• No results found

Rosevelt op het eiland Tholen (werkdocument)

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "Rosevelt op het eiland Tholen (werkdocument)"

Copied!
11
0
0

Bezig met laden.... (Bekijk nu de volledige tekst)

Hele tekst

(1)

‘Rosevelt’ op het eiland Tholen (werkdocument)

Reeds in 1489 wordt er melding gemaakt van ‘het Rosevelt’ op het eiland Tholen.1 Deze veldnaam lijkt verbonden te zijn met ‘de Opperste Welhoek’ in de Peuke- of 1500

Gemetenpolder. Daar stonden in de zestiende en zeventiende eeuw drie hoeven, waaronder de hofstede ‘Rosevelt’.2 De toenaam ‘van ’t Rosevelt’ of ‘op ’t Rosevelt’ kan zowel zijn

afgeleid van de veldnaam als van de hofstede.

Op diverse plekken wordt beweerd dat het Rosevelt zijn naam zou hebben ontleend aan de vele (klap)rozen die er groeiden. Die link lijkt ook de oude Thoolse regentenfamilie Van Rosevelt te hebben gelegd, aangezien zij in haar familiewapen drie rozen voerde.3

1 Zie: Encyclopedie van Zeeland.

2 Tholen II, Tholen deel 3, Volgnummer 96 tot en met 123, Bebouwde percelen gelegen in de voormalige gemeente Tholen (ongedateerd), raadpleegbaar op: Tholen-Schakerloo.nl. In 1624 stonden er op zijn minst twee hoeven: de hofstede ‘Lusthof’ (eigendom van Dignum Maartensz) en de hofstede ‘Rosevelt’ (eigendom van Matheus Jansz Blok).

3 CBG Familiewapens en C.P.G. de Koning, ‘De Thoolse regentenfamilie Van Rosevelt’, in: Gens Nostra jrg. 42, nr. 10 (oktober 1987) 413-421. Er is nog niet nagegaan hoe de verwijzingen naar het

‘Rodelant’ (1590), en de Broek- en Roolandpolder (even ten westen van Oud-Vossemeer) zich tot het

‘Rosevelt’ verhouden. Zie voor het Rodelant: Gemeentearchief Tholen (GATh), Rekeningen en staten,

(2)

Meer algemeen wordt echter aangenomen dat toponiemen met ‘roos’ zijn terug te voeren tot het Germaans ‘rausa’, dat ‘riet’ betekent.

Onderzoeksvraag

Claes Maertens van ’t Rosevelt wordt beschouwd als de stamvader van de familie waartoe ook de beide Amerikaanse presidenten behoren. Hij vertrok omstreeks 1649 naar Amerika.4 Er bestaat onduidelijkheid over zijn afstamming: tot nu toe is niemand in staat geweest om met voldoende zekerheid vast te stellen tot welke familie hij behoorde.

Op een zeker moment is Claes Maertens van ’t Rosevelt in verband gebracht met het op Tholen gelegen ‘Rosevelt’. Sindsdien worden er in de literatuur twee hypothetische afstammingslijnen gepresenteerd. Allereerst wordt met enige regelmaat een Maerten Cornelis Geldersman als mogelijke vader opgevoerd, aangezien hij tussen 1649 en 1658 eigenaar was van de hoeve ‘Rosevelt’. Daarnaast wordt in een nummer van het Zeeuws Tijdschrift uit 1995 geopperd dat Claes Maertens van ’t Rosevelt wellicht een kleinzoon was van een in 1602 overleden Claes Piers. Deze Claes Piers was op zijn beurt een oom van Pieter Joris op ’t Rosevelt. Laatstgenoemde was tussen 1625 en 1647 eigenaar van de hoeve

‘Rosevelt’ en kan worden gezien als stamvader van de Thoolse regentenfamilie Van Rosevelt.

In dit document wordt nagegaan hoe waarschijnlijk beide hypotheses zijn. Daartoe zijn twee fragmentgenealogieën opgesteld, waarbij gebruik is gemaakt van zowel literatuuronderzoek als archiefonderzoek.

ingeleverd ter weeskamer, betrekking hebbend op Cornelis Joris, 1587-1589, archiefnummer GAT_155, inv.nr. 044_01, fol. 1 e.v. De exacte plek kon niet worden gelokaliseerd, maar wellicht houdt het Rodelant op de een of andere manier verband met de Broek- en Roolandpolder.

