Nascholing Diabetes in verschillende levensfasen; maatwerk bij behandeling voldoet niet aan de regels voor reclame en gunstbetoon

(1)

Nascholing Diabetes in verschillende levensfasen;

maatwerk bij behandeling voldoet niet aan de regels voor reclame en gunstbetoon

Utrecht, februari 2020 XXXXXXXXXXXXXXXXXX

(2)

Pagina 2 van 19

Samenvatting—3

1 Inleiding—4

1.1 Aanleiding en belang—4 1.2 Onderzoeksvragen—4 1.3 Onderzoeksmethode—4 1.4 Toetsingskader—4

2 Conclusies—6

2.1 Inleiding—6

2.2 Organisator voldoet niet aan de reclameregels—6 2.3 Geen stands aanwezig—10

3 Handhaving—11

3.1 Inleiding—11

4 Resultaten toezichtbezoek—12

4.1 Inleiding—12

4.2 Algemene gegevens—12 4.3 Organisatie samenkomst—13 4.4 Reclame-uitingen—14

4.5 Gunstbetoon (dienstverlening, gastvrijheid, geschenken en wetenschappelijke prijzen)—15

4.6 Opgevraagde documenten—19

(3)

Pagina 3 van 19

Samenvatting

Uit onderzoek van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (hierna: de inspectie) blijkt dat het door Mundipharma Pharmaceuticals B.V. (hierna: Mundipharma) georganiseerde bijeenkomst: nascholing Diabetes in verschillende levensfasen;

maatwerk bij behandeling niet voldoet aan de reclameregels die gelden bij geneesmiddelen.

De inspectie concludeert dat organisator op één onderdeel in strijd handelde met de reclameregels uit de Geneesmiddelenwet. Hierbij gaat het om een patiëntenfolder met reclame voor een receptgeneesmiddel dat Mundipharma aan niet-

beroepsbeoefenaren heeft uitgereikt. Uit het onderzoek komt verder naar voren dat één onderdeel tijdens de bijeenkomst het risico in zich draagt van ongewenste beïnvloeding. Hierbij gaat het om het onvoldoende herkenbaar zijn van een vertegenwoordiger van de farmaceutische industrie.

Deze conclusie trekt de inspectie aan de hand van een onaangekondigd

inspectiebezoek en de opgevraagde documenten. Hiermee onderzocht de inspectie of Mundipharma voldeed aan de regels voor gunstbetoon en reclame gericht op beroepsbeoefenaren en niet-beroepsbeoefenaren. De inspectie toetste hierbij aan de regels voor publieksreclame, regels voor reclame-uitingen gericht op

beroepsbeoefenaren en de regels voor gunstbetoon (dienstverlening, gastvrijheid en geschenken) uit de Geneesmiddelenwet.

Dit onderzoek maakt deel uit van een reeks onderzoeken naar de naleving van de regels voor reclame en gunstbetoon bij landelijke (wetenschappelijke)

bijeenkomsten. Dit in het kader van risicotoezicht van de inspectie. Het doel van de inspectie is ongewenste beïnvloeding door de farmaceutische industrie van het voorschrijfgedrag van beroepsbeoefenaren te voorkomen.

(4)

Pagina 4 van 19

1 Inleiding

1.1 Aanleiding en belang

In het kader van haar toezichthoudende taak bracht de inspectie op 20 november 2019 een onaangekondigd bezoek aan de nascholing Diabetes in verschillende levensfasen; maatwerk bij behandeling. De bijeenkomst werd georganiseerd door Mundipharma.

Het doel van de inspectie is ongewenste beïnvloeding voorkomen. Een patiënt moet erop kunnen vertrouwen dat hij een goed geneesmiddel krijgt waar hij beter van wordt en niet de arts of de fabrikant. De inspectie doet onderzoek naar de naleving van de reclameregels voor geneesmiddelen bij landelijke (wetenschappelijke) bijeenkomsten waar de farmaceutische industrie financieel aan heeft bijgedragen.

1.2 Onderzoeksvragen

De inspectie onderzocht in hoeverre Mundipharma de regels voor reclame en gunstbetoon naleefden tijdens de bezochte bijeenkomst. Hiertoe zijn de volgende twee deelvragen geformuleerd:

1.

Voldoen organisator en standhouders aan de regels voor geneesmiddelenreclame voor wat betreft reclame-uitingen?

2. Voldoen organisator en standhouders aan de regels voor geneesmiddelenreclame voor wat betreft gunstbetoon?

1.3 Onderzoeksmethode

Het onderzoek vindt plaats in het kader van risicotoezicht. De inspectie zet haar toezichtcapaciteit daar in waar de risico’s op onveilige zorg, of in dit geval ongewenste beïnvloeding, het grootst zijn en waar toezicht door de inspectie van toegevoegde waarde kan zijn.

