Minister Schoo

I__l

l “

□Wet Gelijke

Behandeling,

laatste kans ?

□ JQVD-varia:

foto’s van

Moskou en het

congres!!

□ Een interview

met IFLRY’s

president:

Jules Ma aten

Jaargang 3"7

oktober 10B5

E X C L U S I E F :

i n t e r v i e w met

Minister Schoo

nr\ m m Hifi ~ rrrrrrrrrrrrrrrri i i i i i i i i i

Mi ni st er

S c h o o :

„

Het geslotene

is

van

ont w ikkelingssam enw erking

af g e h a a ld . ”

De regeerperiode van de eerste liberale minister voor

ontwikkelingssamenwerking, mevrouw drs. E.M. Schoo, is

tot nu toe niet onopgemerkt voorbijgegaan. Twee nota's

van haar departement met tamelijk revolutionaire idee-

en, verdediging van haar compententie en begroting,

nieuwe discussies rond de positie van de NCO, mensen­

rechtenkwesties: de minister heeft over belangstelling

voor haar beleid niet te klagen. Een inventarisatie

van dit beleid, in de vorm van een vraaggesprek met de

minister, leest u op de volgende bladzijden.

A u k e

B a a s e n J a n v a n Z a n e n

De minister blijkt door verplichtingen jegens de

Tweede Kamer enigszins verlaat en Driemaster

wordt verzocht alvast maar plaats te nemen in

het Kamerrestaurant - een locatie die zich qua

inrichting en bezetting nog het meest laat ver­

gelijken met een provinciale stationsrestaura­

tie tegen sluitingstijd. Het oponthoud is ech­

ter van korte duur en wanneer de minister is

gearriveerd wordt besloten eerst twee van haar

vijf beleidsnota's onder de loep te nemen.

De inhoud van deze nota's - Herijking bila­

teraal beleid en Ontwikkelingssamenwerking en

Werkgelegenheid - komt er heel in het kort op

neer dat er een einde komt aan de geografische

versnippering door minder landen intensievere

hulp te verstrekken en dat, in tegenstelling

tot vroeger toen er veel projecten in de sector

verzorging en welzijn werden gefinacierd, er

nu meer ontwikkelingsgeld gaat naar invester­

ingen in produktiviteit. Daarbij zullen de ac­

tiviteiten in een drietal programma's worden

gebundeld: landbouw, industrie en onderwijs en

onderzoek. Het Nederlandse bedrijfsleven kan

bij deze vorm van ontwikkelingssamenwerking

een grote rol spelen.

Grootste punt van kritiek in Nederland is al­

tijd geweest dat nog maar bezien moet worden

of een dergelijk beleid inderdaad kans van

slagen heeft: vooral de angst voor het subsi­

diëren van prestige-objecten zit er goed in.

Is d i e a n g s t n o g r e ë e l ?

Schoo geeft toe dat een en ander in de jaren '70

nog wel eens voorkwam. Tegenwoordig worden de

zaken echter anders aangepakt: "In een aantal

landen - de 10 programmalanden - wordt in over­

leg met de regeringen besloten welke projecten

zullen worden (mede)gefinancierd. Die regerin­

gen willen ook zélf liever geen prestige-objec­

ten als grote en dure ziekenhuizen meer:

boven-I

i

i

i

i

i

i

i

i

i

i

i

i

i

i i

i T~

De minister op het afgelopen Zomercongres

dien ben ik ook bijzonder terughoudend op dit

punt, gezien de zware blijvende financiële las­

ten die aan deze welzijnsvoorzieningen voor het

land in kwestie verbonden zijn."

De minister stelt een nieuwe manier van samen­

werken voor waarbij ook het midden- en kleinbe­

drijf een grote(re) rol moet gaan spelen, bij­

voorbeeld door joint-ventures met bedrijven uit

de Derde Wereld, technologie-overdracht dient

hiervan een belangrijk onderdeel te zijn. Essen­

tieel voor deze projecten is dat zij toekomst

hebben en op den duur ook een bijdrage kunnen

leveren tot de ontwikkeling van het berokken

land. Bovendien zijn voor dergelijke projecten

garanties vanuit de Wereldbank mogelijk.

•

\ / \

3

1 I'SVrl11711¥7’Y17mw ■■■■■■■ ■ i ■ >

r ili

1

I

j

IV» iijff “rrrrrrrrrrrrrrrrrrrri rrrri

■Ander onderdeel van deze nieuwe manier van sa­

menwerken is de aandacht voor de opleiding van

de bevolking: "Er dient gewerkt te worden aan

'manpower development': na de koloniale periode

had vooral de politieke staatsvorming priori­

teit hetgeen ten koste ging van het onderwijs

bedoeld voor die sectoren waar het geld uitein­

delijk verdiend moet worden".

Een en ander klinkt mooi, maar past

het Nederlandse aanbod op de vraag

uit de Derde Wereld? Het zijn ten­

slotte uw eigen woorden dat het Ne­

derlandse bedrijfsleven meer ontwik­

kelingsgericht moet gaan produceren.

"De Nederlandse export richt zich inderdaad voor

een groot gedeelte op het Westen; er vinden ech­

ter studies plaats naar de aanpassing van ver­

schillende producten. Maar het gaat natuurlijk

niet alleen om die producten: Het gaat erom dat

bedrijven hun kennis en kapitaal inzetten.

Strijdigheid tussen winststreven en 'helpen'

hoeft er niet te zijn. Belangen van het Neder­

landse bedrijfsleven kunnen heel goed samen­

gaan met die van bedrijven in ontwikkelings­

landen.

Samenwerking heeft voor Nederlandse bedrijven

het voordeel dat nieuwe markten toegankelijk

worden terwijl de betreffende bedrijven in ont­

wikkelingslanden profiteren van Nederlandse er­

varing op het gebied van technologie, manage­

ment en marketing. Door ontwikkelingssamenwerking

stimuleren we die 'joint-ventures'. Bijvoorbeeld

op het terrein van de milieu technologie, de

agro industrie, de scheepsbouw.

Een ander onderwerp is het mensen-

rechtenbeleid. De kwesties die op dit

punt in de pers veel aandacht kregen

- Indonesië en Suriname - laten voor

ons één vraag open: hoe bont moet een

land het gemaakt hebben wil het niet

meer voor ontwikkelingsgeld in aan­

merking komen?

Daar in de vraag Suriname en Indonesië vlak na

elkaar genoemd zijn begint de minister haar ant­

woord met de constatering dat "men goed voor ogen

moet houden dat afweging geschiedt op grond van

één concreet geval. Iedere onderlinge vergelij­

king gaat mank".

