Invoering eerste trimester SEO (in onderzoekssetting)
Verdiepend webinar voor echoscopisten
1
Inhoud
1. Inleiding
2. Techniek en beeldvorming
3. Protocol (inclusief een korte pauze)
Webinar
Totstandkoming
3
Inleiding
Sprekers
Dr. Leonie Duin
Gynaecoloog, perinatoloog UMCG
Bestuurder SPSNN
Prof. dr. Katia Bilardo Hoogleraar foetale geneeskunde
Dr. Liesbeth van Leeuwen Gynaecoloog, perinatoloog Amsterdam UMC
Bestuurder SPSAO Drs. Mijntje Pieters
Gynaecoloog, perinatoloog MUMC+
Bestuurder SPSZON
22 maart 29 maart
22 en 29 maart
Inleiding
Praktische zaken
Vragen stellen Via de oranje knop
Volledig scherm
of Aanwezigheid
Wordt geregistreerd
Ctrl +
Het is niet toegestaan om foto’s, video’s of geluidsopnamen te maken en delen.
5
1. Inleiding
2. Techniek en beeldvorming
3. Protocol (inclusief een korte pauze)
Inhoud
Techniek en beeldvorming
Algemene principes voor het eerste trimester SEO
Echoscopie is veilig voor de foetus. Maar beperk het onderzoek tot wat medisch noodzakelijk is. ALARA-principe: As Low As Reasonably Achievable.
Pulsed Doppler Niet noodzakelijk.
Color Doppler
• Maakt vulling van beide hartkamers zichtbaar.
• Maakt minder energie vrij dan pulsed Doppler.
• Twee indexes: TI en MI. Deze dienen ≤1 te blijven voor een veilig gebruik.
Wil je aan de ouders laten zien dat het hartje klopt? Doe dit met color Doppler of M-mode.
7
Techniek en beeldvorming
Hoeveel energie komt vrij?
Techniek en beeldvorming
Onderzoeksduur
Ter Haar, (2010)
9
2D
Techniek en beeldvorming
Vroege echoscopie
(Video 1)
Techniek en beeldvorming
Beeldvorming
Foetus rond 13 weken zwangerschap
• Foetus is klein → soms lastig om goede anatomische beeldvorming te verkrijgen.
• Foetus is erg beweeglijk → soms lastig om foto’s te maken.
Functies op je echo-apparaat
Maak optimaal gebruik van alle functies op je echo-apparaat voor een optimale beeldvorming:
• Diepte- en zoomfuncties.
• Cineloop kan helpen een structuur of orgaan te visualiseren dankzij het langzaam terugspoelen van beelden.
Zorg dat de structuur die je onderzoekt 1/2 tot 2/3 van het beeldscherm inneemt.
Zie ook: kwaliteitsbeoordeling eerste trimester SEO op www.pns.nl
11
Techniek en beeldvorming
Focus en zoom
Techniek en beeldvorming
Zoomfuncties
Write Zoom:
Door het plaatsen van een box over de region of interest (ROI) vergroot je de ROI door meer pixels te maken
• Framerate neemt toe en daarmee ook de resolutie
Read Zoom:
Door te draaien aan de zoomknop vergroot je de ROI door de pixels op te blazen.
• Framerate blijft gelijk en resolutie verbetert niet
13
3.5 MHz = 10-20 cm 5.0 MHz = 5-10 cm 7.5 MHz = 2-5 cm 10.0 MHz = 1-4 cm
Lage frequentie:
- Mindere resolutie - Betere penetratie
Hoge frequentie:
- Hoge resolutie
- Minder penetratie
5-9MHz
aanbevolen
voor het eerste trimester SEO Frequentie Penetratie
Techniek en beeldvorming
Transducers
Techniek en beeldvorming
Echoscopie: abdominaal of vaginaal
Abdominale echo Meer overzicht
Ook mogelijk bij een hoog BMI. Soms is beeldvorming onverwacht goed.