Tijdens het onaangekondigde inspectiebezoek gaf de organisator (Mundipharma) antwoorden op de vragen van de inspectie. Daarnaast woonden de inspecteurs de openingspresentatie bij en bekeken ze de hand-out van de gehele presentatie. Na afloop van de presentatie heeft de inspectie de organisator nog enkele vragen per mail naar de organisator gestuurd. De organisator heeft de vragen beantwoord en ter onderbouwing enkele documenten per mail opgestuurd.

1.4 Toetsingskader

Om tot een verantwoord oordeel te kunnen komen, toetste de inspectie aan de geneesmiddelenreclameregels voor:

- reclame-uitingen;

- gunstbetoon.

(5)

Pagina 5 van 19

Bij de toetsing aan de bepalingen voor gunstbetoon kijkt de inspectie naar:

- dienstverlening;

- gastvrijheid;

- geschenken;

- wetenschappelijke prijzen;

- transparantie.

De bepalingen voor reclame voor geneesmiddelen staan in de artikelen 84 tot en met 94 van de Geneesmiddelenwet. De bepalingen voor gunstbetoon staan in artikel 94 van de Geneesmiddelenwet en de Beleidsregels gunstbetoon Geneesmiddelenwet 2018. De wettekst en beleidsregels zijn te vinden op www.overheid.nl.

(6)

Pagina 6 van 19

2 Conclusies

2.1 Inleiding

Op basis van de resultaten van het inspectieonderzoek - zoals geformuleerd in hoofdstuk 4 van dit rapport - trekt de inspectie een aantal conclusies. Deze geven antwoord op de in paragraaf 1.2 geformuleerde onderzoeksvragen.

Daarbij maakt de inspectie onderscheid tussen conclusies over het handelen van de organisator en die van de aanwezige standhouders tijdens de nascholing Diabetes in verschillende levensfasen; maatwerk bij behandeling.

De inspectie formuleerde de volgende vragen:

1. Voldoen organisator en standhouders aan de regels voor geneesmiddelenreclame voor wat betreft reclame-uitingen?

2. Voldoen organisator en standhouders aan de regels voor geneesmiddelenreclame voor wat betreft gunstbetoon?

Tijdens de bijeenkomst waren negentien deelnemers aanwezig waarvan een substantieel deel zonder voorschrijfbevoegdheid van geneesmiddelen (niet-

beroepsbeoefenaren volgens de Geneesmiddelenwet) zoals praktijkondersteuners en -verpleegkundigen. Reclame voor geneesmiddelen richting deelnemers zonder voorschrijfbevoegdheid is verboden. Ook gunstbetoon richting niet-

beroepsbeoefenaren is in beginsel niet toegestaan.

2.2 Organisator voldoet niet aan de reclameregels

Mundipharma voldoet niet aan de reclameregels, voor wat betreft de onderdelen die de inspectie heeft geïnspecteerd. De inspectie beoordeelde hiervoor de

 reclame-uitingen;

 dienstverlening;

 geboden gastvrijheid;

 geschenken;

 wetenschappelijke prijzen;

 transparantie over de banden van sprekers met de farmaceutische industrie.

2.2.1 Onvoldoende maatregelen genomen ter voorkoming van reclame richting niet- beroepsbeoefenaren

Het is verboden publieksreclame te maken voor geneesmiddelen die alleen op recept verkrijgbaar zijn. Beroepsbeoefenaren zijn een uitzondering. Onder

voorwaarden mag reclame gericht zijn op hen. Dat geldt ook voor reclame richting hun assistenten die geneesmiddelen voorschrijven of afleveren.

Er was een banner aanwezig voor de ruimte waarin de nascholing plaatsvond. De banner bevatte het corporate logo van Mundipharma. Verder constateerde de inspectie dat er foldermateriaal is uitgereikt aan de deelnemers van de nascholing, waaronder een patiënteninformatiefolder over het UR-geneesmiddel XXXXXXXX. De inspectie acht de vermelding van het merknaam (XXXXXXXX) in de

patiënteninformatiefolder met bijbehorende indicaties aanprijzend en beschouwt de patiënteninformatiefolder daarom als reclame voor UR-geneesmiddel XXXXXXXX.

Omdat de folder aan niet-beroepsbeoefenaren is verstrekt, maakte Mundipharma publieksreclame voor een receptgeneesmiddel. Daarmee handelde ze in strijd met artikel 85 van de Geneesmiddelenwet.

