Patrick Senaeve
Editors
Ingrid BOONE Johan PUT Frederik SWENNEN Gerd VERSCHELDEN
J&Wolters Kluwer
Walter PINTENS
Een leven in dienst van het familierecht V
BIBLIOGRAFIE
Bibliografie Prof. dr. Patrick Senaeve 3
I. BOEKEN 5
A. Monografieën 5
1. Enig auteur 5
2. Coauteur 6
B. Editor van verzamelwerken 8
1. Enig editor 8
2. Co-editor 9
C. Verzamelbundels van rechtspraak en wetgeving 11
II. BIJDRAGEN IN VERZAMELWERKEN 11
III. VOORWOORDEN ALS PROMOTOR VAN
ONDERZOEKSPROJECTEN 26
IV. TIJDSCHRIFTARTIKELEN 27
A. Substantiële artikelen 27
B. Editorialen en mededelingen 35
V. ANNOTATIES BIJ RECHTSPRAAK 37
A. Korte duidende noten 37
B. Substantiële noten 38
Liber amicorum Patrick Senaeve - Wolters Kluwer XI
Gerd VERSCHELDEN
De bibliografie van Patrick Senaeve: een bibliotheek ontsloten 45
I. INLEIDING 47
II. OPZET EN METHODIEK 48
III. AARD EN KWANTITEIT VAN DE PUBLICATIES 50
A. Boeken 50
1. Monografieën 50
a) Enig auteur 50
b) Coauteur 53
2. Editor van verzamelwerken 54
3. Verzamelbundels van rechtspraak en wetgeving 54
B. Bijdragen in verzamelwerken 55
C. Voorwoorden als promotor van onderzoeksprojecten 55
D. Tijdschriftartikelen 57
1. Substantiële artikelen 57
2. Editorialen en mededelingen 57
E. Annotaties bij rechtspraak 57
E Samenvatting 57
IV. VEELZIJDIGHEID 60
V. PERSOONLIJKE VOORKEUREN 60
A. Voorkeurdomeinen 60
1. Bijdragen in verzamelwerken 61
2. Tijdschriftartikelen 63
B. Voorkeurtijdschriften 66
C. Voorkeuruitgeverijen 68
D. Preferentiële coauteurs 69
VI. BESLUIT 72
XII Wolters Kluwer - Liber amicorum Patrick Senaeve
PERSONENRECHT
Ingrid BOONE
Van vadersnaam naar dubbele naam 75
I. INLEIDING 77
II. KEUZE VAN DE FAMILIENAAM 77
III. ACHTERHAALDE PATRIARCHALE TRADITIE OF PARADEPAARD VAN EEN OVERTROKKEN
FEMINISTISCHE RETORIEK? 79
IV. TERUGVALREGEL BIJ ONENIGHEID OF AFWEZIGHEID
VAN KEUZE 84
A. Vadersnaam als default-oplossing 84
B. Vernietiging met voorlopige handhaving van de gevolgen 85 C. Dubbele naam in alfabetische volgorde als default-oplossing .... 88
V. BESLUIT 92
Gerard-René DE GROOT
Notities over de verwerving van de nationaliteit door afstamming
in het Nederlandse nationaliteitsrecht 95
I. TER INLEIDING 97
II. DE ERKENNING VAN VERRASSEND BUITENLANDS
AFSTAMMINGSRECHT 98
III. DE AFSTAMMINGS- EN NATIONALITEITSRECHTELIJKE POSITIE VAN UIT EEN POLYGAAM HUWELIJK
GEBOREN KIND 104
IV. DE ERKENNING VAN KINDEREN DOOR EEN
GEHUWDE NEDERLANDSE MAN 108
Liber amicorum Patrick Senaeve - Wolters Kluwer XIII
Nicolas DEBRUYNE en Bernard TILLEMAN
Over de doden niets dan goeds? Afbeeldingen van overledenen
en de rechten van familieleden 115
I. SENSATIONELE BEELDEN VAN DODEN VALLEN IN DE PRIJZEN: IS ER DAN GEEN (JURIDISCH) RESPECT MEER
VOOR DE DODEN? 117
II. NABESTAANDEN ALS HOEDERS VAN DE ONGESCHONDEN
NAGEDACHTENIS 118
A. Nabestaanden hebben geen absoluut vetorecht tegen
verspreiding van de afbeelding van een overledene 118 B. Recht op privacy nabestaanden houdt enkel uitzonderlijk
een verbod in op afbeelding van overledenen in familiale
context 120
1. Afbeeldingen overledene genomen in privécontext 120 2. Afbeeldingen overledene genomen in publieke context ... 123 C. Belgisch-Frans recht op nagedachtenis versus Duitse
postmortale doorwerking persoonlijkheidsrecht overledene 125 1. Familiaal persoonlijkheidsrecht op nagedachtenis 125 2. Persoonlijkheidsrecht overledene wordt in beperkte
