1
Open been
Wat is een open been?
Een open been of ulcus cruris is een open plek, wond of zweer aan het onderbeen. Zo’n plek zit meestal aan de binnenkant bij de enkel of de binnenkant van het onderbeen en geneest langzaam of niet.
Oorzaken van een open been
Het ontstaan van een open been is meestal het gevolg van een stoornis van de
bloedsomloop van de aders. Hierbij wordt het bloed onvoldoende terug afgevoerd van het been naar het lichaam. In de aderen zijn kleppen aanwezig die het terugstromen van het bloed naar de voeten verhinderen. Als deze kleppen niet meer goed sluiten, stroomt het bloed gemakkelijk terug. Dit leidt tot ophoping van bloed (stuwing). Hierdoor neemt de druk in de aderen van de onderbenen en voeten toe. Door de drukverhoging raakt de huid beschadigd en ontstaat een open been.
Soms is sprake van vernauwing van de slagaders, zodat er te weinig zuurstof en
voedingsstoffen in de weefsels komen, waardoor deze afsterven. Dit leidt tot zeer pijnlijke open plekken die meestal moeilijk genezen. Meestal bevinden deze open plekken zich aan de tenen en voeten of aan de buitenzijde van het onderbeen of de enkel. Met deze
laatstgenoemde klachten kan verwijzing naar de vaatchirurg zinvol zijn voor diens onderzoek en behandeling.
2
Symptomen
Een moe, zwaar gevoel in de benen is vaak het eerste verschijnsel van een afvoerstoornis van de aders. In de loop van de dag worden de enkels dikker door vochtophoping
(oedeem). Na verloop van tijd worden uitgezette adertjes en spataders zichtbaar. Er kunnen bruine verkleuringen en eczeemplekken ontstaan. Ook kunnen onderhuidse verhardingen optreden. Uiteindelijk ontstaat er een wond: een open been. Deze wond is meestal niet pijnlijk, maar kan wel onaangenaam ruiken en veel vocht produceren. Vaak is de wond geelbruin van kleur of met een korst bedekt. De wond kan in het begin ook zwart zijn (afgestorven huid).
Onderzoek
Als u met klachten van een open been bij de dermatoloog in Tergooi komt zal uw
dermatoloog zal eerst willen nagaan welke vaatafwijking bij u het open been veroorzaakt.
Een open been op basis van een afvoerstoornis in het adersysteem is in de regel gemakkelijk te herkennen. Aanvullend onderzoek is nodig om te beoordelen of behandeling van spataders mogelijk is. Met duplexonderzoek (echo-onderzoek met geluidsgolven) naar wordt de bloedstroom en eventuele terugvloed van aders inzichtelijk gemaakt. Het voelen kloppen van de beenslagaders en het meten van de bloeddruk daarin ten opzichte van de bloeddruk van de arm geeft de huisarts vóór verwijzing voldoende informatie om een aanvoerstoornis in het slagadersysteem uit te sluiten. Als sprake is van mogelijke slagaderproblematiek, moet u níet naar de dermatoloog maar naar de
vaatchirurg worden verwezen.
Behandeling
Het belangrijkste doel van de behandeling van het open been is de verminderen van de terugstroom van bloed in aders en bevorderen van bloedafvoer vanuit het been naar het hart. Duplexonderzoek brengt het adersysteem en eventuele lekkages ofwel spataders goed in beeld. Zo mogelijk kan met minimaal invasieve ingreep een grote lekkende ader worden uitgeschakeld. Daarmee wordt beoogd de terugstroom van bloed in aders sterk te
verminderen en de hoge aderdruk in het onderbeen te verminderen. Daarnaast kan bloedafvoer worden verbeterd met compressietherapie door met speciale drukverbanden (zwachtels). Het verband moet een stevige druk op het been uitoefenen; zo wordt het terugstromen van het bloed tegengegaan en wordt tijdens kuitspierbewegingen het bloed uit het been naar boven richting het lichaam teruggepompt. Het verband heeft alleen voldoende werking als de kuitspieren worden gebruikt. Lopen is dus noodzakelijk. De totale duur van de verbandbehandeling varieert van enkele weken tot vele maanden.
Daarnaast wordt de wond schoongemaakt en bedekt. Soms kan geprobeerd worden de wond te sluiten met een stukje huid afkomstig van een andere plaats
(transplantatie). Zodra de wond genezen is wordt een elastische kous aangemeten, die door het dagelijks dragen ervan (niet ’s nachts) voorkomt dat er nieuwe wonden ontstaan.
3
Contact
Heeft u nog vragen? Of wilt u een afspraak maken op de polikliniek Dermatologie van Tergooi? Dan kunt u bellen met T 088 753 11 20
Contact
Dermatologie - Polikliniek T 088 753 11 20
klantcontactcentrum@tergooi.nl Ma t/m vr 08:00 - 16:30 uur
SpataderCentrum T 088 753 16 80
T 088 753 11 10 (poli Chirurgie) T 088 753 11 20 (poli Dermatologie)
Ma t/m vr van 08:00 – 16:30 uur
Vaatchirurgie - polikliniek T 088 753 11 10
Ma t/m vr 08:00 – 16:30 uur