ned. Frisbee Bond NFB 384 Overig Overig Frisbee Teamsport

Ned. Curling Bond NCB 121 Topsport Olympisch Curling Teamsport

Bob en Sleebond Nederland BSBN 61 Topsport Olympisch Bob- en Sleeen Individueel Bron: Ledental NOC*NSF over 2003 / Annet Tiessen

De organisatie van de sport kent een ‘piramidale structuur’. Zij wordt meestal beoefend in het kader van sportclubs en verenigingen, die zijn aangesloten bij regionale sportbonden, welke op hun beurt deel uitmaken van nationale federaties. De nationale federaties zijn aangesloten bij een overkoepelende organisatie op Europees niveau, die onder direct toezicht staat van een mondiale bond (zie figuur 1)

(http://europa.eu.int/comm/sport/action_sports/dialogue/asssises1999/assises_base_model_nl.pdf).

Figuur 1: Piramidale sportstructuur

Om een indruk te krijgen van de doorstroom is in eerste instantie uitgegaan van de top van de piramide: de mondiale Olympische sportbonden. Dit betreft 34 bonden. In totaal zijn er 217 landen onderscheiden. Uit iets minder dan de helft van deze landen (112) heeft geen enkel persoon zitting in het bestuur van een internationale Olympische sportbond. De 658 bestuurders komen uit één van de overige 105 landen. In figuur 2 is het aantal personen per land weergegeven die een bestuursfunctie vervullen bij een internationale Olympische sportbond¹. Zoals blijkt uit de tabel komen in totaal 16 internationale bestuurders uit Nederland. Nederland neemt op basis daarvan, tezamen met Zweden, een dertiende plek in. Met voor zich een aantal supermachten en veel grotere Europese landen en achter zich traditionele sportgrootmachten als China, Cuba en Roemenie lijkt dit geen slechte positie.

Worden alleen de eerste dertig landen in ogenschouw genomen (die samen bijna 75% van het totaal aantal bestuurders voor hun rekening nemen) dan valt op dat een groot deel van deze landen tevens behoren tot de 30 grootste sportlanden ter wereld (zie figuur 3)². Van de 30 landen waaruit de meeste internationale bestuurders afkomstig zijn, komen 24 landen tevens voor op de lijst van 30 grootste sportlanden van de wereld. Zwitserland, Egypte, Argentinië, Mexico, Puerto Rico en Zuid-Afrika behoren niet tot de 30 grootste sportlanden van de wereld, maar komen wel voor op de lijst van landen waaruit de meeste internationale bestuurders afkomstig zijn.

De dertiende positie die Nederland vervult op de ranglijst van het aantal internationale bestuurders komt nagenoeg overeen met de twaalfde positie die zij vervult op de ranglijst van de grootste sportlanden ter wereld (zie figuur 4). Op basis van zowel de absolute als de relatieve positie is er geen directe aanleiding om de doorstroom van bestuurders te bevorderen.

1 Dit is exclusief de Softballbond (ISF), tennisbond (ITF) en triathlonbond (ITU).

2 De grootste sportlanden ter wereld worden bepaald aan de hand van het medailleklassement van de Olympische Spelen. In dit geval is, om niet te veel van een momentopname uit te gaan, een gemiddelde positie berekend aan de hand van de twee

