Glasproject Naarden Vesting
Isolerende beglazing in Naarden Vesting
door
Naarden Vesting Duurzaam Monument Het Glasteam
c.niermans@xs4all.nl
Inhoudsopgave
Algemene informatie Inleiding Het initiatief
Glasproject Naarden Vesting Venstertypes
Samenwerking gemeente Gooise Meren Ontzorgen door deelname aan glasproject Mee doen met het glasproject
Producten van het glasproject Verschillende soorten glas
Soorten beglazing voor woningen in Naarden Vesting Leverancier van het glasproject
Keuze voor een glasleverancier als partner van het glasproject Vergunningen voor het vervangen van beglazing
Bepalende factoren
Beschermd stadsgezicht, monumenten en niet-monumenten Aanvraag van vergunningen
Maken van de tekening Indienen van de vergunning Beoordeling van de vergunning Financiering
Subsidie
Leningen
Algemene informatie
Inleiding
Om de klimaatdoelstelling te realiseren is het van belang dat we met elkaar minder energie gebruiken.
Het nemen van energiebesparende maatregelen voor de eigen woning is hierbij een belangrijke stap.
In deze brochure wordt beschreven hoe het glasteam in Naarden Vesting het glasproject is gestart om Vestingbewoners de gelegenheid te bieden om met elkaar de beglazing van de woningen, die allen vallen onder beschermd stadsgezicht, te vervangen voor isolerende beglazing.
Het initiatief
Het bewonersinitiatief Naarden Vesting Duurzaam Monument (NVDM), een werkgroep van het bewonersplatform, heeft als doel om bewoners van Naarden Vesting te informeren, inspireren en ondersteunen in de energietransitie en met elkaar in beweging te komen voor een duurzame toekomst van de vesting met beschermd stadsgezicht.
Naarden Vesting wordt gekenmerkt door een gevarieerde bebouwing uit diverse bouwjaren.
• 25% woningen na 1930
• 60% woningen tussen 1800-1929
• 15% woningen voor 1800
De beschermde status van de Vesting maakt dat er aanvullende wet- en regelgeving van toepassing is voor het vervangen van de beglazing van woningen. Van alle woningen in Naarden Vesting heeft 15%
de momumentale status. Voor deze monumentale woningen is aanvullende regelgeving van toepassing.
Om als bewoners meer impact te kunnen bewerkstelligen in het verduurzamen van onze woningen werkt NVDM nauw samen met energiecoöperatie Wattnu. Wattnu is een coöperatie voor en door bewoners, zonder winstoogmerk en zonder winstbelang (www.wattnu.org).
Glasproject Naarden Vesting
NVDM heeft i.s.m. de gemeente door de Groene Grachten, specialist in het verduurzamen van monumentale panden, drie energiescans laten uitvoeren bij drie woningen in de Vesting. Uit deze scans en een nadere inventarisatie is gebleken dat het vervangen van de enkele beglazing door isolerende beglazing een eerste goede stap is in het verduurzamen van de woningen in de Vesting.
1) het vervangen van de beglazing kan zonder ingrijpende verbouwing
2) het besparingspotentieel met isolerende beglazing is substantieel, nl. 20%-30%
3) Isolerende beglazing verhoogt het comfort aanzienlijk door afname van de koude val 4) Isolerende beglazing draagt bij aan geluidsisolatie
Tijdens de bewonersavond op 4 februari 2020 bleek er bij bewoners interesse in het vervangen van het bestaande enkel glas. Een Glasteam is met deze wens aan de slag gegaan.
Venstertypes
Om een idee te krijgen van de bebouwing in de Vesting heeft het glasteam een inventarisatie gemaakt van de ramen in de Vesting. Woningen hebben van oorsprong een venstertype dat past bij de
bouwperiode waarin de woning is gebouwd. In deze brochure wordt uit gegaan van de volgende definities:
Venster een lichtopening in de muur die kan bestaan uit de volgende onderdelen: kozijn, ramen en luiken
Kozijn een omranding van een venster waarin een raam en/of luik is geplaatst
Raam een vast of een beweegbaar raamwerk in een kozijn waarin het glas is gevat. Het raam kan voorzien zijn van een roedeverdeling met ruitjes.
