*BI.0170457*
NOTA VOOR DE RAAD
Datum: 19 september 2017 Nummer raadsnota: BI.0170457
Onderwerp: 2e Concernrapportage 2017 en het Meerjarenperspectief Grondexploitaties 2017 (MPG)
Portefeuillehouder:
Van der Helm
Bijlagen:
1. 2e Concernrapportage 2017;
2. Meerjarenperspectief Grondexploitaties 2017 (MPG).
Ter inzage:
1.
Voorstel:
1. Kennis te nemen van de 2e concernrapportage 2017;
2. Vast te stellen de resultaten van de actualisaties van de grondexploitaties zoals opgenomen in de paragraaf 1.2 van het MPG;
3. Akkoord te gaan met het opheffen van de bestemmingsreserve Herontwikkeling
Santrijngebied in 2017, het positieve saldo te laten vrijvallen ten gunste van de vrije reserve en deze te labelen voor het Mgr.Frenckencollege en het stadhuis;
4. Akkoord te gaan met de overheveling van de te ontvangen gelden in het kader van de huisvesting van asielzoekers naar de bijzondere bijstand;
5. Vast te stellen de 7e begrotingswijziging op de begroting 2017 conform de bijlage 1 en 2 van het boekwerk 2e Concernrapportage 2017.
Samenvatting
Het college informeert de raad twee maal per jaar door middel van de concernrapportages over de realisatie van de begroting van de gemeente over de eerste drie respectievelijk de eerste acht maanden van het begrotingsjaar.
De voorliggende 2e concernrapportage 2017 wordt in oktober 2017 aan de raad aangeboden en wordt behandeld in de raadsvergadering van november 2017.
U krijgt deze rapportage gelijktijdig met de begroting 2018 aangeboden. De begroting 2018 en de 2e concernrapportage 2017 zijn nauw met elkaar verbonden waar het gaat om financiële afwijkingen in 2017 en de vraag of deze voor de begroting 2018 relevant zijn.
Deze concernrapportage bevat de te verwachten financiële resultaten op de programma’s en de personele kosten en de stand van zaken en de prognoses van de uitvoeringsplanning 2017 en de gevoteerde kredieten en het MPG 2017.
Verwachte financieel resultaat exploitatie 2017
Het financiële beeld uit deze rapportage is € 1.459.000 voordelig ten opzichte van de begroting. De begroting na wijziging 2017 sluit met een positief saldo van € 15.000, waardoor we naar verwachting 2017 afsluiten met een voordelig saldo van € 1.474.000.
Binnen de exploitatie zijn de volgende verwachte afwijkingen zichtbaar. Als structureel zijn aangemerkt de afwijkingen waarmee in de begroting 2018 nog geen rekening is gehouden.
Programma Afwijking
1e corap
Afwijking 2e corap
V/N I / S
Verbindend bestuur -13 -39 V I
Sociaal domein -970 1.113 N I
Werkgelegenheid & economie 8 8 N I
De levendige gemeente 138 -387 V I
Ruimte & ontwikkeling 16 -610 V I
Algemene dekkingsmiddelen -113 -1.357 V I -1.467 / S 110
Overhead - - - -
Heffing VPB - - - -
Onvoorzien - -100 V I
Personele kosten -76 -187 V I
Totaal exploitatie -1.010 -1.459 V I -1.569/ S 110
Begrotingssaldo 2017 -15 -15 V I
Totaal resultaat exploitatie -1.025 -1.474 V I – 1.584/ S 110
Er wordt op het moment van het opstellen van deze concernrapportage een voordelig resultaat verwacht van in totaal € 1.459.000.
Dit is inclusief de volgende grote voordelen (≥ € 100.000):
Algemene uitkering € 1.652.000;
Oosterhout in Beweging € 330.000;
Beheer gronden en gebouwen € 232.000;
Verkoop Dillehof € 195.000;
OZB inkomsten € 180.000;
Huisvesting asielzoekers € 170.000;
Omgevingswet € 115.000;
Onvoorzien € 100.000.
Hiermee wordt een voordeel verklaard van € 2.974.000.