Vaginale echo Meer detail
Bied een vaginale echo aan wanneer:
• De beeldvorming abdominaal onvoldoende is.
• Iets niet in beeld is te brengen, zoals bij:
• een ongunstige foetale ligging;
• maternale obesitas;
• een litteken op de buik;
• een buikwandcorrectie.
15
Wees niet terughoudend in het aanbieden van een vaginale echo
Techniek en beeldvorming
Echoscopie: abdominaal of vaginaal
Abdominaal
Rug
Techniek en beeldvorming
Echoscopie: abdominaal of vaginaal
Vaginaal (video 2)
17
Techniek en beeldvorming
Echoscopie: abdominaal of vaginaal
Abdominaal Vaginaal
BMI 35
RV
LV RV
LV
RV
LV
8mm 10mm 12 mm
Techniek en beeldvorming
Invloed zwangerschapsduur op beeldvorming
Hart
12 weken 13 weken 14 weken
19
Einde presentatie
Techniek en beeldvorming
1. Inleiding
2. Techniek en beeldvorming 3. Protocol
Inhoud
21
Protocol
Afgeleide van ISUOG richtlijnen
Het eerste trimester SEO in een notendop
Bron: Fetal Medicine Foundation 23
Protocol
Termijn
Het eerste trimester SEO wordt verricht tussen 12+3 en 14+3 weken zwangerschap.
In uitzonderlijke gevallen mag 12+1 of 14+5 (met de voorkeur voor 12+1).
Literatuur
Diagnose van structurele afwijkingen per trimester
Structurele afwijkingen in
chromosomaal normale foetussen:
1720/100.097 (1,7%)
Geëxcludeerd: Aneuploïdieën (+0,8%)
1 27%
2 54%
3 19%
Diagnose van structurele afwijkingen:
Syngelaki et al. (2019) 25
Protocol
Voorbeelden van mogelijke afwijkingen (1)
Anatomische regio Afwijkingen
Schedel Relatief vaak: acranie
Hersenen Relatief vaak: alobaire holoprosencefalie, encefalocele
Nek (NT) Relatief vaak: verdikte nekplooi (hygroma colli) , hydrops foetalis Wervelkolom Soms: spina bifida, ernstige misvormingen (bijv. scoliose)
Gelaat Relatief vaak: ernstige misvormingen Soms: schisis, micrognatie, microftalmie Thorax Relatief vaak: hydrothorax
Soms: hernia diafragmatica
Protocol
Voorbeelden van mogelijke afwijkingen (2)
Anatomische regio Afwijkingen
Hart Relatief vaak: monoventriculair hart, cardiomegalie, ectopia cordis Soms: complexe hartafwijking, atrioventriculair septumdefect (AVSD) Abdomen
Relatief vaak: gastroschisis, omfalocele, situs inversus, intra- abdominale cyste, megablaas, ascites
Soms: afwezige maag Extremiteiten
Relatief vaak: reductiedefect bovenste en onderste extremiteiten, fusie van onderste extremiteiten (sirenomelie), ernstige verkorting lange pijpbeenderen
Overig
Relatief vaak: body stalk anomalie, amnionstrengsyndroom,
pentalogie van Cantrell, mola-zwangerschap, acardiacus, siamese
tweeling 27
Protocol - biometrie
CRL
Protocol - biometrie
CRL-meting
Doorsnede
Foetus in midsagittale doorsnede en in neutrale positie, niet overstrekt, kin niet op de borst.
Vergroting
Foetus beslaat 2/3e van het beeld.
Meting
Caliper 1 op de huid van de kruin en caliper 2 op de huid van de stuit. Focus ingesteld op de hoogte van de foetus.
Wanneer verwijzen?
Indien CRL < p 2,3 (Robinson & Fleming, 1975)
29
Protocol - foetale anatomie
1. Schedel en neurale buis: embryologie
Sluiting van de neurale buis en afwijkingen die ontstaan na aan een incomplete
sluiting.
