Provinciaal Instituut voor Technisch Onderwijs. Algemeen labo- en werkplaatsreglement

Provinciaal Instituut voor Technisch Onderwijs

Algemeen labo- en

werkplaatsreglement

Inhoud

1 Wetgeving ... 3

2 Doelstelling ... 3

3 Algemene bepalingen ... 3

3.1 Persoonlijke werkkleding ... 3

3.2 Persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM’s) ... 4

3.3 Gebruik lockers ... 4

3.4 Werken in de werkplaats ... 5

3.5 Elektrische handgereedschappen ... 5

3.6 Las- en soldeergereedschappen ... 6

3.7 Gebruik van producten met gevaarlijke eigenschappen ... 6

3.8 Hygiëne ... 6

3.9 Orde en netheid ... 6

3.10 Brandveiligheid ... 7

3.11 ISO 14001: adviezen en richtlijnen ... 7

3.12 Maatregelen ... 7

1 Wetgeving

Gelet op de wet van 04 augustus 1996 betreffende het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk, inzonderheid op artikel 2 §1 1° e;

gelet op het koninklijk besluit van 27 maart 1998 betreffende het beleid inzake het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk, inzonderheid op artikel 17;

overwegende dat, overeenkomstig hogervermelde wet van 04 augustus 1996, de leerlingen en studenten die een studierichting volgen waarvan het opleidingsprogramma voorziet in een vorm van arbeid die in de onderwijsinstelling wordt verricht, moeten beschouwd worden als werknemers;

overwegende dat, overeenkomstig hogervermeld koninklijk besluit van 27 maart 1998, werknemers alle informatie in verband met risico’s en preventiemaatregelen van toepassing op hun werkpost moe- ten ontvangen;

geldt volgend werkplaatsreglement voor het Provinciaal Instituut voor Technisch Onderwijs te Sta- broek. Het begrip werkplaats in dit reglement omvat alle praktijkruimten en alle labo’s van de school, alsook alle terreinen van de school waar praktijklessen plaatsvinden, alsook alle terreinen of gebouwen buiten de school waar praktijklessen plaatsvinden.

2 Doelstelling

Dit intern reglement wil de leerlingen aanzetten tot veilig gedrag en zo ongevallen in de werkplaatsen en labo’s voorkomen. Ook het welzijn en de hygiëne in de werkplaats moet gewaarborgd worden.

3 Algemene bepalingen

De werkplaats is een leslokaal dat alleen met toestemming van de begeleidende leerkracht betreden of verlaten mag worden.

Voor het gebruik van machines en materiaal zijn instructiekaarten opgesteld. Raadpleeg die instruc- tiekaarten vooraleer aan het werk te gaan.

Om veilig te kunnen werken, gelden een aantal specifieke afspraken:

 Leerlingen die door het gebruik van alcohol, verdovende middelen, enz. of door hun gedrag in het algemeen een gevaar vormen voor zichzelf of derden, worden niet toegelaten tot de werkplaats of worden eruit verwijderd.

 Veilig werken is het resultaat van aandacht en concentratie op de uit te voeren taak. Factoren die storend kunnen werken, moeten derhalve vermeden worden.

3.1 Persoonlijke werkkleding

De voorgeschreven werkkleding is een goed passend werkpak van de school met T-shirt van de af- deling, eventueel aangevuld met een sweater van de school voor de lessen die buiten plaatsvinden.

Voor onderstaande vakken is er aanvullende of aangepaste kledij vereist:

vak Aangepaste of aanvullende kledij

Praktijk Hond Schort

Labo Chemie Witte labojas met onderaan lange broek, beschermend schoeisel, géén nylon kledij

Praktijk Paard Toque en schoenen zonder stalen tip Praktijk lassen en praktijk CV Brandvertragend werkpak van de school

Lederen lasvest / lasmouw Labo’s Mechanica & Elektriciteit Geen werkkledij

Praktijk Tuinbouw Zaagbroek

Het werkpak moet getekend zijn met de naam van de leerling. Het werkpak moet goed onderhouden en netjes zijn. Het is eveneens verboden werkpakken te beschrijven of te bekladden met allerlei tek- sten en tekens. De leerkrachten en leerlingen / ouders zien erop toe dat de leerlingen hun werkpak regelmatig meenemen naar huis om te laten wassen.

