ONDERZOEKSPROGRAMMA
2020-2021
Rekenkamercommissie
Trude Rietveld, Karin van den Berg, Coen Cransveld
Pagina 1
Inhoud
1. Inleiding ... 2
2. RKC als professioneel onderzoeksinstrument ... 2
3. Samenstelling RKC ... 2
4. Capaciteit van de Rekenkamercommissie ... 2
5. Onderzoeksprogramma 2020 -2022 Gezamenlijke onderzoeken ... 3
6. Signaleringsfunctie ... 4
Bijlage: Longlist onderzoeksonderwerpen ... 5
Pagina 2
1. Inleiding
In januari 2020 is de nieuwe Rekenkamercommissie van de gemeenten Cranendonck, Heeze- Leende en Valkenswaard (hierna: RKC) gestart met het ophalen van mogelijke
onderzoeksonderwerpen in de betrokken gemeenten. We hebben vele fracties gesproken en ook schriftelijk onderzoeksonderwerpen aangeboden gekregen. Op basis hiervan en
aangevuld met eigen onderzoeksonderwerpen heeft de RKC een selectie gemaakt van potentieel uit te voeren onderzoeken. Die selectie hebben we vertaald naar een programma voor de komende 2 jaar. Graag bieden wij u het onderzoeksprogramma 2020 - 2022 van de RKC aan, vastgesteld in haar vergadering van 23 maart 2020.
2. RKC als professioneel onderzoeksinstrument
De RKC voert onderzoeken uit naar de doelmatigheid, de doeltreffendheid en de rechtmatigheid van het door het gemeentebestuur gevoerde bestuur. Met deze
onderzoeken ondersteunt de RKC raadsleden in hun kaderstellende en controlerende taak.
De RKC staat voor onafhankelijkheid en professionaliteit met oog voor de behoeften van de Raad. Dit komt onder meer tot uitdrukking in de samenstelling van de RKC, die volledig uit externe leden bestaat. En uit een gedegen wijze van onderzoek en de conclusies en aanbevelingen uit verrichtte onderzoeken. Daarbij hoort een houding die blijk geeft van politieke en bestuurlijke sensitiviteit en een goede communicatie met de Raad.
3. Samenstelling RKC
De rekenkamercommissie is samengesteld uit de volgende leden:
Voorzitter : mevrouw Drs. K. van den Berg
Externe leden : mw. Drs. T. Rietveld; Dhr. Drs. C. Cransveld MBA
Het onderzoeksprogramma weerspiegelt onze drijfveer om binnen de beschikbare budgetten te komen tot een optimale ondersteuning van de kaderstellende en controlerende taak van de Raden.
4. Capaciteit van de Rekenkamercommissie
De RKC verzorgt de planning en de begeleiding van onderzoeken. Voor het uitvoeren van onderzoeken wordt naast eigen onderzoekinzet ook extern ingehuurd vanuit het budget van de RKC.
Voor 2020 heeft de RKC de beschikking over een budget van € 78.000. In onderstaande tabel is aangegeven hoe het budget toebedeeld wordt aan de gemeenten en aan de werkzaamheden van de RKC.
Tabel: Middelen 2020
Heeze-Leende Cranendonck Valkenswaard Totaal Verdeelsleutel gezamenlijke
onderzoeken 20% 30% 50% 100%
Verdeelsleutel Vergaderingen
gezamenlijke onderzoeken 1/3 1/3 1/3 1
Beschikbaar voor Rekenkamercie. € 22.000 € 21.000 € 35.000 € 78.000
Pagina 3
5. Onderzoeksprogramma 2020 -2022 Gezamenlijke onderzoeken
1. Onderzoek op het niveau van Samenwerkingsverband Informatieveiligheid Planning maart- sept 2020
Informatieveiligheid is voor elke organisatie van groot belang. En zeker voor
overheidsorganisaties geldt dat burgers erop moeten kunnen vertrouwen dat hun data bij hen veilig is. Daarom onderzoeken we hoe toegankelijk gemeentelijk systemen zijn voor onbevoegden maar ook hoe bewust medewerkers van uw gemeenten handelen als het informatieveiligheid betreft. Bovendien beschrijven we het beleid en de organisatie van de informatiebeveiliging.