Beglazing het glas en overige materialen die nodig zijn om het glas in het raamkozijn te plaatsen
Sponning het rechthoekige, geschaafde of gefreesde gedeelte aan de zijkant van het (raam)kozijn waar het glas in wordt vastgezet
Een venstertype wordt dus bepaald door het kozijn, het raam met mogelijke roedeverdeling en de luiken. Een woning kan verschillende venstertypes hebben voor bijvoorbeeld de begane grond en de bovenverdieping. Ook kan het venstertype boven de voordeur anders zijn dan van de beneden verdieping.
Voorbeelden van venstertypes door de jaren heen
De inventarisatie van de woningen in de Vesting heeft aangetoond dat in de loop van de jaren ramen zijn aangepast waardoor woningen veelal niet meer zijn voorzien van de originele venstertypes.
Samenwerking met de gemeente Gooise Meren
Het beschermd stadsgezicht maakt dat er in de meeste situaties een vergunning nodig is voor het vervangen van beglazing. Alleen als het glas exact past in de sponningen van het bestaande kozijn kan de beglazing vergunningsvrij worden vervangen. Om een betere isolatiewaarde te bereiken is een dikker soort glas nodig. Hierdoor is een (kleine) aanpassing van de sponning noodzakelijk, waarvoor een vergunning aangevraagd dient te worden. Voor dit glasproject is er met de gemeente een gezamenlijk proces ingericht om het verkrijgen van de vergunningen zo goed mogelijk te ondersteunen.
LET OP: Pilot Glasproject
Gedurende de uitvoer van het glasproject in de periode januari/februari 2021 is inzicht ontstaan in de hoge kosten en lange doorlooptijd voor het aanvragen van een vergunning. Om bewoners hierin tegemoet te komen heeft de gemeente het glasproject als pilot aangemerkt. Binnen de kaders van deze pilot wordt voor niet-monumenten het vervangen van beglazing geclassificeerd als
vergunningsvrij onderhoud. De beglazing kan daarmee zonder vergunning worden vervangen voor niet-monumenten. Monumenten blijven wel vergunning plichtig. In de pilot wordt vervolgens ook onderzocht hoe de resultaten en ervaringen kunnen worden vertaald naar nieuw beleid. Hiervoor is een pilotplan opgesteld.
Voorwaarde om deel te nemen aan de pilot is deelname aan het glasproject. Door deze tussentijdse ontwikkeling is de inschrijftermijn voor deelname verlengd t/m 31 maart 2021. Zie voor deelname het volgende hoofdstuk.
Ontzorgen door deelname aan het glasproject
Als bewoner van de Vesting kunt u meedoen met dit glasproject en zich vrijblijvend inschrijven voor een gezamenlijke inkoop van beglazing. Door deel te nemen aan dit glasproject wordt u ontzorgd gedurende het gehele proces. Het glasteam heeft onderzoek gedaan naar de juiste producten en een betrouwbare leverancier geselecteerd. Het glasteam zorgt ook voor verdere afstemming met deze leverancier. Ook de stappen van het vergunningen traject zijn helder in beeld gebracht en het glasteam zorgt voor afstemming met de gemeente waar nodig.
Deelname aan de collectieve inkoop levert u als bewoner een beperkt prijsvoordeel op. Elk venster is anders en daardoor is de beglazing van elke woning maatwerk. Hoe meer bewoners er mee doen, hoe efficiënter de leverancier kan werken waardoor er een scherpe prijs kan worden geboden.
Meedoen met het glasproject
1. Bewonersavond op 26 januari 2021
Op 26 januari 2021 vindt er een digitale informatie avond plaats. Voor deelname aan deze
informatie avond kunt u zich inschrijven via wattnu.org/glasproject. Na aanmelding ontvangt u de inlogcodes voor deze bijeenkomst.
2. Inschrijven voor een vrijblijvende offerte
Indien u interesse heeft in een vrijblijvende offerte voor uw woning dan kunt u zich inschrijven van 15 januari 2021 t/m 31 maart 2021 voor deelname aan dit glasproject via wattnu.org/glasproject.
Uw gegevens worden dan doorgezet naar de geselecteerde leverancier De Glazen Swaan. Indien u kiest voor een andere gekwalificeerde leverancier, dan neemt u zelf contact op met deze
leverancier.
3. Inplannen woningopname van de beglazing
De Glazen Swaan neemt vervolgens contact met u op om een afspraak te plannen in de maand februari om de specifieke situatie van uw woning en eventuele aanvullende wensen in de offerte op te kunnen nemen. Deze afspraken worden ingepland op een aantal vooraf vastgestelde dagen in februari.
