deBestSiteStory.nl
M 06 24 14 46 79 | E info@aunikom.nl | W www.aunikom.nl 1
UITWERKINGEN OPGAVEN HOOFDSTUK 7
Opgave 1
a. Wat maakt de berekening van de kostprijs bij stukproductie lastig?
De kostprijs bij stukproductie is lastig te maken omdat er sprake is van indirecte kosten.
b. Wat is het kenmerk van directe kosten?
Er bestaat duidelijk een direct verband tussen de directe kosten en het product waarvoor de kosten worden gemaakt.
c. Noem drie voorbeelden van directe kosten.
1. Loonkosten van de schilder 2. Leer voor autostoelen
3. Kosten vergunning in verband met een speciaal transport voor een project.
d. Wat is het kenmerk van indirecte kosten?
Bij indirecte kosten is er geen duidelijk verband tussen de kosten en het product
e. Noem drie voorbeelden van indirecte kosten.
1. Huisvestingskosten 2. Magazijnkosten 3. Kantine
Opgave 2
Bewering I: Indirecte kosten zijn moeilijk in te schatten.
Bewering II: Een vergelijking tussen de werkelijke indirecte kosten en de ingeschatte begrote indirecte kosten is lastig te realiseren.
a. Beweringen I en II zijn allebei juist.
b. Beweringen I en II zijn allebei niet juist.
c. Bewering I is juist en bewering II is niet juist.
d. Bewering II is juist en bewering I is niet juist.
De indirecte kosten zelf zijn behoorlijk goed in te schatten. De werkelijke kosten kunnen gewoon in de boekhouding worden geboekt en dus weergegeven.
Het goede antwoord is dus b.
deBestSiteStory.nl
M 06 24 14 46 79 | E info@aunikom.nl | W www.aunikom.nl 2 Opgave 3
Wat is het essentiële verschil tussen de primitieve of enkelvoudige opslagmethode en de verfijnde of meervoudige opslagmethode?
Bij de primitieve of enkelvoudige opslagmethode wordt met maar één opslagpercentage gewerkt. Bij de verfijnde of meervoudige methode wordt met meer opslagpercentages gewerkt.
Opgave 4
a. Bereken het opslagpercentage waarmee in 2018 wordt gewerkt.
€ 10.000.000
(€ 8.000.00 + € 12.000.000)× 100% = 50%
b. Welke soort opslagmethode om de indirecte kosten te dekken wordt hier gebruikt? Motiveer het antwoord.
De primitieve of enkelvoudige opslagmethode want er wordt maar één opslagpercentage gebruikt.
In april 2018 wordt de kostprijs van een project berekend.
De volgende kosten worden gecalculeerd:
Metaal 600 kg prijs € 3.000 per ton
Hout 3 m3 prijs € 400 per m3
Metaalbewerkers 2.000 uur prijs € 36 per uur Lassers 500 uur prijs € 45 per uur Timmerlieden 1.200 uur prijs € 20 per uur
deBestSiteStory.nl
M 06 24 14 46 79 | E info@aunikom.nl | W www.aunikom.nl 3 c. Bereken de voorgecalculeerde fabricagekostprijs.
Kostprijs Metaal 600 kg prijs € 3.000 per ton € 1.800 Hout 3 m3 prijs € 400 per m3 € 1.200 Metaalbewerkers 2.000 uur prijs € 36 per uur € 72.000 Lassers 500 uur prijs € 45 per uur € 22.500 Timmerlieden 1.200 uur prijs € 20 per uur € 24.000 121.500
€
Opslag indirecte kosten is 50% € 60.750
Kostprijs € 182.250
1 ton = 1.000 kg Dus 600kg/1.000kg × € 3.000 = € 1.800
d. Hoeveel procent van de totaal te verwachten indirecte kosten van 2018 wordt met dit project gedekt?
Gedekt met dit project is € 60.750. De totaal verwachte indirecte kosten zijn € 10.000.000
Gedekt is dus:
€ 60.750
€ 10.000.000× 100% = 0,6075%
Dus er moeten nog al wat projecten worden uitgevoerd om de indirecte kosten te dekken.
Opgave 5
a. Bereken de opslagpercentages voor de indirecte kosten ten opzichte van de totale directe kosten voor de jaren 2015 en 2016.
