van de V. V.D.:

VRIJHEID EN DEMOCRATIE

WEEKBLAD VAN DE VOl.KSPARTIJ VOOR

Zaterdag 27 Maart 1954 - No. 297

Verslag

Onderwijscongres

(Zie pag. 2 en 3)·

VRIJHEID EN DEMOCRATIE

'

.i.

Prof. Oud op de Jaarlijkse

van de V. V.D.:

"In onze zelfstandigheid ligt onze kracht.

Laat dit 'woord ons ·hij de stemhusstrijd, die komende is, bovenal bezielen!"

"Hieronder laten wij de ope- ningsrede volgen van Prof. Mr.

P" }. Oud, uitgesproken op de

Jaarlijkse Algemene Vergadering van de V.f'.D., die op 19 en 20 Mao.rt j.l. in Musis Sacrum .te Arnhem ·werd gehouden.

"I

heeft Groen van Prinsterer eens gezegd van de anti-revolutionnaire richting in een tijd, dat die richting nl)g maar door enkele leden in de Tweede Kamer was vertegenwoordigd. Het citaat is vaak aangehaald in een andere zin dan Groen het bedoelde. Men vatte het dan op, alsof hij ermede te kennen had willen geven, dat de anti-revolutionnairen hun weg zouden hebben te gaan zonder samenwtr king met anderen. Natuurlijk kan men

·het begrip "isolement", zonder de taal- kundige betekenis van het woord geweld aan te doen, wel aldus verstaan. Dat Groen i1.et zo niet zag, blijkt echter dui- delljk uit wat hij er in één adem aan toe- voegde: "Of - zo zeide hij verder - wilt Ge liever een Hollands woord - in onze zelfstandigheid, in onze beginselvastheid ligt onze kracht."

Het is voor iedere politieke partij goed, dit woord van de anti-revolutionnaire staatsman tot het hare te maken en het zich telkens weer voor ogen te houden.

Ook voor ons, liberalen, geldt, dat in onze zelfstandigheid onze kracht moet liggen. Dit sluit samenwerking met an- deren zeker niet uit, maar het sluit wel uit een samenwerking, die wordt -verkre- gen ten koste van de zelfstandigheid.

Daarom kan de eis der zelfstandiglJ.eid onder bepaalde omstandigheden tot ge- volg hebben, dat van samenwerking in een bepaald verband geen sprake kan zijn. Daaruit kan een isolement in ·lie andere betekenis van het woord voort vloeien. Men kan zo inderdaad alleen komen te staan. Daarover behoeft men dan niet te treuren. Men kan dan zijn troost vinden in het woord, dat Ibsen een zijner toneelfiguren in de mond legt: "De st,erkste man is hij, Jie alleen staat".

Het zal U weini...; moeite kosten om te bevroeden, waarom ik vanavond met de- ze inleiding begin. Onze positie in de Staten-Generaal vertoont sedert de laatste Kabinetsformatie die van isole- ment iri de strikte zin van het woord.

. . .

Men heeft ons in 1952 welbewust buiten de Regering gelaten. Zelfs in het overleg aangaande de formatie heeft men ons niet betrokken. Waarom niet? Het ant- woord is heel eenvoudig. Men heeft ons niet gewild juist om die zelfstandigheid, die wij als eerste eis aan een politieke partij stellen en waarvan wij in de aan de verkiezingen van 1952 vooi'afgegane jaren naar sommiger smaak te veel had- den doen blijken. Wij hebben in de jaren der vorige parlementaire periode, toen wij tot wat men de regeringspartijer.

pleegt te noemen, behoorden, er zeer prijs op gesteld de zelfstandigheid volko- men te bewaren. Als wij een bepaald be- leid tegen het landsbelang achtten, heb- ben wij het onze plicht gea'cht ons daar- tegen te verzetten. De Regering, en ze- ker niet in de laatste plaats de Minist·r- President, vond ons lastig en het is dus niet onverklaarbaar, dat de heer Drees

er ·alles op zette om ons bij de nieuwe formatie buiten de deur te houden.

De partijen der regeringscombinatie hebben het de heer Drees maar al t ge- makkelijk gemaakt zijn doel te bereiken.

Geen harer heeft ook maar de voorwaar- de gesteld, dat de V.V.D. althans in het overleg zou worden betrokken. Vooral de beide protestants-christelijke partijen hebben daarbij een grote verantwoorde- lijkheid op zich genomen. Aan deze par- tijen in het bijzonder hadden Wij de hand ter toenadering uitgestoken. Daarvoor was een goede grond. Wij wisten maar al te goed, dat in de kringen, die ~ij v":r- tegenwoordigen evenzeer als m d1e, waarvan wij ons de representanten we- ten, weinig voldoening heerste over een toestand, waarin îh feite de lakens wer- den uitgedeeld door de beide politieke grootmachten, de P.v.d.A. en de K.V.P., hoe weinig welwillend deze bonrl_;enoten ook tegenover elkander mochten zijn ge- stemd. Het beste middel, om tot een beter politiek evenwicht te geraken, scheen ons een ·nauwer samengaan yan de groepen, 'die ik gemakshalve als derde macht had gequalificeerd, zonder daarbij overigens de principiële verschillen, die er tussen ons en de beide protestants-christelijke partijen bestaan één ogenblik uit het oog te verliezen. Noch in christelijk- historische noch in anti-revolutionnaire kring hebben de leidende figuren de uit- gestoken hand willen aannerren. Wij la- ten dit rustig voor wat het is. Wij voelen niet de minste neiging de heren me: ons aanbod te blijven vervolgen. De V.V.D.

bedelt niet. Zij laat deze zaak met vol vertrouwen aan de verdere politieke ont- wikkeling over.