Het werkpak moet altijd gesloten zijn: loshangende kledij kan ernstige ongevallen veroorzaken. Het dragen van juwelen die de veiligheid in het gedrang brengen, zijn verboden. Leerlingen met lange of loshangende haren binden die samen of maken gebruik van een haarnetje.

De leerlingen mogen in geen geval gaan eten in het werkpak tijdens de middagpauze.

Slechts bij extreme weersomstandigheden wordt het dragen van een eigen jas, over de voor-geschre- ven werkkledij, toegelaten. Dit moet een sluitende jas zijn, ook aan de mouwen. Gebruik hiervoor niet je beste jas, beschadigingen vallen immers niet ten laste van de school.

3.2 Persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM’s)

Voor werkzaamheden die een specifiek risico inhouden, is het dragen van PBM’s verplicht:

 Het dragen van veiligheidsschoenen is verplicht tijdens alle praktijklessen.

 Het dragen van een veiligheidsbril is verplicht in werkzones waar bewerkingen gebeuren die een gevaar voor oogkwetsuren inhouden: slijpen, frezen, draaien, boren, kappen, schaven, gebruik van perslucht, enz.

 Het dragen van een veiligheidsbril is verplicht in alle lokalen waar dit aangegeven staat als te dragen PBM, behalve aan de computer en de schrijftafels.

 Het dragen van veiligheidshandschoenen is verplicht bij alle bewerkingen die een gevaar voor kwetsuren aan de handen inhouden bij het verplaatsen of bewerken van grondstoffen (platen, buizen, staven, enz.) Het dragen van handschoenen aan roterende machines is verboden.

 Het dragen van veiligheidshandschoenen is verplicht bij alle bewerkingen met bijtende stof- fen.

 Het dragen van gehoorbeschermers is verplicht bij alle werkzaamheden aan machines die veel lawaai produceren (80dBa). Pictogrammen met de afbeelding van een gehoorbeschermer zijn bij de betreffende lokalen of machines aangebracht.

 Het dragen van een helm is verplicht bij werkzaamheden waarbij er een gevaar is om het hoofd te kwetsen (kans op stoten tegen voorwerpen of kans op vallende voorwerpen).

De veiligheidsinstructiekaarten geven altijd aan welke PBM’s tijdens de werkzaamheden ge- dragen of gebruikt moeten worden. Let ook op de pictogrammen in de werkplaats en op de ma- chines.

De PBM’s bieden alleen bescherming wanneer ze op de juiste manier gebruikt of gedragen wor- den: volg nauwkeurig de gebruiksaanwijzing.

Na gebruik worden de PBM’s opgeborgen op de voorziene plaats.

3.3 Gebruik lockers

Indien de leerling in de school beschikt over een persoonlijke locker vragen wij u €15 huur.

Indien de leerling tijdens het schooljaar zijn/haar toegewezen sleutel verliest wordt een sleutel bijge- maakt tegen een kostprijs van €8. Indien ook het slot moet vervangen worden bedraagt de kostprijs

€20.

Indien de locker niet in de oorspronkelijke staat wordt terugbezorgd, wordt ook de schade aangere- kend.

Dit alles wordt geregeld via de schoolrekening.

3.4 Werken in de werkplaats

Veilig werken in de werkplaats en aan de machine houdt in: zorg dragen voor de eigen veiligheid, welzijn en gezondheid en voor die van de medeleerlingen.

Daarom:

 voer alleen opdrachten uit die de begeleidende leerkracht je geeft;

 wijs medeleerlingen erop wanneer zij onvoorzichtig of ondoordacht handelen;

 loop of speel niet in de werkplaats;

 wees bijzonder voorzichtig in de omgeving van machines, toestellen, motoren in werking, enz.;

 leid je medeleerlingen niet af terwijl zij aan het werk zijn, opdat hun aandacht of concentratie op hun activiteit niet zou verslappen;

 schakel nooit een machine in wanneer een medeleerling werkzaamheden aan die machine verricht;

 verwittig je medeleerlingen die zich in de buurt van een machine bevinden vooraleer je de machine in werking stelt;