En inclusief de volgende grote nadelen (≥ € 100.000):
▪ Jeugdzorg € 426.000;
▪ Bijzondere bijstand € 600.000;
▪ Re-integratie € 250.000;
▪ Pensioenen politieke ambtsdragers € 385.000;
▪ Gemeentelijk aandeel in Equalit € 342.000.
Hiermee wordt een nadeel verklaard van € 2.003.000.
Overige kleinere voordelen en nadelen (< € 100.000) vormen samen een voordeel van € 488.000.
De begroting 2017 na wijziging kent een positief saldo van € 15.000, waardoor momenteel de verwachting is dat 2017 afgesloten gaat worden met een voordelig saldo van € 1.474.000.
Verder vestigen we de aandacht op een aantal bijzondere posten welke per saldo neutraal zijn of binnen de zogenaamde “gesloten systemen” vallen:
- Binnen afvalinzameling wordt in 2017 een nadeel verwacht van € 288.000. De saldo van de voorziening egalisatie-rekening reiniging is in 2017 € 300.000, middels de saldobestemming 2016.
- Binnen riolering wordt een nadeel van € 65.000 verwacht. Dit betekent dat dit bedrag naar verwachting eind 2017 uit de egalisatievoorziening riolering zal moeten worden onttrokken.
- Binnen parkeren wordt ten opzichte van de begroting een nadeel van € 187.000 verwacht. Dit betekent dat er naar verwachting in 2017 een hogere onttrekking uit het parkeerfonds zal worden gerealiseerd.
- Binnen het toerismefonds wordt verwacht dat er € 60.000 uit het fonds zal worden onttrokken aan bijdragen voor initiatieven. De extra inkomsten uit de toeristenbelasting worden in dit fonds gestort, naar verwachting € 150.000 in 2017.
Jeugdzorg
Op het moment van het schrijven van deze concernrapportage komen vanuit andere gemeenten signalen binnen dat in ongeveer de helft van deze gemeenten het geld voor de jeugdzorg voor het jaar 2017 al op is. Los van de overschrijding van ruim € 400.000 die we in deze corap presenteren (en die voortkomen uit hogere eindafrekeningen van voorgaand jaar), zien we dat de budgetuitnutting voor de niet vrij toegankelijke jeugdhulp op dit moment groter is dan verwacht. Als deze lijn zich voortzet, zullen we op dit onderdeel ook op een tekort afstevenen. Dit in tegenstelling tot voorgaande jaren waarin we overschotten binnen jeugdzorg hebben gerealiseerd. Zowel de forse mate alsmede het tempo waarmee het Rijk de budgetten voor het sociaal domein afbouwt, lijken de gemeente
Oosterhout nu ook parten te gaan spelen. Wij zullen deze ontwikkelingen nauwgezet blijven monitoren en u hierover bij de jaarrekening 2017 en bij de 1e corap 2018 nader over informeren.
Het blijft daarom ook onverminderd belangrijk dat we als gemeente blijven inzetten op innovatie en preventie, zodat er een passender aanbod komt en we op termijn minder zorg nodig zullen hebben.
De gemeente Oosterhout beschikt naast de bovengenoemde budgetten ook nog over de
bestemmingsreserve sociaal domein. Deze reserve bevat per 1 januari 2018 naar verwachting zo’n € 8,2 miljoen.
Zoals bij het vaststellen van de jaarrekening 2016 is afgesproken met uw raad gebruiken wij de bestemmingsreserve sociaal domein deels om vorm en inhoud te geven aan de benodigde
transformatie en innovatie. We zullen echter een minimum van € 5 miljoen aanhouden binnen deze reserve om de risico’s van tekorten binnen het sociaal domein op te vangen en zodanig
zorgcontinuïteit te kunnen blijven bieden richting de inwoners van Oosterhout.
Bestemmingsreserve Herontwikkeling Santrijngebied
Doordat de ver-/nieuwbouw van de Bussel is afgerond en de laatste aanpassingen in 2017 worden uitgevoerd, kan deze bestemmingsreserve per 31-12 worden afgesloten. Aan u wordt voorgesteld om deze bestemmingsreserve in 2017 op te heffen en het positieve saldo van naar verwachting circa € 2,7 miljoen toe te voegen aan de vrije reserve en te labelen voor de te verwachten extra kosten voor de vernieuwbouw van het Mgr. Frenckencollege en het stadhuis.