Mondiale sportbonden

Europese sportbonden

Nationale sportbonden

Regionale sportbonden

Clubs / verenigingen Bijlage hoofdstuk 2

2A: Inventarisatie Nederlandse bestuursleden op internationale posities

Doorstroom

Positie Land Aantal Personen Positie Land Aantal Personen

1 United States of America 45 49 Peru 3

2 Germany 30 49 Philippines 3

3 France 26 49 Portugal 3

3 Great Britain 26 49 Singapore 3

3 Italy 26 49 Slovenia 3

6 Switzerland 22 49 Venezuela 3

7 Australia 20 60 Cameroon 2

7 Canada 20 60 Croatia 2

7 Korea 20 60 India 2

7 Spain 20 60 Indonesia 2

11 Russia 19 60 Luxembourg 2

12 Japan 18 60 Mali 2

13 Netherlands 16 60 Monaco 2

13 Sweden 16 60 Paraguay 2

15 Greece 14 60 Serbia and Montenegro 2

16 Hungary 13 60 Slovakia 2

17 Brazil 12 60 Uzbekistan 2

17 China 12 71 Azerbaijan 1

17 Egypt 12 71 Belarus 1

20 New Zealand 10 71 Bolivia 1

21 Argentina 9 71 Botswana 1

21 Austria 9 71 Burkina Faso 1

21 Mexico 9 71 Cayman Islands 1

21 Norway 9 71 Chile 1

21 Puerto Rico 9 71 Colombia 1

26 Belgium 8 71 Cook Islands 1

26 Cuba 8 71 Costa Rica 1

26 Finland 8 71 Cyprus 1

26 South Africa 8 71 Ecuador 1

30 Czech Republic 7 71 French Polynesia 1

30 Kuwait 7 71 Haiti 1

30 Thailand 7 71 Jamaica 1

30 Turkey 7 71 Jordan 1

34 Bulgaria 6 71 Kenya 1

35 Cote d'Ivoire 5 71 Latvia 1

35 Denmark 5 71 Lesotho 1

35 Morocco 5 71 Lithuania 1

35 Nigeria 5 71 Mauritius 1

39 Algeria 4 71 Mozambique 1

39 Dominican Republic 4 71 Panama 1

39 Hong Kong 4 71 Samoa 1

39 Ireland 4 71 Saudi Arabia 1

39 Malaysia 4 71 Senegal 1

39 Poland 4 71 Sri Lanka 1

39 Qatar 4 71 Syria 1

39 Romania 4 71 Tonga 1

39 Taipei 4 71 Trinidad and Tobago 1

39 Tunisia 4 71 Uganda 1

49 Guatemala 3 71 Ukraine 1

49 Iran, Islamic Republic of 3 71 United Arab Emirates 1

49 Israel 3 71 Uruguay 1

49 Kazakhstan 3 71 Zimbabwe 1

49 Pakistan 3

Figuur 2 Aantal personen per land die een bestuursfunctie vervullen bij een internationale Olympische sportbond (Bron: eigen databestand)

Positie Land

Gem. positie Olympisch

medailleklassement Positie Land

Gem. positie Olympisch medailleklassement

1 United states of America 1 16 Japan 16

2 Russia 2 16 Czech Republic 16

3 Germany 3 18 Greece 17

4 China 4 18 Bulgaria 17

5 Australia 6 18 Canada 17

5 France 6 21 Norway 21

7 Italy 7 22 Turkey 22

7 Cuba 7 23 Sweden 23

9 Korea 9 24 Brazil 25

10 Hungary 10 24 Denmark 25

10 Spain 10 26 New Zealand 27

12 Great Britain 12 26 Switzerland 27

12 Netherlands 12 28 Finland 30

14 Poland 13 28 Ireland 30

14 Romania 13 30 South Africa 35

Figuur 3 De 30 grootste sportlanden ter wereld

0 5 10 15 20 25 30 35 40

0 5 10 15 20 25 30 35 40

Positie op de lijst 'Grootste sportland' Positie op de lijst 'aantal bestuurders bij internationale olympische bonden naar land van herkomst'

USA Russia Germany China Australia

France Italy Cuba Korea Hungary

Spain Great Britain Netherlands Poland Romania

Japan Czech Republic Greece Bulgaria Canada

Norw ay Turkey Sw eden Brazil Denmark

New Zealand Sw itzerland Finland Ireland South Africa Ideale Lijn

Figuur 4 Positie die het land vervult op de lijst van grootste sportbond afgezet tegen de positie die het land vervult op de lijst van het aantal bestuurders bij internationale Olympische sportbonden.

De diagonale lijn geeft weer waar de posities overeenkomen. Hoe verder een land verwijderd ligt van de lijn, hoe minder de posities overeenkomen.