Aangegeven wordt dat sinds minister Van der Klaauw

zijn notitie over mensenrechtenbeleid uitbracht,

het iedereen duidelijk is hoe moeilijk dit vraag­

stuk is: "Het is zaak om alle overwegingen goed

op een rijtje te zetten. Zodra er sprake is van

medeplichtigheid moet de hulp vanzelfsprekend

stoppen. Maar verder moet de uiterste voorzichtig­

heid en terughoudendheid betracht worden, anders

kan de bevolking voor wie de ontwikkelinssamen-

werking is bedoeld dubbel getroffen worden.

En door problemen op het terrein van de mensen­

rechten èn door het wegvallen van hulp. Voor

1986 staat er trouwens voor het eerst een post

op de begroting voor het verlenen van hulp aan

|

l

I I I 1 I I I I I I I 1 1 1 I I I

slachtoffers van mensenrechtenschendingen, bij­

voorbeeld door juridische assistentie te geven.

Ook is zo ’n 2,5 miljoen gulden gereserveerd voor

het ondersteunen van mensenrechtencommissies in

Ontwikkelingslanden zelf."

Op een paar actuele gevallen na

blijft ontwikkelingssamenwerking een

zaak van de lange termijn en voor de

meeste mensen inderdaad een ver-van-

m'n-bed-show. Wat doet u om de Neder­

landse bevolking betrokken te houden

bij het beleid?

Het belangrijkste is de "vermaatschappelijking"

van het beleid. Het departement staat nu al veel

meer open voor suggesties vanuit de samenleving,

vanuit het bedrijfsleven, vakbonden, gemeenten,

noem maar op.

De belangstelling bij deze groepen neemt zelfs

zo toe dat we soms in tijdnood komen. Meer over­

laten aan particulieren, commerciële en niet

commerciële organisaties moet het werk metter-

tijk verlichten.

Voorlopig moet ik er voor zorgdragen dat door

alle vernieuwingen sommige afdelingen op het

ministerie niet te zwaar belast worden.

Overigens: ik vind de door de JOVD opgerichte

stichting "Ideals"een grote aanwinst. Ik verwacht

dat de liberale nuchtere aanpak van de ontwikke­

lingssamenwerking die ik voorsta bij hen in goede

aarde valt.

Voor wat betreft jongeren heeft de minister de

Stiching Nederlandse Vrijwilligers de kans gege­

ven het Nederlands vrijwi11igersprogram fors uit

"Ja, ze moet samen met de andere bestuursleden

vooral zorgen dat er door de SNV meer vrouwen

naar de Derde Wereld gestuurd worden...".

Gemeenten kunnen behulpzaam zijn door hun ambte­

lijke en andere know-how in te zetten voor de

ontwikkeling van gemeenten in de Derde Wereld.

Voor het stimuleren van dergelijke projecten

wordt in 1986 twee miljoen uitgetrokken.

Kunt u aangeven wat het specifiek li­

berale is aan uw beleid? Met andere

woorden: waarom zou volgens u de VVD

in 1986 - gesteld dat ze in de rege­

ring komt - wéér de post ontwikke­

lingssamenwerking moeten claimen ?

De stuwmeer problematiek die jaren sleepte is

opgelost en de 1 1/2 % van het Netto Nationaal

Inkomen is volledig en structureel in ere her>

steld.

- r i f

,fn 5 i

iT

^ I I 1 I I I I I I I 1 I l_l

~ rrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrr

_1_<_•_1_I_1_I__l_1^

Groot belang hecht ik voorst aan de verbeterin­

gen op het terrein van de beheersing en plan­

ning van projecten en financiering.

Daardoor kan de 1 1/2

%

in de toekomst ook daad­

werkelijk jaarlijks worden uitgegeven. Tot begin

1980 is dat eigenlijk nooit het geval geweest.

Mijn beleid kenmerkt zich verder door twee ver­

schuivingen: één van het financieren van wel­

zijnsvoorzieningen naar het stimuleren van eco­

nomische ontwikkeling. Twee van de staat als

dominerende factor voor verandering en ontwikke­

ling naar een grotere inschakeling van het par­

ticulier initiatief. Het geslotende is van ont­

wikkelingssamenwerking af; over de materie moet

een open discussie gevoerd worden en het departe­

ment kan t.o.v. de samenleving dan ook de grootst

mogelijke openheid betrachten als de efectiviteit

en kwaliteit maar centraal blijven staan.

Het lot verbeteren van de 800 miljoen armen is er

belanariik qenoeg voor.

En als u weer wordt gevraagd, komt u

dan terug ?

(fel): "Ja zeker!"

(Jan van Zanen is voorzitter van de liberale

Noord-Zuid-stichting 1IDEALS'. Zie ook Driemas­

ter van januari 1985).

I I I I I I

1ÖTOREPORTAGE

I I

'-‘'moskou

De foto's die de Nederlandse leden van de IFLRY-delegatie op het 12e Wereldjeugd- fesival in Moskou maakten bleken helaas te laat te zijn gearriveerd om nog in het vorige nummer te worden afgedrukt als on­ derdeel van de reportage.

ru i M

ïu iiA i-tijrrrrrrrrrrrrrrrrrrri

*

* *

*

(Rechts) De IFLRY-delegatie presen­ teert zich.

(Rechtsonder) Delegatielid Harold Makaske met gasballon voorzien van de bekende sticker. In het stadion werden honderden van deze ballonnen opgelaten...

(Onder) Een der propaganda-affiches voor het Festival.

* *

* *

1

i i i i i i i i i i i i 7

De IFLRY-delegatie tijdens de parade. Daarachter de brass­ band en de KMO die op de TV-reportage, tot grote woede van de organisatie, geheel achter het IFLRY-doek schuilging...

-i-ir

J ' l ’1 7

u rrrrrrrrrrrrrrrrrrrr

I I I I I I I I I I I I I 1_1_1_

J u l e s M a a t e n ( I F L R Y ) :

„

We m oeten m eer z ijn dan

een s o o rt r e is b u re a u .”