4 H. Krabbendam, ‘Op zoek naar Maerten en de Zeeuwse wortels van de Roosevelts’, in: Zeeuws Tijdschrift jrg. 45 nr. 2 (1 maart 1995) 2-5, ald. 4.

(3)

Fragmentgenealogieën

Aangezien in dit geval geen uitputtend archiefonderzoek is gedaan, zijn niet alle vermeldingen gecontroleerd aan de hand van de originele bron. Het bewijzen van verwantschapsrelaties werd bemoeilijkt door het ontbreken van doop-, trouw- en begraafinschrijvingen.

Fragmentgenealogie Pier Claes

I. PIER CLAES, tr. N.N.

Uit dit huwelijk:5

1. Joris, volgt IIa.

2. Claes, volgt IIb.

3. CORNELIS PIERS.

IIa. JORIS PIERS, tr. N.N.

Uit dit huwelijk:

1. Pieter Joris, procureur, overl. in of voor 1574,6 tr. N.N.

2. MARINUS JORIS. 3. Cornelis, volgt IIIa.

IIIa. CORNELIS JORIS OP T ROSEVELT, eigenaar van een hoeve op het Rosevelt aan de Kadijk (-1585),7 overl. voor 15 febr. 1585,8 tr. MARIEKE JACOBS VAN DORTH, overl. 12 juni 1587,9 zij hertr. Leunis Stoffels.

26 juli 1573: Cornelis Joris op ’t Rosevelt trad op als mede-erfgenaam van Pier Claes.10 De kinderen van Cornelis Joris op ’t Rosevelt hadden een moei en bezittingen in Delft.11 Uit dit huwelijk:

5 Krabbendam, ‘Op zoek naar Maerten’, 4.

6 J. van der Minne, ‘Van Rosevelt’, in: De Nederlandsche Leeuw jrg. 29, nr. 1 (1911) kolom 24-kolom 26, ald. kolom 25. Zie tevens: J. van der Minne, ‘Van Rosevelt en Roosevelt’, in: De Nederlandsche Leeuw jrg. 19 nr. 11/12 (1901) kolom 170-kolom 174 en J. van der Minne, ‘Van Rosevelt en Roosevelt (vervolg van kolom 175, jaargang 1901)’, in: De Nederlandsche Leeuw jrg. 20 nr. 1 (1902) kolom 6- kolom 12.

7 J.J. van de Velde en D.J. van de Velde, Tholen II, Tholen deel 3, Volgnummer 96 tot en met 123, Bebouwde percelen gelegen in de voormalige gemeente Tholen (september 2019), 177. Deze hoeve is omstreeks 1591 afgebroken.

8 GATh, Weesboeken, 1582-1612, archiefnummer GAT_155, inv.nr. 4, fol. 39v.; zie tevens: GATh, Rekeningen en staten, ingeleverd ter weeskamer, betrekking hebbend op Cornelis Joris, 1587-1589, archiefnummer GAT_155, inv.nr. 044_01, fol. 1 e.v. en Van der Minne, ‘Van Rosevelt’, kolom 25.

9 GATh, Rekeningen en staten, ingeleverd ter weeskamer, betrekking hebbend op Cornelis Joris, 1587- 1589, archiefnummer GAT_155, inv.nr. 044_01, fol. 1 e.v.

10 GATh, Rekeningen en inventarisstaten, ingeleverd ter weeskamer, betrekking hebbend op Dymne Claes Pierss, 1570-1571, archiefnummer GAT_155, inv.nr. 042_22, fol. 1.

11 Van der Minne, ‘Van Rosevelt’, kolom 25.

(4)

1. JORIS CORNELIS, vermeld als wees (1590).

2. JACOB CORNELIS, vermeld als wees (1590).

3. DYMMEN CORNELIS, vermeld als wees (1590).

4. WILLEM CORNELIS, vermeld als wees (1590).

5. LAUREIS CORNELIS vermeld als wees (1590).

IIb. CLAES PIERS, burgemeester van Tholen (1567),12 overl. 1602, tr. N.N.

