3· ::Santock 7 G .. H,. FreeU.om and authority in education. London, Faber c:md Fa.ber

r • .A:'lgemeen

1. Aalders, Go Ch<> De Godde1ijke o:penbarfug in de esrste.drie hoo:fdstu.k'k:em van Genesis~ Kam:pen ₁ J~H .. Kok~ 1932, 552 :pv

2.,. A'arts, J • ::Sekno:pt: leerboek der Algemene Didactiek voor de tvJeede leerkring-o t·s-Hertogenbosch ₇ L .. C .. G. Malmberg, 1965, 324 :P•

3· ::Santock ₇ G .. H,. FreeU.om and authority in education. London, Faber c:md Fa.ber

Ltd~., 1965, 212 Po . ¹

4• ::Savinok_, ID., Christelijke wereld.besohouwing. Kampen, J .. H .. Kok, 1929, 111 :P•

5 • ::Savinck, H~ Paedagogi sohe beginse1en .. Kampen, J oH• Kok ₇ 19171 ₇ 187 J!•

6,. ::Savinck ₁ H. Verrzame1de o:pstelleu .. Kampen, J.H .. Kok, 1921t 301 :p.

7• Bavinok, J .. H. De mensch en zijn were1d. Baarn ₇ Bosch en Keuning w.v.,

:pub1ikasiedatum-nie verme1d nie, 238 :p.

8. :Bavinok, J .. H .. Perzoon1ijkheid en wereldbeschouwing. Kam:per:IJ, J .. H .. Kok ₁ 1928 ₇ 177 Po

Re1igies en wereldbeschouwingen .. Gronfngew, J .. B .. Wolters, 1964, 189 :p·.

10. ::Savinok ₇ J,H .. Religieus bese:f en Christe1ijk ge1oo:fo Kampen~ JaH .. Kok 7

N .. v .. , 1949, 1)8 :P~

1JJ .• Beets·, N~ De groi:J·e jongen:· .. Utre<lfht, Ervem J-. ::S3ij1eve1d 1 1956, 239 :P•

12. Bekker, J .. ,H .. , Die einddoel van die opvoed.ing as omstrede grondvraag.

Oordru.k uit T.vdskrif. n:rr_gQ.~teswetens.!~~Tme 7 jaargang 5, nr. 1 ₉ l'IIaart 1965.,Pretoria, Suid-Att'ri.kaanse A.k:ademie vir

~J:etenskap en Kuns,. 1965, 16 P•

l3o Bekker, J .. H, Gbdsdiensonderwys· in die skool! ... Johannesburg, Afrikaans-e- Persboek.hande1 (Edms.) F:pkk., 1960, 91 :p ..

14. Bekker, J .H .. O~x~er-11r)s· ¹ ~el'V0rJi~r1nr> ,Opc ¹ .f":!',l!.,'[~"'?):.:_";,_C~ 1 Voll. 72, Nr., 792 7 Okt. 1965.

JJ5., Bevela.nder, a:., e .. a, Leergang voor O:pvoedkumle en Ps:iigo1ogie, D·ee1 W ₇ _/blgemene Dida.ctiek. Groningeru, J .-B .. Wol ters 7

1964, 79 p ..

16 .. ::Seuk-e-s:, G .. Ek glcr1o Johannesburg, SoAcUoK. ₇ 1968 ₇ 14 po

17 .. B:ijl, J .. Ynleiding tot de Algemene Didac ~ielt· van het: basi sond.erwij s.

Groningen~ J .. B. Wol ters ₇ 1960', 307 :p ..

18., ::Single ₁ H.J ~>J;. As:pekv',;e-. van die Ghriste1ik-nasionale onderwys. Pretoria, Dfe Pretoriase Ondervtys-k.ollege, 1962' 7 23 :p~

19• 13ot ₇ AoK0o Die crntwikkeling van crnderwys im '1lrA,nsvaal 1836-1951~ Pretoria,

Too~n~ 1 1951 ₁ 172 p$

20 •. :Sbuman, P <>J" Fundamentele Socio1ogie. Antwerpenju'trecht 7 Standaard' U'ii:i3=

geverij ₁ 1968 7 20& :P•

21. :Sower, CoJ3., Moral and spiritual values in education. Lexington 1 Uhiver==

s:i.ty of Kentucky Press 1 1952, 214 po

22.. ::Srameld, To::S.H, Ph:llosophies of edutmtion in oul tural perspective.

New York, The Dryden PI'ess ₁ 1955 1 44& :P'o

-299":"

23. Frubacher, J .. s~, Modern :ph:iloso:ph:ies of education, McGraw-HilT Rook Co,. r.

New York ₁ 1962, 371 :P• ·

24. Calvyn, J. Die insti~usie van Cal{yn, werkort weergegee deur Ds. Ab Du=

vena.ge met med.ewerking va:rr: Prof" L ,J en du Plessis·. Eloemfontefu, SACUNI" ₇ 1951 1 456 :P"

·-

25. C:ill'iers"1 S.,P., err JIQubert~ D .. D~~o Sosiologie _{7 .} 'n sistematiese inleiding;.

Stellenbosch 1 Kosmo .... uitgev-Jery ₁ 1966 ₇ 344 :p-.

26q Coetzee, JaCo Die eer~te beginsels van die Ca.lvinistiese o:pvocding.

Stellenbosch ₇ Pro l!JCclesia.-drukkery, 1940 ₇ 58 :P•

27, Coetzee- ₁ J ~Co Die gereformeerde beg:insel en d.1e onder1r1ys in die Trans:=

vaal 1959-1937. B1Loemfont:ein, Na.s:ionale ~ers Bpk. ,1939, 75:P•

28. Coetzee, J eC. Die moderne o:pvoeding .. Pretoria ₇ JoL •. van Scha.il<: Fpk., 1939,. 68 :P•

29. Coetzee-· ₇ J oCo Ds. SoJ"" ctu Toit em die onderwys. Johannesburg, Voortreltker::

:perS' B:pk. ₁ 1946 ₁ 185 :p.

30. C"betzee,. J <>C, Inleiding tot die Algemene Prakt:iese O:pvoedkuncle. Potchefb stroom·, ·Pro Rege-:pors Bpko, 1964 ₁ 339 :po

31. Coetzee, J .. c·., Inle:iding tot die Algemene Teoretiese Opvoed1ru.nde. Pretoria ₁ J .,L,. van S·c:n-aik Bpk. ₇ 1960·, 415 :p., (1965-uitga.we ook ge==

bruik, net 325 :p"}

32. Coetzee- 1 J .,c., Onderwys in Transvaal 1838-1937" Pretoria., J:·~L· -;xa.n Sc·hailk

BJ:>k. 1 1941, 21'9 :p ~

33'·• Coetzee, J "Ca Red, Onderwys: in Su:id-Afrika 1652-1956. Pretoria ₁ J.L. vam Schaik B:pk .. ? 1958 ₇ 455 :P•

34., Coetzee 7 J .,c<> O:pvoedkund.ige teorie en :praktyk deur die eeue. J'ohannesburg, Voortrekker:pers B:pk., 1943, 250 :p .. ·

35· Childs,. J .L~. American Pragmatism and educration~ New York:, Henry Holt and Coa ₇ 1956s 373 :P•

36. Olin®, R. Moral and spiritual value.s in education., :p~a.body;J,guna]._.?_.f.

Education~ Nashville, George Peabody College for Tea.chers ₁ Volo 37 1 No_., 5, March 1960.

37• Coombs 7 PoHo The world educational crisis, a systems analysis. New York1 Oxford. University Press·, 1969, 241 :P• ·

38. Cronje, P.,K., 'n Ped.agogiese evalueril'lg': va.n Christelike a.a.nvangsonderwys ..

Onge:publiseerde N~ Ed.-verhandeling$ UNISA ₇ 1969.

39 • D'awson ₇ (J., The crisis of westerm education-.., Lo·ndow, Sheed. ancf ^Wardtl,

1961' 246 :p

40'-o Dewey 7 J., Democracy and education .. New York ₁ The Macmillan Co., 1933, 434 :p,

41<> Dewey, J. Jbhn Dewey on education .. New York, The Modern Library, 1964, 439 :Po

42 .. Dewey, J, Moral :principles in education .. New York, Philosophical Library, 1959r 61 :P<l

43. Die Aministraiieu.r van Suidwes-Afrikao Omler1rJyswei:; van Su:idwes--M:!Pka, 1926o Wrndhoek ₁ 0ohn ~einert BPk., 1949 ₁ 321 :p~

44• Die Byben -

4)• ^JJieJ Heidelbergse Kategismus

.... 300-

46. Die Provinsfale Raad. van die Oranje-Vrysta.at. Ordonnansia. No. 16 van 1954, O'J:•donnansie tot·. samevatt:ing en wysiging van 1r1ette met be= · trel;-ki'n:g tot di'e. onderwys' van O:il.ankes en• lfJ.eurlfnge·,.,

B.lloemfontein? Di'e Provinsiale Raad vaw die Oranje-Vrysta.at, 19 54'1 7 5 :p'-o

. - . .

47. Die Provinsiale RaaJd ve.n die Provinsi"ie die Ka.a:p' die Cfbeie Hoo:p~ Ordonnam=

sie tot· samevatting. en wysiging van die -w_et insake. onder.=:

wys, Kaapstad ₁ DieProvinsiale Raad van die Ka·a.:p' d.ie Cfue:ie Ifuo:p ₉ 19 56 ₇ 219 :p •

48. D:ie Regering van die Re:publielt v.am Su-d.d-Mrika. Wet o:p Nasionale O:nd"er=

wysbele-:bi'~ Nb oo 39 van 1967. Pretor:ia _1, Die Staatsdrultlterr,

1967, 17 :p'q . .