3deweek na conceptie Neurale
groeve
Neurale wallen Sluiting neurale buis
Protocol - foetale anatomie
1. Schedel
✓Beoordeling intactheid en vorm Doorsnede
• Transversale doorsnede caput
• Schedel heeft in principe een ovaal aspect
• De midline (zo) horizontaal (mogelijk) in beeld
• De plexus choroïdeus vullen de laterale ventrikels en vormen samen een vlinderfiguur
Vergroting
Beslaat 2/3e van het beeld.
Let op: in deze opname is het belangrijk de
echodensiteit en vorm te beoordelen van schedelbot.
Beoordeling Normaalbeeld Afwijkend beeld
31
Protocol - foetale anatomie
1. Schedel
Beoordeling Normaalbeeld Afwijkend beeld
Protocol - foetale anatomie
1. Schedel
Acranie 1:3.500
Beoordeling Normaalbeeld Afwijkend beeld
33
Protocol - foetale anatomie
1. Schedel
Schedelafwijking: encefalocèle /exencefalie 1-3:10.000
Beoordeling Normaalbeeld Afwijkend beeld
Protocol - foetale anatomie
2. Hersenen – Breinontwikkeling: embryologie
Prosencefalon Mesencefalon Romboencefalon Myelencefalon
13 weken AD 3 weken
35
Protocol - foetale anatomie
2. Hersenen
✓Beoordeling aanwezigheid ‘midline’ en plexus choroïdeus
Doorsnede
• Transversale doorsnede caput
• Schedel heeft in principe een ovaal aspect
• De midline (zo) horizontaal (mogelijk) in beeld
• De plexus choroïdeus vullen de laterale ventrikels en vormen samen een vlinderfiguur
Vergroting
Beslaat 2/3 van het beeld
Beoordeling Normaalbeeld Afwijkend beeld
Protocol - foetale anatomie
2. Hersenen
Beoordeling Normaalbeeld Afwijkend beeld
37
Protocol - foetale anatomie
2. Hersenen
Holoprosencefalie
1: 250 embryo’s en 1:8.000 levendgeborenen (NORD).
1:1.298 in Kagan et al. (2010)
Beoordeling Normaalbeeld Afwijkend beeld
Alobaire holoprosencefalie: afwezigheid falx (midline) en enkele ventriculaire holte zichtbaar
Bron: Fetal Medicine Foundation
Protocol – biometrie
HC - meting
Doorsnede
• Transversale doorsnede caput voor meting HC
• Schedel heeft in principe een ovaal aspect
• De midline (zo) horizontaal (mogelijk) in beeld
• De plexus choroïdeus vullen de laterale
ventrikels en vormen samen een vlinderfiguur Vergroting
Beslaat 2/3 van het beeld Meting HC
• Schedel wordt gemeten zonder huid.
• Plaatsing calipers tegen het bot en niet tegen de huid; voor de HC wordt een ellips gevormd
rondom de buitenrand van de schedel. Wanneer verwijzen?
Indien HC < p 2,3 (Verburg et al., 2008)39
Protocol – foetale anatomie
3. Nek
✓Beoordeling nekplooi (NT-meting) Doorsnede
Midsagittale doorsnede van het foetale hoofd en de nek in neutrale positie, waarbij de volgende structuren in beeld worden gebracht:
• contour van de schedel als een duidelijke scherpe witte lijn
• os occipitale en vochtophoping in de nek (nekplooi=NT) Vergroting
• Foetale hoofd inclusief de nek schermvullend in beeld Meting
Breedste deel van de NT wordt gemeten (calipers on–on).
Wanneer verwijzen?
Indien NT ≥ 3,5 mm.
