VU Research Portal
In de wereld komen
Pols, W.
2016
document version
Publisher's PDF, also known as Version of record
Link to publication in VU Research Portal
citation for published version (APA)
Pols, W. (2016). In de wereld komen: Een studie naar de pedagogische betekenissen van opvoeding, onderwijs en het leraarschap. Garant.
General rights
Copyright and moral rights for the publications made accessible in the public portal are retained by the authors and/or other copyright owners and it is a condition of accessing publications that users recognise and abide by the legal requirements associated with these rights. • Users may download and print one copy of any publication from the public portal for the purpose of private study or research. • You may not further distribute the material or use it for any profit-making activity or commercial gain
• You may freely distribute the URL identifying the publication in the public portal ?
Take down policy
If you believe that this document breaches copyright please contact us providing details, and we will remove access to the work immediately and investigate your claim.
E-mail address:
vuresearchportal.ub@vu.nl
¶
Inhoudsopgave
Voorwoord 7
HOOFDSTUK 1
Inleiding: zich in het denken oriënteren 9
1.1 De wereld in: verslag van een zoekproces 10
1.1.1 Vensters op de wereld: les krijgen, reizen, les geven 10
1.1.2 Perspectieven op opvoeding en onderwijs 14
1.1.3 Theorie en praktijk: discursieve en niet-discursieve formaties 20
1.2 Pedagogiek als kompas 27
1.2.1 Probleemgericht onderwijs 28
1.2.2 Naar een pedagogische rede 36
1.3 Tot slot: concepten voor het pedagogisch denken 43 HOOFDSTUK 2
Een bijzondere vorm van handelen. Op zoek naar een pedagogische
denkfiguur 47
2.1 Een ochtend in een bovenbouwgroep op een basisschool 48
2.2 Drie fundamenteel menselijke activiteiten: arbeiden, werken en handelen 53
2.2.1 Arbeiden 54
2.2.2 Werken 56
2.2.3 Handelen 61
2.3 Dit is onze wereld. Opvoedend onderwijs als ‘in de wereld brengen’ 70
2.3.1 Een institutie tussen de private sfeer van het ouderlijk huis en
de werkelijke wereld 72
2.3.2 Doorgaan met beginnen 76
2.3.3 Politiek versus educatief handelen 79
2.3.4 Een pedagogisch dispositief: een leven in gezamenlijkheid 84
6 Inhoudsopgave HOOFDSTUK 3
Wie is het die zich vormt? Het subject in opvoeding en onderwijs 91
3.1 Albert kan niet lezen 93
3.2 Van object naar subject 96
3.2.1 Het ik als spiegel 98
3.2.2 Het klosje: van vraag naar verlangen 102
3.2.3 Symbolische castratie 107
3.2.4 Nogmaals: Albert 112
3.3 In de wereld komen 114
3.3.1 De symbolische orde en de eruit oprijzende gestalten 116
3.3.2 Een pedagogiek van de wet? 123
3.3.3 ‘Vlottende’ gestalten 127
3.3.4 Rachid of de overdracht van de overdracht 131
3.4 Tot slot: opvoeding en onderwijs als ‘handelen in onzekerheid’ 138 HOOFDSTUK 4
Vorming als zich laten onderwijzen. Over de vormende functie van de
derde binnen opvoeding en onderwijs 141
4.1 De onderwezen derde 143
4.1.1 Passage 144
4.1.2 De betekenaar als derde 148
4.1.3 Het subject als drager van betekenaars 154
4.2 De functie van de derde in opvoeding en onderwijs 158
4.2.1 De pedagogisch ‘welingerichte’ school als derde plaats 163
4.2.2 Het woord van de opvoeder; de leraar als aanreiker van derden 173
4.3 Tot slot: opvoeding, onderwijs en weerstand 188 HOOFDSTUK 5
Het leraarschap als pedagogische professie: het ethos en het stille
weten van de leraar 191
5.1 Het leraarschap: een pedagogische professie 193
5.1.1 Is de leraar een professional? 194
5.1.2 Het ethos van de leraar 200
5.2 Stil weten binnen opvoeding en onderwijs 209
5.2.1 Het stille weten van de leraar 212
5.2.2 Narrativiteit en de vorming van een pedagogische rede 220
5.2.3 Een pleidooi voor een pedagogische jurisprudentie 226
Inhoudsopgave 7
HOOFDSTUK 6
Een pedagogische cartografie. Afsluitende opmerkingen bij het gebruik van theorieën binnen de opvoedings- en onderwijspraktijk 233
6.1 Pedagogie, pedagogiek, pedagogische wetenschappen 240
6.2 Tot slot: de pedagoog als troubadour van inzichtgevende kennis en
waardegeladen oriëntaties 248
SAMENVATTING
In de wereld komen. Een studie naar de pedagogische betekenissen
van opvoeding, onderwijs en het leraarschap 253 SUMMARY
Coming into the world. A study of the educational meaning of
upbrin-ging, teaching and teachership 261
