De Vries: schouders onder Europa
De schrijver van dit korte artikel, Gijs de V n e s was van1977 tot 1978 landelijk voorzitter der JOVD. Thans is hij wn d. voorzitter van de VVD-fractie in Leiden, en voorzitter van de subcommissie Europa van de commissie buitenlandse zaken van de VVD. Gi.is heeft zich kandidaat gesteld voor het Europese Parlement.
Eind augustus waren in Euro pa bijna 12 miljoen mensen zonder werk. Dat is ruim tien procent van de beroepsbevol king. Van de jongeren onder 25 jaar was één op de vijf werk loos. Dan praten we over 4,5 miljoen jongeren, voor wie "recht op werk" een papieren begrip is, maar werkloosheid is geen natuurramp. Werkloos heid is een uitdaging, eerst en vooral voor liberalen. Wij zijn het immers, die de ont plooiing van het individu voorop stellen. Verouderde structuren en vastgeroeste verhoudingen moeten worden doorbroken, waar zij die ont plooiing belemmeren.
Voor de Europese liberalen staan daarom drie doelen cen traal :
1. Sanering van de nationale economieën. De automati sche stijging van de over heidsuitgaven (en-tekorten) moet worden omgebogen. . 2. Coördinatievan het beleid
van de lidstaten. Dus niet als land apart de economie stimuleren als de anderen juist de overheidsuitgaven beperken; nationaal (isti- sch)e stokpaarden moeten op stal.
3. Afbreken van handelsbelem meringen tussen de lidsta
ten, en tussen de Gemeen schap en de wereld daar-, buiten. Geen protec tio- nisme; dat is het afwente len van problemen, niet hei oplossen ervan. Die vrije markt is een Euro pees, en dus een Nederlands belang. De papierwinkel aan de grenzen (inschrijvingsfor mulieren, cerfificaten van
oorsprong, vergunningen, enz) moet de wereld uit. Een ge meenschappelijk vervoersbeleid
voor Nederland van enorm ge wicht, verdraagt zich niet met eindeloze grenscontroles. Onze open economie vergt uit banning van het neoprotec - tionistische spook, dat zich niet alleen buiten Europa op houdt. Behalve'de economie moet ook de democratie in Eu ropa worden versterkt.
G i j s d e V r i e s
Het parlement moet over EG- wetgeving gaan meebeslissen, i.p.v. adviseren, zoals nu. Het moet verdragen tussen de EG en derden gaan ratificeren. Het moet niet alleen over de EG-uitgaven kunnen meebeslis sen, maar over de. inkomsten. Wie geld uitgeeft in Europa moet ook over belastingen mee
spreken. En het Parlement moet gaan meespreken in de benoe ming van de Europese Commissie Een federaal Europa, laten we het eerlijk zeggen, komt er de komende vijf jaar niet. Dus moeten liberalen bereid zijn nieuwe wegen te gaan. Ook als dat de intergoeverne- mentele weg is. Het gemeen schappelijk buitenlands beleid van de lidstaten krijgt steeds duidelijker vorm. Ook op vei ligheidsgebied moeten de Tien hun verantwoordelijkheid in de wereld aanvaarden. In nauwe samenwerking met de Verenigde Staten, zoals dat stichters van Europa als Mounet, Ade- nauer, Spack en Beyen ook steeds voor ogen stond. Werkgelegenheid, democratie en veiligheid zijn niet alleen belangrijk in verkiezingstijd. Ook daarna moeten Europarle mentariërs de boer op, om uit te leggen waarmee zij bezig zijn. Straatsburg ligt ver van hoppersum of Lelystad. Daarom moet Europa naar de mensen toe worden gebracht. Daar hebben ze recht op; het gaat om hun belangen. Europariementsleden moeten zich daarom regelmatig in het land laten zien, en ook nauwe contacten met Tweede en Eerste kamer houden.
Bouwen aan Europa is een Ne derlands belang. Het is boven alles een belang van jongeren., Onze toekomst staat op het spel. Daarom: schouders onder Europa!
Het verdrag
Op 17 mei 1983 werd tussenIsraël en Libanon een omvat tend vredesverdrag gesloten, na maanden van moeizame on- derhandelingen. De JOVD-dele- gatie naar het Midden-Oosten vertrok op 20 me i, en daarom was het te verwachten dat het verdrag een belangrijk ge spreksonderwerp zou zijn. Niet iedereen was er even blij mee, zoals de Europese Gemeenschap, die veelbeteke nend langere tijd wachtte met een verklaring en alleen ge matigd positief was omdat men de diplomatieke initiatieven van bondgenoot de VS niet voor de voeten wilde of kon lopen. Syrië was furieus en dat kreeg de delegatie dan ook te horen: de Libanese re gering had onder druk gehan deld, tenslotte waren er Is raëlische en Amerikaanse troe pen in Libanon, zelfs in Bei roet; de verschillende veilig heidszones en gemengde pa trouilles in het Zuiden van Libanon brachten Israëlische militairen te dicht bij Da- mascus: bovendien is Syrië tegen dit soort deelverdragen omdat het een allesomvattende regeling en de betrokkenheid van de Palestijnen als doelen heeft.
De Amerikaanse politiek in het Midden-Oosten gaat nog steeds van de principes van Kissinger uit: deze zag na
de oorlog van 1973 dat de Sovjetunie, tot dan toe de steunpilaar van de Arabische Staten, met al haar steun voor radicale programma's en wapenleveranties geen re geling met Israël of vernie tiging ervan tot stand kon brengen. Samen met Sadat, die zich dit ook realiseerde, slaagde hij erin de VS als bemiddelaar op te laten tre den en stap voor stap te be reiken wat zo gewenst was, de vrede. Zijn formule gaat uit van het vermijden van een totale regeling, omdat onder- handelingen daarover teveel bloot staan aan obstructie en te ingewikkeld zijn en een behandeling van de problemen tussen Israël en haar buur landen stuk voor stuk. Ook toen Kissinger al geen minister meer was, was het accoord van Camp David tussen Egypte en Israël de triomf van zijn en Sadat's politiek. Volgens dezelfde principes greep de Reagan administratie waar Kissingers invloed groot is, zijn kans na de Israëli sche inval in Libanon om een nieuw deelaccoord Israel-Li- banon te bereiken. Dit was broodnodig omdat de Amerikaan se diplomatie het zich niet kan veroorloven dezelfde fout te maken als de USSR, nl. een impasse niet te kunnen door breken; bovendien kan Reagan elk succes voor zijn herver
kiezing goed gebruiken. Waar Kissinger echter in 1973-1977 Egypte iets had kunnen bieden de SinaT, maakte Reagan wel heel naief de fout te zeggen op Syrische beweringen te ver trouwen dat men zich uit Li banon zou terugtrekken als Is raël dat ook zou doen. Syrië was niet geconsulteerd en kreeg niets, zodat het ook niet meedeed, dat was het re sultaat dat de VS oogste met
Luc Pruijn
haar houding om een bondge noot van de USSR niet eens te willen overwegen te bena deren. Dat Syrië daarom door gaat de radicale krachten in Libanon te ondersteunen en zo eigenlijk de laatste fase in de burgeroorlog heeft veroor zaakt is wel begrijpelijk, maar niet goed te praten. Syrië heeft ook de hand gehad in de torpedatie van de derde ooging tot een deelverdrag: Koning Hussein van Jordanië was met het Reaganplan in het achterhoofd bereid tot onder- handelingen met Israël, maar kan niet om de Palestijnen heen, en werkte daarom een overeenkomst met Arafat uit: Arafat echter kreeg te maken met een rebellie van door Syrië gesteunde elementen in de PLO tegen zijn betrokken heid bij de Amerikaanse diplo matie.
Echter ook Syrië is geen on- voorwaardelijke bondgenoot van de USSR. Het lijkt erop dat de VS eindelijk heeft in gezien dat het juist Syrië" iets moet bieden: het is daar om hoopgevend dat het laatste bestand in Libanon tot stand kwam door bemiddeling van A- merika's vriend Saoedi-Arabië, een belangrijke geldschieter van Syrië en daarmee in staat druk uit te oefenen. Deze be middeling is geheel in lijn met de nu al enkele jaren ou de actievere rol van de Saoe- dies, die hun feodale land echter wel het mikpunt van ge vaarlijke radicale stromingen zou kunnen maken.
De VS vermijden zo direct po lariserend contact met Syrië en het is mogelijk dat door de Saoedische druk en de door Syrië ervaren Amerikaanse li miet (de beschietingen vanaf de Zesde Vloot voor Beiroet) een doorbraak bereikt kan wor den, tenminste in Libanon. Syrië zal daarvoor echter wel een grove herziening van het verdrag met Israël als minste eis stellen.
