Vraag nr. 33
van 22 oktober 1997
van de heer DOMINIEK LOOTENS-STAEL Volwassenenonderwijs talen VTI-VUB – Culturele context
Aan de Vrije Universiteit Brussel (VUB) worden verschillende cursussen vreemde talen gegeven waarvoor ook niet-studenten van de VUB zich kunnen inschrijven. Deze cursussen worden geor-ganiseerd door het Volwassenenonderwijs Talen en Informatica (VTI) van de Kamer voor Handel en Nijverheid van Brussel en vinden plaats in de gebouwen van de V U B. Dit onderwijs gebeurt zon-der gebruik van het Nezon-derlands wat, naar iemand die een dergelijke cursus volgt mij meedeelde, e e n methode is die weinig problemen schijnt op te leveren.
Deze cursussen worden ook gevolgd door een aan-tal vreemdelingen. Zo kan het dat een Fr a n s t a l i g e bijvoorbeeld lessen Spaans aan de VUB gaat vol-g e n , zonder dat hij daarbij een woord Nederlands te horen krijgt. In dit verband werd mij door mijn zegsman meegedeeld dat hij had ervaren dat een vreemdeling die een van de betrokken cursussen v o l g d e, er zich over verwonderde dat er zoveel V l a-mingen waren in de groep waarbij hij de lessen v o l g d e. Deze vreemdeling wist niet eens dat hij taallessen volgde bij een Vlaamse instelling in de gebouwen van een Vlaamse universiteit.
Dit kan volgens mij niet de bedoeling zijn. Naar ik l e e s, wordt een vlotte spreekvaardigheid in het E n g e l s, Fr a n s, N e d e r l a n d s, D u i t s, Spaans en Itali-aans gekoppeld aan kennis en inzicht in de cultuur van de betrokken landen. Kennis en inzicht in de Nederlandse taal en cultuur worden totaal ver-waarloosd, zo blijkt uit voorgaand verhaal.
1. Hoeveel kost het talenonderricht dat door het VTI aan de VUB wordt gegeven in zijn globali-teit en per student aan de gemeenschap ? 2. Via welke kanalen en op welke wijze wordt er
promotie gemaakt voor de taallessen die door het VTI aan de VUB worden gegeven ? Gebeurt dit uitsluitend in het Nederlands en in Nederlandstalige media, of ook in andere talen en in andere media ? Zo ja, welke ?
3. Hoeveel Nederlandstaligen, Franstaligen en buitenlanders hebben de verschillende taalcur-sussen in 1996 gevolgd ?
4. Acht de minister het niet noodzakelijk dat bui-tenlanders er in het promotiemateriaal en
tij-dens de lessen minstens op wordt gewezen dat zij van een Vlaamse instelling en aan een Vlaamse universiteit les krijgen ? Zo ja, w e l k e maatregelen heeft de minister eventueel reeds genomen om dit te realiseren ?
5. Is de minister bovendien niet van oordeel dat er een zekere selectiviteit aan de dag moet worden gelegd bij het aanvaarden van leerlingen (bij-voorbeeld geen vreemdetalenonderricht voor Franstalige Belgen) ?
6. Het is toch niet normaal dat vreemdelingen op kosten van de Vlaamse gemeenschap lessen vol-g e n , zonder dat zij weten dat de V l a a m s e gemeenschap hun cursussen betaalt en zonder dat zij worden ingeleid in de Nederlandse taal en cultuur, waaruit volgt dat dit alles geen meer-waarde oplevert voor de Vlaamse gemeenschap en haar uitstraling naar de wereld in het alge-meen en dat dit geen meerwaarde oplevert voor de Vlaams-Brusselse gemeenschap in het bij-zonder.
Wat werd er reeds gedaan om deze toestand recht te zetten ?
