02 Hoe heet de vogel die je ziet?
Handleiding voor begeleiders
Het Meer van Engelen genoot rond 1943 (oma’s tijd) de status van Natuurmonument. Het was voor vogels een bekend broed water- en moerasgebied. Toen kwamen nog voor: Roodhalsfuut, Purperreiger, Pijlstaart, Krakeend, Bruine kiekendief, Porseleinhoen, Kleinste waterhoen, Grauwe klawier en Baardmees! Er broedden toen 55 soorten. Ooievaars lieten zich vaak bij het Meer van Engelen zien.
Sinds de laatste ooievaars omstreeks 1945 uit dit deel van Noord Brabant als broedvogel verdwenen zijn, werd de soort hier ook op de trek niet meer waargenomen. De weilanden zaten vol met Kemphanen en ook Baardmezen waren heel algemeen. Toen het gebied later
verdroogde maakt deze vogels plaats voor de Grutto en de Kieviet.
Door verdergaande verdroging maken deze vogels de laatste tijd weer plaats voor Scholeksters en Wulpen.
De afgelopen jaren zijn er allerlei initiatieven geweest om de vogels weer terug te krijgen in het gebied. Er is o.a een oeverzwaluwwand aangelegd zodat de Oeverzwaluw er kan broeden. Er staat een
Ooievaarsnest nabij het meer. Ook zijn er kunstmatige broed-eilandjes in het meer aangebracht om de Zwarte stern weer tot broeden te verleiden. Deze broedeilandjes zijn op andere plaatsen in het land een groot succes.
Doelstelling van deze opdracht
1. Samen met de kinderen op de topografische kaart een plaats uitkiezen waar ze verwachten bepaalde vogels te zien. B.v.
watervogels, zangvogels of roofvogels.
2. De kinderen leren zich in de natuur rustig te gedragen om zo meer te kunnen zien.
3. De kinderen leren niet alleen de ogen te gebruiken. Vogels zijn ook waar te nemen door goed te luisteren.
Locaties
1. Vogelkijkscherm bij het meer 2. Eendenkooi
3. Waterpartijen
4. Hoog boven je in de lucht Materiaal
02 Hoe heet de vogel die je ziet?
Voor struiners
Wat hebben jullie nodig?
klembord, pen en papier, zoekkaarten vogels, verrekijker.
Wat gaan jullie doen?
Vogels spotten Opdrachten:
1. Ga zoveel mogelijk soorten vogels zoeken.
2. Wat voor soort vogel heb je gezien? Is het een zangvogel, watervogel, roofvogel of weidevogel?
3. Waar heb je die vogel gezien? In welk gebied van het Meer van Engelen?
4. Komt hij alleen voor of leeft hij in groepjes?
5. Hoe heet de vogel die je ziet? Zoek de vogels die je hebt gezien op de zoekkaart of in het vogelboek op en noteer de namen op het werkblad.
6. Zie je het verschil tussen het mannetje en het vrouwtje?
7. Heb je nog bijzonderheden gezien die je interessant vindt?
2
02 Hoe heet de vogel die je ziet?
Voor struiners
Extra informatie
Bij het Meer van Engelen zijn veel bijzondere vogels te zien. O.a. zangvogels, watervogels, roofvogels en weidevogels. Als je vogels gaat spotten met een verrekijker moet je heel rustig te werk gaan, want vogels houden van rust en je kunt ze snel verstoren. Wees daarom ook stil, want als de vogels eenmaal weg vliegen dan komen ze niet zo snel meer terug.
Vogels komen overal voor in de natuur. Veel vogels
hebben voorkeur voor een bepaalde plek. Sommige leven aan de rand van het water, andere in bomen en struiken of juist op het platteland, in een weiland. Iedere vogel heeft zijn eigen omgeving nodig. Denk maar aan het bouwen van het nest, het zoeken naar voedsel, een plek om te paren en het grootbrengen van hun jongen, de slaap- en schuilplekken etc.
Vogels in het weiland hebben langere poten dan de vogels in bomen en struiken. Vogels die zaad eten hebben een dikke snavel, terwijl bij vogels die insecten eten de snavel smal en spits is. Vogels zijn wat hun uiterlijk betreft erg verschillend en als je even de tijd neemt zie je ook dat ze zich anders gedragen. Als je vogels wilt herkennen moet je dus op veel verschillende dingen letten.
En let op: Alle vogels fluiten een eigen deuntje.
Soort vogel Kenmerken van het
gebied Aantal Bijzonderheden
Zangvogels
Watervogels
Roofvogels
Weidevogels
02 Hoe heet de vogel die je ziet?
Werkblad
4
