Rheden en locatie Beverode in Dieren op 8 september 2020
Utrecht, december 2020 V2023745
Inhoud
1 Inleiding 3
1.1 Aanleiding bezoek 3 1.2 Doel en werkwijze 3
1.3 Beschrijving Attent en locatie Beverode 3
1.4 Actuele ontwikkelingen in het kader van de Wzd en de Wvggz 5 2 Conclusie en vervolgacties 6
2.1 Conclusie bezoek 6 2.2 Vervolgacties 6
2.2.1 De vervolgactie die de inspectie van Attent verwacht 6 2.2.2 Vervolgactie van de inspectie 6
3 Resultaten Beverode 7 3.1 Persoonsgerichte zorg 7 3.2 Deskundige zorgverlener 10 3.3 Sturen op kwaliteit en veiligheid 13 3.4 Medicatieveiligheid 15
Bijlage 1 Overzicht wet- en regelgeving, veldnormen, circulaires en rapporten 17 Bijlage 2 Beoordeelde documenten 18
1 Inleiding
De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd sprak op 8 september 2020 met de raad van bestuur en de raad van toezicht van Attent Zorg en Behandeling in Rheden (hierna: Attent). Aansluitend bracht de inspectie een aangekondigd bezoek aan Beverode in Dieren (hierna: Beverode).
1.1 Aanleiding bezoek
De inspectie bezoekt alle zorgaanbieders die intramurale ouderenzorg leveren op grond van de Wet langdurige zorg (Wlz) en de Zorgverzekeringswet (Zvw).
1.2 Doel en werkwijze
Het inspectiebezoek bestaat uit een gesprek met de raad van bestuur en de raad van toezicht. Dit gesprek gaat over de besturing van de organisatie. Daarna bezoekt de inspectie één of meerdere locatie(s). Waar de inspectie naar kijkt, ligt vast in een toetsingskader. Bij de gesprekken, de rondleiding, de observaties en de eventuele documenten die zij inzien, letten de inspecteurs op een aantal normen uit de thema’s: persoonsgerichte zorg, deskundige zorgverlener, sturen op kwaliteit en veiligheid en medicatieveiligheid.
De inspectie toetst of de zorgaanbieder de zorg geeft zoals is voorgeschreven in wetten, professionele standaarden, veldnormen en in het veld vastgestelde kwaliteitskaders. Zij beoordeelt daarnaast de samenhang tussen de informatie uit het gesprek met de raad van bestuur en de raad van toezicht en de bevindingen uit het locatiebezoek.
Op basis van de bevindingen tijdens dit inspectiebezoek, bepaalt de inspectie of er vervolgtoezicht nodig is en in welke vorm.
1.3 Beschrijving Attent en locatie Beverode
Attent levert diensten op het gebied van wonen, welzijn en zorg aan vooral ouderen in de brede regio van Doesburg, Dieren, Rheden, Velp, Arnhem en Overbetuwe.
Deze diensten worden door circa 1.400 medewerkers en 700 vrijwilligers geleverd.
Attent heeft een eenhoofdige raad van bestuur. Attent heeft een raad van toezicht bestaande uit 5 leden.
Beverode is een locatie met afdelingen voor psychogeriatrie (PG) en somatiek.
Attent neemt in de regio mensen op met zeer complexe problematiek. Zo is er speciaal voor deze cliënten een zogenaamd platform pg en is er een programma rehabilitatie en instabiele PG. Dit is bedoeld voor cliënten met complexe pg problematiek. Verder werkt Attent samen met twee instellingen voor geestelijke gezondheidzorg. Attent laat weten dat de organisatie zich de afgelopen jaren enorm heeft ontwikkeld in de behandeling en begeleiding van cliënten met complexe problematiek.
Ten tijde van het bezoek ontvangen 78 cliënten zorg. 15 cliënten hebben een zorgprofiel VV 4, 35 cliënten een zorgprofiel VV 5, 17 cliënten een zorgprofiel VV 6, zes cliënten een zorgprofiel VV 7, een cliënt met een zorgprofiel VV 8 en vier cliënten met een ander zorgprofiel zoals bijvoorbeeld ELV laag of een ZZP 2. De inspectie bezocht tijdens dit inspectiebezoek de afdeling voor pg.
De zorg wordt verleend door 81 zorgverleners, waarvan zes (5,7 fte)
verpleegkundigen, niveau 4 en vier (4 fte) verpleegkundige niveau 6. Er werken 35 (22,6 fte) verzorgenden niveau 3 18 (9,6 fte) helpenden niveau 2 en 21 (10,9 fte)
niveau 1 medewerkers. Verder zijn in Beverode ongeveer 75
vrijwilligers/mantelzorgers actief. Een manager zorg stuurt de locatie aan. Op Beverode zijn verschillende disciplines betrokken vanuit Attent waaronder een arts, verpleegkundig specialist, psycholoog, ergotherapeut, fysiotherapeut en logopedist.
De specialist ouderengeneeskunde, de verpleegkundig specialist en of huisarts is eindverantwoordelijk voor de medische zorg.
Coronacrisis
Attent heeft in een vroegtijdig stadium, vooruitlopend op landelijke maatregelen, naast een kernteam een centraal uitbraakteam geformeerd en op de locaties lokale uitbraakteams. Op iedere locatie is, gedurende de coronacrisis, een arts vrijgesteld om zorgverleners te begeleiden. Een externe deskundige op gebied van
infectiepreventie vanuit een ziekenhuis heeft op alle locaties en binnen de thuiszorg medewerkers ondersteund en geïnstrueerd. Het ziekteverzuim onder medewerkers is bijzonder laag gebleven volgens de bestuurder.
Het aantal besmettingen en verdenkingen van besmettingen is beperkt gebleven met uitzondering van één locatie. Op deze locatie zijn 22 cliënten overleden. Het is daarbij onduidelijk of deze cliënten allemaal aan corona zijn overleden, omdat nog niet iedereen getest werd in de eerste paar weken van de uitbraak. De betreffende locatie is een week voordat de landelijke sluiting werd aangekondigd al gesloten voor bezoek. Op een locatie zijn problemen geweest met enkele families over het niet kunnen bezoeken van cliënten. Met de families zijn indringende gesprekken gevoerd over de noodzaak om het huis te sluiten voor bezoek.
