Aanpassing huishoudelijk reglement OCMW-RAAD en GEMEENTERAAD Tussenkomst fractieleider Christophe Vancoillie in de OCMW-Raad
Beste collega raadsleden, schepenen, burgemeester, de voorbije weken en dagen hebben
ontgoocheling en verbazing mij overvallen toen ik vernam dat jullie eenzijdig, zonder ook maar enig overleg deze aanpassing van het huishoudelijk reglement op de agenda van de OCMW-raad, en straks ook op de agenda van de gemeenteraad, hebben geplaatst.
Om alles in zijn juiste context te plaatsen, wil ik hier eerst nog eens open en transparant de tijdslijn schetsen waarin wat is gebeurd en gezegd.
Ergens begin dit jaar kwamen wij, u burgemeester en ikzelf, elkaar tegen in de wandelgangen van het gemeentehuis. Na een open en gemoedelijke babbel kwam u, op het einde van het gesprek plots op de proppen met het item varia op onze gemeente- en ocmw-raden. Daarin gaf u te kennen dat jullie het als fractie van de CD&V moeilijk hadden met onze diverse vragen en dat jullie meer structuur wilden brengen in de raden. Ik heb toen geantwoord dat wij als NieuwPittemEgem zeker geen vragende partij waren in deze, maar dat we altijd open staan voor een constructief gesprek of overleg en dat jullie als meerderheid altijd voorstellen hieromtrent mochten doen.
Echter, ik was naïef te denken dat met een partij als die van jullie, een constructief gesprek of overleg mogelijk zou zijn. Nu begin juni zou ik zelfs durven beweren dat jullie ons hebben voorgelogen en ter kwader trouw hebben gehandeld. Aan jullie om het tegendeel te bewijzen.
Op 29 maart kregen beide fractieleiders, Stijn en mezelf van u een mail met daarin een “werktekst”
omtrent het aanbrengen van variapunten. Dit samen met de uitnodiging om de dag erna, met ons drie, een kort overleg te plannen. Bedoeling van dit overleg was een timing afspreken om tot een consensus te komen met betrekking tot de aanpassing van het huishoudelijk reglement.
Tijdens dit overleg van 30 maart dat constructief verliep werd afgesproken dat Stijn en ikzelf zouden overleggen met onze respectievelijke fracties en werd ons door u burgemeester gevraagd om tegen eind de week erop een voorstel door te sturen. Dit zou dan als basis dienen om via “overleg” tussen ons tot een gezamenlijke tekst te komen die door beide fracties zou kunnen worden aanvaard.
U voegde er zelfs aan toe dat indien we uiteindelijk niet tot een akkoord zouden komen, u als voorzitter van deze raad zelf de knoop zou doorhakken en een aanpassing zou doorduwen/forceren.
Dan moet er wel een minimum aan inspanning gedaan worden op tot een akkoord te komen, hierna leren we dat dit niet het geval was!
Met 2 dagen vertraging, op 13 april, en na grondig overleg binnen de NPE fractie stuurde ik via mail een document door met daarin onze uitgangspunten, kernwaarden en voorstellen tot aanpassing.
Op deze mail ontving ik noch van de burgemeester, noch van jou Stijn, als leider van de CD&V fractie enige reactie! Tot zover de “gespeelde goeie bedoelingen” om tot een gezamenlijk overeengekomen tekst te komen.
Op 24 mei krijg ik terug een mail van u burgemeester, gericht aan beide fractieleiders, met daarin een document met de titel “klad uittreksel GR”. Daarin staat ten eerste dat deze is tot stand gekomen na analyse en bemerkingen vanuit beide fracties. Opvallend, daar kom ik later nog op terug. U burgemeester, zegt daarin ook letterlijk dat gezien uw drukke agenda, u nog niet eerder een nieuw overleg kon inplannen. Iets wat we nochtans hadden afgesproken in “de manier waarop” op ons eerste overleg van 30 maart. Wat ik hier dus al leer, is dat u geen man van u woord bent en dat u gemaakte afspraken niet naleeft!
Ik wil ook benadrukken dat ik in de periode vanaf ons overleg van 30 maart en ons NPE voorstel van 13 april en de mail met het klad uittreksel van 24 mei, ik geen enkel document, analyse, voorstel of bemerking heb mogen ontvangen van de CD&V fractie! Stijn, in u plaats, als fractieleider zou ik heel diep beschaamd zijn hierover. “Samen” is bij jullie blijkbaar alleen maar een populistische leuze op sociale media en in kranten. De praktijk wijst uit dat “samen” voor de CD&V in onze gemeente eigenlijk “wij alleen” betekent.