2015 2016
Directe kosten
Materiaalkosten € 410.000 € 500.000 Directe lonen € 600.000 € 740.000
1.010.000
€ € 1.240.000 Indirecte kosten
Directie € 190.000 € 200.000 Administratie € 210.000 € 220.000 Magazijn € 40.000 € 40.000 Overige kosten € 100.000 € 105.000
540.000
€ € 565.000
𝐎𝐩𝐬𝐥𝐚𝐠𝐩𝐞𝐫𝐜𝐞𝐧𝐭𝐚𝐠𝐞 𝟐𝟎𝟏𝟓
€ 540.000
€ 1.010.000× 100% = 53,5%
𝐎𝐩𝐬𝐥𝐚𝐠𝐩𝐞𝐫𝐜𝐞𝐧𝐭𝐚𝐠𝐞 𝟐𝟎𝟏𝟔
deBestSiteStory.nl
M 06 24 14 46 79 | E info@aunikom.nl | W www.aunikom.nl 4
€ 565.000
€ 1.240.000 × 100% = 45,6%
b. Bereken de opslagpercentages voor de indirecte kosten ten opzichte van de directe materiaalkosten voor de jaren 2015 en 2016.
2015 2016
Directe kosten
Materiaalkosten € 410.000 € 500.000 Directe lonen € 600.000 € 740.000
1.010.000
€ € 1.240.000 Indirecte kosten
Directie € 190.000 € 200.000 Administratie € 210.000 € 220.000 Magazijn € 40.000 € 40.000 Overige kosten € 100.000 € 105.000
540.000
€ € 565.000
𝐎𝐩𝐬𝐥𝐚𝐠𝐩𝐞𝐫𝐜𝐞𝐧𝐭𝐚𝐠𝐞 𝟐𝟎𝟏𝟓
€ 540.000
€ 410.000× 100% = 131,7%
𝐎𝐩𝐬𝐥𝐚𝐠𝐩𝐞𝐫𝐜𝐞𝐧𝐭𝐚𝐠𝐞 𝟐𝟎𝟏𝟔
€ 565.000
€ 500.000 × 100% = 113%
c. Bereken de opslagpercentages voor de indirecte kosten ten opzichte van de directe loonkosten voor de jaren 2015 en 2016.
2015 2016
Directe kosten
Materiaalkosten € 410.000 € 500.000 Directe lonen € 600.000 € 740.000
1.010.000
€ € 1.240.000 Indirecte kosten
Directie € 190.000 € 200.000 Administratie € 210.000 € 220.000 Magazijn € 40.000 € 40.000 Overige kosten € 100.000 € 105.000
540.000
€ € 565.000
𝐎𝐩𝐬𝐥𝐚𝐠𝐩𝐞𝐫𝐜𝐞𝐧𝐭𝐚𝐠𝐞 𝟐𝟎𝟏𝟓
€ 540.000
€ 600.000× 100% = 90%
deBestSiteStory.nl
M 06 24 14 46 79 | E info@aunikom.nl | W www.aunikom.nl 5 𝐎𝐩𝐬𝐥𝐚𝐠𝐩𝐞𝐫𝐜𝐞𝐧𝐭𝐚𝐠𝐞 𝟐𝟎𝟏𝟔
€ 565.000
€ 740.000 × 100% = 76,4%
d. Maak voor Der Ax de begroting van de kosten voor 2018.
Materiaalverbruik 2018
Materiaalkosten zijn directe kosten en variabel. We gaan uit van
proportioneel variabel want PDB. Wanneer de bedrijfsdrukte toeneemt met 20% zullen ook de materiaalkosten toenemen met 20%. De toename is ten opzichte van 2016. De kosten van 2017 zijn nog niet bekend. Het heeft geen zin om de materialen van 2015 als uitgangspunt te nemen.
Het begrote materiaalverbruik van 2018 is dan:
(100% + 20%) × € 500.000 = € 600.000
Directe loonkosten 2018
Directe loonkosten zijn directe kosten en variabel. We gaan uit van
proportioneel variabel want PDB. Wanneer de bedrijfsdrukte toeneemt met 20% zullen ook de directe loonkosten toenemen met 20%. De toename is ten opzichte van 2016. De kosten van 2017 zijn nog niet bekend. Het heeft geen zin om de directe lonen van 2015 als uitgangspunt te nemen.