Beoordeling Normaalbeeld Afwijkend beeld
Protocol – foetale anatomie
3. Nek
NT: normaal versus afwijkend (verdikt)
NT 5 mm
Beoordeling Normaalbeeld Afwijkend beeld
NT 1,2 mm
41
Protocol – foetale anatomie
3. Nek
Hygroma/hydrops
Beoordeling Normaalbeeld Afwijkend beeld
Protocol – foetale anatomie
4. Wervelkolom
✓Beoordeling wervelkolom sagittaal
✓Beoordeling continuïteit van de huid
Doorsnede:
• Sacraal t/m cervicaal gedeelte in beeld
• Continuïteit huidlijn, los van de uteruswand Vergroting:
• Beslaat 2/3 van het beeld
Beoordeling Normaalbeeld Afwijkend beeld
43
Protocol – foetale anatomie
4. Wervelkolom
Beoordeling Normaalbeeld Afwijkend beeld
Protocol – foetale anatomie
4. Wervelkolom
Beoordeling Normaalbeeld Afwijkend beeld
45
Protocol – foetale anatomie
4. Wervelkolom
Open spina bifida 1:1.000
Beoordeling Normaalbeeld Afwijkend beeld
Pauze
47
Protocol – foetale anatomie
5. Gelaat – ontwikkeling: embryologie
• Het gelaat wordt tussen de 5e en de 10e week gevormd.
• Structuren die aanvankelijk apart waren, komen dichter bij elkaar
• Mond en neus fuseren op de midline
Protocol – foetale anatomie
5. Gelaat
✓Beoordeling profiel
Doorsnede
• Midsagittaal vlak
• Voorhoofd en kin in beeld Vergroting
• Beslaat 2/3 van het beeld
Beoordeling Normaalbeeld Afwijkend beeld
49
Protocol – foetale anatomie
5. Gelaat
Beoordeling Normaalbeeld Afwijkend beeld
Protocol – foetale anatomie
5. Gelaat
Micrognatie Schisis
1:1.200 1:500
Beoordeling Normaalbeeld Afwijkend beeld
51
Protocol – foetale anatomie
5. Gelaat
Mondteratoom
12 weken weken
Beoordeling Normaalbeeld Afwijkend beeld
Protocol – foetale anatomie
5. Gelaat
Mondteratoom
Beoordeling Normaalbeeld Afwijkend beeld
53
Protocol – foetale anatomie
6. Thorax
✓Beoordeling vorm thorax
✓Beoordeling aspect longen Doorsnede
• Transversale doorsnede ter hoogte van het 4
kamerbeeld van het hart ter beoordeling van vorm thorax en ribben
• Symmetrisch, rib recht
• 1 rib zichtbaar
• Beide longen hebben gelijke echodensiteit
• 4 kamerbeeld met apex naar links waarbij het hart 1/3 van de thorax in beslag neemt
Vergroting
• Thorax dient de helft van het beeld te vullen
Beoordeling Normaalbeeld Afwijkend beeld
Protocol – foetale anatomie
6. Thorax
Beoordeling Normaalbeeld Afwijkend beeld
55
Protocol – foetale anatomie
6. Thorax
Longitudinale echosnede skeletafwijking:
zeer smalle thorax en bolle buik
Achondrogenesis Type II
1:40-60.000 zwangerschappen
Beoordeling Normaalbeeld Afwijkend beeld
Protocol – foetale anatomie
7. Hart: embryologie
Abuhamad & Chaoui (2017)
Hyeonjoo Kim (2018)
Extra: ⓒ 2018. Hyeonjoo Kim all rights reserved: https://youtu.be/a0qyagIgBPw 57
https://embryology.med.unsw.edu.au/embryology/index.php/Heart_Historic_Movie_1951
Protocol – foetale anatomie
7. Hart
✓Beoordeling positie
✓Beoordeling vierkamerbeeld
Doorsnede
• Transversale doorsnede
• Het hart ligt met de apex naar links, beslaat 1/3 van oppervlakte van de thorax
• Let op: symmetrie, crux en identificatie AV-kleppen Vergroting
Thorax neemt de helft van het beeld in beslag.