Aantal (oud-)topsporters die een functie vervullen bij een landelijke Olympische sportbond

0 2 4 6 8 10 12 14 16 18

Bad minto

n Bo nd

Basketball Bond Bob

en S leebon

d

Boks Bo nd

Hockey Bond

Judo Bo nd

Schaa ts Bond

Scher mbon

d

Ski Vere

nigin g

Spo rtbo

nd Mo der

ne V ijfkamp

Taekw ondo B

ond

Tafeltenn is B

ond

Tennis Bond Triathl

on B ond

Voetbal Bond

Sportbond

Aantal (oud-)Topsporters per functiegebied

Sporttechnisch Bureau Commissie Bestuur

Figuur 1 Aantal oud-Topsporters die een functie vervullen bij een landelijke Olympische sportbond (bron: eigen inventarisatie)

Aantal (oud-)Topsporters per functiegebied

Bureau 15%

Commissie 20%

Bestuur 9%

Sporttechnisch 56%

Figuur 2 Inzet (oud-)Topsporters per functiegebied (bron: eigen inventarisatie) Bijlage hoofdstuk 2

2B: Inventarisatie van (oud-)Topsporters die een functie vervullen bij een Olympische sportbond

Uit de verkennende gesprekken blijkt dat het idee leeft dat oud-topsporters belangrijke bijdragen kunnen leveren op bepaalde functies binnen sportorganisaties. Door oud-topsporters in te zetten op functies bij sportbonden blijft de ervaring en expertise van topsporters behouden voor de sport. Dit is voor trainer / coach functies voor de hand liggender dan voor bestuursfuncties. Voor de sporttechnische functies geldt dat het hebben van ervaring in de sport een belangrijke competentie is.

Bij de vervulling van een trainer/coach functie streeft men ook vaak naar personen met topsportervaring. Zo nodig halen ze deze mensen zelfs uit het buitenland.

Bij bestuursfuncties wordt voornamelijk ook gekeken naar ‘maatschappelijke competenties’. Een voorzitter van een bond moet bijvoorbeeld in de eerste plaats leiding kunnen geven. Als iemand topsporter is geweest is dat mooi meegenomen. Als een bestuurslid van een bond een oud- topsporters is, is dit in de meeste gevallen meer een ‘toevalligheid’, dan de uitkomst van een weloverwogen wervingsproces. Het is belangrijk dat er ruime aandacht wordt besteed aan de competenties van de personen (kandidaten) en de profielschets van de functie. De afstemming moet goed verlopen en dat verloopt in de sport nog niet heel professioneel.

Daarnaast komt naar voren dat oud-topsporters ook een remmende factor kunnen zijn. Zij baseren beslissingen puur op hun eigen ervaringen en redeneren in de trant van: ‘wij hadden dat vroeger niet, dus dat is nu ook niet nodig’. Sommige sporters zijn ook nog te verweven met de topsportwereld. Zij zijn dan niet onafhankelijk en er kan belangenverstrengeling optreden. Het is dan niet aanbevelenswaardig om een oud-topsporter op besluitvormende posities te plaatsen, behalve als zij een aantal jaren uit de sport zijn geweest en geen belangrijke contacten meer hebben.

Afgezien van het feit of oud-topsporters geschikt zijn voor de functies is het belangrijk na te gaan wat de sporters zelf willen. Daartoe dienen sporters benaderd te worden met de vraag in hoeverre zij een dergelijke functie ambiëren. Het vermoeden bestaat dat er een aanzienlijk aantal oud-topsporters is die niet de ambitie hebben een dergelijke functie te vervullen. Dit kan te maken hebben met het doel van de oud-topsporters. Tijdens hun topsportcarrière willen ze presteren en aan hoge eisen kunnen voldoen, terwijl ze aan hun maatschappelijke carrière niet zulke hoge eisen stellen. Zij willen dan

‘gewoon’ een leuke baan, een huis en een gezinnetje.