* * *

Wij kunnen dit te eerder doen, omdat de gang van zaken bij de laatste Kab.- netsformatie ook zijn voordelen he.,•t.

Er ligt in de tegenwoordige pohtieke verhoudingen een groot gevaar. He•: g"- vaar, dat de Kabinetsvorming geschiedt op zo brede basis, dat alle constructieve partijen in het Kabinet zijn vertegen- woordigd. Van een echte oppositi•' is dan geen sprake meer. De debatten in de Ka- mers vallen terug tot het peil van een zoetsappig gekeuvel. De Regering voelt zich ¹ heer en meester van het terrein. De ministers passeren, zoals De Telegraaf het na het laatste algemeen begrotings- debat in de Eerste Kamer zo geestig in beeld bracht, met gezichten van "wie doet ons wat" de rij der eerbiedig bui- gende volksvertegenwoordigers. Zij :·aken het volkomen ontwend een krachtig woord van critiek te moeten aanhoren.

Zij vinden zo'n woord eigenlijk ongepast.

Herinnert Gij U nog, hoe de heer Drees bij het grote politieke debat in November 1952 tegenover mij de verzuchting slaak- te, dat ik de dingen toch niet zo onvrien- delijk behoefde te zeggen. Wat is, dacht ik toen, een socialist achter de regerings- tafel toch een ander wezen dan een so- cialist in de oppositie. Ik heb de heren Troelstra en Albarda aan het hoofd der socialistische oppositie gekend. Bij hen vergeleken ben ik een engel van zacht- heid en welwillendheid.

De onafhankelijkheid van onze positie, brengt met zich, dat wij onze plaats kun- nen innemen tussen de P.v.d.A. en de rechterzijde in. Wij mogen ons zonder de feiten ook maar in het minst geweld aan te doen een "centrum partij" noemen. Wij delen onze critiek met grote onpartijdig- heid, al naar, gelang de omstandigheden het met zich brengen, nu eens naar rechts, dan weer naar links uit. Al naar de om- standigheden het met zich brengen, dat

wil zeggen al naar mate ons beginsel het vordert. Dat beginsel, het beginsel van vrijheid en democratie, heeft verschillen- de facetten. Het moet worden toegepast zowel op het terrein der geestelijke goe- deren als op dat van de stoffelijke wel- vaart. Op beide terreinen treden tussen de P.v.d.A. en de rechterzijde telkens verschilpunten aan de dag. Daarbij ge- valt het nog al eens zo, dat wij, waar het de geestelijke vrijheid geldt, komen te staan aan de zijde van de socialisten, ter- wijl wij, waar het gaat om de vrijheid op economisch terrein, onze bondgenoten aan de rechterzijde vinden.

I

Het is allerminst zo, dat de mensen het meest vrij zijn, wanneer de overheid het minst doet. Op het stuk van het waar- borgen der vrijheid heeft de overheid een grote taak. Op geen enkel terrein kan vrijheid bestaan zonder orde. En or- de is onbestaanbaar zonder overheidsge- , zag.

Hoe de orde, die het gezag moet hand- haven eruit ziet, is echter allerminst een onverschillige zaak. Wij wensen, dat die orde bovenal rechtvaardig zij. Dit woord is gemakkelijk uit te spreken, maar als de vraag gesteld wordt aan welke eisen een rechtvaardige orde moet voldoen, dan zitten wij aanstonds midden in de problemen. Laat mij de vraag der recht- vaardigheid benaderen in het licht van ons beginsel. Waarom hebben wij dat be- ginsel samengevat in die twee woorden vrijheid en democratie?

Wanneer wij ons de vraag stellen, waarom het in de verhouding van mens en maatschappij te doen is, dan -nemen wij de individuële mens als uitgangspunt.

Uiteindelijk gaat het altijd om zijn per- soonlijkheid. Aan die persoonlijkheid volledige vrijheid van ontplooiing te ver- zekeren moet het richtsnoer zijn. En die eis geldt ten aanzien van iedere persoon- lijkheid. Er moet vrijheid zijn voor allen.

Dit postulaat komt tot uitdrukking in dat andere woord "democratie", Daarin· ligt

opgesloten de algemeenheid van de eis der vrijheid. Democratie, zo heb ik het tegenover U al menigmaal uitgedrukt, is veel meer dan een regeringsstelsel. Het is een levenshouding. Een levenshouding, die van ons verlangt, dat wij niet alleen zien naar onszelf, doch in niet mindere mate naar de medemens. De levenshou- ding, die het christendom heeft neerge- legd in het gebod der naastenliefde.