Gebruik van color Doppler om separate vulling van de
Beoordeling Normaalbeeld Afwijkend beeld
Protocol – foetale anatomie
7. Hart
Beoordeling Normaalbeeld Afwijkend beeld
Color Doppler
59
13 + 4 weeks
Protocol – foetale anatomie
7. Hart
Enkele ventriculaire vulling = enkele inflow
Beoordeling Normaalbeeld Afwijkend beeld
Hypoplastische linkerhartkamer
1:3.500 levendgeborenen Hydropische foetus met Turner
60
Protocol – foetale anatomie
7. Hart
Afwijkend vierkamerbeeld: Ebstein anomalie 1:10.000 levendgeborenen
Beoordeling Normaalbeeld Afwijkend beeld
61
Protocol – foetale anatomie
8.Abdomen: embryologie
Lateral body wall folds
Een afwijkende sluiting van de laterale buikwandplooien van onder naar boven en van
lateraal naar centraal kan leiden tot:
• Ectopia cordis
• Gastroschisis
• Exstrofia vesicae
Bij een afwijkende sluiting rond de navelstreng ontstaat
Week 4 Week 8
Protocol – foetale anatomie
8. Abdomen
Beoordeling Normaalbeeld Afwijkend beeld
maag
Sagittale doorsnede
✓Beoordeling buikwand en navelstrenginsertie
✓Maagvulling en blaasvulling
navelstrenginsertie
blaasvulling buikwand
63
Let op: onderstaande beelden zijn ter illustratie.
De beoordeling dient plaats te vinden in een transversale doorsnede.
Zoals weergegeven op de volgende dia.
Protocol – foetale anatomie
8. Abdomen
Beoordeling Normaalbeeld Afwijkend beeld
maagvulling
navelstrenginsertie
Transversale doorsnede:
Belangrijk zijn vooral de verhoudingen hoofd- thorax-abdomen.
Protocol – foetale anatomie
8. Abdomen
Gastroschisis
1: 6.000 levendgeborenen (prevalentie neemt steeds toe)
Beoordeling Normaalbeeld Afwijkend beeld
65
Omfalocele/ Exomfalos
Eerste trimester: 1:380
Geboorte: 1-4:10.000
In deze studie: 1:381
edwards- of patausyndroom in 55%
Resolutie bij 20 weken alleen darmen: 90%
(ook) lever: 0%
Kagan et al. (2010)
Protocol – foetale anatomie
8. Abdomen
Beoordeling Normaalbeeld Afwijkend beeld
Bron: Fetal Medicine Foundation
Protocol – foetale anatomie
8. Abdomen
Hydrops en kleine omfalocele
Beoordeling Normaalbeeld Afwijkend beeld
67
Protocol – foetale anatomie
8. Abdomen
✓Beoordeling blaas(vulling) Indien de blaas vergroot lijkt:
meten Longitudinale Blaas Diameter (LBD, grootste doorsnede blaas)
Deze meting is in de meeste echo-
apparaten niet voorgeprogrammeerd.
Typ in dat geval de meting over in je eigen brondossier.
Doorsnede Longitudinaal Meting
Plaatsing calipers inner-inner
Beoordeling Normaalbeeld Afwijkend beeld
Wanneer verwijzen?
Indien LBD ≥7 mm.
7 t/m 12 mm: hoge kans op spontane resolutie.
Protocol – foetale anatomie
8. Abdomen
Blaas normaal
Beoordeling Normaalbeeld Afwijkend beeld
Blaas vergroot
69
Protocol – foetale anatomie
8. Abdomen
Megablaas 1:1.600
Trisomie 13 of 18 (31%)
Beoordeling Normaalbeeld Afwijkend beeld
Bron: Fetal Medicine Foundation
Altijd verwijzen indien LBD ≥7 mm.
Protocol – foetale anatomie
8. Abdomen
Megablaas
Daarbij ook zichtbaar: beide nieren ogen echodens en tonen een pyelectasie.