Verdere vooruitgang met Syrië in de huidige principes van Amerikaanse diplomatie die er overigens nog steeds in is geslaagd de USSR buiten élk proces'te houden, zal ook af
2
D R IE M A S T E R
N O V E M B E R 1983
COLOFON
ALGEMEEN SECRETARIAAT Mr. D.U. Stikkerhuis
Nieuwe Zijds Voorburgwal 288 1012 RT Amsterdam
020-242000 REDACTIE HOOFDREDACTEUR Wim Fels
Van der Goesstraat 4 3521 TL Utrecht 030-939981 EINDREDACTEUR Paul Yntema Lindenbleek 26 4871 WJ Etten-Leur 01608-13348
REDACTEUR ALGEMENE POLITIEK Atzo Ni col a'f
Churchilllaan 203-3 1078 EB Amsterdam 020-728835
REDACTEUR INTERNATIONALE POLITIEK Wilfried Derksen Markt 7 6851 AG Huissen 085-255959 080-551249 REDACTEUR "PRIKBORD" Ullrich Schröder Postbus 1346 3000 BH Rotterdam 010-140056 REDACTEUR VERENIGINGSNIEUWS Carolien Harrems Uilenstede 17 /02.11 1183 AA Amstelveen 020-456235 AUDITOREN Wiljan Loomans Uulius Remarque C0PV
Al vorens copy in te sturen wordt aanbevolen contact op te nemen met de hoofdredac teur. Sluitingsdatum volgende nummer: 2 november 1983. HOOFDBESTUUR VOORZITTER Eric Brinckmann Struisenburgdwarsstraat 194 3036 AH Rotterdam 010-116068
VICE VOORZITTER POLITIEK Antoin Scholten
Lindenlaan 21 5561 CG Groesbeek 08891-1990
05709-1278
VICE VOORZITTER ORGANISATIE Frank Rohof Hengelosestraat 225A 7521 AC Enschede 053-358954 ALGEMEEN SECRETARIS Tul i us Remarque Raamstraat 8 1016 XM Amsterdam 120-229715 ’ENNINGMEESTER lobert Heynert lozartlaan 34 1741 HV Baarn 12154-14125 NTERNATIONAAL SECRETARIS lui es Maaten 'urfschip 96 186 XN Amstelveen '20-410300 EDENADMINISTRATIE 'emmeke Wei de
'eg voor de Jagerskampen 2 751 EN Haren 50-348262 UBLIC RELATIONS aap Kruithof auberg 14 716 ES Zoetermeer 79-214696
Samenwerking VVD-PvdA?
Het kabinet-Lubbers is nu ongeveer een half jaar aan het bewind en, beoordeeld vanaf het begin van zijn optreden, lijken de CDA- en VVD-minis- ters een vrij hecht team te vormen. Weliswaar lagen enke le ministers, met name minis ter Ruding en Rietkerk, af en toe even dwars, maar dat heeft voor het kabinet intern geen negatieve gevolgen gehad. An ders ligt het met de coalitie genoten CDA en VVD, waartus sen zich al menig meningsver schil heeft geopenbaard; zo
kunnen genoemd worden als on enigheden tussen CDA en VVD: de kernwapenkwestie, het al dan niet korten van de AOW en de grootte van de bezuinigin gen. Deze kwesties leveren vaak felle uitspraken en po lemiek van CDA- en VVD-poli- tici op. De laatste tijd wordt dan ook nog al eens de vraag gesteld of de VVD er in de toekomst niet beter aan zou doen om, in plaats van met het.CDA, met de PvdA in een kabinet samen te werken. Reed; lange tijd wordt over deze vraag in het zogenaamde "Des Indes-overleg" gesproken door PvdA- en VVD-prominenten. A F K A L V I N G
Samenwerking PvdA-VVD lijkt ook interessant, omdat het CDA steeds meer afkalft. Voor die afkalving kunnen m.i. als oorzaken o.a. worden aange voerd :
- het CDA oefent zeer weinig aantrekkingskracht uit op de jeugd
- de toenemende ontkerkelij king
- het CDA vormt geen eenheid; steeds weer komen de ver schillen ARP-CHU-KVP boven drijven
- het CDA beschikt over wei nig aansprekende voormannen zeker na het "verdwijnen” van Van Agt.
G E S C H I E D E N I S Ligt samenwerking PvdA-VVD na 1986 (of eerder) nu voor de hand?
Werpen wij een blik in de ge schiedenis, dan zien we dat socialisten en liberalen voor het eerst in een kabinet sa menwerkten tijdens het tweede kabinet-De Geers (1939-1940). Ook tijdens de Tweede Wereld oorlog werkten socialisten en liberalen in het
oorlogskabi-net-Gerbrandy samen. Maar van een echte parlementaire samen werking tussen de naoorlogse partijen PvdA en VVD was al leen sprake in de eerste twee kabinetten-Drees van 1948 tot 1952. Die samenwerking werd in 1952 niet meer voortgezet, omdat beide partijen er niet tevreden over waren. En tot op heden hebben PvdA en VVD niet meer samen in één kabi net gezeten; de verschillen tussen de partijen waren on overbrugbaar .
V E R S C H I L L E N *1234 Zijn de verschillen tussen PvdA en VVD nu minder en wel licht overbrugbaar? Dat lijkt mij van niet en ik wijs daar bij op de volgende kwesties, waarover , tussen PvdA en VVD nog grote -onoverbrugbare- verschillen bestaan. 1. Bezuinigingen:
de VVD wil een krachtig be leid en ziet geen financi ële ruimte meer voor het stimuleren van de werkge legenheid met grote bedra gen, de PvdA wil minder be zuinigingen en wil juist veel meer geld voor werk- gelegenheidsstimulering. 2. Sociale uitkeringen:
terwijl de VVD een koppe ling op afstand tussen lo nen en sociale uitkeringen voorstaat, wil de PvdA hier niets van weten.
3. Kernbewapening:
de VVD is voor atoomontwa- periing, maar dan wel ge lijktijdig door NAVO èn Warschaupact, de PvdA ech ter wil geen kernraketten meer opgesteld zien in Ne derland en staat éénzijdi ge ontwapening van de NAVO voor.
4. Andere kwesties als de mid denschool , de defensieuit- gaven en burgerlijke onge hoorzaamheid, waar PvdA en VVD nogal verschillend ove» denken.
Men behoeft niet over een groot politiek inzicht te be schikken om nu te kunnen con cluderen dat de politieke'op vattingen van PvdA en VVD ten aanzien van veel kwesties nog dermate ver uiteen liggen, dat van samenwerking nog geen spra ke zal kunnen zijn. Hoe zal de VVD in een tijd van economi sche malaise ooit samen kunnen werken met een partij die een kwartje wil uitgeven, terwijl
er maar een dubbeltje in de kas zit? Hoe zal de VVD in de ze economische crisis ooit sa men kunnen werken met een par tij die sociale uitkeringstrek kers beloften doet die zij nooit kan waarmaken? Hoe zal de VVD ooit kunnen samenwerken met een partij die de defensie uitgaven als veelal onnodig beschouwt en daardoor ons land wil blootstellen aan chantage of agressie van een dictoriaal geregeerde grote mogendheid? Hoe zal de VVD ooit in één ka binet willen zitten met een partij die een wangedrocht als de middenschool propagandeert, waardoor een jongen na het doorlopen van de middenschool wel kan koken, maar hij een universitaire studie niet kan bijbenen of waardoor een meis je wel een hamer kan hanteren, maar een HBO-studie als ver volgopleiding niet zal kunnen volbrengen? Hoe kan de VVD ooit burgelijke ongehoorzaam heid, zoals radicalen in de PvdA voorstaan, goedkeuren en daardoor haar medewerking ver lenen aan de chaos die zal ont staan als iedereen maar lak heeft aan een bésluit van een hogere autoriteit? Dit zijn vragen die degene, die samen werking met de PvdA voorstaan maar eens goed moeten overden ken. Dat geldt dan niet alleen voor sommige VVD-ers, maar ook voor sommige JOVD-ers die, blijkens enkele uitspraken, voor samenwerking met de PvdA wel wat voelen.
R A D I C A A L
Eventuele samenwerking tussen PvdA en VVD zal bovendien moe ten berusten op de politieke wil daartoe van beide, dus zullen beide partijen -om met een slogan van premier Lubbers te spreken- een 'positieve grondhouding' aan moeten ne men .
Voor de PvdA ligt dat moeilijk omdat zij een congres heeft waar de "radicale" stroming de boventoon voert. Dat bleek ook weer bij het laatste parijcon- gres (21-24 april j.1.), dat de "radicaal" Van den Berg weer voor twee jaar als partij voorzitter herkoos en weigerde zijn fiat te geven aan de be noeming van enkele "gematigde" kamerleden in het partijbe stuur. Het lijkt dan ook zeer de vraag of het partijcongres in de toekomst eventuele samen werking tussen PvdA en VVD zal
goedkeuren. Een krachtige ge matigde partijleider zal echte; wellicht enige invloed op het congres kunnen uitoefenen. Voor toekomstige samenwerking PvdA-VVD is dan ook belangrijk wie de opvolger van Den Uyl zal zijn, wanneer deze binnen kort zijn vertrek aankondigt. Is deze "radicaal" dan is sa menwerking nog ver weg, is de ze "gematigd" dan liggen er meer perspectieven.