(7)

Pagina 7 van 19

2.2.2 Dienstverlening

Dienstverleningsovereenkomsten aanwezig en onderdelen voldoende vastgelegd Beroepsbeoefenaren kunnen tegen beloning diensten verrichten. Het kan

bijvoorbeeld gaan om het geven van lezingen en advisering. In het belang van transparantie en om te kunnen beoordelen of er sprake is van een redelijke

verhouding tussen prestatie en beloning, geldt de voorwaarde dat overeenkomsten voor dienstverlening schriftelijk worden vastgelegd. Dus de organisator en degene die de dienst verleent, moeten vooraf een schriftelijke

dienstverleningsovereenkomst sluiten. Om vast te stellen of de dienstverlening voldoet aan de reclameregels heeft de inspectie bepaalde aspecten van

dienstverlening getoetst aan de wet en regelgeving.

De inspectie concludeert dat de dienstverlening van de sprekers en opstellers in een schriftelijke overeenkomst is vastgelegd. Dit is in lijn met artikel 94, onder a van de Geneesmiddelenwet.

Diensten in verhouding tot vergoeding en relevant voor beroepsuitoefening Toetsing of de beloning redelijk is, vindt plaats aan de hand van de bestede tijd en een uur- of dagtarief. Daarbij wordt aangesloten bij de uurtarieven in de

Gedragscode Geneesmiddelenreclame.

De inspectie acht de vergoeding (€ 140 per uur) die Mundipharma heeft betaald aan de spreker in redelijke verhouding tot de diensten die hij heeft geleverd. De spreker is medisch specialist waarvoor een maximum uurtarief van € 140 geldt. De inspectie acht de geboden vergoeding voor reiskosten (€ 0,37 per kilometer) en

verblijfskosten (brood-en-soepbuffet) passend voor de verrichte prestaties en blijft het binnen redelijke perken.

De inspectie ziet geen aanleiding om te veronderstellen dat de diensten niet relevant waren voor de beroepsuitoefening.

(8)

Pagina 8 van 19

2.2.3 Gastvrijheid strikt noodzakelijk

De verleende/genoten gastvrijheid¹ tijdens een bijeenkomst dient beperkt te blijven tot hetgeen stikt noodzakelijk is om de bijeenkomst bij te wonen. Bij de beoordeling van de vraag of de gastvrijheid acceptabel is, bekijkt de inspectie of de gastvrijheid

 strikt beperkt blijft tot het hoofddoel van de bijeenkomst,

 plaats vindt op een passende locatie,

 zich niet uitstrekt tot niet-beroepsbeoefenaren en

 binnen redelijke perken blijft.

Gelet op het programma, de locatie en de kosten acht de inspectie de gastvrijheid acceptabel en voldoet het daarmee aan de Beleidsregels gunstbetoon

Geneesmiddelenwet 2018.

Programma te rechtvaardigen

Eén van de eisen die gelden voor gastvrijheid is dat die strikt beperkt moet blijven tot het hoofddoel van de bijeenkomst. Voor de invulling van dit criterium kijkt de inspectie naar de verhouding in tijdsbesteding tussen het (wetenschappelijke) programma en de overige onderdelen.

Bij de geïnspecteerde bijeenkomst was het merendeel van het programma wetenschappelijk.

- Er waren geen ongebruikelijke onderbrekingen in het programma.

- Het programma werd voorafgegaan door een broodjesbuffet en onderbroken door een korte pauze.

- Het programma van de bijeenkomst was qua tijdsbesteding evenwichtig opgebouwd.

Daarmee vindt de inspectie het programma als geheel te rechtvaardigen. Gelet op de verhouding tussen het wetenschappelijk gedeelte en de overige onderdelen van het programma blijft de gastvrijheid strikt beperkt tot het hoofddoel van de bijeenkomst.

Locatie passend

Een voorwaarde voor gastvrijheid is dat die plaats vindt op een passende locatie.

Voor de invulling van dit criterium bekijkt de inspectie of de locatie waar de

bijeenkomst werd gehouden een zakelijke uitstraling heeft. De faciliteiten op locatie dienen bescheiden te zijn en hetgeen strikt noodzakelijk is om de bijeenkomst te kunnen bijwonen niet te overtreffen. Het inhoudelijk programma dient het hoofddoel tot deelname aan de bijeenkomst te zijn. Daarnaast dient ook de keuze voor de geografische ligging van de plaats logisch te zijn om deelname aan de bijeenkomst voor de deelnemers mogelijk te maken.

De locatie voor de bijeenkomst, XXXXXXXXXXXXXXXXX, had een zakelijke

uitstraling en was niet heel luxueus. De organisatie gaf aan de decentrale ligging in het land te prefereren om absentie tijdens de bijeenkomst te voorkomen.