V oo r h et e e r s t zal h e t t w e e j a a r l i j k s e c o n g r e s v a n de I n t e r n a t i o n a l e F e d e r a t i e v a n L i b e r a l e en R a d i c a l e J o n ­ g e re n in N e d e r l a n d w o r d e n g e h o u d e n ; op d it c o n g r e s - van 18 tot 20 o k t o b e r in D o r d r e c h t - h o o p t b o v e n d i e n de h u i d i g e v o o r z i t t e r v a n de IFLRY, o u d J O V D - i n t e r n a - tionaal s e c r e t a r i s J u l e s M a a t e n , v o o r t w e e j a a r h e r k o ­ zen te word en. ____________________________

A u k e

B a a s

Een g e s p r e k m e t de v o o r z i t t e r o v e r d e l J O V D - i n - v l o e d in en de t o e k o m s t v a n de F e d e r a t i e leek ons dan o ok n i e t o v e r b o d i g . H e t k o m t de I F L R Y - p r e s i d e n t o o k b y z o n d e r g o e d u i t w a n t zo k a n hij e v e n een v o o r o o r d e e l r e c h t z e t t e n : de J O V D zou b i n n e n de I F L R Y als 'rechts' b e k e n d staan. "Dat is n i e t juist", a l d u s Ju les. "De J O V D is l a n g n i e t zo r e c h t s als w a a r v o o r m e n h a a r b i n ­ n e n de I F L R Y l a n g e t i j d h e e f t a a n g e z i e n . D a t l a a t s t e k o m t e i g e n l i j k o m d a t de J O V D zich l an ge t i j d t e v e e l h e e f t w i l l e n a a n p a s s e n aan de b i n n e n de F e d e r a t i e h e e r s e n d e o p i ni e . M e n g e l o o f ­ de e c h t e r n i e t dat de J O V D w é r k e l i j k zo dacht, m e t als g e v o l g d at m e n ons j u i s t v e e l r e c h t s e r i n s c h a t t e dan w e r k e l i j k h e t g e v a l was. Pa s toen we w e r k e l i j k v o o r o n z e m e n i n g u i t d u r f ­ de n te k o m e n w e r d e n w e s e r i e u s g e n o m e n " . D e z e t r i o m f v a n de e e r l i j k h e i d h e e f t er v o l g e n s J u l e s m e d e v o o r g e z o r g d d a t de l u c h t b i n n e n de I F L R Y is o p g e k l a a r d : de 'k a m e l e o n t a c t i e k ' w o r d t a l g e m e e n m i n d e r t o egepast. A n d e r e x p o n e n t v a n de J O V D - i n v l o e d is dat de F e ­ d e r a t i e z i c h v e el m e e r d a n v o o r h e e n r i c h t op de 'volwassen' l i b e r a l e o r g a n i s a t i e s z oa l s de L i b e ­ ra le I n t e r n a t i o n a l e en de l i b e r a l e / r a d i c a l e f r a c ­ ties in h e t E u r o p e e s P a r l e m e n t . D a t z o u v o l g e n s J u l e s t i e n j a a r g e l e d e n o n m o g e l i j k z i j n geweest: "je zou je dan c o m p r o m i t t e r e n d o o r s a m e n te w e r ­ k e n m e t o r g a n i s a t i e s w a a r m e e je h e t i n h o u d e l i j k n i e t e ens was. D o o r de N e d e r l a n d s e J O V D - V V D s i ­ tuatie, w a a r o o k m e t b e h o u d v a n o n a f h a n k e l i j k ­ h e i d s a m e n g e w e r k t m o e s t wo r d e n , als v o o r b e e l d te n e m e n h e e f t de J O V D e e n r e a l i s t i s c h e r I F L R - p o l i t i e k tot s t a n d g e b r a c h t . " H o e k o m t de J O V D n u a a n r e l a t i e f zo v e e l i n v l o e d ? V o l g e n s J u l e s v o o r n a m e l i j k o m d a t de J O V D a l t i j d g o e d g e k w a l i f i c e e r d e m e n s e n n a a r I F L R Y - b i j e e n k o m - s t e n h e e f t g e s t u u r d . "Zo w a s h e t I F L R Y - o p t r e d e n op h e t W e r e l d j e u g d f e s t i v a l v o o r e e n g r o o t g e d e e l ­ te v o o r b e r e i d d o o r JOVD ' e r s . E n o o k zit de J O V D in v eel m e e r d e l e g a t i e s dan w e l k e a n d e r e l i d - o r - g a n i s a t i e dan ook." Zo b l i j k e n J O V D en I F L R Y e l k a a r dus w e d e r z i j d s te v e r r i j k e n . De b e t r e k k i n g e n v a n de J O V D m e t l i ­ b e r a l e n in de U S A z i j n v o o r e e n g r o o t g e d e e l t tot s t a n d g e k o m e n d o o r c o n t a k t e n m e t de Fe d er a t i e . En J u l e s M a a t e n t i j d e n s h e t W e r e l d j e u q d f e s t i v a l de n i e u w e c o n g r e s o p z e t v a n de J O V D is m e d e tot s t a n d g e k o m e n d o o r d a t de J O V D v i a de I F L R Y - c o n - t a c t e n h e t s y s t e e m bij a n d e r e l i d - o r g a n i s a t i e s , w a a r m e n er g o e d e e r v a r i n g e n m e e had, k o n b e k i j ­ ken. "De J O V D h e e f t h e t z o d a n i g g e p e r f e c t i o n - n e e r d d a t h e t n o g w e r k t Ó Ó R . . !" D a t l a a t s t e is t r o u w e n s e en g o e d v o o r b e e l d van een, v o l g e n s Jules, b e l a n g r i j k e ta a k v a n de F e d e r a t i e : "De I F L R Y m o e t m e e r z i j n d a n e e n s o o r t r e i s b u r e a u . ..Je b e n t g e e n o r g a n i s a t i e m a a r een p l a t f o r m v a n o r g a n i s a t i e s ; u i t w i s s e l i n g v a n o p i ­ n i e s is e r g b e l a n g r i j k " . D i e p l a t f o r m f u n c t i e is des te b e l a n g r i j k e r o m d a t de I F L R Y - g e d e l e g e e r d e n - "dat z i jn t o c h al v r i j d e n k e r s " - op b i j e e n k o m ­ s t e n los s t a a n v a n h e t n a t i o n a l e k a d e r en d a a r ­ d o o r c r e a t i e v e r denken, m e e r t o t o v e r e e n s t e m m i n g g e n e i g d zijn. J u l e s c o n s t a t e e r t dat o o k op e e n a n d e r e m a n i e r h e t l i d m a a t s c h a p v a n de I F L R Y v o o r een o r g a n i s a ­ tie v o o r d e l e n heeft: "het b e t e k e n t een i n t er n a

rir^

1 i i i i i i Y i - m i .