D' 6 6
Een kabinet PvdA-VVd zou mis schien ook als deelnemer D'66 kunnen hebben. Daarom even een kleine zijsprong naar deze par tij. Wil D'66 aan een kabinet PvdA-VVD deelnemen, dan zal zo een kabinét-er wel snel moeten komen schijnt het, want anders bestaat D'66 niet meer! D'66
D O O R
R O B B E R T JAN' K O R B E E
gaat namelijk als een nacht kaars uit (laatste opiniepei ling: 2 zetel in de Tweede Ka mer). Dat is ook het onafwend bare lot van een partij zonder wezenlijke ideologie; het bied' de mensen geen steun en zal verdwijnen of een kwijnend be staan leiden. Verdwijnt dan ook nog eens de met een groot charisma gezegend politieke leider, Jan Terlouw, van het toneel, dan wordt D'66 een par tij waarover men spreekt als: "Ach, het is leuk dat-ie er is."
C O N C L U S I E
De samenwerking tussen PvdA en VVD, die zou moeten leiden tot een kabinet, is nog ver weg. Daarvoor zijn, zoals boven aan geduid, de verschillende opvat tingen van de partijen nog te groot. Samenwerking behoeft echter niet uitgesloten te Worden, wanneer in de PvdA de
"gematigden" de overhand krij gen en zodoende de PvdA van haar radicale en onrealisti sche standpunten wellicht af stand doet. Dit is echter iets voor de lange termijn, . want wat we op korte termijn nodig hebben is een krachtige regering, die deze economi sche cris aanpakt en zich daartoe krachtig gesteund weet door CDA.en VVD, zonder dat één van deze partijen on derwijl naar de PvdA lonkt.
KIJK MET JASON OVER DE GRENS
Als lid van de J.O.V.D. bent u vanzelfsprekend geïnteresseerd in de binnenlandse politiek.
U beseft ook terdege dat hiermee het buitenlandbeleid onlosmakelijk is verbonden.
Denk bijvoorbeeld aan internationale handel, kruiswapenproblematiek en ontwikkelings
samenwerking.
De Stichting Jason
Jason stelt zich ten doel jongeren de gelegenheid te bieden zich met internationale vraagstukken bezig te houden. Z ij belicht vraagstukken als de Oost-West-verhouding, ontw ikkelingen op. het gebied van bewapening en ontwapening, de invloed van de binnenlandse
o litie k op de totstandkom ing van et buitenland-beleid etc. Uitgangspunt van Jason is de voor lichting over de behandelde onder werpen zo veelzijdig m ogeliik te doen z ijn om op basis van aeze veelzijdige into rm a tie een eigen mening te vormen.
Wat doet Jason
In verschillende plaatsen in ons land organiseert Jason lezingen,
forum-debatten, conferenties, uitwisselingen etc.
Tevens brengt z ij zes m aal per jaar het Jason-Magazine u it, dat iedere keer aan één speciaal thema - vaak in samenhang met de conferenties - is gewijd. De redactie tracht de gekozen thema’s van zoveel moge
rijk invalshoeken te belichten, zodat de lezer een afgerond beeld van de behandelde problem atiek krijgt.
U en Jason
Jason is een actieve stichting die u erg veel kan bieden. V oor mensen die b ij w ille n b lijve n op het gebied van de internationale p o litie k is Jason een absolute noodzaak Voor slechts f 25,- per ja a r ontvangt u het Jason-Magazine thuis, evenals
uitnodigingen voor alle Jason-activiteiten. W ilt u steunen, v u l dan onderstaande bon in (postzegel niet nodig).
■ H '
I Antwoordcoupon
I O ik w il Jason ondersteunen voor f 25,- per
I
p e rja a rr
O
stuur m ij meer inform atie over Jason N a a m :... Adres:W o o n p la a ts:.
DE CENTRUMPARTIJ,
ALMERE, EN MEER
Almere, 22 sept.
'Vele aanwezigen barstten in snikken uit'(zoa1s de Volks krant het formuleerde) toen de uitslag van de Centrumpartij bij de gemeenteraadsverkiezin gen bekend werd. Het is inder daad bedroevend, het is de eerste gemeente waar deze par tij in de raad is vertegen woordigd: de CP haalde bijna 10% van de stemmen en is nu na de PvdA en de VVD het groots te.
Hoe is dat mogelijk?
De CP moet het toch vooral heb ben van verloederde stadswij ken met veel buitenlanders, en hoe we ook over de bouw van Almere mogen denken, sloppen wijken kunnen we er toch niet vinden.
De veronderstelling van de lijsttrekker van de PvdA dat de aanhang vooral pnder de nieuw ste bewoners te vinden is, die na Amsterdam ontvlucht te zijn niet weer buitenlanders als buren willen krijgen, bleek niet op te gaan.
Nog vreemder is het als we be denken dat de twee gekozen CP- leden helemaal niet in Almere woonden en nu snel moeten ver huizen, terwijl het persoonlijk kennen bij gemeenteraadsverkie zingen zo belangrijk is. Ie dereen was geschokt en pre mier Lubbers vondt het 'bui tengewoon jammer'. Overal kon den we lezen dat deze uitslag met 14 of 15 Tweede Kamerze tels correspondeerde. Deze laatste vergelijking is een teken van vaker gesigna
leerde overdreven sensatie zucht op dit terrein. De CP haalde bij de laatste Kamerver kiezingen landelijk 0,8% maar in Almere maar liefst 3%. De aanhang in Almere is verdrie voudigd en als dat landelijk ook zou gebeuren komt de CP op drie Kamerzetels, wel af schuwlijk maar iets anders dan 14 of 15.
Uit een onderzoek van M. de Hond van vorige week blijkt ook dat de CP 2 tot 4 zetels zou halen als nu kamerverkiezingen gehouden zouden worden - een ander voorbeeldje van de sensa tiezucht is wellicht dat meer dere kranten dit melden onder de kop'Centrumpartij zou vier zetels in Kamer krijgen'. Volgens De Hond beperkt de aan hang zich vooral tot mensen met een geri ng inkomens- en opleidingsnivo maar breidt zich wel ver buiten de grote steden in het westen uit. Wie stemt CP en waarom? De vraag is vaak gesteld en zeer uiteenlopende antwoor den zijn erop gegeven, maar niemand heeft een helder to taalbeeld.
De aanhang in Almere bestaat uit ex-Amsterdammers die de ellende van linkse aktiegroe- pen, krakers etc. hebben mee gemaakt en nu orde willen, weet een briefschrijver in het NRC-Handelsblad.
Een andere briefschrijver wijt het aan de angst voor straat terreur, roofovervallen, in braken enz. en stelt dat het publiek bovendien langzamer hand begint te balen van het uitermate onsportive, zeg maar a-democratische handelen van de tegenstanders van de CP. Eén briefschrijver maakt zich zelfs boos over de o.a. door de CPN georganiseerde anti- CP demonstratie in Almere:
'Is het communisme niet de enige aanwijsbare fascistische groepering die wij op dit mo ment om ons heen kennen?' Sommigen schrijven de groei van de CP toe aan een grote
afkeer van politiek en de aantrekkingskracht van een ge heel nieuwe,zich ook tegen de gevestigde politiek afzett .en- de partij.
Anderen denken dat de aanhang bestaat uit economische mini- mumlijders :die het zwaarst door de crisis zijn getroffen en min of meer als provocatie op de CP stemmen.
De meest gehoorde opvatting is dat de CP menden aanspreekl op het gebied van hetfminder heden beleid.
Laten we ons realiseren dat alleen bij deze groep rascisru een rol zou kunnen spelen, bij de andere mogelijke aan hangers zal rascisme geen be langrijke reden zijn voor hun voorkeur voor de CP.
De overeenkomst in alle ver schillende verklaringen is de onvrede. Onvrede met de finan ciële situatie, de woon- en werk(beter: gebrek aan w e r k situatie, de onveilige, orde loze maatschappij, onvrede met de bestaande politiek en de machthebbers die niets aan die problemen doen.En deze onvrede zet zich in sommige gevallen om in vreemdelingen haat omdat op die manier een makkelijk aanwjjsbare zonde bok is gevonden.
Wat moeten we ertegen doen? De heer Janmaat van zijn,fiets trekken en hem een blauw oog slaan, zoals twee edele be schermers van onze democratie deze zomer ded.en?
Het verijdelen van radiouit- zendingen van de CP, zoals 17 april nog door 'onbekenden' maar op 5 september door trot se akjiegroepen (Ajam Pedis en Schaafijs Nu) gebeurde? Als we op dergelijke wijzes eigenrechtertje gaan spelen weten we tenminste zeker dat het escaleert en hoeven we binnenkort niet meer naar voet balwedstrijden om spannede vechtparijen en vandalisme te zien maar strijden de knok ploegen in onze straat. Laten we de CP dan in een hoekje zetten, zwartmaken en nadrukkelijk als 'fascistisch' afwijzen. Roept niet iedereen dat de CP fascistisch is. Zo als het kamerlid mevrouw Haas- Berger (PvdA) die in Vrij Ne derland stelde dat de CP een echt fascistische partij is met puur fascistische ideeën. Er loopt nu een rechtzaak tege haar, aangespannen door Jan maat, met als eis het terug nemen van die uitlating. Zo iets werkt toch alleen maar nadelig: aantonen dat het fas cistisch is is moeilijk en als de rechter Janmaat in het gelijk stelt heeft hij niet alleen een overwinning, men zou kunnen denken dat als de Cp niet fascistisch is het dus wel mee valt met die partij, alsof je geen afschuwlijke ideeën kunt hebben zonder fas cistisch te zijn. Juist dat toverwoord Fascisme maakt het onduidelijk, het maakt de dis cussie onmogelijk want fascis me is alleen maar slecht. Wat is toch Fascistisch? De stompzinniigheid van het ge bruik van dit woord blijkt prachtig uit een geheel tech nisch artikel in het NRC-Han delsblad van 24 september, j l . over hygrometers waarin staat: ‘Voor het vochtgevoelige on derdeel gebruikt men bij voor
keur een bundel lange blonde vrouwen haren. Dat klinkt een beetje fascistisch, maar de toevoeging dat die haren voor gebruik flink ontvet moeten worden maakt veel goed. Als het gebruik van ontvette vrouwenharen fascistisch is wil ik de CP ook wel fascis
tisch noemen.