49 o Die Regerfng \.\8.1'1 die Republiek van S'uid-A\frika~ Wysigiingswet· OJP die lFasfo=

nal~ Onderwysbeleid' ₁ Wet ·wo. ⁷³ v.:an• 1969. Pretoria, D±e S·(iaatsd.rukke.r ₁ 1969, J.: :p, · . - .

50'· Die- Provinsiale Raa.d van Transvaal~> Ordonnansiie No. 29. van 1953,· , ₇ 0nden:,;

wysordonnansie 11 , Pretoria, Die Staatsdrukker, 1953 ₁ 20JL :P•

51~ DooyeWee!r'd, He De vJijsbegeerte der wetsidee ₇ de vJetsidee, als grondlegging ..

der wijsbegeerte ₁ Vol, I, Amsterdam, H.J;.J?aris, l935 ₇ 530 :p .. , 52. Dooyeweerd ₁ H,. De wijsbegeerte der wetsidee:, de f11nGtionele zin-struktuur·

d'e'r tijdelijke werklik.heid en hG91t :prob1eem· der kemrris, Vblo IL Amsterdam, H,J • Paris 1 1~35, 534 :P'•·

. .

53· Dbcyewee:rd ₁ H., no v-Jijsbegeerte der wetsidee ₇ de indiiv:ddualiteits-stru<r=

turen cler tijde1ijke werkl±ijkheid, Vol III. 1936, 630: :P•

54· Dooyeweerd ₁ H,. Vem1.ieuwing en bezinn:tng· orm .heit r·eformatorisch grondmut:iie:r., Zi.rt:phen ₇ J o:So van den :Brink en Co., 1963,. 291' :P•··

)5.., DoeyevJeerd ₇ H"~ Hat :is d.ie mens?' :mLo·emfonte:i\m. SAOOJ.\If :S:pk., :publikasiedatum n:rie: v:ermel.d ni e ~ 21 :P. ·

56• Dreyer ₁ Joh .. eoaq Onsferkondig Christus .. Pretoria, J.L. van Schaik E~k ^{.. r.}

. . 1951, 214 :P•

57· Duvenage ₇ s.c .. ^{w ..} 'n Were1dorde omgekeer. Potchefstroom, Pno Rege-:pers :Spk., 1967, 103 Jlo

58 .. Eby ₁ F~ Early protestant educo:tors-·o Ne1.v York, AmS" Press:, 197]. ₇ 312 :P•

59. Eby ₇ F• The development of modern education. Englewood •Jliff''S, Plr.entice- Ha1T Inc.,. 1971, 674 :P•

60\ Feenstra, J oGo Leer on 1ewe, eenv:oudige ge1oofsloer1ee-sboek., :S1oemfon=

toin~ SA~uM :S:pk.~ 1961t 259 :P• .

"'"\ .

Fischer, H., Wa.s ist Erziehung?' Munchen, Eheenwird Wor1ag, 196&, 144 :P•

62. Foster, v-.. E. Christian education where tho loa.rning is. NeirJ Jersey, Prentice-Ha1lo Inc. ₇ 1968 ₁ 147 :p~.

63. Gielon ₇ J~Jo en Strasser ₇ So Grondbogrnsolen enor o:pvoodkunde, oer.Bto dee1 ₇ r s-Hor-t;ogonbosch, L .c .. G. J\Jia1mberg, 19'62t 240 :P•

64. rris:pen, W~HQ Schopping en_:para~ijs 7 vorklaring van Gen .. 1-3. Kam:pon ⁷ JiQH4; Itok ₁ 1932 ₁ 552 :Po

65. Gould, S.,B., KnovJ1edge is not enough., Yfeliow Springs, The Alruti.och- ·Pre-ss: 7

1959~ 232 :P<Jc

66). ~eyling, E .. Chr:rsteti.ke en nasionale onderwys _{7 .} deel I. :Sloem;f_ont~in, Nasionale Pers Bplt;, ₇ 1941 ₇ 152 :P•

-301-

67. Grey1ing 7 E .. Christelike en na.sionale ondert-zys ₇ .deel II .. Bloemfon:::

fontein~ Na.siona1e Pers B:pk,, 1941, 112 po

68., Gunter, C.,F.Go .Aspekte :van die Teoretiese O:pvoedkunde .. Ste11enbosch, Universi-Gei·bsuitgewers en Boekhand.ela.a.rs ₇ 1965~ 210 :P•

69 .. Gunter ₇ C .. F.,·G. Fenomeno1ogie en Funda.mentele O:pvoedkunde. Stellenbosch, Uni verd tei tsui tgewers en Boekhande1aa.rs, 1969, 227 :p.

70. Gunter~

71., Gunter,

C.F.G. ~n Christei:ik georienteerde o:pvoed:i.ngsfilosofie. Ste1=

lenbosch, Uni versi tei tsui tgewers en Boekhand·e1aa.rs, 1970 7 150 .:p c

ile.. .

C .,F ~Go O:pvoed.ingsfi 1o sofi ee o Stepti)QSOn ₁ th:.t':i:ve:~rsi tei tsuri't~-·

were: en Boekha.ndelaars _{7 .} 1961 ₁ 486 p.. ·

P.J. Christel:ike o:pvoedings- en onderv-ryspra.ktyk en Chris=

telik.e Opvoedkunde., Referaat gelewer by die ·s·treek.kon= . feren:sie ·van die Vereniging v:i\r dhri stelike Hoer Onder==

wys ₁ in die saaf;'1 van die Gouc1sta.dse Onderwysko11ege ₇ o:p Sa:berda.g 21 Febo 1970., 13 p ..

73• Heibergr, PoJo Christelike reformasie of skolastiese sintese :in ons onderwys en onderwysersopleiding. COVSA-studiestuk 1Tr. 6, 1971 2 20 P•

74 .. Heyns, J.A. Opve>eding as fenomeen soos gesien vanu:i.t die Christelike stand:punt. COVSA-studiestuk Nr .. 14 1 1972, 17 :P•

75· Hoogveld Instituut. O:p zoek na.a.r een peda.gogisch denkew.o Roermond ew Ma.aseik ₇ J oJ" Romew. en Zonen, 1958.,

76. Hoogveld, J .. Keur ui t de 'lrJerken van Prof .. Dr. J. Hoogveldo Groningen., J.B .. Wolters, 1951, 333 :P•

77• Horne, H.H. The :philosophy of education. London, The Ma.cmi1la.n Co .. , 1918, 295 :p ..

78 .. Hulst, J .11T o vaw ... De beginselleer van Hoogvelds Pedagogiek. Groninge:r.n,

J,~. Wolters, 1962, 243 P•

79• Hulst ₇ J .'liJ. van !ill Molen ₇ IJ. van der .. Leerboek der Pedagog:iek.

Groningen, Wolters-Noordhoff N.Ve 1 1968, 271 :P•

80. Idenburg ₇ Ph. J. Schets van het Hederlandse schoolwezen. Groningen:·, J.B. Wolters, 1964, 619 po

81. Instituut vir Christel:ik-nasiona.le Onderwys .. C.,}T.,O.-beleid., Johannes==

burg 1 F.A.K .. ; 1948, 29 P•

82., James, Po Blind faith in the scientific method. P~l&_Q.dY Journa;:.l. ... ...O!.

Edur:;ation ₁ 1Tashville ₁ George Pea,body Golege for Tea,chers ..

VoL 37 t Ho

6 1 :Ma.y 1960.

83. James ₁ W., Pragma,t:ism., New York: ₇ The World Publishing Coo, 1968,

269 P• .

84. Joubert, D.,,Do Die wa.a.rdek:onsep> in die sosiolog1ese teorie .. Kaa:psta,d, Tafelberg-uitgewers, 1964 7 236 :p... ·

85 .. Keller, Wo The :Sible as history., London, Hodder and Stoughton, 1960 7

429 :p.

86 .. Keyter ₁ J. de 1rif

Dr:ingende vra.agtekens ·in ons opvoeding en ondervJys ..

Bloemfontein, Nasiona.le Pers B:pk,. 7 1942 7 173 p .•

-302":"

87., Keyter, ·J, de 1tJ. Opvoeding en onder.wys, 'n priwipHHe wa.a.rdering.,

· Kaa.:pstad 9 Na.siona.le Boekhr.:mdel ₇ 1971, 128 P•

88. Klerk 1 P.J .. s. de.,'lrJoorde en dade van die profete. Pretor:i.a, J~Lo van.

Sohaik :Spk., ₁ 1953, 204 Po

89. Klerk, W.J • deo Kreupelgelowiges. Potohefstroom, Pro Rege-pers ₁ ·

1959 1 106 P•

90 •. Klinken ₇ ··L.o va.n, Hoofslijnen en hoofdpunten van de Opvoedkunde.

:Meppel ₁ M" Stenvert & Zoon, publika.si edatv.n n:i e ver=

meld nie,. 477 pc

91. Kneller 1 G.,F. Ex:i stentia,l:i sm and ed.uoation. 1-Tew York ₁ Philosophi«.ai Libra,r;r Ino, ₇ 1958, 170 po

"

92. Kneller _7. G.F .. Red., :b,oundations of education., New York, John Wiley and Sons Ino. ₁ 1971,.674 p ..

93· Kook, P •. de :S .. Christelik:e '\rlysbegeerte, Inleiding. Bloemfontein;

SACUM, 19701 95 p.. . .