Uit dit huwelijk:

1. Pier, volgt IIIb.

2. DINA CLAES, vermeld als weduwe in 1570.

3. GRIETJE CLAES, vermeld in 1569.

4. MAAIKE CLAES.

5. DYMPHIUS CLAES, overl. 1565.

IIIb. PIER CLAES, overl. 1570,13 tr. N.N.

Uit dit huwelijk:

1. Joris, volgt IVa.

2. CORNELIS PIERS STADHOUDER, vermeld als oom (1602) en voogd (1623) van de wees van zijn broer Claes Piers Stadhouder,14 overl. tussen 26 juni 1626 en 4 febr. 1639.15

19 november 1604: Cornelis Pieters Stadhouder wordt vermeld als voogd van de kinderen van Heijndrick Dierixs en wijlen Rachael Gommer Goossens.16

15 april 1605: Cornelis Pieters Stadhouder wordt vermeld als voogd van de kinderen van Dingenken Claes en wijlen Lenaert Frans.17

Zowel Cornelis als zijn broer Claes noemden zich ‘Stadhouder’. Adriaen Piers Stadhouder was een tijdgenoot, en mogelijk hun broer (zie noot 18). Verwees deze toenaam misschien naar de functie van hun vader, of vervulden zijzelf die functie?

3. Claes, volgt IVb.

12 Van der Minne, ‘Van Rosevelt’, kolom 25.

13 Van der Minne, ‘Van Rosevelt’, kolom 25.

14 Van der Minne, ‘Van Rosevelt’, kolom 25.

15 GATh, RAZE 5293 Register van transporten, 1620-1635, archiefnummer GAT_026, inv.nr. 5293, fol.

99 (hij wordt dan ‘Cornelis Peters Stadthouder ter Tholen’ genoemd) en GATh, RAZE 5182 Register van transporten, 1631-1699, archiefnummer GAT_025, inv.nr. 5182, fol. 35v.

16 GATh, Weesboeken, 1582-1612, archiefnummer GAT_155, inv.nr. 4, fol. 255.

17 GATh, Weesboeken, 1582-1612, archiefnummer GAT_155, inv.nr. 4, fol. 265.

(5)

IVa. JORIS PIERS VAN DE HOOGKAMER,18 won. Oud-Vossemeer (1602),19 vermeld als voogd van de wees van zijn broer Claes Piers Stadhouder (1602),20 tr. N.N.

29 juni 1602: Levina Jochems krijgt de hoeve ‘de Hoochcamer’ toebedeeld uit een erfenis.21 Was zij getrouwd met Joris Piers van de Hoogkamer?

Uit dit huwelijk:

1. CLAES JORIS, poorter van Tholen (1622).22 2. Pieter, volgt V.

V. PIETER JORIS VAN DE HOOGKAMER (OP T ROSEVELT),23 landbouwer, poorter van Tholen (1629),24 won. aan de Oostdijk bij Molenvliet (1622), eigenaar van de hoeve ‘Rosevelt’ aan de Kadijk (1625-1647),25 geb. Oud-Vossemeer omstr. 1595, overl. voor apr. 1646, tr. (1) MAAIKE FRANKSDR ROLLE (ROOVER), geb. Oud-Vossemeer omstr. 1590, weduwe van Cornelis Willems; tr. (2) PIETERNELLA MARINUS JANS (PAES), overl. tussen 22 febr. 1647 en 16 juli 1648, zij hertr. Bartel Marinus.

15 februari 1625: Pieter Joris koopt van Matheus Jans Block de hoeve ‘Rosevelt’.26 Uit het eerste huwelijk:

1. JORIS PIETERS VAN T ROOSEVELT, vermeld in 1652 als voogd van Dingenken en Marinus,27 geb. Tholen, overl. tussen 27 febr. 1673 en 11 juli 1675,28 tr.

164729 Josientje Govers.

2. TANNEKE PIETERS, won. Tholen (1646), eigenaar van de hoeve ‘Rosevelt’ (1647- 1649),30 geb. Tholen, ondertr. (1) Tholen (NdG) 1646 MARINUS JANS REUIJER,

18 Wellicht was hij een broer van Adriaen Piers Stadhouwer, die op 26 oktober 1591 wordt vermeld als voogd van de kinderen van Goris (Joris) Piers en wijlen Neelken Ingels. De beide kinderen heetten Ingel en Pierken. Aangezien er in dit geval geen Claes wordt vermeld, kan het ook om een andere familie gaan, tenzij Claes uit een tweede huwelijk van Goris Piers stamt. Zie: GATh, Weesboeken, 1582-1612, archiefnummer GAT_155, inv.nr. 4, fol. 99.

