Memo
Aan Leden van de gemeenteraad van Overbetuwe Van Het college van burgemeester en wethouders CC
Ons kenmerk 16INT03875 Datum 8 november 2016
Betreft Informatiebijeenkomst college Sociaal Domein 6 december 2016
Geachte leden van de raad,
Op de politieke avond van 6 december a.s. vindt er een informatiebijeenkomst van het college plaats, waar wij u van harte voor uitnodigen. Wij willen u tijdens deze bijeenkomst bijpraten over de actuele ontwikkelingen op het Sociaal Domein. In het bijzonder hebben we aandacht voor de Transformatieagenda 2017-2019 en het Beleidsplan Sociaal Domein 2017¬
2021.
Doel van de informatiebijeenkomst is om u:
1. te informeren over de actuele stand van zaken;
2. de gelegenheid te geven om vragen te stellen over de opzet van de Transformatieagenda en het Beleidsplan Sociaal Domein;
3. de gelegenheid te geven om aandachtspunten aan ons mee te geven.
Ter voorbereiding op deze bijeenkomst hebben we in deze memo de belangrijkste achtergrondgegevens voor u op een rijtje gezet. U zult deze informatie straks ook tegenkomen in hoofdstuk 1 van het nieuwe Beleidsplan.
Waarom een nieuwe Transformatieagenda en een nieuw Beleidsplan?
Door de decentralisaties is de gemeente voor een groot aantal taken op het gebied van zorg en ondersteuning verantwoordelijk geworden. Sinds 2012 zijn wij intensief bezig met deze ingrijpende operatie. Terugkijkend is er de afgelopen vier jaar heel veel werk verzet en hebben we veel bereikt, in samenwerking met onze inwoners en maatschappelijke partners.
Tegelijkertijd zijn we niet klaar. Om al onze activiteiten op het Sociaal Domein te kunnen afstemmen en volgen, is het nodig om een actueel Beleidsplan te hebben. Een logische stap die we nu willen zetten, is het actualiseren van de Transformatieagenda en het Beleidsplan.
Het Beleidsplan 2017-2021 is een opvolger van het Beleidsplan Sociaal Domein 2015-2017.
Voor deze revisie is een aantal redenen te noemen. Allereerst zijn we wettelijk verplicht om een nieuw beleidsplan op te stellen. Daarnaast hebben de ervaringen met het eerste Beleidsplan ons geleerd dat een andere insteek van het plan wenselijk is om meer te kunnen sturen op onze doelstellingen. Het nieuwe Beleidsplan willen we daarom zo vormgeven, dat we het meer als sturingsinstrument kunnen inzetten.
In 2015 is er ook een Transformatieprogramma met een bijbehorende agenda opgesteld. Het Transformatieprogramma gebruiken we als paraplu, de Transformatieagenda brengt focus aan. Wij hebben namelijk bewust de knip gemaakt tussen transitie (de feitelijke overdracht van taken en verantwoordelijkheden aan de gemeente), en transformatie: de noodzakelijke veranderopgave voor het Sociaal Domein (benaderingswijze, werkwijze). Het
Transformatieprogramma is nog steeds actueel. De in het Transformatieprogramma 2015¬
2017 genoemde doelen zijn niet binnen 2 jaar te bereiken. Willen we deze doelen zo bereiken, dat we 'klaar zijn voor de toekomst', dan moeten we de samenleving een impuls geven. Dit vraagt om een grote cultuurverandering (transformatie) in het Sociaal Domein.
De huidige Transformatieagenda loopt af op 1 januari 2017. W e willen hier ook na 1 januari 2017 een vervolg aan geven. Daarom is het als speerpunt in de uitvoeringsagenda 2016 - 2018 opgenomen.
Wat er vooraf ging aan dit plan
W e hebben sinds 2013 de nodige beleidsstukken gewijd aan de decentralisaties en het Sociaal Domein. Om niet te verdwalen in deze beleidsbibliotheek vinden we het belangrijk om deze nieuwe nota te positioneren ten opzichte van andere beleidsstukken.
Allereerst hebben we de Sociaal Maatschappelijke Visie (2013). Hierin wordt op hoofdlijnen (en in vrij abstracte zin) beschreven hoe wij als gemeente kijken naar de rol die wij innemen in het veranderende veld van zorg en ondersteuning. Deze visie blijft overeind.
