Lijst met onderwerpen voor de masterproef 2011-2012
Dr. P. Adriaens
Specialisatie: geschiedenis en filosofie van de psychiatrie; geschiedenis en filosofie van de seksuologie; filosofische antropologie; filosofie van de biologie.
Thema’s waarover u thans onderzoek verricht: filosofie en de Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (bijvoorbeeld: de definitie van geestesziekte in DSM, de plaats van de parafilieën of perversies in DSM,…); filosofische problemen in de seksuologie (bijvoorbeeld de vraag of seksuele voorkeuren natuurlijke soorten zijn, de filosofische veronderstellingen achter evolutionaire verklaringen van homoseksualiteit,…); filosofische problemen in het onderzoek naar schizofrenie (bijvoorbeeld: schizofrenie en subjectiviteit, schizofrenie als natuurlijke soort,...); filosofische geschiedenis van homofobie; cultuur-gebonden syndromen; het gebruik van beeldmateriaal in de geschiedenis van de psychiatrie.
Concrete onderwerpen waarover u een verhandeling wil begeleiden:
- Zijn geestesziekten natuurlijke soorten?
- Foucault over homoseksualiteit
- Analyse van het concept ‘geestesziekte’
- Filosofische geschiedenis van homofobie
- Cultuurgebonden syndromen (culture bound syndromes)
- Jerome Wakefield over depressie en droefheid (harmful dysfunction analysis)
Prof. dr. L. Anckaert
Concrete onderwerpen waarover u een verhandeling zou willen begeleiden:
Joodse Wijsbegeerte:
- De kritiek van het relationele denken van Rosenzweig op het dialoogbegrip van Buber.
- De filosofische betekenis van de talmoedcommentaren van Levinas.
- Het kwaad in de post-holocaust filosofie (bv. Fackenheim).
- Een eigen voorstel rond een 20° eeuws joods denker (Rosenzweig, Buber, Levinas, Benjamin…
Biomedische ethiek:
- Wilsbekwaamheid en euthanasie
- Omgaan met gekwetste autonomie in de ouderenzorg.
Prof. dr. A. Braeckman
specialisatie: Hedendaagse (continentale) politieke filosofie; Duitse idealisme (Schelling, romantiek), sociale theorie (Weber, Luhmann)
thema's waarover u thans onderzoek verricht: theorieën van ‘het politieke’ en democratietheorie (politieke en democratische representatie; democratische actie en participatie; etc.)
concrete onderwerpen waarover u een verhandeling zou willen begeleiden:
- politieke en democratische representatie (Pitkin, Urbinati, Saward, etc.)
- het begrip van het politieke en de constitutie van de samenleving (Schmitt, Lefort, Mouffe, etc.) - de idee van de democratie (Tocqueville, Gauchet, etc.)
- mensenrechten en democratie (Arendt, Lefort, Gauchet) - democratie en uitsluiting (Balibar, Rancière)
- constituerende macht en democratisch handelen (Castoriadis, Rosanvallon, etc.) - bestuurlijkheid en depolitisering (Foucault, etc.)
- politiek en conflict; politiek en geweld
- (politieke) thema’s en topics in het denken van Marx, Weber, Luhmann ...
Prof. dr. R. Breeur
specialisatie: moderne en hedendaagse (Franse) wijsbegeerte
thema's waarover u thans onderzoek verricht: (Zelf)bewustzijn en singulariteit, Vrijheid en Passies bij Descartes en Malebranche
concrete onderwerpen waarover u een verhandeling zou willen begeleiden:
- Denkers: Franse XXe eeuw: (van Bergson t/m Deleuze), Moderne denkers (Malebranche, Arnauld, Descartes, ...)
- "Antropologische" themas: Herinnering en geschiedenis, Bewustzijn en vrijheid (vrije wil) (vanuit continentale en angelsaksiche traditie) , Herinnering en verbeelding, Cogito en passies. Emoties en verantwoordelijkheid. Het 'kwaad' (bv. bij Malebnranche)
Prof. dr. F. Buekens
specialisatie: taalfilosofie (breed genomen), filosofie van de geest
thema's waarover u thans onderzoek verricht: normen voor beweringen, implicaturen (Grice), Searle’s theorie over institutionele feiten en toepassingen, argumentatiestrategieën in evolutionaire psychologie
concrete onderwerpen waarover u een verhandeling zou willen begeleiden - Taalfilosofie (eng genomen):
- Grice’s theorie over implicaturen
- Het fenomeen van ‘fautloos meningsverschil’ en smaakoordelen. Expressivitische theorieën over smaakoordelen.
- Pinker over implicaturen en hun sociale psychologie - Waarheidstheorieën
- Normativiteit en waarheid.
- Handelingsfilosofie en filosofie van de geest, epistemologie:
- Davidsons handelingstheorie
- Handelingen en hun effecten (verband handelingstheorie – moral luck-problematiek) - Accuraatheid: accurate vs. ware overtuigingen.
- Inzicht en illusies van inzicht: Dennett over de Intentional Stance, - Searle’s theorie over institutionele feiten:
- Searles theorie van institutionele feiten
- Institutionele feiten en hun evolutionaire voorgeschiedenis - Institutionele feiten: ontologie en epistemologie
- Geschiedenis van de filosofie:
- Alle taalfilosofen (met mogelijkheid tot vergelijking tussen ‘continentale’ en ‘analytische’ aanpak) - Varia:
- Sociologie van de filosofie. Geschiedenis van het postmoderne denken
- Inzicht en illusie: filosofie van de geest en empirische psychologie van ‘begrip’ en ‘begrijpen’
- Evolutionaire psychologie en normatieve epistemologie - Moral luck
- Moreel objectivisme en expressivisme
Dr. J. Chandler
Areas of specialization: epistemology, philosophy of science, decision theory
Areas of current research: generalizations of classical decision theory, applications of the AGM model of belief revision to epistemology and philosophy of science, ‘epistemic’ modalities, issues in the foundations of statistics.