Wanneer ik nu wil proberen deze ge- dachte neer te leggen in een meer con- crete politieke formule, dan speel ik he- denavond leentjebuur bij onze Engelse geestverwanten. Zij hebben de doelstel- ling van hun partij als volgt geformu- leerd. .,De liberale partij streeft naar de opbouw van een liberaal gemevbest, waarin ieder burger vrijheid, eigendom en zekerheid zal bezitten en niemanJ g~-

knecht zal worden door armoede, onwe::---...______

tendheid of werkloosheid. Haar eerste zorg is die voor de rechten en mogelijk- heden van de individuële mens, en op ieder gebied plaatst zij de vrijheid voor- aan."

=l· * *

B

Wanneer Gij spreekt van een streven naar eigendom en sociale zekerheid, wan- neer Gij de gevolgen van armoede en werkloosheid wilt wegnemen, dan "al menigeen, die tot een andere partij be- hoort U toeroepen: maar dat wil ik im- mers ook. Dan moet Gij hem echter wij- zen op de allesbeheersende slotwoorde_~·

dat onder alle omstandigheden de VriJ- heid de eerste plaats heeft in te nemen.

Hier ligt nu een verschil met de socia- listen ener- en de rechterzijde anderzijds.

De scheidslijn tussen liberalen en ,o- cialisten ligt vooral op economisch ter- rein. Natuurlijk mag men de socialisten niet verwijten, dat zij de vrijheid niet zouden nastreven. Zij hebben het grote boekwerk dat de socialistische politiek heeft omÜjnd zelfs de aantrekkelijke ti- tel gegeven Z,an de weg naar vrijheid.

De weg naar vrijheid, niet de weg de_r vrijheid. Daarin ligt het grote ve:_sc~Il met ons. De socialisten zien de vr]Jhei~

als doel aan het einde van de weg. ZIJ zien haar niet als· middel. Zij achten het volkomen geoorloofd het doel te bereiken langs de weg van de dwang. Zij aanvaar- den daarmede het grote risico, dat aan het eiride van de weg in plaats van de vrijheid de dwingland~j zal b~!jk~n te staa.n. Zij geloven wel m de VriJheid als doel, maar verwerpen haar als middel.

Met de liberaal is het anders. Voor hem is de vrijheid middel en doel beide. Hij reist niet slechts naar de vrijheid, hij reist ook met de vrijheid. Hij wil niet de kans lopen, dat hij de vrijheid, die hij aan het begin heeft prijsgegeven, aan het eind van de weg zal blijken voorgoed te hebben verloren.

Gelukkig leven deze gedachten niet al- leen bij ons. Zij worden ook menigmaal door aanhangers van de partijen der rechterzijde uitgesproken. Echter wee U, indien Gij het dan waagt te zeggen, dat deze klanken liberale klanken zijn.. Het schijnt wel het ergste te zijn, wa:t men een lid der rechterzijde kan aandoen, te veronderstellen, dat hij niet vrij van. li- berale smetten zou zijn. Ik herinner mij uit 1917 -toen ik pas lid van de Kamer was - een redevoering van Monseigneur Nolens destijds de voorzitter der Katho- liek~ f~actie. In die re_5levoering noemde

(Vet"volg op pag. 4~.

'9BIJIIEID EN DEMOORATIE I' MAART 19M - PAG. I

Verslag

van de V. V.D. te Den HaCJI( (V en slot)

Nijverheids- Land- en •

kwamen

en Tuinbouwonderwijs discussie

In

/

Mej. Redeke bepleitte meer algemene

bij het HuishoudondPrwijs

De iDlelder, Ir J. D. M. B a r d e t, lid van de &"emeenteraad v - Utrecht, sp:r&o kende over het Lager en Middelbaar Teohniseh Onderwijs, merkte op, dat ook het gedeelte van het :rapport over het Nijverheidsonderwijs niet volmaakt is. De stof is te veelomvattend om in bijzonderbeden behandeld te k~en worden.

Spr. wees op de noodzakelijkheid van een goed contact met het oog op de over- gang vaa LO. naar N.O. De industrla.Hsatie stelt hogere eisen aan het technische onderwijs en daarom is het; noodzakelijk, dat wordt teruggekeerd naar de driejarige opleiding.

'VoorUl dienen opleidingskiassen voor jeugdigen te worden ingesteld, mede in ver- band met de lichamelijke prestatie in het toekomstige beroep. Het algemeen vor- mend onderwijs behoort te worden uitgebreid, doch niet aan het L.O. te wórden gekoppeld. Spr. verwees naar het uitvoerige rapport, dat de Kamers van Koop- handel en Fabrieken onlangs over dit onderwerp hebben uitgebracht.