mate verdergezet en beschermd door gemachtigden
of nabestaanden van de overledene 128 3. Bescherming via het portretrecht 130
a) Omvang van de bescherming geboden door
het portretrecht 130
b) Postmortale uitoefening van het portretrecht 130 4. Strafrechtelijke bescherming nagedachtenis via laster
en eerroof 132
D. Commercialisering van het recht op afbeelding van een
overledene 132
III. MAATSCHAPPELIJKE BESCHERMING VAN DE MENSELIJKE
WAARDIGHEID 135
A. De openbare orde en goede zeden beperkt de weergave
van lijken 136
XIV Wolters Kluwer - Liber amicorum Patrick Senaeve
B. Verbod van grafschennis biedt bescherming vanaf ogenblik
opbaring lijk 137
C. Zelfregulering door de pers vanuit het respect voor de
menselijke waardigheid 139
IV. UITLEIDING 140
FAMILIERECHT
ElisabethALOFS
De interferentie tussen het alimentatierecht en de leefloonregeling:
schipperen tussen familiale en maatschappelijke solidariteit 143
I. INLEIDING 145
II. SOCIAALZEKERHEIDSRECHTELIJKE INVALSHOEK 149 A. Invloed van onderhoudsrechten op leefloon 149
1. Aanrekening van onderhoudsgelden in
bestaansmiddelenonderzoek 150
2. Verplichting van leefloonaanvrager om
onderhoudsplichtigen aan te spreken 151 3. Verhaalsrecht van OCMW in naam en voor
rekening van aanvrager 154
4. Verhaalsrecht van OCMW in eigen naam 154 5. Niet-tegenwerpelijkheid van overeenkomsten over
onderhoudsgeld 158
B. Invloed van onderhoudsplichten op leefloon 159
III. FAMILIERECHTELIJKE INVALSHOEK 160
A. Invloed van leefloon op in RMI-Wet opgesomde
onderhoudsplichten 161
B. Invloed van leefloon op niet in RMI-Wet opgesomde
onderhoudsplichten 162
IV. EVALUATIE EN CONCLUSIE 163
Liber amicorum Patrick Senaeve - Wolters Kluwer XV
Frederik SWENNEN, Alfons HEYVAERT, Harry WILLEKENS
De'Antwerpse school' 167
Frederik SWENNEN
Inleiding 169
Alfons HEYVAERT
De integratie van 'het belang van het kind' in 'het algemeen belang' ... 175
I. HET ALGEMEEN BELANG 177
A. Het abstracte begrip 'algemeen belang' 177 B. De eerbiediging van het algemeen belang en het vereiste
van macht 178
C. De concretisering van het 'algemeen belang' in een kapitalistische
sociale formatie 178
II. DE INTEGRATIE VAN 'HET BELANG VAN HET KIND'
IN'HET ALGEMEEN BELANG' 182
A. Het mensenkind en zijn specifiek belang 182 B. De feitelijke inpassing van 'het belang van het kind' in
'ons algemeen belang' 183
1. Ideologisering 184
a) Persoonlijke vrijheid 185
b) Gelijkheid 185
c) Democratie 185
d) Particulier eigendomsrecht 185
e) Solidariteit 186
f) Vrede 186
2. Verwerving van de functionele technische
kundigheden 186
a) De 'noodzakelijke' verwerving van technische
vaardigheden 186
b) De objectivering van 'de mens' in zijn technische
specialismen 187
c) De 'opleiding' van kinderen in functie van
technische vaardigheden 188
d) Het 'belang van het kind' bij zijn technische
opleiding 190
XVI Wolters Kluwer - Liber amicorum Patrick Senaeve
C. De frustratie van het kind dat door zijn volwassenheid zijn specifiek belang heefi bereikt en dus heeft verloren en naar
zijn waarde deelt in het algemeen belang 190 1. Het eigendomsrecht van 'zijn' arbeidskracht en dat
van de objectieve productiemiddelen 190
2. Vrijheid en gelijkheid 192
3. Solidariteit 192
4. Democratie 192
HarryWILLEKENS
De sociale structuur, de opvoeding en het belang van het kind.