Burgemeester, na uw schrijven van 24 mei, waarin u ook aangaf dat “indien mogelijk” dit punt nog op de agenda zou geplaatst worden van eerstvolgende gemeente- en ocmw-raad, heb ik direct een antwoord gestuurd (26 mei) waarin ik heb aangegeven dat ik dit voorstel zou voorleggen aan en bespreken binnen mijn fractie.
Echter, opnieuw was het blijkbaar nooit de bedoeling van de CD&V om in overleg een consensus te vinden. Want tot mijn grote verbazing en ontsteltenis, nog geen 4 dagen later stond dit als klad omschreven voorstel tot wijziging reeds op de agenda van de gemeente- en ocmw-raad.
Zowel op schrijven via mail van mezelf als van mijn collega raadslid Andres Vandewalle bleven jullie zich in stilte verhullen. Pas na een zoveelste aandringen, kwam er “eindelijk” meer dan 2 maanden na ons eerste gezamenlijk overleg om tot een “manier van werken” en “tijdlijn” te komen een nietszeggende reactie van jou Stijn. Het enige wat jij in je antwoord wel expliciet en zwart op wit toegaf is dat er vanuit de CD&V fractie geen specifieke opmerkingen waren gekomen en dat jullie dan ook geen enkel voorstel of opmerkingen hadden.
We mogen hier dus al concluderen dat er van enig overleg tussen ons beide, nooit sprake is geweest, het is zelfs nooit jullie bedoeling geweest, jullie hebben hier heel bewust en ter kwader trouw gehandeld.
Ik vraag mij af, is er ooit een kwaad woord gevallen tussen ons, hebben we onze stem moeten verheffen of waren mijn woorden soms aanvallend, mijn schrijven omtrent dit punt te dreigend of ongepast. Nee! Ik ben heel zeker dat dit niet het geval was. Mijn vertrouwen in u burgemeester en in u Stijn, als fractieleider van de CD&V, is dan ook volledig geschonden!
Ik zie sommigen bij de meerderheid nu al de wenkbrauwen fronsen, maar wees gerust, ik heb alle vragen m.b.t. dit punt gebundeld achteraan deze uitvoerige uiteenzetting.
Over de essentie nu, waarom een huishoudelijk reglement aanpassen als het huidige reglement reeds de lading dekt?!
Laat mij eerlijk zijn, ook in ons voorstel vanuit de NPE fractie waren we zeker te vinden om meer
‘structuur’ te brengen in de huidige gemeenteraad. Meer zelfs, we zagen dit ook als een uitgelezen mogelijkheid om de waarde, inhoud en transparantie van onze maandelijkse raden naar een hoger niveau te tillen. Uitgangspunt van onzentwegen bleef echter dat er enerzijds geen beperking zou mogen komen op het aantal vragen dat een gemeenteraadslid schriftelijk zou mogen indienen.
Anderzijds dat er geen limiet zou mogen staan op het aantal mondelinge vragen tenzij die de werking van de gemeenteraad zou belemmeren. Om excessen te vermijden hebben we dan ook een redelijke bovenlimiet van “gemiddeld” 2 mondelinge vragen per raadslid voorgesteld. We hadden ook begrip dat sommige technische/praktische zaken niet direct beantwoord kunnen worden en dat in dat geval de vraag op voorhand schriftelijk zou worden ingediend. Bovendien en zeker niet te vergeten is dat er in het huidige reglement (alsook in het nieuwe voorstel) nog altijd de mogelijkheid bestaat om op onze vragen of opmerkingen pas bij de volgende gemeente- of ocmw-raad te reageren.
Bovendien deden we ook een oproep om de gemeenteraden altijd live te streamen, niet enkel bij digitale online vergaderingen zoals nu, maar ook bij raden waar we terug fysiek bijeenkomen. Dit zorgt voor meer transparantie en betrokkenheid van onze inwoners bij de lokale politiek. Daarnaast deden we ook een oproep om een procedure uit te werken waarbij ook onze burgers vragen en voorstellen kunnen toevoegen aan de agenda van de gemeenteraad. Een procedure die reeds in vele gemeenten en steden deel uitmaakt van het huishoudelijk reglement.