 ga op een voorzichtige en adequate manier om met machines, toestellen, gereedschappen, gevaarlijke stoffen, enz.; volg daarbij de richtlijnen van de instructiekaarten;

 verlaat nooit een machine of opstelling in werking;

 specifieke veiligheidsvoorzieningen van machines, gereedschappen en installaties mogen onder geen beding verwijderd of uitgeschakeld worden “om makkelijker of vlugger te kunnen werken”;

 let erop dat stof, rook of damp verwijderd worden via de daarvoor bestemde afvoerleidingen of zuurkasten;

 zichtbare gebreken zoals niet of onvoldoende functionerende beveiligingen, elektrische snoeren die sporen van slijtage vertonen, niet geaarde stopcontacten enz. worden aan de begeleidende leerkracht voor passend gevolg meegedeeld;

 schakel onmiddellijk het toestel of de machine uit bij abnormale werking (ongewoon lawaai, te traag of te snel draaien enz.) en verwittig de begeleidende leerkracht;

 voer onderhouds- en herstellingswerkzaamheden enkel uit als de begeleidende leerkracht je daartoe opdracht geeft. Indien deze onderhoudswerken aan een machine dienen te gebeuren, neem dan volgende acties in acht:

o Leg altijd eerst de machine stil;

o Neem de nodige maatregelen om ongewild opstarten van de machine te voorkomen;

o Voor onderhoud en herstellingen staan specifieke richtlijnen vermeld op de

handleiding. Raadpleeg deze richtlijnen vooraleer het onderhoud of de herstelling te beginnen;

 Elektrische schakelingen mogen enkel getest worden na controle en in het bijzijn van de vak- leerkracht. Installaties dienen spanningsloos te zijn vooraleer werken of wijzigingen mogen wor- den uitgevoerd.

Indien leerlingen zich kwetsen aan toestellen waarvan ze de voorschriften kennen, maar niet toepassen, is de school niet verantwoordelijk.

Een toestel waarvan de afschermingen niet in orde zijn, mag nooit gestart worden. Na onderhoud dienen alle afschermingen teruggeplaatst te worden.

3.5 Elektrische handgereedschappen

Bij het gebruik van elektrische handgereedschappen moet je in het bijzonder aandacht besteden aan:

 de staat van het snoer en snoeren met zichtbare slijtage vervangen;

 let erop dat je tijdens het werken de geïsoleerde behuizing niet beschadigt of perforeert;

 gebruik in een vochtige omgeving alleen elektrisch handgereedschap dat daarvoor geschikt is;

 berg het snoer/toestel netjes op na gebruik;

 elektrische snoeren mogen enkel aan de stekker uitgetrokken worden.

3.6 Las- en soldeergereedschappen

Bij het gebruik van las- en soldeergereedschappen moet je in het bijzonder aandacht besteden aan:

 controleer de staat van de darmen (darmen met zichtbare slijtage vervangen);

 let erop dat je tijdens het werken het regelventiel niet beschadigt of perforeert;

 berg het snoer netjes op na gebruik;

 verlaat nooit je werkplek zonder eerst je brander te doven;

 bij het verlaten van de werkplaats moeten alle gasflessen afgesloten worden en de lasposten uitgezet;

 gebruik steeds een vonkaansteker; met gas gevulde aanstekers zijn levensgevaarlijk en verboden!

3.7 Gebruik van producten met gevaarlijke eigenschappen

Bij het omgaan met producten met gevaarlijke eigenschappen gelden de volgende afspraken:

 gebruik nooit producten zonder toestemming van de begeleidende leerkracht;

 lees eerst zorgvuldig het etiket;

 zorg dat je de gevaarsymbolen kent. Ken je die niet, raadpleeg de begeleidende leerkracht;

 houd rekening met de op het etiket vermelde risico’s en pas de veiligheidsvoorschriften toe.