Aanvulling op en tegenspraak van Heyvaerts thesen over de
integratie van het belang van het kind in het algemeen belang 193 I. DE BEGRIPPEN 'ALGEMEEN BELANG' EN 'BELANG VAN
HET KIND' 197
II. DE SOCIALE STRUCTUUR, DE SOCIALISERING VAN
DE JONGE MENS EN HET RECHT 201
III. BESLUIT 211
AntonVAN DER LINDE
The right to family life: A reflection on some aspects in
South African family law 213
I. INTRODUCTION 215
II. SPOUSES' RIGHT TO HAVE AND SUSTAIN A CONSORTIUM
OMNIS VITAE 216
III. SECTION 28( 1)(B): THE CHILD'S RIGHT TO FAMILY CARE OR PARENTAL OR APPROPRIATE ALTERNATIVE CARE
WHEN REMOVED FROM THE FAMILY ENVIRONMENT 220
IV. CHILDREN'S ACT 38 OF 2005 223
V. THE CONSTITUTIONAL FAMILY IN THE LAW OF
INTESTATE SUCCESSION 225
Liber amicorum Patrick Senaeve - Wolters Kluwer XVII
VI. FAMILY LIFE AND RELIGION IN THE UPBRINGING OF
CHILDREN 229
VIL CONCLUSION 233
Christine VAN ROY
Artikel 374 BW - Mama en papa, of mama, papa en kind? 235
I. INLEIDING 237
II. DE PASSIEVE ROL 237
A. Algemeen 237
B. De magistraat hoort het kind 241
1. Het gesprek en zijn verslag 241
2. Het inzagerecht 243
C. Een door de rechtbank aangestelde derde spreekt met het kind. . . 243
1. Algemeen 243
2. Een aangestelde gerechtsdeskundige 244 3. Een gesprek in het kader van een maatschappelijk
onderzoek 245
III. DE ACTIEVE ROL: HET KIND EN DE RECHTSINGANG 246
IV. EEN TOETS AAN DE PRAKTIJK 247
V. SLOTBESCHOUWING 254
Paul VLAARDINGERBROEK
Drie ofvier juridische ouders? Slaat de wetgeving in Nederland door? .... 257
I. INLEIDING 259
II. MEEROUDERGEZINNEN 261
A. De wens naar meerouderschap in de literatuur 261 B. Ouderschap in het Nederlands familierecht 261 C. De Staatscommissie Herijking ouderschap 264
XVIII Wolters Kluwer - Liber amicorum Patrick Senaeve
III. DE ROEP OM MEEROUDERSCHAP 265 A. Voor- en tegenstanders rond de mogelijkheid van
meerouderschap 265
1. Voorstanders 265
2. Tegenstanders 266
B. Naar een Nederlands compromis: benoeming van een commissie . . . 269
IV. IDEEËN VAN DE STAATSCOMMISSIE 270
V. AANBEVELINGEN INZAKE HET AFSTAMMINGSRECHT
VAN DE STAATSCOMMISSIE HERIJKING OUDERSCHAP 272
A. Een dik rapport 272
B. Aanbevelingen 272
1. Naar een nieuw afstammingsrecht? 272
2. Aanvaarding ouderschap 275
3. Aanscherping van de voorwaarden voor erkenning .... 276 4. Gerechtelijke vaststelling ouderschap 276 5. Tenietgaan van het ouderschap 277
VI. JURIDISCH MEEROUDERSCHAP 278
A. Voorwaarden voor meerouderschap 278
B. Voorafgaande rechterlijke goedkeuring vereist 279
C. Meervoudige adoptie 280
VII. TENSLOTTE 281
Tim WUYTS
De betekenis van de vaderschapsregel anno 2017 285
I. INLEIDING 287
II. POSITIEFRECHTELIJKE BETEKENIS VAN DE
VADERSCHAPSREGEL 289
A. Afitamming is een gevolg van het huwelijk 289
B. Het quod plerumque fit 292
Liber amicorum Patrick Senaeve - Wolters Kluwer XIX
C. Het vermoeden van biologische afstamming 293
D. Het belang van het kind 296
E. Besluit 298
III. MENSENRECHTELIJKE BETEKENIS VAN DE
VADERSCHAPSREGEL 299
A. Gezins- en familieleven (art. 8 EVRM) 299
B. Verplichting tot vestiging van aftammingsbanden 301
C. Toetsing 304
IV. DE LEGE FERENDA 305
FAMILIAAL VERMOGENSRECHT
Frank BUYSSENS
Enkele huwelijksvermogensrechtelijke vraagstukken in verband
met de professionele activiteiten van een echtgenoot 315
I. INLEIDING 317
