1
Handleiding Exceloefeningen in de klas
STAP 1: even kennismaken met Excel
Rij
Cel
Formulebalk Kolom
Tabbladen
Kolom: A,B,C,D,E,F … Rij: 1, 2, 3, 4, 5, 6 …
è de kruising tussen een kolom en een rij noemen we een cel Hoekknop
Kolomknop
2
STAP 2: de opmaak
1: achtergrondkleur van het werkblad instellen
- Hoekknop aanklikken
- Opvulkleur: pijl aanklikken en een neutrale kleur kiezen
3
2: kolom A versmallen + kolommen B, C, D, E en F verbreden over de hele schermgrootte
è Kolom A, B, C, D E en F zijn zichtbaar over de hele breedte van het scherm
3: balk selecteren
Balk van cellen B2, C2, D2, E2 en F2 selecteren en een ander kleur geven aan de hand van de opvulkleur (zie boven)
We plaatsen een titel in de cel B2 en vergroten het lettertype. Je kan de titel ook in het vet zetten.
4
4: opmaken
We selecteren de cel B4 en geven deze een neutrale kleur aan de hand van de opvulkleur. Dit doen we ook voor de cellen C4, D4, E4 en F4. We geven elke cel een ander kleur. Het is handig dat je de cel C4 een witte kleur geeft en de cel E4 en rode kleur. Deze zijn van belang. De andere kleuren mag je zelf bepalen.
5
We selecteren alle 5 de cellen door cel B4 aan de klikken en de muisknop ingedrukt te houden en te slepen tot en met F4. We gaan naar de knop ‘onderrand’. Daar kiezen we voor ‘alle randen’.
We plaatsen in elke cel een titel. Dit doen we door in de cel te gaan staan en een titel te typen. Je neemt best dezelfde titel over zoals hieronder. Nadien selecteren we alle 5 de cellen opnieuw, centreren we het en vergroten we het lettertype.
centreerknop
6
We selecteren de volledige rij door op nummer 4 te klikken. We klikken op de rechtermuisknop en kiezen voor kopiëren.
We zien dat de geselecteerde rij momenteel afgeboord wordt door een flikkerende lijn.
We selecteren nu rij 6 via de rijknop. We drukken opnieuw op de rechtermuisknop en kiezen deze keer voor plakken.
rijknop
7
We hebben nu onze eerste rij gekopieerd en geplakt. We gaan dubbelklikken in de cel B6 en veranderen het woord ‘vraag’ door de eerste oefening. Dit kan zowel voor taal, rekenen, geschiedenis en andere vakken gebruikt worden. Je wist het woord ‘vraag’ uit en noteert hier de eerste opgave/vraag.
Bij cel C6 wissen we het woord ‘antwoord’ en laten we het vakje leeg. Hier zal de leerling zijn/haar antwoord invullen.
De cel voor de leerkracht (D6) veranderen we door de voorziene oplossing.
De cellen ‘evaluatie’ (E6) en ‘punten’ (F6), maken we ook leeg.
De taak ziet er nu als volgt uit:
8
STAP 3: de eerste formule en feedback
Juist of fout
Nu gaan we de formules toevoegen zodat de leerling onmiddellijk feedback krijgt en dus weet of de oefening juist of fout gemaakt is.
Wanneer we deze formule willen toevoegen, moeten we eerst de cel E6 selecteren. Dan klikken we in de formulebalk en typen we de formule. Wanneer de formule is ingevuld, drukken we op ‘enter’.
LET OP:
- De formule begint altijd met een gelijkheidsteken ( = ) - Hoofdletters of kleine letters maakt niet uit
- Steeds punt komma ( ; ) gebruiken, nooit dubbelpunt ( : ) - Steeds dubbele aanhalingstekens gebruiken ( “ )
De formule voor de evaluatie:
=ALS(C6=D6;"prima";ALS(C6=G6;"vul in";ALS(G6<>D6;"fout")))
9
Punten
Met deze formule kan je de punten automatisch laten bereken. Wanneer we deze formule willen toevoegen, moeten we eerst de cel F6 selecteren. Dan klikken we in de formulebalk en typen we de formule. Wanneer de formule is ingevuld, drukken we op ‘enter’.
De formule voor de punten:
= ALS(C6=D6;1;0)
10
STAP 4: voorwaardelijke opmaak van de evaluatiecellen
We gaan de voorwaardelijke opmaak instellen van de evaluatiecellen. We gebruiken hiervoor de kleurencombinatie: groen voor iets dat juist en rood voor iets foutiefs. We selecteren de cel E6 en gaan bij het tabblad ‘start’ naar ‘voorwaardelijke opmaak’. We kiezen een nieuwe regel.