Bij de toelating tot het N.O. is selectie nodig, waarbij ook de geschiktheid voor de uitoefening van een technisch beroep moet worden beoordeeld. Men moge de toen~

mende versnippering als gevolg van het zuilensysteem ook op dit gebied betreuren, er bestaat nog een bijzondere reden om hiermede voorzichtig te zijn, omdat het N.O.

een omvangrijke technische en dus kostbare outillage vereist. Gemeenschappelijk gebruik hiervan dient te worden bevorderd.

Het Middelbare Technische Onderwijs is in het rapport beknopt behandeld, maar moet zeker niet minder belangrijk worden geacht. Modernisering is urgent.

De U.T.S. zal nog moeten groeien. Het leerlingstelsel is niet behandeld, hetgeen evenwel niet betekent, dat het onbelang- rijk zou zijn; integendeel, het is onmis- baar voor een betere practlsche scholing (applaus).

Het Huuhoudonderwijs

Dit onderwerp werd ingeleid door mej.

J. E. ''R e d e k e, directrice van de Rot- terdamse Huishoudschool Zij wees er op, dat er niet veel belangstelling bestaat voor dit meisjesonderwijs als gevolg va,n de te geringe maatschappelijke waarde- ring van het huishoudelijke werk.

De dlkwijla gevoerde naam lndustrie- echool of vakschool Is eigenlijk onjuist,

huishoudschool is beter. Het primaire on- derwijs, dat aansluit op het 6de leerjaar van de lagere school, dient te worden uit- gebreid, zowel wat het aantal scholen als de kwaliteit van het onderwijs betreft.

Gebouw en inrichting dienen te worden gemoderniseerd. Mocht een dergelijke uit- breiding in een gemeente niet mogelijk zijn, dan verdient het aanbeveling deze taak voorlopig over te dragen aan het V.G.L.O.

Er bestaan nog veel misverstanden bij het publiek over de functie van deze scholen; velen menen ten onrechte, dat zij opleiding geven voor toekomstige diènstmeisjes.

Huishoudelijke vorming is voor het op- groeiende geslacht van grote betekenis en daarom is het aantal van 439 scholen nog niet voldoende. Ook z.g. trouwcur- sussen zijn nuttig, doèh vormen een n~

venbelang. Naast de p.lishoudelijke en

Die v I u~ (J oet, doet wel.

naaldvakken dient de algemene vorming meer dan thans het geval is bij te dra- gen tot een betere maalschappelijke po- sitie van de vrouw. Ook de aesthetische vorming moet daarbij een belangrijke plaats innemen.

Ook op dit gebied is een vernieuwing gaande, waarbij meer rekening wordt ge- houden met de psychologie en de voorb~

reiding tot de gezinstaak. De nota-Rut- ten gaat in deze richting. Het U.L.N.O.

is nog in ontwikkeling. Er wordt wel eens een tegenstelling gezien tussen het huishoudonderwijs en het V.G.L.O., doch inleidster meent, dat de keuze in de eer- ste plaats van de practische verhoudin- gen moet afhangen, waarbij men echter wel moet bedenken, dat de technische uitrusting voor keuken- en wasbehande- ling duur is.

Na enige aandacht te hebben gewijd aan het rapport-Kohnstam over de per- soonlijkheidsvorming, merkte de inleid- ster op, dat het middelbaar huishoudon- derwijs nog in het eerste stadium van ontwikkeling verkeert en dat de voor- schriften daarvoor nog ontbreken.

Verheugend is, dat aan de Landbouw- hogeschool te Wageningen een leerstoel voor dit onderwijs tot stand is gekomen.

Er bestaat evenwel overal nog een groot gebrek aan volslagen leerkrachten. Van betekenis is, dat de huishoudscholen veelal uit het particulier initiatief zijn voortgekomen (applaus).

Het Land- en TuinbouwondMrwijs

De heer Ir J. R. t e V e 1 d e, directeur van de Rijkslandbouwwintcrschool te AB- sen, wees op de bijzondere plaats, welke het land- en tuinbouwonderwijs inneemt;

het valt onder het ministerie van Laad- bouw, Visserij en Voedselvoorziening.

De nationale welvaart is mede van de

Die on In i d d e.Ilij k doet, doet beter.

<>

<>

<>

<>

<>

<>

<>

<>

<>

<>

<>

<>

<>

<>

<>

<>

<>

<>

<>

<>

<>

<>

<>

<>

<>

<>

<>

<>

<>

<>

<>

<>

<>

<>

Veel lezer1 van het weekblad van de V. V.D. ZIJD N.R.C.- abonné's, maar nog niet allen. Het aantal reacties op persoonlijk geadresseerde brieven aan hen, die nog geen abonné waren, getuigde van grote belangstelling; evenals de reacties op onze publicaties in dit blad.

Kent U de N.R.C. niet uit eigen

van de laatste tijd?

Dan moet U beslist een mening over dit blad vormen door haar enige tijd regelmatig te lezen. Dat kan gratis en zonder enige verplichting. Vraag de N.R.C. 14 dagen, maar denk eraan:

"' • • • • die on mi d de 11 ij .k doet, doet beter".

Adm. Nieuwe Rotterdamse Courant,

-1

Postbus 824, Rotterdam.