19 GATh, Weesboeken, 1582-1612, archiefnummer GAT_155, inv.nr. 4, fol. 217.

20 GATh, Weesboeken, 1582-1612, archiefnummer GAT_155, inv.nr. 4, fol. 217 en Van der Minne,

‘Van Rosevelt’, kolom 25.

21 GATh, Weesboeken, 1582-1612, archiefnummer GAT_155, inv.nr. 4, fol. 257. Levina lijkt een dochter te zijn van Jochem Jacobsz, die in 1583 wordt vermeld in relatie tot de hoeve ‘de

Hoochcamer’, zie: GATh, Rekeningen en staten, ingeleverd ter weeskamer, betrekking hebbend op Pieter Heijnricxen Block, 1565-1582, archiefnummer GAT_155, inv.nr. 043_04, fol. 2.

22 Van der Minne, ‘Van Rosevelt’, kolom 25. Van der Minne beschouwt hem als oudste zoon, maar hij kan ook uit een tweede huwelijk stammen, zie noot 18.

23 Zie over hem ook: De Koning, ‘De Thoolse regentenfamilie Van Rosevelt’, 414.

24 Van der Minne, ‘Van Rosevelt’, kolom 26.

25 J.J. van de Velde en D.J. van de Velde, Tholen II, Tholen deel 3, Volgnummer 96 tot en met 123, Bebouwde percelen gelegen in de voormalige gemeente Tholen (september 2019), 181.

26 J.J. van de Velde en D.J. van de Velde, Tholen II, Tholen deel 3, Volgnummer 96 tot en met 123, Bebouwde percelen gelegen in de voormalige gemeente Tholen (september 2019), 181.

27 GATh, Rekeningen en staten, ingeleverd ter weeskamer, betrekking hebbend op Pieter Jorissen op 't Rosevelt en Pieternelleken Mariss, 1648-1651, archiefnummer GAT_155, inv.nr. 053_01, fol. 1 e.v.

28 GATh, Doop- en trouwboek NH kerk, archiefnummer GAT_053, inv.nr. 24, fol. 16v en RAZE 5586 Register van weesakten, met index, 1651-1680, archiefnummer GAT_027, inv.nr. 5586, fol. 242.

29 Van der Minne, ‘Van Rosevelt’, kolom 26.

30 Van de Velde en Van de Velde, Tholen II, Tholen deel 3, 183.

(6)

landbouwer, won. Poortvliet (1646), geb. Tholen, overl. voor 26 febr. 1649;31 tr. (2) voor 26 febr. 1649 CORNELIS MATHEUS DE RONDE, weduwnaar van Cornelia Govers.

Uit het tweede huwelijk:

3. DINGENKEN PIETERS, minderjarig op 14 juni 1652, tr. voor 1 sept. 1658 JACOB VAN DER NOODT.

4. MARINUS PIETERS, minderjarig op 14 juni 1652.

IVb. CLAES PIERS STADHOUDER, overl. voor 16 dec. 1602,32 tr. CLAESKEN ADRIAENS, overl. na 16 dec. 1602.

Uit dit huwelijk:

1. PIETERKEN CLAES, vermeld als wees 1602-1623, geb. omstr. 1599.33

31 GATh, RAZE 5182 Register van transporten, 1631-1699, inv.nr. 5182, fol. 68.

32 GATh, Weesboeken, 1582-1612, archiefnummer GAT_155, inv.nr. 4, fol. 217 en Van der Minne,

‘Van Rosevelt’, kolom 26.

33 In 1602 was Pieter Klaasz 3 jaar oud, zie: GATh, Weesboeken, 1582-1612, archiefnummer GAT_155, inv.nr. 4, fol. 217 en Van der Minne, ‘Van Rosevelt’, kolom 26.