Soms gebeurt het dat personen in de eerste instantie afwijzend reageren wanneer ze benaderd worden door de bond, maar dat ze na verloop van tijd toch interesse tonen. Dit kan zijn omdat ze door hun kinderen weer in aanraking komen met de sport of de ex-sporters de maatschappelijke achterstand hebben ingelopen en nu meer tijd hebben. In dit geval is een goede begeleiding (bijscholing) noodzakelijk omdat sport dynamisch is. De sport is in de tussenliggende tijd vaak erg veranderd en professioneler geworden. Het is belangrijk dat personen weten hoe het spelletje nu gespeeld wordt.

Bijlage hoofdstuk 2

2C: Aandachtspunten verkennende gesprekken

De waarden kunnen ingedeeld worden in twee categorieën. Het onderscheid is erop gebaseerd of de waarden betrekking hebben op de inhoud van het werk dan wel op de omstandigheden. De eerste categorie betreft waarden die te maken hebben met de inhoud van het werk en wordt aangeduid met inhoudgeoriënteerd. Waarden die te maken hebben met de werkomstandigheden behoren tot de tweede categorie, aangeduid met contextgeoriënteerd. Beide categorieën kunnen vervolgens worden opgedeeld in een aantal dimensies, wat duidelijk wordt in het volgende schema.

Content-oriented: werkinhoud 1. Zelfverwezenlijking

Waarden die te maken hebben met het verbeteren van prestaties en competenties (kennis en vaardigheden)

• Prestaties; Prestatiegerichtheid (achievement):

werk waardoor men iets kan bereiken, iets tot stand kan brengen

• Gebruik van capaciteiten / Competentieontwikkeling / expertise (use ability and knowledge):

werk waarin men de eigen kennis, vaardigheden en kwaliteiten kan benutten en ontwikkelen

• Creativiteit (creativity):

werk waarin men zowel nieuwe ideeën op kan doen als uit kan proberen

• Uitdaging (challenge) werk dat uitdagend is 2. Zelfvertrouwen

Waarden die te maken hebben met het bevorderen van individueel aanzien

• Onafhankelijkheid / autonomie (independence / autonomy):

werk waarbij men onafhankelijk is van anderen, werk dat men op zijn / haar eigen manier kan inrichten

• Verantwoordelijkheid (responsibility):

werk waarbij men zelf beslissingen kan nemen

• Invloed / Autoriteit (influence / leadership / power / supervision):

werk waarbij men leiding kan geven aan anderen

• Waardering (esteem):

werk waarbij gewaardeerd wordt wat men kan 3. Sociaal

Waarden die te maken hebben met het collegiaal omgaan met anderen, het helpen van anderen

• Sociale verantwoordelijkheid / Integriteit (contribution to society / altruism):

werk dat de mogelijkheid biedt mijn steentje bij te dragen voor de maatschappij

• Sociaal contact (social contact, opportunity to meet people and interact with them):

werk dat de mogelijkheid biedt contacten te leggen met mensen

• Servicegerichtheid (helping others, provide services):

werk waarmee ik iets kan betekenen voor andere mensen / bepaalde doelgroepen

• Erkenning / respect (recognition / respect):

werk waar mensen in het algemeen waardering voor hebben

Context-oriented: werkomstandigheden 4. Systemisch

Waarden die te maken hebben met het klimaat of de kwaliteit van de organisatie Bijlage hoofdstuk 5

5A: Indeling werkwaarden

• Arbeidsomstandigheden (working conditions):

werk dat wordt uitgevoerd in een prettige omgeving

• Collegialiteit (co-workers):

werk dat de mogelijkheid biedt tot contact met collega’s die men leuk vindt

• Imago van de organisatie (company image):

werk voor een organisatie waar je trots op bent /met een goede reputatie

• Doel van de organisatie:

werk voor een organisatie met doelstellingen waar je achter kunt staan 5. Instrumenteel