Eerst moet echter een loonstijging worden berekend. De directe loonkosten voor 2018 worden dan eerst bepaald alsof er geen stijging heeft
plaatsgevonden van 20%
Prijsstijging is:
(€ 600.000 + 740.000
2 ) × 5% = € 33.500 Loon van 2018 wordt dan:
€ 740.000 + € 33.500 = € 773.500
Daarna wordt de stijging van de bedrijfsdrukte in de directe lonen voor 2018 verwerkt.
(100% + 20%) × € 773.500 = € 928.200
Kosten directie 2018
Allereerst moeten de loonkosten en de overige kosten worden uitgesplitst omdat de loonstijging moet worden berekend.
deBestSiteStory.nl
M 06 24 14 46 79 | E info@aunikom.nl | W www.aunikom.nl 6
2015 2016
Gemiddeld loon
Loonstijging 5%
Begroting 2018 Loonkosten 80% € 152.000 € 160.000 € 156.000 € 7.800 € 167.800 Overige kosten 20% € 38.000 € 40.000 € 40.000
190.000
€ € 200.000 € 207.800
Begroting directie 2018
Kosten van de administratie 2018
Ook hier worden de kosten eerst gesplitst omdat de loonstijging moet worden berekend.
2015 2016
Gemiddeld loon
Loonstijging 5%
Begroting 2018 Loonkosten 80% € 168.000 € 176.000 € 172.000 € 8.600 € 184.600 Overige kosten 20% € 42.000 € 44.000 € 44.000
210.000
€ € 220.000 € 228.600
Begroting administratie zonder vertrek pensioengerechtigde
De gepensioneerde maakte een kwart van de loonkosten uit. Dus kan een kwart van de loonkosten uit de begroting worden gehaald.
Een kwart van de loonkosten voor 2018 is:
25% van € 184.600 = € 46.150
De begrote kosten van de afdeling administratie is dan:
€ 228.600 − € 46.150 = € 182.450
De magazijnkosten voor 2018 Deze blijven gelijk, dus € 40.000.
De overige kosten voor 2018
Deze stijgen met 20%, dus worden voor 2018:
105.000 × (100% + 20%) = € 126.000
deBestSiteStory.nl
M 06 24 14 46 79 | E info@aunikom.nl | W www.aunikom.nl 7 De totale begroting voor 2018 wordt dan:
2018 Materiaalkosten € 600.000 Directe lonen € 928.200 Directie € 207.800 Administratie € 182.450 Magazijn € 40.000 Overige kosten € 126.000 2.086.468
€
e. Bereken het opslagpercentage voor de indirecte kosten ten opzichte van de totale directe kosten voor het jaar 2018.
Materiaalkosten € 600.000 Directe lonen € 928.200 1.528.200
€
Directie € 207.800 Administratie € 182.450 Magazijn € 40.000 Overige kosten € 126.000 556.250
€
€ 556.250
1.528.200× 100% = 36,4%
f. Zijn de magazijnkosten variabele kosten? Motiveer het antwoord.
De magazijnkosten zijn constante kosten want ze zijn niet gevoelig voor de toename van de bedrijfsdrukte
g. Zijn de magazijnkosten indirecte kosten? Motiveer het antwoord.
Het zijn indirecte kosten want er is geen duidelijk verband tussen producten en de kosten van het magazijn.
deBestSiteStory.nl
M 06 24 14 46 79 | E info@aunikom.nl | W www.aunikom.nl 8 Opgave 6
a. Verdeel de begrote kosten in Directe materiaalkosten, Directe loonkosten en Indirecte kosten.
Directe materiaalkosten
Hout € 350.000
Lijm € 15.000
365.000
€ Directe loonkosten
Lonen schilders € 250.000
Lonen timmerlieden € 210.000 460.000
€
Indirecte kosten
Lonen directie en administratie € 80.000 Huurkosten bedrijfspand € 280.000 Afschrijvingskosten inventaris € 350.000
Reclamebureau € 45.000
Energie € 80.000
Kantine € 20.000
855.000
€
Totaal € 1.680.000
b. Bereken het opslagpercentage van de indirecte kosten wanneer gegeven is dat de indirecte kosten samenhangen met de directe materiaalkosten.
