Woorden uit de Wester
in de
Veertigdagentijd
2020
Op de 19e van de 40 dagen, vrijdag 20 maart Eerdere jaren deed ik dat wel in de veertigdagentijd: elke dag beginnen met een tekstje te schrijven. Voor dit eerste jaar in de Wester had ik er van afgezien: de agenda liep al flink aan.
Maar nu is alles anders. Ongekend anders. De kerk is dicht. Maar we zeiden: wij kunnen onder meer open blijven in onze zoekende
woorden naar hoop en vertrouwen. Vanaf vandaag elke dag een tekstje en ’s zondags een opname vanuit de Wester.
Dit lied - met een prachtige melodie van onze organist Evan Bogerd - schreef ik als telkens terugkerend keervers voor deze tijd voor Pasen.
Bij het schrijven had ik geen idee bij de actuele betekenis van ‘te worden aangedaan de leegte te verdragen’ en ‘gaandeweg door hoop en vrees’. Maar ook: geloof in liefde ’t allermeest.
(Herman Koetsveld)
Op de 20e van de 40 dagen, zaterdag 21 maart
Een steun ben jij Jij bent mij een steun
Jij die doet wat moet worden gedaan Jij die je niet laat opjagen
Jij die naar mijn stilte luistert Jij die ook ziet wat ik nog niet zie Jij bent mij een steun
Jij die mijn kamer niet binnenstormt Jij die klopt en wacht aan mijn deur Jij die met afstand mij veiligheid biedt Jij die mij vreemd toch vertrouwen geeft Jij bent mij een steun
Jij die niet van grote woorden houdt Jij die niet alsmaar doorpraat
Jij die niet eigen belang vooropstelt Jij die alle tijd lijkt te hebben
Jij bent mij een steun
Jij die mijn stille verdriet ziet Jij die niet aan alles iets wil doen
Jij die er bent als ik weg aan het gaan ben Jij die waakzaam bent
(Marinus van den Berg)
Op de 21e van de 40 dagen,zondag 22 maart
De Albert Cuypmarkt is uit zijn doen
de schaarse kramen hebben geen klanten ik koop een bosje tulpen uit medelijden geloof ik de bloemenvrouw zegt trekkend aan een sigaartje
‘effe een half uurtje in het papier late sitte
blijffe se mooi rechtop staan’
de koning spreekt ernstig
Rob Trip journaalt zorgwekkend ik kijk naar de tulpen
ze staan prachtig fier ik hoor de bloemenvrouw haar doorrookte stem in mezelf opnieuw niet dat ik dat begrijp maar zij heeft me vandaag het meest getroost
(Herman Koetsveld)
Op de 22e van de 40 dagen, maandag 23 maart
Het virus van de eenzaamheid: een ode Niet de gewenste
Niet de noodzakelijke Niet de onvermijdelijke Niet de gezochte
Niet de creatieve eenzaamheid Maar
De sluipende De niet gewenste De ziekmakende De dodelijke
De niet te verdragen eenzaamheid Het virus dat eenzaam maakt Vraagt om solidariteit
Om alertheid en waakzaamheid Om creativiteit
Om smokkelwaar onder de deur door Een enveloppe met lekkere chocolade Een warme geschreven brief
Een kaart met een muziekje
Een mooie tekening met een smile Deze onzichtbare terrorist
vraagt om waardig, aanhoudend en volgehouden verzet
De trotse wraak ode van mensen die omzien naar elkaar.
(Marinus van den Berg)
Op de 23e van de 40 dagen, dinsdag 24 maart
You’ll never walk alone Wat er ook gebeurt
afgelopen vrijdag zonden 183 radiozenders dit lied tegelijk uit
soms gezongen door stadions vol om iemand te steunen
die gesteund moet worden nu Europabrede kippenvel
omdat we allemaal willen voelen wat er ook gebeurt: jij wij ik nee, niet alleen
de Psalmendichter zong het zo:
de Ene waakt over je gaan en komen van nu tot in eeuwigheid
poplied en psalm radiostation en kerk band en orgel
ik zag het vlak voor het slapen gaan onze organist Evan Bogerd
in een lege kerk zelfde boodschap wat er ook gebeurt niet alleen
(Herman Koetsveld)
Link naar een filmpje met Evan Bogerd op het Duyschotorgel:
https://www.facebook.com/evan.bogerd/videos/2820400494715130/
Op de 24e van de 40 dagen,woensdag 25 maart
Tegendraads lied
Looft allen die overvraagd zijn Allen die overbelast zijn
Allen die bijna afgebrand zijn Looft de rust die is gekomen Looft de ongevraagde stilte Looft de tijd nu voor jezelf Looft de tijd voor elkaar Looft de vertraging Looft de nieuwe kansen Looft wie je loven wil Looft wie voor je staat
Looft naar wie je op wilt kijken.