94, Kohnstamm, Po Perzoonlijk.heid in \"lording~ Sohets ener Christelijk:e Opvoedk:unde. Ha.arlem ₁ ^HoD~ Tjeenk:Wi"llink:& ZoonN .. Vo ₇

1959, 626 Po ·

95· Kooistra,, J. Menschen in wording., Groningen, J .. :s. Wol ters ₁ 1913, 253 P•

96~ Kriekemans ₂ A, .A]gemene Peda.gogiek. Leuven ₇ E. Nauvtela.erts, 1962 ₂

. 456 pe

97 .. Kroeze, J .H~ Ha.ndboek va.n die Bybelse geskiedenis, die Ou Testament.

Pretoria,, Interkerkl:ike Ui tgewerstrust, 1965, 563 p.

98.., Kruger, J.H., en Krau.se ₁ F.J .. Lc Kind en skool. Potchefstroom ₁ Pro Rege- pers Bpk., 1969, 337 P•

99o Landman, W.A4 e.a., Denkwyses in die Opvoedkundeo Pretoria, N .. Ga Kerklloekha.ndel ₁ 1971, 128 p.

100. ^Landman~ if .. Ao en Gous

S.,J., Irrleid:ing tot die Fundamentele ^Pedago~:

giek<> Johannesburg, Afrika,anse Persboekhr.:mdel :Sj;>k,.·, 1969, 101 P•

101. La.ndma.n, 11\T eAo Leesboek vir die Chri sten--opvoedero Pretoria., 1-T .G.

Kerkboekha.ndel ₂ 1972 ₁ 107 po

102. La.ndman ₇ '!rJ.,A. e.,a, OpvoedJ<".unc1e en opvoedingsleer vir beginners ..

Stellenbosoh/Graha.msta.d, Un:ivers:iteitsuitgewers en :Soekh'f.l.nde1a.aJrs 1 1971, 165 :P• .

10 3. La.ngeveld, I1f.J

Bek:nopte Theoret:i sohe Paeda,gogiek. Gron:ingen, J .. B.

Wolters, 1952 ₁ 185 pa

104. L;;mgeveld ₇ .M • ..J'. Op weg naa.r een w:i j sgerig denken .. Ha,a,rlem, De Erven

F. Bohn·, 1951 1 243 p • ^I

105. La.ngeveld, M.J. Soholen ma.ken mensen. Purmerencl, J., Muu¢es .s 1.T o V", 19671 160 po

106" Lewis? c. s .. Die har-t van die Christendom,. Ka.apste.d, Ta.felberg--ui t=

gewers ₇ 1964, 196 .P•

107 .. Ligteringen ₇ J ,I-I. O:nderwi j s en Ghr:i steli jke Opvoed.ing 1 verke:nning in een grensgebied. Nijkerk ₁ G .. F .. Callenba.oh Ny Y• 1 , 1967 1

160 Po

1q8" ·Ligthart, J o Over opvoeding .. Groningen, J o:B .. Wolters U .. M .. , 1926t . . 174 :P••

109" Loggerenberg·, N,T .. va.na Eerste stappe in die Filosofie van die Op=

voeding. :BloemfolJ;~~:::s.,. Die skrywer, 1965 ₁ 65 :P•

110 ". Loggerenberg ₁ N .. T .. van en Jooste, .A .. J .. C .. Verantwoo.rdelike opvoeding.

:Bloemfontein, Die Sent.ra,le Pers ₁ 1966 i. 601 p.,

111. Loggerenberg, N ,T. va.n. Skrifgefundeerde opvoeding en onderNys ..

COVS.A-studiestuk: N.r .. 1.1 ₇ 1972, 19 :p ..

112 .. Malan, J oHo Die wysgerig-a.ntropologiese grondsla,e van die opvoedkun=

dige teorie by C .. .K, Oberholzer .. :Bloemfontein, SACUM :B:pk .. ₇

1971 7 210 :P

113 .. Mandiger, :Br .. 0 ... Leerboek der Opvoedk.unde, l:B·, Psychologie .. t s-He:rr=

togenbosch,· LoCoGo ~ilalmbe.rg, 1965 ₇ 324 :P•

114. lYI:i jnhardt, C .. Fo Afrikaanse :Bybelkonkordansi e.· Pretoria, J .. 1 .. va;n

Scha.ik:Bpk., 1963, 690 P• · ·

115 .. lY!i randa., F. de. Ka.ra.kteropvoed:ing en pedCJ.gogi sche ontmoeting ..

Groningen, J~:Bo Wolters, 1959 ₇ 32 p ..

116. Na,uta., D .. e .. a. Conservatisme.en progressi-V!iteit :in de wetensoh~:p ..

117. Nel ₁ :B .. F.

118 .. Niebuhr,

Kampen, J.H~ Kok N.v., 1949, 83 p ..

Die probl_;;m~:iek va.n die vormende wa.a.rde. Amsterdam, J .. m;Meu£Jnhoff e .. a .• , 1959 7 118 :p ..

R,. Does civilization need religion? New York, The Macmillan . Co~, 1941 ₁ 242 :p ..

119. Nielen, J, :Be\vust zijn ₁ bewust leven ₁ sCJ,men zijn, sa.men leven ..

T:ilburg ₇ Uitgeverij Zwijsen, 1961 ₇ 80 :po

120. Oberholzer, C .. K. Die betekenis van die Fenomenologie in die pedago=

giese denke. Suid-.A.frikaa.nse Ty:clskrif vir die Pedago=

giek, V:,;;;l .. l, Nr .. 1 7 Julie 1967.,

121. Oberholzer, e .. K .. In1eiding in die Prinsipiele Opvoedkunde .. Pretoria- :Brugge7 Uitgeverij J .,J" r~roreau, 1954 ₇ 314 p ..

122 .. Obe.rholzer, C.K .. Prolegomena. vE:.n "~n Prinsi:piele Pedagogiek .. Kaap=

sta.d, H .. .A. U .~.L. ₇ 1968, 424 p ...

1234 Pa.rk, J" Selected. readings in t:fu:e Philosophy of Educ<:1.tfon .. NevJ YorK-, The :Ma.cmillo.n Co .. , 1959, 440 p_.

124aPerquin, N .. Concrete opvoeding.Hilversum, U:itgeverij Pa.ul :Brand J:.T.v .. , 1961 ₇ 219 P•

125. Perquin, N. Het ha.rt van ons kind. Ha.a.rlem ₇ NoVo Drukkeri.j De S:pa.ar==

nestad, 1960, 164 P.•

•'"-

126. Per-quin, N .. Pedagogiek, bezinning op het opvoedingsverst,chi jnsel.

Roermond en Ilfa.a.seik, J .. J. Romen en Zonenf ₇ ~1:967 ¹ 325 P•

127. Person, P .P

.An :intr~·?duction in Christian educa.tion. lYI:ichiga.n, :Baker :Book House, 1959 7 224 P•

128~ Pretorius,. 'VJ .G. Besinndng oor die Christel:ike doel van die opvoe=

ding. COVS.A-stud:iestu.1f. J:.Tr .. 12 ₇ 1972 ₇ 34 p ..

129. Pi storius, P. Gi ster en va.ndag in die opvoed:ing •. Potchefstroom,

Pro Rege-pers :Bpk.,. 1969, 357 :P•

130o Pi storius, P. Kaa.rt en kompas va:n di~ opvoeding. Potchefst~oonr,

Pro Rege-pers Bpk., 1969 ₁ 368 P•

131. Platinga., G.H. Jeugd en godsdienstige vormi.ng., Franeker, T. Wever,

1967, 254 P• .

132. Platteli ₁ M.G. Sooia.le Wijsbegeerte ₁ Vol.I, De mens en het m:edleme.nse-::=

. lijke. Utreoht/Antwerpen 1 Spectrum N. v .. 1 1967 7 144 p ...

133" Plattel ₁ M.G. Sooia.le liTi j sbegeerte ₁ Vol .II ₇ De mens in de maa.tschap=

.pij. Utrecht/Antvverpen ₇ Spectrum N.V., 1967 ₇ 218 p.

134• Plessis::,· H., du. ¹ n Ba.nier vir die volke ₁ die li'Joord van God in en vi:rr.

die wereld .. PotchenJtroom ₇ Pro Rege-pers Bpk,, 1963, 205 pc

135· Plessis{, P.J.J. duo Peda,gog3.ek as wetenskapo Pretoria, JoLo van Sqha.ik Bpk.~ 1957? 312 P•

136 .. P1essi s, S.J. du. Pra.gma.t3. s;!J,iiese tend.ense in Transva.a.1se laeronder=

wys. Ongepubli seerde M. Ed.-verhandeling, P .,U a 'Wi;r C.H.Ooy 19711 186 P•

137· Pra.a,g, H. van. De kunst van he,t opvoeden.. Zei st en Antwerp en, W. 'de Haa.n/Sta.ndaard Boekhandel ₇ 1963 ₇ 232 p.o

138. Praag, H. va.n. De zin der opvoeding. Haa,rlem 7 De Erven Fo Bohn, NoVo? 1950, 198 P•

139· Pieterse, J.E. eQao Mens en gemeenska~ 7 huldigingsbundel vir Profe Dr. G~ Cronje. Pretoria/Kaa:psta.d ₁ Academica, 1969 7 201 p ..