Eeen gedeeltelijke verklaring voor dergelijke ongenuanceerde standpuntbepalingen is het waanidee dat je aan de wijze waarop iemand het probleem
aanpakt zijn afkeer zou kun nen aflezen. Met andere woor den: hoe erger je de CP vindt hoe meer je voor een harde aanpak en voor isoleren zou moetenzijn. Maar misschien is bijvoorbeeld open discussie met de CP wel een veel betere methode om de CP te lijf te gaan.
Het heldhaftigst en makkelijks is natuurlijk het verbieden van de partij zoals de frac tievoorzitter van de CPN Ina Brouwer kort na de verkiezin gen in Almere voorstelde.'Als de regering en het parlement de strijd tegen fascisme se rieus nemen zorgen zij er nu voor dat rascistische orga nisaties worden verboden. U ziet, de wijze van bestrijde wordt als maat voor afkeer ge bruikt.
Er zit iets rots in onze sa menleving maar als we dat nou verstoppen zijn we even van het gezeur af en kunnen we net doen of het er niet is. Misschien een communistische, maar geen democratische oplos sing. En heel gevaarlijk: de aantrekkingskecht van zo'n verboden organisatie kan ex tra groot zijn en het wordt dam geheel oncontoleerbaar. De algemene aanpak tot nu toe was: isoleren. In de Tweede Kamer wordt het CPkamerlid ge negeerd en loopt men zelfs uit de Kamer als hij het woord voert; vorige week weigerde twee PvdAkamerleden nog een bezoek aan de Konigin te bren gen omdat Janmaat daarbij zou zijn; in veel media wordt weinig of tendenties over de CP bericht.
Op deze manier wordt de CP gewoon genoodzaakt om de e- lectoraal aantrekkelijke un derdog positie in te nemen. Als iedereen zich veel te goed voelt om met de CP in dicussie te gaan en hen als een stelle tje bijna misdadige idioten afdoet kweek je een grotere gefrustreerde aanhang. Juist de mensen die toch al vinden dat de heren politici, intel lectuelen en journalisten - degenen die met de felste minachting over de CP spreken geen oog hebben voor hun pro blemen, keren zich nog verder af.
Nu, o.a. na de uitslag van Al mere, blijkt dat het isoleren niet afdoend is gaan er stem men op voor confrontatie. Het CDA deinst daar nog voor terug en wil eerst 'meer in zicht krijgen in de achter^ gronden van het recente suc ces van de C P '.
De VVDvoorzitter Kamminga be pleitte op een partijraad (24 -9) het 'afrukken van het masker van die partij 1. Dat is wel mooi maar wet moe ten we ons daar precies bij voorstellen? Wat is dat voor masker? Is dat het niet eens
altijd zo onsympatieke voor- komen?En wat zit daar dan achter? Blijkbaar iets nog ergers. Hoe weet Kamminqa dat?
Waarom gaat ook hij uit van het in wezen geheel rot en fascistisch zijn (hij ver geleek het impliciet met de NSB) van de CP?
Natuurlijk moeten we heel alert zijn, sterker we kun nen niet alert genoeg zijn. Maar laten we niet zo bang zijn en de confrontatie aan durven. En per geval reage ren. Bij alles wat de CP zegt en doet ons niet sowies geheel afwijzend opstellen maar eerlijk en open bekij ken of het discriminerend of anderszins verwerpelijk is en er alleen dan over tuigend tegenin gaan of het aan de kaak stellen.
Een van de weinige taboes in onze tijd rust op het minderhedenbeleid. Zdra je het woord remigratie of uit- wijzingsbeleid in de mond neemt wordt je al vuil aan gekeken. Natuurlijk is het materie die heel gevoelig ligt. Maar de risico's van het vermijden van openlijke discussie over zulke zaken worden te groot. Dan lijkt de CP de enige partij die dergelijke problematiek aan de orde durft te stellen en houdt zij het monopolie bij het exploiteren van de gevoe lens van onvrede.
Een betere bestrijding van de CP is , afgezien van broodnodig onderzoek naar de samenstelling en motivatie van de aanhang: een veel betere voorlichting over de CP zelf maar vooral over allerlei minderhedenproble men; confronteren en dis
cussiëren met de CP als dat nodig is zodat het kwalijke duidelijk wordt; en de strij met de CP aanbinden op lo kaal nivo zoals de commis sie Stuiveling van de PvdA
adviseert.
Maar waar hebben we het ei genlijk over? Waar heeft iedereen het over? Over hoe de CP aangepakt moet worden. Alsof die paar partijakti- visten de grote boosdoeners zijn.
Onzin. Laten we niet vergeten dat de grootste schuld ligt bij de politici. Zij dragen aanzienlijke verantwoordelijk heid voor het aantal buiten landers in ons land, verpau pering van achterbuurten enz. en zeker voorhet onvoldoende duidelijk maken van het hoe en waarom.
Als mijn in en in goedige hospita zegt dat ze toch wel kwaad wordt als een Surinamer fel beweert dat hij ook Neder lander is omdat ze niet weet dat iedereen tot Nederlander genaturaliseerd kan worden is zij geen rascist maar heeft de politiek ernstig in voor lichting tekort geschoten. Als volgens een Brandpunt-en- quete blijkt dat een grote meerderheid vindt dat er in ons land te veel vreemde!inger zijn moet of het aantal vreem delingen omlaag of duidelijk uitgelegd worden waarom dat niet kan.Het eerste kan niet, het tweede gebeurt niet. Zo heeft de politiek zelf on vrede gezaaid maar wijst nu het uit dat zaad opgeschoten gewas als schuldige aan. De CP is geen oorzaak maar een symptoom. Het heeft een signaalfunctie, zoals het rode lampje in een auto dat gaat branden als er oliete kort is: pas op, er is iets niet in orde, het gaat niet zo gesmeerd meer, er moet in gegrepen worden anders gaat het mis en loopt de boel muur vast.
Maar wat doen de politici ach ter het stuur nu het waarschuw ingslichtje brandt?
De CPN laat het lampje ver wijderen zodat ze ongestoord verder kunnen rijden; het CDA brengt de auto naar de garage om te laten onderzoeken hoe dat lampje precies werkt; de VVD rijdt rustig door.maar ver klaart dat we ons niets op de mouw moetBn laten spelden en dat het branden van dat lamp je reuze ernstig is.
Zou het niet een idee zijn de kracht wat meer op het olie- verversen te richten?
Als de moter straks vastloopt is het zeker ook de schuld van het lampje?
HOTEL
J N D E G R O E N E J A G E R ’
BONDSHOTEL A.N.W .B. F A M . H O G E V O N D E R Ruurloseweg 2 Telefoon 05734 - 201 7244 AV BARCHEM Gerenommeerde keukenZALEN VOOR VERGADERINGEN, BRUILOFTEN EN PARTIJEN
@®G@0 (
j
D®®®@W@@®
in alle rust vergaderen, met alle comfort, In een modem motel.
• seminars, vergaderingen - dagvergaderarr. v.a. I 22.50 p.p.
incl. koffie, fhee en lunch, geen zaalhuur
• meerdaags vergaderarr./ 80.-p.p., incl. overnachting, lunch, diner, ontbijt, koffie en thee.
IDEAAL GELEGEN VOOR MIDDEN EN NOORD NEDERLAND aan de A-28 amersfoort-gronmgen ter hoogte van het klaverblad hoogeveen.
■ 40 comfortabele kamers mei eigen bad, douche en toilet ■ Piate service. specialiteiten. hoaanose dagschotels en oe
ouderwetse open tafel m restaurant A ia Tabte d'Höte ■ Zaten voor vergaderingen, recepties, diners en andere
bijeenkomsten
■ Hulpmiddelen als fiipovers. overheaaprojektor aanwezig
EEN OASE VAN VRIENDELIJKHEID!
•V
Bowlingcentrum met 10 banen (AMF),O ‘ bar, eetcounter en darthoek.