iiF A ftitijrrrrrrrrrrrrrrrrrrri

t i o n a l e e r k e n n i n g v o o r je o r g a n i s a t i e op een e e r l i j k e manier. D a t is g o e d v o o r je iden t i t e i t : als J O V D k u n je e en s t a n d p u n t , d at in de I F L R Y tot s t a n d is g e kome n , b i j v o o r b e e l d u i t e n m e t de w e t e n s c h a p d at e en g r o o t a a n t a l u i t e e n l o p e n d e o r g a n i s a t i e s a c h t e r je staat. Je s t a a t n i e t a l ­ lee n en dat w e r k t o o k g o e d n a a r de p e r s toe." O n d a n k s h e t v e l e w e r k w a t v o o r a l d o o r de i n v l o e d v a n de J O V D al is g e d a a n d i e n t v e r d e r g e s t r e e f d te w o r d e n n a a r een v e r b r e d i n g v a n de F e d e r a t i e . E e n n i e u w e b e l e i d s l i j n s t a a t h i e r v o o r garant. Jules: "We m o e t e n m e e r m e n s e n b e t r e k k e n bij h e t w e r k v a n de IFLRY. D e s u m m e r c a m p s w e r k t e n v r o e ­ g e r goed, m a a r de l a a t s t e d r i e a v i e r j a a r zijn ze doo dg e b l o e d . We p r o b e r e n n u een r o n d r e i s te o r g a n i s e r e n v o o r e en g r o t e g r o e p m e n s e n d o o r S p a n j e en P o r t u g a l w a a r b i j de te b e s t e d e n t i j d w o r d t v e r d e e l d t u s ­ s e n 5 0 % v a k a n t i e en 5 0 % 'leuke p o l i t i e k e dingen'. V o o r h e t j a a r d a a r n a s t a a t e e n g r o o t f e s t i v a l op h e t p ro g r a m m a , dat d o or h o n d e r d e n - w e l l i c h t d u i z e n d e n - j o n g e r e n b e z o c h t m o e t g a a n w o r d e n . " En h o e w e l de P r e s i d e n t n a d r u k k e l i j k v r a a g t te v e r m e l d e n d a t a l l es o n d e r v o o r b e h o u d is, is h e t d u i d e l i j k dat de I F LR Y een t w e e d e a m b t s t e r ­ m i j n M a a t e n m e t v e r t r o u w e n t e g e m o e t k a n zien.

Op de thee bij mevrouw Trina Grivnina.

Overleg in de wandelgangen. De persconferentie na afloop op Schiphol.

| i

w r w / I T V W I i i i i i

i

i

i

i

i

i

i

i

i

i

i

i

i

i

i

i

i

i

i

I

rrif ïi.^ i!ii%

if ~ rrrrrrrrrrrr rrrrrrrrrrrri

MILJOENENNOTA 1986

„

MINDER NO NONSENSE

S e p t e m b e r 1985. A c h t m a a n d e n v o o r de v e r k i e z i n g e n .Het ka b i n e t L u b b e r s h e e f t de c o n t o u r e n w a a r l a n g s h a a r fi- n a n c i e e l - e c o n o m i s c h b e l e i d z ich zal o n t w i k k e l e n o n t - huid. Ee n b e l e i d d at om een a a n t a l r e d e n e n de titel "n o - n o n s e n s e " m i n d e r v e r d i e n t dan v o o r he e n . D a t is j a m ­ mer d o ch b e g r i j p e l i j k g e z i e n h e t o n g e d u l d w a a r m e e o p ­ p o s i t i e l e i d e r D e n U yl op P r i n s j e s d a g op z ij n s toel zat te schuiven.

te schuiven. H e t is d an o o k z ijn v o o r n e m e n om de v o l ­ gende t r o o n r e d e als r e g e r i n g s l e i d e r bij te wonen. D a t w et e n L u b b e r s , de V V D e n h e t C D A m a a r al te g o e d w a a r door m e n b e r e i d is een t o e g e v i n g s g e z i n d e b e g r o t i n g te construeren.

J o r t

K e l d e r

He t b e d r i j f s l e v e n dat tot n o g t o e in de h u i d i g e r e g e r i n g een " p a r t n e r in b u s i n e s s " h a d g e v o n d e n w e e t zich n u v eel m i n d e r g e s t e u n d in h a a r s t r e ­ v en tot r e n d e m e n t s - en w e r k g e l e g e n h e i d s h e r s t e l . De r eeds t o e g e z e g d e l a s t e n v e r l i c h t i n g v o o r h e t b e d r i j f s l e v e n zal d o o r de w e r k g e v e r s als n o o i t o n t v a n g e n p o l i t i e k w i s s e l g e l d a f g e s c h r e v e n m o e - t worden . .— -— — O n n o Op de l a n g e r e t e r m i j n k a n d i t b i j z o n d e r o n g u n s ­ tig u itw e r k e n . Echter, w a t is " l a n g e t e r m i j n , z o k o r t v o o r de v e r k i e z i n g e n ? V o o r de m e e s t e p o l i ­ tici a cht m a a n d e n m a x i m a a l . D a t is v o o r r e n d e ­ m e n t s h e r s t e l een w a t k o r t e termi j n, m a a r niet' v o o r e l e c t o r a a l he r s t e l . De m o t i v a t i e o m nu te k i e z e n v o o r l a s t e n v e r l i c h t i n g v o o r de b u r g e r s en n i e t v o o r h e t b e d r i j f s l e v e n is dan o o k g r o ­ t e n d e e l s i n g e g e v e n d o o r e l e c t o r a l e o v er w e g i n g e n . H e t c a u s a a l v e r b a n d t u s s e n ee n f l o r e r e n d b e ­ d r i j f s l e v e n en e en h o o g w e l v a a r t s n i v e a u w o r d t do or de m e e s t e k i e z e r s n o g a l t i j d o n v o l d o e n d e a a n ge nomen. A l s t o e t s s t e e n w o r d t de p o r t e m o n n a i e d oor v e l e n h e l a a s als v o l d o e n d e b e s c h o u w d . "Wat he b ik nu, en w a t h a d ik v i e r j a a r ge l e d e n " . T j a , da ar s t a a t d i t soberheidskabiriet m e t s c h a t k i s t - b e w a a r d e r H . O . C . R . R u d i n g w a t zwak. O v e r i g e n s w a s - en is- er v o o r dat m a t i g i n g s b e l e i d a l le r e ­ den. De v r a a g d ie nu g e s t e l d m o e t w o r d e n luidt: wie g a a t d at b e t a l e n ? Op z'n L u b b e r i a a n s gezegd: h o e zit h e t m e t h e t k o s t e n p l a a t j e ? D e z e v r a a g is h e l a a s e e n v o u d i g te b e a n t w o o r d e n . H e t k a b i n e t w i j k t a f v a n de z i c h z e l f o p g e l e g d e l i j n v a n m a t ig i ng . D e l ij n die tot nu toe g e v o l g d w e r d h e e f t t o t b e v r e d i g e n d e r e s u l t a t e n geleid. H e t f i n a n c i e r i n g s t e k o r t g i n g g e s t a a g in de r i c h ­ t i n g v a n de 7 , 4 % die in h e t r e g e r i n g s a c c o o r d op u i t d r u k k e l i j k v e r z o e k v a n de M i n i s t e r v a n F i n a n ­ c i ë n w a s o v e r e e n g e k o m e n . I n d i e n o o k h e t l a a t st e j a a r v a n d i t k a b i n e t d e ze l i j n g e v o l g d zou w o r d e n zou de 7 , 4 % z e k e r b e r e i k t k u n n e n w o r de n , e ch t er de l a s t e n v e r l i c h t n g v o o r de b u r g e r s m a a k t van de l i n e a r e e e n krom me . E n k r o m m e in de v e r k e e r d e r i c h t i n g ; in de r i c h t i n g v a n 8 % f i n a n c i e r i n g s t e ­ k o r t . M i l l i m e t e r e n o v e r t i e n d e n v a n p r o c e n t e n ? H e l a a s n i e t w a n t we s p r e k e n h i e r o v e r v el e h o n d e r d e n m i l j o e n e n g u l d e ns . G u l d e n s die in de k o m e n d e ja- r e n s t u k v o o r s tu k t e r u g v e r d i e n d z u l l e n m o e t e n word e n . A f s c h u i v e n n a a r de t o e k o m s t dus, en dat o n d e r Lubbers!