Huisvesting asielzoekers
Er is een aanvraag ingediend op basis van de regeling van het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers om de met name in 2016 gemaakte plankosten voor niet gerealiseerde opvanglocaties vergoed te krijgen. De indiening betrof circa € 170.000. Aangezien deze regeling landelijk beleid is, zal deze gehonoreerd worden en naar verwachting in 2017 worden uitbetaald. Voorgesteld wordt deze
middelen ten gunste van de bijzondere bijstand te brengen en hiervoor een begrotingswijziging door te voeren.
Verwachte financiële resultaten investeringen
In de uitvoeringsplanning 2017 is € 20,9 miljoen beschikbare investeringsruimte. Hiervan is per 1 september een bedrag van € 4,3 miljoen gevoteerd.
Per 1 september is nog aan te vragen een bedrag van ruim € 16,6 miljoen, waarvan € 13,2 miljoen gereserveerd is voor het IHP (de vernieuwbouw van het Frenckencollege).
Van de overige investeringen is per 1 september nog een bedrag aan te vragen van afgerond € 3,4 miljoen. De verwachting is dat tot het einde van 2017 hiervan € 3,2 miljoen nog aangevraagd wordt.
In onderstaande tabel zijn per beleidsterrein de totalen van de uitvoeringsplanning 2017 aangegeven.
Beleidsterrein Gedelegeerd Beschikbaar gesteld per 28-8-2017
Restant per 28-8-2017
Prognose aan te vragen tot einde jaar
Prognose restant einde jaar
Openbare ruimte 2.951.600 1.868.900 1.082.700 1.047.200 35.500
Sport 705.670 400.000 305.670 305.670 -
Informatisering 245.000 245.000 0 - -
Accommodatiebeheer 235.168 0 235.168 235.168 -
Incidentele
investeringen 435.000 92.396 342.604 285.000 57.604
Riolering 1.492.000 706.900 785.100 785.100 -
Tractiemiddelen 580.000 366.451 213.549 160.000 53.549
IHP 13.400.000 160.948 13.239.052 13.239.052 -
Activering personele
kosten 750.000 403.756 346.244 319.780 26.464
Totaal 20.936.438 4.292.351 16.644.087 16.431.970 212.117
Voor wat betreft de lopende (gevoteerde) investeringen is per 1 september een bedrag beschikbaar van € 11,8 miljoen. Op basis van de werkelijke uitgaven en inkomsten per 1 september en de te verwachten lasten wordt er een positief resultaat verwacht van € 1,6 miljoen ten opzichte van het beschikbare budget.
Voor de toelichting op het financiële resultaat van de investeringen wordt verwezen naar hoofdstuk 5 in het boekwerk 2e Concernrapportage.
Meerjarenperspectief Grondexploitaties 2017 (MPG)
In dit meerjaren perspectief grondexploitaties (MPG) wordt een actueel inzicht gegeven in de stand van zaken van de binnen de gemeente Oosterhout geopende grondexploitaties.
In het door de Gemeenteraad in december 2012 vastgesteld MPG zijn de theoretische kaders van opstellen en actualiseren van grondexploitaties doorgenomen en is ingegaan op de Oosterhoutse situatie. In dit MPG wordt het theoretische gedeelte niet wederom beschreven, gezien het feit dat dit ongewijzigd is.
Los van de basis, waarvan risicobepaling en -beheersing en weerstandscapaciteit de essentie zijn, kan additionele informatie worden toegevoegd, bijv. als gevolg van andere economische
omstandigheden.
De kern van het opstellen van een MPG is om snel inzicht te krijgen in de risico’s van alle
grondexploitaties binnen een gemeente en om snel een indruk te krijgen van de financiële buffer die binnen dit onderdeel grondexploitaties aanwezig is.
Dit MPG beperkt zich met name tot de financiële risico’s binnen de grondexploitaties.