De geboden faciliteiten op de locatie maken het niet aannemelijk dat deze het hoofddoel van deelname aan de bijeenkomst zijn. De inspectie vindt de locatie waar de bijeenkomst werd gehouden passend.

1 Vergoeding of niet in rekening brengen van reis-, verblijf- en inschrijfkosten van een bijeenkomst. Vergoeding of het niet in rekening brengen van andere kosten is niet toegestaan.

(9)

Pagina 9 van 19

Kosten binnen redelijke perken

Eén van de eisen die gelden voor gastvrijheid is dat die binnen redelijke perken blijft. Voor de invulling van dit criterium bekijkt de inspectie of de kosten van verleende/genoten gastvrijheid niet meer bedragen dan strikt noodzakelijk is. Onder de kosten in het kader van gastvrijheid worden verstaan reis-, verblijf- en

inschrijfkosten van een bijeenkomst. Algemene kosten die verband houden met de organisatie van een bijeenkomst, zoals zaalhuur en sprekersvergoedingen, vallen in beginsel niet onder de kosten van gastvrijheid. De vergoeding van de kosten van gastvrijheid mag per beroepsbeoefenaar in ieder geval niet meer bedragen dan

€500 per bijeenkomst en €1.500 per jaar, tenzij de beroepsbeoefenaar ten minste 50% van die kosten zelf draagt. Een andere eis is dat de gastvrijheid zich niet uitstrekt tot niet-beroepsbeoefenaren.

De inspectie gaat bij de beoordeling van de kosten voor gastvrijheid tijdens de bijeenkomst uit van de totale financiële bijdrage van de farmaceutische industrie² gedeeld door het aantal deelnemers. Na aftrek van de eigen bijdrage wordt bepaald welk bedrag toekomt aan de individuele deelnemer. De inspectie komt uit op een bedrag van €39,78³ gastvrijheid per deelnemer.

Tijdens

de bijeenkomst is gastvrijheid verstrekt aan zowel beroepsbeoefenaren als

niet-beroepsbeoefenaren. De kosten voor gastvrijheid, die door Mundipharma worden vergoed, kwamen niet boven €500 per beroepsbeoefenaar

(koffie/thee/water/soep met broodjesbuffet). De inspectie rekent dergelijke bescheiden verstrekking aan niet-beroepsbeoefenaren op een bijeenkomst (op het einde van de middag en de avond) tot de normale omgangsvormen. Omdat aan de

€500-norm wordt voldaan en de verstrekking tot de normale omgangsvormen behoren, vindt de inspectie dat de verleende/genoten gastvrijheid binnen de

redelijke perken blijft. Hiermee maakt de organisator geen inbreuk op het verbod op gastvrijheid richting niet-beroepsbeoefenaren.

2.2.4 Geen geschenken

Het geven en ontvangen van geschenken is alleen toegestaan als het geschenk

 van geringe waarde is (€50 per keer met een maximum van €150 per jaar) en

 relevant voor de beroepsuitoefening.

De organisator bood de bezoekers en de sprekers geen geschenken aan tijdens de bijeenkomst.

2.2.5 Geen wetenschappelijke prijzen

De inspectie beoordeelt hoe de bijdrage van farmaceutische bedrijven aan wetenschappelijke prijzen zich verhoudt tot de regels rond gunstbetoon.

De organisator reikte geen wetenschappelijk prijzen uit aan de bezoekers en de sprekers tijdens de bijeenkomst.

2 De totale bijdrage van Mundipharma aan de nascholing d.d. 20 november 2019 bedraagt €1818,48.

3 De kosten van gastvrijheid aan de nascholing d.d. 20 november 2019 bedraag €756,-. In totaal hebben 19 deelnemers deelgenomen aan de nascholing.

De kosten van gastvrijheid per deelnemers is € (756,-: 19) = 39,78

(10)

Pagina 10 van 19

2.2.6 Eén vertegenwoordiger van farmaceutisch bedrijf niet voldoende herkenbaar Artsenbezoekers en andere vertegenwoordigers van farmaceutische bedrijven mogen tijdens bijeenkomsten aanwezig zijn als ze herkenbaar zijn. Bijvoorbeeld door het dragen van badges.

Eén vertegenwoordiger van het farmaceutisch bedrijf (Mundipharma) was bij ontvangst en tijdens gesprek met de inspecteurs niet herkenbaar door middel van een badge. De inspectie vindt dat hiermee voor de bezoekers van de bijeenkomst niet duidelijk is dat zij te maken hebben met een vertegenwoordiger afkomstig van een farmaceutisch bedrijf. De andere vertegenwoordiger droeg wel een badge.