4. Uitvoeren woningopname
Het bezoek door de Glazen Swaan voor de woningopname duurt 0,5-1 uur afhankelijk van het aantal vensters en de wensen. De leverancier bespreekt uw wensen, bekijkt het venstertype en de kozijnen en bespreekt met u de mogelijkheden voor uw woning.
5. Ontvangen offerte op maat
Binnen drie weken na de woning opname ontvangt u per mail de offerte op basis van de met u besproken opties, en op basis van de afgesproken prijzen zoals deze in de brochure staan opgenomen. Indien er sprake is van herstel, aanpassen of vervangen van kozijnen worden hier afzonderlijke afspraken over gemaakt.
6. Beslissen
Op basis van de offerte beslist u zelf of u akkoord gaat met het voorstel. U zendt de offerte
getekend retour voor de uiterste beslisdatum die in de offerte is opgenomen. Indien de woning een monument is of de beglazing de voorkant van de woning betreft gaat u verder met stap 7. Indien het gaat om beglazing van niet-monumentale panden kunt u verder met stap 9.
7. Maken van tekeningen voor monumenten
Indien er aanpassingen aan het kozijn of raam van een monument gaan plaatsvinden zijn er tekeningen nodig van deze profiel wijzigingen. Kijk voor meer informatie bij ‘Vergunningen voor vervanging beglazing’.
8. Aanvragen en toekenning vergunning voor monumenten
Indien u de juiste tekeningen in uw bezit heeft stuurt u deze tekeningen met de offerte en het aanvraagformulier op via het digitale omgevingsloket OLO (www.omgevingsloket.nl) . Kijk voor meer informatie bij ‘Vergunningen voor vervangen beglazing’
9. Inplannen uitvoering
Nadat u akkoord bent gegaan met de offerte en u de noodzakelijke vergunning toegezegd heeft gekregen neemt u contact op met de Glazen Swaan om de uitvoering te plannen.
Producten van het glasproject
Verschillende soorten glas
Er zijn verschillende soorten glas, variërend van enkel en dubbel tot trippelglas. Elk glas heeft andere kenmerken. In het kader van het verduurzamen van woningen is het van belang om energie te
besparen door isolatieglas te plaatsen. De isolatiewaarde van het glas wordt uitgedrukt in de u-waarde van het glas. Hoe lager de u-waarde hoe hoger de isolatiewaarde van het glas en hoe minder
energieverlies er door het glas heen plaatsvindt. De totale u-waarde van het venster wordt mede bepaald door het materiaalsoort van het kozijn. Hout heeft een lagere u-waarde dan staal.
De verschillende soorten glas zijn in het onderstaande plaatje schematisch weergegeven.
Soorten beglazing voor woningen in Naarden Vesting
Aan de hand van de gemaakte inventarisatie van de vensters en beglazing is het Glasteam opzoek gegaan naar duurzame isolatie beglazing dat past bij de bouwstijl en uitstraling van de panden in het beschermde stadsgezicht van Naarden Vesting. Er zijn twee soorten isolatieglas geselecteerd die voldoen aan de deze wensen. Dit glas past met een kleine aanpassing van de sponningen in de bestaande ramen. Het venstertype is hierbij een bepalende factor.
- Monumentenglas: dubbelglas bestaande uit twee dunnere glasplaten met een spouw ertussen dat gevuld is met gas en voorzien is van een coating in het glas. Er zijn twee soorten isolatiegas, te weten Argon gas en Krypton gas. Elke soort gas heeft een eigen isolatie waarde. De isolatiewaarde van Monumentenglas is afhankelijk van de dikte van de spouw. De dikte van de sponningen bepaalt hoe breed de spouw kan zijn. De u-waarde van Monumentenglas ligt iets hoger dan het reguliere HR ++. Er zijn verschillende producenten van monumentenglas.
- Vacuümglas. Dubbel glas dat vacuüm is gezogen. Kleine ‘pillars’ zorgen ervoor dat er ruimte tussen de platen ontstaat. De nieuwste variant vacuümglas is Fineo glas geproduceerd door AGC.
Fineo glas heeft als enig vacuümglas geen zichtbaar vacuümventiel. Dit maakt dat Fineo glas
geschikt voor het plaatsen in monumenten en woningen binnen het beschermd stadsgezicht.