(7)

Fragmentgenealogie Geldersman

I. CORNELIS JANS GELDERSMAN, overl. na 28 januari 1610,34 tr. CORNELIE JANS JACHTS, overl. voor 6 apr. 1606.

6 april 1606: Cornelis Janss Geldersman wordt vermeld als vader en voogd van zijn kinderen bij wijlen Cornelie Janss Jachts. Het gaat daarbij om Crijn (19 jaar), Janneke (18 jaar), Cornelis (13 jaar), Merten (10 jaar) en Marinus (4 jaar).35

Uit dit huwelijk:

1. CRIJN CORNELIS GELDERSMAN, geb. omstr. 1587.

2. JANNEKE CORNELIS GELDERSMAN, geb. omstr. 1588, tr. voor 29 juli 160736 MARINUS DINGEMANS.

3. Cornelis, volgt II.

4. MAERTEN CORNELIS GELDERSMAN, geb. omstr. 1596.37 5. MARINUS CORNELIS GELDERSMAN, geb. omstr. 1602.

II. CORNELIS CORNELIS GELDERSMAN, schepen (1637-1643) en gezworene van Westkerke,38 won. ald., geb. omstr. 1593, overl. voor 8 juni 1645,39 tr. (1) N.N.40; tr. (2) MAAIKE

MAERTENS,41 overl. na 9 apr. 1650.

15 december 1619: Cornelis Geldersman (of zijn vader?) trad op als getuige bij de doop van Petronella, dochter van Matheus Bartels en Claesje Jans.42

1630: Cornelis Cornelis Geldersman vermeld als oom van Dingentje Marinus, dochter van Janneke Cornelis Geldersman en Marinus Dingemans.43

31 januari 1641: Cornelis Geldersman kocht van Jan Palinck een stuk weiland in de Welhoek in de 1500 Gemetenpolder.44

8 juni 1645: Matge Meertens, weduwe van Cornelis Geldersman, kocht van Cornelis Verlucht in Oud-Vossemeer een huis met twee schuren en een boomgaard.45

Uit het eerste huwelijk:

34 GATh, RAZE 5374 Register van weesakten, 1586-1610, inv.nr. 5374, fol. 273v.

35 GATh, RAZE 5374 Register van weesakten, 1586-1610, inv.nr. 5374, fol. 224v.

36 GATh, RAZE 5374 Register van weesakten, 1586-1610, inv.nr. 5374, fol. 245.

37 Mogelijk dezelfde persoon als de Maerten Cornelis die op 17 januari 1621 in Scherpenisse getuige was bij de doop van Geertruida, dochter van Leunis Adriaens en Lijncken Maertens, zie: GATh, Doopboek NH kerk, afschrift Hollestelle, archiefnummer GAT_053, inv.nr. 15b, fol. 62. Hij lijkt niet dezelfde persoon te zijn als de Maerten Cornelis Geldersman die rond 1650 in de bronnen opduikt, aangezien diens (stief)moeder in 1650 nog in leven was (zie noot 54).

38 Krabbendam, ‘Op zoek naar Maerten’, 3.

39 GATh, RAZE 5504 Register van transporten, 1635-1670, inv.nr. 5504, fol. 74.

40 Krabbendam, ‘Op zoek naar Maerten, 3. Dit eerdere huwelijk wordt aangetoond via een akte uit 1647 die door Meerkamp van Emden is gevonden.

41 17 januari 1621: Maerten Cornelis in Scherpenisse getuige bij de doop van Geertruida, dochter van Leunis Adriaens en Lijncken Maertens, zie: GATh, Doopboek NH kerk, afschrift Hollestelle,

archiefnummer GAT_053, inv.nr. 15b, fol. 62. Mogelijk was dit de omstreeks 1595 geboren Maerten Cornelis Geldersman.

42 GATh,Doopboek NH kerk, afschrift Hollestelle, archiefnummer GAT_053, inv.nr. 15b, fol. 52.

43 GATh, Doop- en trouwboek NH kerk, archiefnummer GAT_053, inv.nr. 23, fol. 125.

44 GATh, RAZE 5737 Registers van transporten, 1637-1667, inv.nr. 5737, fol. 85.

45 GATh, RAZE 5504 Register van transporten, 1635-1670, inv.nr. 5504, fol. 74.

(8)

1. Maarten, volgt III.

2. N.N.46

Uit het tweede huwelijk:

3. CORNELIS CORNELIS GELDERSMAN, ged. (NdG) Scherpenisse 7 aug. 1623 (get.

Anneke Rogiersdr, Leendert Jacobs, Barend Spranck Hase en Neeltje Leunis),47 overl. voor 20 apr. 1636.