Concrete research projects:
- Epistemology/general philosophy of science:
- Quantitative models of belief change
- Accuracy-based arguments for probabilism - Iterated probabilities
- Probability aggregation
- Belief change in generalisations of probabilism - Probability and coherence
- Stopping rules and the Bayesianism/frequentism controversy in statistics - Qualitative models of belief change
- Connections between AGM belief revision and judgment aggregation - Beliefs about evidence in the AGM framework
- Revision by conditionals - Moore’s paradox - Decision theory
- Sequential choice under partial uncertainty - Infinite decision theory
- Violations of menu-independence - Philosophy of biology:
- Theories of biological fitness
- Phenotypic plasticity and the evolution of mind - The evolution of fairness
- Miscellaneous
- Conditional logics - ‘Epistemic’ modalities
Dr. G. Claessens
Specialisatie: (antieke en vroegmoderne) wetenschapsfilosofie, geschiedenis van de wijsbegeerte, de platoonse traditie, receptiestudies, hermeneutiek
Thema’s waarover u thans onderzoek verricht:
- Vroegmoderne receptie van het platoonse receptakel - Vroegmoderne materie- en ruimtetheorieën
- Vroegmoderne receptie van het platonisme
- Hedendaagse beschouwingen over de geschiedenis van de wijsbegeerte - Methodologie van receptie
Concrete onderwerpen waarover u een verhandeling wil begeleiden:
- vroegmoderne receptie van Plato’s Timaeus - Ficino’s commentaar op Plato’s Timaeus - Receptiestudies en filosofie
- Het begrip ‘verbeelding’ in de oudheid/de vroegmoderne tijd, ...
- De idee ‘Grieks’ in de hedendaagse wijsbegeerte
- De figuur Socrates in de geschiedenis van de wijsbegeerte
- De geschiedenis van de hermeneutiek (Schleiermacher, Dilthey, Gadamer, ....) - Het lichaam/lichamelijkheid bij Plato/Neoplatonisme/Augustinus, ....
Studenten kunnen zelf voorstellen doen binnen mijn vakgebied.
Prof. dr. A. Cloots
specialisatie: secularisatietheorieën, filosofie en religie, wetenschap en religie, metafysica, process philosophy
thema’s waarover u thans onderzoek verricht: het secularisatiedebat (Lowith, Blumenberg, Voegelin .. ) en de rol van de religie in het ontstaan van de Westerse moderniteit (M. Gauchet, Ch. Taylor ..),
concrete onderwerpen waarover u een verhandeling wil begeleiden:
Algemeen: onderwerpen in verband met secularisatie, , filosofie en religie, filosofie en wetenschap, het ontstaan en het statuut van de Westerse rationaliteit.
Onderwerpen rond het concept metafysica vandaag (o.a. process philosophy) onderwerpen rond filosofie en wetenschap, wetenschap en religie.
Enkele concrete onderwerpen (studenten kunnen uiteraard zelf voorstellen doen):
- Het statuut en de ontwikkeling van de Westerse rationaliteit in secularisatie-theorieën als die van Gauchet, Taylor, Blumenberg, Löwith …
- De filosofische interpretatie van de evolutie (Teilhard de Chardin, de Duve…) - de plaats van de religie in het post-moderne denken (Lyotard, Vattimo, Ferry…) - Het debat rond wetenschap en religie (bijv. bij Galilei, Newton …).
- Het concept van metafysica in het hedendaagse denken (Lyotard, Whitehead, Deleuze ….).
- Deelaspecten uit de filosofie van Whitehead, zoals zijn concept van religie, zijn epistemologie, de notie van Eros, verhouding filosofie - wetenschap, of invloeden van bepaalde filosofen als Plato, Spinoza…
Prof. dr. P. Cortois
Specialisatie: cultuurfilosofie, filosofie van de cultuurwetenschappen, kunstfilosofie, godsdienstfilosofie, wetenschapsfilosofie
Huidige onderzoeksthema’s: symbooltheorie, rituelen (ritueel en kunst), godsdienstantropologie en epistemologie van symbolische overtuigingen
Concrete thesisonderwerpen:
- ritual beliefs, reflective beliefs, apparently irrational beliefs: Skorupski, Horton, Sperber, …
- algemene rituelentheorie: M. Douglas, Rappaport, Winch, Turner, Staal, Eliade, Laidlaw & Humphrey … - symbooltheorie en analyse van symbolische praktijken: Cassirer, Bachelard, Scheffler, Geertz, Durkheim,…
- cultuurfilosofische aspecten van het werk van Gellner, Gauchet,…
- kunstfilosofie: Focillon, analytische auteurs,…
- muziekfilosofie: Scruton, Levinson, Kivy, Budd, Langer, Robinson,…
- filosofie van de cultuurwetenschappen: Ankersmit, Hacking over classificatie, interactieve soorten
- wetenschap en cultuur: auteurs in het 'two cultures' debat
- wetenschapsgeschiedenis en wetenschapsfilosofie: Kusch, Brandom, Gallison, Daston, historical epistemology - stijlen van wetenschappelijk denken en (on)vergelijkbaarheid van theorieën': Hacking, Granger, Kuhn..
- kwesties rond classificatie, symbolische classificaties, interactieve classificatie (Hacking, Foucault, Dehue, Goodman, Elgin,...).
Prof. dr. S. Cuypers
Specialisatie
- Wijsgerige psychologie
- Filosofie van de opvoeding en het onderwijs
Thema's waarover u thans onderzoek verricht:
- probleem van morele verantwoordelijkheid / wilsvrijheid (autonomie) en determinisme - Richard S Peters over opvoeding en onderwijs
Concrete onderwerpen waarover u een verhandeling zou willen begeleiden:
De Masterproef wordt begeleid binnen het kader van de analytische wijsbegeerte
- thema’s uit theorieën over morele verantwoordelijkheid / autonomie (van in het bijzonder Harry Frankfurt en John Martin Fischer)
- thema’s uit de filosofie van de opvoeding en het onderwijs van Richard S Peters
Prof. K. De Boer
Specialisatie - Metafysica
- Geschiedenis van de moderne wijsbegeerte - Duits Idealisme (m.n. Hegel)
- Continentale filosofie
Thema's waarover u thans onderzoek verricht:
- Kants Kritiek van de zuivere rede in het licht van zijn hervorming van de metafysica - Hegels Grundlinien der Philosophie des Rechts
Concrete onderwerpen waarover u een verhandeling zou willen begeleiden:
- Kants Kritiek van de zuivere rede - Kants eerste critici (Jacobi t/m Hegel) - Hegel
- Heidegger
Prof. dr. A. De Block
Specialisatie: wijsgerige antropologie, filosofie van de biologie
Thema’s waarover ik thans onderzoek verricht: culturele evolutie, psychiatrische taxonomie, sport als signaal, evolutionair sociaal constructivisme
Concrete onderwerpen waarover ik een verhandeling wil begeleiden:
- filosofische reflecties op aspecten van de evolutietheorie.