Attent heeft op eigen kracht zorg gedragen voor ruim voldoende persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM). In februari 2020 is gestart met grootschalige inkoop van PBM. Attent heeft ook beschermingsmiddelen ingezet in situaties waarin dat volgens de richtlijnen van het RIVM niet noodzakelijk was. Zorgverleners gebruikten mondkapjes in de periode dat dit nog niet geadviseerd werd.
De raad van bestuur heeft op allerlei manieren contact onderhouden met de raad van toezicht, via zoombijeenkomsten en per WhatsApp. Met de OR en CCR is overleg gevoerd voordat besluitvorming heeft plaatsvonden over bijvoorbeeld het vroegtijdig sluiten van de locatie waar besmettingen hebben plaatsgevonden. Gesprekpartners benoemen dat er aan wederzijds vertrouwen is gewerkt.
Attent heeft een crisisplan gemaakt ingeval van een tweede golf en veel zorgverleners ziek zouden worden. Attent heeft met een ziekenhuis afspraken gemaakt over het werken met schorten die opnieuw gebruikt kunnen worden.
Verder overweegt Attent om bijvoorbeeld aan families een bezoekadvies te geven.
De pg cliënten waren tijdens de periode zonder bezoek rustiger en ervaarden minder prikkels. Gesprekspartners vertellen bijvoorbeeld dat een cliënt in de ochtend alerter is, en dan beter bezoek kan ontvangen dan in de middag.
Organisatieontwikkelingen
Attent is een fusieorganisatie. Voorheen waren vier van de locaties traditionele verzorgingshuizen. Attent noemt dit transitiehuizen. Binnen Beverode wordt nu op een enkele cliënt na, alleen zorg met behandeling gegeven. Het betekent voor de locatie een grote omslag in werken en denken. De organisatie zette dit jaar in om het persoonsgericht werken alle aandacht te geven. De start van het project Persoonsgerichte zorg & Veilige zorg is verlaat van start gegaan in verband met de coronacrisis. Ook familieleden en vertegenwoordigers zijn bij dit project betrokken.
De organisatie kiest ervoor om bottom up de veranderingen in gang te zetten.
Medewerkers bewust maken en meenemen in het traject van verandering vindt Attent belangrijk om te komen tot ‘duurzame’ verpleeghuiszorg. Duurzaamheid ziet Attent in medewerkers aan zich binden en medewerkers binnen halen met een ander type achtergrond. Te denken valt hierbij aan expressief therapeuten,
muziektherapeuten en dramatherapeuten. Wegens landelijke tekorten aan mensen in de zorg, nu en in de toekomst, heeft Attent samen met Waardigheid en Trots gekeken op welke wijze taken binnen het verpleeghuis uitgevoerd kunnen worden door mensen zonder zorgachtergrond. Dit project heeft geresulteerd in de functie van medewerker wonen. Dit zijn mensen, veelal zonder zorgachtergrond, die eenvoudige ADL-taken verrichten en zich richten op welzijn en toezicht houden op de cliënten.
1.4 Actuele ontwikkelingen in het kader van de Wzd en de Wvggz Wzd
Attent heeft de locaties, die tot 1 januari 2020 Bopz-aangemerkt waren, in het openbaar register geregistreerd als Wzd locaties waarbinnen en/of van waaruit gedwongen zorg kan worden geleverd. In totaal staan 11 locaties van Attent in het register.
Binnen Attent is een functionaris aangesteld die speciaal belast is met de invoering van de Wzd, de voormalig BOPZ-arts. De rol van zorgverantwoordelijke is binnen Attent toebedeeld aan de verzorgende niveau 3 ondersteund door de senior verpleegkundige. Al vroeg in de aanloop naar de wet heeft Attent een methodisch stappenplan gemaakt. De vertaling van de Wzd in het elektronisch dossier is nog niet afgerond. Arts-verpleegkundigen en verpleegkundig specialisten zijn geschoold op dit onderwerp. Ten tijde van het inspectiebezoek vindt nog een scholing plaats voor zorgverleners, in een ‘bezemklas’.
Attent geeft aan geen problemen te ervaren bij het invullen van de rollen die nodig zijn om het stappenplan te kunnen toepassen.
2 Conclusie en vervolgacties
2.1 Conclusie bezoek
De inspectie constateert dat de geboden zorg op Beverode (grotendeels) voldoet aan de getoetste normen. Negen van de tien getoetste normen voldoen
(grotendeels). De inspectie ziet, leest en hoort dat management en zorgverleners met veel betrokkenheid en enthousiasme werken om de zorg te verbeteren en te innoveren. Attent heeft veel projecten in uitvoering. De monitoring en borging van de resultaten heeft gezien de hoeveelheid projecten wel extra aandacht nodig.
Attent is zich daarvan bewust doordat zij de sturingsinformatie beter beschikbaar wil maken. De inspectie heeft op dit moment voldoende vertrouwen in de wijze waarop Attent stuurt op de kwaliteit en veiligheid van zorg. De inspectie concludeert dat er geen vervolgtoezicht nodig is.
2.2 Vervolgacties
In dit hoofdstuk staat wat de inspectie van Attent verwacht. Daarna geeft de inspectie weer wat zij zal doen naar aanleiding van dit bezoek.
2.2.1 De vervolgactie die de inspectie van Attent verwacht
De zorgaanbieder moet voldoen aan de normen uit wet- en regelgeving en
veldnormen. De inspectie verwacht dat Attent de verbetermaatregelen zo nodig ook op andere locaties treft.
2.2.2 Vervolgactie van de inspectie
Op basis van de bevindingen en bovenstaande conclusie ziet de inspectie op dit moment geen aanleiding om deze locatie en/of andere locaties van de zorgaanbieder opnieuw te bezoeken. De inspectie verwacht dat u goede zorg continueert (op alle locaties). De inspectie sluit het bezoek af.