2.2.7 Banden sprekers met farmaceutische bedrijven bekend

Voor bijeenkomsten geldt de eis dat banden tussen sprekers en farmaceutische bedrijven vooraf bekend gemaakt moeten worden.

Bij het gedeelte van het programma dat de inspectie bijwoonde, maakte de spreker bij aanvang van de presentatie bekend wat zijn banden is met de farmaceutische industrie. De inspectie acht de geboden transparantie over de banden van de spreker met de farmaceutische industrie in overeenstemming met de regels voor transparantie in de Beleidsregels gunstbetoon Geneesmiddelenwet 2018.

2.3 Geen stands aanwezig

De inspectie zag geen stands tijdens de bijeenkomst.

(11)

Pagina 11 van 19

3 Handhaving

In het vorige hoofdstuk heeft de inspectie een oordeel gegeven over in hoeverre Mundipharma tijdens de bijeenkomst de regels voor geneesmiddelenreclame naleefde. In dit hoofdstuk geeft de inspectie aan –of – en welke maatregelen zij zal treffen indien Mundipharma niet heeft voldaan aan de regels voor

geneesmiddelenreclame.

3.1.1 Bestuursrechtelijke maatregelen

De inspectie constateerde dat Mundipharma op één punt in strijd handelde met de Geneesmiddelenwet. De door Mundipharma ontwikkelde patiënteninformatiefolder kwalificeert door vermelding van het productnaam XXXXXXX en indicatie als publieksreclame en voldeed daardoor niet aan de vereisten van artikel 85, onder a van de Geneesmiddelenwet. Mundipharma zal nader bericht ontvangen over de eventuele inzet van handhavende bevoegdheden door de inspectie.

3.1.2 Stimuleringsmaatregelen

De inspectie wijst Mundipharma op onderstaande punt dat extra aandacht verdient:

Verbeteren herkenbaarheid vertegenwoordigers van Mundipharma

Een punt van aandacht is dat één vertegenwoordiger van het farmaceutisch bedrijf niet als zodanig herkenbaar was. Voor toekomstige bijeenkomsten wijst de inspectie Mundipharma erop dat vertegenwoordigers van de farmaceutische industrie vanaf het begin van de bijeenkomst voldoende herkenbaar moeten zijn (aan een badge bijvoorbeeld).

(12)

Pagina 12 van 19

4 Resultaten toezichtbezoek

In dit hoofdstuk leest u hoe Mundipharma invulling heeft gegeven aan de nascholing Diabetes in verschillende levensfasen; maatwerk bij behandeling. Er zijn drie

aandachtsgebieden:

1. organisatie samenkomst;

2. reclame voor geneesmiddelen;

3. gunstbetoon (dienstverlening, gastvrijheid, geschenken en wetenschappelijke prijzen).

Na de algemene gegevens over de bijeenkomst vindt u de resultaten per aandachtsgebied, weergegeven in een tabel.

4.2 Algemene gegevens

Algemene gegevens

Titel Nascholing Diabetes in verschillende

levensfasen; maatwerk bij behandeling

Adres XXXXXXXXXXXXXXXXX

XXXXXXXXXXXX XXXXXXXX Verantwoordelijke voor organisatie Mundipharma

Initiator Mundipharma

Organisator Mundipharma.

Financier/sponsor Mundipharma

Datum en tijdstip inspectie 20 november 2019, van 17.15 – 18.30 uur

Duur inspectie 1.15 uur

Naam inspecteurs/aanwezigen inspectie  XXXXXXXXXXXX

 XXXXXXXXXXXXX

(13)

Pagina 13 van 19

Gesprekspartner(s): naam, functienaam en bedrijf

 XXXXXXXXXXXX, sales manager Mundipharma

Per mail contact gehad met contactpersoon van Mundipharma:

 XXXXXXXXXXXX, head of Compliance & Pharmaceutical Affairs

Type samenkomst Bijeenkomst (nascholing)

Is de bijeenkomst geaccrediteerd? Ja.

 Accreditatie Bureau Cluster 1 (ABC1): drie punten

 Nederlandse Vereniging voor Praktijkondersteuners (NvvPO):

drie punten

4.3 Organisatie samenkomst Organisatie samenkomst

Heeft u de digitale portal voor de Berekening van gunstbetoon via GAIA ingevuld, of heeft u een advies aanvraag gedaan bij de CGR?

Ja, volgens de organisator

(Mundipharma) is de pre-toets via het digitale portal voor de berekening van gunstbetoon via GAIA ingevuld. Dit wist zij echter niet zeker en heeft de inspectie voor de zekerheid gevraagd om de vraag aan XXXXXXXXXXXX te stellen.