Voorbeelden:
o Bestaan er wetten in de evolutietheorie?
o Waarin verschilt filosofie van de biologie van theoretische biologie?
o Is seksuele selectie een vorm van natuurlijke selectie?
o Is er vooruitgang in de evolutie?
o Hoe verhoudt de Westermarck-hypothese zich tot filosofische beschouwingen over het incest-taboe?
o Evolutiepsychologie en de naturalistische drogreden.
- culturele evolutie en seksuele selectie - culturele innovatie en imitatie
- Dawkins en de filosofie van de biologie (in het bijzonder ‘The Extended Phenotype’) - Darwinisme en religie
- Hebben planten ‘emoties’?
- Scruton over perversie
- Sociaal constructivisme (Foucault, Latour, Hacking) - Filosofie van de psychiatrie
- Filosofie van spel en sport
Dr. H. De Cruz
Areas of expertise: philosophy of cognitive science, philosophy of mind, epistemology, analytic philosophy of religion, philosophy of mathematics, philosophy of biology.
Current areas of research:
- Cognitive biases and scientific understanding
- Applying models of cultural evolution to scientific practice
- Implications of cognitive science of religion for justification of religious beliefs - The role of extended mind in scientific and mathematical practice
Possible subjects for master's theses:
- Commonsense philosophy in the context of current cognitive science - Proper basicality of religious belief and cognitive science of religion - Evolutionary (debunking) arguments for the justification of beliefs
Dr. P. De Leemans
specialisatie: De receptie van Aristoteles’ (natuur)filosofie in de Middeleeuwen
thema's waarover u thans onderzoek verricht: middeleeuwse vertalingen van en commentaren op Aristoteles' Parva Naturalia, De anima en Problemata
concrete onderwerpen waarover u een verhandeling zou willen begeleiden (kennis van het Latijn -en liefst Grieks - gewenst):
Studie van een thema dat aan bod komt in Aristoteles' Parva Naturalia, de Dierenboeken of de Problemata, bij voorkeur aan de hand van middeleeuwse en/of renaissance commentaren. Bijvoorbeeld:
- het probleem van zelfbeweging
- de idee van perfectie en imperfectie in de biologische wereld
Prof. Dr. H. De Schutter
Specialisatie: politieke filosofie en taalfilosofie
Thema’s waarover u thans onderzoek verricht: nationalisme, federalisme, niet-territoriale politieke autoriteit, taalrechten, taalidentiteit, multiculturalisme
Concrete onderwerpen:
Politieke filosofie:
- thema’s uit de politieke filosofie van l’abbé Grégoire, Herder, Humboldt, Mazzini, J.S. Mill, Ch. Taylor, W. Kymlicka, J.
Rawls, Y. Tamir, S. Benhabib, R. Dworkin, D. Miller
- thematische onderwerpen uit de hedendaagse politieke filosofie:
o (waarom) is federalisme verkieslijk boven unitarisme of onafhankelijkheid van de deelstaten?
o Tocqueville over federalisme
o de relevantie van The Federalist Papers voor federalisme in multinationale staten
o niet-territoriale politieke autoriteit: het Oostenrijks-marxistische model van Renner en Bauer o een morele onderbouwing van taalrechten
o de receptie van Herder door hedendaagse nationalisten
o verantwoordelijkhied ten aanzien van natiegenoten versus globale rechtvaardigheid o het belang van een gedeelde nationale identiteit voor de democratische rechtsstaat o de rechten van nationale minderheden
o een morele afweging van de uitbreiding van de EU o de legitimiteit van integratievereisten voor immigranten o wat is een rechtvaardig immigratiebeleid?
Taalfilosofie:
- thema’s uit de taalfilosofie van Hobbes, Locke, Condillac, Grégoire, Herder, Gadamer, Taylor - thematische onderwerpen i.v.m. taalidentiteit:
o de taalfilosofische positie van Dante in De Vulgari Eloquentia o de taalfilosofie van Machiavelli
o taalfilosofie en taalideologie in/van de Franse Revolutie o Mauthner: Muttersprache und Vaterland
o het linguïstische postkolonialisme van E. Glissant (bv. analyse van het recht op opaciteit) o Derrida: Le monolinguïsme de l’autre
Dr. D. De Smet
specialisatie: Arabische filosofie; doctrinaire geschiedenis van het Sji‘isme
thema's van huidig onderzoek: transmissie van het laat-antieke Griekse denken in de islamwereld; het neoplatonisme in de Arabische traditie; de filosofie van het Sji‘isme, in het bijzonder van het Isma'ilisme; de leer van het intellect en de ziel in de Arabische filosofie
concrete onderwerpen voor de masterproef:
- “Griekse” filosofie versus “islamitische” wetenschappen in het Middeleeuwse Arabische denken - geloof en rede / godsdienst en filosofie in de Arabische wijsbegeerte
- filosofische exegese van bepaalde Koranverzen - schepping en emanatie: een onmogelijke verzoening?
- aspecten uit de zielsleer van Avicenna
- de leer van het intellect bij al-Kindi, al-Farabi, Avicenna en Averroës - de plaats van de filosofie in het Sji‘isme
Prof. dr. W. Desmond
Specialisatie:
- German idealism, Kant, primarily Hegel; Left-Hegelianism, post-Hegelianism: Feuerbach, Marx, Bauer, Stirner, Kierkegaard, Schopenhauer, Nietzsche.
