kerk & leven
lezingen & Commentaar
18
25 maart 2015Lezingen door de week | Maandag in de Goede Week 30 maart: Jesaja 42, 1-7 en Johannes 12, 1-11 • Dinsdag in de Goe- de Week 31 maart: Jesaja 49, 1-6 en Johannes 13, 21-33.36-38 • Woensdag in de Goede Week 1 april: Jesaja 50, 4-9a en Matteüs 26, 14-25 • Witte Donderdag 2 april: Exodus 12, 1-8.11-14 – Eerste Brief aan de Korintiërs 11, 23-26 – Johannes 13, 1-15 • Goede Vrij- dag 3 april: Jesaja 52, 13 – 53, 12 – Brief aan de Hebreeën 4, 14-16;
5, 7-9 – Johannes 18, 1 – 19, 42 • Stille Zaterdag 4 april • Paaszon- dag 5 april (Verrijzeniszondag) Handelingen van de Apostelen 10, 34a.37-43 – Brief aan de Kolossenzen 3, 1-4 of Eerste Brief aan de Korintiërs 5, 6b-8 – Johannes 20, 1-9 of Marcus 16, 1-8.
eucharistie op radio | 29 maart, 10 uur, VRT Radio 1: van- uit de parochie Onze-Lieve-Vrouw Hemelvaart in Melsele.
eucharistie op tv | 29 maart, 10 uur, VRT één: vanuit paro- chie Sint-Eligius in Sint-Eloois-Vijve. Het gezinskoor De Sinja- do’s staat onder leiding van Carine Viaene, het Sint-Eligiuskoor onder die van Filip Raes. Met muzikale omkadering door het duet Carine Viaene en Ann-Michèle Raes. Pianobegeleiding door Hilde Vandevoorde en Ann-Michèle Raes.
commentaar bij de zondagslezingen
— Luc Devisscher —
De Marcuspassie
Evangelie • Herhaaldelijk horen we in het evangelie van Marcus hoe de hogepriesters en Schriftgeleerden op zoek zijn naar een manier om Jezus uit de weg te ruimen. In deze le- zing van palm- en passiezondag zullen ze dat voornemen met succes uitvoeren.
Het passieverhaal is het verhaal van het verraad, de arrestatie en de kruisiging van Je- zus. Marcus gebruikt hier tienmaal zoveel woorden als voor de beschrijving van de ge- beurtenissen na Jezus’ dood. Het verhaal is te lang om hier af te drukken. Lees het dus in uw eigen bijbel en waarom niet in een vertaling waar u niet zo vertrouwd mee bent? Uw paaslectuur zal er aan betekenis door winnen.
Tijdens de lectuur spitsen we ons toe op de figuren die een rol spelen in het verhaal. Er zijn drie groepen te onderscheiden: tegenstanders, medestanders en omstanders. Het is niet altijd even eenvoudig om te bepalen wie tot welk kamp behoort. Er wordt nogal eens van kamp gewisseld. Dat stemt tot nadenken over onze eigen plaats.
De duidelijkste tegenstanders zijn de joodse leiders. Met een list krijgen ze Jezus in han- den en brengen Hem ter dood. Als Jezus aan het kruis hangt, drijven ze onder elkaar de spot met Hem. De voorbijgangers en de twee bandieten aan het kruis spotten met hen mee. De apostel Judas Iskariot levert Jezus uit voor geld en Petrus, de eerste van de twaalf, verloochent Jezus. Dat zou je van die twee niet meteen verwachten. En dan is er nog Pila- tus, een tegenstander tegen wil en dank. Hij wil Jezus vrijlaten, maar geeft toe aan de op- gehitste menigte die de voorkeur geeft aan Barabbas (zoon van de vader!). De soldaten vol- trekken beroepshalve het vonnis en kruisigen Jezus.
De medestanders van Jezus zouden vooral de leerlingen moeten zijn. Zij nemen echter het zekere voor het onzekere, denken ze. In het huis van Simon de Melaatse zijn sommi- gen verontwaardigd over het kwistige gedrag van de vrouw met het albasten flesje. Tij- dens het paasmaal verzekert Jezus dat een van hen Hem zal overleveren: een medestander wordt aangekondigd als tegenstander. In Getsemane, terwijl Jezus bidt, vallen Petrus, Ja- kobus en Johannes tot twee maal toe in slaap. Bij de derde keer zegt Jezus dat ze nu rustig kunnen voortslapen. Het is voorbij. Meteen daarna verschijnt Judas. Met een kus verraadt hij Jezus. Een van de omstanders trekt nog zijn zwaard en hakt de knecht van de hoge- priester een oor af. Vervolgens laat iedereen Jezus in de steek. Alleen een onbekende jon- geman volgt Jezus. Als ze hem vastgrijpen, vlucht hij naakt weg. Impulsiviteit en goede wil volstaan niet om medestander te blijven. Petrus volgt Jezus op een afstand. Hij is de laatste die stand lijkt te houden. Maar nog voor de haan tweemaal kraait, verloochent hij driemaal Jezus. Petrus verdwijnt. Alle mannelijke volgelingen zijn nu weg. Zij keren niet meer terug.
