Een lawine Haiku
Eerste druk, augustus 2012
© 2012 Henk Arnold
isbn: 978-90-484-2584-6
nur: 306
Uitgever: Free Musketeers, Zoetermeer www.freemusketeers.nl
Hoewel aan de totstandkoming van deze uitgave de uiterste zorg is besteed, aanvaarden de auteur en uitgever geen aansprakelijkheid voor eventuele fouten en onvolkomenheden, noch voor de directe of indirecte gevolgen hiervan.
Niets uit deze uitgave mag zonder voorafgaande schriftelijke toestem- ming van de uitgever worden openbaar gemaakt of verveelvoudigd, waaronder begrepen het reproduceren door middel van druk, offset, fotokopie of microfilm of in enige digitale, elektronische, optische of andere vorm of (en dit geldt zonodig in aanvulling op het auteursrecht) het reproduceren (I) ten behoeve van een onderneming, organisatie of instelling of (II) voor eigen oefening, studie of gebruik welk(e) niet strikt privé van aard is.
Henk Arnold
een lawine
haiku
het plasje water lokt allerlei vogels in Boeddha’s handen op zoek naar diepe kennis alleen zichzelf weerspiegeld
Voor
Veronique, Kai en Finn
7 Haiku
In de negentiende eeuw ontstond de huidige Haiku-vorm.
Een Haiku is een ‘niet-rijmend rijmpje’ bestaande uit drie regels van vijf, zeven en vijf lettergrepen. Wie een Haiku leest zal niet direct aan zen en diepgang denken. Toch is een goedgeschreven Haiku een ultieme weergave van het huidige moment, het nu, één van de pijlers van zen.
Haiku zijn meestal seizoensgebonden en ademen een be- scheiden en sobere sfeer uit, waarmee geen oordeel wordt uitgesproken.
Tegenwoordig is het steeds meer gangbaar geworden dat er ook Haiku geschreven worden zonder duidelijke verwijzing naar een seizoen. Hierdoor is het mogelijk om naast de na- tuurbeelden – die Haiku oproepen – ook menselijke relaties en sferen te beschrijven.
Een Haiku probeert een beeld, een gevoel of een sfeer te scheppen. Juist omdat de Haiku zo klein geschreven zijn kan de menselijke geest er een beeld of gevoel bij scheppen. Dit scheppen zal bij de ene Haiku makkelijker en natuurlijker gaan dan bij de andere. Dit heeft te maken met de associatie die elk mens legt bij de desbetreffende haiku. Deze associa- ties komen vooral uit het onbewuste gedeelte van ons brein en zijn gevormd door onze unieke levenservaringen. Kortom, een haiku klikt of niet. Voor de schrijver klikken natuurlijk al zijn Haiku. Zij zijn immers geschapen uit beelden, gevoelens en sferen die hij zelf ondergaan heeft.
Het plaatsen van de Haiku in een bundel is derhalve een ris- kante onderneming.
Want wie verteld mij dat deze Haiku allemaal bij u zullen resoneren?
Terwijl ook niet alle Haiku – van zelfs de grootste meesters – bij mij dat doen!!
8
Toch hoop ik dat sommige van deze Haiku en Senryu uw mondhoeken doen krullen en uw gezicht verzachten in her- kenning.
Een variant op de Haiku is de zogenaamde Senryu. De vorm van deze ‘Haiku’ is gelijk, alleen richt ze zich op een soms spottende wijze op het handelen van mensen of de schrijver zelf.
In deze bundel staan de Haiku en de Senryu door elkaar.
Op zich hoeft dat geen probleem te veroorzaken, een Haiku/
Senryu bundel leest men immers niet zoals men een roman leest.
De gedichtjes hoeven niet weg gekauwd te worden om ergens achterin het boek een plot te ontdekken. Elk gedichtje is een verhaal op zichzelf. Geen spannend horror of science fiction verhaal. Nee! Een kleine vertelling van voorbije waarnemin- gen die elk mens meemaakt.
Om een Haiku goed te lezen en hem de kans te geven om te resoneren, raad ik u aan om een haiku tweemaal te lezen.
Henk Arnold
9 lente
Bij aankoop van een vlinderstruik kreeg ik er een gratis spin bij.
Deze schoonheid
laat wel snel haar hoofd hangen – De amaryllis.
Bij de beek een berk.
In zijn witte doodsgewaad op sterven na dood.
Berk tussen jong loof.
Met het doodsgewaad al aan wachtend op zijn beul.
10
Het ventje roept blij:
‘een boom met groene vlinders!’
Ach, de jonge klimop.
Waar in de tempel
de zon binnen sijpelt – daar draagt de bonsai nog blad.
Hier is de natuur
wel heel welig en gezond – de begraafplaats.
Het jonge gras wordt verrast door de eerste vorst – de wortels wisten nog –