- Themes in aesthetics: the relation of philosophy and art after Kant; the relation of mimesis and originality;
Romanticism, originality and its cultural democratization; the re-appearance of Platonic themes like eros and mania;
genius; the sublime; the dark origin; the migration of transcendence from religion to art; art and the sacred and the issue of myth
- Themes in philosophy of religion: post-Hegelian atheism; post-atheistic religiousness; addressing God from the between; post-secular porosity of philosophy and religion
- Themes in metaphysics: dialectical and post-dialectical thought and the problems of identity and difference, the self and the other; the problem of transcendence as more than human self-transcendence
- Themes in ethics: valueless being; the issue of intrinsic good (in an ontological sense as well as an ethical); the limits of autonomy; the problem of the nihilism of modernity; will to power and the instrumentalizing of being; the relation between being and the good; ethical service beyond sovereignty and servility
Huidig onderzoek:
Thinking the intimate universal (with a bow to some of the issues of political theology): the intimate universal beyond the abstract universal, the concrete universal of Hegel, as well as other than the post-Hegelian, post-modern singular that poses itself over against the universal. The intimate universal as relevantly manifested in art, religion, philosophy and politics.
Concrete onderwerpen:
In addition to projects drawing from the areas and figures above, some of the following might be of interest to students:
- Existential thinkers such as Jaspers, Marcel, Shestov, Dostoevski in connection with some of the themes mentioned above in relation to ethics, metaphysics and philosophy of religion
- American philosophers such as Peirce, Dewey, James, Paul Weiss and other non-analytic American philosophers (for example, Robert Neville, Brian Martine, David Weissman...). American philosophers beyond the analytic versus Continental divide (Stanley Cavell, for instance, or Joseph Margolis).
Prof. dr. L. De Vos
specialisatie: Duits idealisme, subjectiviteitsfilosofie
thema's waarover u thans onderzoek verricht: Kant, Hegel Fichte, Schelling, grondvragen van de filosofie
concrete onderwerpen waarover u een verhandeling zou willen begeleiden :
Hegel, Kant of Fichte over het scepticisme
Waarheidsdefinities bij Hegel, Kant, Fichte of Henrich
Commentaren op teksten door studenten zelf voorgesteld, bv:
Scepticisme in Hegels Phänomenologie
'God' in Hegels Phil. der Religion
Fichtes Anweisung zum Seligen Leben; Fichtes Einleitung der Wissenschaftslehre (1812)
'Hegels inleiding op moraliteit in de rechtsfilosofie'
Denken en willen in Hegels Enzyklopàdie (1817 of 1830)
Het ideaal in Hegels Aesthetik
Klassieke en romantische kunst bij Hegel; het systeem der kunsten bij Hegel
Zelfbewustzijn van Kant tot heden
Vertaling van en commentaar op Schulzes Aphorismen über das Absolute
Dieter Henrich over denken en danken
Dieter Henrich over kunst
Leven bij Fichte of Schelling
Vrijheid bij Jacobi en Schelling
Fichtes zogenaamd atheïsme
Prof. N. de Warren
Specialisatie: Phenomenology; hermeneutics; French post-structuralism; critical theory; German Idealism; philosophy of art; philosophy of literature; philosophy of religion; 19th-century philosophy
Huidig onderzoek: theory of the imagination; the problem of stupidity; forgiveness; modern philosophy and the First World War
Prof. dr. P. d’Hoine
Specialisatie: antieke filosofie, Plato, Aristoteles, Neoplatonisme
Huidig onderzoek: neoplatoonse metafysica en natuurfilosofie, de receptie van Plato’s Ideeënleer in de latere oudheid, de neoplatoonse commentaartraditie, Proclus, Syrianus, Plotinus
Onderwerpen:
- Onderwerpen die verband houden met Plato’s Ideeënleer (het ontstaan van de Ideeënleer, Ideeën en definities, de discussie over de Ideeënleer in de Parmenides, Aristoteles’ kritiek op de Ideeënleer, …)
- Plato en/of Aristoteles over dichtkunst en mimesis - Plato en/of Plotinus over het schone, de liefde - Filosofie als ‘manier van leven’ in de oudheid
- De ‘harmonie’ van Plato en Aristoteles in de late oudheid - Filosofie en mythologie in de late oudheid
- Onderwerpen die verband houden met de invloed van Plato’s denken in de latere filosofie (vnl. latere oudheid, moderne tijd, hedendaagse filosofie en esthetica)
Studenten mogen ook zelf onderwerpen voorstellen die aansluiten bij mijn specialisatie.
Dr. B. Engelen
Specialisatie: Politieke filosofie, filosofie van de economie, economische ethiek, bijzondere moraalfilosofie
Huidig onderzoek:
- Rationaliteit
- Homo Economicus modellen
- Egoïsme, altruïsme, reciprociteit, sociale normen - Democratie modellen
- Distributieve rechtvaardigheid
Concrete onderwerpen:
- Het belang van sociale normen in het verklaren van menselijk gedrag - Crowding-out: Homo Economicus als self-fulfilling prophecy
- Hoe realistisch (moeten) economische modellen zijn?
- Kunnen altruïsten rationeel zijn?
- Waarom en hoe stemmen mensen?
- Welke rol vervullen verkiezingen in een democratie?
- De beperkingen van een deliberatieve opvatting van democratie - Rijke egalitaristen: contradictio in terminis?
- Trolley cases in deontologische en consequentialistische theorieën
Prof. dr. R. Friedman
Areas/Figures of Specialization: Medieval Philosophy and Theology
Areas/Figures of Current Research: 13th and 14th century theories of cognition (esp. concept formation); modal theory in the later Middle Ages; later medieval ideas on the eternity of the world and the nature of the infinite; trinitarian
theology, predestination, divine simplicity in the same period. Literary genres of later medieval philosophy and theology.