Fineo glas heeft de dikte van enkel glas, en is qua isolatie vergelijkbaar met HR+++.
Zowel Monumentenglas als Fineo glas kan van een extra laag worden voorzien waardoor de beglazing een ‘oude’ uitstraling krijgt.
- ambachtelijk met een sterke vertekening - klassiek met lichte welving
- modern met vlakke uitstraling
Per woning dient bekeken te worden welke uitstraling het beste bij de woning en het straatbeeld past.
- HR++ glas. Regulier dubbelglas dat bestaat uit twee glasplaten met een spouw er tussen. Deze spouw is ook gevuld met Argon of Krypton gas. Ten opzichte van het monumentenglas zijn zowel de glasplaten als de spouw dikker. Hierdoor is het glas dikker en zwaarder en heeft daardoor een iets lagere isolatiewaarde. Dit glas past alleen in bredere sponningen van de woningen uit een latere bouwperiode. Het kan geplaatst worden in kozijnen aan de achterzijde van woningen in beschermd gezicht waarop de aanvullende wet- en regelgeving niet van toepassing is.
Technische specificaties en prijsindicatie
Type glas Dikte van het glas
afhankelijk van de sponningen
U waarde isolatie.
Hoe lager hoe beter.
Prijs indicatie m2 glas excl.
btw
Enkel glas 4mm 5,8
Thermopane (oudere dubbel glas)
20mm 3,2 – 2,8
Dubbel glas HR++ 21 mm 1,2 €150,-
Dubbel glas HR+++ 28-36 mm 0,7
Monumentaal glas
Met Argon 10 mm* 2,6 € 250,-
Met Krypton 10 mm* 2,0 € 285,-
Met Krypton 13 mm* 1,5 € 285,-
Vacuümglas Fineo 8 8 mm 0,7 €475,-
*Glas met een dikte van 10mm heeft een spouw van 3 mm. Glas met een dikte van 13 mm heeft een bredere spouw van 6mm en verhoogt de isolatiewaarde aanzienlijk.
Note: De bovenstaande prijzen zijn inclusief het zetten van het glas en exclusief btw. Gemiddeld kan er gerekend worden met een btw tarief van 13,8% als combinatie van het hoog-laag tarief.
Leverancier van het glasproject
Keuze voor de Glazen Swaan als partner van het glasproject
Het glasteam heeft meerdere producenten en leveranciers gesproken. Fineoglas wordt slechts door een beperkt aantal dealers geleverd. In onze regio zijn we uitgekomen bij glasleverancier De Glazen Swaan uit Harmelen. De Glazen Swaan vervangt op dit moment 2200 ruiten van de bibliotheek van de Universiteit Utrecht, een rijksmonument uit 1800, door Fineoglas. Het glasteam is gaan kijken en is hier zeer enthousiast over.
De Glazen Swaan levert monumentenglas van twee verschillende producenten, te weten Stolker en DaVinci. Het glas van deze leveranciers voldoet aan de hoogste eisten en is voorzien van de juiste certificaten. Mocht het vervangen van beglazing om welke reden niet mogelijk zijn, dan biedt de Glazen Swaan ook de mogelijkheid voor voorzetramen. Voor de woningen met bredere sponningen is regulier HR ++ mogelijk. Ook dit glas wordt door de Glazen Swaan geleverd.
De Glazen Swaan heeft als expertise het plaatsen van beglazing in historische kozijnen en in beschermd stadsgezicht en gebruikt hiertoe de juiste technieken en de juiste materialen. De specialisten van de Glazen Swaan kunnen tevens ondersteunen bij het herstel of vervanging van (historische) kozijnen mocht dit nodig zijn.
Het glasteam is van mening dat De Glazen Swaan een betrouwbare en zeer kundige partner is die in staat is met bewoners mee te denken in de wensen die de bewoner heeft. Doordat er meerdere producten worden aangeboden heeft de bewoner een keuze voor wat het beste bij de woning past.
Tevens is het voor het glasteam een belangrijke overweging geweest dat de Glazen Swaan kan meedenken bij het reparatiewerk aan kozijnen mocht dit nodig zijn bij het vervangen van beglazing.
Vergunningen voor het vervangen van beglazing
Bepalende factoren
Beschermd stadgezicht
In de vesting vallen alle panden onder beschermd stadsgezicht, ongeacht het bouwjaar. Het beschermd stadsgezicht geldt voor zowel monumenten als niet-monumenten. Dit beschermd
stadsgezicht heeft aanvullende regelgeving voor het vervangen van beglazing aan de voorzijde van de woning.