XXXXXXXXXXXX, Head of Compliance &

Pharmaceutical Affairs, gaf per mail aan dat Mundipharma een adviesaanvraag, via PE-online, heeft gedaan bij de CGR.

Wie is de doelgroep? Huisartsen en praktijkondersteuners.

Hoeveel deelnemers zijn er en wat is de verdeling tussen beroepsbeoefenaren en niet-beroepsbeoefenaren⁴?

In totaal waren er negentien deelnemers.

Drie huisartsen en één waarnemend huisarts (beroepsbeoefenaren) namen deel aan de bijeenkomst.

Twaalf praktijkondersteuners (niet- beroepsbeoefenaren) en drie

4 Artikel 82 Geneesmiddelenwet 1. In dit hoofdstuk wordt verstaan onder:

a. beroepsbeoefenaar: een arts, apotheker, tandarts, verloskundige, verpleegkundige als bedoeld in artikel 36, veertiende lid, onder d, van de Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg, een persoon aan wie bij of krachtens artikel 36a van de Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg de bevoegdheid tot het voorschrijven van UR-geneesmiddelen is toegekend, apothekersassistent of een natuurlijke persoon of een rechtspersoon als bedoeld in artikel 62, eerste lid, onder d en derde lid;

2. Voor de toepassing van artikel 94, onder b, voor zover het een bijeenkomst betreft, wordt onder

beroepsbeoefenaar tevens verstaan een verpleegkundige die in de uitoefening van zijn beroep in opdracht van een arts, tandarts of verloskundige geneesmiddelen toedient of verstrekt aan patiënten.

(14)

Pagina 14 van 19

praktijkverpleegkundigen namen deel aan de bijeenkomst.

Heeft de organisator maatregelen genomen om reclame voor

receptgeneesmiddelen richting niet- beroepsbeoefenaren te voorkomen (zoals bij stands, programmaboekje etc.)?

De organisator gaf aan dat praktijkondersteuners geen beroepsbeoefenaren zijn en dat Mundipharma zich hiervan bewust is.

Derhalve is het bedrijfspolicy dat Mundipharma geen reclame voor (UR-) geneesmiddelen maakt tijdens de bijeenkomst.

Welke maatregelen heeft de organisator genomen tegen gastvrijheid richting niet- beroepsbeoefenaren?

De organisator gaf aan dat de huisartsen die zich hebben ingeschreven de

praktijkondersteuners meenamen. Gezien het feit dat de nascholing rond etenstijd was gepland, was er een mogelijkheid om een broodje en soep te nuttigen.

Mundipharma heeft getracht door ‘slechts’

een brood-en-soepbuffet aan te bieden rekening te houden met zowel de fatsoensnorm om niet-

beroepsbeoefenaren niet uit te sluiten van een maaltijd alsmede gepaste maatregelen te treffen tegen gastvrijheid richting niet-beroepsbeoefenaren.

4.4 Reclame-uitingen

Vragen op het gebied van reclame-uitingen Worden tijdens de bijeenkomst

reclame-uitingen gedaan voor

receptgeneesmiddelen (bv. tijdens de bijgewoonde presentaties en in de stands)?

Ja, de inspectie zag dat een patiënteninformatiefolder over UR-

geneesmiddel XXXXXXX is uitgedeeld aan de deelnemers van de nascholing. Op de voorkant van de folder stond onder meer beschreven:

“Patiënteninformatie

XXXXXXXX

XXXXXXXXXXXXXXX

Informatiebrochure voor patiënten aan wie XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX is voorgeschreven voor de behandeling van hun diabetes mellitus type 2.”

Tijdens de gegeven presentatie heeft de inspectie geen reclame-uitingen gezien gedurende de tijd dat zij aanwezig was.

(15)

Pagina 15 van 19

Voorts zag zij ook geen reclame-uitingen in de hand-out van de presentatie. Ook heeft zij geen reclame-uitingen gezien op de corporate roll-up banner.

Staan in het programmaboekje, op congreskrant of de uitnodiging reclame- uitingen voor receptgeneesmiddelen?

Nee, de inspectie heeft geen reclame- uitingen voor receptgeneesmiddelen gezien in de uitnodiging.

4.5 Gunstbetoon (dienstverlening, gastvrijheid, geschenken en wetenschappelijke prijzen)

Vragen op het gebied van dienstverlening, gastvrijheid, geschenken en wetenschappelijke prijzen

Zijn de eventuele banden tussen de sprekers en farmaceutische bedrijven vooraf bekend gemaakt?

Op welke wijze?