140. Pretorius ₇ 1'1T.G ... Die goe:ie opvoeder in ons skole .. Johc:mnesburg, Voortrekke.rpers Bpk. ₁ 1966, 175 P•

141 .. Pretor:ius, W .G. Die ta.a.k van die skool t .. o .v. opvoeding en ond.er=

wys. Ongepubli seerde D. Ed.--proefskrif 1 P .u" vir C.,H,O.,

1964, 223 P• .

142. Prins ₁ F.W .. Onderwijsvernieuwing en E:x:istensialisme. Amsterdam, J .M. Meul enhof:f 8o a .• ·, 1960 1 98 p ..

1!43· Prozesky ₁ Ho.Ao Beginsels van Opvoedkunde en administra.sie. Kaapsta.d, Maskew Miller Bpk~, 1964 ₇ 233 P•

144• Redden ₇ J.D .. en Ryan~ FoAo A Catholic Philosophy of Educatfon.

Milwa:k.ee·· ₉ The Bruce Publishing Co.,, 1956, 601 po 145· Richmand ₉ WoKd The free school. London 7 Methuen & Co. Ltd.,, 1973 1

211 po

146 .. Rittersma,, Z., Het drama.tiseren van J3:ijbelse geschiedenissen.door jeugdigen .. Ongepubliseerd.e D. Ecl.-:proef'skrif ₁ P.Uo vir

CoH~Oo 7 ^{1972 1 163 p~}

147., Rombouts, F .. Sc }Taa.r een betel~e schooH Tilbug 1 Drukker:ij va.n RoiC., Jongensweeshuis ₁ 1938 7 146 po

148. Ruperti ₇ R .. ]\.~o Die opvoed.ingsta.a.ko Joha.nnesburg 7 .A..P.,B., 1965 1 190 P•

149 .. Rusk, R.,R, The philosophical ba.ses of educa.t:ion .. London, The Uni=

versity of London Press, 1956 ₇ 176 .po

150., Sa.:int-Hila.ire ₁ P .. :B'o Edu.cation and the aim of' human life. pondicherry, Sri.A.urobindo International Centre of Education, 1962, 88'p,

:-305;....

i.

151 .. Sax, G"., Empi ricaT founda.tions of educational research,. Englewood Cliffs, New Jersey, Prentice-Hal:1 Inc .. ₂ 1968 ₇ 443 p ..

~52~ Sch:ijff ₇ WoG .. van der .. Die gereformeerde beginse1 in die ~nderwys in Transvaa,l tot 1963. Ongepub1i seerde D. Ed .. -proefskrif.'·,.

p,u .. vir c .. n ... oco, 1963, 384 p ..

153· Schoeman,. P .. G"- Enk:ele geda.gtes a.arrgaande die ₁ ;pa.rsia1ite:it ¹¹ va.n die sogena,amde fenomenologiese Pedagogiek .. COVSA-stu=

diestuk Nr.,· 15 ₇ 1972~ 10 J?o

154· Schutte, B .. C. Die roe:pingsgeda.gte in die Opvoed.kund.e,; COVSA-studie=

stuk Nr .. 5, 1971 ₇ 13 po

155., Selms, A .. van .. Geloofshelde onder die ou verbond .. Ka,apsta.d-Pretorlt:l:?

H.A J~t~M,.; 1960, 190 :p ...

156., Snyman, J .. J .. tn Histor'ies-krit:iese studie van die Smuts-nderwyswet ve.n 1907 .. Ongepubl:iseerde n .. Ed .. -proefskrif, P .. U,. vir C6HoO .. , 1951, 385 P• .

157 .. Solzjeni tsyn ₇ A. Die Pa.asoptog. In ₇ ,Die Huisgenoot ¹¹ ·, Nr. 2713, 12 April 1974 ₇ P• 66=;=' ·

158., S:perna. Weiland, J\, e,a .. Genes:i. s .. Amsterdam ₇ Ui tgever:i j De Bezige . Bij1 1964, 157 :P•

159,. Staden ₁ J oLo va.n. Die- o:pvoedlmndige teorie en :praktyk in die Trans=

va.a.l gedurende die ja.re 1900-1950 as weerka.atsing va.n- die rigtinge va.n lewenso:pvatting .. Ongepubli seerde D .. Edo-:proefskrif' 7 . Un:iversi tei t van Pretoria"' 1955., 160 .. Stellwag, H.,F.I~. De gezagskrisis in de opvoeding .. !n ₀ Paedagog:ische

studien ¹¹ ₇ Vol., 41, liTr. :11 ₁ November 1964.,

161., Steyn, G.H.A. Die onderbou van die Eksperimenta.l:isme in die moderne 011voeding met spes:ia.le verwysing na die. denkbeelde van John Childs -- tn kritiese studie .. Pretoria., Universi;, te:it va.n PretorieJi :publikasiedatum nue vermeld n:ie, 87 p ..

162, Stoep, F .. van dera Didaktiese grondvorme .. Pretoria en; Ka.a;psta.d., H. en R .. -a.ca.demica (Edmso) B:pk .. ₁ 1969, · 150 P•

163. Stoep, F .. en O .. A~ van der~ D:idaktiese oriE3ntasie .. Pretoria. en Ka,ap::::

sta,d ₁ He en R .. -a.ca.demica (Edrrrs .. ) I3pk .. ₁ 1968, 345 p ..

164.. Stoker,

165 .. Stoker,

H,G .. Begi1_1.sels metodes in d:ie weten_,ffiJ~:paPotchefstroom, · Pro R;\.'~f-:pers Bpk .. ₇ 19pl:f"~~;~t/-~p ... · .. '

H .. Go Christel:ike Opvoedkunde en sy plek in die sisteem van

1 n Christelike wetenska.p .. COVSA-stud.iesi:;;u;k Nr. 8,1972, 71· P•

166., Stoker, HoGo Die strJ~-d om die ordes .. Pretoria., Ca.xtorr--drukkery,

194lf 281 :p.. .

167., Stoker, H.,G., Die wysbegeerte V81'l._die skeppingsidee, 'of grondbegin""

' sels van 'n Ka,lvinist:iese wysbegeerte.., Pretoria ₉ J .. H ..

de Bussy, 1933, 64 p .. ·.

168 .. Strasser, s .. O:pvoedingsv.1etenscha,p en opvoedingswijsheid .. l s-Herto=

genb\:lsch, .. c .. a., Malmberg, 1968, 117 po

169 .. Strauss, D.,F .. M ... Hy_sbegeerte en va.bretenskap, Bloemfontein, SACUM

Bpko, 1969~ 238 :po

·110.,. Stra.u.ss, :H~.J .. Christelike lewens- en wereldbeslcou.ing .. {.D.ie d:iens van God met ens hele hart). Bloemfontein, SACUM, 1964, 41 P•

17L· Tau.te, :ffi. Opvoede-nde onderwys·" Stellenbosch ₇ Univerrnteitsnitgewers en Enekhand'elaars:.Bpk .. ₇ 1953 ₇ 452 p-o

]72.;, Taylor, 'M~.J" e .. a .. Religious educatiollll, a comprehensive survey.: New York, Abingdon Press, 1960, 446 P•

!73• The Provincial C!ouncil of the Province pf Natala Ordfnal'Jlce N·o., 23 of' 1942' 7 "The N"a.ta.] Education Or<iinanoe 1942"", as; a.mend.oo·

to December 3l ₇ 1955., Pietermaritzburg, The Provincial Council of: th~· l?:tro'WimJte of Nata.lv 1956,. 35 p·.

]7 4., , , The Star"" J oha.nnesbujt'gse dagblad., 8 Feb. 197 4 ..

JJ.75., , ,The Sunday T-imes" .. .Joha.nnesburgse Sondagb.la,d .. 10 Des. 1972· ..

176 .. ₇ ,Transvaal Educational 1!ews ¹¹ .. Amptelike ·orga.an van die Tra:nsva.al Teachers Association. Vol LXIX, No .. 2·, Feb. 1972:..

17T· T .. O .. D., Handboek van leerga.nge viJ:rr die laerskool .. Pretoria ₁ Die Sta,atsdru.kk:er? 1964 ₁ 621 P•

. ·178 .. Toiii·, Jt.D$ du1.<>e.a. Op die voorpunt van die tye .. Stellenbosch, Pro Ecolesia-boekhandel, 1945 ₇ 106; p9

179• Toit, J.J .. du.. Vryheid en gesa~in die opvoeding, histories e~

kri ties ... Pretoria., J .. H .. de Bu.ssy, 1954 ₇ 329 p ..

!.80., Toit, P~s .. du.. Onderwys in Kfl.a.pland, 'n historiese oorsig 1652-1969.

Pretoria ₁ .J ,L .. van Soha.ik Ifpk .. ₁ 1970, 165 p ..

181. Toit,. S., du .. Bybel-skep:r;:riin~eil!l01usie· .. .Johannesburg, Voortrekkerpers.

Bpk~ ₁ 1964, 130 p ..

182., Toiit, s. du, .e .. a •. Die koni:nkryk van God. Pctohefstroom, Adm:inistra=

tiewe B'uro Gereformee:rde Kerk~ 1959 ₁ 370 p.,.