€ 855.000
€ 365.000× 100% = 234%
c. Bereken het opslagpercentage van de indirecte kosten wanneer gegeven is dat de indirecte kosten samenhangen met de directe loonkosten.
€ 855.000
€ 460.000× 100% = 186%
d. Bereken het opslagpercentage van de indirecte kosten wanneer gegeven is dat de indirecte kosten samenhangen met de totale directe kosten.
€ 855.000
(€ 365.000 + € 460.000)× 100% = 104%
deBestSiteStory.nl
M 06 24 14 46 79 | E info@aunikom.nl | W www.aunikom.nl 9 Opgave 7
a. Bereken het opslagpercentage voor dekking van de indirecte kosten voor 2018 wanneer deze verband houden met de totale directe kosten.
€ 1.000.000
(€ 400.000 + € 1.600.000) × 100% = 50%
b. Bereken het opslagpercentage voor dekking van de indirecte kosten voor 2018 wanneer deze verband houden met de directe materiaalkosten.
€ 1.000.000
€ 400.000 × 100% = 250%
c. Bereken het opslagpercentage voor dekking van de indirecte kosten voor 2018 wanneer deze verband houden met de directe loonkosten.
€ 1.000.000
€ 1.600.000× 100% = 62,5%
In 2018 wordt een kostprijsberekening gemaakt voor project 32-1. Hiervoor zijn aan directe kosten gecalculeerd:
Directe kosten
Directe materiaalkosten € 50.000 Directe loonkosten € 150.000
d. Bereken de fabricagekostprijs op drie verschillende manieren. Hierbij houdt u rekening met de verschillende opslagpercentages die bij a, b en c zijn berekend.
Directe materiaalkosten € 50.000
Directe loonkosten € 150.000
200.000
€
Opslag 50% € 100.000
Kostprijs € 300.000
Opslag % op de totale directe kosten
Directe materiaalkosten € 50.000
Directe loonkosten € 150.000
200.000
€ Opslag% op de materiaalkosten 250% € 125.000
Kostprijs € 325.000
Opslag % op de directe materiaalkosten
deBestSiteStory.nl
M 06 24 14 46 79 | E info@aunikom.nl | W www.aunikom.nl 10 Directe materiaalkosten € 50.000
Directe loonkosten € 150.000 200.000
€
Opslag 62,5% € 93.750
Kostprijs € 293.750
Opslag % op de directe loonkosten
e. Kunt u de verschillen in de uitkomsten verklaren?
De verklaring is natuurlijk dat de werkelijke verhouding van de directe kosten in een project niet altijd gelijk is aan de begrote verhouding. Zou de verhouding directe materiaalkosten en directe loonkosten hetzelfde zijn als de begroting, dan zou de kostprijs bij de verschillende percentages steeds gelijk zijn.
Opgave 8
a. Welke methode gebruikt Commaardoor om de indirecte kosten in de kostprijsberekeningen op te nemen? Motiveer het antwoord.
Commaardoor gebruikt de meervoudige of verfijnde opslagmethode omdat met meer percentages wordt gewerkt.
b. Bereken de drie verschillende percentages (rond af op 1 decimaal nauwkeurig).
Opslag op de directe materiaalkosten:
€ 300.000
€ 400.000 × 100% = 75%
Opslag op de directe loonkosten:
€ 600.000
€ 2.600.000 × 100% = 23,1%
Opslag op de totale directe kosten:
€ 1.200.000 − € 300.000 − € 600.000
€ 3.000.000 × 100% = 10%
deBestSiteStory.nl
M 06 24 14 46 79 | E info@aunikom.nl | W www.aunikom.nl 11 In 2018 wordt de kostprijs van project 18-005 uitgerekend. De directe kosten voor dit project zijn:
Directe kosten
Directe materiaalkosten € 75.000 Directe loonkosten € 480.000
c. Bereken de fabricagekostprijs van project 18-005.
Directe kosten
Directe materiaalkosten € 75.000 Directe loonkosten € 480.000 555.000
€
Opslag materiaal 75,0% € 56.250
Opslag loon 23,1% € 110.880
Opslag totaal 10,0% € 55.500 222.630
€
Totaal kostprijs € 777.630