Ten tweede hebben we de Kaderstellende nota voor de decentralisaties opgesteld (eveneens 2013). Hierin hebben we de kaders voor de transitie beschreven. Die waren al wat concreter dan de Sociaal Maatschappelijke Visie. Hoewel de transitie inmiddels achter ons ligt, zijn de accenten die we toen hebben gelegd nog steeds relevant. Het eerste Beleidsplan Sociaal Domein 2015-2017 is in 2014 vastgesteld en is tot het moment dat het nieuwe beleidsplan wordt vastgesteld, ons beleidsmatige kader. Dit plan gaat vooral in op de noodzakelijke stappen die wij voor de transitie moesten zetten: de beleidsmatige ambities en de veranderopgave kwamen minder aan bod in het Beleidsplan. In 2015 is er ook een Transformatieprogramma met een bijbehorende agenda door u vastgesteld.
Tenslotte hebben we voorafgaand aan deze beleidsnota al een aantal accenten gezet in de Uitvoeringsagenda 2016-2018. Hier staan speerpunten in op het gebied van het Sociaal Domein. W e nemen die in deze nota ook mee, waarbij voor de Transformatieagenda geldt dat het een los document is.
» Transformatieagenda (nummer 18).
« Kernteams: doorontwikkeling (nummer 60).
« Jeugdzorg: versterken van de 0d e en 1e lijn in de lokale jeugdzorg (nummer 61).
« Arbeidsparticipatie: werk aan de winkel (nummer 62).
Wij zijn al eerder met de uitwerking van deze speerpunten begonnen. Nu de inhoud van alle vier de speerpunten bekend is, is het een geschikt moment om de overkoepelende visie in dit Beleidsplan te presenteren.
Gezien de verwevenheid tussen de Beleidsnota en de Transformatieagenda 2017 - 2019 bieden we deze stukken gezamenlijk aan, zodat ze in samenhang behandeld kunnen worden.
Als we het voorgaande in een schema zetten, ontstaat het volgende beeld.
Sociaal Maatschappelijke Visie
Kaderstellende nota
Beleidsnota Sociaal Domein Transformatieprogramma/agenda
>2017-2019
Nieuwe actiepunten (uit dit plan betrekking hebbend op regulie activiteiten i.k.v. WMO/Jeug Participatiewet
* Speerpunt 60 UA; Kernteams
* Speerpunt 61 UA Jeugdzorg
Projecten gericht op de volgende thema's:
1 Langer thuis wonen 2 Preventie
3 Algemene voorzieningen 4 Afschaien van zorg
Waar gaan deze nieuwe plannen over?
In de nieuwe Beleidsnota richten we ons allereerst op de 'basistaken' die we als gemeente hebben gekregen als gevolg van de decentralisaties. Deze basistaken komen voort uit de wetgeving. Hieronder vallen de gemeentelijke taken op het gebied van zorg en ondersteuning (WMO) en de jeugdzorg (Jeugdwet). W e richten ons óók op de participatie van de inwoners (waar de Participatiewet over gaat), al gaan we niet expliciet in op het 'uitkeringendeeľ en alle uitvoerende taken die daarbij horen.
Verder is de focus lokaal. Ons doel wordt om de lokale basisstructuur sterker te maken.
Natuurlijk doen we ook veel in regionaal verband. Waar nodig maken we een uitstapje naar de regionale samenwerking op de verschillende terreinen, bijvoorbeeld voor wat betreft de inkoop en de aansturing van specialistische hulp.
Tenslotte is de tijdspanne van dit plan 4 jaar. Dat wil zeggen, we leggen onze ambities en doelen voor 4 jaar vast. De concrete beleidsacties leggen we, in de vorm van een werkagenda, voor 2 jaar vast. Het is in deze fase nog niet mogelijk en wenselijk om ons voor 4 jaar vast te pinnen op activiteiten, omdat we steeds weer nieuwe aandachtspunten vinden en nog veel leren over onze nieuwe taken en verantwoordelijkheden. Medio 2018 is het tijd om te bezien of de gekozen actiepunten nog actueel zijn. Bovendien zullen tegen die tijd nieuwe ontwikkelingen om aandacht vragen.
En hiermee maken we de brug naar de Transformatieagenda. In het Beleidsplan beschrijven we welke actiepunten we oppakken in 2017 en 2018. Dit zijn thema's waar we aan gaan werken om onze doelstellingen te bereiken.