Ruud

H e t m e e s t f r a p p e r e n d e in de b e g r o t i n g s e x e r c i t i e s is dat 's l a n d s b o e k h o u d e r R u d i n g n i e t dié i n ­ v l o e d op z ij n a m b t g e n o t e n h e e f t k u n n e n u i t o e f e ­ n e n die o g e n s c h i j n l i j k zo g e w o o n was. W a a r v oo r h e e n de M i n i s t e r v an F i n a n c i ë n de s c h a t k i s t n o g n i e t op een k i e r w i l d e z e t t e n v o o r a l l e r h a n d e m i n o f m e e r k o s t b a r e w e n s e n die K a m e r o f m i n i ­ s ters h a d d e n l i j k t R u d i n g t h a n s v o o r d e r g e l i j k e w e n s e n veel m e e r o p e n te staan. V e r b a z e n d v o o r e e n m a n w i e n s c r e d o is : "Je k u n t een g u l d e n pas u i t g e v e n als je h e m v e r d i e n d hebt".

Conc l u s i e : h e t k a b i n e t L u b b e r s l o n k t in h a a r l a a t s t e j a ar n a a r de k i e z e r op e en w i j z e die b r e e k t m e t een a a n ta l tot n o g toe c o n s e q u e n t ge v o l g d e b e l e i d s l i j n e n . D a t d r u k t g e e n g e l o o f in h e t e i g e n g e l i j k uit. De g e v o e r d e l i j n v an de a f g e l o p e n dr i e j a ar zou op z i c h z e l f v o l d o e n d e s t e u n m o e t e n v i n d e n bij " K o n i n g K ie z e r ". En zelfs 'dat b e l e i d w a s al een s u r r o g a a t v a n w a t s t r i c t f i n a n c i e e l - e c o n o m i s c h g e z i e n g e v o e r d h a d m o e t e n word e n . T e r i l l u s tr a t i e: in '84/85 h a d 16 m i l ­ j a r d o m g e b o g e n m o e t e n w o r d e n v o l g e n s de OESO, h e t w e r d e n er n o g g e e n 12 .... T w e e d e concl u s ie : M i n i s t e r v a n F i n a n c i ë n H . O . C . - R. R u d i n g l i j kt s o c i a a l - e l e c t o r a l e o v e r w e g i n g e n o n a a n v a a r d b a a r veel m e e r d a n v o o r h e e n in zijn b e g r o t i n g te l a t e n m e e w e ge n . D i e Ruding, dat l i j k t w e l een politicus'. E n o f hij dat zelf als een c o m p l i m e n t b e s c h o u w d is de vraag. A

h j z

T

ö

NNliNLAND-rrrrr

i i i i i i i i i i i i i i i i i i •

rrrrrrrrrrrrrrrrrri'

W e t G e l i j k e Behandel i ng

In dit overgereguleerde land ontbreekt helaas nog een wet, een wet gelijke behandeling.Toch is er grote behoefte aan deze wet. Hoewel deze behoefte zeer dringend is, is het moeilijk met een wetsvoor­ stel te komen waar zoveel mogelijk mensen zich mee kunnen verenigen.

T a lië n W i l l e m s

Mevrouw Kraayenveld-Wouters heeft dit aan den lijve kunnen ondervinden toen zij haar voor­ ontwerp gelijke behandeling in 1981 presenteer­ de. Van heinde en verre kwam er kritiek. De JOVD kon zich met een deel van deze kritiek verenigen. Enkele kritiekpunten waren: het niet opnemen van discriminatie op grond van etniciteit, de rol van de commissie gelijke behandeling en de inhoud van enkele uitzonde­ ringsbepalingen .

Inmiddels heeft Nederland een ander kabinet gekregen. Dit kabinet was zich goed bewust van de onhoudbare situatie rond het vooront­ werp en rond de discriminatie in het algemeen. Het kabinet besloot dan ook nog deze regerings­ periode met een wetsontwerp gelijke behande­ ling te komen. Het kabinet heeft daar op dit moment nog ongeveer een half jaar de tijd voor. Naast dit grote tijdsgebrek bezit het kabinet nog een ander euvel: het CDA als dwarsligger. De problemen spelen zich af rond homosexuele leerkrachten in het onderwijs. Het CDA is van mening dat besturen van christelijke scholen homosexuele leerkrachten mogen weigeren op grond van hun sexuele geaardheid. Het stand­ punt van de VVD staat hier lijnrecht tegenover. Op het moment dat ik dit schrijf is nog niet helemaal duidelijk of het kabinet wel of niet in staat is met een wetsontwerp gelijke behan­ deling te komen. Gezien de reacties van minis­ ter Lubbers voor het zomerreces en de onwrik­ bare houding van beide regeringspartijen, vrees ik het ergste.

* *

Indien het kabinet niet met een voorstel komt, zal het parlement met een initiatief moeten komen.Gelukkig heeft de VVD deze verantwoor­ delijkheid gezien en aangekondigd met een initiatief wetsontwerp te zullen komen. Enkele hoofdlijnen heeft zij al op papier gezet en uitgewerkt in de vorm van een notitie. Ook hierop is al weer de nodige kritiek geweest,(niet geheel ten onrechte).

Laatste

Kans

?