(Marinus van den Berg)
Inspiratie: lied door de Noorse jongenssopraan Aksel Rykkin, Laudate Dominum (W.A. Mozart)
https://www.youtube.com/watch?v=q9rvyvssvuI&feature=youtu.be&t=86
Op de 25e van de 40 dagen, donderdag 26 maart
Verbonden
Kind (jaar of zeven): Waar woont God?
Ik: Overal, ook in alle mensen, God woont ook in jou en mij.
Dat geloof ik.
Een tijdje later…
Kind: Waar ga je heen als je dood gaat?
Ik: Daar zijn veel antwoorden op.
Ik vind de mooiste: naar God.
Kind (na enig nadenken):
Dan is het niet erg als jij dood gaat.
Ik: ????
Kind: Als jij dood gaat dan ga je naar God zei jij.
En God woont ook in mij dat zei jij ook.
Dus - als jij dood bent - dan ben jij ook in mij.
Foto: schilderij van Gea Rodermond
Op de 26e van de 40 dagen,vrijdag 27 maart
Vanuit een ander perspectief Zien vanuit de ander
zien wat ik niet zie Zien vanuit de pijn zien wat ik niet wil zien
Zien vanuit de chaos zien wat ik niet kan zien
Zien vanuit de angst zien dat het ook liefde is
Zien van verre dat de vreemde mooi is Zien vanuit het lege graf
dat de hemel open is Zien vanuit lijden dat U die ongezien ziet
Licht zult schenken Dat dit nieuwe zien Deze dag mag zegenen
Zien anders dan vanuit mijn perspectief.
(Marinus van den Berg)
Op de 27e van de 40 dagen,zaterdag 28 maart
Het verhaal van de opwekking van Lazarus staat voor morgen op het oecumenisch leesrooster. Ook in het YouTube-filmpje dat vanmiddag op de website verschijnt (kijk op www.westerkerk.nl bij ‘Woord van de Wester’) staat dit verhaal centraal.
Onderstaand lied zouden we morgen gezongen hebben. Nu alvast de tekst, de samenzang houden we tegoed….
Veertigdagenlied bij Johannes 11:
Protest tegen de dood
Een vriend, een ziekte en zijn dood het komt Jezus ter ore.
Hij spreekt van slaap en ‘God is groot’
want niemand gaat verloren.
Met tranen in zijn roep ‘Kom uit, en open wat ons hart omsluit’.
Een mens opnieuw geboren!
Dit woord verstaan: achter Hem aan die veertig lange dagen
daarin te worden aangedaan de leegte te verdragen;
om gaandeweg door hoop en vrees geloof in liefde ’t allermeest
zijn weg te willen wagen.
Rembrandt: De opwekking van Lazarus
Op de 29e van de 40 dagen, maandag 30 maart
Het………..
Het waait maar rond Het zaait maar dood Het zaait maar angst Het maakt maar eenzaam Het belast wie al waren belast
Het verzwakt de verzwakten Het vermoeit en put de sterken uit
Het zet mensen op afstand Het voert spanningen op
Het doet gemisten nog meer missen Het vraagt om aandacht
Het vraagt om waakzaamheid Het zal teruggedrongen worden
Het zal achter een muur opgesloten worden Het zal niet triomferen
Het legt het af tegen de kracht van de veelkleurige Liefde Zij kent geen grenzen
Zij sluit geen grenzen
Zij laat zich de mond niet snoeren Zij is onuitputtelijk en kent geen zakken.