I

Verzoeke de N.R.C. gratis en zonder enige verplichting 14 dagen te bezorgen bij:

Vul NU even

+-

plak die op een briefkaart of doe 'm in een enveloppe

en verzend deze

VANDAAG aan de

bodemcultuur afhankelijk en daarom ver- dient dit onderwijs, dat hier te lande op hoog peil staat, bijzondere zorg. De tech- nische vooruitgang weerspiegelt zich in de wijziging van het leerplan; men vindt daarop o.a. landbouwwerktuigkunde, me- chanisatie, bestrijding van onkruid en schadelijk gedierte, enz. Vergeleken met vroeger is de boer meer geïntegreerd en dient er naast zijn practische en techni- sche vorming ook aandacht tè worden geschonken aan zijn opvoeding tot mens en burger.

Er bestaat een onderscheid tussen cur- sus- en schoolonderwijs. De avondcursus- sen, welke worden gevolgd door dege- nen, die reeds in het bedrijf werkzaam zijn, zijn gedeeltelijk overgenomen door de landbouwwinterscholen. Zij houden zich o.m. bezig met landbouwwerktuig- kunde, tractorkennis en bedrijfsadmini- stratie en worden voor een groot deel gegeven door de landbouworganisaties met rijkssubsidie.

Daarnaast bestaan er 200 landbouw- en 70 tuinbouwscholen, sinds enige tijd alle bijzondere scholen van de drie landbouw- organisaties. De uitbreiding van de leer- plicht heeft het schoolbezoek doen toe- nemen, maar een wettelijke regeling ont- breekt nog.

In de hoogste klas is het aantal lee- uren te gering. Een nieuw leerplan, waarin ook een voorbereidende klas moet worden opgenomen, dient te worden ontworpen, terwijl de technische outil- lage moet worden uitgebreid.

De opleiding van leerkrachten is in on- derzoek. Er zijn thans 42 landbouwwin- terscholen, waarvan 20 van het rijk, 14 katholieke en 8 christelijke. Te betreu- ren valt, dat er bij de landarbeiders nog te weinig belangstelling voor dit onder- wijs bestaat. (Applaus).

(Zie vervolg pag. 3)

.,Geheel woor kon slechts een vrij mon zijn ...

Omdat redacteuren van de N.R.C,.

deskundigen op verscheiden gebieden.

onafhankelijk zijn van commerciële en politieke invloeden, kunnen zij als vrije mensen naar eer en ge- weten, publiceren wat nodig is voor ..,oed begrip van zaken en een ;uiste

beoord~ling.

"Kranten secondenwijzers der geschiedenis".

Gezien in tijd en eeuwigheid schijnen dagbladen inderdaad secondenwijzers, doch voor ons mensen van heden, is de krant een complete aanwijzer van de tijd waarin we leven. Kiest Uzelf een goede tijdaanwijzer. De N.R.C.

is niet zó kostbaar.

.,lt's the good reader thot makes the good paper"

"

In het algemeen zijn lezers van de N.R.C. ontwikkelde mensen, die nooit lezen zonder er voordelen uit te halen. De N.R.C. zoekt méér "goede'"

lezers, door wie de N.R.C. nog méér aan haar r,watschappelijk doel kan beantwoorden.

Naam:

···

NIEUWE ROTTERDAMSE COURANT

Adres:

···

Plaats: 0 0 0 0 0 o o 0 0 o o I 0 0 OI 0 Ooo o o o o o 0 0 0 o o 0 0 0 0 1 0 o 0 0 t o 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 1 0 0~0 00 o • 0 000 0 00 0 0 0 0 00 0 0 0 0 o o o 0

WITTE DE WITHSTRAAT 7S - ROTT~DAM

, Kantoren en agentschappen in het gehele land.

I . .

:UIUIIIIIIIIIIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII

VRLJBEID EN. DEMOCRATIE

DE AMERIKAANSE VROUW EN DE POLITIEK

IntereiSante lezing van mej. mr Hefting

Het Utrechtse gemeenteraadslid, mej. mrT. Hefting, sprak in Haar- lem voor de vrouwengroep van de V.V .D., Kennemerland-Zuid,

Als onderwerp had zij gekozen

"de Amerikaanse vrouw en de po-

·litiek".

Na een inleidende vergelijking tussen Europa en Amerika gemaakt te hebben, kwam zij tot de aardige conclusie, dat Europa vooruit kijkt, maar tevens achterom, terwijl het jonge Amerika alleen vooruit kijkt.

Het contact tussen kiezer en ge- kozene in de verschillende be- stuursapparaten is aan de overzij- de van de oceaan groter dan bij ons. Daarbij komt nog, dat · in Amerika verschillende· functiona- rissen, b.v. burgemeesters, gekozen worden en niet benoemd.

Uitvoerig stond spreekster stil bij de positie van de vrouw in Amerika. Veel meer dan in de oude wereld vindt men in het land van Uncle Sam vrouwen in allerlei posities, van laag tot hoog.