Daar kiezen we voor: ‘alleen cellen opmaken met’. We kiezen in de eerste keuzelijst ‘celwaarde’, in de tweede keuzelijst kiezen we ‘gelijk aan’ en in het derde vullen we het woord ‘prima’ in. Dat ziet er als volgt uit:
11
Daarna klikken we op ‘opmaak’ en gaan naar het tabblad ‘opvulling’. Daar kiezen we voor een groene kleur en klikken we op ‘ok’.
En we klikken nog eens op ‘ok’.
12
We volgen dezelfde stappen voor een foutief antwoord. Op het einde ziet het er als volgt uit:
Tot slot volgen we de stappen nog een laatste keer voor een leeg antwoord. We zorgen ervoor dat er dan ‘vul in’ tevoorschijn komt en we kiezen hier voor een neutrale kleur. Dit ziet er op het einde als volgt uit:
13
We testen even of alles goed is:
Een leeg antwoord:
à Er komt een neutrale kleur tevoorschijn en we lezen de woorden ‘vul in’.
Een juist antwoord:
à Er komt een groene kleur tevoorschijn en we lezen het woord ‘prima’.
14
Een fout antwoord:
à Er komt een rode kleur tevoorschijn en we lezen het woord ‘fout’
15
STAP 5: voorwaardelijke opmaak voor de puntentelling
We doen dit ook nog eens voor de cel met de punten. We selecteren de cel F6 en gaan naar de voorwaardelijke opmaak. Daar kiezen we opnieuw voor ‘nieuwe regel’. We kiezen ‘alleen cellen opmaken met’, ‘celwaarde’, ‘is gelijk aan’, ‘1’. Dat ziet er dan als volgt uit:
Dit doen we nog eens maar nu kiezen we voor ‘alleen cellen opmaken met’, ‘celwaarde’, ‘is gelijk aan’, ‘0’. Dat ziet er als volgt uit:
Nu zien we dat wanneer het antwoord correct is, je één punt krijgt en wanneer het antwoord foutief is, je nul punten krijgt.
16
17
STAP 6: celinhouden blokkeren en/of verbergen
Nu gaan we er voor zorgen dat de witte cellen kunnen ingevuld worden als we later het blad gaan beveiligen. We selecteren cel C6, deze cel zal toegankelijk blijven voor de leerlingen. We klikken op de rechtermuisknop en kiezen ‘celeigenschappen’. We gaan naar het tabblad ‘bescherming’ en vinken het vinkje bij ‘geblokkeerd’ weg en nadien op ‘ok’.
Daarna gaan we naar het vak waar de feedback verschijnt, namelijk cel E6. We klikken terug op onze rechtermuisknop en kiezen voor ‘celeigenschappen’ en hier kiezen we nu voor ‘geblokkeerd’ én
‘verborgen’ en drukken op ‘ok’.
18
19
STAP 7: automatisch aanvullen uitschakelen
We gaan naar de hoekknop bovenaan en kiezen ‘opties voor excel’.
We kiezen voor het tabblad ‘geavanceerd’ en we zorgen ervoor dat er geen vinkje staat bij
‘automatisch aanvullen van celwaarden activeren’ nadien klikken we op ‘ok’.
20
STAP 8: vulgreep gebruiken
Nu onze eerste rij (rij 6) helemaal klaar is, gaan we de vulgreep gebruiken. We selecteren de vijf gemaakte cellen (door op de eerste cel te klikken en door te slepen naar de laatste cel). We gaan naar de rechter onderhoek van deze vijf geselecteerde cellen. We zien dat de cursor van een dik wit pijltje veranderd naar een dun zwart pijltje. Dit is de vulgreep. We drukken onze muisknop in en we trekken dit naar beneden. We laten los bij het aantal rijen dat we willen (bijvoorbeeld 10 rijen).
Nu hebben we plaats voor meerdere opdrachten. We kunnen de vraag aanpassen naargelang we wensen. Dit doen we door de vraag uit te wissen en te veranderen door een andere vraag. Uiteraard moeten we het antwoord dan ook aanpassen in de kolom ‘leerkracht’.
21
22
STAP 9: een kolom verbergen
We gaan nu de kolom van de leerkracht verbergen, deze mag niet gezien worden door de leerlingen.
We selecteren de volledige kolom door op de kolomknop te klikken (kolom D). We klikken op de rechtermuisknop en kiezen voor ‘verbergen’.
Willen we de kolom terug zichtbaar maken, dan selecteren we de kolom voor en de kolom na de betreffende kolom (kolommen C en D). We klikken terug op de rechtermuisknop en we kiezen voor
‘zichtbaar maken’.
23
STAP 10: het werkblad beveiligen
We gaan nu ons werkblad beveiligen. Daarvoor moeten we eerst kolom D verbergen (zie boven).