4
D R IE M A S T E R
N O V E M B E R 1983
r i n
g
„
bell
Teneinde de communicatie tus sen de leden en de landelijke JOVD (hoofdbestuur en alge meen secretariaat) soepeler te laten verlopen heeft het HB besloten tot het instellen van een wekelijkse BELMIDDAG. Eén middag in de week kan ie der JOVD lid het algemeen se cretariaat bellen met vragen, opmerkingen, verzoeken, kri tiek etc. op organisatorisch, administratief en politiek ge bied. Vanzelfsprekend kunnen ook bestuursleden bellen in-, dien ze informatie nodig heb ben van het algemeen secreta riaat of vragen hebben omtrenl beleid van het HB in bepaalde zaken. Op het algemeen secre tariaat zal er een hoofdbe- stuursl'id (meestal de alge meen secretaris) aanwezig zijn om de vragen te beant woorden en de opmerkingen in ontvangst te nemen.
Als er vragen zijn die niet direct beantwoord kunnen wor den, zal eerst contact worden opgenomen met andere HB-leden die meer van dat betreffende onderwerp afweten, waarna de vragenstellers mondeling dan wel schriftelijk antwoord ontvangen.
DUS:
VANAF A.S. WOENSDAG» KAN IE DEREEN IEDERE WOENSDAG BELLEN MET HET HOOFDBESTUUR TUSSEN 15.00 EN 18.00 UUR. Tel. 020 - 242000
Gisteravond
heeft de
Konsunentenman
bewezen,
watonzekonpien
alang wisten.
Duari gaat veel lange» mee dan geiwne batteiïen
EEMLAND
Nadat reeds eerder de afde lingen Amersfoort en Baarn tot één afdeling Eemland wa ren gefuseerd, is nu ook de afdeling Soest tot de afde ling Eemland toegetreden. Op 19 augustus jongstleden heeft deze voor de JOVD toch wel unieke gebeurtenis plaats gevonden op een door bijna zestig mensen bezochte bij eenkomst. Onder de aanwezigen bevonden zich veel VVD-be- stuursleden en VVD-raadsleden uit het afdelingsgebied. Op deze avond kwam weer eens naar voren wat een goécie zaak het is om samen te werken. Eendracht maakt macht! Op de oprichtingsvergadering werd meteen ingehakt op hetregionale karakter van de nieuwe afdeling door de spre ker van de avond. Dit was de heer M. de Bruijne, VVD gede puteerde van de provincie Utrecht en oud-landelijk voor zitter van de JOVD, die sprak over het onderwerp: “Politiek in de regio Eemland".
Het afdelingsgebied omvat heden het gebied van de gemeenten A- mersfoort, Baarn, Bunschoten,
Eemnes, Leusden, Soest en Wou denberg. De afdeling telt nu ruim 80 leden en kan zich dus onder de grootste afdelingen van de JOVD scharen.
De afdeling Eemland zal het vaandel van de JOVD met zorg hooghouden.
Nadere i nli chti ngen: JOVD afdeling Eemland p/a Alexander van de Molen Sophialaan 11
3761 DJ Soest (o2155-14478)
ZAANSTREEK...
Om per Driemaster één afde ling of district toe te lich ten zou in feite 8 jaar duren. Nu zijn er natuurlijk inte - ressante en minder interes sante afdelingen. Door ver schillende mensen werd ik er op geattendeerd dat het vast aardig zou zijn om "Zaanstreek onder de loep te nemen n.a.v. een schijnbare samenwerking met de Jong Socialisten. 21 september trok ik naar het Zaanse ,zeerbenieuwd naar wat deze afdeling me te vertellen had. Zoals gewoonlijk wéér te laat trof ik een gedeelte van het bestuur en de redactie in oprichting aan in de afgespro ken gelegenheid.
De JOVD afdeling Zaanstreek werd in den beginne opgericht door een Hockeyclub en dat was dan ook eenbesloten aan gelegenheid. Voorzitter in die tijd (1976-1980) was Jan Dirkzwager, en secretaris was Martin Brand. In 1980 zakte deze afdeling volledig in, de oorzaak moet men gissen, maar Ongetwijfeld speelde de be slotenheid van die afdeling parten. In 1982 kwam Zaan streek weer omhoog o.l.v. Es ter Voet (voorzitter) Riejan Oskam (secretaris), Peter Meulenkamp (penningmeester), en Theo Oskam (vice-voorzit- ter). Dezen zijn toen aan de
slag gegaan met het oude ad ressenbestand, en een stand op de markt, vooral uit dat laatste bleek toen dat er veel animo was voor een JOVD afdeling in Zaanstreek m.b.v. het oude bestuur en met name dan Martin (secretaris) werd met man en macht gewerkt aan de heroprichting die resul teerde in een huidig ledental van 35. Doordat een aantal be stuursleden in 1983 eind examen deden is met name in de eerste helft van het jaar de afdeling niet erg actief
geweest, maar sinds de zomer- vacantie wordt er van alles aangedaan om de afdeling zo wel binnen de JOVD als daar buiten bekendheid te geven. "Liberale gedachten".
Op het ogenblik wordt met de VVD-Zaanstreek besproken hoe we de jongeren van de VVD- Zaanstreek geinteresseerd krijgen in de JOVD-Zaanstreek De VVD-Zaanstreek organiseert samen met de JOVD-Zaanstreek ook eens in de zoveeltijd een avond met gastsprekers.
ERIC BRINCKMANN
DE JOVD EN NICARAGUA
IN ‘ONZE W ERELD’
Een JOV D- er wil goed g e ï n f o r me e r d zijn. Ook over in t er n a t io n a l e k o n f l i k t h a a r d e n ,over de langeen taaie strijd tegen het m e ns o n t e r e n d e v e rs c h i jn s el a r m o e d e .
Het m a a n d bl a d o n z e W e re l d p r ob ee rt op open en held ere wijze bij te dragen aan de o p l o s si n g van deze bij uitst ek p o li ti eke vr aa gstukken.
o n z e W e r e l d geeft geen p a sk la re liberale of so c ia l i s ti sc h e opl os singen. on z eW e r e ld weet en bewijst dat er steeds nieu we impulsen nod ig zijn in de i n t e r n at i o n al e discussie. Wie de strijd tegen de armoede na aan het hart ligt wil g e ï n f o r m ee r d zijn. on z eW e r e ld schrijft over m o ei li jk e pr o bl e m e n op een b u i t e n g e w o o n t o e g a nk e l i jk e manier. Ontd ek het zelf.
Vraag dat blad aan
DON
Kruis één of beide m o g e l i j k h e d e n aan:O Stuur mij gratis on z eW e r e ld met daa ri n het i n te rv iew met Eric B r in c k m a n n over de J O V D - N i c a r a g u a - r e i s . 0 Geef mij met ingang van het daarop v o lg e n d e nummer
een p r oe f a b o n n e m e n t van drie maan de n voor slechts één t i e n t j e .
NAAM ... A D R E S ... P O S T C O D E ... ... P L A A T S ...
Invul le n en in open envelop stu re n naar NOVIB, A n t w o o r d n u m m e r 362, 2500 W B Den Haag. P o s tz eg el mag, hoeft niet.
r# J
Automatisering
centraal bij
Zaanse JOVD
WESTZAAN - Indien in Neder
land niet spoedig op grote schaal
wordt geautomatiseerd, zal dit onze
concurrentiepositie op de wereld
markt danig in gevaar brengen. Dat
zei Tweede-Kamerlid Zoutendijk
(VVD) gisteravond voor een gehoor,
bestaande uit leden van de Zaanse
Jongeren Organisatie voor Vrijheid
en Democratie. Thema van de avond
was, inderdaad, de automatisering.
Zoutendijk wees zijn jonge
toehoorders erop dat de voordelen
van automatisering (efficiency, de
mocratisering van besluitvorming,
kostenbesparende
flexibiliteit)
ruimschoots opwegen tegen de na
delen (verlies van werkgelegenheid).
RECHTS
EXTREMISME
door Jan-Willem van Es
Dit is een leeftijdopbouw zo als die volgens mij al lange tijd bestaat, natuurlijk on derhevig aan fluctuaties. Als laatste punt kan men onder scheiden de behoefte die de andere' jeugd schijnt te moeten hebben om zich af te zetten. Waren dit in de zestiger jaren de Provo's en Kabouters met hun eigen eisen, het eind van de jaren zeventig werd geken merkt door de vele kraakrellen hu zet zichzelf respecterende linkse kiezers zich op de ver meende verrechtsing van de jeugd.
Een zich snel uitbreidend kwaad onder jongeren!