183 .. Tromrmius, A. Nederla.ndse Ccnoordantie van de Bijbel, Veertt\'Qnde dru.1t. Den Haa.g ₁ . J a:r:T o Voorhoeve ₁ publika,siedatum n:i e verme1d nie ₇ 1069 po

184. Volkskongres·vir Opvoeding en Onderwysu.'n Volk besin oor sy opvoe=

· · ding en cnd.erwys. Ka.apsta,d. ₇ Pctohef'stroom en Pretoria, . Interkerk:like Uitgewerstrust ₇ 1970, 252 P•

185. Walt, S .. J .. va.n der., Die mens of GOd? Of , ,Perspekt:i.e1ille van mcderne Humani sme ^{11 :} Potgi etersrus, Me rester Druk'.kery, 1956, 159 p ..

186o Walt, S&P"

187. Waterink,

188 .. Wa.terink,

189 .. Waterink,

190. Wa.teri:nk 7

van der. Dwaling en wa.arheid oor sektes en godsdienst:ige strominge., Potchef'stroom, Pro Rege-pers Bpk., 1 1961, 218p., J., De Pedagogiek als wetenscha.:p. Zeist 1 GoJ .A .. Ruys'

Uc-M•r 1926, 653 P•

.r. De wet van God in.de.opvoeding. Kampen, .J.,H., Kok N .. v .. ,

1963, 127 P• .

.r. En tochg De ,,Christelijke .school ¹¹

Kampen, .J,H., Kok

N.V~J 1961, 74 pa

.r. Keur uit de verspreide geschrif'ten van Prof. Dr. Jg

Waterink .. Groningen ₁ J,J3., \~Jolters, 1961, 368 :P•

-307~

191.. Wa.terink, J o Theorie der o:pvoed:i.ng. Ka.m:penf J .H. Kok ₁ 1958, 626 :p-.

192• Wegener, G.,s. In d.ie beg~n wa,s die Woordo Kaa:pstad, Human en Rousse~~":tl;~

1961, 258 po . . ....

193. Wet,' C.J.H. de. Die ::Sybe1 en d:ie Christus.van die ::Sybe1o Potchef"J stroom ₁ Kalvyn Jubi1eum ::Soekefonds ₁ 1931 ₇ 182 :p ..

194~ Wh:itehea.d ₂ A.N" The a.ims of ectucation and other essays. London, Ernest.::Sa.m Ltdo ₇ 1959 ₁ 247 :Po

195· Wurth, G. ::Sr:i11enburg. Christelijke zeden1eero Groningen, J&::So Wo1=

ters ₇ 1962, 102 P•

196. Wurth, Go) ::Sr:i11enburg .. Zede1i jke o:pvoediftg, grond1:i jnen van een.·

etischen Paed.a.gog:iek. J.H. Kok N.V., 1960, 170 :p ..

197" Wyckoff 1 D. Th~ ta:sk of Chri stia.n education., Phi 1ade1:ph:if•fThe liest=

minster Press ₇ 1955,·172 :P•

198. Wyk, J.H. van. Die Chr:isteliJ~e skool. COVSA-stud:iestuk Nr. 7, 1971 1

20 :po .

199 .. Wyk, J .. H, va.n .. Enk.e1e :inle:iden¢!.e opmerkings :in verband met Chr:i ste=

like wetenska.:p met die.oog o:p die beoefen:ing v:a,n Chris=

telike O:pvoedkunde. Aa.nteken:inge vir studente ve1,n die P.U. vir C.H.O., 1972, 23 P•

200. 1.Yyk, J .H., van, e.a.. Ge1oofs1eer en sedeleer 7 leerboek :vir St. 10- 1eerlinge. Pretoria., Potchefstroom en Ka.a·l?Stad, Inter=·

kerklike U i tgewerstrust 1 1968, 29 2 :p •

201. Wyk ₇ J .H •. va.n. Skrif'gef'und.eerde O:pvoedkunde. COVSA-stud:iestuk Nr.

101 1972, 20 :P•

202. Zuidema, s.u. e.a. Denkers va.n de.ze t:ijd,. Deel I. Franeker, To TrJever, pub1ikas:iedatum nie verme1d nie, 329 :P•

203. Zuidema., SoU .. e.a .. Denkers va.n deze tijd ₇ Dee1 II. Franeker, T~Wever, :publikasiedatum n:ie vermeld nie,

204. Zy1, p .• va.n. O:pvoedkunde, Dee1 I ... Joha.nnesl3urg ₁ ::Soekhande1 De Jong:;,

(Edms.) ::S:pk., 1973 ₁ 334 :P•

~ .. ~olbgie,ae werke ge,;r,~ .... 9.nleeg vir*='q)Srifverklar~~

ll .. Reeks KO.l!i.'f\!}' WERla.JARING'· DER HEITilfGE SCHB.IFlJII., Ieampell't Ji.,H., Kolt-, N:~v-.,

(~)) A:alde;s, G. Crb .. 'Het 11oek G'enesis·, e~.ste deeJl~ 19:~, · 317 ·p., ·

~~;~~ Aalders, G •. Gh,. :Het boek Gi:mesi _Er7 tvJeed'e dee-i, 1963, 222 p·•

b .. J:ll.)) Aalders, Cf:-o Gh~ Heit boek :Elster, 1947, ]12 Fo · ()v) Aalders,· G., Ch., De Pred.iker ₇ 1958 ₇ 192 p ..

('v)) Aalders, G. Ch. ·If~t Hoo-glied, JJ953' ₁ 148 P•

((w.i)_ Aalders ₁ G., Ch. ·n·e profee-t Jeremia, eerste de6'1 ₁ 1953, 267 p, · (viii) .lmlders ₁ G., Cho De profeet Jeremia, t1rJeerle deel, 1954,~ 312 P•

(viii) Aalders,·G. Ch .. De kla.a,gli~deren 1 ^{1952 7 117 P•}

(ix) Aalders ₁ G., Gho· 1-~et b:oek Dani'@l ₇ 1965, 284 p.., · · (x) ,Bbuma, C., Het evangelie· na.ar Johannes, eerste dee--1 ₇ ·1964, 232 IJ'o (ri)) Bbuma, C':o Het evangelie naar Johannes? tweede c1eel, 1964, 224 po (xii) Bbu.."'!a, c. De brieven van den ·apostel Paulus a.an 'F.imotheus-· en IJTitus ₉

'"' ~l Do brief va:w don apostol Paulus aan Fllemon, 1953 ₇ 264 :r:r•

(riif)) G'eldere~, C .. van .. Do boeken dor koningon',. eorsto doel, 1951, 251 If·o (xiv) Geldoren, G'., van. D0 boekon dor koningen, twe@do doe-1 7 1956, 452 P•

(xv.?J GeldeFBn, ();., van. De boeken' der kon.tngen, derde deel!. ₇ 1956 .. , 399 1)"4

(x-wi)J Gispen, W'<.HO> Ret boek E:xodus,-·eerste dee'lt 1964, 164 p., (xvii);- Gis:petl; ·w c.-Eo H6'lt boek Exodus, twaede dee1 ₉ 1951 ₁ 239 P•

(xviii) G:ispen, W:"o H., De boeken der konfnge:nu 7 vierde deel, 1956, 174 p-..

(xi:x:)) Gispen, W .. H.,, De spreuken vam Salerno, eerste deel ₁ 1952,- 284 p ..

(xx-) Gispen, W ... H~ De spreuken ~n Salomo), t1rJeede _dee1 ₁ 1954r 364 P•

(:x:xi}, Cfoslinga, .C .. J' .. Het boek Jbzua, 1955 ₇ 195 P• ·

(:x::x:i:i) Gbsl:fulga, Co.J .. Wet boek d.er riohtere:rn 7 eerste dee1 ₁ 1966;t 20!1 P•

(niii) Gbslinga, C...J.,., Het boek d.er richteren· _1• ~Heede d'eel 7 ~- Rei:J.: 1Jroek

q, Rut ₇ 1952 ₇ 168 po

(JQ[iv)) Gosling~, C<.J .. De boeke:m. Sarnut31 ₁ eerste deel, 1959, 35); P•

(xxv) Goslinga? cr .. Jo- De boeken Samu~l, tweede.deel ₇ 1956, 335 p..,

~~:x:xvi) Greij'danus? s .. He-t'· evangelie naar Lucas, eerste- deel, 195.51 1 346 Fo

(\ocwi) Cfreijdanus ₁ So Het evangelic naar Lucas ₁ tweede deel 9 1955· 1 306 p-.

(!:x:xviii) Cfreijdanus, s ... De brieven va.n de.apostel Paulus aan de Efezi(')rs . en de Filip:penzen 1 1962, 237 IJ' ..

Cxrix)' Greijdanus ₇ S., De. brief van de apostel Paulus aan de Galaten 7 1953, 157 p.. .

(xx:x:) Greijdanus,i S .. D0 eerste brie:f van de a:Postel Petrus ~De tweecle brief v:an de apostel Petrus, 1960·,; 154 P•

(:x:xri.) Grei j·danus, So De drie brieven van de apost01 J·ohannes, 1964·, 1'62 P•

(xxrii} Greijda.nus, ·s" De openbaring des Herem aarr .roha.nnes, 1965, 333. p·, exxriii) Groshe:ide ₇ FoW~~a.De handelingen der apostelen, eerste deel, 1962,

. . 230 Po · ·

· «x:x:xiv) Grosheide, F .. 1iJ .. De handelingon der apostelen, tweede deel, 1963,) . 230" po

(xxxv) Grosheide, F.W .. Paulus' eerste brief aan de kerk te Korinthe 1

. 1966, 216 p~

. ( xxxwi )) Grosheide ₇ F .. W .,, Paulus~ tweede brief aan de k0rk te Korinthe, 19552 207 p ...