(Marinus van den Berg)
Op de 30e van de 40 dagen,dinsdag 31 maart
Tijdelijk gesloten Van huis naar kerk als altijd maar nu alles is anders leeg stil bijna doods een enkeling die
op afstand moet blijven ik pak mijn fiets
maak ruimte voor een jonge vrouw zij doet hetzelfde voor mij en we zien beiden een glimlach even later een draai richting Rijksmuseum tegelijk met een type snelle jongen hij remt laat me voorgaan een zwaai een lach de trambestuurster op de Leidsestraat knikt steek maar over ik heb de tijd
op de Prinsengracht gebaart de chauffeur van een blokkerende bestelauto kom er maar langs een duim contact via zijn spiegel remmen voor sjouwende werklui mogge mannen een mooie dag gewenst dank u u ook meneer tijdelijk gesloten maakt warmhartig open een nieuwe dag (Herman Koetsveld)
Op de 31e van de 40 dagen, woensdag 1 april
Open armen
De scherpe kille harde wind is gaan liggen.
De zon warmt op.
Een vrouw mediteert op de havenkade staande.
Ze spreidt haar armen.
In Brazilië staat een man op een hoge berg.
Hij strekt zijn armen om de wereld te zegenen.
Hij kwam niet om te vernielen maar om te helen.
De president van dit land staat met de rug naar zijn land.
Hij denkt aan geld.
Wie zijn armen strekt en zijn handen opent kan geen geld, geen betaalpas vasthouden.
De vingers ontspannen en kunnen niet meer grijpen.
Handjeklap en achter de hand houden kunnen niet meer.
Wie de handen strekt kan geen wapens meer vasthouden.
Geen pistool en geen stanleymes.
In Amerika doen wapenwinkels betere zaken dan ooit.
We hebben het recht om ons te beschermen.
Die man daar hoog op de berg kwam van de berg af
en daalde naar beneden om de weerlozen te beschermen.
Gespreide armen heten welkom,
sluiten niet uit en niet op maar zijn ontwapenend.
Er is weer een dag, een lentedag.
“Dat doet goed” zei een vrouw
die met haar hondje een frisse neus gaat halen.
Mijn gedachten gaan open naar hen die achter de ramen moeten blijven.
“Kraamschudden is raamschudden geworden,”
zei een zus die binnenkort oma zal worden.
“Laten we de gordijnen langer openhouden,” las ik in Trouw en in de dagpsalm: “Bescherm wie arm is en berooid.” (Psalm 82)
(Marinus van den Berg)
Op de 32e van de 40 dagen, donderdag 2 april
Mysterie
De zondagmorgen is woensdagmiddag geworden ik kijk naar de telefoon van onze koster John op het statief voor me
gedachteflits wat gebeurt hier eigenlijk ik lees de tekst van palmzondag
…over twee dagen Pesach…overgeleverd
….gekruisigd
dan een overdenking een gebed een slotwoord via het lensje de microfoon de laptop Youtube reizen de woorden de muziek de beelden naar beeldschermen en speakers
van honderden mensen het merendeel mij onbekend
oeroude woorden verbeelding vertaling beknopt in de structuur van de eerste dag verknoopt aan vandaag en hier
gevat in een kwartiertje digitaal handwerk verzonden op hoop van zegen
dan hier en daar aangeklikt opgevangen gehoord gezien en soms zo veel meer dan dat als daarvan de ziel aanraakt ik kijk naar de telefoon van John en beleef in datzelfde moment als antwoord deel uit te maken
van het mysterie van betekenisgeving en voel - ondanks alles van nu -
een en al verwondering
(Herman Koetsveld)
Op de 33e van de 40 dagen, vrijdag 3 april
Beschermengel Bescherm de kwetsbaren Bescherm die risico lopen
Bescherm ons tegen “bermbommen”
Bescherm de zorgenden in de eerste linie Bescherm die in verwarring zijn
Bescherm die uitgeput raken
Bescherm die de lange duur moeten verduren Bescherm die ons dierbaar zijn
Bescherm de hoogzwangeren Bescherm onze angstige harten
(Marinus van den Berg)
Rembrandt: Een engel verschijnt aan Jozef in een droom
Prinsengracht 281, 1016 GW Amsterdam - Tel: 020 624 77 66
info@westerkerk.nl - www.westerkerk.nl - Rabobank: NL47 RABO 0109 2797 00