3 Resultaten Beverode
Hieronder staan de oordelen per norm en een toelichting daarop. Het oordeel geeft aan in welke mate de betreffende norm is gerealiseerd.
De inspectie beoordeelt de normen op een vierpuntschaal. De kleuren van de vierpuntschaal hebben de volgende betekenis.
Donker groen: De locatie/afdeling voldoet aan de norm.
De inspectie constateert op deze norm alleen positieve punten Licht groen: De locatie/afdeling voldoet grotendeels aan de norm.
De inspectie constateert op deze norm veelal positieve punten.
De instelling is goed op weg; verbetering is mogelijk.
Geel: De locatie/afdeling voldoet grotendeels niet aan de norm.
De inspectie constateert op deze norm overwegend negatieve punten.
Rood: De locatie/afdeling voldoet niet aan de norm.
De inspectie constateert op deze norm nauwelijks tot geen positieve punten.
Blauw: De norm is niet getoetst 3.1 Persoonsgerichte zorg
Norm 1.2
Zorgverleners kennen de cliënt zijn wensen en behoeften.
Volgens de inspectie voldoet Beverode grotendeels aan deze norm.
Beverode is begonnen met een project Persoonsgerichte en Veilige Zorg. Het project is in april van start gegaan en loopt tot en met 2021. Zorgverleners vertellen
enthousiast over het project. Zij vertellen dat zij zich bewuster zijn van de wensen en behoeften van de cliënt. Zij weten nu meer over de geschiedenis van de cliënt.
Sinds een aantal dagen kan familie in het cliëntdossier een cliëntverhaal invullen. De inspectie ziet een eerste verhaal over een cliënt waarin uitgebreid informatie staat over de wensen en gewoonten van een cliënt. De zorgverleners geven aan dat het de bedoeling is dat deze informatie van alle cliënten verzameld gaat worden. Van een vertegenwoordiger hoort de inspectie dat zij haar familielid goed kennen. Zo houdt de cliënt van klassieke muziek en wandelen. De zorgverleners gaan met haar naar buiten en laten haar ook de muziek van haar keuze horen.
De wensen en behoeften staat grotendeels beschreven in het cliënt dossier. De inspectie ziet een ingevulde intake waarin levensgeschiedenis en globale wensen zijn opgenomen. Ook ziet de inspectie aandacht voor persoonlijk welzijn in de dagelijkse zorgrapportages. De wens of een cliënt wel of niet gereanimeerd wil worden staat in het dossier.
De inspectie hoort van een cliëntvertegenwoordiger dat zij tevreden is over de aandacht voor het persoonlijk welzijn. Zij benoemt dat zij vooral tevreden is over de activiteitenbegeleiding.
Via foto’s via internet kunnen vertegenwoordigers zien wat er gebeurd is op een dag. Verder kunnen vertegenwoordigers het zorgleefplan meelezen via CarenZorgt.
In de dossiers ziet de inspectie echter nog geen doelen over persoonlijke wensen en voorkeuren.
De inspectie leest adviezen over het omgaan met (onbegrepen)gedrag. Deze adviezen zijn niet in alle gevallen duidelijk omschreven. De inspectie leest enkele keren: ‘cliënt rustig benaderen’. Of: ‘de cliënt corrigeren’. Hoe en op welke wijze dat het beste kan gebeuren staat niet beschreven.
Een recent aangestelde zorgverlener vertelt dat de informatie in het dossier over de cliënt nog beter kan en dat alle zorgverleners hier volop mee bezig zijn.
De inspectie ziet dat de fysieke omgeving niet volledig aansluit bij de zorgvragen van cliënten. In de woonkamer waar de inspectie observeert, verblijven 16 cliënten.
Een deel van deze cliënten kan slecht prikkels verwerken, vertellen verschillende gesprekspartners. Echter, in de woonkamer is het druk. Er lopen 5 verschillende zorgverleners rond en er zijn meerdere tafels waaraan cliënten zitten. Hierdoor is er veel beweging en omgevingsgeluid in de ruimte. De inspectie hoort van een
cliëntvertegenwoordiger dat zij de huiskamer ongezellig vindt. Wel ziet de inspectie gepersonaliseerde gangen en voordeuren van cliëntkamers.
Norm 1.3
Cliënten voeren, binnen hun mogelijkheden, zelf regie over leven en welbevinden.
Volgens de inspectie voldoet Beverode grotendeels aan deze norm.
Uit gesprekken en dossierinzage blijkt dat zorgverleners de veiligheidsrisico’s van cliënten in voldoende mate afwegen tegen de kwaliteit van leven.
Uit gesprekken, observaties en dossierinzage blijkt dat zorgverleners cliënten zo min mogelijk beperken in hun vrijheid. Uit de dossiers blijkt dat de cliënten geen verzet vertonen tegen de maatregelen.
De inspectie hoort van zorgverleners dat zij met elkaar bespreken hoe aan de wensen van de cliënt tegemoet gekomen kan worden.
Zorgverleners vertellen over een cliënt voor wie het beter is dat zij veel in bed ligt.
De cliënt wil dit echter niet. Met de cliënt is afgesproken om de wens van de cliënt leidend te laten zijn ook al levert dit risico’s op voor haar gezondheid. In een van de andere dossiers staat dat de bewoner zelf bepaalt wanneer zij uit bed wil.
Zorgverleners vertellen dat zij in het kader van het project voor de persoonsgerichte en veilige zorg meer aandacht hebben voor de eigen regie van de cliënt. Een cliënt die tijdelijk is opgenomen wil graag voor ontbijt yoghurt en muesli. Dit is niet standaard aanwezig binnen Beverode. De zorgverlener vertelt dat zij dit voor de cliënt geregeld hebben.
Ook laten zorgverleners cliënten nu meer eigen keuzes maken. Bij cliënten met somatische problematiek vinden zij dit makkelijker dan bij cliënten met een
psychogeriatrische zorgvraag. Een zorgverlener vertelt dat zij veel meer vragen stelt dan voorheen: wat wilt u eten, waar heeft u zin in? Een andere zorgverlener vertelt dat zij bijvoorbeeld een cliënt laat kiezen uit twee verschillende kledingstukken die de cliënt aan kan trekken.