Raadpleeg de begeleidende leerkracht bij twijfel;

 raadpleeg de veiligheids- en gezondheidsfiche vooraleer het product te gebruiken;

 wanneer je een product wil overgieten in een recipiënt zonder etiket, moet je eerst een reglementair etiket op de recipiënt aanbrengen;

 recipiënten voor dranken of voedingswaren mogen nooit gebruikt worden voor vreemde stoffen en preparaten;

 vermijd de aanwezigheid op de werkpost van grote hoeveelheden gevaarlijk(e) product(en):

een voldoende hoeveelheid om het werk uit te voeren volstaat;

 pas altijd de voorgeschreven dosering toe;

 plaats na gebruik de producten terug in de voorziene opslagruimte;

 laat geen recipiënten met vluchtige vloeistoffen openstaan maar sluit die goed af;

 gevaarlijke producten en brandstoffen worden opgeslagen in een veiligheidskast.

3.8 Hygiëne

De voorschriften rond hygiëne zijn de volgende:

 onderhoud het werkpak goed en was het regelmatig. Komen er gevaarlijke producten op terecht, trek het dan onmiddellijk uit en neem het mee om het te reinigen;

 was altijd de handen grondig op het einde van de les;

 laat ook de kleinste wonden onmiddellijk verzorgen;

 eet of drink niet in de werkplaats of de wasplaats. Breng ook geen eetwaren of frisdranken mee naar de werk- en wasplaats;

 tijdens de middagpauze worden er geen werkpakken gedragen.

3.9 Orde en netheid

De voorschriften rond orde en netheid zijn de volgende:

 besteed bij elke handeling in de werkplaats altijd aandacht aan orde en netheid;

 vermijd obstakels op je werkpost die het veilig werken kunnen verhinderen;

 leg nooit gereedschappen of losse werkstukken op een machine. Laat ze ook niet slingeren in de omgeving ervan;

 maak op het einde van de lessen en op een teken van de begeleidende leerkracht de aangeduide zone schoon;

 vermijd zoveel mogelijk stofvorming bij het reinigen van je werkpost;

 verloren gereedschap en opzettelijke beschadiging aan gereedschap, machines, uitrusting of infrastructuur kunnen op de schuldige verhaald worden;

 kleedkasten zijn steeds afgesloten.

3.10 Brandveiligheid

De voorschriften rond brandveiligheid zijn de volgende:

 het is verboden vuur te maken of een werkzaamheid te verrichten waarbij vonken veroorzaakt kunnen worden in de omgeving van een werkpost waar gewerkt wordt met ontvlambare producten;

 het is verboden brandblustoestellen en brandslangen te gebruiken, behalve in noodgevallen;

 hou de omgeving van brandbestrijdingsmiddelen altijd vrij zodat ze zonder hinder bereikbaar zijn;

 bij evacuatie volg je de instructies van de leerkrachten;

 volg de groene pictogrammen in de lokalen en de gangen: in geval van brand wijzen zij je een veilige uitweg;

 houd de vluchtwegen steeds vrij zodat zij zonder hinder gebruikt kunnen worden;

 bij gasontwikkeling of brand, verwittig je onmiddellijk de leerkracht en volg verdere instruc- ties;

 als iemands kleren in brand staan, zal je trachten het vuur te verstikken, eventueel met een branddeken.

3.11 ISO 14001: adviezen en richtlijnen

 Verspil geen water, papier en energie. Ga zuinig om met deze middelen door bijvoorbeeld het licht uit te doen wanneer je een lokaal verlaat, door de buitendeuren steeds te sluiten, door de kraan steeds dicht te draaien na gebruik, …

 Probeer zo weinig mogelijk afval te produceren: kijk eerst na wat je kan recycleren of herge- bruiken.

 vermijd zoveel mogelijk producten te morsen. Gebeurt dit toch, ruim dan op met de aangewezen hulpmiddelen (raadpleeg eventueel de instructiekaart);

 verwijder alle afvalstoffen op de voorgeschreven manier en respecteer de voorgeschreven selectieve inzameling.

3.12 Maatregelen

De leerlingen moeten alle algemene en specifieke instructies over arbeidsveiligheid, gezondheid, ergonomie, hygiëne en milieu naleven.

De directie, de technisch adviseurs en de leerkrachten hebben overeenkomstig de Wet op het Welzijn en zijn uitvoeringsbesluiten de opdracht te letten op de naleving ervan.

Niet naleving van deze instructies kan aanleiding geven tot sancties.