Sinds Eisenhower president is, heeft hij verschillende vrouwen in hoge functies benoemd. Zo zetelt in Rome en in Bern een Ameri- kaanse gezante. Het politieke leven van de Amerikaanse vrouw heeft mej. Hefting van nabij leren ken- nen door 4 maanden te werken op het algemeen secretariaat van de

"League of woroen voters". Deze

(vervolg van pag. 2).

Het

De hee~ F. L. v a n d e r L e e u w ('s-Gravenhage), wees er op, dat de taak van de gemeentebesturen t.a.v. het N.O.

beperkt is. Zij dienen zich uit te spreken over de noodzakelijkheid van de oprich- ting van nijverheidsscholen, welke uit het particuliere initiatief voortkomen.

Het is gewenst een adviesorgaan uit de werkgevers- en werknemersorganisaties in het leven te roepen naast de ambtelij- ke voorlichting. Nu de organisatie van het bedrijfsleven veel verder ontwikkeld is dan in 1919, dient de gemeente zich van dit terrein terug te trekken en be- horen de nijverheidsscholen, die beter be- drijfsscholen genoemd zouden kunnen worden, uitsluitend door de organisaties van 't bedrijfsleven te worden opgericht en in stand gehouden.

Daardoor zal ook in de toekomst een betere oplossing kunnen worden gevon- den voor de inpassing van de talrijke zelfstandige vakcursussen en -scholen, ontstaan door de werking van de Ves- tigingswet Kleinbedrijf. Dank zij rijks- en gemeentesubsidie kunnen de lesgelden dan aanzienlijk worden verlaagd. Spr.

ondersteunde de aandrang op de instel- ling van een anderwijscentrum in de par- tij, dat dan ook de talrijke vraagstukken van het handels- en vakonderwijs in stu- die kan nemen.

Ir E. L. de Groot ('s-Gravenhage), betreurde het, dat het handelsonderwijs niet is behandeld. Hij wees op de groei- ende betekenis van het para-universitair onderwijs.

De heer H. Meyeringh (Gieten), merkte op, dat er geen openbare land- bouwscholen zijn, omdat de ·behoefte er aan niet bestaat. Te betreuren valt, dat men op de algemene scholen weinig aan de al~emene vorming kan doen. De be- langstelling voor het landbouwhuishoud- onderwijs op het platteland is gelukkig groeiende.

De heer W. J. d e B r u y n e (Amster- dam), bepléitte het opnemen van meer deskundigen uit het bedrijfsleven in de besturen van de nijverheidsscholen en betere aanpassing van het N.O. aan de behoeften. Op de huishoudscholen dient meer aandacht te worden geschonken aan een juiste inkomensbesteding, waar- toe meer warenkennis onmisbaar is.

De· heer J. Rozeman (Amsterdam), deelde mede, dat in Amsterdam toelating van leerlingen met 6 jaar L.O. tot de huishoudscholen mogelijk is. Een primai- re klas .fs niet vereist.

De heer F. D. Baste t ('s-Gravenha- ge), wees op het ontstellende gebrek aan warenkennis bij de bevolking, dat zou kunnen worden opgeheven door enig onderricht, zowel op de lagere school als op de huishoudscholen.

Mevrouw G. Wij s muI 1 e r-M e ij er (Amsterdam) ondersteunde deze wens en bepleitte overleg met bet bedrijfsleven bij

vereniging met haar 824 afdelin- gen en 106000 leden kan men het best vergelijken met de Ned. Ver- eniging van vrouwenbelangen en gelijk staatsburgerschap.

Bij verkiezingen kent de Ameri- kaan geen opkomstplicht, zoals wij die kennen. Het aantal personen, dat zijn stem •_'litbrengt, bedraagt soms slechts 50 % van de kiezers.

Alleen bij de laatste verkiezing was dit getal veel hoger. De leden van de League of woroen voters zijn zeer actief en maken veel re- clame voor de goede zaak.

Op de openbare tribunes in de raadszalen vindt. men steeds een of meer leden van bovengenoemde vereniging om de politieke debat- ten op de voet te kunnén volgen.

Ook zijn zij aanwezig bij de z.g.

"hearings", waar de raadsleden zich in het openbaar. over allerlei onderwerpen door deskundigen Ia- ten voorlichten.

Dat de Amerikaan zeer belust is op publiciteit ondervond mr Hefting op haar reis van 10000 mij- len per grey-hound-bus aan de lijve.

Het was voorgekomen, dat zij nauwelijks in een plaats aangeko- men, gevraagd werd nog dezelfde dag voor de radio te spreken, of dat haar een courant getoond werd met het verhaal van de reis van een jonge ondernemende Holland- se. Bij lezing bleek dat het over haar eigen persoontje ging.

de voorziening in de behoefte aan ge- specialiseerde leerkrachten.

Mevrouw ir J. C. St e m p e 1 s-v. d.

K 1 o et (Rij!!wijk) vroeg of het U.L.O.

als een onvoldoende vooropleiding voor de M.T.S. wordt beschouwd.