4. MAAIKE CORNELIS GELDERSMAN, ged. (NdG) Scherpenisse 26 aug. 1629 (get. Jan Campe, Jacobus Burs en Pouwels Filips),48 overl. voor 22 febr. 1632.

5. MAAIKE CORNELIS GELDERSMAN, ged. (NdG) Scherpenisse 22 febr. 1632 (get.

Cornelis Bouwens, Abigaël Cornelis en Cornelis Maartens).49

6. CORNELIS CORNELIS GELDERSMAN, ged. (NdG) Scherpenisse 20 apr. 1636 (get.

Maaike Pouwels, Abraham Maartens en Elisabeth Theuters).50

III. MAERTEN CORNELIS GELDERSMAN (OP T ROSEVELT), eigenaar van de hoeve ‘Rosevelt’ aan de Kadijk (1649-1658), won. Oud Vossemeer (1647), poorter van Tholen (1652),51 geb.

omstr. 1621, overl. na 1674, tr. Halsteren (RK) 25 nov. 1649 (get. Cornelis Cornelisse Kooijman en Antonis Cornelisse Kooijman)52 CORNELIA LODWIJKS, geb. omstr. 1626.

26 februari 1649: Maerten Corneliss Geldersman koopt van de weduwe en voogden van de weeskinderen van Marinis Jan Reijer een hoeve op het Rosevelt in de 1500 Gemetenpolder.53 9 april 1650: Meerte Corneliss Geldersman bekende namens zijn moeder diverse stukken land te hebben verkocht.54

21 februari 1652: onenigheid tussen Maerten Cornelis Geldersman en Comelis de Ronde over een schuld m.b.t. de aankoop van de hoeve ‘Rosevelt’.

8 maart 1652: Maerten Cornelis Geldersman koopt grond in de ‘opper welhouck’.55 1653: Maarten Cornelis Geldersman gaat failliet.

8 februari1658: Hubrecht Janss Reuijer, als voogd van het weeskind van Marines Janss Reuijer‘, bekende dat hij aan Adriaen Stevenss heeft verkocht ‘seker hoeve opt Rosevelt’

waarop ‘heeft gewoont Marten Corneliss Geldersman’ (=de hoeve ‘Rosevelt’).56 Uit dit huwelijk:

1. LODEWIJK MAARTENS GELDERSMAN, ged. (NdG) Oud-Vossemeer 1653 (get.

Cornelis Cornelisse Kooijman).57

46 Krabbendam, ‘Op zoek naar Maerten’, 3.

47 GATh,Doopboek NH kerk, afschrift Hollestelle, archiefnummer GAT_053, inv.nr. 15b, fol. 92.

48 GATh,Doopboek NH kerk, afschrift Hollestelle, archiefnummer GAT_053, inv.nr. 15c, fol. 48.

49 GATh,Doopboek NH kerk, afschrift Hollestelle, archiefnummer GAT_053, inv.nr. 15c, fol. 70.

50 GATh,Doopboek NH kerk, afschrift Hollestelle, archiefnummer GAT_053, inv.nr. 15d, fol. 11.

51 D.J. van de Velde, Families (Van) Schakerloo 1580-1838 (oktober 2020) 24; raadpleegbaar via www.tholen-schakerloo.nl

52 FamilySearch, DTB Halsteren (RK) scan 204.

53 GATh, RAZE 5182 Register van transporten, 1631-1699, inv.nr. 5182, fol. 68.

54 GATh, RAZE 5737 Registers van transporten, 1637-1667, inv.nr. 5737, fol. 218. Voor ‘moeder’ dient in dit geval ‘stiefmoeder’ te worden gelezen (zie noot 40).

55 GATh, RAZE 5182 Register van transporten, 1631-1699, inv.nr. 5182, fol. 80v.

56 GATh, RAZE 5182 Register van transporten, 1631-1699, archiefnummer GAT_025, inv.nr. 5182, fol.

110.