In de Transformatieagenda 2017-2019 gaan we op een aantal van deze thema's aan de slag met de 'nieuwe' manier van werken. Wij zijn er namelijk van overtuigd dat wij, naast het uitvoeren van onze nieuwe taken en verantwoordelijkheden - onszelf ook een nieuwe manier van werken eigen moeten maken om het Sociaal Domein effectief en toekomstbestendig te maken. De nieuwe Transformatieagenda dekt dus opnieuw de veranderopgave waar wij als gemeente voor staan. We sluiten aan bij de maatschappelijke beweging die er al is.
Inwoners bepalen zelf meer en meer hoe hun zorg en ondersteuning eruit moet zien. In Overbetuwe ontstaan initiatieven die hieraan bijdragen. Het opstellen en uitvoeren van de
Transformatieagenda 2017-2019 pakken we op in een co-creatief proces. Samen met inwoners en partners bepalen we proces en inhoud van de agenda. W e willen met hen nieuwe werkwijzen ontwikkelen en gebruik maken van hun kracht en oplossend vermogen.
De volgende thema's pakken we de komende twee jaar samen met inwoners en partners op:
« Preventie;
« Langer thuis wonen;
« Algemene voorzieningen;
« Afschalen van zorg.
Wat we willen bereiken is een beweging in het Sociaal Domein in gang zetten, waarbij de transformatieagenda een dynamische leidraad is.
Thema's in de Beleidsnota en Transformatieagenda
In de Beleidsnota zullen straks de volgende thema's aan bod komen.
1. Doelstellingen voor het Sociaal Domein 2. Nieuwe werkwijze
3. Toegang tot zorg en ondersteuning (inclusief speerpunt 61, kernteams).
4. Voorzieningen voor onze inwoners 5. Langer thuis wonen
6. Preventie
7. Zorg voor onze jeugd (inclusief speerpunt 60)
8. Participatie: meedoen in Overbetuwe (inclusief speerpunt 62) 9. Monitoring van het Sociaal Domein
Deze thema's worden inhoudelijk uitgewerkt. Telkens beschrijven wij wat wij nu al doen, wat we willen behouden en welke concrete actiepunten er voor 2017 en 2018 zijn. Hiermee vullen we deze thema's dus in.
W e starten ons Beleidsplan met een concretisering van de doelen die we stellen op het Sociaal Domein voor de periode 2017-2021. W e gaan van abstract naar steeds concreter.
Daarna willen we de nieuwe werkwijze presenteren waarmee we aan de slag zijn en gaan en welke instrumenten we daar voor inzetten. W e betogen immers al een hele tijd dat wij niet (meer) van bovenaf beleid kunnen opleggen, maar intensief willen en moeten samenwerken met de samenleving.
Daarna gaan we de diepte in op een aantal inhoudelijke thema's. De thema's 3 tot en met 6 (cursief gedrukt) corresponderen met de thema's uit de Transformatieagenda. Dat betekent dus dat er binnen deze thema's projecten worden opgepakt, waarop we experimenteren met de nieuwe manier werken, die we in de Transformatieagenda voorstaan. Bewezen innovaties zullen zoveel mogelijk als substitutie voor huidige dienstverlening ingezet worden.
Thema 7 (Zorg voor onze jeugd) hangt voor een deel samen met speerpunt 60 uit de Uitvoeringsagenda, al is de insteek van dit hoofdstuk breder. Thema 8 (Participeren in Overbetuwe) kent dan weer een verbinding met speerpunt 62. En zo komen de lijnen van de Uitvoeringsagenda en de Transformatieagenda samen in dit Beleidsplan.
Thema 9 hangt samen met thema 1. W e laten in het kader van de monitoring zien hoe we de doelstellingen gaan volgen.
In het vorige beleidsplan hebben we een onderverdeling gemaakt naar wet (Jeugdwet, Participatiewet en W M O ) . Wij doen dat nu veel minder, doordat we van integrale thema's uitgaan. Die thema's kunnen voor de uitvoering van alle drie de wetten gevolgen hebben. Op deze wijze willen we op een samenhangende manier kijken naar het Sociaal Domein als geheel.
Tot slot
Tijdens de politieke avond van 6 december willen we met u in gesprek over de opzet van de Transformatieagenda en het Beleidsplan. Graag horen wij van u of u zich kunt vinden in de thema's die wij hebben gekozen en of u nog aanvullingen hebt. Wij zien uit naar een constructieve bijeenkomst.
BURGEMEESTER EN WETHOJUDERS,"
HET COLLEGE
j U f j
sme
1
drs. A.S anAsseldonk