Waarden die betrekking hebben op het verwerven van middelen

• Maatschappelijk aanzien / Status / prestige (status):

werk waaraan men status (maatschappelijke waardering) kan ontlenen

• Promotie / carriere (career development, opportunities for advancement):

werk dat de mogelijkheid biedt door te groeien / carrière te maken

• (Materiele) Beloning / compensatie (rewards):

werk dat een aantrekkelijke beloning (financieel en niet-financieel) biedt

• Opleidingsmogelijkheden (skill development):

werk waarbij men trainingen / opleidingen / cursussen kan volgen

Bron: Opgenomen items en gehanteerde indeling onder andere gebaseerd op:

- Maslow’s need hierarchy

(o.a. in Furnham, A., The psychology of behaviour at work, The individual in the organization, Hove (England):

Psychology Press, 1997) - Herzberg’s two-factor theory

(o.a. in Furnham, A., The psychology of behaviour at work, The individual in the organization, Hove (England):

Psychology Press, 1997)

- Values and attitudes: Hui, H. (1992)

(in: Furnham, A., The psychology of behaviour at work, The individual in the organization, Hove (England):

Psychology Press, 1997)

- Expectancy value questionnaire (Furnham, A., Expectations about work, 1993)

(in: Furnham, A., The psychology of behaviour at work, The individual in the organization, Hove (England):

Psychology Press, 1997)

- Work-Related values assessment

(http://www.nwc.edu/career/planning/phase1/workvalues.htm) - Workplace values assessment for Job-Seekers

(http://www.quintcareers.com/workplace_values.html) - Job Search manual

(http://www.sunraye.com/job_net/ws10.htm) - Drijfverenmodel Q1000

(http://www.q1000.nl/index.php?content=67) - Vragenlijst werkwaarden: Van der Maesen

(http://www.vandermaesen.com/werkwaarden.html) - Vragenlijst Werk Waarden: PITS

(http://www.pits-online.nl/producten/vww.html)

- Indeling werkwaarden/werktevredenheid: RaymakersvdBruggen (http://www.balieplus.nl/upload/Werksatisfactie_advocatuur.ppt#5)

- Notitie over het meten van medewerkerstevredenheid in de bibliotheeksector voor onderzoekers en p&o functionarissen

(http://www.debibliotheken.nl/showfile/showfile.asp?file=1113Medewerkerstevredenheidsonderzoek_nov2003.doc&D OC=doc&DOCType=0)

- Focustest vrijwilligerswerk

(http://www.nizw.nl/docs/download/FocustestVrijwilligerswerk.pdf) - Werk: waarheen, waarvoor?

(http://www.engelfriet.net/richard/waarheen.htm)

Vragenlijst oud-Topsporter

TOELICHTING

Met deze vragenlijst wil NOC*NSF inventariseren wat de wensen en behoeften zijn van oud- topsporters met betrekking tot (het verbeteren van) de instroom van oud-topsporters naar functies bij sportorganisaties. Door deze vragenlijst in te vullen kunt u een bijdrage leveren aan het verduidelijken van het beeld. Door antwoord te geven op de volgende vragen, kunt u aangeven wat uw voorkeuren en ideeën zijn.

De lijst bevat vijftien vragen, die onderverdeeld zijn in vier onderdelen. Onderdeel één is vooral bedoeld om een beeld te krijgen van uw persoonlijke wensen en behoeften, in relatie tot werk in het algemeen en werk voor sportbonden in het bijzonder. Het beeld en de indrukken die u hebt van sportbonden en bestuurswerk komen naar voren bij de onderdelen twee en drie. Onderdeel vier ten slotte, inventariseert uw ideeën met betrekking tot de rol van de sportbonden en NOC*NSF.

Het invullen van de vragenlijst duurt ongeveer 15 minuten. Probeer de vragen zo spontaan en eerlijk mogelijk te beantwoorden. Vul de antwoorden steeds snel in en denk niet te lang na over vragen.

Deze vragenlijst zal vertrouwelijk worden behandeld. De gegevens zullen anoniem verwerkt worden.