Tot de omstanders behoort natuurlijk de menigte. Die maakt de duidelijkste omslag, misschien wel zoals was te voorzien en te verwachten. De geestdrift over het optreden van Jezus is volledig weg. Onder invloed van de joodse leiders is de menigte meedogenloos ge- worden. Voorts duiken als het ware uit het niets enkelingen op die niet meteen in een of ander kamp onder te brengen zijn. Zo is er Simon van Cyrene, die van zijn akker komt en gedwongen wordt Jezus’ kruis te dragen. Of de Romeinse honderdman en Jozef van Ari- matea, een vooraanstaand lid van de raad. Telkens gaat het om figuren die het beter doen dan de zogenaamde medestanders. Wanneer Jezus met luide stem om God roept, zwijgt zelfs de hemel. Maar wat niet uit de hemel komt, klinkt uit de mond van de honderdman:
„Waarlijk, deze mens was een Zoon van God.” Met toestemming van Pilatus regelt Jozef van Arimatea de begrafenis van Jezus. Hij doet wat de afwezige leerlingen niet kunnen doen.
Volstrekt nieuw is de plotse verschijning van een groep vrouwen. Zij zijn Jezus gevolgd vanuit Galilea, maar worden pas hier voor het eerst vermeld. Bij de kruisiging staan ze op een afstand toe te kijken. Drie van hen worden met name genoemd: Maria Magdalena, Maria de moeder van Jakobus de jongere en van Joses, en Salóme. Tegenover de binnenste kring van de drie mannen op de hoge berg – Petrus, Jakobus en Johannes – staan deze drie vrouwen. Tegenover de buitenste kring van de leerlingen staan de vele andere vrouwen.
Alle mannelijke volgeling zijn verdwenen. Na Jezus’ dood horen we alleen over die vrou- wen. Zullen zij een rol spelen bij de komende gebeurtenissen?
• De commentaren op de Schriftlezingen zijn op Twitter te volgen via @DevisscherLuc
• Reacties welkom via luc.devisscher@ccv.be
EVANGELIE BIJ DE PALMLITURGIE
marcus 11, 1-10
Toen Jezus en zijn leerlingen Jeruzalem naderden, in de richting van Betfage en Betanië op de Olijfberg, zond Hij twee van zijn leerlingen uit met de opdracht: „Gaat naar het dorp daar voor u, en bij uw binnenkomst is het eerste dat ge zult vinden een veulen dat vastgebonden staat en waar- op nog nooit iemand gezeten heeft; maakt dat los en brengt het hier. En als iemand u de aanmerking maakt: ‘Wat doet ge daar?’, antwoordt dan: ‘De Heer heeft het nodig maar Hij stuurt het spoedig weer hier terug’.”
Zij gingen weg en vonden een veulen vastgebonden aan een deur buiten op straat. Ze maakten het los, maar som- mige mensen die daar in de buurt stonden riepen hun toe:
„Wat doet ge daar, om zo maar dat veulen los te maken?” Ze antwoordden zoals Jezus hun had gezegd en de mensen lie- ten hen ongemoeid. Ze brachten het veulen bij Jezus, leg- den er hun mantels overheen en Hij ging erop zitten. Velen spreidden hun mantels op de weg uit, anderen groene tak- ken die ze in het veld gehakt hadden. De mensen die Hem omstuwden, jubelden: „Hosanna! Gezegend de Komende in de naam des Heren. Geprezen het komende koninkrijk van onze vader David! Hosanna in den hoge!”
EERSTE LEZING
jesaja 50, 4-7
God de Heer heeft Mij de gave van het woord geschonken: ik versta het de ontmoedigden moed in te spreken. Elke mor- gen spreekt Hij zijn woord, elke morgen richt Hij het woord tot Mij en ik luister met volle overgave. God de Heer heeft tot mij gesproken en ik heb mij niet verzet, ik ben niet te- ruggedeinsd. Mijn rug bood ik aan wie mij sloegen, mijn wangen aan wie mij de baard uitrukten, en mijn gezicht heb ik niet afgewend van wie mij smaadden en mij bespuwden.
God de Heer zal mij helpen: daarom zal ik niet beschaamd staan en zal ik geen spier vertrekken. Ja, ik weet dat ik niet te schande zal worden.
TWEEDE LEZING
brief aan de filippenzen 2, 6-11
Broeders en zusters,
Hij, die bestond in goddelijke majesteit, heeft zich niet wil- len vastklampen aan de gelijkheid met God. Hij heeft zich- zelf ontledigd en het bestaan van een slaaf op zich genomen.
Hij is aan de mensen gelijk geworden. En als mens versche- nen heeft Hij zich vernederd door gehoorzaam te worden tot de dood, tot de dood aan het kruis. Daarom heeft God Hem hoog verheven en Hem de Naam verleend die boven al- le namen is. Opdat bij het noemen van zijn Naam zich iede- re knie zou buigen in de hemel, op aarde en onder de aarde;
en iedere tong zou belijden, tot eer van God de Vader: Jezus Christus is de Heer.
EVANGELIE
marcus 14, 1 – 15, 47
Het passie-evangelie is te lang om hier af te drukken. Lees het passieverhaal van Marcus er op na in de Willibrordverta- ling (1995), in de Nieuwe Bijbelvertaling (2004) of in de Bij- bel in Gewone Taal (2014). In het Lectionarium voor zon- en feestdagen (B-cyclus) vindt u het onder nummer 58.
Schriftlezingen
© Katholieke Bijbelstichting Breda, www.bijbel.net