Zo reageerden velen, toen de resultaten van een onderzoek onder middelbare scholieren bekend gemaakt werden. De schokgolf plantte zich voort en nu een half jaar later is in de media nog steeds sprake van discussie. Maar is het wel echt zo dat de jeugd verrechts of is dit slechts een hersen spinsel van links Nederland? Voorop gesteld dat ik fas- cischme net zo verwerpelijk vind als het marxistischleni- nisme, geloof ik niet dat het met de verrechtsing zo'n vaart zal lopen. Daarvoor heb ik een aantal argumenten. Ten eerste wil ik de onpartijdigheid van het onderzoek bestrijden. Iedereen die even oplet ziet gelijk al aan de opinie onder zoeken die b.v. Maurice de Hond en Bureau Intomart doen dat bij onderzoeken naar ideo logie Maurice de Hond, die liever Den Uyl als minister president zou zien, steevast de "linkse" partijen meer stemmen krijgen dan bij Into mart. Opzich is dit niet erns tig als men maar in de gaten houdt dat de subjectieviteit van de onderzoeken de objec- tieviteit van het onderzoek bepaald niet ten goede komt. Zonder te discrimeren overi gens kunnen we wel stellen dat heren onderzoekers in kwestie bepaald geen VVD leden zijn. Als eerste conclusie zou r willen geven:
Beslissing viel ’s nachts
door __:d&
IN LE I D I N G
O n d e r deze titel heef t de S t i c h t i n g J A S O N (Jong A t l a n t i s c h S a m e n w e r k i n g s O r g a a n N e d e r l a n d ) op 16 tot 18 s e p t e m b e r j o n g s t leden een s i m u l a t i e s p e l g e o r g a n i s e e r d . Het ging ov er een b e s l u i t van de r e g e r i n g van " N e d e r i j e " , een "f i c t i e f " land met " t o e v a l l i g " d e z e l f d e p o li ti ek e k r a c h t s v e r h o u d i n g als in N e d e r l a n d , om al of niet k r u i s r a k e t t e n te p l a a t s e n . In het f u n c t i o neel i n g e r i c h t e co ng re s- h o t e 1 " Kon i ng s h o f " te. V e l d h o v e n k w a m e n een 80-tal j o n g e r e n bijéén. H E R I G DEL L E E ING Vrij N e d e r l a n d s c h r e e f later ov er de de el n e m e r s : " . . . g r o t e n d e e l s a f k o m s t i g uit de d r i e h o e k Le id en - U t r e c h t - 1s - G r a v e n h a g e ... (men) h e r m o d e 1 1 e e r d e . z i c h tot s o c i a a l - d e m o c r a a t , p a c i f i s t , c h r i s t e n - demo - c r a t a a t , l i b e r a a l , j o u r n a l i s t of v r e d e s b e w e g e r " . Ook een aantal J O V D ' e r s na me n aan het spel deel, w a a r o n d e r de s c r i b e n t van dit arti ke l.
Er was h i e r s p ra ke van h e rm o d e 1 1 e ri n g o m d a t het de b e d o e l i n g was dat de d e e l n e m e r s een a n de re rol s p e l e n met eeri an dere ( p o l i t i e k e ) o v e r t u i g i n g dan die in het d a g e l i j k s e leven. H i e r d o o r le er t men m e e r b e g r i p op te b r e n g e n voor de s t a n d p u n t e n van anderen. Het me r e n d e e l van de d e e l n e m e r s ra ak te z o z e e r b e v a n g e n do or de rol dat het op de e e r s t e - avon d i n g e h u u r d e J a z z band je voor d o v e m a n s o r e n s p e e l d e en d e r h a l v e reeds v o o r t i j d i g de b i ez en pakte. Tot diep in de nach t w e r d er k o o r t s a c h tig d o o r v e r g a d e r d t e n eind e een o p l o s s i n g te b e w e r k s t e l l i g e n : al dan niet p l a a t s i n g van k r u i s r a k e tt en en we lk a a n t a l ? H O O R Z I T T I N G Op de t w e e d e dag vond er een p a r l e m e n t a i r e h o o r z i t t i n g p l aa ts met niet- s i m u l e r e n d e d e s k u n d i g e n . Dat wil z e g g e n dat deze hun ei ge n o v e r t u i g i n g ve rkondi g d e n .
B i j z o n d e r goed g e f u n d e e r d kwam drs.L. liecke <}ver, p o l e m o l o o g ( v r e d e s v r a a g s t u k k e n d e s k u n d i g e ) en Ho o f d van het S t u d i e c e n trum vo or V r e d e s v r a a g st u k k e n van de K a t h o l i e k e U n i v e r s i t e i t N i j m e g e n . H i j was teaen p l a a t s i n g , de k r u i s r a k e t t e n di en de n niet het m i l i t a i r e belang. Als min of m e e r t u s s e n p e r soon trad op drs. G. G. de
Vries, e x - v o o r z i t t e r van de JOVD. Zijn m e n i n g w e r d
v e e l v u l d i g g e v r a a g d , d a a r hij zowel de voor- als n a d e l e n van m o g e l i j k e o p l o s s i n g e n sc he ts te . B l i j k b a a r was het m o e i l i j k een p r i n c i p i ë l e v o o r s t a n der van p l a a t s i n g z o n d e r v o o r b e h o u d in N e d e r l a n d te v i n d e n . D e p a r l e m e n t a riërs m o e s t e n g e n o e g e n nemen met een o n d e s k u n d i g p e r s o o n uit België. Hij bl e e k en i g e d e c e n n i a te - laat te zijn g e bo re n; een e r f g e n a a m van de Koude Oorlog. G e p i k e e r d moest, hij c o n s t a t e r e n dat zijn m e n i n g z e ld en g e v r a a g d w e r d .
Het v o l t a l l i g e kabinet. L i n k s a c h t e r de v o o r z i t t e r ,
od de v o o r q r o n d k l e i n links (Foto: Hans van den B o g a a r d , Vrij N e d e r l a n d ) . In de na c h t van z a t e r d a g op z o nd ag viel de b e s l i s sing. U i t e i n d e l i j k na m e n i g p o l i t i e k s t ee ks pe l en t a l r i j k e s c h o r s i n g e n wa re n vrijwel alle d e e l n e mers er va n overtu-igd dat de z i t t e n d e r e g e r i n g van C h r i s t e n - d e m o c r a t e n en L i b e r a l e n zou v a ll en om da t er geen o v e r é é n s t e m m i n g kon w o r d e n be reikt. 'Echter een lid van de
o p p o s i t i e p a r t i j , de s o c i a li sten, b l e e f o p z e t t e l i j k bij de s t e m m i n g weg, om da t hij vóór (g e d e e 1 te 1 i j ke ) p l a a t s i n g was. Dit r e s u l t e er de tot een v e r w e r p i n g van de i n g e d i e n d e mo ti e, om de r e g e r i n g te laten va ll en , met n e g e n t i e n t e gen en twi nti g vóór. R e su lt aa t: de r e g e r i n g kon w e e r o p g e l u c h t a d e m hale n en v e r d e r regeren. N e d e r i j e zat o p g e s c h e e p t ' met 24 k r u i s r a k e t t e n 1 De h o t e l r e c e p t i o n i s t h a al de zijn s c h o u d e r s on en vroeg of er nog k o ff ie was . Een k e n m e r k e n d e h o u d i n g v o o r h e t g e m i d deld be vo 1 k i n g s 1id van N e d e r i j e ? At n e t al een v o o r de d e e l n e m e r s b i j z o n d e r leerza-vn si m u l a t ie s p e l , n i e t o H e e n om cok ee ns t K C. $ s c h u l p van an.de rs-den ke n d e n te' k r u iv en n a a r o o k o m in een on is v a n n en de isf’e e r te p r o e -ven h oe pa rl emeri l a r e oeslii i t \)q rmi n a s p r o c e s s e n v e r l o v e n .
Onkruid vergaat niet
Na meer dan twee jaar lang algemeen secretaris geweest tezijn heeft Joost van Gilse per 24 augustus het hoofdbestuur verlaten. Gezien de huidige (te?) snelle doorstroming van HB- leden een opmerkelijk feit. In ieder geval een goede reden om hem eens aan het woord te laten.
Zeg Joost, waarom ben je des tijds het HB ingegaan ?
Dat heeft veel te make met de verhoudingen destijds in de vereniging. De afdeling 't Gooi, waarvan ik in 1976 lid werd, had toen ongeveer één- vijfde van het totaal aantal stemmen en speelde ook op con gressen een duidelijke rol. Het HB voelde slechts weinig voor een afspiegelingsbestuur, maar door de persistente oppo sitie van 't Gooi en andere afdelingen in de randstad (Lei den, Den Haag, Vechtstreek), koos het HB uiteindelijk toch voor een concessie. Zo bena derde Roelof (Houwing,Red.) mij voor de post van secreta ris.
Was dat geen moeilijke uitgangs positie ?
Jazeker, ik werd in het. begin met zeer veel wantrouwen be keken, en heb daardoor extra veel moeite gehad om me waar te maken.
Héb je achteraf het gevoel wat bereikt te hebben ?
(Joost, achteroverzakkend in zijn stoel, terwijl hij een aansteker bij zijn sigaret houdt:) Een moeilijke vraag om daar zelf op te antwoorden. Toch denk ik van wel. Wat be treft het secretariaatswerk . zelf, heb ik geprobeerd het werk van mijn voorgangster Teddy (Honing, Red.) voort te zetten. Het ging erom het secretariaat steeds goed in te laten spelen op een
steeds sneller groeiende ver eniging en daarmee steeds ver anderende structuren. Bijvoor beeld de nieuwe congresopzet. Het feit dat dat allemaal wel liep en er in mijn zittingspe riode geen reglementaire ter mijnen door het secretariaat
• Joost van Gilse overschreden zijn geeft daar misschien blijk van. Dat is wel eens anders geweest. Ik heb geen grote dingen tot stand gebracht, denk ik, maar wel gezorgd dat ik. mijn zaak jes voor elkaar had en dat de groeistuipen wat gekanaliseerd werden. Voor wat de politieke invloed betreft? dat is nog moei lijker te meten. Je invloed groeit met je ervaring. Daar komt bij dat Roelof een voor zitter van het oude stempel was, terwijl Eric zijn team genoten meer vrij liet en meer eigen verantwoordelijkheid gaf.. Hij vond de algemeen secretaris en ook de vice voorzitters een soort verlengstuk van de voor zitter. Ik vond dat prettig werken, maar het risici is, dat
je minder snel signaleert wan neer iemand iets laat lopen.