Beoordeling Normaalbeeld Afwijkend beeld
71
Protocol – biometrie
AC
Doorsnede
• Een wervel en een rib in beeld in transversale doorsnede
• Vena umbilicalis zichtbaar op 1/3 van de afstand voorste buikwand
• Geen nieren a vue
• Eventueel de maag (als deze in beeld is, let op positie links in abdomen)
Vergroting
Beslaat 2/3 van het beeld Meting AC
✓Meting in bovengenoemde vlak
✓Meting met meenemen van huid Wanneer verwijzen?
Indien AC < p 2,3 (Verburg et al., 2008)
Protocol – biometrie
9. Extremiteiten: embryologie
• Ontwikkeling: tussen week 4 en 8.
• Armpjes ontwikkelen zich eerder dan beentjes.
• Ontwikkeling van beide is compleet bij week 8.
• Uitwaartse rotatie van de armpjes.
• Inwaartse rotatie van de beentjes.
• Ontwikkeling handjes en voetjes compleet: eind week 12.
week dag
73
Protocol – foetale anatomie
9. Extremiteiten
✓Beoordeling beide bovenste en onderste extremiteiten
✓Beoordeling aanwezigheid van beide handen
✓Beoordeling aanwezigheid van beide voeten
Doorsnede
• In twee opnamen: Beoordeling arm en hand rechts en arm en hand links.
Alle lange pijpbeenderen dienen zichtbaar te zijn.
• In twee opnamen: Beoordeling been en voet rechts en been en voet links.
Alle lange pijpbeenderen dienen zichtbaar te zijn.
• ‘Rechts’ en ‘links’ annoteren.
Beoordeling Normaalbeeld Afwijkend beeld
Protocol – foetale anatomie
9. Extremiteiten
Beoordeling Normaalbeeld Afwijkend beeld
75
Protocol – foetale anatomie
9. Extremiteiten: bovenste extremiteiten
Beoordeling Normaalbeeld Afwijkend beeld
Protocol – foetale anatomie
9. Extremiteiten
Bovenste extremiteiten
Beoordeling Normaalbeeld Afwijkend beeld
77
Protocol – foetale anatomie
9. Extremiteiten
Reductiedefect hand
1:2.500 levendgeborenen
Beoordeling Normaalbeeld Afwijkend beeld
Protocol – foetale anatomie
9. Extremiteiten: onderste extremiteiten
Beoordeling Normaalbeeld Afwijkend beeld
79
Protocol – foetale anatomie
9. Extremiteiten
Onderste extremiteiten
Beoordeling Normaalbeeld Afwijkend beeld
Protocol – foetale anatomie
9. Extremiteiten
Onderste extremiteiten
Beoordeling Normaalbeeld Afwijkend beeld
Tetra-amelie
Afwezige bovenste en onderste extremiteiten
< 1:1.000.000
Sirenomelie
Fusie onderste extremiteiten en afwijking bekkenorganen.
1:100.000 levendgeborenen voeten
benen
81
Protocol – biometrie
FL
Doorsnede
Huidlijn van bovenbeen dient over gehele lengte parallel te lopen aan het femur.
Vergroting
Niet teveel vergroten Meting FL
✓Goed afgrensbaar waardoor nauwkeurige meting mogelijk
✓Indien beide femura in beeld; meten van bovenste femur.
Wanneer verwijzen?
Afwijkingen overig
Body stalk anomalie, amnionruptuur sequentie 1:1.700 eerste trimester echoscopieën
Kagan et al. (2010) 83
Afwijkingen overig
Body stalk anomalie, amnionruptuur sequentie 1:1.700 eerste trimester echoscopieën
Bron: Fetal Medicine Foundation
Afwijkingen overig
Sacrococcygeale teratoom 1:40.000
85
Bron: Fetal Medicine Foundation
Afwijkingen overig
Siamese tweeling
1:50.000 zwangerschappen 1:250.000 levendgeborenen
Afwijkingen overig
Acardiacus
2,6% van de monochoriale tweelingen 1:10.000 zwangerschappen
87
Afwijkingen overig
Partiële mola-zwangerschap
Met levende eenling 1:20-100.000 zwangerschappen.