Niets daarvan vinden we terug in het hier op de raad geplaatste voorstel tot aanpassing. De ene aanpassing (in de OCMW-raad) gaat zelfs al verder in het monddood maken van de oppositie dan de andere aanpassing (in de gemeenteraad). Eigenlijk, ook logisch dat we hier niets van terugvinden sinds jullie elk verder overleg, gesprek of andere manier om tot een consensus te komen uit de weg zijn gegaan.
Dan stel ik mij opnieuw de vraag, waarom persé het huishoudelijk reglement aanpassen?
Zijn er excessen geweest? Zijn er gemeenteraden die onredelijk lang zijn uitgelopen? Zijn er gemeenteraden waar we ooit agressief, onbeleefd of te lang aan het woord waren? Zijn er gemeenteraden die uit de hand liepen, waar de orde werd verstoord? Ik denk het niet!
Waarom dan wel? Wel, ik denk dat iedereen hier aanwezig wel weet waarom. Ook al zal niet
iedereen het willen toegeven, iedereen weet het voor zichzelf wat de waarheid is. En die waarheid is dat wij het als oppositie te goed deden. Iedereen beseft ondertussen dat we in onze gemeente, met de NPE fractie een enthousiaste oppositie hebben, waarvan maar liefst 6 leden die nooit eerder in deze raad zaten. Een oppositie die er bovendien wel week na week in slaagt om de pers te halen met punten die echt van belang zijn voor onze gemeente en zijn inwoners.
In een tijd waarin steeds meer mensen een afkeer krijgen van de huidige politieke klasse vraag ik mij af hoe je mensen nog moet motiveren als ze in een democratisch forum – wat een gemeente- of ocmw-raad zou moeten zijn – niet aan het woord komen!
Ik wil hierbij graag Louis Tobback citeren, geen partijgenoot van ons, noch van u, maar toch wel een éminence grise in onze vaderlandse politiek. Die zei een goeie week geleden in de krant Het Laatste Nieuws het volgende: “zo vernam ik dat de oppositie in bepaalde gemeenten geen mondelinge vragen mogen stellen en dat men verwacht van de oppositie dat ze die op voorhand schriftelijk indienen. Daardoor verwatert niet alleen het debat, nog erger is dat men op die manier de rechten van de oppositie aan zijn laars lapt”.
Beste burgmeester, schepenen en raadsleden van de CD&V, ik hoop dat het u iets zegt, de rechten van de oppositie en een gemeenteraad is een open debat. Natuurlijk vraagt een open debat veel kennis van zaken en soms kan achteraf iets toegevoegd worden maar in eerste instantie zouden we toch mogen verwachten dat het college serieus onderlegd is.
Ik wil van de gelegenheid ook nog eens gebruik maken om een misverstand uit de wereld te helpen.
Onze vragen tijdens de varia en jullie antwoorden zijn altijd al een meerwaarde geweest voor onze gemeente- en ocmw-raad. We snappen niet waarom jullie zich altijd aangevallen of geïntimideerd voelen door onze vragen. Het tegendeel is waar. Onze vragen zorgen voor een debat over wat echt leeft bij onze inwoners. Meer zelfs, onze vragen zorgen ervoor dat jullie als meerderheid de kans hebben om zaken extra toe te lichten of te verduidelijken. Hierdoor wordt het waarom van bepaalde beslissingen ook duidelijker voor onze inwoners, dit speelt alleen maar in het voordeel van jullie.
Hiermee bewijzen we als NieuwPittemEgem ook direct dat het ons nooit te doen is om politiek voordeel te halen uit onze vragen maar wel om een meerwaarde te kunnen zijn voor onze gemeente.
Ook al betekent dit dat jullie van tijd tot tijd onze variapunten overnemen en ermee kunnen uitpakken of zaken verduidelijken in de pers of op sociale en ander media.
Ik vind het dan ook dermate jammer en ontgoochelend dat we zo lang moeten stilstaan bij een punt binnen het huishoudelijk reglement dat jullie ons persé door te strot willen duwen.
Puur inhoudelijk dan.
Het behoort inderdaad tot de lokale autonomie om een evenwicht te zoeken tussen de goede werking van de gemeenteraad en het respecteren van de prerogatieven (bestuursrecht) van raadsleden. Is dit hier het geval? Volgens ons zeker niet.