Monumenten
Voor het vervangen van beglazing in monumenten dient altijd een vergunning aangevraagd te
worden. Met het aanleveren van de juiste tekeningen en aanvullende informatie wordt de vergunning hiervoor verleend, mits de beglazing past binnen de bestaande vensters.
Niet- monumenten
Voor niet-monumenten is er een onderscheid tussen ramen aan de straatzijde (zichtbaar vanaf de openbare weg) en overige ramen (niet zichtbaar vanaf de openbare weg).
Straatzijde (zichtbaar vanaf de openbare weg)
- Het isolatieglas past in de bestaande sponningen, dus heeft het isolatieglas ongeveer dezelfde dikte als het bestaande glas, dan kan vergunningsvrij tot vervanging worden overgegaan. De bestaande sponningen kunnen gehandhaafd blijven. Dit zal niet veel voorkomen.
- Het isolatieglas past in de bestaande sponningen als deze iets worden gefreesd. Door het frezen van de sponningen wijzigt niet zozeer het aangezicht, maar wel de profilering daarmee is een vergunning nodig. Met het aanleveren van de juiste tekeningen wordt een vergunning doorgaans verstrekt.
- Het isolatieglas past niet met een kleine aanpassing in de bestaande sponningen (HR++ en hoger), dan wijzigt ook het aangezicht van de woning zeker en is dus ook noodzakelijk om een vergunning aan te vragen. Het is dan van meerdere factoren afhankelijk of de vergunning wordt verstrekt
Overige zijden, niet zichtbaar vanaf de openbare weg - Vergunningsvrij en vrije keuze in soorten glas.
LET OP: door het aanmerken van het project als pilot (zie pagina 5) is het plaatsen voor alle niet-monumenten binnen de kaders van de pilot vergunningsvrij. Dat geldt dus alleen voor deelnemers aan het glasproject. Aanmelden kan t/m 31 maart.
Aanvragen van vergunningen voor monumenten
Maken van tekeningen
Voor het aanvragen van een vergunning zijn detailtekeningen nodig van de situatie voor en na vervanging van de beglazing. Op deze detailtekening wordt de dwarsdoorsnede van het raam weer gegeven. Als in de bestaande situatie de dwarsdoorsnede van verschillende ramen hetzelfde is, is één set tekeningen genoeg. Als in de bestaande situatie de ramen verschillende dwarsdoorsnedes hebben (bv. door ander dikte van het glas of andere gebruikte materialen) dienen er meerdere sets
tekeningen te worden aangeleverd. Bestaat het raam uit een roede verdeling met meerdere ruitjes dan is één set tekeningen voldoende. Bij al het tekenwerk dient dus de bestaande en de nieuwe situatie worden getekend
Tekeningen dienen te worden ondersteund worden door foto’s. Gea van der Horst, heeft zich met haar kantoor Lokaal18b2, verbonden aan dit project. Gea en haar collega zijn beschikbaar om de tekeningen te verzorgen. Zij zijn geheel op de hoogte van de werkwijze in Gooise Meren en de
gestelde criteria. Zij ontzorgen tevens bij het maken van foto’s. Mocht u zelf een tekenaar beschikbaar hebben dan is er een voorbeeld van de benodigde tekeningen beschikbaar bij het glasteam.
LET op: Aan het laten maken van de tekeningen zijn kosten verbonden.
Indienen van vergunningsaanvraag
De vergunningsaanvraag dient te worden voorzien van de volgende documenten 1. Aanvraag formulier omgevingsvergunning (compleet ingevuld)
2. Detailtekening van het (de) meest kritische kozijn(en) met duidelijke en juiste maatvoering 3. Overzicht welke ramen of glas vervangen worden (foto, tekst of geveltekening)
4. Foto van het bestaande raam 5. Foto van enkele details
6. Specificatie van het nieuwe glas (bestaand en nieuwe) 7. Offerte glasleverancier
Voor dit project is een format afgestemd met de gemeente en Gea waarin de nummers 2 t/m 6 zijn opgenomen. Dit maakt het indienen van de aanvraag veel overzichtelijker.