Ook het hoofdbestuur van de JOVD heeft in deze niet stilgezeten. Een aantal maanden geleden heeft zij een werkgroep ingesteld die een aantal standpunten omtrent gelijke behandeling op papier heeft gezet. Deze notitie is inmid­ dels gereed en wordt onderschreven door het hoofdbestuur.

De belangrijkste punten uit deze notitie zal ik hier toelichten.

* *

Als eerste valt op dat de doelstelling van de WGB in de notitie minder omvattend is dan in artikel 1 van de Grondwet staat.Dit is gedaan om er zorg voor te dragen dat een aantal dis- criminatievormen zodanig geregeld worden dat ze daadwerkelijk uitgeband kunnen worden. Het betreft hier de discriminatie op grond van geslacht, huwelijkse staat of gezinsverant- woordelijkheid, sexuele geaardheid en etnici­ teit. Deze vormen sluiten voldoende bij elkaar aan en vinden tot op heden te weinig bescher­ ming van de Grondwet. Zal men de doelstelling van de WGB uitbreiden (zoals de W D wenst) dan zal het gevolg zijn dat alles half geregeld wordt en dat deze discriminatievormen nog niet volledig kunnen worden uitgeband. Een ander opvallend punt in de notitie is de bevoegdheid van de commissie gelijke behandeling.De cie. kan tot nu toe slechts advies geven indien een discriminatie geval op grond van een klacht aan haar voorgelegd werd. Dit is onvoldoende. Dit advies zou bindend moeten zijn voor beide partijen. Indien een der partijen zich niet kan verenigen met dit bindend advies, staat er een weg open naar de rechter.

Deze rechter moet dan volgens de notitie niet langer de strafrechter zijn maar de burgelijke rechter. Deze keuze is gemaakt om de burger zelf in staat te stellen zijn klacht aan de rechter voor te kunnen leggen. Tot op heden kan de burger dit niet zelf bepalen, maar is hij of zij afhankelijk van het Openbaar Ministerie. Deze bepaald of een klacht voldoend opportuun is om aan een rechter voor te kunnen leggen.

JO V D - n o titie gereed

# *

1 1 J ¥ ' 1 V ' I V 1 7 1 % T ¥

1 1 1 1 1 i i i > ■ > > > > < ■ > > > > • > > >

i~iiii¥ i!ii¥ I

j

A

i

¥ ii~ rrrrrrl~rrrrrrrrrrrrrrr~i

Er bestaat geen wet zonder uitzonderingsbepa­ lingen, dus ook deze wet zal een aantal uit­ zonderingen kennen. Dit is noodzakelijk om niet te ver in te grijpen in de privé-sfeer van de mensen.

De uitzonderingsbepalingen die in de notitie zijn genoemd hebben betrekking op besloten clubs en op die werkzaamheden waar het geslacht een bepalende factor is. Ook wordt er een uitzon­ dering gemaakt indien er sprake is van een achter standssituatie. Wanneer bepaalde groepen in een achterstandssituatie verkeren is het niet vol­ doende dat zij gelijk behandeld worden, want zij blijven daarmee in een achterstandssituatie. Deze groepen moeten met behulp van een tijde­ lijke positieve actie op een gelijkwaardig ni­ veau gebracht worden met alle andere groepen in onze maatschappij.

* *

M e v r o u w J.G.

K r a a i j e v e l d - W o u t e r s , T w e e d e - K a m e r l i d CDA.

Als laatste punt wil ik nog onder de aandacht brengen dat een uitzondering betreffende het aanstellen van homosexuele leerkrachten bij het christelijk onderwijs ten stelligste wordt afge­ wezen in de notitie. Christelijke scholen beroe­ pen zich op de vrijheid van onderwijs en denken daarom te kunnen stellen dat homosexuele leer­ krachten niet werkzaam horen te zijn bij het christelijk onderwijs. Men vergeet hierbij dat het aanstellen van personeel -blank, zwart, al­ leenstaand, getrouwd, hetero- of homosexueel- niets met de vrijheid van onderwijs te maken heeft. Al deze mensen kunnen in principe uitste­ kend onderricht geven op een christelijke basis indien zij de christelijke beginselen onder­ schrijven .

Dit zijn een aantal standpunten over de wet ge­ lijke behandeling. Wie er meer van wil weten kan de notitie wet gelijke behandeling opvragen bij het Algemeen Secretariaat. Op basis van deze n o ­ titie kunnen een aantal leuke discussies gevoerd worden. Veel plezier!

L I B E R A A L R E V E I L

X°2r_ 1ib£r£1£n_die_dieE e£ graven^ _

.lO YIM A RIA

i

i

^

i

i i i

i i i i________________

rrri i i i i i i i i i i i i i i

i i i i i

FOTOREPORTAGE

congres

* * * *

Bij de congresreportage in het zomernummer konden

helaas geen foto's worden afgedrukt omdat deze te

laat binnen kwamen. Om de schade goed te maken nu

op de volgende pagina.' s een foto-impressie van

het afgelopen Zomercongres!!

JOVI)

I l_J I I I

rrrrri

i i i i

rrri

rrrrrrr.

■ ■ ■ ■

/ S / S / N

\s\s\s

s\/\s\

N ✓ N ✓ N ✓

/ N / N / S

N / \ / \ /

✓ \ / W \

\ / \ / \ /

/ N / S / N

S / N / N /

N / N / N /

/ S / N / N

W W \

/ N / N

V / N

✓ \

\

nieuw e

lav - o u t

. i t

* * * * * * * * *

* * * * * * * *

*

*

*

*

*

*

*

* *

* *

q~pr

T w ee D r i e m a s t e r s t e r u g w e e s o nz e n i e u w e h o o f d ­ r e d a c t e u r er al op: De D r i e m a s t e r in e e n n i e u w jasje! H e t h e e f t w e l w a t v o e t e n in de a a r d e g e ­ had, m a a r z o a l s u ongetwijfeld we l zal zijn o p g e ­ v a l l e n h e e f t de D r i e m a s t e r een n i e u w e l a y - o u t g e k r e g e n .

