Notitie lokaal gezondheidsbeleid gemeente Cranendonck

1

Notitie lokaal gezondheidsbeleid 2017-2018 gemeente Cranendonck

Inleiding

Op basis van de Wet publieke gezondheid (art. 13) dient de gemeenteraad elke vier jaar een nota gemeentelijk gezondheidsbeleid vast te stellen. De huidige nota lokaal gezondheidsbeleid loopt tot en met 2016.

In het Wmo-beleidsplan is opgenomen dat het lokaal gezondheidsbeleid in de komende jaren zal worden geïntegreerd in het Wmo-beleidsplan of het beleid sociaal domein. Dit nieuwe beleidsplan zal lopen vanaf 2019.

Daarom is voor de komende jaren (2017 en 2018) deze afzonderlijke notitie lokaal gezondheidsbeleid opgesteld met speerpunten gerelateerd aan het beleid binnen het sociaal domein en de ruimtelijk ordening.

Uitgangspunten voor het lokaal gezondheidsbeleid

De decentralisaties binnen het sociaal domein hebben ervoor gezorgd dat er meer aandacht is voor het onderwerp preventie. Er liggen meer verantwoordelijkheid, ook voor zwaardere zorgvormen, bij de gemeenten. Aandacht voor gezondheid, vroegsignalering en preventie zullen naar verwachting leiden tot minder gebruik van zwaardere zorg. Hiermee wordt gezondheid en zelfredzaamheid van de inwoners bevorderd en de kosten voor de zorg gedrukt.

Voor de komende jaren geven de volgende documenten richting aan het gezondheidsbeleid:

- In het raadsprogramma 2014-2018 wordt voor de decentralisaties aangegeven dat de nadruk moet liggen op preventie: beter voorkomen dan genezen.

- Het basisdocument Volksgezondheidstoekomstverkenningen (VHV) van de GGD BZO¹. De belangrijkste aanbevelingen zijn opgenomen in bijlage 1.

- De maatregelen naar aanleiding van de motie 100 (preventieve en innovatieve maatregelen binnen het sociaal domein). In de voorbereiding van het raadsvoorstel rondom dit onderwerp is nadrukkelijk al een koppeling gelegd met de aanbevelingen uit het basisdocument VHV. Met de door de raad beschikbaar gestelde middelen kan op een aantal terreinen een flinke impuls worden gegeven aan preventie.

- In het Wmo-beleidsplan wordt grote nadruk gelegd op het realiseren van algemene

voorzieningen. Uit het oogpunt van preventie zijn deze van groot belang. In de afgelopen jaren zijn op dit vlak flinke stappen gezet, zoals het opzetten van huiskamers en het inzetten van sociaal makelaars in elke kern. Dit vergroot de mogelijkheid tot vroegsignalering en waar nodig het gericht inzetten van (preventieve) activiteiten.

- In de uitwerking van het beleidplan jeugd worden medewerkers van het CJG meer zichtbaar op de scholen. Leerkrachten kunnen in een vroegtijdig stadium worden ondersteund. Waar nodig worden contact gelegd met ouders en kinderen.

1http://www.ggdbzo.nl/ggdkompas/cranendonck/Documents/e-book%20rVTV_Cranendonck.pdf

2

Vanuit bovengenoemde documenten zijn voor de komende jaren de volgende acties / maatregelen in de planning gezet². Deze zijn gerubriceerd aan de hand hoofdstukken van het basisdocument VTV.

Basis voor jeugd

- Uitbreiden capaciteit jongerenwerk (motie 100) - Jongeren duurzaam aan het werk (motie 100) - Plan van aanpak weerbaarheid (motie 100 deel 2) - Bibliotheek op school (motie 100 deel 2)

Langer thuis

- Bemoeizorg, aanpak verwarde inwoners (motie 100) - Dementievriendelijke gemeente (motie 100)

- Innovatieve mantelzorgondersteuning (motie 100) - Cursus mantelzorg (motie 100 deel 2)

- Agenda 22: inclusief beleid voor mensen met een beperking, Cranendonck Ongehinderd (begroting 2017 en motie 100 deel2)

- Verhuisbereidheid in de praktijk (motie 100 deel 2)

Gezond bezig

- Beweegtoestellen (motie 100 deel 2) - Lokale voedselbank (motie 100 deel 2)

Samen in de wijk

- Waardering vrijwilligers (motie 100) - Taalcafé (motie 100)

- Vluchtelingenwerk (motie 100)

- Vervoer in de praktijk (motie 100 deel 2)

- Ondersteuning burgerinitiatieven (motie 100 deel 2) - Buurtbemiddeling (begroting 2017)

2Onder voorbehoud dat de maatregelen in het kader van de motie 100, deel 2 door de gemeenteraad worden gehonoreerd.

3

In het huidige lokaal gezondheidsbeleid zijn een aantal onderwerpen opgenomen die goed lopen.