De persoonlijke gegevens aan het begin van de vragenlijst zijn enkel opgenomen voor onderzoekstechnische redenen. Het zal u opvallen dat u aan het einde van de enquête wordt gevraagd, indien u daar geen bezwaar tegen heeft, uw naam in te vullen. Dit dient alleen om na te gaan hoe de respons op de enquête is verlopen. Mocht u interesse hebben in de resultaten van het onderzoek dan kunt u aan het einde van de enquête uw e-mail adres vermelden.

De ingevulde vragenlijst kunt u gratis terugzenden naar NOC*NSF in de bijgevoegde envelop.

U wordt vriendelijk verzocht de ingevulde vragenlijst voor vrijdag 10 september terug te zenden.

Verklaring begrippen Oud-topsporter

Wanneer in de volgende vragen gesproken wordt over oud-topsporters, worden sporters bedoeld die internationaal op het hoogste niveau (EK’s en/of WK’s en/of Olympische Spelen / Paralympische Spelen) hebben meegedaan, binnen een erkend topsportonderdeel (te vergelijken met de A- / B- status die momenteel wordt gehanteerd door NOC*NSF).

Bond / Sportbond

Wanneer in de volgende vragen wordt gesproken over de bond / sportbond, dan wordt de landelijke organisatie van de bond bedoeld. Regionale (districtbureaus) en lokale (verenigingen) bondsgeledingen worden buiten beschouwing gelaten.

Contact

Mocht u vragen hebben betreffende de enquête of het onderwerp dan kunt u zich wenden tot:

NOC*NSF Postbus 302 Papendallaan 60 6800 AH Arnhem

Telefoonnummer: 026-4834535 Contactpersoon: Aranka Bosch

Bijlage hoofdstuk 5 5B: Vragenlijst oud-topsporter

PERSOONLIJKE GEGEVENS

Leeftijd: _____ Geslacht:

□

□

Hoogst genoten opleiding:

□

□

□

□

□

□

□

Beroepsstatus:

□

□

□

□

□

□

Hoeveel jaren werkervaring hebt u?

□

□

□

□

Hoeveel verschillende functies¹ hebt u vervuld sinds u begonnen bent met werken?______________

Vervult u op dit moment een nevenfunctie²? En zo ja welke?

□

□

2. _________________________________________

3. _________________________________________

4. _________________________________________

5. _________________________________________

Welke sport hebt u op het hoogste niveau beoefend? ______________________________________

In welk jaar bent u gestopt met topsport? ________________________________________________

I. PERSOONLIJK PROFIEL

Indien u momenteel een functie vervult voor een sportbond, dan hoeft u in dit deel alleen vraag 1 in te vullen. Daarna kunt u verder gaan met deel 2 van de enquête over beeldvorming

Vraag 1: Wat vindt u belangrijk in werk en arbeid (betaald en onbetaald)?

Omcirkel het cijfer dat het meest van toepassing is, waarbij geldt:

Totaal niet belangrijk Heel erg belangrijk

1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7

Ik ben geïnteresseerd in werk en arbeid (zowel betaald als onbetaald)…..

…. dat uitdagend is 1 2 3 4 5 6 7

…. waarbij ik zelf beslissingen kan nemen / verantwoordelijkheid draag 1 2 3 4 5 6 7