De vertegenwoordiger van de cliëntenraad vertelt dat binnen heel Attent nu veel meer aandacht is voor de eigen regie van de cliënt dan voorheen.
Tijdens observatie in de huiskamer ziet de inspectie aan een tafel dat cliënten verschillende dingen aangeboden krijgen. De ene cliënt eet pap, de andere cliënt eet brood. Van een cliëntvertegenwoordiger hoort de inspectie dat haar familielid
afwisselend eten krijgt en bijvoorbeeld kan kiezen uit drie soorten groenten. Bij de lunch is regelmatig iets extra’s, een gekookt of gebakken eitje of een fruitsalade.
De inspectie hoort van de vertegenwoordiger dat conform de wens de cliënt een-op- een aandacht krijgt en met haar gaan wandelen en bloemen plukken. Ook douchen zorgverleners de cliënt op verzoek in de morgen in plaats van in de avond.
De inspectie ziet anderzijds tijdens de observatie dat alle cliënten van een tafel dezelfde lunch krijgen aangeboden en de keuze krijgen uit twee soorten melk.
De zorgverlener vraagt wat de cliënt wil en biedt de keus aan uit ham of kaas of zoet beleg. De lunch staat bij cliënten die dat nog zelf kunnen pakken niet gedekt op de tafel. De zorgverlener biedt dit aan vanaf een keukenwagen.
De inspectie hoort van een cliëntvertegenwoordiger dat de receptie soms slecht bereikbaar is en dat het moeite kost om telefonisch contact te krijgen. Het antwoord op een vraag laat soms lang op zich wachten.
Norm 1.4
Cliënten ervaren nabijheid, geborgenheid, vertrouwen en begrip. Zij worden met respect behandeld.
De norm is niet getoetst.
De inspectie heeft deze norm niet beoordeeld omdat de observatie in verband met covid-19 op één huiskamer plaatsvond en niet, zoals gebruikelijk op meerdere huiskamers. Na de observatie bleek dat op de huiskamer op het moment van de observatie voornamelijk medewerkers wonen aanwezig waren. De bevindingen zijn echter hieronder wel opgenomen.
De inspectie ziet tijdens de observaties dat zorgverleners de cliënten met hun voornaam of met meneer of mevrouw aanspreken. De wijze van aanspreken komt overeen zoals dat in het dossier staat. Sommige zorgverleners maken lichamelijk- en oogcontact met de cliënten.
De inspectie ziet een wisselend beeld in de bejegening van de cliënten. Een zorgverlener stelt een cliënt twee vragen en wacht het antwoord niet af. De
inspectie ziet dat een andere zorgverlener die het brood klaarmaak voor een cliënt, dit staand doet. Hierdoor moet de cliënt omhoog kijken om contact met de
zorgverlener te maken.
Sommigen cliënten dragen een slab. De zorgverlener doet deze aan het einde van de lunch bij deze cliënten af. Ze doet dit zonder dit aan te kondigen.
De inspectie ziet ook mooie voorbeelden. Een zorgverlener gaat echter rustig naast een cliënt zitten en stelt de cliënt een vraag en wacht op het antwoord. Een
zorgverlener die bij een groepje cliënten aan tafel zit, geeft individuele aandacht aan alle cliënten. Zij stelt een vraag en wacht op het antwoord. Zij stimuleert cliënten om zelfstandig te eten.
De inspectie hoort van deze zorgverlener dat de wijze van bejegening soms
samenhangt met het functieniveau van de zorgverleners en dat sommige van deze medewerkers nog meer geschoold en begeleid moeten worden. De inspectie hoort van de bestuurder dat dit ook nog gaat gebeuren.
Een cliëntvertegenwoordiger vertelt dat zij met haar familielid met onbegrepen gedrag goed omgaan. Zij leiden haar af, gaan naar buiten of nemen haar mee naar haar kamer.
Een andere cliëntvertegenwoordiger vertelt dat het personeel betrokken is bij haar familielid en zij goed op de hoogte wordt gehouden door haar contactpersoon.
3.2 Deskundige zorgverlener Norm 2.1
Zorgverleners maken hun professionele afwegingen over de benodigde zorg en ondersteuning op basis van gesignaleerde risico’s, wensen, behoeften,
mogelijkheden en beperkingen van de cliënt.
Volgens de inspectie voldoet Beverode grotendeels aan deze norm.
Uit gesprekken en observaties en uitdossierinzage blijkt dat zorgverleners de wensen, behoeften, mogelijkheden en beperkingen van de cliënt in voldoende mate betrekken bij het maken van professionele afwegingen.
Zorgverleners maken hierbij gebruik van risicosignaleringen. De inspectie ziet in de dossiers dat risico’s zoals bijvoorbeeld valgevaar zijn gesignaleerd en voorzien van een doel en actie.
Ook vertellen zorgverleners hoe zij andere disciplines en cliëntvertegenwoordigers betrekken bij hun afwegingen over de benodigde zorg. Een voorbeeld is een cliënt die graag met de actieve lift zorg krijgt. Omdat dit niet meer veilig kan, hebben zorgverleners dit besproken met de cliënt, de vertegenwoordiger, de fysiotherapeut en andere behandelaren. De cliënt krijgt nu toch hulp met een passieve lift.
Een cliënt met decubitus wil graag meer zitten dan in bed liggen. Zorgverleners en behandelaars hebben samen met de cliënt de risico’s besproken. Gezamenlijk is besloten om de risico’s te accepteren, omdat haar dit meer kwaliteit van leven geeft.
Ook hoort de inspectie dat Attent een verpleegkundige in dienst heeft genomen voor de invoering van de Wzd en het bespreken van casuïstiek waarbij mogelijk
onvrijwillige zorg aan de orde is. Alle zorgverleners op niveau 3 en hoger zijn, of worden nog dit jaar geschoold. De inspectie ziet geen navolgbare afwegingen bij het inzetten van onvrijwillige zorg. Volgens gesprekspartners zou dit wel in het
cliëntdossier terug te vinden moeten zijn. Bij de dossiers die de inspectie inziet, is dit niet het geval. Zo ziet de inspectie in een dossier van een cliënt met meerdere vormen van vrijheidsbeperking dat zorgverleners regelmatig rapporteren over het feit dat de cliënt met zijn benen over het bedhek is aangetroffen. Een
daaropvolgende actie of professionele afweging over risico’s ziet de inspectie niet terug in het dossier.