Ja, tijdens het bijgewoonde onderdeel liet de spreker een disclosure slide zien.

De organisator gaf aan dat de spreker van tevoren het geaccrediteerde slide-deck heeft ontvangen. Vervolgens heeft de spreker het template van de disclosure slide ingevuld en gepresenteerd op de nascholing.

De inspectie heeft de presentatie online opgestuurd gekregen. In de ontvangen hand-out is een disclosure slide

opgenomen. In de uitnodiging zijn de banden tussen de spreker en

Mundipharma bekend gemaakt.

Zijn er vertegenwoordigers van farmaceutische bedrijven aanwezig op de bijeenkomst?

Ja, er waren twee vertegenwoordigers van Mundipharma aanwezig ter begeleiding en beantwoording van eventuele vragen na de presentatie. XXXXXXXXXX gaf aan dat de bijeenkomst wordt verzorgd door Mundipharma en dat er twee

vertegenwoordigers bij de nascholing aanwezig zijn om ervoor te waken dat alles goed verloopt.

Zijn de vertegenwoordigers van farmaceutische bedrijven als zodanig herkenbaar?

Van de twee vertegenwoordigers droeg één vertegenwoordiger een badge. De andere vertegenwoordiger droeg geen badge. Deze vertegenwoordiger gaf desgevraagd aan dat zij door de hectiek er niet aan was toegekomen om de badge in te pakken voordat ze naar de bijeenkomst vertrok.

(16)

Pagina 16 van 19

Zijn er stands van farmaceutische bedrijven?

Nee, wel een corporate roll-up banner.

Dienstverlening

Zijn er mensen die tegen vergoeding diensten verrichten zoals sprekers, commissieleden e.a.?

Ja, er is één spreker. XXXXXXXXXXXX (internist)

Hoeveel uren worden de sprekers, commissieleden e.a. geacht te

besteden aan de diensten, uitgesplitst naar voorbereiding, tijdens- en na de bijeenkomst?

De vertegenwoordiger van Mundipharma kon geen antwoord geven op deze vraag.

De vertegenwoordiger gaf aan dat er een dienstverleningsovereenkomst is getekend dat deze informatie in de

dienstverleningsovereenkomst stond beschreven.

Hoe hoog is het uurtarief voor de sprekers, commissieleden e.a.?

Ze heeft aangegeven dat er een

dienstverleningsovereenkomst is getekend dat deze informatie in de

Biedt de organisator de sprekers, commissieleden e.a. reistijdvergoeding aan?

Biedt de organisator de sprekers, commissieleden e.a. een vergoeding aan van de gemaakte onkosten zoals reis-, verblijfs- en inschrijvingskosten?

Heeft de organisator een schriftelijke dienstverleningsovereenkomst met de sprekers, commissieleden e.a.

gesloten?

Zo ja: afschrift(en).

Zo nee: waarom niet?

Ja, Mundipharma heeft een schriftelijke dienstverleningsovereenkomst afgesloten met de spreker van de presentatie. De overeenkomst was getekend en gedateerd door de dienstverlener. Mundipharma heeft wel getekend, maar niet gedateerd.

Zo ja, hoe is de inhoud, aard, duur en omvang van de te verlenen diensten in de dienstverleningsovereenkomst omschreven?

In de dienstverleningsovereenkomst opgesteld door Mundipharma en

ondertekend op 27 juni 2019 door XXXXX XXXXXXX, is het volgende opgenomen:

(17)

Pagina 17 van 19

“Artikel 1 – De Dienst

1.1. Dienstverlener zal de volgende Dienst verlenen:.

Korte omschrijving: (doel presentatie) Artsen en Praktijkondersteuners

onderwijzen over Diabetes Mellitus 2 en de behandeling hiervan, middels een door Mundipharma aangeleverde presentatie welke voor accreditatie is aangeboden voor 3 uur voor cluster ABC1 en NVvOP.

Datum: 20 november 2019

Locatie: XXXXXXXXXXXXXXXXXXXX XXXXXXXXXXXXX

XXXXXXXXXX Soort bijeenkomst:

Nascholingsbijeenkomst

Publiek: Artsen en praktijkondersteuners Titel: Diabetes in verschillende

levensfasen, maatwerk bij behandeling Duur: 3 uur

Informatie door Mundipharma aan te leveren aan Dienstverlener: Door

Mundipharma opgestelde presentatie over Diabetes

Dienstverlener verleent de Dienst onafhankelijk van Mundipharma.

Mundipharma heeft daarop geen enkele inspraak of invloed, met dien verstande dat Mundipharma zo nodig wel informatie verstrekt ten behoeve van de Dienst.”