De heer Ja c. S on n e v e ¹ d ('s-Gra- venzande) pleitte voor driejarig land- en tuinbouwonderwijs en wees er op, dat de huisvesting van de scholen dikwijls on- voldoende is.

Mej. mr J. J. Th. t e n B r o e c k e H o e kst ra ('s-Gravenhage) wees op de betekenis van het N.O. voor emigranten;

deze zullen dan echter ook geholpen moeten worden met kennis van taal en levensgewoonten in de emigratielanden.

Mevr. A. 11' ortani e r-d e Wit (Overveen) ondersteunde de uitspraak, dat meer aandacht moet worden ge- schonken aan de huisvrouwelijke vor- ming van ouden> meisjes, die U.L.O., M.O. of V:H.O. hebben genoten, maar nog belangrijker acht zij de verdere vor- ming van fabrieksmeisjes. Niet alleen is dit in het bealng van het gezinsleven, maar ook voor de taakvervulling in het bedrijf.

De heer C. Drinkwaard (Rijswijk)

LB.-V.

Ledenvergadering Nationale Vrouwenraad op19 en 20 Mei

D

De Algemene Ledenvergadering is toegankelijk voor alle vrouwe- lijke V.V.D.-leden. Nadere bijzon- derheden omtrent het progTam- ma, de kosten e.d. zullen nog worden bekendgemaakt.

De Nationale Vrouwenraad vestigt nog de aandacht op de verkoop van blocknote's ter ver- sterking van de kas. Deze kosten f 0.75 per stuk en zijn, gelinieet"d of ongelinieerd, formaat octavo, vèrkrijgbaar bij het secretariaat van de N.V.R., Van Alkemadelaan 570, Den Haag.

Tenslotte beveelt het Hoofdbe- stuur van de N.V.R. het Erefonds voor Oud-vet"pleegsters in de aan-

dacht van alle leden aan.

Ten behoeve van dit fonds wor- den lepeltjes verkocht ad f 2.25 per stuk. Deze zijn te verkrijgen bij mevrouw Van .. den Burgh- Worffel, Koningslaan 63, Bussum.

U steunt er een zeer goed doel E. v.-s.

vroeg of de proefscholen voor land- en tuinbouwonderwijs wel geslaagd zijn. In de praktijk klaagt men over het ontwik- kelingapeil van de leerlingen. De avond- cursussen vormen een nuttige aanvulling van het L.O. en provincie en gemeenten zouden door subsidie dit werk kunnen steunen. Bovendien kunnen deze cursus- sen bijdragen tot opheffing van het loon- verschil tussen geschoolden en onge- schoolden.

Mej. M. Hardeman ('s-Gravenhage) zou aandacht geschonken willen zien aan de vooropleiding van toekomstige lera- ressen - door het geven van een cursus aan goede leerlingen zonder U.L.O.- diploma.

Beantwoording

De heer ir J. D. M. B a r d è t zeide, dat verscheidene opmerkingen eigenlijk bui- ten het kader van het rapport vallen, omdat zij de wetgeving raken. U.L.O. en M.T.S. kunnen zeer wel samengaan; voor H.B.S.-ers kan men een tweejarige ster- klasse instellen. H.B.S.-opleiding geeft over het algemeen betere resultaten. Bij technisch onderwijs voor jongens zou hij talenstudie een te zware belasting ach- ten. Nadere bestudering van verschillen-

DEZE BURGER

wil nu de v o 1 g en de keer 66k wel eens in aanmerking komen voor Com- missaris der Koningin.

Heeft mij altijd een aardige betrekking ge/eken.

Niet gemaklcelijlc, maar rustig.

Niet eenvoudig, maar zonder vee/ last van de Provinciale Staten.

Meestal een mooie, stille kamer in het gebouw van de griffie; omringd door rustige mensen en altijd een prettig, ruim, stil huis.

Bovendien heb je véél te zeggen bij burgemeestersbenoemingen en dàt lijlet mij nu juist zo aantrekkelijk. Ik heb tal van oude vriendjes, die 't keurig zouden doen en die het graag zouden willen; maar ze zijn niet bij een poli- tieke partij aangesloten en nu geloof ik dat het juist in mijn 1 i b er a Ie lijn

ligt, ook eens aan die jongens te denken. -

Maar goed ... ..

Ik gun notaris Offerhaus, boer van Lynden en de princelijlce Prinsen gaar- ne hun nieuwe staat, al ben ilt weer zo liberaal om te êrkennen, dat ik jaloers op hen ben - maar wanneer meneer Drees en meneer Romme nu eens écht de behoefte· gevoelen aan een kleur-bekennende magistraat, een door-en-door liberale commissaris van redelijk-oirbaren huize met een typisch verstandig verstand, laten ze. dan eens even aan mij denken. De beste aanbevelingen staan dan tot hun dienst en ik zal mijn àl te gekke vriendjes niet voor burgemeester aanbevelen.

Ik krijg tegenwoordig de indruk dat voor Commissaris niet in de eerste plaats aan 1 i b er a 1 e supermannen wordt gedacht. Op dat punt is het nèt als met de radio en ik moet eerlijk zeggen, dat ik het niet goed l:jegrijp, want er zijn onäer liberalen zulke aardige, fatsoenlijke en zelfs ook bekwame mensen.