2. Onderzoeken op gemeentelijk niveau Onderzoek Cranendonck 2020-2021
In Cranendonck houdt de vernieuwbouw van De Borgh de gemoederen bezig. De Borgh is een multifunctioneel centrum in het centrum van Budel. Van De Borgh maken ruim 15 verenigingen gebruik. De Borgh is afgelopen 8 maart officieel geopend. De aanloop naar de opening is echter lang geweest en wordt gekenschetst door ondoorzichtige besluitvorming en een budgettaire overschrijding. De Rekenkamercommissie wil graag weten hoe dit soort grote projecten in de gemeente Cranendonck aangestuurd worden, waarom het traject zo lang geduurd heeft en wat de oorzaak van de budgetoverschrijding is.
Onderzoek Heeze-Leende 2020-2021
In Heeze - Leende zijn door een paar fracties onderwerpen aangedragen. Er zat geen overlap in de onderwerpen. Een aantal onderwerpen viel af vanwege het tijdstip van uitvoering, bij voorbeeld was er net beleid omtrent het onderwerp vastgesteld. Het voorstel van een van de fracties is om de gemeenteraad beter in zijn kracht te zetten. Deze fractie zou graag meer inzicht krijgen hoe de gemeenteraad zijn kaderstellende en controlerende taak beter kan inzetten. Vanwege de maatregelen omtrent het Coraonavirus is een gesprek met de raad niet doorgegaan. We zullen dit onderwerp in de vorm van een korte notitie aan alle fracties voorleggen om te kijken of er voldoende draagvlak voor dit onderwerp is.
Onderzoek Valkenswaard 2020-2021
In Valkenwaard starten we in junir met het onderzoek naar Starterswoningen in
Valkenswaard. Hoofdvraag is of het beleid rond starterswoningen de doelgroep voor wie het bedoeld is bereikt? Sluit het aanbod van woningen aan op de behoefte die er onder starters is? Dit zijn enkele van de vragen die de rekenkamercommissie beantwoord wil krijgen.
Starters hebben het niet gemakkelijk op de woningmarkt. In de woonvisie van de gemeente Valkenswaard en in andere documenten wordt er specifiek verwezen naar het stimuleren
Pagina 4
van starters in Valkenswaard. Ook heeft de gemeente een startersfaciliteit in de vorm starterslening. De starterslening maakt onderdeel uit van een maatregelenpakket om Valkenswaard als aantrekkelijke woongemeente te bevorderen. De vraag is hoe het beleid werkt en de doelgroep daadwerkelijk bereikt?
Medio volgend jaar hebben we zicht op de doorloop van de geplande onderzoeken. Op dat moment gaan we met de afzonderlijke raden dan wel presidia in overleg over nieuwe actuele onderzoeksonderwerpen voor de komende onderzoeksperiode. We stellen dan een groslijst op met alle nieuw aangedragen en nog bestaande onderzoeksonderwerpen uit de huidige groslijst op. Uit die groslijst stelt de rekenkamercommissie een shortlist van beknopt uitgewerkte onderzoeksobject op waaraan de raden van de afzonderlijke gemeenten
vervolgens een prioritering mogen geven.
6. Signaleringsfunctie
De RKC attendeert de Raden gedurende het jaar graag op ontwikkelingen die voor het doeltreffend, doelmatig en rechtmatig handelen van de gemeenten relevant kunnen zijn.
Ook informeert de RKC over onderzoek van andere instanties, als dat relevant voor de Raad is. We gaan dit doen met een korte nieuwsbrief die in april voor het eerst zal verschijnen.
Pagina 5
Bijlage: Longlist onderzoeksonderwerpen
Valkenswaard
Wat levert aansluiting bij Brainport Eindhoven de gemeente Valkenswaard op?
Lukt het Valkenswaard om de (economische) kansen die aansluiting bij Brainport biedt, aan te grijpen en daarvan te profiteren?
Ouderen in armoede: speelt deze problematiek in Valkenswaard
Ouderen maak vaak geen gebruik van voorzieningen en toeslagen waar ze recht op hebben. Speelt ‘verborgen armoede’, ouderen die rond moeten komen van een AOW ook in Valkenswaard?
Starters op de woningmarkt in Valkenswaard. Is een actualisatie nodig van het geïmplementeerde initiatiefvoorstel om goedkoop te bouwen?
Valkenswaard heeft diverse instrumenten ontwikkeld waarmee jongeren een
starterswoning kunnen kopen. Toch blijkt het aanbod van die woningen ‘Matig’. Moet het beleid geactualiseerd worden?