(xx:x:vii) (}rosheid.e, F..,TJJ., De brief aan de Hebreen 7 lgl:13 7 199 P•

(':x:xxviii) Grosheide, FoWo-- De··brief v.an JTakobus ₁ ,St.. . Greijdanus ₁ S9 De brie:f van .Judas, 1961,.124 J?lo (:x:xrix) Kroeze, J .. H.; IF~t: boek Jlob, 19601, 296 p~

(xl) Leeuwen, J o>AoCo vano ·Hot evangelic naar Markus~ 1964, 219 JPo

(xli) Leeuwen ₁ J .. A.C" van, en JTacobs, D~ De brief aan de Rorneinen, 1966,.

315 'P'" '' . . '

-309-:-

(xlii)) Leeuwen, J .,.A. c .. van .. De brief aan do Co1ossensen ,SB De brieven aan de Thessa1onicensen,. 1953 ₇ 197 P•

(ix1i:ii)) lfoordtziji, lb. Het boek Leviticus, 1955,

278 :P•

(xliv)) Noord.tzi j., A~~ Hot boek Numeri ₇ 1957, 372 p·~~

(xl v)_, Noo-wltzij ₁ .A;,. De booken der kronieken ₉ eerste deel ~ 1957, 247 :P•

(x1vi) Noo:ndtzijy A. De boeken der kronieken, tweedo dee1, 1957 ₇ 406 p-..

(x1vii)) Noordt-zij, A. De booken N'Zra, err Nehemia ₇ 1951, 279 :P•.

()\lvii:i) Nbordtzij, A .. De ,pro:feet ,Ezechi111 ₇ eerste dee1 ₇ 1956, 271 :P•

(:x:1ir) Noordtzij ₁ A. De profeet Ezeo;.u.n., tweede dee1 ₇ 1957, 261 Jr.

(1)· Ri(iderbos, HoNo De p--sa1men, eerste deel. ₁ 1962 ₇ 455: p·-.

(1i) Ridderbos., H .. N .. Do evange1ie naar MattheUs ₇ ee:rrste. dee-1 ₁ 1965, 294 p-..

(Iii) Ridderbos ₁ H .. N •. De evange1ie naar J.VIattheUs ₇ tweede dee1 ₁ 1954 ₇ 264 P•

(1iii) Ridderbos ₁ J:. Het boek- Deuteronomi'llm' ₁ ee-rste dee-1, 1963 ₇ 208 p ..

("1i~) Ridder'fu:>s., J, Het book Deuteronomium·, t"veede dee1 ₁ 1964t ·144 P"•

(1'11)) Ridderbos ₇ J., Do pro:feet Jesaja, eerste deel, 1952 ₁ 300 P• . (1vi) Ridd-erbos,. J., Del pro:feet Jfesa.ja ₉ tweede dee1, 1953, 264 P• · (1vi.i)· R':idderbos, J·. ·De k1eine pro:feten ₁ eerste deel ₁ ·196&, 260 :P•

(1wiii} Ridderbos ₇₁ J. De kleine profeten~ tweede doe1, T963 ₁ 204 p-.

.(1i:x:)) Ridderbos _7, J. De k1eioo pro:feten, derde dee1 ₁ 1952 ₁ 234 P•.

2. :Bakker, FoL e Geschiedeni s der Godsopenbaring, hot oude t·estament. Ka111!PeliD,;

J'~Ho Kok: NoVo1 1

960·, 317 po .

3· J3a>mnck, J~H. Geschiedenis d.er Godsopenbaring ₁ het nieuwe testam-ent.

Kampen,., J .,H .. Kok N P V .. , 1955 ₇ 712 :P•

de Lia.gre ₇ e.a., Commentaar op de Hei1ige Schri:ft, Amster=

. dam., HoJ"' Pari,s 9 1956 9 1235 ]?•- .

e.a. J3ybe1se ensik1oped:ieo Kaapstad, Verenigd.e Protestanitse Uitgewers (Edms") J3pk .. , 1959 1 512 l''o

6. Predikante va.n die Gere:formeerde Gemeontes in Suid,..._Al:frils:a, Die k.os"B'are goud (Gere:formeerde ge1oo:fs1eer) .. Potche:fstroom, Ka1vyn Jubi=

1em J3oek:efonds 7 1942 7 275 :P'•

7. Vriezerr1 Tli·.C.Jio01fdlijnen dor Thoo1ogie van~ het oude testamento Wageningen,.

ff!~ Ve·enen en Zonen Nov .. , 196& 7 512 p •

-31~

OPSOMMING ...

nJPLEMENTERING VAN CHRISTELIK-NASIONALE ONDERVlYSBEGINSELS IN SUID-ii.FRIKA _{* --- ....}

·=--*='*

==="'=...--

NA .AM}JIPINCLY~ W~!,TE 3.916 7 ~..:..73/6 9

In· Suid.-A:fr:ika word so dikwe1s ge:praat van Christe1ik-na.sionale of' Christelike ~'9!1 nasiona1e onderwys. Da.ar word ook dikwe1s van argumente gebruik gemeoak ten gunste van· Chri ste1ik-nasioneo1e onderwys en net so dikwe1s teen Christe1ik-nasiona1e onderwys. Van die een kant word beweer dat die onderwys· in A:frikaansmediumsko1e wJndag v-1e1 Christelik:-nas:ionaal is .en dat d:i.t die voortsetting van 'n ou tradisie :iso Van die. ander kant word beweer dat d:i e ond.erwyswette van 1967 en 1969 Chri ste1i k-nas:iona1e onderwys a:fdw:ing op diegene vJat c1it nie H:i1 h'6 nie omdat verske:ie onhe:i1e da.a.raan k1ee:f ..

Christelik-nasionaa1gesinde ouers kan met reg a .. ans:praak maa.k op ¹ n vo1ledige Christelik-na.s:iona1e o:pvoed:ing vir hu11e kinders .. Die d.oe1

van hierdie vverkstuk is dan om vas te ste1 in v-7e1ke mate hierdie 1eer1:inge Chr:iste1:ik-na.s:iona1e onder1.vys ontvang, en indien die toesta.nd nie bevre=

d:igend is nie, wat nog gedoen moet word om Chr:istel:ik-nasionale onderwys=

beg:insels so volled:ig moont1ik te im:plementeero

Die ·onderwys in Suid-Afr:i.ka het in d:i e verlede noodwendig in aanrakin.g gekom met die w'6relddenke ₇ en dit gebeur nog steedso D:it s:preek nie van=

self' dat alle onderwys- en o:pvoedingso:pvat·tinge by Chri stelik-nas:ionale onderwys sal in:pa.s nieo ¹ n Verdere doelste1ling van hierdie werkstuk is dan om die verskeidenheiCJ denkrigtings met Chr:istelik-nasionale onderwys=

beginsels te vergelyk.

Hierdie u:i._teenlo:pende onder't.vyso:pvattinge het reeds gelei tot tn sogenaamde o:pvoedingskr:i.sis in die ganse wereld. 'n Verdere doel van hierd:ie werkstuk is om 'n Bybels gegronde o:plossing vir hierd:ie :problema te v:ind. Aangesien Chri stel:ik-nas:iona.le ond.erwys noodwendig o:p die Bybelse beginsels gebou moet wees, spreek di t va.nse1:f dat Chr:i stel:ik:-nas:i on8Jle onderv-1ys die Christen se :poging sal vJeesom die problema in die ondervJys o:p te los" D:i e Chr1 stelike standpunt was nog a.l tyd dat God al di.e ant=

woorde ken en dat die mens uit homsel:f nie in staat is om sy :pr0bleme blywend OJ? te los ni eo

Enkele vre.agstukk:e :in die hedenda.agse denk:e is die :probleme w.n be=

grippe, wetenska:plik:heid, die Gods-, ske:p:pings- en mensbeelde, relas:ies, waa,rdes, vryheid en gesag, verantwoordelik:heid en die sin van die opvoe=

ding. Oor al hierdie.sake moet besin word as 'n :poging tot 'n kr:isislose

( :iia)

onderwys aangepak word . .,

Die begrip Christel:ik-nasiona.le onderwys vJor:d. dikwels gebru:ik:. Uit die konteks van byna elke spreker of skrywer se betoog ka.n 'n verskillend.e in=

terpreta.sie gevind. word va.n wat nou eintlik Chx·:istelik-nasionale onderwys is. Daarom is nog ~ n do el van h:i erdi e werk:stuk om d:i e kern va.n Chri stelilt;...

nasiona.le onderwysbeg:insels te beskryf na aa.nleid:ing van ¹ n studie die By=

bel en reeds beskikbare litera.tuur .. Dit k:an u:it die aard van d:ie saak slegs

•n bek:nopte samevatting wees aange.si en 'n volled:ige u:i teensett:ing verskei e boekdele sal vul .. Hierd:ie beskrywing is ook nodig voordat vasgestel ka.n Word in li'Ielke ma.te Christel:ik-nasionale onderwysbeg:insels reeds in Su:id- Afr:ika getmplementeer :is en wat nog gedoen moet vwrd om volledige ui tvoer:ing aan wette 39/67 en 73/69 te gee.