II. DE PROBLEMATIEK VAN DE AANWINSTEN 317
A. Het huwelijk als een joint venture 317
B. Het leveren van structurele prestaties in de beroepsactiviteiten
van de andere echtgenoot 319
C. Het leveren van een onrechtstreekse bijdrage aan de
beroepsactiviteiten van de andere echtgenoot 327 D. Het onttrekken van aanwinsten aan het gemeenschappelijk
vermogen 329
E. Bijzondere casus: de uitgiftepremie 334
III. HET OPMAKEN VAN VERGOEDINGSREKENINGEN 336
A. Algemeen 336
B. Gevallen waarin een vergoeding verschuldigd is 338
XX Wolters Kluwer - Liber amicorum Patrick Senaeve
C. Hoe geschiedt de bewijslevering (art. 1436, eerste lid BW)? .... 339
D. Berekening van de vergoeding 342
E. Toepassingen van vergoedingsproblematiek in het kader van
het beroep 344
IV. HET LOT VAN HET CLIËNTEEL 349
V. BESLUIT 331
Christoph CASTELEIN
Het toegevoegd intern gemeenschappelijk vermogen (TIGV) -
stand van zaken 353
I. STRUCTURELE EXTERNE CORRECTIE 355
II. TWEE DOMINANTE HUWELIJKSVERMOGENSSTELSELS 355 III. TOEVOEGING VAN EEN TOEGEVOEGD INTERN GEMEEN
SCHAPPELIJK VERMOGEN (TIGV) 358
A. Algemene omschrijving van het TIGV 358
B. Samenstelling van het TIGV 359
C. Verdeelbaarheid en derdenwerking 370
D. Bestuursregeling 376
E. Verhaalsrechten 377
F. Registratiebelasting en erfbelasting 377
G. Suppletieve werking van de suppletieve bepalingen van het
gemeenschapsstelsel 378
H. De lege TIGV 383
I. Rechtsgeldigheid van het TIGV 386
Eric DIRIX
Testamentaire vrijheid en multiculturaliteit 389
Liber amicorum Patrick Senaeve - Wolters Kluwer XXI
Johan DU MONGH
De vennootschapsrechtelijke geschillenregeling als alternatief voor een partiële vereffening en verdeling van aandelen na echtscheiding .... 409 I. ALGEMEEN - TIJDSTIP VAN WAARDERING - ARTIKEL 890 BW ... 411
II. STATUUT VAN MEERWAARDEN 412
III. INVLOED VAN DE GESCHILLENREGELING OP DE
WAARDERING VAN VENNOOTSCHAPSAANDELEN 416
IV. BESLUIT 420
Vincent SAGAERT
Concubanten bouwen op de eigen grond van één van hen:
de stilzwijgende afstand van natrekking als zakenrechtelijke
remedie? 421
I. INLEIDING: PROBLEMATIEK 423
II. VERBINTENISRECHTELIJKE REMEDIES: EEN MOEILIJKE
NOOT OM TE KRAKEN 424
III. ALS HET VERBINTENISSENRECHT IN NOOD IS, IS HET
GOEDERENRECHT NABIJ: ZAKENRECHTELIJKE REMEDIES ... 425 A. Stilzwijgende verzaking aan de natrekking: algemene
beschouwingen 426
B. Toepassing van de stilzwijgende verzaking aan de
natrekking op de hypothese waarin concubanten gezamenlijk
werken uitvoeren op de grond van één van hen 429 C. Biedt dit ook een remedie voor (onzelfstandige)
verbouwingswerken? 431
D. Stilzwijgend opstalrecht als schijnremedie? 432 E. Impact van deze figuur op de draagwijdte van artikel555 BW... 435 IV. ZAKELIJKE SUBROGATIE ALS ZAKENRECHTELIJKE
REMEDIE VOOR DE NIET-EIGENAAR? 436
V. EPILOOG: BEZINT VOORALEER GE BEGINT 437
XXII Wolters Kluwer - Liber amicorum Patrick Senaeve
Sophie STIJNS en Annelies MARISSENS
Over verdwijnende beslissende beweegredenen in een voortbouwende overeenkomst. Een lezing van het 'tontine-arrest' vanuit het
verbintenissenrecht 439
I. INLEIDING 441
II. KORTE OMSCHRIJVING VAN DE TONTINE 442 III. DE FEITEN VAN HET GESCHIL EN DE PROCEDURE TEN
GRONDE 444
IV. HET TONTINE-ARREST VAN 6 MAART 2014 445
V. EEN ZEER VERDEELDE DOCTRINE 448
VI. EEN EIGEN LEZING VAN HET ARREST 455