De bestuurscultuur. Aanbeveling uit het onderzoek (en rapport) "Groter dan ik ben" van de commissie De Cloe - begin maart 2018 -zijn nauwelijks uitgewerkt, veel praten niets doen, elkaar de hand boven het hoofd houden. Heerst er in Valkenswaard een cultuur van cliëntisme en besluiteloosheid?
De Hofnar
Multicultureel Centrum de Hofnar kampt al jaren met een verlieslatende exploitatie.
Onduidelijk is hoe kosten verdeeld en toegewezen zijn. Ondanks meerdere inspanningen is het financiële beeld nog steeds onduidelijk. Het wordt tijd dat de onderste steen boven komt.
Onderstaande onderwerpen zijn ingediend zonder toelichting:
Sociaal domein, WMO irt tot financiën, invoering WMO-abonnementstarief Sturen op afstand, gemeenschappelijke regelingen
Afspraken met woningbouwcorporatie + uitvoering daarvan Eurocircuit, breed: uitbreiden, stikstofcrisis
Pagina 6
Heeze-Leende
Een heel groot woningbouwproject, De Bulders, blijft buiten beeld van de gemeenteraad ondanks dat we bestuurlijk en financieel verbonden zijn.
Hoe kan de raad grip krijgen op deze samenwerking en zijn controlerende rol zo goed mogelijk uitvoeren.
Het proces van kader stellen tot en met controleren van de gemeenteraad. Help de raad in zijn kracht zetten.
De gemeente heeft voor het zevende jaar op rij een exploitatietekort terwijl de afgelopen twee jaren beleidsarme jaren zijn geweest. Hoe kan de gemeenteraad zijn kaderstellende en controlerende taak inzetten om het tij te keren.
De financiën in het Sociaal Domein (inkomsten en uitgaven)
In 2020 kan overschrijding van kosten in het Sociale domein, met name de jeugdwet, waarschijnlijk voor het laatst opgevangen worden in de reserve Sociaal Domein. Voor de toekomst moet structurele oplossingen gevonden worden. Zeker wanneer het Rijk ontstane tekorten niet gaat dekken.
Onderwijsgebouw in relatie tot maatschappelijke functies (Leende)
Treedt de ‘brede school’ in concurrentie met het Dorpshuis en worden de kosten van de school wel juist verdeeld.
Deelname aan gemeenschappelijke regeling Blink
De organisatie van de exploitatie van de “dorpshuizen/MFA’s” in Heeze-Leende (Heeze) Opbouw van de lokale heffingen (‘woonasten)
Inzicht verschaffen in de opbouw van de lokale heffingen en nagaan of belastingheffing conform gemeentelijk beleid en principes verloopt. Zijn er indicatoren die behulpzaam kunnen zijn in monitoren van deze keuzes die de gemeente maakt voor het heffen van belastingen.
Effectiviteit Woonbeleid
Worden er in Heeze-Leende voldoende woningen gebouwd en zijn die woningen divers genoeg om aantrekkelijk te zijn voor ouderen, jongeren, sociale woningbouw of verhuur.
Dit met het oog op de nieuwe woonvisie.
Pagina 7
Cranendonck
Controle op (grotere) projecten Geen uitwerking bijgevoegd 3 documenten niet te lezen
Multifunctioneel Centrum ‘De Borgh’
De Borgh is deels nieuw gebouwd, deel gerenoveerd. Daarbij zijn financiële kaders en realisatietermijn fors overschreden. Wat is er misgegaan en (hoe) had div voorkomen kunnen worden. Dit met het oog op andere MFC binnen Cranendonck die eveneens gerenoveerd moeten worden.
Armoede-, minima- en schuldhulpverleningsbeleid
Welke regelingen zijn er op deze beleidsterreinen, wat zijn de doelstellingen en wat is er gerealiseerd. Breng in kaar of er knelpunten zijn die het realiseren van de ambities in de weg zitten?
Multifunctioneel Centrum De Borgh in Budel
Realisatie MFC was een zeer langdurig en moeizaam proces met een ruime budgetoverschrijding. Wat zijn de oorzaken dat dit project zo slecht verlopen is?
AZC Cranendonck
Draagvlak voor AZC neemt steeds verder af. Wat is hiervan de oorzaak, hebben we de zaak nog onder controle en hoe beoordelen we afspraken die we met AZC gemaakt hebben?
A2-samenwerking
Idee ontstaat dat A2-Samenwerking niet de beloofde kwaliteit biedt. Is A-2
samenwerking nog wel de juiste manier? Wat zijn voorwaarden voor een succesvolle samenwerking?