57 W. de Groen, Reconstructie doopboek Oud-Vossemeer 1701-1834 (2017) 5; raadpleegbaar via www.hogenda.nl

(9)

Literatuur

Er is geen uitputtend literatuuronderzoek gedaan. De geraadpleegde artikelen hebben allemaal als gemeenschappelijke deler dat de link tussen de Amerikaanse Roosevelts en het Rosevelt op Tholen niet voldoende kan worden bewezen:

H. Krabbendam (Zeeuws Tijdschrift): hij bouwt voort op en verwijst naar onderzoek van Mr. A. Meerkamp van Embden, rijksarchivaris en secretaris van het Zeeuws Genootschap en noemt twee opties: Claes Maertens van ’t Rosevelt kan een zoon zijn van Maerten Cornelis Geldersman of van Maerten Claes, een zoon van Claes Piers, die op zijn beurt een oom was van Pieter Joris op ’t Rosevelt.

Beide hypothesen worden niet overtuigend bewezen (blijkbaar bevat het onderzoek van Meerkamp van Embden ook geen overtuigend bewijs). Ze kunnen op basis van

archiefonderzoek worden beschouwd als niet waarschijnlijk.

NB: Krabbendam lijkt een hypothetische Maerten Claes te plaatsen als schakel tussen Claes Piers (overleden 1602) en de Claes Maertens van ’t Rosevelt die naar Amerika vertrok. In de bewaard gebleven archiefstukken wordt in 1602 namelijk maar 1 weeskind vermeld van Claes Piers: Pieterken Claes, die in 1602 drie jaar oud was.

C.P.G. de Koning (Gens Nostra): hij besteedt aandacht aan de Thoolse regentenfamilie Van ’t Rosevelt, en gaat niet in op het voorgeslacht van Pieter Joris op ’t Rosevelt.

J. van der Minne (Nederlandsche Leeuw): hij geeft in drie verschillende bijdragen veel gegevens m.b.t. de Nederlandse en Amerikaanse Rosevelts/Roosevelts, maar maakt duidelijk dat een relatie tussen beide families niet kon worden aangetoond (mede vanwege het

ontbreken van cruciale doop- en trouwinschrijvingen).

(10)

Familiewapen

De Thoolse regentenfamilie Van ’t Rosevelt voerde een familiewapen:

Rietstap: in groen een zilveren keper, vergezeld van drie zilveren rozen

CBG Familiewapens: doorsneden: A in groen een zilveren keper, vergezeld van drie rode rozen; B in goud een rode leeuw. Dit wapen vinden we ook terug op de schouw van het Ambachtsherenhuis in Oud-Vossemeer.

De Amerikaanse Roosevelts zouden eveneens een familiewapen voeren, of hebben gevoerd:58

Dit familiewapen komt alleen wat het aantal rozen betreft overeen met het wapen van de Thoolse regentenfamilie.

58 https://nl.wikipedia.org/wiki/Roosevelt_(familie).

(11)

Conclusie

Op diverse plekken wordt Maerten Cornelis Geldersman (alias op ’t Rosevelt) als vader opgevoerd van de Claes Maertens van ‘t Rosevelt die omstreeks 1649 naar Amerika vertrok en de stamvader zou zijn van de familie waar beide Amerikaanse presidenten toe behoren.

Daarnaast wordt geopperd dat de lijn wellicht liep via een in 1602 postuum genoemde Claes Piers. Op basis van de voorgaande informatie kan het een en ander worden gezegd over de waarschijnlijkheid van beide opties.

Maerten Cornelis Geldersman was tussen 1649 en 1658 eigenaar van de hofstede ‘Rosevelt’

op Tholen. Hij wordt op zijn beurt gezien als een zoon van Cornelis Cornelis Geldersman. Dat lijkt aannemelijk, al staat door het ontbreken van een doopinschrijving niet vast wie de moeder was. Volgens Meerkamp van Emden was Cornelis Cornelis Geldersman tweemaal getrouwd. De naam van de eerste vrouw wordt door Hardenberg niet genoemd, maar de tweede vrouw heette Maaike Maertens. Maerten Cornelis Geldersman zou volgens een akte uit 1647 een zoon zijn uit het eerste huwelijk van Cornelis. Wanneer Cornelis Cornelis Geldersman bij zijn eerste huwelijk 20 jaar oud was (wat relatief jong is, maar niet onmogelijk), zal Maerten tussen 1613 en 1623 zijn geboren

Maerten Cornelis Geldersman trouwde zelf in 1649 met Cornelia Lodewijks. Uit dat huwelijk kan nooit de Claes Maertens van ‘t Rosevelt zijn geboren die omstreeks 1650 naar Amerika vertrok. Wel is een zoon Lodewijk bekend, die in 1653 werd gedoopt. Uit de

trouwinschrijving van Maerten Cornelis Geldersman kan niet worden opgemaakt of hij op dat moment ‘jonge man’ (niet eerder getrouwd) of weduwnaar was.