VIL PISTES VOOR HET ONTNEMEN VAN UITWERKING
AAN EEN NUTTELOZE OVEREENKOMST 460
VIII. BESLUIT 466
FAMILIEPROCESRECHT
Christine JACOBS
Emoties, conflicten en bemiddeling. Met illustraties uit de
familierechtelijke praktijk 469
I. INLEIDING 471
II. EMOTIES 473
A. Basisemoties 473
B. Componenten en functies van emoties 475
C. Gelaagdheid van emoties 476
D. De rol van emoties in een conflict 477
III. HOE DE EMOTIES IN EEN CONFLICT CONSTRUCTIEF
HANTEREN? 478
A. Aandacht 479
Liber amicorum Patrick Senaeve — Wolters Kluwer XXIII
B. Warme en koude conflicten 480
C. Risico's en moeilijkheden 481
D. Constructieve tussenkomsten van de bemiddelaar 482 E. Valkuilen voor de bemiddelaar of de onderhandelaar 484
IV. DRIE CASUSSEN 485
A. Kinderontvoering 486
B. Een gerechtelijke bemiddeling 488
C. Een vrijwillige bemiddeling 490
V. TOT SLOT 492
Sven MOSSELMANS
Verstek in familiezaken 495
I. AANLOOP 497
II. VERSTEKLATENDE VERWEERDER 499
III. AL DAN NIET VOORLOPIG UITVOERBAAR
VERSTEKVONNIS 500
IV. KENNELIJK ONGEGRONDE VORDERINGEN 503
V. TRADITIONELE TAAK VAN DE RECHTER BIJ VERSTEK 505
VI. ACTUELE KEUZE VAN DE WETGEVER 509
VIL PRAKTISCH INZICHT 511
VIII. PARALLEL TUSSEN DE TAAK VAN DE RECHTER BIJ
VERSTEK EN IN GEVAL VAN TEGENSPRAAK 513
A. Openbare orde als evolutief concept 513
B. Wat de rechter 'moet' 515
C. Wat de rechter 'mag' 518
1. Voorwaarden voor het ambtshalve aanvullen
van redenen 520
2. Respect voor procedureakkoorden 520
XXIV Wolters Kluwer - Liber amicorum Patrick Senaeve
3. Respect voor de partijautonomie 520 a) Extra soepelheid in het familierechtelijke
contentieux 522
b) Extra soepelheid in dringende gevallen 523
c) Wettelijke afwijkingen 524
4. Eerbiediging van het recht van verdediging 525 D. Mildering of afwijzing van een kennelijk ongegronde
vordering in geval verstek 527
IX. FAMILIEZAKEN 528
X. BESLUIT 530
Beatrix VANLERBERGHE
Enkele bedenkingen over de redelijke termijn in familiezaken 533 I. HET RECHT OP BEHANDELING VAN ZIJN ZAAK BINNEN
EEN REDELIJKE TERMIJN 535
A. Algemeen 535
B. Criteria voor de beoordeling van de redelijke termijn 536
1. De complexiteit van de zaak 537
2. Het gedrag van de verzoeker 539
3. Het gedrag van de bevoegde overheden 540
4. Het belang van de zaak 540
II. DE BELANGENAFWEGING ALS HINDERPAAL VOOR EEN BERECHTING VAN DE ZAAK BINNEN EEN
REDELIJKE TERMIJN 541
A. Algemeen 541
B. Verblijfiregeling 542
C. Afitamming 543
III. ENKELE SUGGESTIES 545
A. Strikte criteria - objectivering van de belangenafweging 545 B. Vereenvoudiging van de procedures - strikte termijnen 546 C. Afschaffing - beperking van het hoger beroep 547
Liber amicorum Patrick Senaeve - Wolters Kluwer XXV
Anne-Sofie D'HERDE en Alain Laurent VERBEKE
De rol van de rechter bij bemiddeling in familiezaken 551
I. INLEIDING 553
II. WAT IS BEMIDDELING? 553
III. DE RECHTER BIJ DE FAMILIALE BEMIDDELING 556 A. Rechter (en griffier) als informatieverstrekker 557 B. Rechter als aanwijzer van de bemiddelaar 559 C. Wanneer kan de rechter best verwijzen naar een bemiddeling? 562 D. Opschorting procedure op grond van contractueel beding 564 E. Rol van de rechter tijdens de bemiddeling 565
E Homologatie door de rechter 565
G. Rol van de rechter na het mislukken van een bemiddeling 568 IV. DE RECHTER BIJ EEN VERZOENING: HOE ANDERS