Norm 2.2
Zorgverleners werken methodisch. Zij leggen dit hele proces inzichtelijk vast in het cliëntdossier.
Volgens de inspectie voldoet Beverode grotendeels niet aan deze norm.
Beverode werkt met een elektronisch cliëntendossier (ECD). De inspectie ziet dat de cliënten in Beverode actuele zorgleefplannen hebben, waarin de risicosignaleringen, doelen en acties zijn vastgelegd. De doelen zijn echter niet altijd concreet en duidelijk. De inspectie leest bijvoorbeeld ‘heer corrigeren bij grensoverschrijdend gedrag’. Zorgverleners beamen eigenlijk niet te weten wat dit betekent.
Zorgverleners rapporteren deels op doelen en deels onder algemene rapportage.
Zorgverleners maken soms uitvoerige rapportages. Zorgverleners konden op de
bezoekdag niet vinden wat er in het gedragsspreekuur was besproken. De SO kon dit later wel laten zien. Op omgangsadviezen en de effecten daarvan ziet de inspectie in de dossiers geen rapportage terug. Er staat bijvoorbeeld ‘de cliënt is onrustig’. Waar de onrust uit bestaat, is niet beschreven. De inspectie hoort dat zorgverleners het rapporteren op een uitgevoerd omgangsadvies moeilijk vinden.
De inspectie hoort dat de medewerkers wonen niet kunnen rapporteren maar wel het zorgplan kunnen lezen. Juist deze medewerkers begeleiden cliënten dagelijks op de huiskamer. Signalering en overdracht loopt via de verzorgende. Zorgverleners beamen dat dit een extra schakel is die foutgevoeligheid kan meebrengen.
Zorgverleners vullen de risicosignaleringen in en koppelen daaraan een doel. De inspectie ziet echter in de dossiers dat de hulpvragen om het risico in te schatten niet zijn gebruikt. Zorgverleners vertellen dat zij deze vragen eigenlijk niet gebruiken.
De samenhang in het dossier is niet altijd navolgbaar. Zorgverleners rapporteren onder verschillende tabs. Zo is een observatie over het defecatiepatroon onder de ADL gerapporteerd en onder de tab defecatie.
De afwegingen voor de vrijheidsbeperkende maatregelen vindt de inspectie in het dossier niet terug. Ook ziet de inspectie niet terug of er alternatieven zijn
uitgeprobeerd (zie norm 2.1)
De verpleegkundig specialist maakt de voorbereidingen voor het
zorgleefplangesprek. Deze voorbereiding doet de verpleegkundig specialist op basis van de grote visite waarbij de arts aanwezig is. De voorbereiding staat niet in het dossier. De inspectie hoort van de senior verpleegkundige dat zij de veranderingen tijdens het zorgleefplangesprek direct wijzigen in het zorgleefplan. De inspectie ziet in enkele dossiers wel een verslag van het zorgleefplangesprek terug. Een evaluatie per doel staat niet beschreven.
De inspectie ziet de rapportages van de grote visites terug in het dossier.
Naar aanleiding van een calamiteit is het methodisch werken een belangrijk leerpunt voor Beverode. De inspectie leest dat dit verbeterpunt actief is opgepakt en leeft bij alle gesprekspartners. Alle gesprekspartners bevestigen dat het methodisch
verbeterd is maar dat er “nog een slag gemaakt moet worden’’.
Norm 2.5
De zorgaanbieder zorgt dat er voldoende deskundige zorgverleners beschikbaar zijn, afgestemd op de aanwezige cliënten en actuele zorgvragen.
Volgens de inspectie voldoet Beverode grotendeels aan deze norm.
Uit gesprekken en documentinzage blijkt dat de bezetting van zorgverleners voldoende is voor de uitvoering van de dagelijkse zorg. De deskundigheid van zorgverleners wordt afgestemd op de zorgbehoefte van de aanwezige cliënten.
Binnen Beverode werken naast specialisten ouderengeneeskunde ook verpleegkundig specialisten en senior verpleegkundigen.
Om zorg te dragen voor steeds voldoende personeel in geval van ziekte of crisis heeft Attent maatregelen genomen. De inspectie leest een continuïteitsplan met betrekking tot de planning. Hierin staan volgens een stappenplan acties die medewerkers moeten uitvoeren in geval van dagelijkse roosterproblemen.
Op locatie Beverode is een van de drie gedragscoaches werkzaam om zorgverleners te ondersteunen bij het omgaan met complex onbegrepen gedrag. Verder zijn er gedragsvisites onder leiding van de psycholoog.
Daarnaast zijn medewerkers wonen aangesteld op de huiskamers.
Binnen Beverode zijn twee familiebegeleiders werkzaam. Dit zijn maatschappelijk werkers die families begeleiden bij complexe cliëntsituaties. De bestuurder geeft aan dat op deze manier de zorgverleners ontlast worden. Deze begeleiders onderhouden de vaak intensieve contacten met de familie.
In een teamverslag leest de inspectie dat medewerkers die minder vaak op de groep zijn de benaderingswijze wordt uitgelegd en dat zorgverleners elkaar daarop aan moeten spreken
Tevens blijkt dat Attent zorgt voor een passend aanbod aan scholingen. De inspectie ziet een scholingsplan in en neemt kennis van het e-learning systeem. Tijdens de coronacrisis konden zorgverleners een online les volgen over infectiepreventie. De inspectie ziet een voorbeeld van een klinische les over methodisch, multidisciplinair en verantwoord werken en informatie over themabijeenkomsten ‘veiligheid en vertrouwen’. Beverode maakt gebruik van de zogenaamde reflectietool voor teams.
Medewerkers wonen krijgen standaard een basisscholing ADL en dementie. Eind deze maand verzorgt Beverode een extra scholing over omgangsvormen bij dementie voor de medewerkers wonen.