Ik ontmoette laatst een heer die meende dat meneer Drees en meneer Romme niet aan liberalen denken, omdat liberalen minder zetels in het par- lement hebben.

Maar zo iets kan ik van zulke door-en-door democratische (nou had ik toch bij n a geschreven: 1 i b er a 1 e!) heren niet verwachten.

Stel je' v66r: democraten die de minderheid het zwijgen opleggen, allèèn maar omdat zij minderheid iA!

,.Dat bestáát niet", zei ik tegen die heer. - "0 néé?" zei hij.

Maar goed, ik zie hen daar niet voor aan; en als zij nu het bewijs willen leveren dat ik gelijk heb, laten ze dan bij de volgende commissaris-vacature

eens denken aan DEZE BURGER.

!'J MAART UM - PAG. I

Copfe t1oor deze t"Ubriek N zenden ncu~r:

Jl.ejuftr. Joh. 8.. Springet", Ale.randerltr®t liJ. HC14rlem.

BELANGRIJK VOOR DE VROUWEN IN UTRECHT

A lle vrouwelijke V.V.D.-leden in Utrecht zijn welkom op de Provinciale bijeenkomst die ge- houden wordt op Dinsdag 6 April in het Paviljoen van het Berg- hotel in Amersfoort, waar de deel- neemsters omstreeks 12 uur ver- wacht worden.

Om 12.30 begint de !koffiemaal- tijd, onmiddellijk gevolgd door een Politieke Hersengymnastiek.

Daarna houdt mevrouw P. H.

Smits-Witvliet uit Oegstgeest een lezing over: "De huisvrouw en het economische leven".

Nadere bijzonderheden en aan- melding bij mevrouw mr E. Veder- Smit, Ruysdaellaan 9, Huis ter Heide.

de vraagstukken zou hij wenselijk vin- den.

Mej. J. E. R e d e k e gaf toe, dat ten plattelande de belangstelling voor het huishoudonderwijs groter is dan in de steden. Huishoudelijk beheer komt op 't programma voor. Voor het meisjesonder- wijs is de toelatingseis van 12 jaar en 8 -maanden opgeheven, zodat aansluiting

bij het L.O. mogelijk is.

Warenkennis wordt gegeven in ver- band met andere vakken, doch verbete- ring is gewenst, al zal men niet te veel kunnen specialiseren. Overleg met het bedrijfsleven vindt al plaats, maar de technische apparatuur vormt een hinder- paal; daarom is opleiding in het bedrijf beter. Het percentage emigranten is te klein om Engels te kunnen geven als verplicht vak. De algemene vorming hoort in de eerste plaats thuis bij het primaire onderwijs. De 3-jarige vor- mingsklas voor de leraressenopleiding heeft als proef voldaan.

De heer ir J. R. t e V e 1 d e zeide, dat het door de heer Meyering aangeroerde probleem door het K.N.L.C. wordt bestu- deerd. Inderdaad laat de huisvesting van de landbouwwinterscholen wel eens te wensen over. Wenselijk ware, dat de ge- meenten en ook de provincie subsidie zouden verlenen in de kosten van bouw en grond. Er zijn negenmaands cur13us- sen voor emigranten, die tevens voor omscholing geschikt zijn.

Het oordeel over de prOEifscholen is nog voorbarig. De avondcursussen zijn nut- tig, maar er is een gebrek aan leer- krachten. Verscheidene vraagstukken zijn nog in onderzoek en daarop wil spr.

niet vooruitlopen.

De voorzitter, de heer D. W. D e t t- m e ij er, de inleiders dankzeggend, merk- te op, dat niet minder dan 64 sprekers tijdens dit congres aan het woord zijn geweest. Daaruit blijkt reeds een vel'- heugende belangstelling voor onderwijs- vraagstukken. "Het onderwijs is een on- derwerp van voortdurende zorg van de V. V.D."

Spr. dankte nogmaals de samenstellers van het rapport, dat niet volmaakt kon zijn, maar door de inleiders uitstekend is toegelicht. Deze middag heeft aange- toond van hoeveel betekenis vakbe- kwaamheid is. De staten- en raadsleden hebben waardevolle voorlichting ontvan- gen. Zorg nu ook, dat onze groeiende pal'- tij bij de aanstaande verkiezingen, dank zij meer leden der Provinciale Staten, grotere invloed kan gaan uitoefenen!

(Applaus).

De heer J. R o z e m a n (Amsterdam) verklaarde, dat dit congres belangrijk is geweest, al konden vele aspecten ·niet al- tijd tot hun recht komen. Daarom is een ' permanente Onderwijscommissie in de

partij noodzakelijk.

Spr. dankte de voorzitter voor &ijJa straffe lélding, waardoor men op Îijd P reed kon zijn. In deze hulde betrok bij mevr. Scheltema als yoorzitster en de heer Brandt als secretaria der commiSBie (instemming), waarna de voorzitter het congres sloot.