Hierd:ie beknopte samevatt:ing van die hoofmomente va.n die Chr:istelik- nas:ionale Opvoedkunde noodsa,ak hoofstuk:ke vmot die volgende gebied.e dek~

:1r J3egripsomskryw:ings is noodsa,aklik. Die J.eser van h:ierd.:ie i;ilerk.stuk moet va.n meet a,f bekend wees met die Chri stelike opva.tt:inge oor h1 erd:i e begrippe, want hulle word konsekwent soos alhier beskryf, in die verdere betoog gebruik .. Die leser moet weet v.Ja.t word bedoel met leer, onderwys,

ople:idi'ng ₁ opvoeding, opvoedende onderwys, vorming en gewoontevorm:ing ..

:1r Die vertrekpunt van hierdie studie is God. Sy Woord verskaf die grondstene vir al die bostruk:ture van die opvoeding en O:pvoedkunde., D:ie mens is d.eur God na. sy beeld. geskape en daarom is hy ¹ n rel:igieuse wese,

soda.t godsd:i ens 'n lewensbehoefte vir hom :is. D:it ra,a,k .. reeds ¹ n versk:ilpunt a.a.ngesi en sommige denkers ander vertrekpunte neem en dan onder andere be::::

weer dat die Opvoedkunde soe1r1erein in sy eie kr:ing is, in die sin dat gods=

diens en Teologie geen cru.toriteit bo die Opvoedk.uncle geniet nie ..

~ Aanges:i en Opvoedkunde algemeen as 'n wetenskap erken word, :i.s Clj t no=

dig om_JWeS:ies vas te stel wat wetenska::p is .. Die humanistiese houdingt naamlilt··da,t wetenska:p 'n bloot ra.sionele a.angeleentheid is, kan nie met d.:ie 'Bybel gerym word nie. Da.a.rom word die o:pvatting gehuldig dat die mens tot wetenska.p kom deur as ¹ n geheol gebruik te maak. van sy a.prior:t ese godsdienssin, emosie, verstand ₁ w:il en liggaam. 'n Kompromis tussen hu=

mani sti ese en Chri stelike 1..retenskap word verwerp ..

:1r Wa,a.r die Suid-Afrika.a.nse opvoeder in aanraking kom met tn verskei=

'den'he~d opvattinge, is dit nodig om V!'l·S te stel 1..relke gevaarlik. vir Chris=

telik-nasionale onderwys is~ D:it gaan hier hoofsaaklik om die human:ist:ies .a,ntroposentri ese opva.tt:inge teenoor die Cal vini st:lese, want Chri stelik- na.sionale onderwys was in Suid-Afrika nog altyd Calvinisties en die hou=

ding word ingeneem da.t slegs Ca,lvinistiese opvattinge in ware Chr:istelik-

(i.ib)

na.sionale onderwys geldig is .. Waa.r die Fenomenisme soms aan Chr:isteli-k- . nas:ionale onderwys gek:oppel word ₇ is dit nodig om a,an te toon dat h:ierdie

denkrigt:ing radikaal af'wyk van sekere Bybelse beginselso

1r: God en mense is i'l1erksaam in die opvoeding .. Die mense leef' :in die skepping en' leer God juis uit die. skepping beter ken .. Daarom moet die -·

Christelik-nasionale opvoeder duidelike beelde vorm van God ₁ die skeppin~

en die mens. In die studie hiervan kom hY ook in aanraking met die verlos=

singsbeeld, wat ¹ n bai e belet"ngrike studi etema in Chri stelik-nasi.onale onderwys is ..

1r: Relasies k:an nie ontwyk word in die opvoed:ing nie. Die vertikale ver=

houdinge tussen God en die mense ₁ en God en die sk:epping, verleen sin aan die hori son tale verhoudinge tussen mense onder ling en mense en d:i e sk:ep=

ping, Die wet m:m die liefde is die fondament van alle Christelike relasies.

;1t: Die doel van die opvoed:i.ng moet duidelik gestel word .. Dit bepaal wat

opvoeding is en die rigting waarin beweeg word .. Te midd~ van tn versk:ei=

denheid finale doelstellings moet die Christelik-nasionale opvoeder ' vas~.

stel wat ooreenstem met die J3ybel en wat nie ..

1r: Op:®edkundiges neem a.lgemeen aan dat die opvoeding noodsaaklik en waardevol is., Hulle verskil egter radika,al oor waa.rvoor opvoeding nod:ig is. Die Chri·stelik-nasiona.le opvoeder raadpleeg weer eens die Bybel en Calvinistiese sk:rywers.

<3f: Die meeste opvoedkundiges neem aan dat die opvoeding moontlik is,

. ^. -

m~.ar vers'k:il oor wat die opvoeding moontlik maak .. Oor die mag van di-e op=

voeding verskil hulle ook ba-ie .. Die Christelik-nasioneole opvoeder wend hom nogma.als tot die J3ybel en Calvinist:iese denkers.

~ Elke opvoeder en opvoedkundige kry te doene met die probl~me van vryheid, gesag, dissipline en tug .. Ook. hier moet die Christelik .... nas:iona,lET opvoeder die u:i teenlopende opva,.ttinge vergelyk met die Skr:i f en beslr.ik=

bate Cal vini stiese li tera.tuur ..

;~r; Die verloop van die opvoedingsgebeure word grootlik:s bepaal d.eur die einddoel·wat nagestreef t«>rd., Dit het te doen met God as die eerste opvoeder, die mensl:ike opvoederidie opvoedeling, die leerinhoud en die milieu waarin opgevoed word.

£ Die mee-ste opvoedkund:iges stem saam dat opvoeding sinvol i s ₁ maar oor die vraag watter sin die opvoeding maak, word radikale verskille aangetre~.

Die Christelik-nasionale opvoeder vind leiding en voorligting in die Bybel en Calv:inistiese werke.

;~r; Die na.sionale aspek va..n Chri stelik-nasionale onderwys word oor.koe=

. -

pel deur die Chri stelike aspek. Die hi stori ese, bevolkings-, ta.al- ₁ kul tu=

rele, _tradisie-, sos:iale en bodemperspektief word uit h:ierdie

benadero

Hierd~e hoofstuldr.e k:a,n beskou word as die· teoretiese grondsle,g van Christelik-nasionale onderwys. D:ie :praktyk kom ni-e noodwend:ig ooreen met die teorie nie. Daarom wa"s d:it nod.:ig om ondersoek in te stel na, die mate wae4rin hierd:ie teoreti ese beginsels reeds ge!mplementeer is. H:i erdi.e on=

dersoek va.l in twee dele~

~ Van owerheidswee word van ~d tot tyd wette, ordonnansies en regu=

lasies vir die onder~rtys voorgeskryf .. Dit is :pogings om aanvaa.rde beleids=

beginsels :ln die :pra.,ktyk te implementeer .. Da<:u~om wa,s 'n historiese onder=

soek nod:ig wat die tyd:perk 1652-1974 dek: .. Slags sake w.at Christel:i.k-nasio=

na,le onderwysbegiinsels ra.ak, is ondersoek ..

£Die praktyk.is egter nie noodwendig 'n presiese weergawe van die wetgewers se voorskrifte nie. Daarom was dit nodig om die toedrag van sake in die hui d.i ge Sui d-Afrikaanse · onderwys t e onder so ek ~ · Sonder hi er=

d:ie ondersoek kan nie vasgestel word hoe Christelik-nasiona.al die onder=

wys is nie en gevolglik kan ook nie bepaal word wat nog gedoen moet word·

om die onder~.qys volslae Chr:istelik-nasionaal te maak vir diegene v1a.t d.it verla.ng nie.

Die metode van ondersoek in die geva,l van al die hoofstukke voor die ondersoek va.n die :praktyk trJas soos volg~

£ Die ganse Bybel is ondersoek. Dit was egter weldra. duictelik dat slegs 'n aantal uitgesoekte Skrifgedeeltes gebruik kon word wat verteen=

woordigend van die Calvinistiese beginsels is. 'n Volledige ondersoek van die Opvo edkunde van di e :Byb el sal verskei e bo ekdel e be slaan. Die ui t=

leg van hierdie tekse is gekontroleer deur va.n teologiese werke gebruik te maak,.

~ Christelik-wetenskapl$~~ opvoedkundige.werke is geraad:pleeg. Slegs die k:erngeda,gtes kon opgeneem word.

£ Wys~ige en meer teologiese werke wat lig op Christelik-nasionale onderwys werp, :is ondersoe'k:.,

~ Historiese werke is geraadpleeg vir die wetgewing in verband met Christelik-nasionale onderwyso

£ Al die gegewens dusver versamel is verwerk, gesistematiseer ₁ oor=

dink: en. in 'n samehangende beSkrywing uiteengesit.

'n Vraelys is gebruik om die praktyk te ondersoek. Hierin is navraag gedoen na

¥: die skool wat besoek is,

:K die :provinsie waarin die skool gelee i s ₁

~ die aantal jare in die skool deurgebring,

:k die integrasie v.m Bybelse en sekul'6re kennist

!!£die nasionale as:pek,_

!!£ die sa.mewerking tussen die hu:i s en d:i e skool,

£ die samewerking tussen die k.erk: en die skoal en

!lE die voorbeeld. van die onderwysers·.

Artikels in tydsk.rifte en k:oera,ntverslae. is geraadpleeg om vas te steT wat andersdenkendes se mening oor Chri stelik-nasionale onder>iys :is. Al d.iEB werk tot dusver gedoen is onder o'6 geneem om tot gevolgtrekkings te geraak.