Verder organiseert Attent de zogenaamde Summer schools en de oriëntatiebaan om mensen enthousiast te maken voor een baan in de zorg. Samen met verschillende scholen organiseert Attent leerafdelingen waar leerlingen op een praktijkgerichte manier worden opgeleid voor de zorgverlening: ‘opleiden zonder klaslokalen’.
Attent heeft ingezet op de aanstelling van verpleegkundig specialisten vanwege de tekorten aan artsen. Deze zorgverleners spreken meer ‘de taal’ de verzorgenden. De taken en bevoegdheden van de verpleegkundig specialist zijn vastgelegd. Uit
gesprekken blijkt dat voorbehouden handelingen door bevoegd en bekwaam personeel worden uitgevoerd. De manager zorg houdt bij dat verzorgenden en verpleegkundigen scholingen volgen. De bestuurder vertelt dat Attent onderscheid maakt tussen voorkomende en zelden voorkomende voorbehouden handelingen. Op voorkomende handelingen scholen en toetsen ze medewerkers standaard. Verder is binnen Attent een ambulant team aanwezig dat direct alle voorkomende
handelingen kan uitvoeren.
De medewerkers wonen hebben toegang tot de dossiers en tot de omgangsadviezen en de geschiedenis van de cliënt. Zij hebben nog wel meer scholing nodig als het gaat over omgaan met cliënten met onbegrepen gedrag (zie norm 1.4). De inspectie leest in een document wat de eisen zijn waaraan een medewerker wonen moet voldoen. Ook staat scholing voor deze medewerkers in de planning.
In een teamverslag leest de inspectie dat het belangrijk is dat zorgverleners meer kennis krijgen over gedragsproblematiek.
Norm 2.6
Zorgverleners handelen volgens de afspraken zoals beschreven in protocollen, richtlijnen en handreikingen. Zij weten wanneer zij wel en niet kunnen afwijken.
De norm is niet getoetst.
Norm 2.7
Zorgverleners werken multidisciplinair en schakelen tijdig disciplines en specifieke expertise in vanbinnen of buiten de organisatie. In deze samenwerking maken zorgverleners afspraken wie waarvoor verantwoordelijk is.
Volgens de inspectie voldoet Beverode grotendeels aan deze norm.
Met de komst van het kwaliteitskader verpleeghuiszorg heeft de organisatie gekeken op welke wijze de cliënt het beste kon worden betrokken bij het opstellen en
wijzigen van het zorg en behandelplan. Vanuit cliëntgerichtheid is gekozen voor een zorgleefplangesprek waarbij de verzorgende, senior verpleegkundige en de cliënt en/of vertegenwoordiger aanwezig is. Op geleide van de zorgvraag van de cliënt kan een behandelaar bij dit gesprek aansluiten. De inspectie ziet dat de route voor het zorgleefplangesprek in een procedure is vastgelegd. Het et structureel houden van MDO’s is met de komst van het zorgleefplangesprek afgeschaft. Voorafgaand aan het zorgleefplangesprek vindt een grote visite plaats aangevuld met indien noodzakelijk gedragsdeskundigen. De uitkomsten van deze grote (gedrags)visite neemt de senior verpleegkundige mee bij de voorbereiding van het
zorgleefplangesprek. De SO vertelt dat het wel mogelijk is om indien noodzakelijk of gewenst een MDO ‘oude stijl’ te organiseren.
De inspectie ziet en hoort dat Attent investeert in multidisciplinaire samenwerking.
De bestuurder vertelt bijvoorbeeld over de extra inzet op psychosociale
ondersteuning door middel van gedragscoaches (zie norm 2.5. en 3.2.). Op elke transitielocatie is fulltime een specialist ouderengeneeskunde aanwezig. Sinds de coronacrisis is een externe infectiespecialist betrokken bij de organisatie.
Desondanks is de multidisciplinaire samenwerking nog onvoldoende navolgbaar in het dossier. Het kost de inspectie, in samenwerking met de zorgverleners, moeite om de rapportage van visites, inhoud van het zorgleefplangesprek en de uitkomsten en het vervolg in het zorgleefplangesprek in de dossiers terug te vinden. Sommige zaken staan niet altijd genoteerd, zoals de uitkomst van het zorgleefplangesprek.
De inspectie hoort van een cliëntvertegenwoordiger dat onlangs een zorgleefplan gesprek heeft plaatsgevonden.
3.3 Sturen op kwaliteit en veiligheid Norm 3.2
De zorgaanbieder bewaakt, beheerst en verbetert systematisch de kwaliteit en veiligheid van de zorg.
Volgens de inspectie voldoet Beverode grotendeels aan deze norm.
Samenwerking raad van bestuur en raad van toezicht
De inspectie spreekt tijdens het bezoek met de raad van bestuur, directeur Zorg en Behandeling, beleidsmedewerker en een lid van de raad van toezicht (tevens lid van de kwaliteitscommissie). De raad van bestuur en raad van toezicht vinden dat zij goed en constructief samenwerken. De raad van toezicht komt op de locaties. Zij voeren structureel overleg met de ondernemingsraad en centrale cliëntenraad. De voorzitter van de cliëntenraad die tevens lid is van de lokale raad van Beverode vertelt dat de samenwerking goed is en zij in voldoende mate geïnformeerd worden.
Wel vindt de cliëntenraad dat het nog zoeken is naar een optimale manier van samenwerken, omdat de organisatiestructuur veranderd is. Voorheen was de
gebiedsmanager het centrale aanspreekpunt voor de cliëntenraad en nu heeft iedere locatie een eigen manager.
Twee keer per jaar is een groot overleg plaats met de Centrale Cliëntenraad (CCR), ondernemingsraad (OR) en Professionele Advies Raad (PAR) in de organisatie. De perioderapportage gaat naar de raad van toezicht.
Kwaliteitsbewaking
Attent heeft een bestuursverslag 2019 (kwaliteitsjaarverslag) en een kwaliteitsplan 2020-2021. Verder is een medewerkerstevredenheidsonderzoek uitgevoerd en worden via het ECD de cliëntervaringen uitgevraagd.