Volgens een antwoord van Bart Somers, Viceminister van de Vlaamse regering en ook Vlaams minister van Binnenlands bestuur en bestuurszaken, die reageerde op een schriftelijke vraag gesteld door een partijgenoot van jullie, Brecht Warnez, mogen de modaliteiten het vragenrecht niet inperken en moeten die in verhouding staan tot of ingegeven zijn door de goede werking van de raad. Dit is voor wat betreft de aanpassing in de OCMW-raad alsook deze van de gemeenteraad zeker niet het geval. Immers een vraag moet nu op voorhand via e-mail bezorgd worden en voldoende gestoffeerd en duidelijk zijn. Het aantal vragen, wordt bovendien beperkt tot twee per raadslid.
Dit is een flagrante overtreding van artikel-31 van het decreet lokaal bestuur. Dit artikel zegt het volgende.
Art. 31. De gemeenteraadsleden hebben het recht aan de burgemeester en aan het college van burgemeester en schepenen mondelinge en schriftelijke vragen te stellen.
Voor het stellen van een vraag als vermeld in het eerste lid, is geen toegelicht voorstel van beslissing vereist.
Bovendien moeten we de variapunten voor de ocmw-raad uiterlijk vijf dagen voor de vergadering van de raad (de zittingsdag niet meegerekend) via e-mail bezorgen aan de algemeen directeur.
Gezien we de agenda en toelichtende nota’s van beide raden pas 10 dagen, meestal op vrijdag, krijgen doorgestuurd en we pas na het weekend een fractie kunnen inplannen, worden we hiermee bijna in de onmogelijkheid gesteld om binnen onze fractie nog variapunten te bespreken en door te sturen.
Hiermee bevat het reglement ook bepalingen die afbreuk doen aan een redelijke uitoefening van het vragenrecht.
Het spreekt voor zich, dat indien zowel de aanpassing van het huishoudelijk reglement van de OCMW-raad, als dat van de gemeenteraad, straks zouden worden goedgekeurd door de meerderheid, wij dit niet zomaar zullen aanvaarden.
We hebben ondertussen het kabinet van minister Somers aangeschreven en bereiden een klacht voor bij het agentschap van Binnenlands Bestuur. Indien nodig gaan we zelfs hogerop tot bij de Raad van State.
Maar burgemeester, schepenen, raadsleden van de CD&V het is nog niet te laat.
Enerzijds had ik graag antwoorden op volgende vragen, anderzijds heb ik nog een oproep voor allen hier aanwezig in deze raad.
Burgemeester, van u had ik graag geweten waarom u de vooropgestelde afspraken qua timing en manier van werken om tot een consensus te komen niet bent nagekomen?
Waarom hebt u als voorzitter van de raad niet het initiatief genomen om zoals afgesproken verder te werken aan een tekst die door beide fracties zou kunnen worden goedgekeurd?
Toen u mij uitnodigde dacht ik eindelijk wat inspraak, maar het was pro forma, we krijgen het nieuw reglement hier letterlijk door onze strot geduwd. Van enige luisteren naar de fracties en op basis daarvan opnieuw rond te tafel zitten om samen tot een akkoord te komen, dit vond u blijkbaar niet nodig? Graag hadden wij geweten waarom?
Is het niet uw taak als voorzitter van deze raad om boven de fracties te staan en beide in consensus samen te brengen? We willen dat u aantoont en bewijst dat u wel degelijk boven de fracties staat en voor een gemeenteraad waar alle raadsleden zich kunnen vinden in de manier waarop we
vergaderen en te werk gaan.
Stijn, ook voor jou als fractieleider van de CD&V had ik enkele vragen.
Waarom ben jij niet even transparant geweest zoals wij bij NPE. Wij hebben onze voorstellen en ideeën open en direct gecommuniceerd naar de burgemeester en naar jou?
Hoe kan het, dat na een eerste overleg - dat er enkel en alleen maar toe diende om de manier van werken af te spreken om tot een gezamenlijke tekst te komen - ik niets, maar dan ook totaal niets meer gehoord hebt van u?!
Ik stel soms tot mijn verbazing vast tot er vanuit jullie fractie, met jou als vertegenwoordiger ervan vragen gesteld worden aan het college hier. Hoe zit dat eigenlijk? Zijn jullie één meerderheidsfractie?