Normale placenta Mola placenta
Afwijkingen overig
Mola-zwangerschap: complete mola 1:1.000 zwangerschappen (UK)
89
Afwijkingen overig
Amniotic band syndroom
1:1.200-15.000 levendgeborenen
Afwijkingen overig
Pentalogie van Cantrell (en hydrops) 0,05 – 0,08 : 100.000
levendgeborenen
91
Afwijkingen overig
Pentalogie van Cantrell (en hydrops) 0,05 – 0,08 : 100.000 levendgeborenen
Afwijkingen overig
Foetus met triploïdie 1:100 zwangerschappen
(eindigt in vroege miskraam)
De foetale ontwikkeling loopt vaak achter, met een disproportie tussen het hoofd (groter) en de buik.
Foetus met triploïdie en meervoudig congenitale afwijkingen
93
Protocol
Wanneer verwijzen?
Verwijzen naar een Centrum voor Prenatale
Diagnostiek Bij vermoeden van structurele afwijking
Bij afwijkende biometrie
Bij NT ≥ 3,5 mm
Bij LBD (grootste doorsnede blaas) ≥7 mm
HC < p 2,3 AC < p 2,3 FL < p 2,3 CRL < p 2,3
Protocol
Fout-positieven / afwijkingen die spontaan kunnen verdwijnen
Voorbeelden van vroeg geconstateerde afwijkingen die spontaan kunnen verdwijnen :
• Megablaas tussen 7 en 12mm (> 70% kans op spontane resolutie)
• Intra-abdominale cysten verdwijnen ook meestal spontaan, maar er blijft een kleine kans op een darmobstructie of een andere afwijking die zich pas later in de
zwangerschap of na de geboorte kan openbaren.
De IMITAS studie zal uitsluitsel geven over het aantal fout-positieve diagnosen bij het eerste trimester SEO. Eerder Nederlands onderzoek (Kenkhuis et al. 2018) liet zien dat dit zelden voorkomt.
95
Protocol
Wanneer niet verwijzen?
Synaechiae = (dik) schotje tussen de uteruswanden.
Een vaak voorkomend
echoscopische bevinding in alle trimesters die geen invloed heeft op de foetale ontwikkeling.
Geen reden voor verwijzing
Registratie
Bevindingen vastleggen per foetus
Bevindingen:
Voor alle structuren. Opties:
✓ Geen bijzonderheden
✓ Verdenking afwijking
✓ Niet beoordeelbaar
✓ Niet beoordeeld Methode:
✓ Vaginaal
✓ Abdominaal
✓ Beide
97
Registratie
Bevindingen vastleggen per foetus
Conclusie:
✓ Geen bijzonderheden
✓ Verdenking afwijking, vervolgens aangeven op basis van:
• Structurele afwijking en/of
• Afwijkende biometrie en/of
• Obstetrische parameters
✓ Incompleet onderzoek Advies:
✓ Tweede trimester SEO
✓ Verwijzing naar PND voor GUO type 2 in eerste trimester
✓ Verwijzing GUO type 1 in tweede trimester (indien geïndiceerd)
Afsluitend
• Sommige structurele afwijkingen kunnen al in het eerste trimester worden gezien. Dit zijn met name ernstige afwijkingen.
• Door een systematische beoordeling van de foetale anatomie aan de hand van het voorgestelde protocol, is het meestal mogelijk deze afwijkingen te herkennen of uit te sluiten.
• Een eerste trimester SEO zonder vermoedens van afwijkingen, biedt geen garantie dat later in de zwangerschap geen (andere) afwijkingen worden gezien.