…. waarmee ik mijn steentje bij kan dragen aan de maatschappij 1 2 3 4 5 6 7

…. met leuke en prettige collega’s 1 2 3 4 5 6 7

…. dat leidt tot maatschappelijk aanzien 1 2 3 4 5 6 7

…. waarin ik mijn kennis, vaardigheden en kwaliteiten

kan benutten en ontwikkelen 1 2 3 4 5 6 7

…. waarbij ik onafhankelijk ben van anderen 1 2 3 4 5 6 7

…. waarmee ik iets kan betekenen voor bepaalde doelgroepen 1 2 3 4 5 6 7

…. met een prettige werkomgeving 1 2 3 4 5 6 7

…. met een aantrekkelijke beloning (financieel en niet-financieel) 1 2 3 4 5 6 7

…. waarin ik zowel nieuwe ideeën op kan doen als kan uitproberen 1 2 3 4 5 6 7

…. waarbij ik instructies / leiding kan geven aan anderen 1 2 3 4 5 6 7

…. waar mensen in het algemeen waardering voor hebben 1 2 3 4 5 6 7

…. in dienst van een organisatie met een goede reputatie 1 2 3 4 5 6 7

…. waarbij ik opleidingen en/of trainingen en/of cursussen kan volgen 1 2 3 4 5 6 7

…. waardoor ik iets tot stand kan brengen, iets kan bereiken 1 2 3 4 5 6 7

…. waarbij gewaardeerd wordt wat ik kan 1 2 3 4 5 6 7

…. waarmee ik contacten kan leggen met andere mensen 1 2 3 4 5 6 7

…. in dienst van een organisatie die doelstellingen heeft

waar ik achter kan staan 1 2 3 4 5 6 7

…. waarmee ik carrière kan maken 1 2 3 4 5 6 7

Vraag 2: Zou u een functie willen vervullen voor een (willekeurige) landelijke sportbond?

Kruis aan wat van toepassing is

□

□

□

Vraag 3: Welke sportbond(en) geniet(en) uw voorkeur?

1. ________________________________

2. ________________________________

3. ________________________________

Vraag 4: Gelet op de tijdsbesteding, wat voor soort functie geniet uw voorkeur?

Kruis aan wat van toepassing is, meerdere antwoorden mogelijk

□

□

Vraag 5: Gelet op de werkzaamheden, wat voor soort functie geniet uw voorkeur?

Kruis aan wat van toepassing is, meerdere antwoorden mogelijk

□

□

□

□

□

Vraag 6: In hoeverre acht u uzelf competent (bekwaam) voor het vervullen van de hieronder genoemde functies bij een sportbond?

Omcirkel het cijfer dat het meest van toepassing is, waarbij geldt:

Helemaal mee oneens Helemaal mee eens

1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 Ik acht mezelf competent (bekwaam)……

….. voor een bestuursfunctie 1 2 3 4 5 6 7

….. voor een functie in een commissie 1 2 3 4 5 6 7

….. voor een sporttechnische functie 1 2 3 4 5 6 7

….. als bureaufunctionaris (beleidsmedewerker) 1 2 3 4 5 6 7

Vraag 7: Zou u prijs stellen op een programma ter verbetering van uw competenties?

Kruis aan wat van toepassing is

□

□

□

□

II. BEELDVORMING

Vraag 8: Welk beeld hebt u van de landelijke sportbonden?*

Omcirkel het cijfer dat het meest van toepassing is, waarbij geldt:

Helemaal mee oneens Helemaal mee eens

1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7

Ik heb een goed gevoel over de sportbonden 1 2 3 4 5 6 7 Het aanbod van de bonden voldoet goed aan de wensen van de sporter 1 2 3 4 5 6 7 De sportbonden hebben een uitstekende leiding 1 2 3 4 5 6 7 De sportbonden beschikken over een goed werkklimaat 1 2 3 4 5 6 7 De bonden ondersteunen waardevolle initiatieven 1 2 3 4 5 6 7 De sportbonden hebben een gezonde financiële positie 1 2 3 4 5 6 7 Ik bewonder en respecteer de sportbonden 1 2 3 4 5 6 7 De bonden ontwikkelen vernieuwende producten en diensten 1 2 3 4 5 6 7 De sportbonden hebben een duidelijke toekomstvisie 1 2 3 4 5 6 7 De bonden lijken goede organisaties om voor te werken 1 2 3 4 5 6 7 De sportbonden gaan verantwoordelijk met het milieu om 1 2 3 4 5 6 7 De sportbonden bieden een gezonde investering voor sponsoren 1 2 3 4 5 6 7