Of kijken we hier naar een soort gespleten persoonlijkheid waarbij de meerderheid is opgesplitst in twee fracties en de één niet op de hoogte is van de andere?
Hoe verklaart u dat uw fractie een reglement onderschrijft dat niet voldoet aan artikel 31 van het decreet lokaal bestuur?
En om af te sluiten een opmerking en vraag aan jullie beide, burgemeester en Stijn.
Tot zo’n 6 uur geleden, ja collega raadsleden, u hoort het goed, 6 uur geleden was het reglement aangaande dit punt voor de OCMW-raad verschillend ten opzichte van de gemeenteraad. Onze algemeen directeur liet weten dat dit was vanwege een administratieve vergissing. Daar hebben we bij NPE alle begrip voor, dit kan gebeuren. Maar wat ons wel omver blaast is dat noch u
burgemeester als voorzitter van de raad, als u Stijn, als fractieleider van CD&V dit gezien hebben! Dit is nu echt eens het toppunt van puur amateurisme! Ik vraag mij af Stijn, wat jullie doen in de CD&V fractie?! Hoor hier dikwijls woorden van propaganda als “in stilte werken” en “voor onze inwoners”
of lees dan in jouw mail dat bij jullie fractie het huishoudelijk regelement grondig bediscussieerd werd. Wel, ik geloof er niets van.
Bij de NPE fractie-vergadering van vorige maandag merkten we dit verschil direct op en zat dit ook bij één van de verschillende vragen die we aan het kabinet van minister Bart Somers hebben gesteld.
Vraag mij af of jullie de inhoud van de toelichtende nota’s van de ocmw- en gemeenteraad wel lezen?!
Is dit wat je bedoelt in jou enige mail die ik mocht ontvangen over het huishoudelijke reglement met ik citeer “vanuit de CD&V fractie gaat het ons immer steeds om het creëren van een kwalitatieve gemeenteraadsbijeenkomst met een goeie structuur, inhoud en transparantie?”
Voor inhoud zorgen jullie als fractie hier zelden en als je de inhoud van de agendapunten op deze raden niet ernstig nemen denk ik dat van enige kwaliteit ook geen sprake kan zijn.
Burgemeester, u als voorzitter van de raad, u vraagt ons als oppositie om vanaf heden alle vragen een week op voorhand door te sturen maar zelf heb je inhoudelijk geen zicht op de correcte inhoud van de agenda tot 6 uur voor aanvang van de raad. Dit geeft ons allemaal hier maar een povere indruk van het college van schepenen en burgemeester die verantwoordelijk zijn voor deze inhoud.
Ten slotte nog dit, en dat sluit ik mijn betoog af. Heel veel van de raadsleden en schepenen en ook u burgemeester ken ik al jaren persoonlijk. Wat in het verleden was en hoe ik over jullie denk is nu nog steeds geldig. Allemaal geëngageerde mensen die zich vol overgave inzetten voor onze gemeente en zijn inwoners. Zich politiek engageren is immers niet simpel, het is een serieus opgave, een roeping bijna, waarbij je van tijd tot tijd dik vel moet hebben en voor iedereen beschikbaar moet zijn. Jullie inzet hier, alsook die van de NPE raadsleden, strekt zeker tot eer en jullie hebben mijn blijvende respect hiervoor.
Maar, wat deze aanpassing van het huishoudelijk reglement betreft omtrent het stellen van
aanvullende vragen op onze raden, slaan jullie de bal mis. Ivan, Paul, Denis, Chris en Annick, jullie als burgemeester en schepenen, wees eerlijk met jezelf en toon dat je een echte democraat bent. Haal dit punt alsnog van de ocmw- en gemeenteraad of stem er tegen. Niet om je eigen fractie een hak te zetten maar om aan te tonen dat jullie ook het idee steunen dat we tot een gezamenlijk tussen beide fracties overeengekomen tekst moeten komen.
Greet, Stijn, Heidi en Jessica, ook aan jullie als raadsleden vraag ik hetzelfde. Laat ons als beide fracties eindelijk eens echt samenwerken en samen tot een akkoord komen over hoe we de werking van de gemeenteraad de komende jaren willen zien verlopen. Alle gemeenteraden zijn tot op heden in de beste verstandhouding verlopen zonder tumult of excessen. Ik roep jullie dan ook allemaal individueel op om je gezond verstand te laten spreken, jullie eergevoel als democraat aan te spreken en tegen dit punt te stemmen.