Voorgesteld wordt om deze voort te zetten vanuit de bestaande middelen voor lokaal gezondheidsbeleid. Het gaat hier onder andere om:

- Sjors Sportief, een methode voor sportkennismaking,

- Trainingen om de communicatie- en sociale vaardigheden van jeugdigen te vergroten.

Fysieke omgeving

Binnen de gemeente Cranendonck wordt op enkele gebieden de fysieke omgeving intensief gebruikt.

Voorbeelden zijn: de snelweg A2 en de intensieve veehouderij. Dit intensieve gebruik kan gevolgen hebben voor de gezondheid van omwonenden. De nieuwe Omgevingswet biedt kansen om

gezondheid, milieu en ruimtelijke ordening een integrale plek te geven in omgevingsbeslissingen. In de Omgevingswet is vastgelegd dat gezondheidseffecten meegenomen moeten worden bij

omgevingsplannen en de vergunningverlening. In de uitwerking van de Omgevingswet binnen de gemeente Cranendonck worden de uitkomsten van het GGD onderzoek (VTV) nadrukkelijk meegenomen en wordt de GGD betrokken bij de verdere uitwerking.

Conclusie

Er worden in het kader van preventie en het stimuleren van algemene voorzieningen in de komende tijd veel zaken opgepakt. Hiermee staat het thema preventie binnen het beleid voor het sociaal domein en het gezondheidsbeleid nadrukkelijk op de kaart en wordt er ruimschoots invulling gegeven aan de wettelijke taak.

Samenwerking met partners

Binnen de uitwerking van het lokaal gezondheidsbeleid en de Wmo- en jeugdbeleid wordt intensief samen gewerkt met maatschappelijke partners. We willen deze samenwerking intensiveren, waarbij de gemeente een stimulerende en faciliterende rol speelt.

Bijlage 1: belangrijkste punten VTV

Kracht van gezondheid

- Nieuwe definitie van gezondheid gebruiken als standaard voor positieve gezondheidsbeleving.

Dit zorgt voor verbinding.

- Bottum-up werken: dit is een sleutel tot gedragsverandering. Stimuleer burgerinitiatieven.

4

- Gezondheidsbeleid integreren in verschillende domeinen - Blijven zorgen voor toegankelijke basisvoorzieningen - Heldere communicatie

Basis voor jeugd

- Weerbaarheid van kinderen ondersteunen - Bewegen jeugd stimuleren

- Alcohol / drugs - Meedoen

- Inzetten op preventie en vroegsignalering - Gezonde school starten

- 21th century skills - Opvoedvaardigheden

- Aandacht voor vechtscheiding

Gezondheid werkt

- Versterk publiek-private samenwerking. Zet netwerken in voor de boodschap positieve gezondheid.

- Inwoners met afstand tot arbeidsmarkt ondersteunen naar (vrijwilligers)werk - Stimuleren vrijwilligerswerk

- Bevorderen startkwalificatie

- Begeleid risicojongeren naar onderwijs of arbeidsmarkt

Gezond bezig

- Het is effectief om in te zetten op sociale marketing om te komen tot leefstijlactiviteiten en interventies.

- Continueer leefstijlthema’s bewegen, alcohol en roken - Oog hebben voor prestatiedruk jongeren

- Sociale normen bevorderen, bijv. 40 dagen zonder alcohol of Stoptober - Richt de omgeving gezond in (bewegen, gezondheid eten)

- Vergroten gezondheidsvaardigheden - Voortzetten combinatiefunctionarissen

- Vergroten deskundigheid bij verenigingen voor specifieke doelgroepen - Stimuleer gelijkwaardige samenwerking tussen vrijwilligers en professionals - Goed vrijwilligerswerk vraagt om randvoorwaarden

- Hanteer laagdrempelige voorwaarden voor ondersteuning van burgerinitiatieven

Langer thuis

- Versterk mogelijkheden zelfregie zieken en ouderen - Vergroot bekendheid onafhankelijke cliëntondersteuning - Heldere communicatie en eenvoudig taalgebruik

- Goede voorzieningen voor opvang en dagbesteding

5

- Maak gebruik van technologische toepassingen in de zorg en preventie

Samen in de wijk

- Blijf investeren in aantrekkelijke en veilige leefomgeving, in samenspraak met bewoners - Blijf investeren in een ‘mensvriendelijke’ gemeenschap:

 Dorpsondersteuners / sociaal makelaars

 Ondersteun burgerinitiatieven

 Opzetten dementievriendelijke gemeente

- Vraag bewoners om mee te denken bij alle plannen die hun directe woon- en leefomgeving spelen

- Ook oog hebben voor goede milieukwaliteit (geluid, lucht, bodem, externe veiligheid). De nieuwe omgevingswet biedt hier nieuwe kansen voor.