DAN BIJ BEMIDDELING? 569
A. Twee soorten van verzoening 569
B. De rol van de rechter bij verzoening en bemiddeling 571
C. Interferenties 573
V. PROMOTIE VAN BEMIDDELING IN EUROPA 574
A. De 'Bemiddelingsrichtlijn' 574
B. De rol van de rechter 575
C. Evaluatie van de richtlijn 576
D. Verplichte bemiddeling.? 577
VI. CONCLUSIE 580
XXVI Wolters Kluwer- Liber amicorum Patrick Senaeve
INTERNATIONAAL PRIVAATRECHT
Febian APS
Als grenzeloze liefde eindigt in een internationale scheiding 587
I. INLEIDING 589
II. VOORNAAMSTE ACTOREN INZAKE HET FAMILIAAL IPR ... 591 A. Conferentie van Den Haag voor het Internationaal
Privaatrecht 591
1. De verdragen van 'de eerste generatie' -
Gesloten karakter 591
2. De meer recente verdragen - Universele werking 592
B. Europese Unie 593
1. Wetgevende bevoegdheid Europese Unie inzake IPR . . . 593 2. Bijzondere procedure inzake familiaal IPR 594 3. De procedure van nauwere samenwerking 595
4. Belangrijkste realisaties 596
C. De Belgische wetgever: het WIPR 598
III. DE MEERLAGIGHEID VAN HET FAMILIAAL IPR -
MOGELIJKE CONFLICT(OPLOSSING)EN 598
A. Inleiding 598
B. De Europese Unie als lid van de Haagse Conferentie 599 C. Wisselwerking tussen de Alimentatie-Vo en het Haags
Protocol van 2007 600
D. De bescherming van kinderen in grensoverschrijdende situaties. De relatie tussen de Brussel //bis- V& en het
Haags Kinderbeschermingsverdrag 600
E. Internationale kinderontvoering. De relatie tussen het Verdrag van Luxemburg van 1980, het Haags
Kinderontvoeringsverdrag en de Brussel //bis-Vo 602 1. De complementaire verhouding tussen het Verdrag
van Luxemburg van 1980 en het Haags
Kinderontvoeringsverdrag 602
Liber amicorum Patrick Senaeve - Wolters Kluwer XXVII
2. Voorrang Brussel Il&zr-Vo t.a.v. andere supranationale
regelingen 604
3. Aanvullende werking van de Brussel Iltó-Vo t.a.v.
het Haags Kinderontvoeringsverdrag 604 4. De 'waakhondfunctie' van het Europees Hof voor
de Rechten van de Mens 605
5. Beslissing toetreding derde landen tot
Kinderontvoeringsverdrag: exclusieve bevoegdheid
Europese Unie 606
F. Het spanningsveld tussen de supranationale IPR-regels
enhetWIPR 607
1. Artikel 2 WIPR 607
2. Universeel karakter van de supranationale bepalingen . . 607
a) Principe 607
b) Toepassingen 607
c) Gevolgen voor het WIPR 608
IV. BESLUIT 610
Hilde JACOBS
De collisieregels inzake het toepasselijk recht in de
Huwelijksvermogen-Vo 611
I. INLEIDING 613
II. TOEPASSINGSGEBIED VAN DE HUWELIJKSVERMOGEN-VO ... 616 III. DE WERKING VAN DE HUWELIJKSVERMOGEN-VO 618
A. Universele werking 618
B. Werkingssfeer 618
C. Kwalificaties 619
IV. TOEPASSELIJK RECHT OP GROND VAN DE
HUWELIJKSVERMOGEN-VO 621
A. Krachtlijnen 621
XXVIII Wolters Kluwer - Liber amicorum Patrick Senaeve
B. Rechtskeuze en huwelijkse voorwaarden 622
1. Rechtskeuze 622
2. Krachtlijnen 623
3. De formele geldigheid van de
rechtskeuzeovereenkomst 624
4. De formele geldigheid van de huwelijkse
voorwaarden 626
5. Impliciete rechtskeuze 627
C. Geen rechtskeuze 627
1. Cascade van collisieregels 627
2. Het recht van de staat waar de echtgenoten na de huwelijkssluiting hun eerste gewone
gemeenschappelijke verblijfplaats hebben 628 3. Het recht van de staat waarvan beide echtgenoten
op het tijdstip van de huwelijkssluiting de