Nu begrijp ik hieruit dat er tijdens jouw zittingsperiode wel het eén en ander aan sfeer en werkwijze veranderd is. Kun je jouw ervaringen hieromtrent aangeven?
Eh, ja, de tegenstellingen in het hoofdbestuur en met de ver eniging zijn kleiner geworden. De sfeer is hierdoor milder ge worden. Het heeft ook een keer zijde. De vereniging is minder kritisch, er is geen echte op positie, zodat de aandacht van het HB kan verslappen. De ver eniging laat zich volgens mij te snel doodgooien met kilo's papier. De ledenvergadering is ondanks de groei van de vere niging matter geworden. Een' beetje spectakel op congres sen kan de leden wakker hou den. Helaas, en dat is een stokpaardje van mij, is dat deel te wijten aan de nieuwe congresopzet.
Ik héb de indruk dat jij ook wat milder bent geworden sinds je de obstructie vanuit het Gooi hebt verruild voor een post in het orgaan dat je zo fel bestreed.
Ja, dat kan wel kloppen. Eerst iets over 't Gooi. (Joost gaat er echt voor zitten.) Wat we daar deden, zoals zorgen dat een ledenvergadering niet ver der kwam dan het punt ingeko men stukken, het sturen van een deurwaarde naar het HB en dat soort dingen, ging soms wel eens wat ver, maar was dui delijk het gevolg van een es calatie waar ook het HB des tijds schuld aan had. Ik kan daar zo een tweede interview aan wijden, maar eh, laat ik de rest van de vraag beant woorden. Ik heb zelf ook de in
druk dat ik toen ik als uiterst kritisch lid het HB inkwam, wat meer nuances ben gaan zien en ook de beperkingen die een KB-lid heeft, ben gaan ervaren.
Kun je een aantal positieve en negatieve ervaringen noemen uit je HB-periode ?
(Joost,lachend:) Zo houd ik niets meer over voor mijn af scheidsrede in november. (En dan serieuzer met een ver se sigaret:) Wat ik als nega tief heb ervaren was natuurlijk die kwestie met die nogal on frisse onderzoeken tegen een -antal personen in 't Gooi en Vechtstreek. En dan heb ik het nog niet eens over mijn onge makkelijke positie tussen twee vuren in. Deze, en ook minder ingrijpende affaires maken je van idealist helaas al gauw tot realist. Bij politiek ben je met belangen bezig, leer je al snel. Je leert de verstren geling van vriendschappen, af spraken, idealen, haalbaarhe den en persoonlijke ambities bij veel mensen doorzien. Soms is dat teleurstellend, maar niet minder leerzaam. Kom ik op een positief aspect. Ik heb in en van de JOVD ont zettend veel geleerd. Vaardig heden, wat mensenkennis, en algemene ontwikkeling. Ik heb er ook veel vrienden van over gehouden. Mensen die ik niet zaq zitten ben ik gaan waar deren en respecteren. Zoals Marco Swart. Ik kon in het HB
niet met hem samenwerken, er was geen afspraak met hem te maken en we stonden ook poli tiek mijlenver uit elkaar. Dat heeft toen zijn consequ enties gehad, maar zoals ik hem nu ken, ontzettend con structief, alles behalve ran cuneus, we kunnen het goed met elkaar vinden. Ik ben ook wat relativerender geworden
denk ik, net als hij.
Waarom ben je gestopt met je hoofdbestuursfunctie ? '’flen zegt wel eens "Old soldiers 'never die", kijk maar naar Jules THaaten.
Men zegt ook wel:"Onkruid ver gaat niet". Nee, dat is niet aardig ten opzichte van Jules. Hij weet wel dat ik dat niet meen. Ik kan het prima mét hem vinden, we hebben veel ge lachen samen. Ik stop er sim pelweg mee omdat ruim twee jaar zat is, en ik helaas weer aan de studie zal moeten. Op een gegeven moment is het nieu we en het allergezelligste er af, je gaat veel op je routi ne drijven. Zodra je dat merkt moet je plaats gaan maken voor nieuw en ongetemperd enthou siasme denk ik. Is dat niet bij iedereen zo ?
Ik kijk met plezier terug en zal het nooit helemaal kunnen laten om me met politiek en de JOVD te bemoeien. Ik heb geen grote ambities, maar dat krijg je als je JOVD-er in hart en nieren geworden bent.
Joost, héb jij nu, ter afslui ting van dit interview nog brandende vragen ?
Nee, ik dacht het niet. Wel wil ik mijn opvolger Julius natuurlijk veel succes wensen, en iedereen bedanken voor de samenwerking. Julius was trou wens razendsnel ingewerkt en heeft een vliegende start ge maakt. Ik weet zeker dat hij het prima zal doen, en hij heeft twee geweldige secreta- ri aatsmedewerksters.
Nou, ik heb toch nog een klein vraagje: Wanneer krijg ik de Driemaster nu eens toegezonden ?
6
D R IE M A S T E R
N O V E M B E R 1983
t
"
x
.
*
.
**INGEZONDEN**
Deregulering
Op 24 juni van dit jaar presenteerden de Ministers van Economische Zaken en Volks huisvesting Ruimtelijke Or dening en Milieubeheer het actieprogramma deregulering. In dit programma wordt uit eengezet hoe het complex van regels waaruit dë huidi ge milieuwetgeving bestaat dusdanig uitgedund kan wor den dat er een versoepeling en vereenvoudiging van pro cedures ontstaat. Dit stre ven past in de gehele stra tegie van de huidige rege ring die een algehele dere gulering van de wetgeving, voorstaat.
Dit is op zich een loffelijk streven: op veel terreinen is in de loop der jaren een onontwarbare kluwe van regels ontstaan waar nauwelijks meer iemand wijs uit kan worden. Ook de milieuwetgeving is niet in alle opzichten ideaal te.noemen. .De vraag is alleen: hoe moet je dereguleren ? De meest voor de hand liggende methode zou er een zijn waar
bij de effectiviteit van het milieubeleid voorop staat ,
(met zijn effecten voor de gehele samenleving en voor toekomstige generaties). In de lijn hiervan is het een goede zaak bestemmingen en voorschriften te uniformeren en bijvoorbeeld standaard voorschriften op te stellen die gebruikt kunnen worden als leidraad bij vergunning aanvragen. Dit ter voorko ming van steeds terugkerende
routi newerkzaamheden.
Ook kannauwelijks iem and er . bezwaren tegen hebben als de bouwvergunningplicht voor verbouwingen binnenshuis en voor garages e.d. afgeschaft wordt. Dit leidt tot een ver eenvoudiging met behoud van normen en waarden. De nota gaat echter veel verder. ER is geen sprake meer van pro cedurele, maar van inhoude lijke deregulering; de hele milieuwetgeving wordt onder uit gehaald.
Een greep:
a) het Nederlandse milieube
leid wordt aangepast aan het EG-mi1ieunueleid. Dit is per saldo nadelig want het EG- beleid is niet strenger dan wat de meest achterblijvende lidstaat wenst toe te staan. b) het wetsontwerp inzake de mi 1ieu-effect-rapportage (van bedrijfsmatige activiteiten moeten de gevolgen voor het milieu onderzocht worden) zal gewijzigd worden. De m.e.r.- p1icht geldt voortaan alleen nog voor zeer grote projecten waar als het ware vanaf straalt dat ze negatieve effecten zul len hebben voor het milieu. Dit is onlogisch want de opzet van de m.e.r. is nu juist om uit te zoeken wat de gevolgen zijn, ook bij projecten waar dit van te voren minder duide lijk is.
c) bepaalde activiteiten worden geheel aan de milieuwetgeving onttrokken zoals bijvoorbeeld mijnactiviteiten en olie- en gaswinning. Ten aanzien hier van kunnen in de toekomst geen voorschriften meer worden gesteld op grond van de Wet op
de Geluidhinder, Wet Luchtver ontreiniging en de Wet op de bodembescherming. Dit is een zeer gevaarlijk precedent voor andere sectorwetgeving,
d) er wordt voorgesteld de Wet Chemische Afvalstoffen op enke le onderdelen te versoepelen. Zo zullen een aantal belang rijke probleemstoffen als vliegas en verontreinigd ha- venslib buiten de werking van de wet gehouden worden. In plaats van versoepeld zou de ze wet juist aangescherpt moeten worden, o.a. door het instellen van een exportver bod van afvalstoffen en een afgifteplicht voor diverse giftige afvalstoffen. Ook moet verdunning van afvalstoffen om onder de concentratiegrenzen te blijven worden voorkomen. In de regeringsvoorstel1 en wor den milieubelangen duidelijk opgeofferd aan die van het be drijfsleven. Het lijkt wel of men ervan uitgaat dat de mi lieuwetgeving tot stand is geko men om het bedrijfsleven voor de voeten te lopen. (Overigens
toont een recent onderzoek van de TH-Twente -"Effecten op in- vesteingen door het bedrijfs leven"- aan dat regels nauwe lijks remmend werken op de- drijfsinvesteringen!)