• In de kwaliteitseisen aan het eerste trimester SEO en in de kwaliteitsbeoordeling staat het protocol (kwaliteitsstandaard) benoemd en staan ook voorbeeldfoto’s voor in het logboek. Zie daarvoor de informatiemap en www.pns.nl. 99
Bronnen
Abuhamad, A. Z., & Chaoui, R. (2017). First Trimester Ultrasound Diagnosis of Fetal Abnormalities. Wolters Kluwer.
Hyeonjoo Kim. (2018, 21 juni). YouTube [Video]. Development of the Heart (3D). https://www.youtube.com/watch?v=a0qyagIgBPw&feature=youtu.be Ter Haar, G. (2010). British Medical Ultrasoud Society safety guideline. Ultrasound, 18(2): 50-51. DOI: 10.1258/ult.2010.100007
Ter Haar, G. R., Abramowicz, J. S., Akiyama, I., Evans, D. H., Ziskin, M. C., & Maršál, K. (2013). Do we need to restrict the use of doppler ultrasound in the first trimester of pregnancy? Ultrasound in Medicine & Biology, 39(3), 374-380.
Fetal Medicine Foundation https://fetalmedicine.org
Kagan, K.O., Staboulidou, I., Syngelaki, A., Cruz. J. Nicolaids, Prof. K. H. (2010). The 11–13‐week scan: diagnosis and outcome of holoprosencephaly, exomphalos and megacystis. Ultrasound in Obstretics & Gynecology, 36(1), 10-14. doi: https://doi.org/10.1002/uog.7646
Kenkhuis, M. J. A., Bakker, M., Bardi, F., Fontanella, F., Bakker, M. K., Fleurke-Rozema, J. H., & Bilardo, C. M. (2018). Effectiveness of 12-13-week scan for early diagnosis of fetal congenital anomalies in the cell-free DNA era. Ultrasound in Obstetrics & Gynecology, 51(4), 463–469. https://doi.org/10.1002/uog.17487
Robinson, H. P., & Fleming, J. E. E. (1975). A critical evaluation of sonar “crown-rump length” measurements. BJOG: An International Journal of Obstetrics and Gynaecology, 82(9), 702–710. https://doi.org/10.1111/j.1471-0528.1975.tb00710.x
Roman, A. S., Monteagudo, A., Timor-Tritsch, I., & Rebarber, A. (2004). First-trimester diagnosis of sacrococcygeal teratoma: the role of three-dimensional ultrasound.
Ultrasound in Obstetrics and Gynecology, 23(6), 612–614. https://doi.org/10.1002/uog.1055
Syngelaki, A., Hammami, A., Bower, S., Zidere, V., Akolekar, R., & Nicolaides, K.H. (2019). Diagnosis of fetal non-chromosomal abnormalities on routine ultrasound examination at 11-13 weeks' gestation. Ultrasound Obstet Gynecol., 54(4):468‐476, doi: 10.1002/uog.20844
Verburg, B. O., Steegers, E. A. P., De Ridder, M., Snijders, R. J. M., Smith, E., Hofman, A., Moll, H. A., Jaddoe, V. W. V., & Witteman, J. C. M. (2008). New charts for ultrasound dating of pregnancy and assessment of fetal growth: longitudinal data from a population-based cohort study. Ultrasound in Obstetrics and Gynecology, 31(4), 388–396. 100
Einde presentatie
Protocol
101
Ter afsluiting
Algemeen webinar 15 maart (terugkijken webinar en dia’s kan op www.clbps.nl).
Verdiepend webinar vandaag. Over een paar dagen ontvangt u van uw Regionaal Centrum een bewijs van deelname.
U bent ingedeeld voor de toets van 12 april. Let op! Zelf inschrijven voor toets.
Herkansing op 22 april.
Afhankelijk van deskundigheid en ervaring:
- Verplichte vaardigheidstraining (mei en juni)
inschrijven kan via link in nieuwsbrief van uw Regionaal Centrum
- Vrijwillige vaardigheidstraining (september) inschrijven kan vanaf eind april Logboeken inleveren 3-6 maanden na de start
Webinar
Theorietoets
Vaardigheids- training
Logboeken