nationaliteit bezitten 629
4. Het recht van de staat waarmee de echtgenoten samen op het tijdstip van de huwelijkssluiting
de nauwste band hebben 631
5. Uitzonderingsbepaling 632
6. Wijziging van het huwelijksvermogensstelsel 633 7. Rechtsgevolgen ten aanzien van derden 634
D. Uitsluiting van terugverwijzing 635
V. INWERKINGTREDING 635
VI. CONCLUSIE 638
Paul LEMMENS en Ine De CONINCK
International child abduction and the assessment of the best interests of the child, in the light of the Hague Convention
and the European Convention on Human Rights 639
I. INTRO DUCTION 641
II. A SHORT HISTORY OF THE EUROPEAN COURT'S CASE-LAW ... 642
A. Prologue 642
Liber amicorum Patrick Senaeve - Wolters Kluwer XXIX
B. Maumousseau and Washington v. France: strong support
for the Hague Convention 645
C. Neulinger and Shuruk v. Switzerland: strong reservations
about the Hague Convention 646
1. Thejudgment 646
2. Cases following NEULINGER AND SHURUK 649 3. Critical reception of NEULINGER AND SHURUK 650 D. X. v. Latvia: a "clarification" of Neulinger and Shuruk 651
1. Thejudgment 651
2. Cases following X. v. LATVIA 655
III. CONCLUDING COMMENTS 658
Waker PINTENS
Eén naam in Europa! 663
I. DE EUROPESE UNIE EN HET NAAMRECHT 665
II. KENMERKEN VAN HET VOORSTEL 668
III. TOEPASSINGSGEBIED 669
IV. OBJECTIEVE AANKNOPINGSFACTOR 670
V. SUBJECTIEVE AANKNOPINGSFACTOR 673
VI. ALGEMEEN DEEL 674
A. Voorvragen 674
B. Renvoi 675
C. Conflit mobile 675
D. Openbare orde 676
VIL ERKENNING VAN GEREGISTREERDE NAMEN 677 VIII. NAAMSVERANDERING DOOR EEN BEVOEGDE INSTANTIE ... 679
IX. BESLUIT 679
XXX Wolters Kluwer - Liber amicorum Patrick Senaeve
KRUISPUNTEN
Koen MATTHIJS en Sofie VANASSCHE
Ouderschap anno 2020: gedeeld en/of verdeeld? 685 I. DE SPRINGPLANK: HET NAOORLOGSE
STANDAARDGEZIN 687
II. DE WEERHAAK: IS THIS ALL? 689
III. EEN RODE DRAAD 691
IV. OUDERSCHAPSROLLEN NA RELATIEBREUK 692 V. CO-OUDERSCHAP: EX-PARTNERS DELEN
DE OPVOEDING 693
VI. PARALLEL OUDERSCHAP: EX-PARTNERS 'VERDELEN'
DE OPVOEDING 694
VIL PLUSOUDERSCHAP: 'NIEUWE' OUDERS NA EEN
RELATIEBREUK 695
VIII. COMPLEXE GEZINNEN: 'VERDEELDE' KINDEREN 697
IX. HOE VERDER? 698
Johan PUT en Helene ASSELMAN
Jeugdhulp tussen beschermingsplicht en inmengingsverbod 705
I. INLEIDING 707
II. DE POSITIEVE PLICHT TOT BESCHERMING VAN
KWETSBARE MINDERJARIGEN 708
A. Bescherming tegen wanbehandeling (art. 3 EVRM) 708
1. Adequate wetgeving 709
2. Beschermende maatregelen 710
B. Bescherming van privé-, familie- en gezinsleven
(art. 8 EVRM) 713
Liber amicorum Patrick Senaeve - Wolters Kluwer XXXI
C. De beschermingsplicht en integrale jeugdhulp 714
1. Beschermend wettelijk kader 714
2. Waakzaamheidsplicht 716
3. Interventieplicht 717
III. HET RECHT OP EERBIEDIGING VAN HET PRIVÉ-
EN GEZINSLEVEN 718
A. Algemeen 718
B. Legaliteit 718
C. Legitimiteit 719
D. Noodzakelijkheid 719
1. De concrete omstandigheden van elke zaak 720 2. Tijdelijkheid van de maatregel en recht op
hereniging 721
3. Zorgvuldige besluitvorming 722
4. Participatie van de betrokkenen 723 E. Het inmengingsverbod en integrale jeugdhulp 725
1. Wettelijke basis 725
2. Legitieme doelstelling 727
3. Behoorlijke procedure 727
4. Zorgvuldigheid 730
5. Proportionaliteit 730
IV. BESLUIT 731
Ilse SAMOY
Wat als kinderen geen potjes maar contractjes breken?