Daarna gaan we naar het tabblad ‘controleren’. We kiezen ‘blad beveiligen’. We kiezen een wachtwoord (onze exceltaken zullen steeds beveiligd worden met het wachtwoord ‘pandit’) en drukken op ‘ok’.
We herhalen het wachtwoord en drukken opnieuw op ‘ok’.
24
Nu is ons blad volledig beveiligd. Wanneer iemand een bepaalde cel wilt verwijderen of veranderen, krijgt hij volgend scherm te zien:
Wanneer we nu de beveiliging van een blad willen opheffen, drukken we op ‘beveiliging opheffen’ en vullen we het gekozen wachtwoord in.
25
26
STAP 12: som van de punten
Nu gaan we de punten in kolom F automatisch laten samentellen. We selecteren de tweede cel onder het laatste vakje van de punten. In dit geval is dat cel F17. Deze cel geven we een ander kleur door middel van de opvulkleur. Let op: zorg ervoor dat je blad nu niet beveiligd is, anders kan je niets aanpassen (zie p 23). Daarna klikken we op deze cel en vullen we onderstaande formule in de formulebalk in.
Let op: eerste cel (nu F6) = eerst vraag : laatste cel (nu F15) = laatste vraag
Indien je dit wenst, kan je dit lettertype ook vergroten, in het vet zetten of centreren.
De formule voor de optelling van de punten:
= SOM(F6:F15)
opvulkleur
formulebalk centreren
27
STAP 11: werkbladen toevoegen
Wanneer we meerdere werkbladen wensen te maken, kunnen we eenvoudig het werk dat we in het eerste werkblad staken kopiëren naar een volgende pagina. Dat doen we als volgt: we selecteren de volledige pagina door op de hoekknop te klikken. We klikken op de rechtermuisknop en kiezen voor
‘kopiëren’.
We gaan naar een volgende pagina (blad 2 onderaan). Daar selecteren we ook de hoekknop en klikken we op de rechtermuisknop en kiezen we voor ‘plakken’.
Dit kunnen we doen voor het aantal werkbladen dat we wensen. Het is wel belangrijk om steeds de vragen en antwoorden aan te passen. Dan moeten we de kolom van de leerkracht eerst terug zichtbaar maken en nadien verbergen.
28
STAP 13: navigatieknoppen
Om er voor te zorgen dat de leerlingen makkelijk van de ene pagina naar de andere kunnen gaan, voegen we enkele navigatieknoppen in. We zoeken op voorhand enkele knoppen op het internet en gaan deze downloaden.
We voegen deze afbeelding in. Op de eerste pagina voegen we één afbeelding in, op de middelste pagina’s voegen we twee afbeeldingen in en op de laatste pagina voegen we opnieuw één afbeelding in. Bij de eerste pagina zorgen we dat de pijl naar rechts wijst, bij de middelste pagina’s zorgen we ervoor dat er één pijl naar links en één pijl naar rechts wijst (dit kan je doen door de afbeelding te draaien) en bij de laatste pagina zorgen we ervoor dat er één pijl naar links wijst.
De pagina’s zien er dan als volgt uit:
Knop 1
Knop 2
Knop 3
29
Nu gaan we de navigatie van onze knoppen (de afbeelding van de pijl) activeren:
- We selecteren een knop
- We drukken op de rechtermuisknop - We kiezen voor ‘hyperlink’
- We nemen een plaats in dit document
- We maken een hyperlink. We vullen bij de ‘celverwijzing’ ‘C6’ in (dit is de cel waar de leerling de eerste keer zal moeten invullen) en bij ‘plaats in dit document’ kiezen we voor …
o Knop 1: blad 2 o Knop 2: blad 1 o Knop 3: blad 3 o Knop 4: blad 2 - We drukken op ‘ok’
We doen dit voor elke knop in het document.
Knop 4
30
Hieronder zie je een voorbeeld:
31
STAP 14: opslaan
De Exceltaak is nu af. Voor we gaan opslaan, moeten we zorgen dat alles goed staat. Zo mogen we niet vergeten om de kolom van de leerkracht te verbergen. Vervolgens moeten we alle werkbladen apart beveiligen (zie stap 9 en stap 10). Wanneer we klaar zijn om alles op te slagen, gaan we naar
‘blad 1’ en klikken we cel C6 aan. Zo zal het document zich ook openen op deze cel. Daarna gaan we naar de startknop en kiezen we voor ‘opslaan als’ en we nemen gewoon ‘Excel werkmap’. We geven het bestaan een naam en slagen het op.
Nu is de Exceltaak klaar!
Een voorbeeld van een exceloefening die je enkel hoeft aan te passen, kan u downloaden op www.ictinsuriname.weebly.com.