Antwoord
1. In de opleidingen van deze instelling waren in het schooljaar 1996-1997 in de klassieke oplei-dingen 3.408 cursisten ingeschreven, v e r d e e l d als volgt :
Nederlands voor anderstaligen
elementaire kennis 160
Nederlands voor anderstaligen
praktische kennis 435
Nederlands voor anderstaligen
gevorderde kennis 135
Frans elementaire kennis 195
Frans praktische kennis 514
Frans gevorderde kennis 350
Frans versnelde opleiding 62
Engels praktische kennis 413
Engels gevorderde kennis 310
Engels versnelde opleiding 31
Duits elementaire kennis 57
Duits praktische kennis 123
Spaans elementaire kennis 122
Spaans praktische kennis 233
In de modulaire opleiding Informatica – Toe-passingssoftware waren in het eerste semester 152 en in het tweede semester 215 cursisten ingeschreven.
Het wekelijks aantal lesuren-cursist bedraagt voor het ganse schooljaar 1996-1997 15.506,25. Eén wekelijks lesuur-cursist kost 121,26. D e kostprijs bedraagt dus 15.506,25 x 40 x 121,26 = 75.211.520 frank.
Op basis van de geldende reglementering mocht de instelling tijdens het schooljaar 1996-1997 618 leraarsuren aanwenden. Zij heeft 605 uren a a n g e w e n d , wat overeenstemt met 30 fulltime (FT) ambten. Tevens had zij recht op een FT ambt directeur, een FT ambt onderdirecteur en drie FT ambten studiemeester-opvoeder.
In het onderwijs voor sociale promotie worden geen werkingstoelagen uitbetaald. Het inschrij-vingsgeld van de cursisten moet de werking van de instelling mogelijk maken. Het inschrijvings-geld van de vrijgestelde cursisten wordt door de Vlaamse Gemeenschap aan de inrichtende macht betaald. Voor het schooljaar 1996-1997 betreft het een bedrag van 95.200 frank.
De totale kostprijs voor de Vlaamse Gemeen-schap bedraagt voor een cursist van deze instel-ling 20.971 frank.
2. Volgens de informatie mij door de instelling v e r s t r e k t , heeft zij een Nederlandstalige adver-tentiecampagne gevoerd in een aantal dagbla-den en een aantal regionale publicaties. G e d u-rende 14 dagen werden kleine Nederlandstalige pamfletten geplaatst in trams die Elsene en Etterbeek doorkruisen.
3. De administratie beschikt niet over gegevens per instelling betreffende het aantal Neder-lands- en Franstaligen en het aantal cursisten van vreemde nationaliteit. In het statistisch jaar-boek worden enkel globale gegevens voor het ganse onderwijs voor sociale promotie vermeld. Bij navraag bij de instelling blijkt dat ook zij deze gegevens niet registreert.
4. Er kan bij de cursisten weinig twijfel bestaan over het Vlaamse karakter van de instelling. Al het promotiemateriaal is Nederlandstalig, d e cursussen worden georganiseerd op de campus van een Vlaamse universiteit.
5. Het enige criterium om als regelmatig cursist te worden ingeschreven, is voldoen aan de
toela-t i n g s v o o r w a a r d e n . De door de Vlaamse volks-vertegenwoordiger voorgestelde selectiviteit is in strijd met de gelijkheidsprincipes en met de vrijheid van onderwijs. Wel kan de instelling door de wijze van promotie voeren een zekere selectiviteit nastreven.
6. Zoals in punt 4 reeds aangehaald, kan er geen twijfel bestaan over het Vlaamse karakter van de instelling. De instelling bevestigt mij dat in alle lessen veel belang wordt gehecht aan de culturele en socio-economische aspecten van de doeltaal en dat die steeds worden vergeleken met de tradities in België. De instelling nodigt vele Nederlandstalige gastsprekers uit (VUB-p r o f e s s o r e n , (VUB-professor Pr. D a e m s, L u d o Beheydt, Geert Van Istendael, en anderen). Zij organiseert bezoeken aan tentoonstellingen, musea en geleide wandelingen in Brussel met organisaties als Brukselbinnenstebuiten, D i d a c, de Babbelbus. Elk jaar organiseert de instelling een Polyglottenbal in de feestzaal van Sint-Agatha-Berchem.
Uit deze opsomming blijkt duidelijk dat de instelling ernstige inspanningen levert om de cursisten niet alleen vertrouwd te maken met de Vlaamse cultuur, maar ook te leren deze cultuur te appreciëren.