De aansprakelijkheid van ouders voor schade veroorzaakt door
hun contracterende minderjarige kinderen 733
I. INLEIDING 735
II. FEITEN EN UITSPRAAK VAN DE VERTREKCASUS:
DE 'LEADS'-UITSPRAAK 736
XXXII Wolters Kluwer - Liber amicorum Patrick Senaeve
III. CONTRACTUELE AANSPRAKELIJKHEID VAN DE OUDERS ... 738 A. Uitgangspunt: contracteren via wettelijke vertegenwoordiging
van de ouders 738
B. Uitzondering: contracteren in eigen naam en voor eigen
rekening 740
IV. BUITEN CONTRACTUELE AANSPRAKELIJKHEID VAN
DE OUDERS 744
A. Het contract is geldig en de minderjarige begaat een
contractuele wanprestatie 744
B. Het contract wordt vernietigd op grond van benadeling 749 C. De minderjarige begaat een buitencontractuele fout 750
V. BESLUIT 754
Frans VANISTENDAEL
Fiscale draagkracht van familie en alleenstaanden 755
I. INLEIDING 757
II. EEN KORTE HISTORIEK VAN DE DRAAGKRACHT 757
A. Draagkracht door de eeuwen 757
B. Draagkracht in overeenstemming met proportioneel of
progressief tarief 758
C. Draagkracht in het Belgische belastingstelsel 760 III. DE ONVREDE VAN ALLEENSTAANDEN EN HAAR
OORZAKEN 762
A. Verschuiving van draagkracht naar inkomen naar gelijke
behandeling van wettelijk samenwonende partners 762
B. Draagkracht van inkomsten uit vermogen 763
C. De verdubbeling van fiscale gunstmaatregelen 764 D. Het verminderde belang van gemeenschappelijke financiën 764
Liber amicorum Patrick Senaeve - Wolters Kluwer XXXIII
E. Aanpassing in erfenis- en schenkingsrechten 765 F. De instrumentalisering van de personenbelasting 765 IV. TOENAME VAN HET AANTAL ALLEENSTAANDEN 766 V. VRAAG NAAR DRAAGRACHT IN ALLE BELASTINGEN 767 VI. MOGELIJKE OPLOSSINGEN VAN HET DRAAGKRACHTPRO
BLEEM EN ZIJN GRENZEN 767
A. Draagkracht binnen de traditionele belastingen 768 B. Conflicten tussen de 'Canons ofTaxation' 769 C. De Belgische inkomstenbelasting een model van draagkracht? ... 770
D. Kritiek op het Belgische model 770
E. Oplossingen voor een aantal draagkrachtproblemen 770
F. Buitenlandse modellen van draagkracht 771
G. Draagkracht in andere belastingen 773
VIL SUGGESTIES VOOR VERBETERINGEN AAN HET
BELGISCHE SYSTEEM 775
A. Scheve splitsing die wordt afgebouwd vanaf een bepaald plafond ... 775 B. Proportionele belasting met ruime vrijstelling aan de voet
van het inkomen 776
C. Grote schoonmaak in de belastingvoordelen 777
VIII. ALGEMENE CONCLUSIE 777
Jef VAN LANGENDONCK
De hoeksteen van de maatschappij?
De familie en de sociale zekerheid: scheiding? 779
I. UITGANGSPUNT 781
A. De familie en de sociale zekerheid 781
B. De familie in de sociale zekerheid 782
XXXIV Wolters Kluwer - Liber amicorum Patrick Senaeve
C. Het doel van de sociale zekerheid 784
II. IN DE MINIMUMBESCHERMING 786
A. De medische zorg 786
B. De gezinsbijslagen 787
C. Het bestaansmiddelenonderzoek 788
III. IN DE LOONVERVANGENDE UITKERINGEN 789
A. Gezinsmodalisering 789
B. Wat met het verzekeringsprincipe? 790
C. Wettigen feitelijk gezin 791
D. De afgeleide rechten 793
IV. CONCLUSIE 795
Voorintekenlijst 797
Liber amicorum Patrick Senaeve - Wolters Kluwer XXXV