Indien Maerten Cornelis Geldersman in 1613 werd geboren, kan een eventueel eerder huwelijk op zijn vroegst rond 1633 zijn gesloten. In dat geval zou Claes Maertens van ’t Rosevelt maximaal 16 jaar oud zijn geweest tijdens zijn reis naar Amerika. Dat lijkt wat aan de jonge kant, zeker gezien de doop van zijn eerste kind op 23 oktober 1650 en het feit dat hij al getrouwd zou zijn geweest bij zijn aankomst in Amerika.59

Tot slot (al is het geen wetmatigheid) passen het huwelijk in 1649 en de koop van de hofstede ‘Rosevelt’ in datzelfde jaar vooral bij iemand die nog maar kort economisch

zelfstandig is, en daardoor in de gelegenheid is om deze stappen te zetten. Dat lijkt ook niet direct te spreken voor een eerder huwelijk van Maerten Cornelis Geldersman.

Daarmee kan de eerste hypothetische afstammingslijn als niet waarschijnlijk worden bestempeld.

Dat geldt eveneens voor de tweede hypothetische afstammingslijn, aangezien niet kan worden aangetoond dat de voor 16 december 1602 overleden Claes Piers naast zijn weeskind Pieterken nog andere kinderen heeft nagelaten.

Daarmee is uiteraard niet gezegd dat een link met het Rosevelt op Tholen helemaal

uitgesloten is. Gezien het patroniem van Claes Maertens van ‘t Rosevelt kan hij bijvoorbeeld verwant zijn geweest aan Maaike Maertens, de echtgenote van Cornelis Cornelis

Geldersman. Daarnaast zou Claes Maertens van ‘t Rosevelt een zoon kunnen zijn van de omstreeks 1596 geboren Maerten Cornelis Geldersman (oom van de Maerten Cornelis Geldersman, die vanaf 1649 eigenaar was van de hoeve ‘Rosevelt’). Daar zal echter verder onderzoek naar gedaan moeten worden.

59 Five Gateways Genealogy, Claes Martenszoon van Rosenvelt. In Amerika is geen trouwinschrijving van Claes Maertens van ‘t Rosevelt gevonden.

Referenties

GERELATEERDE DOCUMENTEN

De 3 goede vragen hebben als doel patiënten en zorgverleners bewust te maken van samen beslissen over de voor de patiënt best passende zorg en om het goede gesprek

Gezang op de dood van Napoleon gewezen keizer van Frankrijk, gestorven op het eiland St-Helena, den 6 Mei 1821... Gezang op de dood

Hij acht een nader onder- scheid naar specialismen (vooralsnog) niet nodig omdat ziekenhuizen een gelijkwaardig aanbod kennen met als ge- volg dat een beoordeling per specialisme

Onder zomerrammenas wordt ver- staan snelgroeiende witte en rode (roze) typen die gevoelig kunnen zijn voor voos worden en die meestal kort bewaarbaar zijn.. Winterrammenas:

Bij het op zaaivoor ploegen van een perceel aardappelland op zavelgrond werd de grond goed gekeerd en voldoende verkruimeld.. Het geploegde land kwam goed vlak

3) Oorzakelijk verband tussen de schending van een resultaats- verbintenis met betrekking tot de medische behandeling en de lichamelijke schade. Bestaan van een oorzakelijk

De verrijkte compost van Orgaworld gaf alleen na kunstmatige besmetting en alleen in niet gepasteuriseerde grond een significant lagere aantasting te zien.. De

Om het programma VPT optimaal in te zetten binnen het onderwijs heeft het ministerie van BZK behoefte aan diepgaand inzicht in welke relaties in het netwerk van