Ik heb vertrouwen in de sportbonden 1 2 3 4 5 6 7

Het aanbod van de sportbonden is van hoge kwaliteit 1 2 3 4 5 6 7 De bonden herkennen kansen in de markt en spelen er op in 1 2 3 4 5 6 7 De sportbonden hebben goede medewerkers 1 2 3 4 5 6 7 De bonden houden zich aan hoge standaarden qua

personeels-/ vrijwilligersbeleid 1 2 3 4 5 6 7

De sportbonden bieden perspectieven voor groei in de toekomst 1 2 3 4 5 6 7 De sportbonden bieden goede ondersteuning aan verenigingen 1 2 3 4 5 6 7 Het verschil tussen de bonden is erg groot 1 2 3 4 5 6 7

Vraag 9: Zijn er naast de “eigen” sportbond nog andere sportbonden waar u persoonlijke ervaring mee heeft? En zo ja, welke?

____________________________________________________________________

____________________________________________________________________

____________________________________________________________________

____________________________________________________________________

* Probeer uw antwoord niet teveel te baseren op uw ervaringen met een enkele bond. Het gaat om uw algemene indruk van alle landelijke sportbonden. De indruk hoeft niet gebaseerd te zijn op persoonlijke ervaringen.

Vraag 10: Welk beeld hebt u van bestuurswerk in de sport?

Omcirkel het cijfer dat het meest van toepassing is, waarbij geldt:

Helemaal mee oneens Helemaal mee eens

1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7

Bestuurswerk is leuk 1 2 3 4 5 6 7

Bestuurswerk is vooral heel veel vergaderen 1 2 3 4 5 6 7 Bestuurswerk is voor serieuze mensen 1 2 3 4 5 6 7 Bestuurswerk doen wordt gewaardeerd door mijn omgeving 1 2 3 4 5 6 7

Bestuurswerk is saai 1 2 3 4 5 6 7

Bestuurswerk is leerzaam 1 2 3 4 5 6 7

Bestuurswerk is veeleisend 1 2 3 4 5 6 7

Bestuurswerk is stressvol 1 2 3 4 5 6 7

Bestuurswerk geeft de mogelijkheid mijn kennis nuttig in te zetten 1 2 3 4 5 6 7

Bestuurwerk is uitdagend 1 2 3 4 5 6 7

Bestuurswerk is belangrijk 1 2 3 4 5 6 7

Bestuurswerk kost erg veel tijd 1 2 3 4 5 6 7

De toevoeging ‘in de sport’ beïnvloedt mijn antwoorden positief 1 2 3 4 5 6 7

III. BESTUURSWERK BIJ SPORTBONDEN

Vraag 11: Wat zijn de zes belangrijkste competenties (bekwaamheden) voor een bestuurder van een sportorganisatie, denkt u?

Geef de zes competenties aan die volgens u het meest belangrijk zijn. Zet een 1 voor de belangrijkste competentie, een 2 voor de volgende competentie, enz.

__ Kennis van de sportwereld __ Bedrijfskennis,

bedrijfsmatig inzicht __ Bestuurlijke ervaring __ Managementervaring __ Affiniteit met sport __ Actief beoefenaar

(geweest) van de sport __ Daadkrachtig

__ Visie

__ Strategisch denken __ Analytisch vermogen __ Samenwerken /

Teamplayer

__ Communicatieve vaardigheden __ Management

vaardigheden __ Leidinggevende

vaardigheden

__ Beschikt over relevante netwerken

__ Netwerker __ Optreden /

representativiteit __ Besluitvaardigheid __ Stressbestendigheid __ Omgevingsbewustzijn __ Flexibiliteit

__ Resultaatgerichtheid

__ Innovatie en creativiteit __ onafhankelijkheid __ Doortastend __ Vasthoudendheid __ Oordeelvorming

__ Kostenbewust handelen __ Helikopterview /

Totaaloverzicht __ Overtuigingskracht __ Ondernemerschap __ Verantwoordelijkheid __ Onderhandelen __ Initiatief

__ Durf

__ Anders, _____________