In werkelijkheid is de milieu wetgeving ontstaan als een re actie op de steeds toenemende ernstige milieuverontreiniging
Anneke Hendriks
die het gevolg was van techno logische ontwikkelingen en de relatieve vrijheid van handelen die het bedrijfsleven genoot. Zij bleek die vrijheid op milieuhygiënisch gebied niet aan te kunnen (denk ook aan affaires als in Lekkerkerk en de Volgermeerpolder). Het is dan ook onbegrijpelijk dat een regering, die nota bene pre tendeert een lange-termijn- beleid te voeren, hier anno 1984 blijkbaar nog niet van heeft geleerd.
Neo-liberalisme
Politieke denkbeelden zijnmoeilijk definieerbaar en in de tijd veranderlijk. De JOVD schrijft sinds jaar en dag het liberalisme in haar vaandel, zonder volledig duidelijk te kunnen maken wat liberalisme voor haar betekent. Slechts vanuit een analyse van de i- deologische denkbeelden kan een vertaling plaatsvinden naar de dagelijkse politiek. Hieronder volgt een persoon lijke visie op en analyse van het neo-liberalisme.
De vier elementen waarop de neo-liberale filosofie is ge baseerd zijn: optimisme, in dividualisme, meritocratie en functioneel anarchisme. 1. Optimisme.
Dit element, hoe onvatbaar het ook zij, is toch de kern van de filosofie. Een geloof in zichzelf en elkaar, in vooruit gang en eigen kracht is de in nerlijke drijfveer van het neo-liberalisme. Zonder de vaste overtuiging dat gestelde
doelen bereikbaar zijn zal nooit een succes geboekt wor den. Een positief denken, dat helaas momenteel bij de mees ten ontbreekt, is de enige kracht die het individu en de maatschappij uit de problemen kan helpen. De media (goed nieuws is geen nieuws) en de meeste op levensbeschouwing gebaseerde organisaties en op vattingen, voeden slechts een pessimistisch en negatief ge voel. Zij dragen problemen aan zonder realistische oplossin gen bij te voegen. Verandering hierin zal vanuit de verant- \ lording dragende individuen
eten komen die voor zichzelf vertuigd zijn van een betere ..oekomst.
2. Individualisme.
Creativiteit is de bron van alle vooruitgang. Slechts nieuwe ideeën, producten of toepassingen kunnen de wereld verbeteren. Creativiteit komt vanuit het individu, daarom is het belangrijk deze
individuele creativiteit vrij heid te geven en te stimuleren Groepsprocessen kunnen stimu lerend werken op de creativi teit, maar elke institutiona lisering ervan verdringt haar juist (bureaucratisering). In de neo-liberale theorie zal elk individu andermans belan gen respecteren en zijn basis behoeften garanderen. Om dit ordelijk en fair te organise ren zijn democratisch tot stand gekomen regels nodig. Maar het is vanuit zijn opti misme en persoonlijk verant woordelijkheidsgevoel dat het individu zich rechtvaardig zal opstellen tegenover zijn mede mens .
3. Meri tocratie.
Een meritocratische maatschap pij, d.w.z. een maatschappij die prestaties zowel materieel als immaterieel beloont, geeft het individu de grootste sti mulans zijn creativiteit te ontplooien. Nivellering op intellectueel vlak is een on
menselijk streven daar het ver schillen tussen mensen en hun creatieve vermogens wegcijfert De creativiteit dient juist uitbundig gestimuleerd te wor den daar zij de bron van de vooruitgang is en op lange termijn iedereen profijt zal opleveren. Daarom moet ook bij nivellering op materieel vlak de grootste terughoudendheid in acht genomen worden. In principe dient zij niet verder te gaan dan wat het individu vanuit zijn eigen verantwoor delijkheidsgevoel als recht vaardig beschouwd.
4. Het functioneel anarchisme uit zich in de bereidheid alle oude structuren of posities af te zweren zodra zij hun nut verloren hebben. Oude struc turen kunnen het individu be klemmen en zijn creativiteit verstarren. Er gelden echter twee beperkingen. Ten eerste kan het nut van oCide struc turen of posities naast een rationele ook een emotionele
basis hebben, die bij de nuts- afweging mee overwoqen dient te worden.
H a n s M a e s s e n
Ten tweede kan het nut van iets bij verschillende indi viduen anders gewaardeerd worden. Het individuele ver antwoordelijkheidsgevoel van alle betrokkenen dient bij te dragen tot een oplossing, die echter steeds tot doel dient te hebben creativiteit en vooruitgang een weg te banen. Samenvattend vindt de neo-li- lerale samenleving haar fun dament in een vooruitgangsge loof, gebaseerd op individue le creativiteit. Een neo-libe rale samenleving moet de indi viduele creativiteit op alle manieren stimuleren terwijl tegelijkertijd van het indi vidu een rechtvaardige, op verantwoording gebaseerde, houding ten opzichte van zijn medemens verlangd wordt.
Daling olieprijs een ramp
De grens was hiermee voor het bedrijfsleven overschreden; een wereldrecessie was niet meer te stuiten. Het is de tijd, waarin de legers werklo zen een niet meer weg te den ken beeld zijn gaan vormen in onze samenleving. Al vrij snel werd een dalende trend van de vraag naar olie zichtbaar, want de industriële produkti- viteit kwam op een lager peil te liggen. Niet alleen zorgden de vele bedrijfssluitingen voor een dalende vraag naar olie, maar tegelijkertijd werd het, gezien de hoge prijzen voor olie, rendabel naar eigen oliebronnen te zoeken, en deze te gaan exploiteren. Daarnaast ging men er steeds meer toe over alternatieve enrgiebron- nen aan te spreken zoals aard gas, steenkool en kernenergie en trof men energiebesparende maatregelen. Dit zorgde er voor dat de vraag
naar olie een sterk dalende lijn te zien gaf, en nog steeds geeft. Dit heeft dan ook op langere termijn gere
sulteerd in een prijsdaling; de markt kwam met een olieover- schot te zitten.
De machtige oliesjeiks hadden de basis gelegd voor hun eigen verval, zowel op economisch/ financieël als op politiek ge bied. Haar macht brokkelde langzaam maar zeker af; de O.P.E.C. ging scheuren ver tonen. Als enige mogelijkheid om het overschot op de markt terug te dringen, is het komen tot een gezamenlijk produktie- plafond, dat moet voorkomen dat de prijzen nog verder kel deren, en daarmee samenhangend haar inkomsten. De O.P.E.C.- club heeft zich dusdanig fi nanciële verplichtingen op ae hals gehaald, dat ze liever haar productie handhaaft. Ze zien liever de productie van hun buurman krimpen, waarmee het probleem van de produktie- verdeling op komt duiken. Een land als Iran kan haar olie- inkomsten niet missen, gezien haar strijd tegen Irak, en andere financiële verplichtin gen.
In september 1960 sloten een aantal ontwikkelingslanden, Saoedi-Arabië, Iran, Irak, Koeweit en Venezuela, in Bag dad een olieverbod om zich te kunnen weren tegen de door de oliemaatschappijen geeTste prijsverlagingen. Een nieuw kartel ontstond, wat de eco nomische, machts verhoudingen drastisch deed veranderen. Niet alleen economisch zou dezi "Vierde Wereld" veel macht tot zich trekken, maar tevens op politjek terrein. De O.P.E.C. de organisatie voor olie-ex- porterende landen, liet haar daadwerkelijke kracht zien toen zij overging tot het han teren van een economische wa pen, een olieboycot'tegen het Westen. Het begon allemaal met dit beruchte jaar 1973.
De Yoem-Kippoer-oorlog bleef, zoals gezegd, niet zonder schade voor het Westen. Haar pro-Israëlische houding werd door het instellen van een olieboycot afgestraft. Voor een politieke twist werd nu een economisch wanen van stal
gehaald om de Westerse landen tot andere inzichten inzake hun M.0.-politiek te bewegen. Het Westen weigerde haar poli tieke macht óók te moeten in leveren. Onze Westerse indus trie kreeg desalniettemin een zware klap, waarmee de kwets baarheid van het Westen werd aangetoond. Een crisis deed haar intrede, die een snel
af-L y s a n d e r af-L a n t a i n
braakproces van onze economie in gang zette. Opvoering van de olieprijzen tot een absurd niveau werd door de oliesjeiks rustig doorgezet, denkende dat ze hun eigenbelang aan het na streven waren. Enigszins van de eerste schok bekomen, deed zich een tweede oliecrisis van zich horen. Ayatolla Khomeine raakte in 1980 in oorlog met het buurland Irak. De oliepro- duktie zakte naar een drama tisch dieptepunt, waardoor de daaruit voortvloeiende tekorter