Het k o l o f o n is al een tijdje zo, v a n e e n o n o v e r ­ zichtelijke lijst v a n n a m e n en a d r e s s e n n a a r een duidelijk en l e e s b a a r g e heel . De v o o r k a n t en h e t b i n n e n w e r k h e b b e n e en vrij m o d e r n k a r a k t e r . D i t o m d a t de g e h e l e J O V D altijd een v e r e n i g i n g is die oo z ich altijd m o d e r n e (p r o g r e s s i e v e ) i d e ë e n heeft. De D r i e m a s t e r is h e t p r e s e n t e e r b l a a d j e n a a r b u it en. V o o r v e l e n die a k t i e f en p a s s i e f zijn in de p o l i t i e k is de J O V D d a t g e n e w a t ze in de D r i e m a s t e r zien. B u i t e n e en n i e u w e l a y - o u t zijn we a a n h e t s t r e v e n om de D r i e m a s t e r w a t a c t u e l e r te maken, de o p z e t v e r a n d e r t o.a. d o o r h e t p u b l i c e r e n v a n m e e r i n ­ t e r v i e w s m e t p r o m i n e n t e pol i t i c i , z o al s in dit n u m m e r h e t i n t e r v i e w m e t m i n i s t e r Schoo. De o p r o e p v o o r de o p i n i e p a g i n a blijft gelden; s t u u r je m e n i n g o v e r een b e p a a l d a c t u e e l p o l i ­ t ie k o n d e r w e r p in!

WEEKEND VREDE

EN VEILIGHEID

; 22 en 23 n o v e m b e r zal, m e t m e d e w e r k i n g v a n de ; J o n g e r e n o r g a n i s a t i e v an de E u r o p e s e B e w e g i n g J (J E B ), h e t C D J A , de JD en de JOVD, e e n w e e k e n d j w o r d e n g e h o u d e n o v e r V r e d e en V e i l i g h e i d in E u - i ropa. H o o f d o r g a n i s a t o r z i jn de Y o u n g ' E u r o p e a n s j f o r S e c u r i ty . 'i G e ï n t e r e s s e e r d e n k u n n e n b e l l e n naar: j - F r a n k R o h o f (tel. 0 53 - 358954) $ - E r i c B a l e m a n s \ Bij F r a n k R o h o f k u n t u o v e r i g e n s oo k t e r e c h t 5 v o o r i n f o r m a t i e o m t r e n t h e t I F L R Y - c o n g r e s dat ï v a n 18 t / m 20 o k t o b e r in D e l f t w o r d t geho u de n .

E

Kantoor- en Schoolgroothandel

Hulzenseweg 20 6534 AN

Postbus 217 6534 AN Nijmegen

Tel. 080-561044

De méést komplete

i

i

i

i

i

i

i

i

i

i

i

i

i

organa

Het chanisch concern "Organa" te Ehschede bestaat nog maar zeven jaar. Zeven moeilijke jaren, maar het ziet er naar uit dat het bedrijf zich zal kunnen handhaven, vooral n u er een zeer grote opdracht is gekanen van het Ministerie van Defensie. Dat Organa de concurrentie van bedrij­ ven als Bayer en Unilever heeft doorstaan is te danken aan haar uitste­ kende onderzoekers en de sterke teamgeest. Remarque, d e directeur, gaat o p zeer democratische wijze c m m et zijn medewerkers. Er vielen wel eens harde voorden, m aar dan lag de oorzaak bij Güfctoels, de arrbitieuze adjunct-directeur, die niet veel ziet in Ranarque's democratische m a ­ nier van leiding geven. Gubbels is echter een uitstekend zakerman en heeft het bedrijf menigmaal voor een debacle behoed, sanen met zijn geestverwant Tebbens-Torringa, de procuratiehou der De personeelschef. Leenaars, vas bij deze conflicten bemiddelaar; een geboren diplomaat, een m an die niet door zijn principes in de w ar gebracht wordt. Dan zijn er de onderzoekers, vier in totaal. "Onze linkse kameraden", zoals Gub­ bels ze tegenover Tebbens-Torringa betitelt. Daarmee bedoelt hij vooral Fickel en Kooiman. Delftse Chemici, beiden tegen de dertig. Fickel zat in de studentenvakbeweging. Kooiman sympathiseerde. De bioloog Rohof is qwt cuder, heeft een groot gezin en zit consequent in geldnood; hij is vat minder briljant dan de anderen en duft geen stelling te nemen. De Mare, last but not least, is een ecte ivoren-toren geleerde; hem inte­ resseert alleen de vatenschap en in het bijzonder de biochemie en de neurologie, andere liefdes heeft hij niet.

Vandaag vindt een stafvergadering plaats. De agenda vermeldt alleen dat er een opdracht van het Ministerie van Defensie besproken zal worden. On­ danks, of misschien dankzij de toevoeging "uiterst geheim heeft het ge ­ rucht zich verspreid dat er een lucht je aan deze opdracht zou zitten, g a m g d e gevoelens gaat m e n de vergaderzaal binnen.

r i i Y

1

ï ï \ 9 ï \ l \ l \ Ë j r r r r r r r r r r r r r r r r r r r i

N u d r a a i t h e t er n i e t o m d a t i e d e r e e n de pil g a a t g e b r u i k e n ( s t e e d s m e e r o n d e r z o e k e n w i j z e n u i t dat h e t g e b r u i k v a n de p i l bij m e i s j e s o n d e r de t w i n t i g g e v a a r l i j k k a n zijn) m a a r d at er z e k e r ee n (betere) v o o r l i c h t i n g o v e r v o o r b e h o e d s m i d d e l e n w o r d t g e g ev e n . " W a a r o m is h e t dan zo b e l a n g r i j k d a t een v r o u w e e n b a a n h e e f t ? A l s ze g e t r o u w d is, is ze t o c h o n d e r de p a n n e n ? H e t is v a n b e l a n g d a t e e n v r o u w (betaalde) a r d b e i d v erricht. H e t v e r g r o o t h a a r e i g e n w a a r ­ de en h e t m a a k t h a a r in z e k e r e m a t e m i n d e r af- v a n h a a r m a n ( e c o n o m i s c h e z e l f r e d z a a m h e i d ) . H e t l a a t je als v r o u w n i e t in e en h o e k d r u k — , ken. Je b e s c h i k t o v e r geld! W a a r e e n a n d e r n i e t s o v e r te z e g g e n heeft. B e t a a l d e a r b e i d s t a a t g a r a n t v o o r e c o n o m i s c h e z e l f r e d z a a m h e i d . N a a s t de b a a n is h e t a f m a k e n v a n e e n s t u d i e o o k essen t i e e l . H e t v e r g r o o t h a a r z e l f r e d z a a m ­ h e i d v o o r h e t g e v a l er iets m i s loopt. W n a t ze h e e f t m a a r w e i n i g m o g e l i j k h e d e n a l s zij en h a a r m a n b e s l u i t e n om u i t e l k a a r te gaan. In Nede r l a n d , en v e l e a n d e r e W e s t e r s e landen, is de a l i m e n t a t i e die een v r o u w k r ij g t, o f b e t e r g e ­ zegd: k a n eisen, hoog. S o m s te hoog. M a a r n i e t in e lk l and is dit zo. A l s e en v r o u w dus m e t h a a r k i n d e r e n op s t r a a t k o m t te s t a a n z o n d e r baan, opl ei d i n g , da n is v a a k h e t e i n d e zoek. O o k de s o c i a l e v o o r z i e n i n g e n z i j n h i e r (te) goed, w a t n i e t i e d e r l a n d k a n zeggen. Z o a l s ik al e e r d e r h e b g e s c h r e v e n is h e t v a n b e l a n g dat de e m a n c i p a t i e v o o r a l in de D e r ­ de W e r e l d - l a n d e n d o o r d r i n g t . D i t m e t h e t o o g op h e t f e i t d a t v o o r a l h i e r de v r o u w n o g e e n e c h t e m i n d e r h e i d s p o s i t i e b e k l e e d t , in v e l e s t a m m e n k e b t de v r o u w g e e n r e c h t e n en h e e f t ze a l l e e n m a a r p lic h t e n . D a a r de D e r d e W e r e l d - l a n d e n n o g m o e t e n w o r d e n o p g e b o u w d is h e t g o e d d a t de v r o u w d a a r m e t e e n w o r d t m e e o n t w i k k e l d . Als n o o t zou ik w i l l e n t o e v o e g e n : m a g de W e s t e r s e W e r e l d w el d o o r d r i n g e n in e en a n d e r e c u l t u u r ?