Zo ja, hoe is het te bereiken doel en/of resultaat van de te verlenen diensten in de dienstverleningsovereenkomst omschreven?

In de dienstverleningsovereenkomst is het doel opgenomen in artikel 1 (de dienst), achter ‘korte omschrijving’. Doel van de presentatie is: “Artsen en

Praktijkondersteuners onderwijzen over Diabetes Mellitus 2 en de behandeling hiervan […]”.

Zo ja, hoe is de vergoeding voor de dienst en eventuele onkosten in de

In de dienstverleningsovereenkomst is het volgende opgenomen:

“Artikel 2 Vergoeding

(18)

Pagina 18 van 19

dienstverleningsovereenkomst

omschreven? 2.2 Mundipharma betaalt Dienstverlener voor zijn werkzaamheden met betrekking tot het voorbereiden en verstrekken van de Dienst op basis van een marktconform uurtarief van € 140,- (exclusief BTW), voor maximaal 6 uren, waarvan naar schatting 3 uur voorbereidingstijd en 3 uur spreektijd, waarvoor de Dienstverlener rekening en verantwoording aflegt in de specificatie zoals bedoeld in artikel 2.3 van deze Overeenkomst.”

2.3. Mundipharma vergoedt Dienstverlener bovendien de ten behoeve van de Dienst gemaakte reiskosten per auto a €0,37 / kilometer. Uitsluitend daadwerkelijk gemaakte onkosten komen voor

vergoeding in aanmerking. Dienstverlener zal schriftelijke bewijsstukken overleggen waaruit de gemaakte onkosten

genoegzaam blijken.”

Programma

Hoe is de verdeling tussen het (wetenschappelijk) programma en vrije tijd?

De bijeenkomst duurde in totaal 4 uur waarvan 1 uur pauze en 3 uur

wetenschappelijk programma.

Locatie

Waarom is voor deze locatie gekozen? De locatie is gekozen vanwege efficiënte ligging (“men kan zo aanrijden”). De efficiënte ligging zorgt voor weinig

absentie tijdens de bijeenkomst. Verder is het een sobere locatie, aldus de

organisator.

Kosten

Wat is de financiële bijdrage vanuit de farmaceutische bedrijven?

De financiële bijdrage vanuit Mundipharma was € 1818, 48.

Wat zijn de totale uitgaven voor gastvrijheid (reis-, verblijfs- en inschrijvingskosten)?

De totale uitgaven voor gastvrijheid bedroeg € 756,-

Wat is de eigen bijdrage van de deelnemers?

Er was geen eigen bijdrage van de deelnemers.

Waaraan wordt de financiële bijdrage vanuit farmaceutische bedrijven besteed?

Volgens de vertegenwoordiger van Mundipharma werd de financiële bijdrage onder meer besteed aan de

nascholingskosten en de kosten voor gastvrijheid.

(19)

Pagina 19 van 19

Waaraan wordt de eigen bijdrage van de deelnemers besteed?

N.v.t.

Strekt de gastvrijheid zich uit tot anderen dan beroepsbeoefenaren⁵?

Volgens de vertegenwoordiger van Mundipharma mochten ook de

praktijkondersteuners een broodje en soep nuttigen.

Als er geld overblijft (surplus), waar wordt het aan besteed?

Als reactie op aanvullende vragen geeft XXXXXXXXXXXX het volgende aan: “Ten aanzien van uw vraag over eventueel surplus in de begroting: De nascholing wordt door Mundipharma zelf

georganiseerd. Zodoende kan er geen surplus aan sponsorgeld ontstaan.

Geschenken

Worden er door de organisator of in de stands geschenken uitgereikt?

Nee

(Wetenschappelijke) prijzen Worden er (wetenschappelijke) prijzen uitgereikt?

Nee

4.6 Opgevraagde documenten

Tijdens het inspectiebezoek heeft de inspectie de volgende documenten opgevraagd of ingezien:

 programma;

 lijst van deelnemers;

 begroting en eindafrekening van de gehele bijeenkomst;

 uitnodiging aan de deelnemers (inclusief bijlagen);

 presentatie;

 dienstverleningsovereenkomst.

5 Verpleegkundigen die in opdracht van een beroepsbeoefenaar geneesmiddelen verstrekken of toedienen komen ook in aanmerking voor gastvrijheid bij bijeenkomsten (artikel 82, lid 2 Geneesmiddelenwet). Deze groep verpleegkundigen mag echter geen andere vormen van gunstbetoon dan gastvrijheid ontvangen, omdat zij niet onder de categorie beroepsbeoefenaren vallen (Beleidsregels gunstbetoon Geneesmiddelenwet 2018).