Concrete Research Projects you would be willing to promote:
- 13th and 14th century philosophy and theology
- Selected thinkers in earlier medieval philosophy (Augustine, Boethius, Eriugena, Anselm, Abelard) - History of medieval universities
- Editions of texts from the medieval period
Dr. R. Geenens
Specialisatie: continentale politieke filosofie (hedendaagse en geschiedenis van)
Thema’s waarover u thans onderzoek verricht: Lefort, “erkenning” in de politieke sfeer, democratie in de postnationale constellatie
Concrete onderwerpen waarover u een verhandeling wil begeleiden:
- Thema’s uit de hedendaagse politieke filosofie: soevereiniteit en democratie voorbij de natiestaat, erkenning in de politieke sfeer, universaliteit van mensenrechten, betekenis van politieke gelijkheid, betekenis van politieke macht, normatieve fundering van democratie, modellen van democratie, verschillende opvattingen van vrijheid
- Thema’s uit het werk van Lefort en leerlingen (Manent, Gauchet, Rosanvallon): kritiek van het marxisme,
totalitarisme en democratie, mensenrechten, conflict en publieke ruimte, representatie, invulling van de notie “volk”
- Thema’s uit het werk van Habermas: Habermas’ antropologie, discoursethiek, communicatief handelen, opvatting van erkenning (cf. Taylor, Honneth, Fraser), democratie en mensenrechten, Habermas’ rechtstheorie,
constitutioneel patriottisme, religie in de publieke ruimte
- Thema’s uit het moderne natuurrecht (Grotius, Pufendorf, Locke, Finnis, …) - Thema’s uit het Franse liberalisme (Montesquieu, Constant, Tocqueville, Aron, …)
- Thema’s uit de geschiedenis van het republikanisme (Bruni, Machiavelli, Arendt, Pettit, …) - Esthetica van de dans (Nelson Goodman, Graham McFee, Francis Sparshott, …)
Dr. Jan Heylen
Specialisatie: filosofische logica, taalfilosofie, wetenschapsfilosofie
Concrete onderwerpen:
- Katapult- en ineenstortingsargumenten voor intensionele logica's - De logische vorm van beschrijvingen en voorwaardelijke zinnen - Kennis van rekenkunde
Geïnteresseerden mogen elk onderwerp uit filosofische logica, taalfilosofie of wetenschapsfilosofie voorstellen. De haalbaarheid van het voorstel zal vervolgens beoordeeld worden.
Prof. dr. T. Heysse
Specialisatie: argumentatietheorie, epistemologie, meta-ethiek, sociale en politieke filosofie
Thema’s waarover u thans onderzoek verricht: Habermas, deliberatieve democratie, verhouding macht/kennis in hedendaagse politieke filosofie, geschiedenis en democratie
Concrete onderwerpen:
- consensus, conflict en macht in de politieke gemeenschap - waarheid en politiek, waarheid in de ethiek
- paradoxen van de democratie
- de democratische rol van de publieke sfeer - representatie
- opvattingen over geschiedenis en ethiek, opvattingen over geschiedenis en democratie - geschiedenisfilosofie in de ‘analytische’ wijsbegeerte
- discussie en argumentatie in de ethiek
- thema’s in het werk van Habermas, Rawls, Bernard Williams, Crispin Wright, John Skorupski, John McDowell, David Wiggins, Claude Lefort, Donald Davidson, Simon Blackburn, Thomas Nagel, Nelson Goodman, Robert Brandom, Michael Dummett, Charles Taylor
Dr. Carlo Ierna
Specialisatie: Husserl's vroege filosofie, de School van Brentano (Brentano, Stumpf, Meinong, Twardowski, Zindler, Höfler, Marty, Von Ehrenfels)
Thema’s waarover u thans onderzoek verricht: filosofie van de wiskunde en logica in Husserl, Frege, de School van
Brentano.
Concrete onderwerpen:
- Husserl's vroege filosofie: van Über den Begriff der Zahl (1887) - tot en met de Logische Untersuchungen en de Doppelvortrag (1901)
- De rol en ontwikkeling van formele wetenschappen in de filosofie van de 19de eeuw: de receptie van Leibniz en Bolzano, het idee van een mathesis universalis
- Psychologisme, antipsychologisme en de grondslagenproblematiek in de filosofie van de wiskunde in de 19de eeuw - Formele ontologie, intentionele objecten, hogere orde objecten (Gestalten) en relaties in de School van Brentano - De wortels van de zogenaamde "analytische" en "continentale" stromingen in de 19de eeuwse filosofie
- De receptie van Aristoteles in de School van Brentano.
- Geschiedenis en grondslagen van de Kunstmatige Intelligentie en de Cognitieve Wetenschappen.
Dr. C. Kelp
Areas/figures of specialisation: Epistemology
Areas/figures of current research: the nature and value of knowledge, aims of cognition and inquiry, the point and purpose of epistemic concepts
Concrete research projects:
- the analysis of knowledge - epistemic value
- closure/transmission principles for knowledge/justification - modal theories of knowledge (safety/sensitivity)
- virtue epistemology
- the semantics of knowledge attributions - the point and purpose of epistemic concepts - the epistemology of disagreement
- entitlement - scepticism
- norms of assertion and informative speech acts - Fitch’s paradox.
Dr. Mathias Lievens
Specialisatie: politieke filosofie
Thema’s waarover u thans onderzoek verricht: global governance, representatie, post-foundational political philosophy, radicale democratie
Concrete onderwerpen:
Thema’s uit de politieke filosofie van Carl Schmitt, Karl Marx, Antonio Gramsci, Ernesto Laclau & Chantal Mouffe, Jacques Rancière, Antonio Negri, Etienne Balibar (en bij uitbreiding de marxistische en postmarxistische traditie); in het bijzonder: het begrip van het politieke, democratie en conflict, radicale democratie, soevereiniteit en constituerende macht, depolitisering.
Prof. dr. J.F. Lindemans
Dr. F. Mattens
Specialisatie: Fenomenologie / Husserl; Ruimte / Waarneming; Architectuur - Moderniteit - Modernisme.