Attent monitort het verloop van antibiotica en psychofarmaca met als doel zo min mogelijk psychofarmaca in te zetten. De inspectie leest dit in de
kwartaalrapportages. De inspectie leest in het verslag van het eerste kwartaal van 2020 dat er gewerkt wordt aan een dashboard om de sturingsinformatie te
optimaliseren.
De inspectie ziet dat wisselend gewerkt wordt met een PDCA- cyclus. Agenda , notulen en besluitenlijst van een vakgroep laten de cyclus duidelijk zien.
De inspectie leest in meerdere auditverslagen over de ontwikkeling van de geboden zorg binnen de locatie. Er staat aangegeven wat goed gaat en wat beter kan. Hoe de verbeterpunten precies zijn opgepakt ziet de inspectie niet terug.
Uit de documenten blijkt dat voor het project persoonsgerichte zorg en veiligheid een projectplan is gemaakt. Het plan voorziet in doelen en acties en een tijdpad. Bij het evalueren staat dat dit gebeurt bij teamoverleggen, werkoverleggen en coaching on the job. Er staat niet beschreven hoe gemonitord wordt of de gestelde doelen behaald zijn/worden.
Het ziekenhuis voert medicatie audits uit. Naast de audit ziet de inspectie een daaropvolgend verbeterplan. Het is voor de inspectie niet duidelijk hoe de verbeteringen zijn gemonitord.
De inspectie leest de notulen van het laatste overleg met de
aandachtsfunctionarissen medicatie. In de notulen staan diverse afspraken die zorgverleners moeten nakomen. Het is voor de inspectie niet duidelijk hoe geborgd wordt dat deze afspraken worden/zijn nagekomen.
De inspectie leest een verbeterplan op basis van de audit rondom infectiepreventie.
Op basis van de audit rondom infectiepreventie is een verbeterplan geschreven. In het plan staan de risico’s en de acties. Er staat niet hoe de verbeteracties
gemonitord worden.
Eind dit jaar vindt een HKZ audit plaats.
Meldingen
Binnen Attent is een uitvoerige procedure voor melden en analyseren beschikbaar.
Uit gesprekken/documentinzage blijkt dat zorgverleners open zijn over fouten en incidenten en deze melden.
De zorgverleners melden in het ECD. Zorgverleners maken een analyse in Triasweb.
Meldingen worden geclassificeerd. Bij een ernstige melding vindt een prisma-analyse plaats en bij minder ernstige meldingen een prisma light. In teamverslagen komen de meldingen terug. De inspectie ziet dat in meerdere notulen. Zorgverleners krijgen uitleg over een calamiteit die heeft plaatsgevonden. Er is een uitvoerige prisma analyse besproken. De inspectie ziet hiervan de presentatie.
De inspectie leest in periodeverslag 1 over het eerste kwartaal van 2020 informatie over de meldingen. Op basis van een calamiteit is een verbeterplan opgesteld. In de rapportage ‘meldingen incidenten eerste kwartaal 2020’ leest de inspectie de typen meldingen en een onderverdeling naar risico. De oorzaken zijn verdeeld in cliënt, organisatorisch, medewerker en technisch.
De inspectie ziet verder verbeteracties naar aanleiding van bijvoorbeeld
agressiemeldingen zoals scholing aanbieden en vroegtijdige evaluatie van de situatie rondom een cliënt. De inspectie leest echter geen nadere basisoorzaken over
agressie-incidenten of over onveilige situaties zoals het niet toepassen van een bedhek of het uitvallen van een sensor. Het is daarom niet helemaal duidelijk of de verbeteracties logisch voortvloeien uit de oorzaken.
Norm 3.3
De zorgaanbieder schept voorwaarden voor een cultuur gericht op leren en verbeteren.
Volgens de inspectie voldoet Beverode aan deze norm.
De inspectie ziet dat zorgverleners de tijd en de ruimte krijgen om te reflecteren op de zorg die zij bieden. Attent gebruikt hiervoor een “reflectietools voor teams”.
Zorgverleners vertellen dat zij hier in werk- en teamoverleggen de tijd voor nemen.
Ook is er een jaarkalender voor moreel beraad.
Zorgverleners geven aan zich veilig te voelen om elkaar feedback te geven en fouten te delen. Het bestuur en management laat in de gesprekken en toegestuurde stukken zien zelf ook te willen leren. Door middel van interne en externe audits houdt Attent Zorg en Behandeling zichzelf een spiegel voor. De organisatie is lid van een lerend netwerk en onderhoudt intensief contact met instellingen voor geestelijke gezondheidszorg. Teams denken na over wat persoonsgerichte zorg voor hen
betekent. De inspectie ziet dit terug in de documenten.
3.4 Medicatieveiligheid Norm 4.3
Zorgverleners beschikken over een actueel medicatieoverzicht en actuele toedienlijst van de apotheek
Volgens de inspectie voldoet Beverode aan deze norm.
Zorgverleners beschikken voor elke cliënt die medicatie gebruikt over een actueel medicatieoverzicht en een actuele toedienlijst van de apotheek. De inspectie ziet dit in het elektronisch aftekensysteem.
Norm 4.8
De zorgverlener parafeert de toegediende of aangereikte medicatie per medicijn en toedientijd op de toedienlijst.
Volgens de inspectie voldoet Beverode grotendeels aan deze norm.
De zorgverlener parafeert de toegediende of aangereikte medicatie per medicijn en per toedientijdstip op de toedienlijst. De tweede controle (niet GDS-medicatie) wordt bekwaam uitgevoerd. Het is traceerbaar wie de controle uitvoert en op welke wijze.
Echter, bij één dossier ziet de inspectie dat er één keer vergeten is om medicatie te geven, één keer is dit ‘afwijkend’ gebeurd en één keer staat er n/a. Dit was in de eerste week van september. Op 7 september is er afgetekend met “afwijkend” als codering. Beverode meldt na het inspectiebezoek dat de medewerker voor deze codering heeft gekozen, omdat de arts het recept had gestopt en er een grote keuzemogelijkheid is aan coderingen in MEDIMO. De medicatie is dus niet gegeven, maar de medewerker gaf aan dat er geen afspraken zijn gemaakt over welke code
er dan gebruikt moet worden in dit geval. Zij vond “afwijkend’’ voor deze situatie de best passende codering. In opdracht van de arts wordt onderzocht welke coderingen er zijn en hoe deze het best kunnen worden gehanteerd.