« 0 »

KIJK MET JASON OVER DE GRENS

A ls lid van de J.O.V.D. bent u vanzelfsprekend geïnteresseerd in de binnenlandse politiek. U beseft ook terdege dat hiermee het buitenlandbeleid onlosmakelijk is verbonden. D en k bij voorbeeld aan internationale handel, kruiswapenprobleniatiek en ontwikkelings­ samenwerking.

De Stichting fason

Jason stelt zich ten doel jongeren de gelegenheid te bieden zich met internationale vraagstukken bezig te houden. Zij belicht vraagstukken als de Oost West verhouding, ontwikkelingen op het gebied van bewapening en ontwapening, de invloed van de binnenlandse

S

olitiek op de totstandkoming van et buitenland beleid etc. Uitgangspunt van lason is de voor­ lichting over de behandelde onder­ werpen zo veelzijdig mogelijk te doen zijn om op basis van deze veelzijdige iniormatie een eigen mening te vormen.

Wat doet Jason

In verschillende plaatsen in ons land organiseert Jason lezingen,

forum-debatten, conferenties, uitwisselingen etc

Tevens brengt zij zes maal per jaar het Jason-Magazine uil, dat iedere keer aan één speciaal thema - vaak in samenhang met de conferenties • is gewijd. D e redactie tracht de

f

;ekozen thema's van zoveel moge- ijk invalshoeken te belichten, zodat' de lezer een afgerond beeld van de behandelde problematiek krijgt.

I enJason

Jason is een actieve stichting die u erg veel kan bieden. Voor mensen die bij willen blijven op het gebied van de internationale politiek is Jason een absolute noodzaak Voor slechts f 25.- per jaar ontvangt u het Jason-Magazine thuis, evenals

uitnodigingen voor alle Jason-adiviteiten. Wilt u steunen, vul dan onderstaande bon in (postzegel niet nodig).

I Antwoordcoupon ^

I O ik wil Jason ondersteunen voor f 25.- per 1 per jaar

2 0 stuur mij meer informatie over Jason ■ N a am :...

■ A d re s:... ! W oonplaats:.

r

1 Opsturen in een gesloten enveloppe aan Jason, Antwoordnummer 2187, 1 2500 ZJ Den Haag (geen postzegel nodig)

V♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦

E e n j a a r g e l e d e n s t a p t e de e m a n c i p a t i e - c i e op. E r is dus n o g s t e e d s g e e n re s o l u t i e , m a a r m i s ­ s c h i e n w o r d t er b i n n e n k o r t ee n n i e u w e w e r k ­ g r o e p o p g e r i c h t . O n d e r s t a a n d s t u k is d o o r een mannelijk lid v a n de r e d a c t i e g e s c h r e v e n , m e t de b e d o e l i n g d a t de J O V D - l e d e n r e a g e r e n v i a de r u ­ b r i e k I n g e z o n d e n . H e t g a a t h i e r dus om e e n e igen m e n i n g Ik g e l o o f n i e t in de B e a u v o i r ’s u i t sp r a a k . D e e m a n c i p a t i e in N e d e r l a n d en in a n d e r e l a nden v a n de W e s t e r s e W e r e l d m a a k t h e t goed. Er z i j n n o g p r o b l e m e n d i e u i t g e w e r k t d i e n e n te w o r ­ den, z oa l s de m a a t s c h a p p i j v i s i e o m t r e n t een w e r ­ k e n d e vrouw, z w a n g e r s c h a p s v e r l o f , m e e r p a r t - t i m e - b a n e n , m a a r d e ze p r o b l e m e n e i s e n a l l e e n m a a r tijd. E r z i j n n o g w e l l a n d e n w a a r h e t e e n en a n d e r o n t b r e e k t . Italië, Spanje, P o r t u ­ g a l om m a a r eens w a t te noem en . S t a a n d o n d e r i n v l o e d v a n de R - K - k e r k , m a a r o o k o n d e r e igen c u l t u u r o p v a t t i n g . ( en g e l o o f me, de W e s t e r s e c u l t u u r is e c h t n i e t de b e s t e ), o n d e r w i j s o n t ­ w i k k e l i n g enz. D e e c h t e " p r o b l e e m g e v a l l e n z i t t e n b u i t e n E u r o p a en de VS. M e t n a m e de D e r d e W e r e l d - l a n d e n , de U S S R en de O o s t e r s e landen. M a a r toch. It j u s t t a k e s time; a n d b e f o r e y o u k n o w it, w o m e n s lib. is a fact.

f

10,- LID TOT EN MET 31 DECEMBER!

Ja!, de JOVD spreekt mij aan.

□ Ik wil graag lid worden van

de afdeling...

□ Ik wil meer informatie over de J O V D

N a a m :... A d r e s:... W oonp laats:... ... P ostcod e:... Geb. da tum :...M /V Handtekening:...

Afgeven bij het afdelingsbestuur of opsturen naar: Algemeen Secretariaat JO VD ,

Prins Hendrikkade 104 1011 A J Amsterdam.

Algemeen Secretariaat 020-2420 00.

1 Y ' M r rl *

1

I

I

I

I

I

1 7 1 £ ' S V > l rl 1¥ t f W / % / % ¥ 1 ■ i ■ i i ■ i ■ ■ ■ ■ ■ ■ i i > i ■ ■

~rii¥

1

iiiiiiYAi nFi\AAijrrrrrrrrrrrrrrrrrrr»

E m a n c i p a t i e ?