Thema’s waarover u thans onderzoek verricht: Fenomenologie-Philosophy of Mind: Action/Perception, Zintuigen - Zintuiglijke ervaring, Beeld
Concrete onderwerpen waarover u een verhandeling wil begeleiden:
- Geschiedenis: waarneming en ruimte in Ernst Mach, George Berkeley en/of Thomas Reid.
- Fenomenologie: Husserl, ruimte in Merleau-Ponty of Heidegger - Philosophy of Mind: zintuiglijke modaliteiten; ruimtelijke waarneming
Prof. dr. U. Melle
specialisatie: Fenomenologie (Husserl, Scheler, Merleau-Ponty), waarden- en deugdenethiek, ecofilosofie, eco-ethiek, filosofische antropologie, dierenethiek, filosofie van de techniek
thema's waarover u thans onderzoek verricht: Husserl, filosofische antropologie
concrete onderwerpen waarover u een verhandeling zou willen begeleiden:
- Structuren van het bewustzijn - ecofenomenologie - postmoderne dierenethiek - trans- en posthumanisme
Prof. dr. M. Moors
specialisatie: moderne filosofie; Kant; Duits idealisme
thema's waarover u thans onderzoek verricht: metafysica en Letztbegründung; rationele discursiviteit en religie; Kant's Kritik der reinen Vernunft, Schelling, over vrijheid
concrete onderwerpen waarover u een verhandeling zou willen begeleiden:
Descartes; Kant (pre-kritische en kritische periode); het paradigma van de moderne rationaliteit (Blumenberg, Henrich, enz.);
Heidegger's visie op de komende god, godsdienstfilosofie, filosofie van de openbaring, religie en haar impact op de cultuur;
De Kantiaanse esthetica: de transcendale grond van de smaak, het verschil tussen het mooie en het lelijke, de plaats van de mathematica in het transcendentale oordeel van de smaak; Schiller over Kant
Moraliteit en Schoonheid bij Kant
Stanislas Breton over christelijke filosofie (of een thema uit het werk van Breton)
Het begrip Selbsterhaltung in de Moderniteit
Levinas' ethische bevestiging van God
Derrida over Kants Voorname toon in de filosofie
Heidegger over een goddelijker God
Het filosofische werk van Edith Stein, Endliches und Ewiges Sein
Uit Kants aanzetten tot een godsdienstfilosofie: de hoop, het radicale kwaad, verlossing
Andere thema’s overeen te komen
Prof. dr. P. Moyaert
specialisatie: Cultuurantropologie, psychoanalyse
onderwerpen voor masterproeven:
- Onderwerpen over fenomenologische psychiatrie. Onderzoek naar het waarom van een fenomenologische psychiatrie en de uitwerking ervan aan de hand van auteurs als Henri Maldiney, Ludwig Binswanger, Imre Herman e.a.
- Filosofische grondslagen van het onbewuste. Onderzoek bij auteurs als Descartes, Spinoza en meer recent Michel Henry.
- Deleuze in discussie met Freud en de psychoanalyse.
- Andere onderwerpen te bespreken met de docent.
1) Onderwerpen gerelateerd aan beelden, verbeelding en beeldverering in godsdienst. Bvb.:
- Idool en icoon bij J.-L. Marion.
- De rol van religieuze verbeelding vertrekkend van de studies van Richard Kearney - Verhouding tussen beeldvorming in de godsdienst en hysterische lichamelijkheid - volgens G. Didi-Huberman
- Kritiek op beeldverering door Calvijn
- De rol van het boek in het monotheïsme vertrekkend van het werk van Halberthal - ‘People of the Book’.
2) Onderwerpen gerelateerd aan Deleuze. Bijvoorbeeld:
- Het principe van individuering: Simondon –Deleuze
- Tussen mechanicisme, finalisme en vitalisme: vertrekkend van studies van Raymond - Ruyer (Deleuze)
- Kritiek van Lalande op het vitalisme van Bergson, (met uitbreiding naar doodsdrift bij - Freud).
- Hoe leest Deleuze het oeuvre van Francis Bacon, enzovoort.
- Deleuze – Leibniz…….
- Hoe gebruikt Deleuze Jung vertrekkend van de recente studie van Chr. Kerslake - Wat verstaat Deleuze onder immanentie?
3) Onderwerpen gerelateerd aan Freud en Lacan. Bijvoorbeeld - Michel Henry en de grondslagen van de psychoanalyse.
- De ontdekking van het onbewuste in het rationalisme van Descartes
Prof. dr. J. Opsomer
Specialisatie: Antieke wijsbegeerte, natuurfilosofie en ontologie, Midden- en Neoplatonisme, hellenistische wijsbegeerte
Huidig onderzoek: Natuurfilosofie in de late oudheid (Aristoteles-commentaren, Neoplatonisme), Proclus, Iamblichus, Plutarchus van Chaironeia, Aristoteles’ kritiek op Plato
Concrete onderwerpen:
- mathematische verklaringsmodellen in de natuurfilosofie (Proclus, Simplicius) - natuurfilosofie in Plato’s Timaeus
- Aristoteles’ kritiek op Plato’s Ideeënleer
- Aristoteles’ kritiek op Plato’s psychologie (De anima)
- Opvattingen over beweging, materie, tijd, plaats … in de geschiedenis van het Platonisme (bv. Philoponus, Simplicius)
- atomisme (Democritus, Epicurus, Lucretius)
- Plotinus over natuurfilosofische of psychologische thema’s - de delen van de ziel in Plato en Aristoteles
Prof. dr. B. Pattyn
Specialisatie: ethiek en media
Thema’s waar ik thans onderzoek over verricht: media, collectiefbewustzijn, culturele betekenissystemen en publieke ruimte
Thema’s waarover ik een verhandeling zou willen begeleiden:
- De moderne haalbaarheid van Durkheims moraal
- De consequenties van de taaltheorie van Lev Semenovich Vygotsky voor de definitie van publieke moraal - De betekenis van Joseph Addison voor de journalistiek
- Filosofie en censuur in de 19de eeuw
- De kwaliteit van Habermas’ reconstructie van de communicatie in de 19de eeuw - De moraalfilosofische relevantie van Bourdieus ‘habitus’ begrip
- De liberale houding ten opzichte van de theologische rechtvaardigingsleer Prof. dr. B. Raymaekers
Specialisatie: Kant, ethiek, rechtsfilosofie, politieke filosofie
Concrete onderwerpen:
1. I. Kant:
- ‘sensus communis’ (evtl. In vergelijking met H. Arendt of J.F. Lyotard) - teleologie
- het filosofie-concept in de inleidingen tot de Kritik der Urteilskraft - het ‘oorspronkelijk verdrag’ in politieke filosofie en rechtsfilosofie - de relatie ethiek, politiek en recht
- de notie autonomie (doorwerking in hedendaagse interpretaties O’Neill, Korsgaard, …) - liberale en/of republikeinse staatsopvatting
- de vroegste receptie van Kant in het Nederlandse taalgebied - neo-kantianisme
2. Rechtsfilosofie, politieke filosofie
- rol van het natuurrecht binnen de actuele rechtsfilosofie (o.m. J. Finnis) - discussie natuurrecht-rechtspositivisme (R. Dworkin, N. MacCormick, …) - het sociale contract en de kritiek erop
- politieke denken tijdens het interbellum - soevereiniteit (N. Walker)
- auteurs: H. Arendt, Carl Schmitt (het einde van het politieke, kritiek op het liberalisme), L. Strauss, M.