De vergunning dient te worden aangevraagd via www.Omgevingsloket.nl. Dit systeem wordt het OLO systeemgenoemd. De stappen in het OLO systeem zijn als volgt:
1 Log in met DigID en voer je eigen gegevens als aanvrager met de locatiegegevens. Het systeem checkt deze met gegevens uit de basisadministratie van de gemeente Gooise Meren
2 Bij het scherm ‘aanleveren van de werkzaamheden’ maakt u de volgende keuze - betreft het een monument, kiest dan voor de optie ‘Monument onderhouden,
restaureren … etc.
- betreft het geen monument, kies dan voor ‘nieuw kozijn plaatsen of bestaand …..
veranderen’
- ‘aanvullende werkzaamheden (op locatie of binnen watervergunning) zijn niet van toepassing
- Vervolgens voegt u toe de juiste documenten toe zoals hierboven is beschreven.
Aan de aanvraag van de vergunning zijn kosten verbonden. De gemeente rekent als leges 4,55 % (2020) van de aanneemsom excl. btw . In het geval van het vervangen van glas betreft dit de offerte van De Glazen Swaan.
Indien gewenst is het mogelijk om u geheel te laten ontzorgen en het vergunningentraject door Gea en haar collega te laten ondersteunen.
Het beoordelen van de vergunningsaanvragen
De vergunningsaanvragen die gerelateerd zijn aan dit glasproject worden gelijktijdig bekeken en beoordeeld door bij dit glasproject betrokken gemeentelijke ambtenaren.
Tijdens dit proces zal blijken dat de ‘reguliere’ aanvragen waarbij het gaat om vervanging van
beglazing van niet-monumentale panden met de juiste tekeningen voorspoedig vergund worden. Voor deze aanvragen wordt de maximale termijn van 8 weken gegarandeerd.
Voor de aanvragen van monumenten of afwijkende situaties, kan blijken dat er aanvullende informatie gewenst is. Dit proces zal dan mogelijk meer tijd vragen.
Financiering
Subsidie
Isolerende beglazing is een isolerende maatregel die in aanmerking komt voor de ‘Investeringssubsidie duurzame energie’ (ISDE). Er zijn een aantal voorwaarden waaraan voldaan dient te worden:
• Minimaal twee isolerende maatregelen of in combinatie met een warmtemaatregel
• Minimale oppervlakte van isolatie beglazing
• Beglazing heeft minimale de HR++ u-waarde 1,2 (€35,-/m2)
• Triple glas komt alleen in aanmerking in combinatie met isolerende kozijnen ( €100,-/m2) Het monumentenglas (u-waarde 1,5) komt niet in aanmerking voor subsidie. Fineo heeft een u- waarde vergelijkbaar met triple glas, maar wordt niet geplaatst in isolerende kozijnen. Om deze reden komt het Fineoglas niet in aanmerking voor de categorie Tipleglas. Mogelijk kan er wel aanspraak gemaakt worden op de subsidie voor HR++ glas.
De tweede isolerende maatregel is voor historische panden lastig om gelijke tijd met het vervangen van beglazing uit te voeren. Bij de meeste historische panden ontbreekt een spouw (spouwmuur isolatie) en/of kruipruimte (vloerisolatie).
De ISDE subsidie kan na uitvoer worden aangevoerd. Zie voor meer informatie milieucentraal.nl/energie-besparen/energiesubsidies-en-leningen.
Leningen
1) Energie bespaarlening nationaal warmtefonds (voorheen Nationaal Energiefonds)
• Eigenaar bewoner
• Niet ouder dan 75 jaar
• €2.500- €25.000
• 7-10 jaar
• Rentepercentage 1,7-2,2%
• Uitgevoerd door SVN
Deze lening heeft als doel om energie besparende maatregelen te financieren. Het opwekken van energie (bv zonnepanelen) kan alleen in combinatie met energiebesparende maatregelen. Zie voor meer informatie energiebespaarlening.nl
2) Duurzaamheidlening Gemeente Gooise Meren. Deze lening wordt ook uitgevoerd door de SNV en heeft dezelfde condities als de energie bespaarlening van het nationaal warmtefonds. Het verschil met de nationale lening is, is dat er bij de gemeentelijke regeling ook andere
duurzaamheidsmaatregelen in aanmerking komen voor financiering.
3) Extra ruimte in hypotheek voor duurzaamheidsmaatregelen. Bij afsluiten van hypotheek is het mogelijk om 6% extra (106%) te financieren voor het nemen van duurzame maatregelen.