Een belangrijk onderdeel van het risicomanagement is het zorg dragen voor voldoende weerstandsvermogen binnen de functie grondexploitaties.
Het weerstandsvermogen bestaat uit het verschil tussen de aanwezige weerstandscapaciteit (reserves) en de vereiste weerstandscapaciteit (dekking verliezen & risico's).
Er is voor de 8 geopende grondexploitaties (BIE) op twee manieren naar de vereiste weerstandscapaciteit gekeken van de exploitaties in totaliteit.
Deze methodes zijn in dit MPG omschreven, de zgn. IFLO norm (IFLO: Inspectie Financiën Lagere Overheden) en de risicokaartmethode. Omdat toepassing van de IFLO methode leidt tot een
momentopname, is hier een tweede manier aan toegevoegd, juist omdat binnen de grondexploitaties de fluctuaties groot kunnen zijn. Hier is gekozen om per project een combinatie van deze methoden toe te passen, waaruit vervolgens het vereiste weerstandsvermogen is te herleiden.
Op dit moment (september 2017) bedraagt de hoogte van de aanwezige weerstandscapaciteit:
Aanwezige weerstandscapaciteit Bedragen 1-9-2017 Algemene bedrijfsreserve 14.260
Reserve infrastructurele werken* 0
TOTAAL 14.260
*door de bestaande claims op de reserve Infrastructurele werken uit de perspectiefnota 2018, is er vooralsnog geen geld vrij beschikbaar.
De reserve infrastructurele werken wordt voor dat deel waar al toekomstige claims zijn opgenomen buiten beschouwing gelaten bij het bepalen van het weerstandsvermogen. Daarmee komt het weerstandscapaciteit uit op € 14,26 miljoen.
De benodigde weerstandscapaciteit is te zien als een optelsom van de gekwantificeerde risico’s per project. Bij toepassing van de hiervoor benoemde methoden komt het totaal van de op deze manier gekwantificeerde risico’s op:
IFLO methode : € 7,62 miljoen voor alle geopende grondexploitaties Risicokaartmethode: € 1,22 miljoen
De weerstandsratio; dit is de verhouding tussen de beschikbare reservecapaciteit (€ 14,26 miljoen) en de relevante risico’s, waarvan hier met de hoogste uitkomst is gerekend, (€ 7,62 miljoen) bedraagt 1,87.
Bij een weerstandsratio hoger dan 1, dus bij meer aanwezig weerstandscapaciteit dan vereist, is sprake van een gezonde financiële situatie.
Volgens de risicokaart methode zijn 4 variabelen doorgerekend, namelijk:
VON prijs 10% lager (over de gehele looptijd)
twee jaar vertraging in de afzet
renteverhoging met 1% (t.o.v. de voorcalculatorische rekenrente van 1%)
kostenstijging 1,5% meer (t.o.v. de in de grex’en gehanteerde index)
Hieruit blijkt dat van de nu nog 8 geopende projecten de projecten de Contreie en Everdenberg-Oost het grootste risicoprofiel hebben.
BESLUIT VAN DE RAAD
Nummer:
DE RAAD VAN DE GEMEENTE OOSTERHOUT;
Gelezen het voorstel van het college van 26 september 2017,
BESLUIT:
Voorstel:
1. Kennis te nemen van de 2e concernrapportage 2017;
2. Vast te stellen de resultaten van de actualisaties van de grondexploitaties zoals opgenomen in de paragraaf 1.2 van het MPG;
3. Akkoord te gaan met het opheffen van de bestemmingsreserve Herontwikkeling
Santrijngebied in 2017, het positieve saldo te laten vrijvallen ten gunste van de vrije reserve
4. Akkoord te gaan met de overheveling van de te ontvangen gelden in het kader van de huisvesting van asielzoekers naar de bijzondere bijstand;
5. Vast te stellen de 7e begrotingswijziging op de begroting 2017 conform de bijlage 1 en 2 van het boekwerk 2e Concernrapportage 2017.
Aldus vastgesteld in de openbare vergadering van 7 november 2017.
DE RAAD VOORNOEMD,
, voorzitter
, griffier