Gauchet, R. Dworkin, G. Radbruch, M. Nussbaum, …
Prof. dr. A. Robiglio
Areas of competence: History of Western Philosophy, with specialization in Medieval, Renaissance, Early Modern thought, Nietzsche studies, Existentialism, and Neo-scholastic philosophy.
Area of specialization and current research: Aquinas and the early modern Thomistic tradition; Late Medieval and Renaissance Ethics; Philosophical Anthropology; Late Medieval and Modern Aesthetics; Historiography of Philosophy.
Suggestions for thesis topics: on request
Prof. Dr. S. Rummens
Specialisatie: fundamentele ethiek, metaethiek, politieke en sociale filosofie
Huidige onderzoeksthema’s: Wittgenstein en ethiek, morele onenigheid, democratietheorie, Habermas
Concretere onderwerpen voor een verhandeling:
‐ Wittgenstein en ethiek
‐ filosofie als (Wittgensteiniaanse) therapie
‐ discoursethiek
‐ transcendentale funderingen in de hedendaagse ethiek
‐ morele onenigheid
‐ fact/value dichotomie
‐ representatie en deliberatie
‐ populisme en democratie
‐ democratisch tekort in de EU/in België
‐ politiek extremisme
‐ religie in de publieke sfeer
‐ mondiale democratie
Prof. dr. S. Symons
Specialisatie: negentiende-en twintigste eeuwse filosofie van de kunst en kunstkritiek, vooral Duitse en Franse.
Onderwerpen voor masterproeven:
- Gesuggereerde auteurs: Benjamin, Adorno, Kracauer, Simmel, Worringer, Warburg, Riegl, Wölfflin, Heidegger, en Merleau Ponty, Deleuze, Lyotard, Derrida, Rancière
- Gesuggereerde thema's/debatten:
- notie van het optische/esthetische onbewuste (Kracauer, Benjamin, Krauss, Rancière) - post-medium condition (Krauss, Jameson, Steinberg, Deleuze)
- "visual" culture en negentiende eeuwse voorlopers (Debord, Berger, Crary, Vattimo, Nancy) - einde van de kunst (Hegel, Danto, Belting)
- representeerbaarheid van historische trauma's (James E. Young, Ernst van Alphen, Georges Didi-Huberman, Eric Santner, Giorgio Agamben)
Dr. A. Topolski
Specialisatie: Hedendaagse continentale ethische en politieke filosofie, Arendt, Levinas, joodse denken, vredeshandhaving / militaire ethiek, politieke retoriek / communicatie / media, feminisme
Thema’s waarover u thans onderzoek verricht: de retoriek van het 'joods-christendom' in de Europese identiteitscrisis, islamofobie, antisemitisme, Levinas, Arendt,
Concrete onderwerpen waarover u een verhandeling wil begeleiden: studenten kunnen onderwerpen voorstellen binnen het kader van hierboven genoemde onderzoeksthema’s en specialisatie.
Prof. dr. A. Vandevelde
specialisatie: Toegepaste ethiek, economische ethiek, filosofie van de sociale (en economische) wetenschappen, sociale en politieke filosofie
thema's waarover u thans onderzoek verricht: het liberalisme-communautarisme-debat, economische en menselijke rationaliteit, filosofie van de sociale zekerheid, filosofie van het geld, filosofie van de sociale wetenschappen
concrete onderwerpen waarover u een verhandeling zou willen begeleiden :
Thema's uit het werk van Rousseau, Smith, Hume, Hobbes, Locke, Ch. Taylor, M. Walzer, M. Sandel, J. Rawls, A.
Sen
Universalisme en particularisme in ethiek en politieke filosofie (o.a. Sheila Benhabib, Walzer e.a.)
Wat is de betekenis en de reikwijdte van de zogenaamde neutraliteit van de overheid?
Brian Barry's theorie van de rechtvaardigheid
De politiek van de gegarandeerde aanwezigheid: positieve discriminatie van vrouwen en minderheden
Internationale rechtvaardigheid volgens John Rawls, Beitz en Pogge
Het waardebegrip van Elisabeth Andersen
Het egalitarisme van Ronald Dworkin
Ethiek van de gezondheidszorg: de rol van individuele verantwoordelijkheid
Parfit’s kritiek op het utilitarisme
De naam van de vader
Vrijheid van goederenverkeer – vrijheid van mensen. Over het recht op vrije migratie
Theorieën van uitbuiting en uitsluiting
Prof. dr G. Vanheeswijck
specialisatie: Metafysica, wijsgerige godsleer, cultuurfilosofie
thema's waarover u thans onderzoek verricht: De evolutie van het metafysicaconcept in de post-hegeliaanse filosofie; de plaats van René Girard in het hedendaagse denken; betekenis van subjectiviteit
concrete onderwerpen waarover u een verhandeling zou willen begeleiden:
- het metafysicaconcept bij Schopenhauer - het metafysicaconcept bij Strawson - het godsbeeld bij René Girard
- de godsdienstfilosofie van Gianni Vattimo - de cultuurfilosofische identiteit van 'Europa' - het metafysicaconcept bij Jan Patocka
- christendom en ressentiment: Nietzsche en Scheler - het filosofieconcept van Charles Taylor
- het subjectsbegrip bij Charles Taylor
Prof. dr. L. Van Liedekerke
Specialisatie: bedrijfsethiek, Economische ethiek, Geschiedenis van het economisch denken.