Attent laat de inspectie na afloop van het bezoek weten dat er op 1 september inderdaad geen dubbele controle is gedaan. Hierover is met terugwerkende kracht een MIC-formulier ingevuld. De bestuurder geeft aan dat het incident nu onderzocht wordt. Ook op 5 september vond een vergelijkbaar incident plaats. Deze keer was het gebrek aan de tweede handtekening te wijten aan een matig wifi-signaal. De tweede controle vond dus wel plaats. De bestuurder geeft aan dat bovenstaande hun aandacht heeft.
Bijlage 1 Overzicht wet- en regelgeving, veldnormen, circulaires en rapporten
Wetgeving:
− Wet langdurige zorg (Wlz).
− Zorgverzekeringswet (Zvw).
− Wet kwaliteit klachten en geschillen zorg (Wkkgz).
− Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg (Wet BIG).
− Wet op de geneeskundige behandelingsovereenkomst (WGBO): Wijzigingswet Burgerlijk Wetboek.
− Wet medezeggenschap cliënten zorginstellingen (WMCZ).
− Wet zorg en dwang (Wzd).
− Wet verplichte GGZ (Wvggz).
− Besluit langdurige zorg.
− Uitvoeringsbesluit Wkkgz.
− Besluit vaststelling van de minimumeisen voor de (verplichte) meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling.
Veldnormen:
- Kwaliteitskader verpleeghuiszorg, 2017.
- Toetsingskader IGJ, 2017.
- Governancecode zorg, 2017.
- Kader Toezicht op goed bestuur, 2016.
- Convenant preventie seksueel misbruik, VGN, Chronisch Zieken en
Gehandicaptenraad, MEE Ned., Landelijk Steunpunt Cliëntenraden, CNV Publieke Zaak, Nu91, ABVA/KABO FNV, F.B.Z., 2007.
- Handreiking werkvoorraad geneesmiddelen, ActiZ, GGZ Nederland, VGN, 2010.
- Handreiking seksualiteit en seksueel misbruik, VGN, Kennisplein gehandicaptenzorg, 2011.
- Landelijke instructie voor Toediening Gereedmaken van medicatie in verpleeg- en verzorgingshuizen, V&VN, 2008.
- Beroepscode van Verpleegkundigen en Verzorgenden, januari 2015.
- Richtlijn Overdracht van medicatiegegevens in de keten, ActiZ, GGZ Ned., IGZ, KNMG, KNMP, LEVV, LHV, NFU, NHG, NICTIZ, NPCF, NVVA, NVZ, NVZA, Orde, V&VN, VWS,ZN, FNT, NMT en VGN, 2008.
- Risicovolle medicatie in verband met dubbele controle, KNMG, 2013.
Circulaires en rapporten:
- Bulletin ‘Het mag niet, het mag nooit: seksuele intimidatie door hulpverleners in de gezondheidszorg’, IGZ, augustus 2004.
- Cultuuromslag terugdringen vrijheidsbeperking bij kwetsbare groepen in langdurige zorg volop gaande, duidelijke ambities voor 2011 nodig, IGZ, december 2010.
- De dagelijkse bezetting en kwaliteit van zorg in instellingen voor langdurige zorg, Nivel, 2012.
- Extra inspanning noodzakelijk voor terugdringen vrijheidsbeperking in langdurige zorg, IGZ, 2012.
- Medicatieveiligheid flink verbeterd in herbeoordeelde instellingen langdurige zorg en zorg thuis, IGZ, 2011.
Bijlage 2 Beoordeelde documenten
- Kwaliteitsplan 2020/2021 - Bestuursverslag 2019
- Periodeverslag 1 eerste kwartaal
- Overzicht van zorgprofielen cliënten van de bezochte locatie(s)
- Overzicht fte’s/dienstroosters zorgverleners en behandelaars op de bezochte locatie(s)
- Overzicht van MIC-meldingen en daarvoor ingezette verbeteracties van de bezochte locatie(s) van de laatste 12 maanden
- Overzicht van scholing in afgelopen jaar aan de zorgverleners van de bezochte locaties (s) en de planning voor het lopende jaar
- Projectplan persoonsgerichte zorg en Veiligheid (diverse documenten - Enkele infobulletins
- Verslagen crisisteam corona
- Auditverslagen rondom het in beeld brengen kwaliteit en deskundigheid van teams ten behoeve van het ontwikkeltraject
- Reflexietool voor teams
- Info klinische les methodisch en multidisciplinair werken
- Documenten over ontwikkelingen in de organisatie van de medische zorg in verpleeghuizen
- Visie op opleiden tot verpleegkundig specialist - Informatie medicatieafspraken Beverode - Ontwikkelingen medische zorg in Attent
- Overzicht gebruik psychofarmaca en antibiotica
- Continuïteitsplan Attent Zorg en Behandeling planning van medewerkers - Deelnemerslijst dit de aftekenlijst van medewerkers van Beverode die het
leertraject Persoonsgerichte Zorg hebben gevolgd
- Aanwezigheidslijst bespreken Prisma en presenteren PVA Persoonsgerichte &
Veilige Zorg
- PPT welke is gebruikt bij het bespreken van de Prisma en presenteren van het PVA
- Infographic Persoonsgerichte & Veilige zorg waarin de onderdelen van het PVA - overzichtelijk zijn vertaald voor de medewerkers
- Notulen van werkoverleggen uit 2019 en 2020 - Notulen aandachtsfunctionarissen medicatie - Plan van aanpak medicatieaudit 2019
- 2e kwartaal 2020 rapportage incidentenmeldingen in Triasweb - Verbeterplan juli 2020 over infectiepreventie
- Audit infectiepreventie juni 2020 - Medicatie auditrapport 2018
- Professioneel statuut medisch team