Dit het 'n beeld verskaf van die mate waarin Christelik-nasionale onder=

wysbeginsels reeds ge~mplementeer is. Uitgaande van hierdie beeld is aanbe=

velings gedoen. Al die ondersoe.ke tot dusver uitgevoer het tot die volgen=

de bevindinge gelei&

1. Di,e b,e~a.ngrikste Christqlik-nasiop.ale ,onderi$t~b~g_inse,l;,s,

!!£Die voorskrifte van die Bybel is geldig vir alles wat die mens doem en daa.rom ook vir sy onderwys~ Di t lei tot die formulering van di.e beginsel van 1ntegrasie van Bybelse en seku1'6re kennis .. Hiermee word bed.oel dat die ppvoedeling·- alle kenn:i.s wat hy opdoen met God en sy norme moet verbind.

!lE Die wese w,n die opvoeding kan die du:idelikste begry:p l'tord deur op die finale doel te let~ Hierdie doelstelling word soos volg geformuleer:

. D:i.e doel van d:ie opvoeding is om die o:pvoodeling doelbevms on o:psetl:i.k na God toe te lei en begelei ..

~ Aangesien alle leerlinge se ouers nie Calviniste is nie en daar -

selfs n:ie-Christene te vinde is, i.s d.:it nodig om so ver moontl:ik te diffe=

rensieer op grand van geloofsoortuiging. Dit bied die enigste moontlike geleentheid om volsla.e Christelik-nasionale onderwys te gee sond.er om op andersdenkendes se tone te trap.

;~E Onderwys deur med.ium van die moedert€l.al b:t ed die beste geleentheid om tot die hart vo,n die opvoedeling te spreek.

£Die samewerking en die navolging vo.:n dieselfd.e rigting van die

skool, die ouerhuis, die.kerk: en onderwysowerhede is va,n lr.ardinale belang.

3E Die voorbeeld van die onderwyser is va.n besondere belang. As ly nie die Ghristelik-nasionale onderwysbeginsels voorlewe nie, kan hy die leel'l:l;:

linge nie na God toe lei en begelei nie.

2. Toeatande in die hedend;a.agse ond.erWY§...in Suid-Af;£,ika.

;~E Die historiese ond.ersoek het aangetoon dat Chr:istelik-nasionale on=

derwys van die begin af :in Sui d-Afrika opgemerk kon word, hoewel :in heel

element~re vorm ..

il£ Sedert 1803 het vreemde elemente in die onderwys gekom., In sommige gevalle het die wetgewing selfs Christelik-nasionale onderwys teengewerk

( i::ie)

of reeds ge~mplementeerde beginsels verWJder .. Die huidige onderwysordon=

m-ths:ies van al die :provinsies en Suidwes-.Afr:ika maak bv .. voorsieni.ng vir.

.

die leerlinge en hulle ouers se geloofsoortuigi:lngs, sodat die Heidelberg=

se Kategismus nie in die skool gebru:ik mC~.g word nie .. Dit lei. tot tn afge=

waterde Godsdiensonderrig en inkolttting van die moontlikhede om werklik -

·Christelik-nasionale onderwys te gee.

-:~e: 'Lvette 39/67 en 73/69 be:pa.al da,t die onderwys bre~ Christelike en nasionale trekk.e moet openbaaro Dit kan egter nie tot volledige Christe=

l:ik-nasionale onderwys lei nie omdat die beginsels van dif'ferensiasie o:p _ - grond van geloofsoortuiging nie erken vwrd nie.

oc Die em:piriese ondersoek het a.angetoon dat die onderwys in.Af'rik:a.a,ns=·

med:iumskole ¹ n element van Christelik-nasionale onderwys beva,t, ma.ar dat dit van sk.ool tot skool verskil en in tota . .al geneem in die ooglopendi swak is. Die integra,sie van :Sybelse en sekulere kennis laa.t veral veel te wense oor.

oc Die ond.ersoek van die tradis:ionele Engelse onderwyso:pvatt:inge het a.angetoon dat dit a .. ansienlik van Chr:istelik-na.sionale onderwys verskiL Dit het ook duidelik geword dat da.a.r baie wano:pvatt:inge onder sommige

Engelstalige ond.erwysle:iers heers, en dat hulle in ollt- geval nie Chri ste~

lik-nasiona.le onderwys wil he nieo Daarom :probeer hulle so ver moontlik om di t teen te vJerk.

Op hierdie stadium is d:it duidel:ik W'at Christelik-nasiona,le onderwys behoort te wees, wat d.ie vJet voorskryf' en hoe sake :in die pra.ktyk voorkom.

O:p grond hiervan kan dan aanbevelings gedoen word., H:i er word van die stand=

punt ui tgegaan dat die onderwysowerhede beger:ig is om volslae Chri stelik- nasionale onderwysbeginsels te impiementeer :in Su:i.d-Af'r:ikCI" en dat Nette

39/67 en 73/69 hierdie wens vJeers:pieel .. Die aanbevel:ings kan dan 'soos volg opgesom wordg

oc Die implementer:ing va,n Christelik-nasionale onderwysbeginsels :is eintlik die taak va.n die onderwyser voor die klas, maar skoolhoofe, in=

spekteurs va.n onderwys; a.dviseurs en direkteurs van onderwys behoort en ka.n ook bc:d e meedoeno Die hoofsaak :is die g!3s:indhe:id van die hartp Slegs vJaa.rlik illlrige Chri stene behoort Chri stel:ik-nasiona.le onderwys te gee ..

oc D:i.f'ferensiasi e op grond va,n geloof'soortu:iging is 'n absolute vere:i s=

te. D:i s nou eenmaal · onmoontlik om volsla.e Chri stelik-nasionale onderwys te gee e,s die leerlinge van versk:illende geloofsoortu:tgings deurmekat=hr bearbei moet word. Die wyse va.n d:iff'erens:iasie vereis 'n afsonderl:lke on=

dersoeko D:i t word. ~,a.nbeveel •.

£ Sonder integrasie va.n "Rybelse en sekulere kenni s is die onderwys nie volslae Christelik-nasione.al ~:ie~ Daa.r word dan aanbeveel dat hierdie

(iif)

beginsel in alle gevalle ge:tm:plementeer moet word. Daar word verder voor=

gestel da.t meer ondersoek :ingstel moet word oor die wyse wa.aro:p integrasie moet :plaasvind.

~ Di.e Christelike en nasi'onale as-pekte. v.a.n die onderwys moet · sodanig met· mekaeJr verb:ind word dat d.i.t Ch:ri stelik-nas:i ona,le en n:i e Chr:i stel:ike

~ nasionale onderwys sal we~s nieo

~ Die beheer oor die onderwys moet in die hande van die staat bly,

·ma.a.r die regeerders moet besef dat hulle Godgeroe:pe is om o:p vercmtwoorde=

like wyse mee te help met die o:pbou en uitbou van Christelik-nasionale onderVJYs•

:lE By onderwyserso:pleiding moet voorsien:lng gemaak word vir 'n deeglike stud:i e VCI.n Chri stelik-nasionale onderVJYsbeginsels. Hierdi e studi e moet voortgesit word wanneer die ond.erwysers skoolhou. 'n Skoolhoof behoort

•:tr .tnLen::n eiNe s·tuttl e ve vrrue.t·.rrtH::mr v<;orcu.tl:: n,y •n hoo:r:pos ma.g bek ee en · Tn ins:pekteur van onderwys moet nog verder studeer. Hierdie persone in be=

vorderings:poste moet voorligting en leiding a.an hulle ondergeskiktes kan gee.

~ Die saak va...1'1 Chri stelik-nasionale onderwys moet verder ondersoek word soda.t verdere bostrukture kan verrys ter11Vyl reeds a.anva.a.rde o:pvattiinge voortdurend gesuiwer moetword ₇ veral in die lig van di'e Skr:if.

~ Die kurrikulum en sillabusse moet ondersoek word ten einde vas te stel of die skoolva.kke, buitebedrywighede en studietemas wat d.ie beste by Chri stel:i.k-nasionale ond.erwys inpa.s, wel daarin opgeneem is. Alle kennis ka.n. op Chri stelik-nasionale wyse ver·tolk word, maar aanges:ien die beskilt.=

bare hoeveelheid kennis so geweldig groot is, moet tn seleks:ie ~ die geskikste tema.s gema.ak vrord.

:3£: Alle denk:ba.re planne rnoet gemaak. word o..~ alle beskikbare hul:pmi ddels

rnoet gebruik word om die samevierk:ing. tussen die skool ₇ ouerhuis,· kerk en onderwysowerhed.e te bevordero

..

:'3t: Die Engelsrnediurnskole sowel a.s die skole vir nie-blank.e leerl:inge

is nie noodwendig uitgesluit van Christelik-nasionale onderwy.s nie. Die ma.te vJaa.rin Chri stelik-nasiona.le onderw;rs rnoontlik: in h:i erd:i e skole voorkom

sowel a.s die moontli~-hede vir volledige irnplernentering daarvan rnoet ondersoek wordo

~ Die Christelik-nas:i'ona.le onderwyser moet kennis dra van die baie denkrigtings wat afwyk van of verskil met Chri stelik-nasionale ondervJys.

Hy rnoet hom ook kan verweer teen hierdi e opva~ttinge •. Die groot stryd 1r1oed eintlik tussen die groot aa.ntal hurna,ni st:i ese denk:r:igtings aan die een ka.nt en die Christel:ik-nasionale opva.tt:inge aa.n die ander kant"

( i:t'g)