Thema’s waarover u thans onderzoek verricht: financiële ethiek, politieke implicaties van CSR, bedrijfsethische thema’s
Concrete onderwerpen waarover u een verhandeling zou willen begeleiden:
- Maatschappelijk verantwoord investeren
- Institutionele verantwoordelijkheid van ondernemingen - De economische filosofie van David Hume
Prof. dr. Ph. Van parijs
Prof. dr G. Van Riel
specialisatie: Antieke wijsbegeerte, Plato, Neoplatonisme
thema's waarover u thans onderzoek verricht: de theologie van Plato, de filosofie van Augustinus en zijn voorgangers, de genotsleer van Plato, Aristoteles en de neoplatonici
concrete onderwerpen waarover u een verhandeling zou willen begeleiden:
Vroomheid in Plato's Euthyphro
De theologie van Plato in de Wetten b. 10
Het scheppingsverhaal bij Ambrosius en Augustinus
Origenes en Augustinus
Aristoteles over vrijgevigheid en royaliteit
Plato's Protagoras: kan de deugd worden aangeleerd?
de genotsleer van Thomas van Aquino
man en vrouw bij Augustinus en Johannes Scottus Eriugena Prof. dr. P. Van Tongeren
specialisaties: Nietzsche, hermeneutische ethiek, geschiedenis van de ethiek, deugdethiek thema's van huidig onderzoek: zie 'specialisaties'
voorbeelden van onderwerpen voor een verhandeling: thema's op het gebied van genoemde specialisaties. Nader overleg gewenst; bij wijze van voorbeeld, enkele suggesties:
- hybris (en anagkè) bij Nietzsche
- Nietzsche en Kierkegaard over 'het ogenblik'
- analyse van Nietzsches NL KSA 8, 9[1] en E. Dührings 'Der Werth des Lebens' - Nietzsche's 'wir'
- Menno ter Braaks interpretatie van Nietzsche - Nietzsche en Augustinus (toe te spitsen) - Gadamer (ivm thema;s van de ethiek) - P. Ricoeur (ivm ethiek)
- (een deel van) de geschiedenis van een bepaalde deugd
- de theologale deugd van de caritas en de hedendaagse zorgethiek
Dr. D. Verbeke
Specialisatie: Intellectuele geschiedenis (in het bijzonder van de Lage Landen, 1450-1650), Klassieke traditie, Renaissance humanisme
Thema’s waarover u thans onderzoek verricht: Renaissance denkers actief in de Lage Landen (in het bijzonder Adriaan van Utrecht, Maarten van Dorp en Juan Luis Vives); filosofisch onderricht aan de Leuvense universiteit, 1450-1650;
vroegmoderne edities en vertalingen van klassieke, Latijnse teksten.
Concrete onderwerpen waarover u een verhandeling wil begeleiden:
- studie van een vroegmoderne editie, vertaling (in het Nederlands of het Engels) en/of commentaar van een klassieke, Latijnse, filosofische tekst (Cicero, Lucretius, ...)
- studie van een aspect van het filosofisch onderricht aan de Leuvense universiteit (1450-1650) - filosofische genres: zestiende-eeuwse quaestiones quodlibeticae, academische oraties
- geselecteerde denkers uit de Renaissance: Adriaan van Utrecht, Erasmus, Juan Luis Vives, Maarten van Dorp, Petrus Nannius
Studenten kunnen uiteraard zelf voorstellen doen voorzien dat ze aansluiten bij de bovengenoemde specialisaties.
Prof. dr. R. Vergauwen
specialisatie: filosofische logica, onderwerpen omtrent het statuut van de logica, formele semantiek, Russische filosofie
thema's waarover u thans onderzoek verricht:
- Het ontstaan van de niet-klassieke logica in Rusland - Realisme en werkelijkheid
concrete onderwerpen waarover u een verhandeling zou willen begeleiden:
- Logica en werkelijkheid - Formele ontologie - Russische filosofie
Prof. dr. R. Visker
specialisatie: Hedendaagse continentale wijsbegeerte; fenomenologie
thema's waarover u thans onderzoek verricht: het metafysische statuut van kunst (Schopenhauer, Nietzsche, Heidegger, Hegel, …)
concrete onderwerpen waarover u een verhandeling zou willen begeleiden:
- Foucaults cursussen aan het Collège de France
- Een aantal antropologische thema’s (bijvoorbeeld ‘lachen en wenen’) in aansluiting bij het werk van Plessner, Gehlen, Buytendijk.
- Taal bij Heidegger, Benjamin en andere auteurs; argumenten voor filosoferen in de moedertaal (wat is dat?) - Onderwerpen binnen het domein van 'specialisatie' zoals hierboven aangegeven. Studenten kunnen hun
voorstellen met mij bespreken. Zie mijn publicatielijst (CV) op de website van het HIW
Dr. T. Vongehr
Dr. N. Vrousalis
Areas/figures of specialization: Political philosophy, with emphasis on theories of equality, exploitation and Marxism.
Areas/figures of current research: The causal and normative dimensions of exploitation, historical materialism.
Concrete research projects:
- The relationship between fraternity and social justice - The constitution and normative implications of class division - The individuation of social formations in historical materialism - The definition and moral status of the market
- The feasibility and desirability of economic planning
Dr. W. Weymans
